Wantrouwen het Westers in Azië tegen kolonialisme ttótoklteréto SARK, onbedorven eiland paradijs vol bloemen en rust „De V.S. moeten onpartijdige politiek voeren" Agenda voor Haarlem Het leven gaat er stapvoets voort, want auto's zijn er verboden ^Hoe is het ontstaand Een Eeuw Geleden Foster Dulles over zijn ontdekkingsreis Straaljager bij Lopik neergestort; een dode Voorwaarden van Syngman Rhee 3 Laatste premietrekking Rotterdamsche Schouwburgloten Kerkelijk Nieuws Zuid Amerika „Rijndam'' en „Veendam" drijvende hotels West-Duitse douane ambtenaar doodgeschoten BIJ KRIS EN BIJ KRAS Mogelijkheid van nieuwe burgeroorlog NDSM zal nog drie tankschepen bouwen Radar voor de Nieuwe Waterweg Maak 'n einde aan dat ondragelijke zuurbranden Uit de Opregte Haarlemsche Courant van 2 Junij 1853 DINSDAG 2 JUNI 1953 WASHINGTON (Reuter) „De Amerikaanse regering: moet meer aandacht schenken aan het Nabije Oosten en Zuid-Azië. De bewoners dezer gebieden verdenken de Ver enigde Staten er van te pogen Groot-Brittannië en Frankrijk te steunen bij het in stand houden van hun oude koloniale belangen", verklaarde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles, Maandag in een toespraak voor radio en televisie tot het Amerikaanse volk, naar aanleiding van zijn bezoek aan twaalf landen in het Nabije Oosten en Zuid-Azië. ,,Onze naoorlogse aandacht is vooral ge richt geweest op West-Europa", vervolgde Foster Dulles. „Dat gebied is zeer belang rijk, doch niet van alles overheersend be lang. Het was voor de Verenigde Staten een grote en onaangename verrassing, toen de 450.000.000 Chinezen, die wij onder onze vrienden rekenden, onder communistische overheersing kwamen. Overeenkomstige en even gevaarlijke' ontwikkelingen kun nen zich in het Nabije Oosten en Zuid- Azië voordoen. Het is dringend noodzake lijk, dat de Verenigde Staten zich bezig houden met hetgeen daar geschiedt". Hij verklaarde dat de „koloniale mo gendheden" in het Nabije Oosten en Zuid- Azië worden gewantrouwd en dat dit wan trouwen zich ook uitstrekt tot de Verenig de Staten." Men redeneert namelijk aldus: De Verenigde Staten zijn met Groot-Brit tannië en Frankrijk in de N.A.V.O. ver bonden. Dit maakt, dat de Verenigde Sta ten moeten pogen de oude koloniale be langen hunner bondgenoten te handhaven", aldus Foster Dulles, die hieraan toevoegde: „Ik ben er van overtuigd dat de Ameri kaanse politiek ten deze onnodig dubbel zinnig is geweest". Foster Dulles vervolgde met te zeggen dat de leiders der door hem bezochte lan den hadden erkend dat het een ramp zou zijn, indien er een breuk tussen de Vere nigde Staten, Groot-Brittannië en Frank rijk zou ontstaan." Wij kunnen ons echter, zonder de Westerse eenheid te verbreken, op de voor ons traditionele wijze aan het bevorderen der politieke vrijheid in de we reld blijven wijden. De Westerse mogend heden kunnen, in feite, er eerder bij win nen, dan verliezen, wanneer zij een zich ordelijk voltrekkende ontwikkeling tot zelfbestuur bevorderen", verklaarde hij. „Onpartijdig" „De Verenigde Staten moeten pogen de sterke wrok, die de Arabische landen jegens hen, als gevolg van de Amerikaan se houding bij de stichting van Israel, ge voelen, te verminderen", vervolgde Foster Dulles.. „De Arabieren zijn meer bevreesd voor het Zionisme, dan voor het communisme. Aan de andere kant vrezen de Israëliërs, dat de Arabieren uiteindelijk zullen pro beren hen in zee te drijven. De Verenigde Staten moeten ten deze een onpartijdige politiek voeren, opdat zij de eerbied van beide partijen kunnen ver werven. De Amerikaanse regering houdt ten volle vast aan de in 1950 afgelegde Brits-Frans-Amerikaanse verklaring, dat de drie landen zo nodig handelend optre den om elke schending van bestaande grenzen of wapenstilstandslinies te voor komen", zeide hij. Foster Dulles wees er verder op dat er slechts vrede tussen Joden en Arabieren kan komen, „indien beide partijen conces sies doen. De vooruitgang, die zij hiermede zouden boeken, zou dergelijke concessies echter verre overtreffen", verklaarde hij. Omtrent de voorgestelde verdedigings organisatie voor het Midden-Oosten ver klaarde Foster Dulles deze meer als een mogelijkheid voor de toekomst, dan als een onverwijld te verwezenlijken kans te zien. „Vele leden-staten der Arabische Liga zijn zo vervuld van hun twist met Israel, dat zij slechts weinig aandacht schenken aan de communistische bedrei ging", zeide hij. Daarop kwam Foster Dulles te spreken over zjjn bezoek aan India en Pakistan. „De besprekingen, die ik met de Indische ADVERTENTIE DINSDAG 2 JUNI Stadsschouwburg: Eindexamen „De To neelschool", 8 uur. Dreefzicht: Partij van de Arbeid, feestelijke bijeenkomst, 7.30 uur. Lido: „Het gestolen gelaat", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. City: ..De verzonken stad", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Tijgerhaai", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Het eiland dei- begeerte", 14 jaar, 8 uur. Minerva: „New Orleans", 14 jaar, 8.15 uur. Rembrandt: „De schoonheidsspecialist", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor „De loodgieter en het atoomgeheim' alle leeft., 7 en 9.15 uur. Palace: „April in Paris", alle leeft., 7 en 9.15 uur. WOENSDAG 3 JUNI Cultura: Ned. Vereniging van Spiritisten „Harmonia", bijeenkomst, 8 uur. Begijnhof kapel: Christen Spiritualistisch Centrum „De grotere wereld", 8 uur. Lido: „Het gestolen gelaat", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „De verzonken stad", 14 jaar, 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Tijgerhaai", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Het eiland der begeerte", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Miner va: „New Orleans", 14 jaar, 8.15 uur. Rem brandt: „De schoonheidsspecialist", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Het koninklijk bezoek aan Noorwegen en Denemarken". 10.30, 11.30 en 12.30 uur. „De loodgieter en het atoomgeheim", alle leeft., 2, 7 en 9.15 u Palace: „April in Paris", alle leeft., 2, 4.15 7 en 9.15 uur. ADVERTENTIE Jffet beeft een heel aparte bekoring, de weg naar Uw vacantiebestemming door de lucht af te leggen. De KLM stelt er prijs op U met vele goede zorgen te omringen en U van een service te laten genieten, die van a tot z op Uw comfort is ingesteld. Laat Uw vacantie écht goed beginnen: Schenk Uzelf het genoegen per KLM te reizen. minister-president Nehroe en zijn Pakis taanse collega Mohammed Ali heb ge voerd, hebben mij er van overtuigd dat er een regeling kan worden gevonden voor het geschil over Kasjmir. Stassen en ik hebben gepoogd het duidelijk te maken dat de Verenigde Staten, die met beide landen bevriend zijn, hopen op een over eenkomst, welke het ook mogelijk zou ma ken dat de door ons verleende economische hulp beter tot zijn recht komt", zeide hij. Foster Dullesh deelde voorts mede met Nehroe ook over Korea en de communis tische bedreiging van Zuid-Oost-Azië te hebben gesproken. „Wij waren het niet altijd eens, doch er zijn enige misverstan den uit de wereld geholpen. Ik meen, dat er wederzijds meer vertrouwen is gekomen in de oprechtheid van het streven van de wederpartij. India onderschrijft thans het door de geallieerde legerleiding in Korea ingenomen standpunt", verklaarde hij. Te Rotterdam is de laatste premietrek king van de „Rotterdamsche Schouwburg- loten" gehouden, een premielening groot 589.650.die in het jaar 1894 werd uit geschreven en aflosbaar gesteld in 59 jaren. In die reeks van jaren is alles precies ver lopen volgens het plan, in 1894 wiskundig berekend door dr. R. H. van Dorsten. Bij deze laatste trekking werd 148.100 aan premies uitgeloot en alle nog in omloop zijnde series, 3530 van ieder 100 nummers, aflosbaar gesteld tegen 1,50 per nummer. De burgemeester van Rotterdam trok ten overstaan van een notaris de eerste twee loten van 1,50. Nummer 61 van serie 289 gaf een premie van 75.000: no. 80 serie 2987 25.000: no. 81 serie 512 15.000; no. 46 serie 38 12.500; no. 6 serie 184 ƒ5.000 en de nummers 82, 68, 20 en 94 respectie velijk van de series 1963, 644, 1736 en 799 ieder 1.000. Ned. Herv. kerk Aangenomen naar Amsterdam-W. (toez.) A. J. Jörg te Almelo; naar Ingen (toez.) P. H. de Pree, vicaris te Vreeland, die be dankte voor Tjamsweer (toez.). Bedankt voor Huizen (N.H.) (vac. W. Salzburg 3 x per week retour f 225.- Innsbruck 2 x per week retour f 225.- Weenen 1 x per week retour f 338.40 Linz 1 x per week retour f 261.- Klagenfurt 1 x per week 23 d. retour f 293.20 De KLM vliegt naar 103 steden in 66 landen 2 x per week per moderne luxueuze DC-6B naar Rio de Janeiro, Montevideo, Buenos Airos, Santiago de Chile Vroegindewey), R. Trouwborst te Monster, j Gistermiddag om half drie is een Thun- derjet-straaljager van de vliegbasis Eind hoven in Lopikerkapel in de gemeente Lo pik in Utrecht in een uiterwaard neerge- stort. De piloot, de 26-jarige reserve-ser- Aangenomen naar Scharnegoutum i geantvlieger L. G. J. Serré uit Utrecht,Uoez-> C; R vTA£deL te Burgerdam; naar kwam hierbij om het leven. Utr*cht <vf' R Gr oenewegen) C. Th. i v. \eenen te Rotterdam-Hillegersberg Om 13.40 uur was de Thunderjet met Geref. kerken j een ander toestel van hetzelfde type van de j Beroepen te Emmen (vac. v/ijlen W. J. j vliegbasis Eindhoven opgestegen voor het j Wyn;a) R. i'pma te Groningen. j maken van een oefenviucht. Ongeveer 2 y? Aangenomen naar Brampton (Ont.) km ten Westen van de brug bij Vianen stortte Serré met zijn toestel loodrecht neer. De andere Thunderjet is behouden op de basis teruggekeerd. Na het bekend worden van het ongeluk vertrok een commissie van onderzoek on middellijk uit Eindhoven kapel. (Chr. Ref. Church), J. v. Harmeien te As sen. Bedankt voor Hoornsterzwaag A. Lange- ler te Pessc. Bedankt voor Bennebroek en voor Eos- koop C. Ch. Griffioen te Willemstad; voor naar Lopiker- I Borger S. de Vries te Seilij.gen: voor Rot- j terdam-C. (vac. J. A. Tazelaar) J. P. Hörchner te Voorthuizen. De A.N.W.B. bestaat 1 Juli 70 jaar. Hij werd opgericht na een ontmoeting tussen de Haagse en Haarlemse velocipèdeclubs. Thans telt de bond 250.000 leden en 120.000 Wegenwachtleden. Er zal een nieuw hoofd kantoor in Den Haag gebouwd worden. Wanneer men u zou vertellen, dat er ergens op nog geen duizend kilo meter van hier in een kobalt-blauwe zee een eiland ligt, waar het nog net zo stil is als twintig eeuwen geleden, waar de rust slechts versterkt wordt door het fluisteren van een vriendelijke wind, door het ruisen van de zee en door het zingen van duizenden vogels, een eiland dat bedekt is met milliarden wilde bloemen, dan zoudt u het misschien niet geloven. Of ge zoudt onmiddellijk uw koffers pakken en erheen vertrekken. Met het laatste kunt ge overigens beter nog even wachten. Maar het eiland is er. Het heet Sark, of op zijn Normandisch: Serq, en het is het kleinste éa het mooiste van de Kanaal-eilanden. Het is een sprookje. van de bloemen kwam met iedere nieuwe vleug zoele lentewind naar binnen. Zo viel die nacht over Sark, zoals er al zovele over het eiland zijn gevallen. Een zachte, donkere stilte. En de vierhonderd vijftig eilanders gingen slapen met het ge ruste hart, dat ge op zo'n onbedorven eiland krijgt. En ik dacht aan de koetsier, die, toen ik begon over de problemen en de zorgen en de spanningen van ónze twintigste eeuw, antwoordde: „Wij nemen daar met leedwezen kennis van". En toen glimlachte hij en keek naar de zee en zei: „Maar het is hier zo verschrikkelijk ver vandaan". W. L. B. De „Rijndam" van de HollandAmerika Lijn is bij Tilbury, niet ver van Londen, voor anker gegaan. Het schip is met 600 belangstellenden voor de kroning van Ko ningin Elizabeth uit New York gekomen. De passagiers zullen tot Woensdag de hut ten van de „Rijndam" als hotelkamers ge- biuiken. De „Veendam", eveneens van de Holland Amerika Lijn, is met 400 Nederlandse belangstellenden voor de kroning bij Gra- vesend voor anker gegaan. (Reuter). Een West-Duitse douane ambtenaar is Maandag doodgeschoten door een agent van de Oost-Duitse grens politie, aldus de politie van Kassei (West- Duitsland). West-Duitsers, uit de nabijheid van de plaats van het incident, zeiden dat de Oost- Duitser vijf schoten loste. De douane ambtenaar werd in nek en arm getroffen. Wanneer ge het eiland nadert met de kleine, snelle motorboot uit Guernsey, lijkt het overigens een grimmig sprookje. Want loodrecht uit de zee rijst hier het rotsplateau op, dat het eiland vormt, on neembaar, onbeklimbaar, omspoeld door schuimend - wegglijdende getijstromen en door opspringende golven. Maar zo gauw als ge het kleine haventje in zijt gema noeuvreerd, wordt het sprookje aardiger. Daar, op de kade, wachten u de vriende lijke vigilantes met de vriendelijke paar den en de vriendelijke koetsiers, die hier voor het transport zorgen. Want auto's zijn verbóden op dit eiland en motorfiet sen ook. Auto's en motorfietsen maken la waai en zij stinken en zij gaan te hard en op al die dingen zijn de vierhonderdvijftig inwoners van de zeven vierkante kilome ters, die Sark telt, niet gesteld. Dus gaat gij behaaglijk achteroverleu nend zitten in zo'n rijtuigje en de brave bruine merrie trekt u met een rustig klip- klop-drafje regelrecht het paradijs in. Gij meent misschien dat ik overdrijf? Gij hebt ongelijk. Want zoudt gij op die zonnige dag mét mij in dat rijtuigje hebben ge zeten. mèt mij die duizenden wilde hyacin ten, de „cuckoos", die in de lente het ganse eiland bedekken met een tere, blauwe nevel, en het diepe geel van de zoet-rui- kende brem hebben gezien, mèt mij ineens ondergedompeld zijn in die verademende rust, dan zouden misschien ook uw ogen even volgeschoten zijn. Ik kom er graag voor uit: nog nooit ben ik zo ontroerd ge raakt door een eerste ontmoeting als toen ik op slag mijn hart verloor aan dit kleine eiland. Het was werkelijk liefde op het eerste gezicht, toen mijn rijtuigje daar kalmpjes-aan die warme grintweg opklom, die door een vallei naar het eilandplateau voerde. Maar wat wilt ge, wanneer uw ogen een blauwe zee zien en uw neus alleen maar bloemen ruikt en uw oren slechts een hoefslag en duizend vogels en de stemmen van vriendelijke mensen horen? Vrienden Ik ben die hele dag lui in mijn rijtuigje blijven zitten en zijn koetsier heeft mij het hele eiland laten zien. Wij zijn door alle kleine, stille laantjes gegaan om de oude, grijze huisjes, waar bloemen groei den, waarvan ik de namen niet weet, maar waarvan ik de geur, wanneer ik mijn ogen sluit nog kan ruiken. We zijn dwars dooi de weilanden gereden want op Sark be staan geen afrasteringen naar de klip pen, waar honderden meters lager de zee het strand van een kleine gouden baai kwam strelen. Ik had eerst Engels gepraat met Jack Baker, de vriendelijke kleine, bruine koetsier, totdat ik mij in mijn ver voering een Franse uitdrukking liet ont vallen. En toen zei Jack Baker, die bij de vorige baai nog had gezegd: „Is n't the sea wonderfully blue?" ineens: „La mer est si bleue" en hij werd er zelf stil van, zo veel mooier klonk dat in de taal van zijn voorvaderen, die hier drie eeuwen terug onder Seigneur Heiier de Carteret zich hadden gevestigd. En van dat moment af waren wij gezworen vrienden. Zoals ik meer vrienden heb gemaakt op dat eiland, waar het trouwens helemaal niet moeilijk- is, omdat het eiland zo mooi is en omdat niemand er zin heeft veel geld te verdienen en omdat niemand er dan ook maar enigr haast heeft. Ik ben er vrienden geworden met dc twee tanige vissers, met wie ik 's ochtend.- vroeg onder de warme morgenzon kreeftei ging vissen in de baaien en bij de rots eilandjes waar de aalscholvers wonen e>! de meeuwen zweven boven de zee, wit tegen blauw. Ik heb er 's middags lui op het zand van zo'n baai-voor-mij-alleen gelegen en de zon zien glinsteren op een stuk amethyst, voordat zij langzaam begon te zakken en de rots-uitlopers in de bran ding in het tegenlicht zette, zodat zij zwar gingen glimmen als de ruggen van ba dende buffels in het schuim. En daarna ben ik naar huis gelopei door het dal, dat één grote tuin was vo' blauwe en witte klokjes, koekoeks- er pinksterbloemen, primula's als rijksdaal ders zo groot, speenkruid en bosviooltjes Bij millioenen. Eu 's avonds ben ik tevre den gaan shtpen in een grote ouderwetse kamer van het stille hotel en er zong een nachtegaal voor hot open raam en de geur De afwisseling i - a vindt men in een hele reeks Nederlandse woorden. Denkt u maar aan liflafje, zigzag, pief pag poef, mikmak, tjiftjaf, bim bam, tik tak, tingeltangel, wissewasje, Snip en Snap en zovele andere. Deze woorden hebben bovendien de eigenaardigheid, dat de delen allitereren: zij beginnen met dezelfde medeklinker (s). Het tweede deel van de uitdrukking bij kris en kras heeft dus geen eigen be tekenis: het is klinkerwisselend en al litererend aan het eerste toegevoegd. En het eerste deel is niets dan een ver korting van het woord Christus. De oorspronkelijke uitdrukking is dus: zweren bij Christus. Daarvan is onze verbasterende zegswijze het overschot. Zo is kriskras een op dezelfde wijze gevormde afleiding van het werk- ywoord krassen. WASHINGTON. (Reuter). Naar ge meld wordt, heeft de president van Zuid- Korea, Syngman Rhee, voorgesteld dat president Eisenhower een overeenkomst tekent waarin sluiting van een verdrag voor wederzijdse verdediging met Zuid- Korea wordt beloofd. Op die voorwaarde zou Zuid-Korea bereid zijn het verzet te gen de bestandsvoorwaarden van de UNO op te geven. Zuid-Korea zou ook militaire en financiële hulp van Amerika moeten krijgen. Van gezaghebbende zijde verluidt, dat Syngman Rhee dit voorstel heeft gedaan door bemiddeling van de Amerikaanse ambassadeur te Seoel. Aangenomen wordt, dat het Zuid-Ko- reaanse voorstel vanochtend is besproken op een bijzondere vergadering van de Amerikaanse Nationale Veiligheidsraad. Over de volgende punten zou volgens de Zuid-Koreaanse president van te voren overeenstemming moeten worden bereikt: Amerika belooft het sluiten van een verdrag met Zuid-Korea, op grond waar van onmiddellijk hulp wordt verleend als de communisten na de totstandkoming van een bestand opnieuw zouden aanvallen. Deze hulp zou moeten worden verleend onafhankelijk van wat de Verenigde Na ties zouden doen. Amerika belooft militaire en economi sche hulp op grote schaal. Gelijktijdige terugtrekking van alle bui tenlandse troepen, de communistische en die van de UNO inbegrepen, na totstand koming van een bestand en wanneer de gevangenen zijn uitgewisseld. Amerika belooft dat het niet zal trach ten en ook de UNO niet Zuid-Korea te verhinderen de beide landsdelen te ver enigen als men het eenmaal eens is over een bestand. De laatste, aldus de zegsman, betekende niet dat Zuid-Korea gebruik van militaire macht tegen Noord-Korea beoogt na een bestand, maar uitsluiten deed het zulks toch klaarblijkelijk ook niet. De Nederlandsche Dok- en Scheeps bouw Maatschappij te Amsterdam heeft opdracht ontvangen voor de bouw van drie turbinetankers van 18.000 ton. Twee tankers worden gebouwd voor de nieuwe te Amsterdam opgerichte rederij de N.V. Amsterdamse Maritiem Transport Maat schappij. Het' derde schip zal worden gele verd aan de Stoomvaartmaatschappij „Ne derland". Deze drie tankers zuilen in charter va ren voor Anglo Saxon Petroleum Com pany, een tot het Shell-concern behorende maatschappij. De NDSM bouwt reeds vier 18.000 tons turbinetankers rechtstreeks voor de Shell. Deze maand zal men beginnen met de bouw van twee radar-proefstations aan de monding van de Nieuwe Waterweg. Zij zul len onderdelen vormen van een keten van zeven stations langs de Waterweg. De ge hele radarbeveiliging zal in 1955 voltooid zijn. De installaties worden ondergebracht in 16 meter hoge gebouwen. Bij mist kunnen aan schepen inlichtingen omtrent de vaar route en over stilliggende of zich bewegen de obstakels worden verstrekt. Men denkt op ongeveer 10 meter precies te kunnen aangeven, waar een schip zich bevindt. De twee proefstations zullen dienen om het personeel volledig vertrouwd te maken met de bediening. De Koninklijke Marine zal van de zeven stations er één, dat te Hoek van Holland, voor haar rekening nemen. De gemeente Rotterdam zal voor de inrichting van zes posten moeten zorg dragen. De kosten hier van worden geraamd op 2.747.009. De radar-uitrusting zal worden gefabriceerd door de Nederlandse industrie. ADVERTENTIE Neem een of twee Rennies, en op 't zelfde moment is dat zuurbranden geblust. Geen wonder dat talloze mannen en vrouwen over de hele wereld dwepen met Rennies en altijd zorgen ze bij de hand te hebben. Rennies zijn hygiënisch verpakt één voor één. Ze zijn smakelijk enge makkelijk in te nemen, zonder water of wat ook. BRUSSEL. De minister van Buiten- landsche Zaken, de heer De Brouckère, heeft in de Kamer der Gedeputeerden officiëel mededeeling gedaan van de aan staand# echtvereeniging van den Hertog van Brabant en de Oostenrijksche Aarts hertogin Marie Henriètte Anne. Het hu welijk zal den 23sten Junij worden vol trokken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1953 | | pagina 5