Driekleur op Flora 1953 gestreken „DE GELE BALLON" Investeringscommissie zal Haarlems begroting gaan analyseren BIJNA 650.000 BEZOEKERS Flora's opgang Twee kinderoperettes in de Schouwburg „Vondelkwartier" krijgt eigen tamboercorps Kerkconcert in de Broedergemeente TOERISME 'WATERSPORT* KAMPEREN „De Oosthoek" besloot het winterseizoen Pinkstermnziek in de Waalse kerk 7 Médaille van Nicolaas Damesfonds voor H. J. Voors LUXOR Bijzondere onderscheiding voor H. J. Voors Vier sprekers voor de Chr. Historische Unie Burgerlijke Stand 3 Cpiotê £fioté sport- after sport- en badkleding Ter wille van verdelende rechtvaardigheid tussen de verschillende behoeften Overzicht nodig Wijk gebouwen Vooruitzien Gemeenten tekort gedaan Platformvergaderinj* Partij van de Arbeid Belangrijke aanwinsten voor Frans Halsmuseum uit de recuperatie Hoofd- en medebewoner raakten slaags MAANDAG 18 MÉ I 1953 HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEM9CHE COURANT De Zuidwestenwind woei gisteren de ijle klanken van „Merck toch hoe sterk" over de Heemsteedse huizen. Het was de laatste keer dat beiaardier Van Eeuwijk de electronische beiaard in de ranke klokketoren op de Flora 1953 bespeelde. Aan de voet van de toren, op het heerlijk open liggende weideterrein voor de Erehal wemelde het nog van de belangstellenden die nog een keer in bewondering wilden staan voor de kleurenpracht der Darwins. Al degenen die deze machtige Flora gedu rende drie jaar hadden zien ontstaan uit tekeningen, blauwdrukken, correspondentie, rekeningen en contracten eerst en later de ontwikkeling hadden gadegeslagen van de eerste prille lenteboden, de crocussen en de tuiipa's, tot de volle wasdom van de late tulpen, zij allen gevoelden dit weekeinde een lichte weemoed omdat de afbraak nu onherroepelijk voor de deur stond. Aan de andere kant heerste de vreugde om het welslagen van de expositie: ook tijdens de verlenging was het bezoek zeer bevredi gend geweest en het totaalcijfer der verkochte toegangsbewijzen ligt al een heel eind in de richting van de 650.000. Dit getal zal wellicht ook wel bereikt worden wanneer da afrekeningen van de reisbureaux, die kaarten in consignatie hebben, afgewik keld zijn. gevolg zijn van de Flora 1953, zo besloot spreker. Het was de voorzitter van de Flora jhr. dr. O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden, die 's avonds in de Erehal bij de officiële sluiting in aanwezigheid van een aantal geiiodigden,waaronder het voltallige college van B. en W. van Heemstede en burge meester mr. P. O. F. M. Cremers en wet houder W. F. Happé van Haarlem, nog een keer die opgang van de Flora van het ogen blik dat de eerste spade de grond inging tot de vlammend-uitbundige kleurenpracht van thans, een opgang die zo treffend pa rallel loopt met de kringloop der natuur, in herinnering bracht. Hij herinnerde aan die eerste persconfe rentie op Schiphol, vanwaar een bloemen- groet werd verzonden naar alle hoofdste den ter wereld, een groet die tijdens de tentoonstelling op gelijke wijze beantwoord werd door San Miandro in Californië, maar meer nog door de komst van zovele vreem- delingen. De opgang van de Flora naar haar hoog tepunt werd als het ware bekroond door de bezoeken van Koningin en Prins. „Deze Flora is niet vergeefs geweest als wij erin geslaagd zijn een waardige bijdrage voor het nationaal belang te leveren, door de reputatie van Nederland als bloemenland te bevestigen, door propaganda voor onze kwekers en door deze streek te plaatsen in de belangstelling en dankbare herinnering van duizenden", aldus de heer Van Nispen tot Pannerden. De voorzitter van de Flora besloot met een woord van dank aan allen die de Flora belangrijke steun hadden verleend: inzen ders en standhouders, ere- en uitvoerend comité, commissies, zusterorganisaties, jury, aannemers, personeel, autoriteiten en politie. Spreker uitte gevoelens van waardering en vriendschap jegens de burgemeester van Heemstede, die „met en voor de Flora had geleefd en zich een even goed bond- als disgenoot had getoond." Korpschef Berentsen kreeg een volledig compliment voor perfecte bewegwijzering en voortreffelijke verkeersregeling, beide een gevolg van groot enthousiasme voor de Flora.. - - De leden van de. directie, zo zei-de voor zitter van de Flora, hebben hun gezinnen en vrienden verwaarloosd en de uren niet geteld: ieder heeft op de hem toegewezen plaats gegeven wat mogelijk was. De machinekamer (het secretariaat) heeft welhaast feilloos gewerkt. Tenslotte uitte de heer Van Nispen nog maals zijn dankbaarheid jegens de Kroon voor de toekenning van het praedicaat „Koninklijk" aan de Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur. Moge dit prae dicaat ons tot gids zijn en welvaart en voor Nederland en voor de bedrijfsgenoten het ADVERTENTIE PREMIèRE NEDERLAND van VRIJDAG a.s. af in Ten bate van de R.K. Missie te Makassar gaven de zangklassen van Anny Bonarius gistermiddag in de Haarlemse Stads schouwburg een opvoering van twee zang spelen. „Als de kinderen slapen" met mu ziek van M. A. Brandts Buys was in het bijzonder geschikt om de belangstelling gaande te houden van de jongsten van de talrijke kinderschaar, die het theater be volkte. Wat er bij deze opvoering van het nachtleven van de poppen van de dochter des huizes vertoond werd, was dan ook van dien aard, dat je als kleine dreumes wel van de ene verbazing in de andere moést vallèn! Maar al die onthullingen over het niet zo benijdenswaardige pop- penleven zullen er ongetwijfeld toe bijge dragen hebben, dat heel wat speelgoed voortaan een popwaardiger bestaan zal krijgen. De jongste kinderen van de zangklassen hebben het spel aardig opgevoerd. Zij wa ren er goed op getraind hun stemmen on geforceerd te laten klinken. De dansjes deden het goed en van de costuums was veel werk gemaakt. De regie was verdien stelijk, met uitzondering van de poppen- bevrijding, die te massaal en daardoor te rommelig werd. De aanvoerster der poppen mag speciaal genoemd worden en ook het opperbest spelende en zingende duveltje dient niet vergeten te worden. Het tweede, in muzikaal opzicht veel belangrijkere spel „De fortuinlijke kist" van Joh. Wagenaar, sprak meer tot de ver beelding der oudere kinderen. Het verhaal speelt zich af in een Oosters gezin, dat in geldelijke nood verkeert. Allah brengt uitkomst op wonderbaarlijke wijze. De kinderen van de zangklassen voor ouderen stonden voor een vrij lastige muzikale taak. Zij vervulden die evenwel heel verdien stelijk. Vooral de ensemblezang mag ge prezen worden. En ook voor de uitbeelding van de hoofdrollen. Fatima'en Abu Hassan kon men waardering hebben. Annie Bona rius, die de zangspelen met zorg aan de vleugel begeleidde, mocht aan het einde van de middag een dankbare hulde in ont vangst nemen. P. ZWAANSWIJK. Nadat de vice-voorzitter van de Konink lijke Algemene Vereniging voor Bloem bollencultuur, de heer Th. Hoog, een per soonlijk en geestig dankwoord had gespro ken tot alle leden van het directoraat, be trad prof. dr. E. van Slogteren de katheder om als voorzitter van het Nicolaas Dames fonds de officiële sluiting met een prachtige verrassing te besluiten. De leider van het Lisser laboratorium lichtte zijn gehoor in het kort in over de betekenis van Nicolaas Dames, geen weten schappelijk gevormd man, maar toch een van de knapste plantenfysiologen die ooit hebben geleefd en die in het bijzonder de levensprocessen der bloembollen bestu deerde. Het naar hem genoemde fonds onder scheidt nu mensen die bijzondere prestaties voor het bollenvak hebben geleverd, doch het fonds is met zijn gouden medailles niet royaal, omdat het hoge maatstaven bij de toekenning aanlegt. De internationale jury heeft drie van die onderscheidingen toegekend aan inzenders op de Flora, het fonds zelf echter heeft gemeend, dat ook de tuinarchitect van de tentoonstelling, de heer H. J. Voors, recht heeft op een gouden médaille, gezien de diepe indruk die de Flora heeft gemaakt, gezien ook het grote belang van de exposi tie voor cultuur en afzet. Het orkest van de „Holland-Amerikalijn", dat op de sluitingsavond voor de Erehal concerteerde, speelde na de overhandiging van de médaille het volkslied. Buiten werd de driekleur gestreken. De Flora 1953 had haar opgang volbracht. Prof. dr. E. van Slogteren overhandigt de heer H. J. Voors de gouden médaille van het Nicolaas Damesfonds. Evenals haar zuster DVS een week ge leden had ook de speeltuinvereniging „Het .Vpndelkwartier" hét weer niet mee Zater dagmiddag, toen zii haar poorten open stelde voor het jonge volkje in haar rayon. Tijdens de optocht van jonge speellusti- gen voorafgegaan door het tamboercorps van speeltuinvereniging „Het Oosterkwar tier" van Gijsbrecht van Aemslelstraat tot aan het terrein aan de Vondelweg, scheen de zon. Doch juist toen de kinderen van de speeltuigen bezit wilden nemen, brak een hagelbui los die hen en talrijke belangstellende ouderen in een oogwenk doornat maakte. Dat was wel even een kink in de kabel van het feest, maar om dat het weer vrij spoedig opklaarde, liep alles toch nog mee en verdrongen de kleu ters zich al gauw om schommels en wip pen. Voorzitter Duin was tevreden. „Wij heb ben een tuin waar wij trots op kunnen zijn", zeide hij. „Een uitkomst voor de kinderen in hun vrije tijd en dus ook voor de ouders". Talrijke toestellen zorgen voor de nodige afwisseling, en er is een nieu we zandbak, voor de allerkleinsten weer van belang. Plannen voor een eigen tamboercorps zijn er ook al. Vroeger bezat „Vondel- kwartier" er een dat uit oudere jongens be stond. Thans wil het bestuur een ensemble samenstellen uit kinderen tot ongeveer 12 jaar, kinderen van het lager onderwijs dus. „Als je je met de ouderen gaat bemoeien, komen de kleintjes er bij tekort", meende de heer Duin. „Zij vereisen veel meer zorg door hun heel andere probiemen en wij zijn tenslotte een speeltuinvereniging". Wij vernamen dat er reeds een aantal instrumenten voor dit „Vondelcorps" is aangeschaft. Een grote en twaalf kleine trommels, acht bazuinen en twintig pij pers. Aan de leden van „Vondelkwartier" de prettige taak er een goed geheel van te maken. De zon had de kinderen vrij snel weer droog geschenen en toen er nog een trac- tatie werd rondgedeeld behoorde 't regen intermezzo helemaal tot het verleden. Aan de kinderen hebben wij gemerkt hoe belangrijk het speeltuinwerk wel is. Vooral aan dat kleine meisje, dat een uur voor de optocht begon aan ons vroeg: „En wanneer mogen wij nou naar de speel tuin?" Op de openbare bijeenkomst van de Christelijk Historische Unie in het wijk- gebouw GedempteOudegracht 104 1e Haar lem, die op Donderdagavond 21 Mei wordt gehouden, zullen vier sprekers het woord voeren, namelijk de heer D. Dijksman over „Taak, gehoorzaamheid en verant woordelijkheid", mejuffrouw mr. H. Mul ler over „De vrouw en de komende ver kiezingen", het raadslid mr. A. Wensing over „De CHU als Protestantse Volks partij" en het lid van de Tweede Kamer H. Kikkert over „Christelijk-Historisch juist nu!' Contactavond „Polyhymnia" Zaterdag heeft het gemengd zangkoor „Polyhymnia" een contactavond gehouden in het gebouw van de HJMV, waaraan mee werkte het cabaretgezelschap de Amateur band van het G.E.B. (Gemeente Energie bedrijf). Van het zangkoor brachten me vrouw Lammens en de heer Louwes op voortreffelijke wijze enige zangduetten ten gehore met pianobegeleiding van mevrouw Emmy van Eden. Zaterdagavond woonden wij in het kerk gebouw van-de Broedergemeente aan de Parklaan te Haarlem een concert bij, dat ons vele goede indrukken verschafte. Met orgelbegeleiding van Bets Nederkoorn zong de sopraan Cor Igesz de drie gebeden(Onze Vader, Wees gegroet en de Geloofsbelijde nis) van André Caplet in een vlekkeloos Frans en met een overtuigende bezieling, die vooral aan de eindspanningen van het „Symbolum" een sterke uitdrukking gaf. Tevoren had mej. Igesz reeds een tweetal oud-Nederlandse liederen, in bewerking van Willem Pijper, met smaak vertolkt. Verder hoorden wij nog van haar twee van de Bijbelse liederen van Dvorak, waar van zij de lyriek met rustig beheerste klank, innig doorvoeld, maar onsentimenteel, wist weer te geven. Als tweede soliste werkte mede mevrouw Renate Weiss, die concerteerde op haar fraaie altviool. Tezamen met de organiste vergastte zij het publiek op de aangrij pende Treurmuziek, die Paul Hindemith te Londen in één nacht schreef bij het ver nemen van het overlijden van de Engelse koning en die hij de volgende dag voor de radio speelde. Zoals men weet is Hinde mith zelf ook altist. Wanneer men dit stuk weer eens zo gaaf en doorvoeld hoort ver tolken als deze avond het geval was, kan men de sfeer naproeven, die aanleiding gaf tot het spontane componeren van deze in nige muziek, welke geen andere problemen kent dan door het hart ingegevene en daar om ook tot het hart spreekt. De zo ver standelijke kunstenaar Hindemith toonde zich hiermee onder de drang der omstan digheid -een gevoelstype en het is niet on mogelijk dat hij achteraf verbaasd geweest is dit van zichzelf te ontdekken en dat hij er de waarde van heeft leren schatten. Renate Weiss speelde ook een bewerking voor altviool van de beroemde Folia van Corelli, een knappe en zeer muzikale pres tatie. Wel waren er ogenblikken, dat de acoustiek van het gebouw de forte-variaties niet best verwerken kon; des te mooier echter waren de milder getinte variaties van de steeds boeiende compositie, die het in deze alt-bewerking uitstekend doet. Bets Nederkoorn vervulde haar lang niet eenvoudige taak als begeleidster voortref felijk en vertolkte als soliste met succes de Chaconne in e van Buxtehudc, alsmede een paar gelukkig gekozen koraal voorspelen van W. Hülsmann en Max Drischner. Over haar interpretatie van de Sonata da chiesa van Hendrik Andriessen kon ik daaren tegen niet zo geestdriftig zijn, wat ten dele ook wel aan de dispositie van haar instru ment mag worden geweten. JOS. DE KLERK. HAARLEM, 16 Mei 1953 ONDERTROUWD: 13 Mei, F. C. Davidse en C. Visser. GEHUWD: 16 Mei, J. R. Meeuwenoord en J. Allard; J. de Vries en L. C. Carstens; H. E. Wijker en G. Wijker. BEVALLEN van een zoon: 12 Mei, Th. MeijerMol; 15 Mei, M. G. DijkstraArnold; W. A. C. RuisWinkel; R. E. Bienfait— Dixon. BEVALLEN van een dochter: 12 Mei, Th. MeijerMol; 14 Mei, W. J. van Zeistvan der Stelt; B. M. PitersTerhorst; 15 Mei, A. Spieringsde Vilder; S. van VeenEngel; M. J. HeerensHouweling; 16 Mei, M. M. van den HeuvelBuskermolen; M. Bloos van Winkel. OVERLEDEN: 12 Mei, F. Th. A. de Goeij, 75 j., Maerten van Heemskerkstraat; 14 Mei, N. de Boer, 3 d., Hazepaterslaan; E. Huizing, 70 j.. Klein Heiligland; J. Heemstra, 69 j„ P. C. Hooftstraat; 15 Mei, J. M. van der SlootBinken, 73 j„ Reitzstraat; D. J. Grim- mon, 59 j., Gasthuisvest. ADV ERTEP'r I fc Tentoonstelling van onder auspicieën van N.T.K.C. HISWA K.V.N.W.V. APOLLOHAL 13-2.1 MEI AMSTERDAM Toegangsprijs f 1.20 (bel.inbegrepen) Geopend: 10.3017.00 uur en 19.0022.30 uur Evenals in Amersfoort en in Zaandam is thans ook in Haarlem door burgemeester en wethouders een ambtelijke investeringscommissie samengesteld, die tot taak zal hebben een vijfjarenplan op te stellen voor de kapitaalswerken, de invloeden daar van in de vorm van rente en aflossing op de gewone dienst te berekenen, een inzicht te verschaffen in de grote werken die na de eerste termijn van vijf jaar uitgevoerd dienen te worden voorts een raming te geven van de „normale" kleinere kapitaals uitgaven, zoals voor verbetering en onderhoud van gebouwen. Daarnaast zal de investeringscommissie rekening dienen te houden met de voortschrijdende behoeften die ontstaan door uitbreiding van de stad: club-, buurt- en badhuizen bijvoorbeeld, verder ook met de door de bevolkingsaanwas hoger wordende subsidies voor de culturele en sociale voorzieningen. Met de instelling van deze investerings- eommissie is dus een begin gemaakt met het analyseren van de gemeentebegroting en in zekere zin met een onderzoek naar de doeltreffendheid waarmee dé gelden die het gemeentebestuur ter beschikking staan, zijn besteed. Het is natuurlijk niet zo, dat tot nu toe de gemeentefinanciën „op de gok" werden verdeeld. Van weihouders als de heren F. S. Noordhoff, wijlen mr. S. C. van der Wall en W. C. Bakker, die sinds 1945 de portefeuille van Financiën hebben be heerd, viel en valt zulk een lichtzinnig heid ook niet te verwachten. Het is echter veeleer zo, dat na de be vrijding de situatie zeer gecompliceerd en onoverzichtelijk is geworden doordat met spoed op velerlei terrein in de gemeente lijke huishouding achterstanden moesten worden ingehaald: verbeteringen en aan vullingen van de gemeentelijke zorg voor de bevolking, die zeer veel geld kostten. Men denke maar eens wat in enkele jaren tot stand werd gebracht op het ge bied van het onderwijs (kleuterscholen, twee lycea, school voor moeilijk opvoed bare kinderen, nieuwe lagere scholen in vrijwel alle stadsdelen, om slechts enkele voorbeelden te noemen) en ae cultuur (hogere subsidies voor muziek en toneel). Gezien de nog s+eeds zorgelijke toestand van de gemeentefinanciën gevolg van totaal onvoldoende rijksui'kerinaen. waar over hierna meer, en de veelheid van dringende uitgaven aan de andere kant, heeft wethouder Bakker, met wie wij eeh onderhoud hadden over de financiële toestand der gemeente, de behoef'e gevoeld eens een overzichtTn cijfers te hebben van wat er omgaat in de Haarlemse huishou ding. „Het is thans van groot belang te weten wat de verschillende takken van dienst aan de gemeenschap kosten en om een in zicht te hebben in de uitgaven die straks onvermijdelijk zullen zijn. Heeft men zo'n overzicht van het geheel van het budget van de behoefte niet dan loot men groot gevaar thans dingen te doen, die onge twijfeld wel nuttig en zelfs nodig zijn, om echter na verloop van tijd tot de ontdek king te komen, dat er andere, nog urgenter voorzieningen achterwege moeten blijven omdat ook de gemeente haar geld maar een keer kan uitgeven", aldus de heer Bakker. En Haarlems wethouder van Financiën heeft al een heel lijstje van die voor in williging op korte termijn gangbare ver langens. Daar zijn de plannen van de buurtver eniging in Zuid-West voor een wijkcen trum. De gemeente zal financieel moeten steunen, om, zo het kan, een stenen ge bouw mogelijk te maken. Ook het wijkcomité „uud- Schoten" heeft een dergelijk project. Ten Westen van de Rijksstraatweg, aan het Tessel- schadeplein is daartoe reeds ruimte voor een groot gebouw gereserveerd. Maar na tuurlijk zal de gemeente weer de helpende hand moeten bieden. Er zijn nog andere sociale behoef'en, waarvan de voorziening verbetering be hoeft. Wethouder Bakker dacht daarbij in het bijzonder aan de verzorging van de chronisch zieken, de bejaarden en de ge vallen van acute krankzinnigheid. Voor de laatste groep patiënten zal het nodig zijn dat er geïsoleerde observatievertrek- ken worden gemaakt in het St. Elisabeths gasthuis, zolang er nog geen nieuw zieken huis is. Een nieuw ziekenhuis met een capaciteit vap vierhonderd bedden behoort, evenals bijvoorbeeld de voltooiing van het cen trale rioleringsplan, in de categorie van werken die pas in een tweede termijn van vijf jaren tot uitvoering kunnen komen. Budgettair gesproken moet daar echter nu reeds rekening mee worden gehouden, al weer om straks niet een te grote belasting van renten en aflossingen op de gewone dienst te krijgen. Intussen heeft het werk van de in vesteringscommissie (die dus bestaat uit hoofden van takken van dienst, directeu ren van gemeentebedrijven en enkele fi nanciële en economische experts) nog een ander belangrijk aspect: met de concrete cijfers in de hand hoopt men tegenover de rijksoverheid beter te kunnen aanto nen, dat bij de huidige uitkeringen uit het gemeentefonds het niet mogelijk is de burgerij een redelijk verzorgingsniveau te bieden. In feite blijft dit ten achter bij het peil van voor de oorlog, zoals wij ook reeds enige maanden geleden, toen wij een onderhoud met de heer Bakker over de gemeentebegroting weergaven, hebben uit eengezet. De kwestie van de rijksbijdragen en investeringen der gemeenten is weer actu eel geworden door een onlangs verschenen circulaire van „Den Haag", waarin kort weg werd gezegd: „Er is een ramp en dus moeten kapitaalswerken achterwege blij ven". Die situatie is voor de gemeentebesturen niet nieuw. Twee jaar geleden maande de regering eveneens tot bezuiniging in de sector der Publieke Werken. Toén omdat er een tekort op de betalingsbalans van 1200 millioen was. De gemeentebesturen begrepen het gevaar van inflatie én vol deden aan de wens van de regering. Maar nu? Er is een overschot van vier milliard aan goud en deviezen. De schade door de watersnood wordt op anderhalf milliard geraamd zodat de nood zaak tot rigoureuze maatregelen niet op valt. De onbevredigende financiële verhou ding tussen rijk en gemeenten blijkt ook uit de volgende vergelijkende cijfers. Het nationale inkomen bedroeg voor de oorlog vijf milliard per jaar, thans twintig milliard. Aan belastingen ontving het rijk voor de oorlog daaruit 750 millioen, thans 2400 millioen. De gemeenten echter be schikten voor de oorlog over een totaal bedrag van 800 millioen, thans over 1200 millioen. Dit is een stijging van slechts 50 terwijl het algemene indexcijfer meer dan verdubbeld is en dat voor grond stoffen en materialen ten minste verdrie voudigd. Wij hebben in dat verband met wethou der Bakker gesproken over de weg om hierin verbetering te krijgen. De voorstellen tot herziening, zoals zij door Commissie-Oud werden ingediend, geven geen principiële oplossing van de moeilijkheden. De gemeenten zouden wel recht krijgen op de opbrengsten van grond- en perso nele belasting, maar zowel de hoogte als de wijze van de heffing zouden door het rijk worden vastgesteld. De gemeenten krijgen dus geen enkele invloed op het bedrag van de onbrengst. .Slechts door de gemeenten een eigen belastinggebied toe te kennen, zouden de gemeenten weer werkelijk autonoom worden. Dan ook zullen gemeenteraadsverkie zingen meer zin krijgen dan thans het geval is omdai de raad dan zelf verant woordelijk is voor inkomsten en uitgaven beide. Gemeenteraad en burgerij zouden dan weer in een directe verhouding tot elkaar komen te staan: wensen om bepaalde voor zieningen in het gemeentelijk nrogramma op te nemen zouden onmiddellijk hun con sequentie krijgen in de hoogte der ge meentelijke belastingen. Natuurlijk zijn er ook nadelen aan het systeem verbonden: het ontstaan van „be lasting-eilanden" van uitzonderlijke laagte en concurrentie tussen de gemeenten on derling. Die nadelen zouden echter door bin dende overeenkomsten zeker wel zijn te ondervangen zo besloot wethouder Bak ker het onderhoud. Met het oog op de gemeenteraadsver kiezingen houdt de federatie van de Partij van de Arbeid op Woensdagavond 20 Mei „een platformvergadering" in het Gemeen telijk Concertgebouw. Sprekers zijn de lijstaanvoerder, de heer D. J. A. Geluk, de voorzitter van de raads fractie, de heer E. F. Albreeht, mevrouw T. KerkhoffPet, en vertegenwoordigers van respectievelijk de Protestantse en de Katholieke Werkgemeenschap, de heren H. W. van der Giessen en mr. G. J. H. de Leeuw. De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft aan het Frans Hals museum in langdurig bruikleen de volgen de schilderijen afgestaan: „Jachtscène bij de rivier" en „Soldatenkamp" van Philip Wouwerman; „Boerengezelschap" en „Mu sicerend gezelschap" van Jan Miense Mole- naer; „Feestvierend gezelschap" van Dirk Hals; „Op het veer" van Salomon van Ruysdael; „Winterlandschap" van C. Beelt; „Paardenmarkt" van W. Verschuur; „Ruïne bij rivier" van F. de Hulst; „Vrolijk gezel schap" van R. Brakenburgh; „Plunderings scène" van Pieter Codde; „Landschap" van Esaias van der Velde en „Stilleven" van Fi. van Schoten. Al deze schilderijen zijn afkomstig uit de verzamelingen der zogenaamde recuperatie: kunstwerken, die tijdens de oorlog in Duit se handen zijn geraakt en thans ten dele aan de collecties der Nederlandse musea worden toegevoegd. De aanwinsten zullen eind Mei te Haarlem arriveren. De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, mr. J. M. L. Th. Cals, zal Zaterdagavond 23 Mei de nationale tentoon stelling ter herdenking van Vincent van Gogh, die tot 19 Juli in het rijksmuseum KröllerMtiller te Otterloo gehouden wordt, openen. Claudine Witsen Elias leest na deze opening fragmenten voor uit de brieven van Vincent aan zijn broer Theo van Gogh. Het toneelstuk ,,'t Geluk hangt an een zieden droadje", door G. Hamstra-Vos be gint met het moment, waarop de meeste andere stukken eindigen, namelijk met het voorstellen van een gelukkig paar. Jan en Tine Hoavengoa, nog slechts enkele jaren getrouwd, verheugen zich niet alleen in het bezit van een gezonde baby, maar moch ten zich bovendien bij hun dorpsgenoten reeds een zeker aanzien verwerven. Dit bezorgde Jan talrijke bestuursfuncties in diverse organisaties, waardoor hij genood zaakt is zijn jonge vrouw de meeste avon den alleen thuis te laten. Tine kan deze eenzaamheid slecht verdragen en wanneer een oude dienstmeid dan nog een venijnig roddelpraatje verspreidt over een veronder stelde verhouding met de onderwijzer, ge raakt Tine in een dergelijk overspannen toestand, dat zij tracht een einde aan haar leven te maken. Deze crisis opent Jan de ogen; hij besluit zich uit het openbare leven terug te trekken en meer tijd aan zijn gezin te besteden, zodat dit stuk ook met een gelukkig paar eindigen kan. Zaterdagavond heeft „De Liester" de toneelclub van de Overiiselse, Gelderse en Drentse vereniging „De Oosthoek" hiermede in „Dreefzicht" het winterseizoen besloten. Het stuk is vrij eenvoudig van structuur en bevat vooral in de eerste twee bedrijven weinig emotionele taferelen, zo dat de spelers niet gedwohgen werden bo ven hun kracht te grijpen. Daarbij bracht de auteur nog enige locale typeringen in het geding, die met hun plaatselijk dialect het geheel een aparte bekoring verleenden. Zo zagen wij bijvoorbeeld :een vinnige Jaantje van mevrouw n. Scholten, een markante Hoavengoa van A. Aarsen, een gemoedelijke Trientje van mevrouw T. Komduur en een wijze grootmoeder van mevrouw J. Westdijk, al was de laatste on getwijfeld te vitaal voor haar leeftijd. Mej. J. Bos had als de nerveuze Tine Holtman een moeilijker taak, welke opdracht zij evenwel op een bijzonder verdienstelijke wijze vervulde. Hierbij ontving'zij van J. Baas, als haar ijverige echtgenoot, steeds het vereiste tegenspel. Uit de' onberispelijke rolkennis bleek verder, dat de spelers zich serieus op hun taak hebben voorbereid, zodat het onmiskenbare succes van deze opvoering in alle opzichten verdiend mag worden genoemd. Waar twee kijven hebben er niet alleen twee schuld, zoals het spreekwoord wil, maar zijn er ook twee lezingen over de toe dracht. - - Dat is ook het geval met de ruzie tussen een hoofdbewoner en een onderhuurder aan de Cruquiusweg. waarvan wij in ons blad van Zaterdag melding maakten. De hoofdbewoner verklaart: de ruzie be gon in het portaal en mijn vrouw en ik werden de kamer van de onderhuurder in gedrongen, de laatste houdt vol. dat de hoofdbewoner huisvredebreuk heeft ge pleegd. De onderhuurder beweert ddt hij uit zelfver dediging heeft gehandeld èn de hoofdbewo- ner stelt, dat de tegenpartij het eerst toe- I vlucht tot geweld heeft genomen. De politie heeft deze opvattingen dan ook geverbaliseerd en de rechter zal dienen uit te maken welke lezing de juiste is. Overigens heeft de politie de onderhuur der niet de toegang-tot de woning ontzegd, maar deze heeft, mèdé' op aanraden van de politie, met zijn gezin zijn intrek genomen bij familie. Haarlems Kamerkoor, het Remonstrants Kerkkoor, de alt-mezzo Annie Timmer mans en de organist Gerard Kievit gaven Zondagavond in de Waalse Kerk een uit voering van muziek, bestemd voor de Protestantse Pinksterliturgie. Het ging hierbij in het bijzonder om het koraal „Nun bitten wir den heiligen Geist", dat reeds in cle dertiende eeuw een geliefd geestelijk gezang was van de beroemde prediker Berthold (gestorven in 1.272). Maarten Luther heeft het later bewerkt.'Ter inlei ding van de avond speelde Gerard Kievit de orgelbewerking van het koraal van D. Buxtehude, een frisse, kernachtige com positie, die men niet alleen om haar litur gische betekenis waarderen kan, maar ook om haar zuivere muzikale waarde. Later op de avond kwam dit koraal bij de uitvoering van „Nun bitten wir den heiligen geist" van A. Brunner opnieuw in het middelpunt van de aandacht te staan. Wat Brunner met de koraalmelodie in een Preambulum, Partita, Interludium en een Passacaglia verrichtte is stellig belangwek kend. Maar de werkelijk treffende begin- spanning van zijn compositie heeft hij niet weten te handhaven. Brunner is te' lang doorgegaan met uitspinnen. Wel een ver schil met de voortreffelijke beknoptheid, door Buxtehude in het genoemde koraal- voorspel van zijn hand betracht. Gerard Kievit toonde zich in zijn spel een uitste kend en flink aanpakkend organist. Haarlems Kamerkoor zong, geleid door Maarten Kooy, in alle eenvoud en strak het koraal in de zetting van M. Praetorius. In dezelfde geest hield de dirigent de uit voering van „Der heilige Geist vom Him- mel kam" van Joh. Eccard en het Magnifi cat van de hedendaagse componist Sieg fried Reda. De koorklank was zeer ver zorgd. Alleen leken mij de sopranen minder met glans te zingen dan gewoonlijk. In het Magnificat zong Annie Timmermans de voor haar hoog liggende sopraansolo zeer verdienstelijk. Haar dictie had scherper kunnen zijn. Het orgelspel werd in Brunners Pfingst- buch driemaal afgewisseld door zang van het Remonstrants Kerkkoor, eveneens bij ontstentenis van zijn dirigent Jan Boeke door Maarten Kooy geleid. Men beluisterde zettingen van „Nun bitten wir" van Alexander Wagner, Hugo Distier en Joh. Driesier. De laatste twee muntten uit door haar zuiver muzikaal gehalte en kon den daardoor de beste indruk maken. P. ZWAANSWIJK

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1953 | | pagina 9