Regeling rechtsherstel
van effecten
Amerika's president was tot
dusverre zeer voorzichtig
Groot nieuws uit de
wereld der sterren
Overhemden
Zie Boven:
Nederlands Kamerkoor zong
in Kunstmaand Amsterdam
EISENHOWERS TWEEDE KANS
Vacantie aanbieding
Autostallsng
Hij zal zich tegenover Taft en Mc Carthy
op nieuwe tactiek moeten bezinnen
8
Groninger verdacht van
oplichting aangehouden
Einstein hekelt
de heksenjagers
KLM-employé in Djakarta
door rampokker vermoord
Afdeling Bloembollen
cultuur volgend jaar 75 jaar
Examens
„Kleine Middenstander"
bouwt in October verder
Koningin naar opening
van Holland Festival
K.F.K.45 jaar
VRIJDAG 12 JUNI 1953
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAXRLEKISCHÉ COURANT
Om een einde te maken aan talrijke ge
schillen over tydens de bezetting in Neder
lands beursverkeer verkregen effecten aan
toonder, die in Nederland ter registratie
zijn aangemeld, zal, naar de minister van
Financiën mededeelt het Waarborgfonds
Rechtsherstel worden gemachtigd aan be
paalde vroegere of tegenwoordige bezit
ters van effecten in de zin van het vierde
hoofdstuk van het Besluit Herstel Rechts-
xrerkeer een aanbod per effect doen.
Het Waarborgfonds zal in de naar zijn
oondeel hiervoor in aanmerking komende
gevallen aan de betrokkenen van geval tot
geval schriftelijk een aanbod doen.
De aanbiedingen zullen alleen betrekking
hebben op die toonder-effecten, ten aan
zien waarvan uitsluitend een aanvrage tot
herstel van recht overeenkomstig artikel
45 of een aangifte overeenkomstig artikel
46 Besluit Herstel Rechtsverkeer werd in
gediend en die door de tegenwoordige be
zitter tijdens de bezetting in Nederlands
beursverkeer zijn verkregen en te zijnen
name conform de bepalingen van het Be
sluit Herstel Rechtsverkeer in Nederland
zijn aangemeld. Effecten, die krachtens het
bepaalde in de wet Herstel Vermogens
overgang Rijksmarkengebied, in het Be
sluit Vijandelijk Vermogen of ingevolge
verbeurdverklaring in eigendom op de
staat zijn overgegaan, vallen in ieder geval
buiten deze regeling.
Met toonder effecten worden gelijkge
steld binnenlandse aandelen op naam, wel
ke krachtens artikel 25 bis van het regle
ment voor den effectenhandel met blanco
akte van cessie konden worden verhan
deld, alsmede grootboekinschrijvingen.
De vroegere bezitter komt in het alge
meen voor een aanbod in aanmerking in
dien de raad voor het Rechtsherstel, afde
ling effectenregistratie, over de eigendom
van het effect nog geen beslissing heeft ge
geven, of indien de tegenwoordige bezitter
in de eigendom is erkend, ook al is deze
uitspraak nog niet onherroepelijk.
In het algemeen zal een aanbod ook
worden gedaan aan de vroegere bezitter
van een binnenlands effect aan toonder,
dat niet ter registratie kon worden aange
meld, omdat het op 1 Februari 1946 niet
meer uitstond.
De door het waarborgfonds uit te keren
vergoedingen zullen ter keuze van het
waarborgfonds in effecten of in geld ge
schieden.
Hij die een aanbod aanneemt, draagt
aan het waarborgfonds over zijn vordering
op L.V.V.S of dergelijke instelling tot het
bedrag, waarvoor hij terzake van het ef
fect en terzake van vruchten daarvan bij
die instelling is gecrediteerd.
De aanbiedingen zullen schriftelijk wor
den gedaan met een volledige omschrijving
van de voorwaarden, waarop het desbetref
fende aanbod geschiedt. In deze voorwaar
den zal tevens worden omschreven onder
welke omstandigheden nog een nadere ver
rekening tussen de betrokkenen en het
waarborgfonds zal moeten plaats hebben.
Op verzoek van de politie te Drachten is
te Haarlem aangehouden D. R. B., afkom
stig uit Groningen, die ervan wordt ver
dacht in de week vóór Pinksteren in
Drachten een aantal mensen geld afhandig
te hebben gemaakt.
Hij zou o.a. zijn opgetreden als employé
van de Bataafde Petroleummaatschappij,
die belangrijke werken moest voorberei
den, terwijl hij ook als opzichter van Rijks
waterstaat voorbereidend werk zou doen
ten behoeve van een grote West-Europese
verdedigingslinie die van Zwitserland tot
Friesland moest reiken. Behalve een aan
tal beloften, liet hij onbetaalde hotelreke
ningen achter. Bovendien had hij een duur
fototoestel op zicht meegenomen en van
verscheidene mensen geld geleend om zijn
gezin in Voorburg met Pinksteren te kun
nen bezoeken.
Ook wordt hij verdacht van oplichting in
Deventer en Heerenveen.
PRINCETON, (Reuter). In een brief
gericht aan een New Yorkse professor, die
met ontslag wordt bedreigd, omdat hij ge
weigerd heeft getuigenis af te leggen voor
de senaatscommissie voor binnenlandse
veiligheid, heeft de bekende geleerde Al-
bert Einstein Donderdag verklaard, dat
iedere intellectueel die voor een commissie
van onderzoek wordt gedaagd, zou moeten
v/eigeren te getuigen en bereid moeten zijn
„om ondergang of gevangenisstraf te dul
den en zijn persoonlijk welzijn te offeren
aan het culturele erfgoed van zijn land".
ADVERTENTIE
Een prima shirt met vaste boord in
alle effen modekleuren, ge- Q 75
maakt van de beste poplin
2 stuks 18
Grote Houtstr. 120
Kleine Houtstr. 58
Gen. Cronjéstr. 3-5
Elk aanbod zal in het algemeen slechts
één effect omvatten, waarin de betrokkene
zich kan beraden of hij het aanbod aan
neemt. De aanvaarding van het aanbod
geschiedt door ondertekening van een for
mulier en inlevering daarvan binnen vo
renbedoelde termijn.
Omtrent de fiscale positie van degenen,
die een gedaan aanbod aanvaarden, wordt
toegezegd, dat met betrekking tot de hef
fingen ineens en het successierecht aan de
aanvaarding geen nadelige gevolgen zijn
verbonden.
(Van onze correspondent in Djakarta)
De Nederlander B. W. J. Schrader, oud
39 jaar, een K.L.M.-employé, die aan de
Garuda Indonesian Airways was uitge
leend, is gisteravond in zijn woning op
Bukit Duri in Zuid-West Djakarta door
rampokkers doodgeschoten.
Ongeveer negen uur kwamen, twee met
pistolen gewapende rampokkers de wo
ning van de heer Schrader binnen en
dwongen hem en zijn echtgenote horloges
en sieraden af te geven. Vervolgens wer
den de heer en mevrouw Schrader ge
dwongen naar de badkamer te gaan, waar
na de rampokkers het huis doorzochten.
Toen de drie kinderen daardoor wakker
werden en zich lieten horen, kwam de
heer Schrader, die vreesde dat zijn kinde
ren iets zou overkomen, de badkamer uit.
Een der rampokkers opende het vuur op
de heer Schrader, die dodelijk in de borst
werd gewond. Een schot, dat op zijn ech-
genote was gericht, ketste. De heer Schra
der is kort na het schot overdeden.
De gewaarschuwde politie was onmid
dellijk. met overvalwagens ter plaatse en
zette de omtrek af, doch een der rampok
kers bleek reeds door een nachtwaker te
zijn gegrepen. Deze bekende aan dc poli
tie het dodelijke sdhet te hebben gelost.
De heer Schrader was lid van het tech
nisch grondpersoneel. Zijn echtgenote en
drie kinderen zouden Zondag naar Neder
land vertrekken, waarheen de heer Schra
der hen later zou volgen. De heer Schra
der werd geboren te Amsterdam en
woonde voor zijn vertrek naar Indonesië te
Heemstede.
Ter voorbereiding van de vergadering
van de Koninklijke Algemene Vereniging
voor Bloembollencultuur, die Maandag 15
Juni te Haarlem gehouden zal worden,
kwam de afdeling Heemstede Donderdag
avond in het Verversingshuis Groenendaal
bijeen, ten einde de beschrijvingsbrief te
behandelen. In zijn openingswoord sprak
de voorzitter, de heer A. Braam, zijn te
vredenheid uit over de verheugend grote
belangstelling van de zijde der leden,
waarna hij vervolgens een korte terugblik
wierp op de verschillende evenementen
van de laatste maanden. Hierbij herinner
de hij aan de grote successen van de Flora,
de Keukenhof en het bloemencorso. Hij
vestigde de aandacht op de good-will en
de reclame voor de bloembollen, waarvan
vooral de betekenis voor het buitenland
niet mag worden onderschat. Daarna rele
veerde de voorzitter het aandeel dat de
Heemsteedse afdeling in het succes van de
Flora heeft mogen bijdragen, hetgeen re
sulteerde in twee ereprijzen en de médaille
van Prins Bernhard. Ook verwierven ver
schillende inzendingen der leden enige be
kroningen. Tenslotte herinnerde de heer
Braam er aan dat de afdeling Heemstede
volgend jaar haar vijfenzeventig-jarig be
staan op een enigszins feestelijke wijze
hoopt te herdenken. Het voorlezen van de
beschrijvingsbrief voor de komende leden
vergadering leverde geen enkel punt ter
bespreking op. De heren J. Dix, T. v. d.
Berg werden als afgevaardigden aangewe
zen en de heer C. Roozen als plaatsvervan
ger.
Gedurende de rondvraag ontstond een
discussie over het surplus-fonds, waarbij
de vergadering over het algemeen van
oordeel bleek te zijn, dat de verschillende
prijsklassen enige herziening behoeven.
Vandaar dat. de secretaris van het surplus-
fonds werd verzocht, deze kwestie eens
nader onder het oog te willen zien.
Triniteitslyceum
Aan het Triniteitslyceum zijn geslaagd
voor het eindexamen gymnasium diploma A:
A. Bogaard, J. Bogse, C. van Doorn, allen te
Haarlem; R. Everard te Aerdenhout; J. van
Leeuwe te Santpoort; W. Polane en A. van
Seggelen te Heemstede; M. Stoop te Bloe-
mendaal; J. Wolfs te Driehuis-Velsen.
Voor diploma B slaagden de volgende
candidaten: E. van Beers, R. Eiselin, J.
Ootes en J. Rijbroek, allen te Haarlem, J.
Boon te Driehuis-Velsen; F. Gerrits te Zand-
voort; J. van Rhijn te Velsen; A. Romijn te
Hillegom; W. Vehmeyer te Heemstede.
Van 42 naar 108 woningen
In October verwacht de woningstichting
„De Kleine Middenstander" aan de Hector-
straat en twee van haar zijstraten te kun
nen beginnen met de bouw van de 66 wo
ningen, waartoe zij door het extra-bouw
volume, dat Haarlem is toegekend, in
staat is gesteld. Er staan aan de Hector-
straat reeds 42 twee-verdiepingswoningen,
die omstreeks Maart van dit jaar alle in
gebruik waren. De woningstichting ver
wachtte, dat de volgende uitbreiding zich
zou beperken tot een nieuw contingent van
4?. woningen en hield dus haar ledental
dienovereenkomstig beperkt, zodat, nu het
volume 24 woningen méér toelaat, ook de
inschrijving weer opengesteld wordt. Op
Donderdagavond 18 Juni wordt in Brink-
mann door De Kleine Middenstander on
der voorzitterschap van de heer J. W.
Damiaanse (Hectorstraat 112) een verga
dering gehouden, waarop ook adspirant-
leden welkom zijn.
De 66 nieuwe woningen, die eveneens
drie woonlagen tellen, krijgen een groter
souterrain dan de bestaande 42, via welk
souterrain de huizen alle een uitgang zul
len hebben op de gemeenschappelijke
tuin. Er wordt ook een klein garagecom
plex aan het geheel toegevoegd. Architect
is de heer Jac. van Velsen.
Ook voor de verkrijging van deze nieu
we huizen wordt het voor „De Kleine Mid
denstander" beproefde systeem gevolgd
van betaling van f 1000 en het plaatsen
van twee obligatieleningen van elk f 1000,
thans tegen vier percent rente, waarvan
de aflossing jaarlijks zal geschieden, zodat
de huizen bij het voortschrijden van de
jaren automatisch in eigendom van de be
woners komen.
ADVERTENTIE
Centr.verwarmd. Dag en nacht geopend
AMSTERD. RIJTUIG MIJ. PLEIN 21
Sinds enige tyd ondervond de afgifte
van nieuwe kentekenbewijzen voor automo
bielen en motorrijwielen ernstige vertraging.
Tussen het aanvragen en de ontvangst van
dit onontbeerlijk bewijsstuk verliepen de
laatste tijd 10 tot 14 dagen. Thans zijn maat
regelen getroffen om aan deze toestand een
einde te maken. Zowel het personeel van
de Rijksdienst voor het Wegverkeer als dat
van het Bureau Motorrijtuigen is met een
aantal ambtenaren uitgebreid.
Koningin Juliana en Prins Bernhard zul
len aanwezig zijn bij de opening van het
Holland Festival op Maandag 15 Juni in
het Gebouw voor Kunsten en Wetenschap
pen te 's Gravenhage.
Op deze openingsavond wordt een twee
tal opera's van De Falla uitgevoerd: „La
vida breve" en „El retablo de Maese Pe
dro".
(Van onze correspondent in Washington)
Vijf minuten op een heel uur lijken
niet veel. President Eisenhower is thans
vier maanden aan het bewind. Dat is een
twaalfde van zijn ambtstermijn vijf
minuten van zijn uur. Hij begint dus pas.
Maar wie heeft getennist of geroeid over
lange afstand, zal wteen hoe belangrijk die
eerste vijf minuten kunnen zijn. Na die
eerste minuten kan het als een flits door
de sportman heengaan: „dit of dat was
zwak in mijn begin en als ik het niet snel
corrigeer
Wat zal men van Eisenhowers bewind
kunnen zeggen tegen het eind van Sep
tember, wanneer er tien minuten van het
uur verstreken zullen zijn? Thans na
vier maanden schijnt het de tijd voor
de snel opgemaakte, zeer voorlopige ba
lans. Dit is het moment, waarop de nieuwe
Amerikaanse president zich moet bezin
nen op zijn techniek en op zijn eigen po
litieke ondernemingszin. Er zijn sympto-
tomen, dat er iets gaat veranderen in de
„wedstrijdstijl" van Ike. Het Amerikaanse
volk is nog steeds vervuld van vertrouwen
in de republikeinse kampioen, dat vertrou
wen kan hem zeer sterken. Maar wil Ame
rika naar binnen en naar buiten een
sterk land zijn, een land waar voor de we
reld leiding van uit zal gaan, dan moet
naar het ons toeschijnt president Eisen
hower niet schromen de zwakheden van
zijn begin-techniek zo mogelijk te corri
geren. De symptomen, dat hij dit gaat
doen, zijn er. Maar ze zijn nog zwak.
Telkens wanneer president Eisenhower
spreekt, verneemt men het geluid van de
vooruitstrevende en internationaal ge
oriënteerde vleugel van de republikeinse
partij, het geluid van de levenskrachtige
groep, die op de conventie te Chicago Ike
candidaat wist te maken. Maar telkens
ook wanneer men naar Eisenhower luis
tert op zijn uitstekende persconferenties
of door de radio voelt men de vraag bij
zich opkomen: waarom wordt er in dit land
nu ook niet in deze trant geregeerd?
Er is namelijk op zijn minst een verschil
in nuance en accent tussen de woorden, die
Eisenhower spreekt en de daden die het
kabinet en vooral het Congres tot stand
brengen. De stem is Eisenhowers stem,
maar de handen zijn Taft's of McCarthy's
handen.
Nu was het vóór de verkiezingen reeds
duidelijk, dat er onder de republikeinen
verschil van politiek inzicht bestond tus
sen enerzijds mannen als Eisenhower,
Hoffman, Cabot Lodge en Dewey, en an
derzijds senatoren als Taft, Knowland,
Bridges, Jenner en McCarthy (de figuren
uit de laatste groep mag men overigens
niet over een kam scheren).
Groeiende macht
Het zal sommigen misschien verbazen
dat Eisenhower, gesteund door de volks
gunst en bekleder van een uitzonderlijke
machtspositie, tot dusverre niet krachtiger
heeft gex-egeerd. Juist in de eerste maan
den na de verkiezingen pleegt de macht
van een president groot zijn.
Al mag men het wellicht betreuren, dat
Eisenhower niet resoluter van wal is ge
stoken, toch is zijn gematigd en voorzich
tig onder-de-republikeinse-wal-blijven wel
enigszins begrijpelijk. In de 20ste eeuw
zijn het vooral de democraten Wilson en
Roosevelt geweest, die tegenover het Con
gres grote macht hebben doen gelden.
Men kan zich buiten Amerika nauwelijks
voorstellen hoezeer Franklin D. Roosevelt
zijn politieke opponenten geërgerd heeft
door zijn vaak zeer autoritair optreden. De
republikeinen hebben in hun propaganda
vaak de wenselijkheid naar voren gebracht
van gi-oter macht en initiatief voor het
wetgevende Congres en meer bescheiden
heid voor de pi-esident, de drager van de
uitvoerende macht.
Geen wonder daarom dat Eisenhower tot
op zekere hoogte moet en wil spreken
overeenkomstig de republikeinse- verlang
lijst. Herhaaldelijk en in alle oprechtheid
betoogt hij, dat er' evenwicht moet bestaan
tussen de uitvoerende, de wetgevende en
de ï'echterlijke macht. Wanneer hij dat
zegt, klink het echter een beetje als een
alinea uit een H.B.S.-boekje, het klinkt
wat erg braaf theoretisch. In de praktijk
is namelijk de macht van de president
aanzienlijk gegroeid in de loop der jaren.
En waarlijk niet alleen omdat sommige
presidenten zo bijzonder actief en supe
rieur waren, maar omdat dit land het best
te regeren bleek niet door het Congres,
maar door de president. Het lijkt gevaar
opvattingen eveneens sterk uiteen. Zozeer
zelfs dat he meestal gemakkelijker is, een
wetsontwerp te doen aannemen door een
groep vertegenwoordigers van de twee
grote partijen, dan door alle representan
ten tezamen van de meerderheidspartij.
Toch is er voor een president, die tevens
partijleider is, veel voor te zeggen, wan
neer hij zijn partij en bloc achter zich
heeft.
Dan lopen zijn initiatieven in het Con
gres geen risico en dan ontwikkelen zich
in de partij geen tegenstellingen, die bij
de nieuwe verkiezingen leiden kunnen tot
onenigheid over het programma en even
tueel zelfs tot splitsingen. Daarom was het
ook wel begrijpelijk dat Eisenhower nie
mand in zijn republikeinse partij voor het
hoofd wilde stoten. Tot dusverre waren
zijn initiatieven (op een enkele uitzonde
ring na) zo gematigd en voorzichtig, dat
zij aanvaardbaar waren voor alle republi
keinen. Daarmede deed Eisenhower echter
wel concessies en daardoor werd zijn lei
derschap in elk geval minder markant. Wat
erger is; Eisenhower moge nog zulk een
groot compromissenmaker zijn, er zijn
buitenbeentjes in zijn partij, die vroeg of
laat en bij belangrijke kwesties toch
niet in de pas zijn te houden. Daarmee ver-
lijk om de theorie van het leerboek in de valt dan de eenheid -n de partjj en daar_
plaats te stellen van een praktijk, die zich
niet zonder reden ontwikkeld heeft.
Partij-eenheid
Eisenhower is altijd een man geweest
van het compromis. Dat bleek reeds in de
oorlog, toen hij voortreffelijk wist samen
te werken met generaals en politici van
zeer uiteenlopende opvattingen. In de grote
Amerikaanse partijen, zowel in de demo
cratische als in de republikeinse, lopen de
mee vervalt tevens de min of meer com-
mandeerbare meerderheid in het Congres.
De republikeinse partij heeft namelijk in
beide huizen slechts een zeer klein over
wicht en een paar afvalligen zijn reeds
voldoende om de partij-meerderheid te
verliezen. In een volgend artikel zullen wij
uiteenzetten, hoe Eisenhower niettemin zijn
vat op het Congres,zou kunnen versterken
en hoe hij zich, ook tegenover het buiten
land, groter gezag kan verwerven.
Sensatie in de journalis
tiek is verwerpelijk
maar er is nu eenmaal
geen ontkomen aan als
de feiten zelf sensatio
neel zijn. En dat zijn ze:
er is groot nieuws uit de
sterrenwereld. Die blijkt
namelijk ongeveer acht
keer zo groot te zijn als
wij dachten. Wij moeten
namelijk alle afstanden
tussen sterrenstelsels
met twee vermenigvuldi
gen. De Andromedanevel
staat niet één maar twee
millioen lichtjaren van
ons af en de verste spi
raalnevel die de Hale
telescoop (de grootste
kijker op aarde) zicht
baar maakt bevindt zich
niet op één maar op twee
milliard lichtjaren af
stand. De hemelbol is dus
ruimtelijk gemeten acht
keer zo groot als men tot
dusver aannam.
Deze ontdekking, kort
geleden gedaan, is van
dr. Walter Baade, astro
noom van de Mount Pa
lomar-sterrenwacht in
Californië. Op grond van
minutieuze onderzoekin
gen is hij tot de conclu
sie gekomen dat wij tot
dusver van een onjuiste
veronderstelling zijn uit
gegaan bij het bepalen
van he el al-af standen aan
de hand van een bepaald
soort veranderlijke ster
ren.
(Wij bespraken dit type
hemellichamen enige tijd
geleden als „knipper
lichten aan de sterrenhe
mel"; er bestaat een ze
ker verband tussen hun
lichtsterkte en de periode
van lichtwisseling. Op
grond van die relatie be
rekent men de afstand
van zo'n ster).
Al vermijde men dan
technische details om
trent Baade's wijze van
onderzoek, wel moet
worden gezegd dat het
resultaat een stevige ba
sis heeft; het enige waar
over nog onzekerheid be
staat is de nauwkeurig
heid. Maar Baade bezigt
zelf de factor 2; hiermee
wordt dus bedoeld dat
de afstanden tussen de
sterrenstelsels twee keer
zo groot zijn als tot nu
toe was verondersteld.
Sterrenstelsels zijn zoals
men vieet. de grote con
glomeraten van enige
honderden milliarden
sterren ons Melkweg
stelsel is er een en een
ander bekend stelsel is
de zgn. Andromeda-ne-
vel, de enige die voor het
blote oog zichtbaar is,
namelijk als een nevelig
vlekje in het sterren
beeld Andromeda.
Wat betekent nu deze
ontdekking? Ten eerste
dat alle sterrenstelsels
tweemaal zo ver van ons
af slaan als men ons tot
dusver leerde. Ten twee
de dat hun middellijnen
tweemaal zo groot zijn
als vroeger werd aange
nomen. Ten derde dat
ons Melkwegstelsel een
systeem van middelmati
ge afmetingen is en niet
een van de allergrootste,
zoals men meende.
En verder: dat de uit
dijing van het heelal zich
dus met een veel gerin
gere snelheid voltrekt
dan men dacht. Half zo
snel! Er is dus met
andere woorden twee
maal zoveel tijd verlo
pen om te komen tot het
huidige heelal, oftewel
drie en een half milliard
jaar.
Het heelal is dus ook ou
der dan men dacht. En
zie, dit klopt ineens weer
heel goed met de ge
schatte ouderdom van de
aarde. Want reeds lang
bestond er verschil in
leeftijd tussen onze pla
neet en de rest van het
heelal, een verschil dat
de geleerde wereld ei
genlijk voor een raadsel
plaatste. Na de correctie
van Baade is er ineens
een goede overeenstem
ming ontstaan. Reden te
meer om aan te nemen
dat zijn werkwijze de
juiste was, al ontbreken
exacte waarden nog.
G. v. W.
Bij wijze van albumblaadjes schreef Mo
zart voor zijn vrienden tal van stukjes,
waar hij achteraf blijkbaar weinig bete
kenis aan hechtte en die hij maar liefst
vergat te noteren in de lijst van zijn com
posities. Hiertoe behoren de zes trio's voor
twee sopranen en bas met begeleiding van
klarinet en bassethoorns (altklarinetten),
die hij componeerde voor de familie
Jacquin, waarmee hij hartelijke relaties
onderhield. Deze stukjes huismuziek zijn
bekend geworden door een uitgave van
omstreeks 1803 onder de titel „Notturni"
als composities van Gottfried Jacquin...,
Niet mooi van die Jacquin, is men geneigd
te zeggen, maar hij kon het niet helpen,
want de uitgave geschiedde ruim tien jaar
na zijn dood, die slechts enkele dagen
volgde op het sterven van zijn boezem
vriend Mozart.
Hoe den ook, deze zes „Notturni" kre
gen gisteravond een plaats op het pro
gramma van de Amsterdamse Kunstmaand,
dat Felix de Nobel met zijn Nederlands
Kamerkoor in de Bachzaal verzorgde.
Geniale fütsen kan men er niet in waar
nemen, maar men beluistert een Mozart in
zijn gewone huiselijke doen, gemoedelijk
en scans ook wel een beetje pikant. En zo
was het toch wel interessant met deze
Mozart in hemdsmouwen" kennis te ma
ken.
Een tweede interessant geval was de'
creatie van „Boerenfeest" van Sem Dres
den in bewerking voor gemengd koor. Als
oompositie voor mannenkoor heeft dit
werk terecht bewondering gewekt, maar
in deze nieuwe vorm heeft het stuk nog
aan klaarheid en kleur gewonnen. „De
meisjes van de Vecht en van de Vinke-
buurt" komen nu aardig opgefrist voor de
dag.
De zeer Riskante technische eisen, die
oorzaak zijn dat de meeste koorliederen
van Diepenbrock weinig of niet uitgevoerd
worden, bleken geen bezwaar voor het
keur-ensemble van Felix de Nobel, dat ons
vergastte op de vertolking van een vier-
tal dezer. Als de componist in „Gleich zu
Gleioh" genoeg krijgt van zijn chromati
sche kronkels en lustig gaat vocaliseren op
de i, raakt hij de objectieve snaar, die in
ieders gemoed kan meetrillen. Maar onder
tussen heeft hij toch maar meesterlijk de
sfeer van „Wanderers Nachtlied" getrof
fen, zij het dan met geraffineerde chroma-
tisohe middelen.
Een andere reeks gold composities van
de 29-jarige Jaap Geraedts, van de 59-
jaiige Kees Kef en van de 75-jarige Henri
Zagwijn, waarbij bleek dat de oudste van
hen de jongste en potentieel de krachtig
ste was. „Carillona-ge" van Zagwijn, ge
ïnspireerd op klok-effecten (blijde, vrien
delijke en droeve) is een wonderlijk frisse
compositie, waarvan Felix de Nobel met
zijn Kamerkoor nog veel genoegen zal be
leven. Kees Kef illustreerde in impression-
nistisehe stijl poëzie van Paul van
Ostayen en toonde hiermee verrassend veel
zin voor koorbehandeling en Jaap. Ge
raedts toonde zich bedreven in meer tra
ditionele componeerwijze.
Tot slot liet De Nobel het publiek genie
ten van de geestige „Ode aan de Vriend
schap" voor koor en piano van Johan Wa
genaar. Deze even leuke als meesterlijke
parodie op een Italiaanse operafinale had
den we in jaren niet meer gehoord; men
deed er goed aan deze gezonde humor
weer eens een ï-oyale kans te geven. Voor
velen bleek het een aangename verrassing
te zijn: het geestige stuk genoot een suc
ces dat tot bissering aanleiding gaf.
Maar de edelste koorzang had men aan
het begin van de avond ten gehore ge
bracht met drie motetten van Josquin des
Prés: 450 jaar geleden wisten die Neder
landers van de Bourgondische school al
een ideaal te verwerkelijken, dat nog steeds
bewondering wekt.
JOS. DE KLERK
DOOOOtXXXJOOOOOOC
Vele schepen, die zullen deelnemen aan de Kronings-Vlootschouw, die door Koningin Elizabeth op 15 Juni wordt afgenomen,
liggen reeds op de rede van Spithead. Op de voorgrond ziet u de Russische kruiser Sverdlov(10.000 ton); achter dit schip
ligt het Britse vliegtuigmoederschip. „Indomitable"; op de derde rij de Britse kruisers „Sheffield" (links) en de „Swiftsure" en
op de achtergrond de torpedojager Diamond" en de kruisers Apolloen trManxman" (rechts).
Een van de oudste en gezelligste foto
clubs die wij kennen is de „Kennemer
Fotokring", die volgende week zijn
45ste verjaardag gaat vieren.
Opgericht door mannen als Adriaan
Boer en ir. Bispinck, bestond hij aan
vankelijk Uit een handjevol Bloemen
dalers, die er elk vrij ogenblik op uit
trokken om samen de „lichtbeeldkunst"
te gaan beoefenen. Zwoegend en steu
nend onder hun loodzware glasnegatie
ven en formidabele „reiscamera's" zeul
den zij dan door de duinen of door
oud-Haarlem, waar zij een welkom mik
punt waren voor de spotlust der straat
jeugd en het dédain der deftigen. Toch
bleven zij hun hobby trouw en mei
reden, want veel van de foto's die zij
aan hun primitieve toestellen ontruk
ten, zouden ook nu nog een uitstekend
figuur maken aan onze tentoonstel-
lingswanden
Aan die paar verstokte pioniers is het
dan ook te danken geweest, dat de jonge
Kring al gauw een bloeiende vereni
ging werd, die ettelijke bekroningen op
regionale en landelijke „salons" in de
wacht sleepte en die bovendien durfde
te experimenteren met nieuwe „motie
ven" en technieken, al druisten die re
gelrecht tegen de smaak van het ogen
blik in. Daardoor vooral is de K. F. K.
met het klimmen der jaren tpch jong
en springlevend gebleven: door. zijn
voortdurend zoeken naar nieuwe we
gen in de fotografie. En zo is het van-
daag-de-dag nog in deze club waar ook
nu de conservatieven en de „modernis
ten" elkaar weer allergenoegelijkst in
de fotografische haren zitten en waar
het bijgevolg daveren kan van de ver-
woedste debatten. Maar ook dat hoort
bij de pret, evenals de ongezouten cri-
tiek, waarmee men eikaars oeuvre
pleegt af te knallen.
U ziet dus, dat het er Spaans kan toe
gaan op de tiveewekelijkse clubavonden
van deze foto-bent. Dan is er een heen
en weer geflits van spitsvondigheden,
waarbij horen en zien u vergaan kun
nen; dan staan nieuwlichters en oud
gardisten er, als kemphanen tegenover
elkaar, met vlammende blikken en
rode koppen hun fotografisch credo te
verdedigen, alsof leven en dood ervan
afhingen.
Waarmee we maar zeggen willen, dat
dit een uitermate plezierige club is,
waarin men als aankomend amateur
niet slechts een hoop fototechnische
vakkennis kan vergaren, maar ook een
hele massa schik hebben.
En mocht u ook tot de liefhebbers be
horen, ga dan gerust eens een avondje
luisteren als „de Kring" bijeenkomt. Ge
zult er stellig geen spijt van hebben!
3oooocooooooooooocpoooooooooooooo9
