Ramp vroeg zware offers
van het Rode Kruis
Dorp in Suez-kanaalzóne met
de grond gelijkgemaakt
Het werk van Nicolaas Dames was van
grote waarde voor bloembollenteelt
BANDEN
PANDA EN DE HAND-VIS
Wereldnieuws
AUTO-RADIO
Proces-verbaal wegens
clandestiene „nieuwe"
Plannen voor een ziekenhuis
in het watersnoodgebied
Britse actie in Egypte
Cairo ontkent Engelse bewering dat de
plaats onbewoond geweest zou zijn
De radio geeft Donderdag
Toch ió het
zo
r
J
2
H. J. MAERTENS N.V.
Kapitein van de „Japara"
gestraft
Twee jaar geëist tegen
belastingambtenaar
LICHT^LOPEND
Waarschuwing tegen
transportbedrijf
Bommenwerper vermist
BIJ EXAMENS
Heringa Wuthrich
BLIKSEMAFLEIDERS
Gecompliceerd ongeluk bij
Britse landingsoefening
Planten en
hun namen
WOENSDAG 27 MEI 1953
(Van onze correspondent in de bloembollenstreek)
Indien men het geluk en geduld heeft
om de hyacinten die in het najaar op gla
zen gezet zijn in bloei te krijgen voor
Kerstmis dan kan men trots zijn. Trots,
omdat de aanwijzingen hiervoor goed ge
volgd zijn en men niet nog meer uit de
bollen heeft willen halen dan er ingebracht
is. Voor dit doel zijn geprepareerde hya
cinten nodig want slechts daarmede is het
wonder van de vervroegde lente in huis te
bereiken.
Het begin van de ontwikkeling naar de
preparatie moet in Berlijn worden gezocht.
Hoewel de bloembollen een typisch Neder
lands product zijn geworden is dit niet
altijd zo geweest. De vindplaatsen liggen
in de subtropische en berggebieden van
het Midden-Oosten en Zuid-Rusland. Van
daar zijn ze naar Europa gebracht. In ge
heel West-Europa zijn ze gekweekt, alleen
de Nederlandse kwekers zijn er om bepaal
de redenen mee doorgegaan.
In Berlijn echter zijn in de negentiende
eeuw al veel hyacinten gekweekt. Deze teelt
was zeer belangrijk. Dr. E. H. Krelage
heeft er in zijn boek „Drie eeuwen bloem
bollenexport" een apart hoofdstuk aan
gewijd. De Berlijnse hyacinten waren vroe
ger dan de Hollandse, hetgeen werd ver
oorzaakt door het warmere en drogere
landklimaat. Toen Berlijn echter steeds
groter werd en de grondprijzen dientenge
volge stegen hebben de kwekers daar de
teelt ingekrompen. Om tóch nog vroege
hyacinten te krijgen lieten zij ze echter een
jaar in Zuid-Frankrijk telen, waar onge
veer dezelfde voorwaarden voor het ver
krijgen van een vroegere bloei aanwezig
waren als in Berlijn.
De Nederlandse kwekers kwamen hier
achter en stuurden toen ook in het laatste
jaar van de teelt, in die tijd duurde het
nog drie tot vier jaar voordat een bol van
een hyacint volgroeid was, de hyacinten
naar Zuid-Frankrijk. Dit is de natuurlijk
ste vorm van preparatie geweest. Deze
was evenwel vrij duur en soms riskant,
want de verzending kostte veel en leverde
risico's op. Ook was men sterk van de
natuur afhankelijk.
Een Lisser kweker, Nicolaas Dames.^ is
dit systeem gaan imiteren. In tegenstelling
tot de gewoonte om de planten net zo lang
op het veld te laten staan tot ze verdord
waren, rooide hij ze al vroeg, in de tijd dat
ze nog groen waren. Dan bracht hij ze in
de schuur en verwarmde deze tot ongeveer
30 graden Celsius. Van lieverlede liet hij
deze temperatuur minder worden.
Het behoeft nauwelijks gezegd, dat er
veel om hem is gelachen. Hij voerde zijn
experimenten wel in de diepste stilte uit,
maar zo iets lekt toch uit, zeer ten pleziere
van zijn collega's, die er niets inzagen. Hij
heeft ze laten lachen en zette ieder voor
een fait accompli op een tentoonstelling
van de Algemene Vereniging voor Bloem
bollencultuur in Haarlem. Dat was in 1910.
Terstond kreeg men de indruk, dat het
probleem van de preparatie was opgelost.
Minder zal men hebben vermoed, dat hier
door de bloembollencultuur een geheel
ander aanzien heeft gekregen. Prof. Blaauw
is direct daarna begonnen met het weten
schappelijk vaststellen van wat hier ge
beurd is. En met het onderzoek zal hij heb
ben ontdekt, dat deze Nicolaas Dames zeer
veel van de bloembollen begrepen moet
hebben zonder nu precies te kunnen ver
tellen wat hij heeft gedaan.
Prof. Blaauw heeft het prepareren we
tenschappelijk aangepakt en zijn werk
werd voortgezet door de „bollendokter"
prof. dr. E. van Slogteren. Van het een is
het ander gekomen en daarom is de bloem
bollenkweker helemaal niet verwonderd,
als hij midden in de zomer hyacinten in
bloei ziet, of als hij op een tentoonstelling
prachtige trossen ziet staan met verschil
lende „rooi-jaren" er bij. Het is „slechts"
een kwestie van goochelen met tempera
turen om een hyacint, die dit jaar werd ge-
ADVERTENT1E
INBOUW. EN SERVICE STATION
Nassaastraat 5 - Haarlem Tel. 15220
rooid gelijk te laten bloeien met een die
verleden jaar de grond is uitgehaald.
De moderne wetenschap staat op dit ge
bied nog voor weinig raadsels. In de cellen
van het Laboratorium voor Bloembollen-
onderzoek te Lisse kan men over zo goed
als iedere temperatuur beschikken. Ze zijn
met de nieuwste snufjes op technisch ge
bied uitgerust en de natuur heeft er nog
maar weinig te vertellen.
Volhardend zoeken
van Nicolaas Dames
Des te meer verwondering krijgt men
voor het volhardend zoeken van de heer
Dames. Hij had een ouderwetse bollen
schuur met veel ramen er in, waar weinig
of niets aan isolatie was gedaan. Hij tobde
met kachels, die hij bovendien nog moest
verslepen, om de verzekering er niet achter
te laten komen dat hij in de schuren
stookte!
Zie nu het verschil. De modernste be
drijven hebben ruimten, die speciaal zijn
ingericht voor de preparatie. Thermostaten
zorgen voor een constante temperatuur,
die niet of maar weinig kan worden be
ïnvloed door het klimaat buiten, omdat
de muren geïsoleerd zijn. Hygrometers
zorgen er voor dat men steeds weet of de
atmosfeer niet te vochtig of te droog is.
Om alles te vervolmaken heeft het Labo
ratorium precies uitgezocht wanneer de
bollen in de schuur moeten worden ge
bracht, wanneer ze 30° C moeten krijgen
en wanneer de temperatuur moet worden
verminderd. Evenzo heeft men nog voor
schriften gegeven voor de temperaturen
bij de broei. Mislukkingen lijken uitgeslo
ten. Maar omdat het levende organismen
zijn blijven verrassingen mogelijk. Daar
om zullen er ook steeds prima vakmensen
bijven en ook die wat minder goed zijn.
Vakmanschap blijft ondanks alle hulp
middelen noodzakelijk.
Zover ons bekend is is het monument
waarmede de nagedachtenis van Nicolaas
Dames wordt levendig gehouden het
enige, dat voor een bloembollenkweker
werd opgericht. Het vak heeft hiervoor het
geld bijeengebracht en waarschijnlijk zal
men nooit met meer plezier zo iets hebben
gedaan. Want eigenlijk is Nicolaas Dames
de man, die de roem van de Nederlandse
bloembollen voorgoed heeft gevestigd. Hij
heeft de bloembollenteelt onschatbare
diensten bewezen door haar een voorsprong
op eventuele concurrenten in het bui
tenland te geven, die moeilijk is in te
halen.
Deze voorsprong blijft echter wel be
houden, zolang er in Lisse wetenschappe
lijke onderzoekers werken enniet te
vergeten, zolang de Nederlandse bloem
bollenkwekers de voorschriften en resul
taten van de onderzoekingen zo trouw blij
ven volgen als thans wordt gedaan. Zij
doen het zelfs zo, dat de buitenlandse ge
leerden dikwijls zeer jaloers zijn op hun
Hollandse collega's. Maar daartegenover
staat, dat de Nederlandse geleerden hebben
geleerd, dat er heel wat vakmensen zijn,
die de voetsporen van Nicolaas Dames
volgen. Daarom blijven ze zo graag met de
praktijk in contact. Slechts hierdoor kan
een goede Wisselwerking ontstaan en iede
re groep blijft de andere respecteren.
De Raad voor de Scheepvaart heeft de
49-jarige kapitein van het 9312 brt. me
tende ms „Japara" van de N.V. Koninklijke
Rotterdamsche Lloyd, G. M. de B. uit Hil
versum, gestraft door hem de bevoegdheid
om als kapitein te varen te ontnemen voor de
tijd van twee weken. Op 12 Augustus van
hef vorig jaar kwam tijdens een dikke mist
de „Japara" in de Straat van Gibraltar in
aanvaring met het 8790 brt. metende Fran
se passagiersschip „Djenne". Beide schepen
werden ernstig beschadigd.
De raad is van oordeel, dat de aanvaring
te wijten is aan fouten die op beide sche
pen zijn gemaakt. De raad acht de kapitein
van de „Japara" mede schuldig omdat hij
nagelaten heeft tijdig vaart te minderen
toen de „Japara" een mistbank naderde
en hij door de radar wist dat zich dichtbij
schip bevond. De inspecteur voor de
raad
door
voorgesteld de
het uitspreken
een
scheepvaart had de
kapitein te straffen
van een berisping.
De Officier van Justitie bij de Utrechtse
rechtbank heeft twee jaar gevangenisstraf
geëist tegen de 59-jarige W. S., commies
secretaris bij 's Rijks Belastingen te
Utrecht, aan wie ten laste was gelegd
dat hij door valsheid in geschrifte en op
lichting het rijk voor ongeveer f 13.000.
had benadeeld.
De verdachte, die veertig jaar in rijks
dienst is geweest, bekende dat hij van
1946 tot 1952 meermalen valse beschik
kingen voor restitutie van omzetbelasting
had vervaardigd. Hij inde deze bedragen
bij de ontvanger en zei dat hij dit deed
voor een kennis die invalide was en zelf
niet kon komen.
Gisteren heeft de C.C.D. in Scheveningen
ptoces-verbaal opgemaakt tegen de rederij
F. Vrolijk te Scheveningen wegens het feit,
dat twee loggers van deze rederij Maandag
639 kisten haring, gevangen met de drijf
netten als hoofdvangst hebben aangevoerd
in de „gesloten periode'", die tot 26 Mei
loopt.
De aanvoer is inmiddels door de rederij
teruggekocht en naar België doorgeleverd.
Volgens berichten uit de Scheveningse
markt is de vangst voor gemiddeld elf gul
den per vijftig kilo van de hand gedaan,
omdat zij van een zeer slappe kwaliteit was.
Overtreding van het kaak- en zoutverbod
is niet geconstateerd.
In rederskringen, waar men uitermate
benieuwd is over de uitslag van het komen
de rechtsgeding over deze zaak is een
hevige ontstemming gerezen over deze
clandestiene aanvoer van haring.
De eerste vrouwen en kinderen, die op aanraden van de Britse regering Egypte
hebben verlaten zijn in Engeland aangekomen. Zij zijn allen echtgenoten en kinderen
van personeel van de „Imperial Chemical Industries" of de „Shell Company". Foto:
de aankomst op London Airport.
In Nederland zal het eerste standbeeld
van de stichter van het Internationale Rode
Kruis. Henri Dunant, verrijzen. Het zal een
schenking zijn van het Oostenrijkse Rode
Kruis en liet zal een plaats krijgen voor
het in September te openen internationale
Rode Kruis-jeugdhuis. Ook dit tehuis,
plaats biedend voor zestig gasten en be
stemd voor cursussen en congressen, is
een Oostenrijkse schenking. Het Neder
landse Rode Kruis heeft voorts de beschik
king gekregen over 452 montage woningen.
ADVERTENTIE
RIJWIEL MOTOR
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gebed. 7.30
Commentaar verkiezingsuitslagen. 8.00
Nieuws. 8.15 Commentaar verkiezingsuitsla
gen. 8.50 Reportage. 8.55 Platen. 9.00 Voor de
huisvrouw. 9.40 Schoolradio. 10.00 Platen.
10.30 Morgendienst. 11.00 Voor de zieken.
11.45 Platen. 11.50 Als de ziele luistert. 12.00
Angelus. 12.03 Concert. (12.3012.33 Land
en tuinbouwmededelingen). 12.55 Reportage.
13.00 Nieuws. 13.20 Piano-recital. 13.50 Ca
rillon. 14.00 Metropole-orkest en soliste. 14.45
Voor de vrouw. 15.15 Platen. 16.00 Bijbelle
zing. 16.30 Vocaal ensemble. 17.00 Voor de
jeugd. 17.30 Platen. 17.45 Voordracht. 18.05
Platen. 18.35 Op de stelling. 18.45 Platen.
19.00 Nieuws. 19.10 Levensvragen van allerlei
aard. 19.30 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20
Gevarieerd programma. 21.45 Vrijere loon
vorming?, ronde tafelgesprek. 22.15 Voor
dracht en piano. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Liede
ren. 9.25 Voor de vrouw. 9.30 Platen. Voor
de kleuters. 11.00 Kamerorkest. 11.45 Hulp
aan de zieken van geest, causerie. 12.00 Zang
en piano. 12.25 In 't spionnetje. 12.30 Land
en tuinbouwmededelingen. 12.33 Piano en
orgel. 12.50 Uit het bedrijfsleven. 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen of platen. 13.20
Platen. 13.40 Désirée, hoorspel. 14.30 Viool
en piano. 15.00 Schoolradio. 15.20 Voor de
zieken. 16.15 Platen. 16.45 Voor de jeugd.
17.30 Militaire causerie. 17.40 Platen. Rege
ringsuitzending: Nieuwe schoolboeken in
Suriname. 18.00 Nieuws. 18.15 Sportproble-
men. 18.25 Voor hengelaars. 18.30 Amuse-
mentsmuizek. 19.00 Gesproken brief uit
Londen. 19.05 Discoplaten. 19.40 Rondetafel-
parlement. 20.00 Nieuws. 20.05 Omroeporkest
en solist. 21.15 Vincent van Gogh, hoorspel.
22.30 Platen. 22.40 Reportage. 22.50 De vrouw
in gezin, maatschappij en staat, causerie.
23.00 Nieuws. 23.15 Sportactualiteiten. 23.30
Platen. 23.4024.00 Zang en orgel.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 13.30 Voor
de soldaten. 14.00 Engelse les. 14.15 Platen.
17.00 Nieuws. 17.10 Kinderliedjes. 17.15 Voor
de kinderen. 18.15 Kinderliedjes. 18.30
Nieuws. 18.45 Voetbalreportage. 20.50 Ver
zoekprogramma. 21.20 Voor de vrouw. 22.00
Nieuws. 22.15 Pianorecital. 22.5523.00
Nieuws
BBC
22.00—22.30 Nieuws": Engelse Litteratuur-
geeschiedenis. (Op 224 en 49 m.).
Britse troepen hebben Dinsdag ten Zui
den van Fayid in de Suez-kanaalzóne een
onbewoond Egyptisch dorp dat grensde aan
de Britse watervoorzienings-installatie voor
deze zóne, met de grond gelijk gemaakt.
De operatie, die de grootste in de kanaal-
zóne sinds 1951 wordt genoemd, had ten
doel het „terrein rondom de installatie met
het cog op eventuele aanvallen van Egyp
tische zijde vrij te maken,"
Van de zijde van de Egyptische regering
is Dinsdagavond in een communiqué tegen
gesproken, dat het dorp in kwestie onbe
woond geweest zou zijn. De driehonderd
huizen van het dorp werden, volgens deze
bekendmaking, door middel van bulldozers
vernield en „de inwoners werden in de
open lucht achtergelaten zonder onderdak
of voedsel."
De Britten hebben daarentegen ver
klaard, dat het dorpje sinds de onlusten in
1951 door de bewoners verlaten was. Het
bestond uit „400 hutten, die eerst door ge
wapende manschappen werden onderzocht
om zeker te zijn dat er zich niemand meer
bevond."
Alle zuiveringsinstallaties in de Suez-
kanaalzóne zijn nu omringd door een net
werk van draad om ze te beschermen tegen
„verrassing".
Britse troepen hebben voorts in Moas-
car, dat ook in de Suezkanaalzóne ligt,
op een groep Egyptenaren geschoten,
die probeerden een waterleidingpij p
door te snijden en te stelen. Twee
Egyptenaren werden gewond en naar
een ziekenhuis vervoerd en drie wer
den gevangen genomen.
Ex-ministers aangeklaagd
Binnenkort zullen mevrouw Zeinaib El
Wakil, echtgenote van expreminer Moesta-
fa Nahas Pasja, en vier voormalige kabi
netsministers moeten verschijnen voor
een anti-corruptie-rechtbank te Cairo, be
schuldigd van machtsmisbruik, misbruik
van regeringsinliohtingen en verduistering
van overheidsgelden.
De politie waarschuwt tegen het Natio
naal Transport- en Contrólebedrijf, laatste
lijk gevestigd Sarphatistraat 13 te Amster
dam, geëxploiteerd door een zekere Gade
mans, welk bedrijf zich tegen betaling be
last met het emballeren en vervoeren van
bagage van emigranten, waarbij een zeker
bedrag bij vooruitbetaling moet worden
voldaan.
Met betrekking tot genoemd bedrijf
kwamen bij de politie talloze klachten bin
nen wegens het niet of niet naar behoren
nakomen van de aangegane verplichtingen,
terwijl, in geval de emigratie geen door
gang vindt, veelal niets terecht komt van
de door het Nationaal Transport- en Con
trólebedrijf toegezegde terugbetaling der
vooruitbetaalde bedragen.
Een viermotorige „Lancaster"-bommen-
werper van de Canadese luchtmacht is
Dinsdag als vermist opgegeven. Het toestel
was op weg van zijn basis op het eiland
Vancouver naar San Diego in Californië.
Er zijn tien personen aan boord van het
vermiste vliegtuig.
In de omgeving van de plaats die als de
laatste positie van de bommenwerper werd
opgegevep, is een oranjekleurig voorwerp
in zee waargenomen.
ADVERTENTIE
spelen zenuwen een grote rol.
Een rustig examen doet U met
Mijnhard! Zenuwtabletten
Deze houten woningen mag men zeker niet
als noodwoningen beschouwen: de levens
duur varieert van 50 tot 100 jaar.
De eerste van deze woningen komt uit
Noorwegen en wordt op 10 Juni in ons
land verwacht. Het is een ééngezinshuis
voor zeven personen, iiuoi wegen neett ei
200 toegezegd. Finland stuurt 15 een
gezinswoningen voor zeven personen, Zwe
den 97 woningen voor 5 personen, 45
tweegezinshuizen voor 5 personen en 25
twee gezinshuizen voor 9 personen. Dene
marken zal voor deze huizen het sanitair
leveren, behalve voor de Zweedse huizen,
die met inbegrip van het sanitair worden
geschonken.
Er bestaat verder een kans, dat het derde
Rode Kruisziekenhuis (de twee bestaande
zijn gevestigd in Den Haag en in Bever
wijk) in het rampgebied zal worden ge
sticht. Het zal een capaciteit krijgen van
80 bedden.
Op 1 Juni zal het Nederlandse Rode
Kruis geen oude kleren meer in bezit heb
ben. Alle eyacué's zijn via de opbouw-
organen verzorgd. Deze organen hebben
bovendien een reservevoorraad gekregen.
Het resterende is aan charitatieve vereni
gingen en aan het buitenland geschonken,
zodat de spontane hulpactie, welke over de
gehele wereld ten bate van de slachtoffers
van de overstromingsramp werd georgani
seerd, niet alleen Nederland ten nutte is
gekomen. Millioenen mensen zijn dank zij
deze actie gekleed.
Bij een voorlopige schatting van de
waarde der schenkingen is men tot een
bedrag van 70 millioen gulden gekomen.
Tot 1 Mei werd, buiten de textiel, montage
huizen, landbouwwerktuigen en het zie
kenhuisproject, een bedrag van 30 millioen
gulden ontvangen. De textiel vertegen
woordigt een waarde van 8 a 10 millioen
gulden, landbouwwerktuigen 12 millioen
gulden en montagewoningen 10 millioen
gulden. Het Nederlandse Rode Kruis heeft
de hulpverlening in goede banen geleid,
maar aangezien de gehele geldelijke steun
ten goede is gekomen aan het Nationale
Rampenfonds, heeft het Nederlandse Rode
Kruis zelf vrijwel niets ontvangen sinds 1
Februari. Maar nu moet ook het Rode
Kruiswerk op gang kunnen blijven. Het
oorlogsfonds en het eigen rampenfonds
moeten statutair ieder f500.000 groot zijn.
Thans, beschikken beide fondsen over
f 150.000. Het Rode Kruis heeft nog een
Grensincident. Twee Sovjet-Russischs
§oldaten hebben Maandag de koopman
Franz Richter uit Wiesbaden doodge-
schoten, toen deze aan het zwemmen
was in de Werra, die de grens tussen
Oost- en West-Duitsland vormt.
Muntherziening. Op 23 Juli zullen nieuwe
Egyptische munten in circulatie wor
den genomen. De beeldenaar van Faroek
is op deze nieuwe geldstukken vervan
gen door een afbeelding van de pyra-
miden.
Borden. Engelse deskundigen zijn tot de
conclusie gekomen dat zwarte school
borden deprimerend werken op school,
kinderen. Zij hebben het Engelse mini
sterie van onderwijs voorgesteld de
kleuren te vervangen in rood, geel-rood,
geel, groen-geel, groen, blauw of neu
traal grijs.
Degen. President Perón van Argentinië
heeft de Egyptische premier Naguib
een copie gezonden van de beroemde
degen van de bevrijder van Argentinië
generaal San Martin. De degen was
vergezeld van een brief van de Argen
tijnse president, waarin deze zijn per
soonlijke achting en zijn grote waar
dering uitspreekt voor het werk van
generaal Naguib.
Kleinood, 's Werelds grootste rose diamant,
een huwelijksgeschenk aan Koningin
Elisabeth van dr. J. T. Williamson van
de Williamsonmijn in Tanganyika,wordt
in Londen gezet in een broche van pla
tina en diamanten. De broche die wordt
geschat op een waarde van meer dan
vijf millioen gulden, zal over vier k vijf
weken gereed zijn.
Pinkstervlucht. Ruim 6000 Oost-Duitsers
zijn gedurende de Pinksterdagen naar
West-Berlijn gevlucht. Zij geloven, dat
de volgende maand in Oost-Duitsland
nieuwe identiteitsbewijzen zullen wor
den uitgereikt, waardoor zonder vergun
ning reizen buiten een beperkt gebied
rond de plaats van inwoning onmogelijk
zou worden.
Proces Richard Slansky, een broer van de
vorig jaar terechtgestelde voormalige
secretaris-generaal van de Tsjechoslo-
waakse communistische partij is Dins
dag in Praag veroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf. Hij was met drie
anderen schuldig bevonden aan verraad
en spionnage. Een tweede beklaagde
kreeg ook levenslang, de twee anderen
kregen ieder 25 jaar gevangenisstraf.
Zij verliezen hun burgerrechten en hun
bezittingen vervallen aan de staat. Alle
vier de beklaagden bekenden schuld,
aldus de radio.
Ambassadeur. President Eisenhower heeft
de diplomaat Llewellyn Thompson be
noemd tot ambassadeur en Hoge Com
missaris in Oostenrijk. Hij was reeds
tijdelijk als zodanig benoemd door ex-
president Truman.
ADVERTENTIE
Haarlem
Een jonge Britse verslaggever, Osborne,
is het slachtoffer geworden van een onge
woon ongeval. Bij de aanvang van een
landingsoefening van militairen op het
eiland Arran, waarvan hij verslag zou ma
ken, werd namelijk een hoogspanningslijn
waarop elfduizend volt stond door een
luchtafweergranaat geraakt, de lijn brak
en slingerde over een stuk natte grond,
waar de journalisten een plaats hadden
gezocht. Osborne en een collega kwamen
met de lijn in contact. Osborne overleed
tijdens het vervoer naar het ziekenhuis, de
andere journalist werd licht gewond.
uitgebreid verlanglijstje. De verwezenlij
king daarvan vordert een bedrag van vier
millioen gulden. Het Nederlandse volk
heeft thans tot taak er voor te zorgen, dat
ddt verlanglijstje niet zal blijken een
wensdroom te zijn. In de komende dagen
zal de jaarlijkse inzameling worden gehou
den cm voortzetting van het belangrijke
en omvangrijke werk mogelijk te maken.
In het najaar zal men extra inkomsten
krijgen uit de opbrengst van een serie van
vijf Rode Kruis-postzegels met toeslagen.
Voortaan zal eens per vijf jaar een der
gelijke serie verschijnen.
51. „Ik waarschuw voor dat laatste keer",
riep Pat, geef dadelijk dat handvis terug,
of ik sla u in de boeiens!" „Maar Pat!",
riep Panda, „je hebt geen enkel bewijs,
dat professor Mekker de gestolen vis ge
kocht heeft. Je mag toch zo maar niet be
weren, dat de professor een heler is!" Maar
Pat was niet meer te houden. „Ik heb ge
deduceerd, dat hij dat vis gekocht heeft",
riep hij, „hij is schuldig; kijk, hij beeft!"
Inderdaad beefde de geleerde, maar het was
van toorn. Johanriep hij met een over
slaande stem. Op deze roep verscheen een
huisknecht, die uitmuntte door krachtige
lichaamsbouw. „Smijt deze twee er uit!",
riep de getergde geleerde, „vort! Weg met
ze! Kwak ze op straat!!" De plichtsgetrou
we knecht kweet zich van deze taak met
een trap-vastheid, die hem op een voet
balveld toejuichingen zou hebben bezorgd.
Doch Pat en Panda waren niet in een stem
ming om te juichen. „Jij ook altijd met je
haastige deducties!", kreunde Panda. Hoe
geheel anders verliep het onderhoud tussen
Joris Goedbloed en professor Bottebleker!
„Hum, turn, turn", zei Joris, een stevig
pakje bankbiljetten doorbladerend, „dit is
voldoende, geleerde heer, 'terwille van de
wetenschap zal ik mij met dit luttel bedrag
tevreden stellen. Ge moogt de handvis
thans de uwe noemen". „Dank u", zei de
geleerde aangedaan, „u hebt met de ont
dekking van deze nieuwe handvis de we
tenschap een grote dienst bewezen". „In
derdaad", gaf Joris toe, „en thans een goede
raad: laat het dier nog enige tijd in deze
pijver; het heeft de buitenlucht zo nodig!"
TOEN heksen, tovenaars, kobolden, aard
mannen en talloze bos- en watergees
ten nog levende figuren waren in het volks
geloof, kon het niet uitblijven dat onbegre
pen en ongewenste eigenschappen van
bepaalde planten geweten werden aan
boze invloeden, die op kwaadaardige wijze
trachtten de lieflijkheid en de harmonie
van Gods schepping te verstoren en er
voortdurend op uit waren de mens kwaad
te berokkenen. Er waren planten, waarvan
het kwaadaardige en de boosheid als 't ware
waren af te lezen, zoals het gif
tige Bilzenkruid met zijn som
bere, grijsgroene stinkende bla
deren, welke plant in de volks
mond duivelskruid, duivels-
oog of heidenskruid werd ge
noemd. Ook brandnetels (dui-
velstong, duivelsvoorschoot) en
de giftige wolfsmelk (duivels
drek, duivelsmelk, heksemelk) konden op
grond van haar eigenschappen gemakke
lijk bij de gevloekte planten worden on
dergebracht. Doch waarom de kamperfoe
lie, klaproos, bosanemoon, boterbloem en
talloos vele andere planten als duivelsmar-
telhout, hellevuur, duivelsklauw en dui-
velsbeet werden betiteld, schijnt op het
eerste gezicht onverklaarbaar. De bena
mingen vonden vaak hun oorsprong in ei
genschappen van deze planten die de mens
mishaagden, of waarvan het doel en de
betekenis hem ontgingen, zodat hij ze be
schouwde als een disharmonie in de na
tuur, als hoedanig zij indruisten tegen Gods
bedoeling. Het rode sap van de els, de
zwarte vlekken op de klaproos, het oranje
kleurende melksap van de stinkende gou
we, dit alles kon door de primitieve mens
slechts verklaard of begrepen worden door
de vloek die op deze planten moest liggen.
Daarnaast hadden vele gevloekte planten
echter gelijktijdig een reuk van heiligheid
en wijding. De verklaring hiervoor moet
eensdeels gezocht woraen in het Christen
dom dat vele oude gebruiken te niet deed.
De wodanseik, die heilig werd genoemd,
draagt tevens de naam duivelseik, hetgeen
begrijpelijk is, wanneer we weten dat het
Christendom dit zinnebeeld van de Ger
maanse god voor heidens verklaarde.
Als andere oorzaak voor de tweeslach
tige benamingen van vele planten moet
echter tevens genoemd worden het feit dat
ons land van oudsher een kruispunt is ge
weest van volken en culturen die somtijds
totaal verschillende sporen
hebben nagelaten. De mare
tak bijvoorbeeld in wiens
naam het boze reeds be
sloten ligt en die ook als
duivelsnest wordt aangeduid,
stond bij de Germanen in een
kwade reuk, omdat deze tak
de dood van Baldur op zijn
geweten had. Maar bij de Kelten stond de
maretak in een gewijd licht. Zijn geheim
zinnig groen dat de kale winterse bomen
wat opvrolijkte, deed het geloof aan een
geschenk der goden ontstaan en bij het
joelfeest diende de maretak als symbool
van de voorbije zomer. Talloze gebruiken
die tot in deze tijd hebben stand gehouden,
vinden hierin hun oorsprong.
Er zijn nog andere oorzaken die de twee-
duidigheid der benamingen hebben veroor
zaakt, doch de plaatsruimte gebiedt ons te
eindigen. Maar nu we toch even in het ver
leden hebben geroerd, moeten we ons ook
eens met het oude en geheimzinnige Thule
bezig houden, welk eiland in de eerste
ontdekkingsverhalen zo vaak wordt ge
noemd. Velen denken dat dit IJsland is
geweest, maar naar alle waarschijnlijkheid
werd er Midden-Noorwegen mee aange
duid.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)