Voor een zonnige
naar de Kanaal-
Agenda voor
Haarlem
IN DE WERELDPOLITIEK
Het Gemenebest gaat meepraten
Bezwaar tegen methode
der factorencommissie
Een Eeuw Geleden
Naar het drukke Jersey, rustiger Guernsey
of West-Europa's mooiste eiland: Sark
Prins sprak bij begin
Verkeersweek
Veilig
r
Hoe is het ontstaan?
v
Oriënteringsbijeenkomst
van Benelux-ministers
In 1 dag retour
Regeringsnota aan de UNO
DINSDAG 9 JUNI 1953
Koninginneharing op
Soestdijk aangeboden
'n KALE JAKHALS
Amsterdamse verordening
onjuist, zegt staatssecretaris
Uit de Opregte Haarlemsche
Courant van 8 Junij 1853
-»
O
spoelt. Want zelfs de stoere hardheid van
Bretagne, de melk en honing van Norman-
dië en de enorme hemel over het hart van
Europa, dat Frankrijk heet, zullen dan
even moeten wijken voor dat kleine, geu
rende bloemenparadijs op de rotsen, ge
koesterd door de zon, beschermd door de
zee en gestreeld door de zachte zeewind.
Jersey mag dan de „Koningin van het
Kanaal" heten, voor mij is Sark de sprook-
jesprinses. Een prinses van het oude her-
togdom Normandië, onberoerd door alles
wat modern en efficiënt en lelijk is. Een
prinses, die zich met haar hofdames, de
kleine eilandjes Herm en Jethou, glim
lachend baadt in de blauwe zee, die alle
bloemen van de lente in heur haar vlecht
en luistert naar de verhalen van de wind
en het rustige praten van haar tevreden
volk, dat arm is in geld maar rijk in stilte
en tijd en vrijheid van begeerte. W. L. B.
La Sc.iync.uric, het eeuwenoude huis waarin al sinds jaar en dag de Seigneurs of de
Dames van Sark hebben gewoond. Het droomt er rustig voort, in de zon die ook de
exotische planten koestert in de kasteeltuin, die de droom van iedere tuinarchitect
moet zijn. En als ge heel goed kijkt, zult. ge in de deuropening een zeer bijzondere
lwnd zien staan, een witte poedel, zich hautain bewust van het feit, dat zij de enige
vertegenwoordigster van het zwakke hondengeslacht op het eiland is.
Waar het vacantieseizoen voor de
deur staat en de Nederlander, mits
althans zijn portefeuille voldoende ge
vuld is, graag eens een niéuwe hori
zon ziet opdoemen, is het helemaal
niet onmogelijk, dat zijn gedachten
aan het dwalen zijn geslagen in de
richting van de Kanaal-eilanden,
waarover ik u in de afgelopen weken
iets verteld hebt. Nu moet daarbij
vooropgesteld worden dat zijn ge
dachten er gemakkelijker heen kun
nen dwalen, dan dat hij het in levende
lijve kan doen, want het is een vrij
omslachtige reishoewel een vliegtuig
haar aanmerkelijk kan bekorten. En
in ieder geval is zij zeer de moeite
waard.
De snelste, zij het misschien de kost
baarste, manier om in de Kanaalarchipel
te belanden, voert door de lucht. Men
vliegt naar Londen en stapt daar over in
een toestel naar Jersey of Guernsey. Maar
er zijn ook andere mogelijkheden. Ge kunt
per auto of trein naar St. Malo in Bretag
ne om daar de boot naar Jersey te nemen
of naar Dinard, vanwaar men voor het
zelfde geld gemakkelijker en sneller per
vliegtuig naar de eilanden wordt getrans
porteerd. Natuurlijk betekent een reis als
deze een extra-belasting voor het reis-
budget, maar die wordt goeddeels gecom
penseerd door de betrekkelijke goedkoopte
van de eilanden, waar men zeker voor
minder geld terecht kan dan bijvoorbeeld
in Frankrijk.
Zijt ge eenmaal in het zonnig klimaat
van de Kanaal-eilanden gearriveerd, dan
volgt het tweede probleem: welk eiland.
In het algemeen vorderen de onderlinge
verbindingen per boot tussen de eilanden
namelijk opstaan op de vreemdsoortigste
tijden en bovendien verloren dagen, zodat
men het idee om alle eilanden te „doen",
beter uit het hoofd kan zetten. Nee, ver
standiger is om de keuze vooruit te bepa
len. Wil men de pracht van een klein eiland
met enige tienduizenden delen, dan moet
men naar Jersey gaan, waar ge alle mon
dain vermaak op z'n Brits dan kunt
vinden, dat ge maar wenst. Zoekt ge het
zelfde, maar dan in rustiger editie, welaan,
dan wacht Guernsey u waar ge op uw ge
mak kunt rond dwalen zonder daardoor
werkelijk last van eenzaamheid te krijgen.
Het mooiste eiland
Wilt ge echter werkelijk iets héél bijzon
ders, zoekt ge naar het mooiste eiland van
West-Europa,- waar ge in alle zonnige rust
en vrede en vriendelijke genoegelijkheid
al vissend, zwemmend of luierend uw aan
flarden gereten 20ste eeuwse zenuwen kunt
sussen, dan moet ge naar Sark. Kalmerend
middel nummer één daar is dat dit eiland
het goedkoopste van de drie is. Ge krijgt
er in het hoogseizoen in de drie hotelletjes
van het eiland vol pension voor prijzen
variërend tussen de negen en de veertien
gulden per dag en wanneer ge er voor dat
bedrag even zeer vertroeteld wordt als ik
in het Dixcart-hötel, zult ge nergens over
te klagen hebben. Behalve over uw lijn
misschien, maar dat wandelt of zwemt ge
er wel weer weg. En buiten het hoog
seizoen, bijvoorbeeld in de maanden Mei
of September, is het er nog goedkoper. Een
tweede voordeel is, dat ge er uw geld ver-
ADVERTENT1E
VOEDT VERSTERKT
EN DESINFECTEERT
DE HUID
DINSDAG 9 JUNI
Sportpark Heemstede: Circus Fr. Althoff,
'3 uur. City: „All about Eve", 18 jaar, 7 en
9.15 uur. Spaarne: ..Het duivelseiland", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Malou van
Montmartre", 18 jaar, 8 u. Minerva: „Lajla",
14 jaar, 8.15 uur. Rembrandt: „Schoonheids
specialist", 18 jaar. 7 en 9.15 uur. Palace:
„Het uur voor middernacht", 18 jaar, 7 en
9.15 uur. Luxor: „Orkaan", 18 jaar, 7 en 9.15
uur. Lido: „Liefde van een frontsoldaat",
18 jaar, 7 en 9.15 uur.
WOENSDAG 10 Juni.
Sportpark Heemstede: Circus Althoff, 2.30
en 8 u. City: „All about Eve", 18 jaar, 2.15,
4 30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Het duivels
eiland". 14 jaar, 2.30. 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „Malou van Montmartre", 18 jaar, 2.30,
7 en 9 15 uur. Rembrandt: Schoonheidsspecia
list", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace:
Ochtendvoorstellingen „Kroning van ko
ningin Elizabeth", alle leeft.. 10. 11 en 12 uur.
„Het uur voor middernacht", 18 jaar, 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. Luxor: Ochtendvoorstellingen
„Kroning koningin Elizabeth" en „Het ko
ninklijk bezoek aan Noorwegen en Dene
marken". 10.30. 11.30 en 12.30 uur. „Orkaan",
18 jaar, 2, 7. en 9.15 uur. Lido: „Liefde van
een frontsoldaat", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 u.
Minerva: „Lajla", 14 jaar, 2.30 en 8.15 uur.
der eenvoudig niet kwijt kunt, tenzij ge
alcoholische braspartijen op touw zoudt
willen zetten en zelfs dan zoudt ge nog
uw best moeten doen, want spiritualiën zijn
er bijzonder goedkoop.
Uit de extra-aandacht, die ik aan Sark
besteed heb, valt wel af te leiden, dat het
zeker mijn persoonlijke voorkeur heeft.
Maar ik geloof stellig, dat dit ook voor de
meeste Hollandse vacantiegangers zal gel
den, althans wanneer zij niet uit zijn op
mondaine pretjes. En het aardige is, dat
wanneer ge met.de boot uit Guernsey dit
rotsig eiland nadert, ge werkelijk het idee
krijgt, dat ge een eiland gaat ontdekken.
Waarin ge overigens wel gelijk zoudt heb
ben, want onder de kleine familie van
regelmatig terugkerende gasten, bevinden
zich maar weinig Hollanders.
Sprookjesprinses
Om Sark nog een grotere pluim op de
hoed te steken: iedere keer dat ik mij in
het vervolg in Bretagne of Normandië zal
bevinden, zal mij het verlangen bekruipen
naar het Westen te gaan, om de diep
blauwe zee over te steken die daar wit
schuimend Sarks donkere, hoge rotsen om-
Maandagmiddag zijn aan Koningin Ju
liana op paleis Soestdijk twee oranje ge
verfde tonnetjes Koninginneharing aange
boden door cle burgemeester van Vlaardin-
gen, mr. J. Heusdens, de schipper van de
VL 70, de heer P. Keus, die de haring had
gevangen, alsmede de opperrijkskeurmees-
ter van Vlaardingen, de. heer W. Dom en de
reder van de VL 70, de'heer D. Kwakkel-
stein. De Koningin ontving het gezelschap
en informeerde naar de haringvangst in
het algemeen en naar de plaats, waar de
aangeboden haring werd gevangen. De
Koningin nam voor Prinses Wilhelmina,
die eveneens ten paleize Soestdijk verblijft,
ook twee tonnetjes in ontvangst.
Prins Bernhard heeft gisteravond als be
schermheer van het Verbond voor Veilig
Verkeer de Verkeersweek 1953 via de radio
ingeleid. Aan de toespraak is het volgende
ontleend:
„We staan nu wederom aan het begin
van het sluitstuk van de nationale actie tot
bevordering van het veilig wegverkeer: de
opening van de veilig-verkeersweek. Het
gehele land zal deze week staan in het
teken van het veilig verkeer. Een inten
sieve actie daartoe zal met medewerking
van rijks- en gemeentepolitie worden ge
voerd overal in stad en land. Als bescherm
heer van het verbond wil ik deze nationale
actie graag met een enkel woord bij u in
leiden. Dit jaar zal gedurende de verkeers
week de aandacht van u allen in het bij
zonder worden gevraagd voor de voor
rangsregeling van het verkeer. Het begrip
„voorrang" speelt, immers zo dikwijls een
rol bij de oorzaak van talloze verkeers
ongevallen. Het is niet mijn bedoeling, om
hier stil t.e staan bij de juridische en tech
nische aspecten van de verschillende voor-
rangsregels.
Maar bijzondere aandacht zou ik willen
vragen voor de ethische instelling van de
weggebruikers allemaal tegenover het be
grip „voorrang". Duidelijker geformuleerd
stel ik u daarom de vraag: nemen wij
voorrang of geven wij voorrang? Ik geloof,
dat als zij zo gesteld is, de beantwoording
van deze vraag niet erg moeilijk is. Het is
mijn bedoeling om met deze vraag het pro
bleem voorrang te brengen op een niveau,
dat uitgaat boven dat van recht en van
reglement. Ik raak hiermede andere be
grippen. namelijk die van fatsoen en be
leefdheid aan, begrippen van zelfbeheer
sing en van sportiviteit. Begrippen, welke
worden gedragen door de innerlijke be
schaving van het individu. Een dergelijke
houding, waarbij de ethische opvatting van
de gedragingen op de weg voorrang heeft
boven het gebruik maken van zijn recht
zonder meer, zal heel veel moeilijkheden
en heel veel misverstand voorkomen. Het
is een innerlijke discipline, geboren uit een
vrijwillig aanvaarde levensstijl, die de vei
ligheid van het verkeer in hoge mate kan
bevorderen. Mét de wens, dat deze levens
houding steeds meer de levenshouding zal
worden van alle weggebruikers, spreek ik
hierbij mijn allerbeste wensen uit voor het
welslagen van de Veilig-Verkeersweek
1953".
De Prins werd ingeleid door de voor
zitter van het Verbond voor Veilig Verkeer,
jhr. Th. Roëll.
ADVERTENTIE
entourage van het vliegen heeft een bij
zondere charme. U reist in een sfeer van
hoffelijke gastvrijheid en de KL Al beschouwt het
als een eer U steeds met haar goede zorgen te
mogen omringen. Gun Uzelf het genoegen Uw
reis per KLM te maken, als een heerlijk onbe
zorgd begin van een goede vacantie.
Ideale verbinding
met de bergcnweelde van de
HAUTE SAVOIE
Per KLM naar Genève,
waar U de beste verbindingen heeft
met de vacantie-oorden in de
Haute Savoie.
NAAR PARIJS
stad van licht, kunstschatten
en onweerstaanbare charme.
NAAR NICE
midden in het land van
zon, palmen en azuurblauwe luchten.
Parijs ret. Toeristenklasse f 99.—
23 d. ret. Moonliner f 82.50
Nice ret. Toeristenklasse f 275.40
23 d. ret. Moonliner
f 199.50
"N
Vlieaen »s °°C
dan U denkt.
De jakhals is een op lijken azend
roofdier dat de gewoonte heeft andere
roofdieren te volgen en zich te verza
digen aan de door hen achtergelaten
resten van de prooi: Daardoor krijgt het
dier de reputatie van lafhartigheid en
minderwaardigheid. Een oud aftands
paard noemde men vroeger ook: een
jakhals. Wellicht doordat men een be
klagenswaardig of verachtelijk mens
alreeds: een hals noemde, is het ge
woonte geworden te spreken van een
kale jakhals, wanneer men iemand wil
aanduiden, die 't gelag niet kan beta
len, een arme schooier. Het woord jak
hals heeft evenwel met het Nederlandse
hals niets uit te staan; het is via het
Frans of Engels uit het Perzisch sjagal
overgenomen en de volkscthymologie
heeft het tot jakhals verbasterd.
(Van onze parlementaire redacteur)
Het besluit om een bijeenkomst te be
leggen van de minisler-presidenten dei-
drie Beneluxlanden en van hun ministers
van Buitenlandse Zaken mag men be
schouwen als een vrucht van dc besprekin
gen de vorige weck in Den Haag gevoerd
tussen de ministers Beyen en Luns en de
Belgische minister van Buitenlandse Zaken,
Van Zeeland, die daar een tegenbezoek
bracht nadat de Nederlandse bewindslie
den reeds eerder bij hem hun opwachting
hadden gemaakt. Trouwens reeds vrij lang
overwoog men om toch eens een dergelijk
beperkt gezelschap maar dan tevens van
ministeriële koppen bij elkaar te doen ko
men. Gelukkig schijnt men, onder meer
onze minister van Buitenlandse Zaken, in
de laatste tijd in het algemeen het klimaat
met betrekking tot Benelux wat verbeterd
te achten en men ziet weer wat meer blauw
aan de tot voor vrij kort wel sterk be
wolkte Beneluxhemel. De bedoeling van
de op 16 Juni in Den Haag te houden be
sprekingen is niet zo zeer om terstond te
komen tot besluiten ter oplossing van aller
lei problemen, als wel om zich eens nader
te oriënteren omtrent de mogelijkheden
voor zekere grondslagen waarop dan verder
de deskundigen ontwerp-regelingen zou
den kunnen bouwen.
Aan de Haagse samenkomst nemen ook
geen deskundige ambtenaren deel met uit
zondering van de secretarissen-generaal
van Economische Zaken van Nederland en
België. Gelijk bekend valt de Benelux on
der de uitzonderlijk Europese aangelegen
heden waarmee de minister zonder porte
feuille mr. Luns zich bezig houdt de rest
valt immers onder minister Beyen zo
dat eerstgenoemde ons departement van
Buitenlandse Zaken op deze conferentie zal
vertegenwoordigen. Diezelfde avond nog
vangt hij een reis naar het Verre Oosten
aan.
ADVERTENTIE
UW MATRASSEN bijgevuld of vernieuwd
MAAKLOON 1 pers f 12.50. 2 pers f 15.—
HAARLEMS MATRASSENHUIS
H. DE GRAAFF
Gr. Houtstraat 103 - Tel. 11485 Haarlem
De regering-Ëisenhower vecht op het ogenblik op verschillende fronten
om maar eens een moderne oorlogsterm te bezigen. Door de verrassen
de Noord-Koreaanse en Chinese concessies bij de onderhandelingen te
Panmoendjom genoopt tot de erkenning dat een wapenstilstand thans be
reikbaar is, heeft Eisenhower te maken gekregen met de ernstige tegen
werking van de Zuid-Koreaanse minister-president Syngman Rhee, die zijn
wens om geheel Korea onder het gezag zijner regering te brengen in rook
ziet vervliegen. Maar niet alleen de Zuid-Koreaanse regering verzet zich
tegen de wapenstilstand. In dc V.S. zelf zijn kringen van invloedrijke per
soonlijkheden, onder wie senatoren en parlementsleden, heftig gekant tegen
een vergelijk met rood China. Het zijn dezelfde kringen die zich verzet
ten tegen het UNO-lidmaatschap van dit China en een invasie van Tsjang-
Kai-Tsjek op het Chinese vasteland voorstaan. Aan de andere kant staat
Washington bloot aan de druk van belangrijke UNO-partners als Enge
land en India, die vrede wensen en geen nieuwe burgeroorlog in China
willen ontketenen.
Syngman Rhee meent dat hem en zijn
regering te weinig garanties tegen een
hernieuwde Noordelijke aggrëssie worden
gegeven, en hoeft uit dien hooide een ulti
matum gesteld aan de UNO, waarin hij
dreigt met een eigenmachtige opmars, zo
zijn voorstellen aan Eisenhower niet wor
den aangenomen. Hel is te verwachten dat
Rhee eieren voor zijn geld zal kiezen, als
Eisenhower voet bij stuk houdt, doch
deze situatie werpt in ieder geval een
schril licht op de ondergeschikte positie, die
de Zuid-Koreaanse regering in het Ko
reaanse conflict inneemt. Wel heeft Zuid-
Korea het grootste aantal militairen in de
strijd en wel heeft het de grootste ver
liezen geleden van alle aan de oorlog deel
nemende staten, doch in de politieke dis
cussies telt de stem van Rhee al heel wei
nig mee.
Zoals men zich herinneren zal heeft
Eisenhower indertijd aangekondigd, dat
hij de vrede in Korea zou trachten te her
stellen door krachtige middelen, waarbij
het zwaartepunt van de actie zou worden
gelegd op Aziatische strijdkrachten, méér
dan op Amerikaanse. Hij ging daar bij uit
van de overweging, dat de offers voor het
Amerikaanse leger te zwaar werden en
dat in de V. S. zelf daardoor weerzin te
gen een voortzetting van de oorlog ont
stond, terwijl hij tevens een mogelijkheid
meende te zien om de troepen van Tsjang
Kai Tsjek een kans te geven hun „erf
vijanden", de Chinese communisten, aan te
vatten. Dit laatste niet zozeer uil het
oogpunt van de Amerikaanse Aziatische
politieke opvattingen, die over het punt
China ten zeerste uiteenlopen, dan wel in
het streven om de macht van rood China
zoveel mogelijk afbreuk te doen.
De Aziatische politiek van de V. S. is
nog steeds duister ten aanzien van de uit
eindelijke ordening, die zij zich voorstellen
tot bereiking van een stabiele situatie in
het Verre Oosten.
Engeland en de andere gemenebestlan-
den hebben daarover veel duidelijker en
rechtlijniger denkbeelden. Zij willen rood
China, dat zij als souvereine staat hebben
erkend, een plaats in de UNO geven en
daarna in de UNO de problemen proberen
op te lossen, die de vrede in het Verre
Oosten bedreigen. Zij geven daarmee de
UNO de eer die haar toekomt als discussie
centrum tussen de mogendheden. Een ver
tegenwoordiging in de UNO van Formosa-
China is inderdaad langzamerhand een
symbolische geworden, die voor de wer
kelijkheid geen enkele waarde meer heeft.
Terecht zegt men in het gemenebest, dat
het feit dat China door communisten ge
regeerd wordt, geen belemmering mag
vormen voor het UNO-lidmaatschap. aan
gezien meer communistische mogendheden
lid zijn. Meer nog, juist de tegenwoordig
heid, van communistische mogendheden in
de UNO bepaalt voor dit instituut de mo
gelijkheden tot bespreking van geschillen,
die rijzen tussen de elkaar bestrijdende
politieke stelsels.
Bovendien schijnt men in Engeland en
India vooral de hoop te koesteren, dat
door de aanvaarding van China in de UNO
dit land schappelijker zal worden in zijn
„omgang" met de anderen, nu de verhou
ding tussen Moskou en Peking niet ondub
belzinnig gunstig meer lijkt.
Engeland en India hebben in dit opzicht
een tamelijk gelijkgestemde politiek ge
volgd ten opzichte van rood China, en zich
volkomen afzijdig gehouden van de pseu
do-Chinese regering op Formosa. Zij zien
geen heil in een nieuwe Chinese burger
oorlog, ook al omdat de Chinezen zelf,
ofschoon onder communistisch bewind,
geen sympathie hebben voor Tsjang Kai
Tsjek, wiens Kwomintang ook allerminst
democratisch regeerde en wiens fataal be
leid de communisten indertijd in de kaart
speelde. Veeleer hopen zij op een vermin
dering van de communistische dogmatiek,
een vermildering in bet systeem en een
ir.dividualistischer houding tegenover Mos
kou. Met een dergelijke ontwikkeling zou
er een stabiele factor in het Verre Oosten
kunnen worden verwacht in'de vorm van
een vredig China, dat als lid van de UNO
bereid zou zijn te onderhandelen over de
strijdvragen, die de rust in het Verre
Oosten verstoren: Korea, Malakka, Birma,
Indochina.
Deze gedachtengang heeft geleid tot het
verlangen van Engeland en India om zo
spoedig mogelijk een wapenstilstand in
Korea te zien. De Amerikanen zijn daar
voor gezwicht en hebben eveneens begre
pen, dat de huidige strijd tot niets leidt,
wanneer zij tenminste niet een oorlog met
China en een snelle overwinning in die
oorlog wilden forceren. Hoe Rhee zich
voorstelt anders Noord-Korea tot capitu
latie te dwingen en tegelijk China van
aggressiczucht te genezen, is dan ook moei
lijk te achterhalen.
Het is mogelijk dat bepaalde Ameri
kaanse kringen, onder invloed van Tsjang
Kai Tsjek mede, erin zullen slagen na de
wapenstilstand een vergelijk over China's
UNO-lidmaatschap te verhinderen. De
conferentie van Bermuda is in dit opzicht
belangrijk, want daar zal Engeland de vast
staande mening van het gemenebest als
richtsnoer nemen en aandringen op meer
soepelheid ten opzichte van de communis
tische landen bij de pogingen om nu ein
delijk eens precies te horen, wat zij willen
en wat zij bedingen als voorwaarde voor
hun medewerking aan een stabiele wereld
vrede. Men behoeft, aldus het gemenebest,
geen concessies te doen die de democrati
sche principes aantasten, doch men kan in
ieder geval hel standpunt innemen dat er
ten bate van de vrede concessies mogelijk
zijn, en horen wat ze zullen kosten. Of
liever, horen wat er tegenover zal staan.
Liever dan alles te willen oplossen met de
wapenen en dan tenslotte te ondervinden,
dat deze in het geheel niets oplossen.
Deze zienswijze is wel niet geheel en al
Engels, en zeker niet Churchilliaans, maar
Engeland klampt zich heden ten dage vast
aan de eenheid van het gemenebest en is
bereid, de Oosters-democratische opvat
tingen te aanvaarden als aanvulling voor
de Westerse.
J. L.
De Nederlandse regering heeft bij de
UNO een nota ingediend, waarin zij haar
zienswijze uiteenzet ten aanzien van de
taak en het werk van de zogenaamde „fac
torencommissie", wier-taak bestaat in het
opstellen van een lijst van criteria voor
zelfbestuur. De reden, waarom deze com
missie indertijd door de algemene verga
dering der UNO werd ingesteld, is o.a. ge
legen in het feit, dat een aantal x-egeringen
zich niet langer verplicht achtte, voort te
gaan met het indienen van de jaarlijkse
rapporten aan de UNO over de economische
en sociale toestand in onder hun beheer
staande gebieden, sinds deze gebieden zelf
standigheid in het beheer hunner inwen
dige aangelegenheden hebben verkregen.
Voor Nederland betrof dit de rapporten
over Suriname en de Nederlandse Antillen.
De verplichting tot het uitbrengen van
deze jaarlijkse rapporten over Suriname,
de Antillen gn Nieuw Guinea heeft de
Nederlandse regering indertijd vrijwillig op
zich genomen op grond van artikel 73e van
het Handvest van de UNO. Gezien de ge
wijzigde verhouding tussen Nederland'
enerzijds en Suriname en de Nederlandse
Antillen anderzijds heeft de Nederlandse
regering deze rapportering gestaakt. Hier
tegen is in de UNO verzet gerezen. De UNO
heeft daarom een commissie ingesteld, die
tot taak heeft te onderzoeken aan welke
criteria een gebied zal moeten voldoen om
als zelfbesturend te kunnen worden aan
gemerkt.
De Nederlandse regering stelt zich in
haar antwoord op het standpunt, dat de
beslissing, over de vraag, of een beherende
mogendheid al dan niet zal voortgaan met
het rapporteren inzake gebieden onder haar
beheer, geheel is voorbehouden aan de be
herende mogendheid.
Hierbij komt, aldus de Nederlandse re
gering, dat voor het vormen van een goed
gefundeerd oordeel over de mate van zelf-
bestur, die door een gebied is verkregen,
een diepgaande kennis van het staatsrecht
voor deze gebieden noodzakelijk is. Hier
voor is bovendien een grondige kennis no
dig van de ongeschreven wetten en ge
bruiken van een dergelijk gebied.
Volgens de Nederlandse opvatting kun
nen politieke ontwikkelingen niet worden
vastgelegd in staatsrechtelijke beginselen.
Slechts van geval tot geval kan. worden
beoordeeld of een gebied zelfbestuur heeft
verkregen. Het beslissende criterium wordt
niet gevormd door de wettelijke bevoegd
heden van de betrokken bevolkingen, maar
door de rijpheid van die bevolkingen, om
van de verkregen bevoegdheden gebruik
te maken.
Het enige criterium, dat voor de UNO
van belang is, is of de nieuwe staatkundige
positie van het betrokken gebied aan de
bevolking werd opgelegd, dan wel of de
bevolking of de door haar verkozen orga
nen deze wijziging uit eigen vrije wil heb
ben aanvaard.
De Nederlandse regering concludeert, dat
een omschrijving van de begrippen zelfbe
stuur en zelfbeschikkingsrecht alsmede die
van de „vrijelijk uitgedrukte wil van de
bevolking" uiterst moeiijk is te geven en
dat de floor de factorencommissie in deze
gevolgde methode in een verkeerde rich
ting leidt. Deze methode gaat er namelijk
van uit, dat een bij voorbaat vastgesteld
systeem van regels en normen dwingend
zou kunnen worden voorgeschreven voor
alle mogelijkheden van politieke ontwik
keling.
Joodse winkeliers moeten
Zondags om 14 uur sluiten
Naar aanleiding van vragen van het
Tweede Kamerlid de heer Gortzak (C.P.N.)
over de bepaling in de Amsterdamse ver
ordening op de winkelsluiting inzake het
openstellen op Zondag van winkels van
Joodse winkeliers, heeft de staatssecretaris
can Economische Zaken aan het gemeente
bestuur van Amsterdam medegedeeld, dat
hij er bezwaar tegen heeft de bepaling in
de winkelsluitingsverordening van die ge
meente van 19 November 1952, waarbij
voor de Sabbathhoudende winkeliers de
mogelijkheid tot openhouden hunner win
kels op Zondag tot 18 uur werd geopend,
ter goedkeuring aan de Kroon voor te dra
gen. De staatssecretaris acht. deze bepaling
in strijd met de Winkelsluitingswet 1951.
Voor zover de bepaling zou beogen een on
voldoende geachte gelegenheid voor de
Sabbethhoudende consumenten tot het doen
van inkopen op Zondag te verruimen,
wordt zij naar het oordeel van de staats
secretaris niet gemotiveerd door plaatse
lijke omstandigheden.
De wetgever heeft openstelling van de
winkels van Sabbathhoudende winkeliers
op Zondag tot 14 uur een juiste compensatie
geacht voor de sluiting dier winkels ge
durende de Sabbath.
De wetgever heeft bij het vaststellen van
artikel 6 der Winkelsluitingswet 1951 juist
rekening gehouden met de toestanden in
gemeenten als Amsterdam.
De staatssecretaris acht derhalve geen
aanleiding aanwezig, op zijn beslissing te
rug te komen.
PARIJS. In de Wetgevende Vergade
ring is de wetsvoordracht aangenomen
betreffende de toepassing van de dood
straf op staatkundige misdrijven. De heer
Berryer heeft er op scherpe wijze tegen
geprotesteerd, dat de politie op eigen
gezag brieven opent, waardoor de rege
ring in de gelegenheid wordt gesteld om
lieden die haar niet aanstaan, naar de
strafko'onië Cayenne te zenden. De heer
Berryer heeft aangevoerd dat men thans
eenen weg bewandelt, welke tot het on-
beperkste despotisme moet leiden eri dat
alleen de rechterlijke macht nog in staat
is, de burgers tegen misbruik van gezag
en tegen willekeur te beschermen.
