Ruim 20.000 schepen in een
jaar door het Spaarne
Vrouwelijke variaties op
de vijfde verdieping
Haagse Comedie gaf indrukwekkende
opvoering van interessant stuk
.Clowntje Rick
SLEUTEL WEG?
Engelse journalisten
bezochten Haarlem
„Oosterkwartier" sluit
winterseizoen af
„Het heilige experiment
Kunst van heden
in Huis Van Looy
8
SPAARNEslagader van Haarlem
„DE SLEUTELSPECIALIST"
Busdienst
Haarlem-Utrecht
WONINGINRICHTING
12Q MODELKAMERS BEVERWUK
Inbraak in étalage van
een boekhandelaar
Handelsreizigers in
vergadering bijeen
Koninklijk paar
op de Keukenhof
Auto in de Nieuwe Gracht
Nachtdienst apotheken
Voor de kinderen
Veel aandacht wordt
besteed aan plantsoenen
Stadsbibliotheek s
en leeszaal
Mevrouw Ridgway en
mevrouw Wilson bezochten
bollenstreek
Burgerlijke Stand
van Haarlem
ZATERDAG 25 APRIL 1953
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Telkens als we langs het Spaarne wandelen boeit ons de bedrijvigheid op dat
woelige water. Schuitjes van alle dag kruisen behoedzaam tussen boten van aanzien.
Maar er zijn uren waarin ook zij hun weg moeten zóéken in Haarlems slagader.
Beurtvaarders, kantoorschippers, wildevaarders.
We kijken ernaar en genieten van de beweeglijkheid: het water, de vele schepen,
die het bevaren dwars door de stad.
In de lente echter is de drukte op het water niet het grootst. De periode waarin
het scheepvaartverkeer zich van de levendigste kant laat zien is het najaar, want in
dit jaargetijde worden de meeste producten aan- en afgevoerd. Daarin onder
scheiden we de producten die niet bestemd zijn voor Haarlem, maar voor de
omstreken en die dus onder „doorvaart' gerangschikt worden, en producten, die
direct een afzetgebied vinden in Haarlem. De eerste categorie eist aanmerkelijk
meer vaartuigen dan de laatste.
Wanneer de bloembollen de winter
tegemoet gaan moeten ze afgedekt worden
en daarvoor zijn grote hoeveelheden riet
nodig die het eenvoudigst via Haarlem
kunnen worden verscheept, omdat de kos
ten dan vrij laag zijn.
Tonnen bieten (in 1952 20.000 ton) uit
Noordholland, vooral Wieringen, de Beem-
ster en de Schermer, vinden hun weg over
Haarlem naar de suikerfabrieken van
Halfweg.
De stenen, die in Hillegom worden ge
bakken, vinden een groot afzetgebied in
de Noordelijke provincies. Ook voor deze
materialen heeft het Spaarne van Haarlem
een onmisbare schakel in het transport
gemaakt.
Zo zijn tal van producten en stoffen
te noemen, die vervaardigd worden in de
omgeving van Haarlem of nodig zijn voor
de omgeving en het voordeligst hun plaats
van bestemming per schip via Haarlem
bereiken.
En daar ze dikwijls vooral nodig zijn
in het najaar veroorzaken ze reeds een
drukte op het Spaarne waarvan Haarlem
nog maar heel bescheiden profijt trekt.
Doch de scheepvaart, die Haarlem direct
betreft is weinig minder omvangrijk.
Scheepvaart voor Haarlem
We onderscheiden hier drie groepen naar
de aard der vracht. Een zeer belangrijk
aandeel in het waterverkeer heeft de
Haarlemse industrie. Hiervoor worden
regelmatig kolen aangevoerd, voornamelijk
voor het Enei'giebedrijf. In 1952 ruim
106.000 ton. De olieraffinaderij aan het
Noorder Buiten Spaarne verwérkte in 1952
ruim 4"1.000 ton ruwe olie, die per schip
over het Spaarne werd aangevoerd.
De scheepswerven kunnen alleen pro
duceren wanneer constant materiaal wordt
geleverd. Met de constructiewerf Stork-
Hijsch is het evenzo.
Deze vier bedrijven, om er maar enkele
te noemen, zijn alle zo gelegen dat er nog
heel wat verandering en bijzondere voor
delen zullen moeten komen in het vervoer
over land, eer de vrachtvaart voor deze
producten stil komt te liggen.
De drukte wordt op het ogenblik nog
verhoogd door de aanvoer van materialen
en grondstoffen voor de aanleg van de
Schipholweg in de Slachthuisbuurt. Dag
in dag uit varen lange schuiten met zand
(in 1952 43.000 ton) grond, grint, puin en
sintels, cement, stenen en de nodige beton
producten het Spaame op. Zand moet zelfs
in uitzonderlijk grote hoeveelheid worden
verschaft daar het laag gelegen bouwter
rein opgespoten moet worden. Dit jaar is
de bedrijvigheid tevens nog toegenomen
tengevolge van de opkomst en uitbreiding
van het betonbouwbedrijf Schiphol en de
Centrale Zand- en Grinthandel voor Haar
lem en omstreken beide aan de Industrie
haven. De producten voor deze laatste be
drijven rangschikken we onder, de tweede
groep.
De derde groep wordt dan gevormd door
de middelen die dagelijks döor het Spaarne
gevaren worden, om een consumptie
district (Haarlem, Bloemendaal, Heem
stede, Santpoort) van 200.000 bewoners te
voeden: grote partijen aardappelen (in 1952
5000 ton)) groenten en fruit, suiker, gra
nen en andere. Alweer omdat dit de goed
koopste manier is.
Producten die buiten deze groepen nog
een belangrijke plaats innemen zijn onder
andere haring, waarvan in 1952 44.000 ton
via Haarlem uit IJmuiden werd verscheept,
en stalmest, waarvan in hetzelfde jaar
100.000 ton door het Spaarne ging.
Een beeld van de drukte over een heel
jaar gevende volgende cijfers: In de bin-
nenvrachtvaart bestemd voor de omstreken
passeerden in 1952 uit Noordelijke- en
Zuidelijke richting 12.625 schepen Haarlem.
In de binnenvrachtvaart voor Haarlem
ADVERTENTIE
LANGE VEERSTRAAT 10
TEL. 11493
Een vijfentwintigtal televisie-critici van
grote Engelse dag- en weekbladen, dat op
uitnodiging van Philips in Eindhoven een
kort bezoek aan ons land brengt, is giste
ren op het stadhuis door het Haarlemse
gemeentebestuur ontvangen. Burgemeester
Cremers zei daarbij het zeer op prijs te
stellen, dat zij tijd hadden kunnen vinden
op hun overvolle schema voor dit bezoek
aan Haarlem. Maar de Engelse gasten speet
kwamen uit beide richtingen 5681 schepen
in het Spaarne. In de sleepvaart voor door
vaarten Haarlem werden 684 schepen ge
registreerd. Ruim 1100 motor- en zeiljach
ten en passagiersschepen kwamen in 1952
door het Spaarne.
Dit staatje bewijst wel, dat het Spaarne
de slagader blijft van Haarlem en om
geving.
Een zich uitbreidende industrie, een
gunstige ligging en een stad die een scha
kel is tussen Noord en Zuid maken het
Spaarne tot een belangrijke waterweg.
ADVERTENTIE
HILLEGOM
CAFÉ-RESTAURANT
VOOR UW
LUNCH,
DINER OF
SOUPER
NAAR
..TRESLONG" 1
REN WIJ UW TAFEL -
RIANT UITZICHT
O»
OEMONSTRAT1ETUIN
BESCHAAFD ORKEST
GAARNE RESERVE
TEL. K 2520-5347
Maar se en Kroon vraagt
concessie langs Rijksweg
De N.V. autobusonderneming Maarse en
Kroon te Aalsmeer heeft vergunning ge
vraagd voor de uitoefening van een bus
dienst tussen Yinkeveen en Utrecht via de
nieuwe Rijksweg nummer 2.
De aanvrage komt op de openbare zit
ting van de Commissie Vergunningen Per
sonenvervoer op 1 Juni in de Haagse die
rentuin aan de orde.
Het is te verwachten dat de N.V. Neder
landse Spoorwegen en de N.V. Nederlandse
Buurtvervoerrnaatschappij tegen deze aan
vraag bezwaar zullen maken, omdat zij de
mogelijkheid opent van rechtstreeks ver
keer Haarlem-Utrecht en een afroming van
het vervoer op de busdienst Amsterdam-
Utrecht langs de Vecht, waarop de uit
Haarlem komende passagiers thans te Loe-
nersloot moeten overstappen.
„Haarlems slagader": het Spaarne. Een beeld van het Oosten uit genomen, waardoor
het Spaarne als scheiding van het oude centrale stadsgedeelte en de Oostelijke
industriewijken tot zijn recht komt. Rechts ziet men de „Koepel" een zwarte plek
in het stadsbeeld op de voorgrond de Amsterdamse Poort en in de bovenhoek
de Bakenesserkerk.
Zoals gebruikelijk is aan het einde van
het winterseizoen, gisteravond in het club
gebouw van de speeltuinvereniging „Het Oos
terkwartier", aan de Bernard Zweersstraat
in Haarlem, een tentoonstelling geopend van
werk van kinderen, gemaakt tussen de maan
den October en April.
De voorzitter van de speeltuinvereniging
de heer H. J. Loppersum, heette de aanwe
zigen, waaronder zich onder andere leden
Vci.i het Verbond van Speeltuinverenigingen
en de gemeenteraadsfractie van de Partij van
de Arbeid bevonden, welkom en schetste ver
volgens de moeilijkheden waarmee het speel-
tuinbestuur ondanks de mogelijkheden voor
vernieuwing en uitbreiding en de resultaten
van de vri'etijdsbesteding, te kampen heeft.
De geringe subsidie die de vereniging krijgt
en het gebrek aan leidende krachten, die
vooral tijdens de wintermaanden onmisbaar
zijn, vormen een ernstige handicap. Boven
dien leeft bij weinig ouders het besef van
de noodzaak van een vereniging, die er naar
streeft de jeugd van de straat te houden. Dit
heeft tot gevolg dat het bestuur nooit zeker
is van een vast ledenaantal en de contributie
met moeite geïnd wordt.
De heer Loppersum betreurde het, dat het
speeltuinwerk zo weinig weerklank vindt bij
de volwassenen. Dat men vanwege de ver
eniging werkelijk alles in het werk stelt om
zorg te dragen voor de kinderen in hun vrije
tijd, getuigden de resultaten van zes maanden
clubwerk. De kinderen leren tal van mate
rialen kennen en gebruiken.
De tentoonstelling is nog twee avonden ge
opend en het is de moeite waard haar te
bezoeken.
Wij plegen van tijd tot tijd
de lunchroom van Vroom
en Dreesmann aan de Gro
te Houtstraat te tyezoeken
om er ons te verlustigen in
het onvergelijkelijk schone
uitzicht over Haarlem.
Maar gistermiddag hadden
we daar werkelijk geen
oog voor, want tussen de
tafeltjes met tea-ende da
mes en enkele heren fla
neerden Celly en Carlo,
Mary en Myra, Frangoise
en de dame-voor-de-grote-
maten.
Het was de laatste thé-éle-
gant van dit seizoen en
vandaar dat we allereerst
overrompeld werden met
een waarlijk beeldige ten-
niscombinatie. En kijk, nau
welijks hadden we ons te
goed, gedaan aan een kam-
garen mantelpak en een
deux-pièces of daar was
Celly alweer, nu in een ge
ruite short, en allerliefst.
Ze was maar krap uit onze
gezichtskring verdwenen
of het wereldveroverend
everglaze kwam erin, com
pleet met certificaat en
wasvoorschrift.
Tussen progressievere mo
dellen die de ronde deden
trof ons een klassieke blau
we japon-met-queue toch
werkelijk als ietwat pre
tentieus. Veel tijd om er
over na te denken hadden
we echter niet, want toen
zweefde een lila swagger
naar ons toe, vervaardigd
uit afgalaine, een nieuwe
lichte dracht.
Frangoise deed die impres
sie al spoedig vervagen in
een kamgaren mantelpakje
in R.A.F.-kleur, werkelijk
trés distingué.
Mary kwam vervolgens
aanzetten met een meer
dan acceptabel jurkje: „Ne
gentien-vijfenzeventig", zei
de commentator verlokkend
en iedereen keek nóg eens.
Celly zagen we daarop met
een tweed-manteltje aan en
een angorükapje op en in
een popeline regenmantel,
leverbaar in vijf kleuren
met apart opstaand kraag
je. Maar tegelijkertijd leid
de een van haar collega's
onze aandacht af door een
hartveroverende zonnetoi-
let met afneembare kraag
enzovoorts.
Vervolgens weer swaggers,
met aparte mouw-inzet of
met aangeknipte kraag, als
u begrijpt wat we bedoe
len.
We hadden het graag daar
bij gelaten als die dekselse
Celly er niet was geweest
met haar ruigharige Baja-
dère-nouveauté, regelrecht
uit New York.
Gelukkig maar dat Fran-
goise dat niet op zich liet
zitten en een copie van een
Parijs model geplisseerde
rok vertoonde, waarvan
men kon watertanden en
Carlo demonstreerde met
Coctailjapon van organza
in zwart en grijs of daar
omtrent, die ook al lang
niet mis was. W.e vermel
den die Dolly (nee heus:
niet Doris) Day-creatie in
zwart en uiit everglaze zon
der meer, om niet in al te
opvallende herhalingen te
treden.
Voordat we aan de tradi
tionele bruidsstoet toe wa
ren kregen we nog een
rhapsodie van avondtoilet
ten voorgetoverd, waarvan
we het toilet voor-de-grote-
maten verreweg het ver
dienstelijkst vonden, omdat
het helemaal zo'n grote
'maat niet leek.
We hebbeii die grote maten
in deze impressie niet zo
vaak genoemd en dat is
toch eigenlijk niet hele
maal eerlijk. Want de dam.e
die ze presenteerde deed
dat voortreffelijk en bo
vendien zullen er onder de
clientele meer zyn die be
lang hebben bij de grote
dan bij de kleine maten. Die
grote maten leggen de ont
werpers juist door hun
eigenschappen zekere be
perkingen op in het expe
rimenteren en creëren.
Best mogelijk dat we het
helemaal mis hebben. Ten
slotte zijn we maar man.
J. H. B.
99
De voor de oorlog via Parijs naar Ame
rika uitgeweken Duitse toneelkunstenaar
Erwin Piscator heeft aan het einde van
het <«/orig jaar „Androcles en de leeuw"
van Shaw met de Haagse Comedie inge
studeerd en is vervolgens nog enige weken
gebleven om bij hetzelfde gezelschap „He1
heilige experiment" van Fritz Hochwalder
te regisseren. Met een opvoering van dit
door Victor van Vriesland vertaalde spel
werd gisteravond in de Haarlemse Schouw
burg het blijkens een korte toespraak van
voorzitter mr. F. Vorstman zowel het be
stuur als de leden veel voldoening ver-
Niet alleen het gemeentebestuur, maar
ook velen stellen het op prijs, dat de. kunst
van heden te zien is bij hetgeen Haarlem
op 'het ogenblik biedt ter gelegenheid van
de Lichtstad," merkte Vrijdagavond mr. H.
E. Phaff, gemeentesecretaris, op tijdens de
officiële opening van de tentoonstelling van
werken in het Huis Van Looy, samenge
bracht door de leden van de groep „De
Acht".
Voor de openingsbijeenkomst bestond
grote belangstelling en daarover verheugde
zich de voorzitter van de groep, de heer
Jules Chapon, bijzonder. Deze deelde mee,
dat de Koninklijke goedkeuring was afge
komen. Mogelijk is dit voor het college van
B. en W. een dubbele aanleiding een atelier
in de Stadsdoelen beschikbaar te stellen.
De kwestie is voor sommige leden urgent
geworden. Collega's zijn slecht behuisd en
andere hebben geen atelier. Voorts zeide de
voorzitter het op prijs te stellen, als de
beeldende kunstenaars in de toekomst meer
opdrachten zullen ontvangen en dat er
meer werken aangekocht worden dan tot
heden. Bij de verwelkoming van mr. Phaff
merkte de voorzitter op te weten, dat de
gemeentesecretaris de kunst een warm hart
toedraagt.
In zijn inleiding zeide mr. Phaff zich in
een dwangpositie te gevoelen na het aan
horen van het verlanglijstje. Dat de groep
Koninklijk goedgekeurd is, speelt evenwel
geen rol bij het nemen van beslissingen.
Het is bekend, dat gebrek aan woon-,
dienst- en atelierruimte nijpend is. Bij het
beschikbaar stellen dient de gemeente eer
lijk te werk te gaan.
Mr. Phaff vervolgde, dat het zijn bedoe
ling niet is te beoordelen hetgeen geëxpo
seerd is. Hij wil trachten de tentoonstelling
te plaatsen bij een algemene achtergrond
en daarbij herinnerde hij aan de verschei
dene gebeurtenissen in het Haarlem van
heden. Bij al de uitingen heeft men zich
afgevraagd waar blijft de kunst van deze
tijd. Thans is een expositie ingericht en mr.
Phaff wenste de organisatoren geluk met
het nemen van het initiatief om op dit
ogenblik deze tentoonstelling van werken
van moderne, vooruitstrevende schilders te
houden. Stadgenoten en vreemdelingen
zullen er ongetwijfeld belangstelling voor
hebben.
Elders in de stad worden werken van
Frans Hals tentoongesteld en spreker zeide,
dat de vraag rijst welke overeenkomst en
welk verschil er bestaat tussen de tijd van
Ftans Hals en de tijd van heden. Op het
ogenblik zijn de moeilijkheden groter dan
toen. In vroeger tijd was de schoonheids
norm anders. Thans moet een kunstenaar
zijn weg zelf zoeken en zich normen stellen.
dit kennelijk niet, want hun woordvoerder
merkte op, dat hoewel hij als journalist zijn weg zeil zoexen en zien normen sieuen.
t^Vnrt Vnmt Hit nn Dat is een bovenmenselijke taak. Diverse
kunstuitingen ziet men om zich heen en zij
komen op de expositie eveneens tot uiting.
meestal geen woorden tekort komt, dit op
deze dag toch wél het geval was, zo'n diepe
indruk hadden de bollenvelden op hem en
het gezelschap gemaakt. Zelfs hij, als Brits
patriot, moest nu toegeven, dat de Neder
landse bollen de beste in de wereld zijn.
Zijn enthousiasme werd door alle reis
genoten gedeeld, die trouwens wedijverden
in haast om hun Londense redacties ver
halen door te bellen over Flora en het
bloemenschoon, onderwerpen, die aanvan
kelijk helemaal niet op hun programma
stonden. En zij voorspelden, dat wanneer
de kleuren-televisie eenmaal goed op gang
zal zijn, de televisiemaatschappijen ware
veldslagen zullen gaan leveren om de Ne
derlandse bollenvelden op het beeldvlak te
brengen.
De Britse journalisten, die eergisteren
al de Hyacinth bezochten, hebben gister
avond nog Haarlem Lichtstad en daarbij
speciaal het Frans Hals museum bezich
tigd. In het Stadhuis werden zij door bur
gemeester Cremers en wethouder Geluk
rondgeleid. Zij vertrekken komend week
einde weer naar Engeland
Een ieder benadert zijn tijd op zijn wijze
en vertolkt zijn gevoelens. Ondanks de ver
schillen in de groep is er toch een binding
te constateren. Of er een Haarlemse geest
ademt kan spreker niet beoordelen. Met het
uitspreken van de wens, dat de tentoon
stelling een groot succes zal worden, ver
klaarde mr. Phaff haar voor geopend.
De expositie blijft tot en met 25 Mei ge
opend.
Veertig jaar bij de P.T.T.
Vrijdag 1 Mei hoopt de heer A. v. d. Ge-
nugten, „besteller 1", wenende Preanger-
straat 43, zijn- veertigjarig ambtsjubileum te
herdenken bij de 'P. T. T.
In 1913 begon hij zijn loopbaan als hulp
besteller in Amstelveen, waar in 1914 zijn
aanstelling als besteller volgde. In 1930 kwam
de jubilaris naar Haarlem, waar hij thans
werkzaam is in het expeditiebureau van het
postkantoor aan de Baljuwslaan.
Door zijn hulpvaardigheid en collegialiteit
heeft hij zich vele vrienden verworven. Het
zal hem Vrijdag zeker niet aan belangstel
ling ontbreken.
ADVERTENTIE
ALS U BELANG STELT
in de nieuwe ontwerpen die onze bin
nenhuis-architecten dit voorjaar gebracht
hebben, komt U dan gerust eens kijken.
Ook Uw oordeel stellen wij op prijs.
Er zijn veel nieuwe eet-, zit- en slaapka
mers, nieuwe gordijnstoffen en karpetten
die Uw oordeel vragen.
U bent van harte welkom.
'JA
Een wandelaar vond vannacht op de grond
voor de winkel van „Boekpers" aan de Grote
Houtstraat vulpennen en vulpotloden liggen.
Het bleek hem voorts, dat een raam van een
der étalages open stond en dat hieruit ver
moedelijk voorwerpen zijn gestolen. De po
litie werd gewaarschuwd, die een onderzoek
instelt.
De afdeling Haarlem van de Nederlandse
handelsreizigersvereniging hield Vrijdag
avond in Brinkmann een bijeenkomst voor
de handelsvertegenwoordigers voor Haar
lem en omstreken.
De voorzitter van de afdeling, de heer H.
Cordes, deelde mede, dat de handelsver-
tegenwoordigers het tegenwoordig niet ge
makkelijk hebben. Een onrechtvaardigheid
vond spreker het dat de omzetbelasting van
4 procent voor de handelsagenten nog niet
is afgeschaft. De N.H.R.V. is voor afschaf
fing van de omzetbelasting voor de han
delsagent, aangezien deze eenzelfde, dan
niet een moeilijker positie inneemt dan de
vertegenwoordiger in loondienst.
De heer P. H. v. d. Hoek, algemeen voor
zitter van de N.H.R.V., sprak over „Han
delsvertegenwoordigers, uw hulp is nodig".
Hij besprak de noodzakelijkheid van orga
niseren. Er zijn in ons land nog 18.000 on
georganiseerde handelsvertegenwoordigers.
De N.H.R.V. was de eerste vereniging voor
vertegenwoordigers en dateert van 1874. In
welk verband men zich organiseert doet er
minder toe, wanneer het nut er maar van
ingezien wordt. De N.H.R.V. is een neutrale
vereniging, waar de belangen van de leden
primair zijn. Spreker ging uitvoerig op
enkele onderwerpen in, besprak onder meer
het concurrentiebeding en de meest voor
komende verschillen met werkgever en
werknemer, die steeds op de soepelste ma
nier tot oplosing worden gebracht.
Muzikale medewerking verleende mejuf
frouw Lies Cordes.
Vrijdagavond is in het restaurant van
de Keukenhof te Lisse een maaltijd gehou
den van „De Tijd", een club van Neder
lands grote industriëlen. Koningin Juliana
en Prins Bernhard hebben aan het diner
aangezeten.
Bü de afsclicidsdienst van ds. W. J. van
Elden in de Grote Kerk op Zondagavond
zal Schoten's Chr. Gemengd Koor (dir.
Geert de Boer) medewerking verlenen.
Vannacht om twee uur zag een bewoner
van de Nieuwe Gracht bij de Jansweg, die
voor zijn raam stond, dat een aan de kant
van het water geparkeerde auto langzaam in
de Nieuwe Gracht reed. Hij waarschuwde
de politie, waarna de brandweer ter plaatse
verscheen. Met een kraanwagen is de auto
uit het water gehaald. De bestuurder van de
auto was in de omgeving op bezoek.
Firma Duym en Keur, Keizerstraat 6,
telefoon 1037SL
Apotheek Begemann en Sneltjes, Kruis
weg 30, telefoon 10043.
Marnix-apotheek, Marnixstraat 65, tele
foon 23525.
Gouden dasspeld terecht
In de zomer van 1951 heeft een onbekende
in de omgeving van de Tempeliersstraat een
gouden dasspeld, een zogenaamde clips, ver
loren. De eigenaar wordt verzocht zich in
verbinding te stellen met de recherche
(bureau Smedestraat).
schaft hebbende seizoen van de vereniging
Geloof en Wetenschap besloten.
Met „Het heilige experiment" wordt be
doeld, zo lezen wij in het programma, het
door de Jezuïeten toegepaste systeem van
de zogenaamde reducties: afgesloten In-
dianenkolonies, die onder leiding van deze
geestelijken landbouw en industrie beoe
fenden en een grote zelfstandigheid be
zaten. De grot? bloei van deze reducties,
die in het midden van de achttiende eeuw
reeds honderdvijftigduizend katholieke In
dianen omvatten, welkte de afgunst op van
de Spaanse kooplieden en slavenjagers, die
tenslotte van de zwakke koning Carlos III
gedaan wisten te krijgen, dat de Jezuïeten
uit het Zuid-Amerikaanse deel van het
Spaanse rijk werden verbannen. Het stuk
van Hochwalder speelt zich geheel af op
16 Juli 1767, de dag waarop de Koninklijke
Visitator het besluit der verbanning in
handen van de Pater Provinciaal komt
stelten.
Werd het begin nog gekenmerkt door de
wat onwezenlijke gesprekken in boeken
taal teneinde de situatie uiteen te zetten,
die men gewoonlijk in dergelijke geschied
kundige reconstructies aantreft, al spoedig
trad daar een sterke spanning voor in de
plaats. In het bijzonder boeiende tweede
drijf werden de tegen de Jezuïeten inge
brachte beschuldigingen behandeld: het
misbruiken van geestelijk overwicht ten
einde een wereldlijke macht te verkrijgen,
het streven naar een souvereine staat, on
gehoorzaamheid aan de Koning en het be
nadelen van het moederland door het ge
heim houden van zilvermijnen. Dit proces
is door de schrijver op geraffineerde wijze
in scène gezet en werd een hoogtepunt van
de opvoering, mede door de ironische trant
waarin Bob de Lange als 'skonings afge
vaardigde het onderzoek leidde.
Het conflict kwam na de pauze op een
hoger niveau, doordat het de Pater Provin
ciaal door zijn supérieuren verboden werd
tegen het koninklijk besluit in opstand te
komen. Hier kreeg Paul Steenbergen de
kans zijn machtig talent weer eens indruk
wekkend te gebruiken. Met de uiterste so
berheid, die zijn spel kenmerkt, wist hij op
de toeschouwers de suggestie over te bren
gen van een innerlijke strijd tussen het
ideaal der duizendvoudige bekeringen en
het belang van de Sociëteit van Jezus.
Ook in de vele door louter mannen ver
vulde bijrollen kreeg men dikwijls uitste
kend spel te zien. In de eerste plaats moet
Jan Retèl als de veel hilariteit teweeg
brengende Hollandse koopman worden ge
noemd. Maar ook Frans van der Lingen
(als de militaire geestelijke) en Johan
Valk, Pim Dikkers en Luc Lutz konden
zich onderscheiden in een bezetting, die
aan hoge eisen beantwoordde. Piscator be
reikte met een minimum aan experimen
ten als zodanig zouden alleen de ver
lichte kalender en het klokgebeier tussen
c
„Het schiet al goed op, niet, oom Tripje?", zei Bunkie, die nog steeds uit het dak
raam keek.
„Ja", antwoordde hij. „Nog een stukje, dan kan het geen kwaad meer. Ik zal blij
zijn, als 't klaar is, want die koude wind is niet leuk hier!"
Nog enkele meters had oom Tripje te doen, dan was het werkje klaar. Een heel eind
van de goot had hij al schoon geschept. Nu was het bijna klaar.
Maar toen.
Ja, toen gebeurde er iets, dat hij niet had verwacht. Het schuine dak lag ook met een
dikke laag sneeuw bedekt; en plotseling kwam er een groot deel van die sneeuwlaag
naar beneden schuiven.
„Pas op, oom Tripje! Een lawine!", riep Bunkie, die op school wel eens van zoiets
in de bergen gehoord had.
Oom Tripje sprong nog net op tijd achteruit; het grote bonk sneeuw schoot langs
hem heen en plofte over de gootrand heen, de diepte in.
En dat kwam nou juist erg ongelukkig terecht.... Want daar beneden liep juist
een meneer voorbij. En plofdie was ineens bedekt met een berg sneeuw, zodat
hij helemaal bedolven was!
de bedrijven kunnen worden aangemerkt
een maximum aan bewogenheid. Samen
vattend kan dan ook gesproken worden van
een uitstekende voorstelling van een inte
ressant stuk, die in ruimere kring belang
stelling verdient. Al was het alleen maar
omdat men zo zelden Paul Steenbergen,
naar mijn mening nog altijd onze eerste
acteur, te zien krijgt in een rol van vol
doende formaat.
DAVID KONING.
Niet alleen doen gemeentelijke diensten
van plantsoenen hun best de gemeenten in
Haarlem en omgeving te versieren, doch
ook besteden vele particulieren aandacht
aan hun tuinen. Het Kenaupark begint
weer te kleuren door de bloei van bloemen
en in plantsoenen van het Bolwerk zijn
vele bloemen tot bloei gekomen. Op weg
naar de Flora kan men ook genieten van
de schoonheid van de bloembollen. Langs
de Fonteinlaan in de Haarlemmerhout
staan tussen het gras honderden narcissen
die een prachtig gezicht opleveren. De
plantsoenen langs de Heemstèedse Dreef
zien er goed verzorgd uit en tulpen bloeien
daar op het ogenblik.
In de Wilhelminastraat is een modeltuin
ingericht, die de bewondering van vele
wandelaars trekt. Een blauw gazonnetje
valt in die tuin bijzonder op. Veronica
repens is geplant, die thans tot bloei is ge
komen. De blauwe bloempjes bloeien onge
veer twee weken en dan worden ze groen.
Men vestigde ook onze aandacht op een
tuin. gelegen aan de weg HaarlemLeiden
bij de grens van Heemstede en Bennebroek.
De tuin is beplant met enige honderden
soorten tulpen, die thans om een molen in
bloei staan. Bestuurders van auto's en tou
ringcars stoppen daar vaak, om een kijkje
te nemen.
In Maart 1953 werden de volgende aantal
len boeken uitgeleend door: Prinsenhof
bibliotheek 12.203; Filiaal „Huis te Zaanen"
4851; Uitleenpost Spaarndam 348; Muziek
bibliotheek 993; Gemeentelijke Jeugdbiblio
theek aan de Schouwtjeslaan 3438; Gemeen
telijke Jeugdbibliotheek in het filiaal „Huis
te Zaanen" 2017; tezamen werden uitgeleend
24.298 boeken (v. j. 25.116).
Het aantal bezoekers aan de leeszalen be
droeg: Prinsenhofbibliotheek 5763; filiaal
„Huis te Zaanen" 650; Gemeentelijke Jeugd
bibliotheek aan de Schouwtjeslaan 498; te
zamen werden de leeszalen bezocht door 6911
bezoekers en bezoeksters (v. j. 6323).
Vrijdag zijn mevrouw Ridgway, echtge
note van de opperbevelhebber der NAVO-
strijdkrachten en mevrouw Wilson, de
echtgenote van de Amerikaanse minister
van Defensie, die thans in Parijs vertoeft
voor de Atlantische conferentie, naar Ne
derland gekomen om een bezoek te bren
gen aan de bollenvelden. Het programma
voor dit bezoek was hetzelfde als de vo
rige week bij het bezoek van de generaal
en mevrouw Ridgway.
Om elf uur bezochten de dames de Keu
kenhof. Na rondleiding door de heer T.
van Waveren werd geluncht. Des middags
is een bezoek aan Flora gebracht. Van
Nederlandse zijde zijn de beide dames
ontvangen door mevrouw Staf, de echtge
note van de minister van Oorlog en me
vrouw Kranenburg, de echtgenote van de
staatssecretaris van Oorlog. De bezoek
sters zijn des namiddags naar Parijs terug
gekeerd.
HAARLEM, 24 April 1953
ONDERTROUWD: 24 April, H. Vethaak
en M. Soer.
BEVALLEN van een zoon: 21 April, M C.
de Nieuwe—de Vos; 23 April, C. J. Mulder-
Zwaan; H. de Jager—van der Vecht; T.
Heres—Brink; 24 April, M. J. Westendorp-
Kok; J. A. van RooijenGrimbergen.
BEVALLEN van een dochter: 23 April J
RSerphos-de Vries; G. F. A. M. Kropman
Delibes; 24 April, E. Th. J. SipmanOk-
huijsen; M. RoosUilenburg.
OVERLEDEN: 22 April, G. van Waard
Kox, 41 j„ Paul Krugerstraat; R. van Balen,
74 j., Saenredamstraat; J. Straatman—de
Jong, 62 j., Kenaupark; P. A. de Lange—
Prang, 66 j„ Schoterweg; M. Kromhout, 73
j., Westerhoutpark: H. D. van Weel, 85 j
Hagestraat; 23 April, F. H. van Emmerik, 57
j., Kamperlaan; M. Duijn—Bottelier, 84 j
Kinderhuisvest; G. E. M. van Kempen—
Wijdeveld, 32 j., Professor van der Waals
straat.
