Oost-Duitse regering wordt
met de dag soepeler
Het eerste Europese parlement
beoordeelt het regeringsbeleid
Weerbericht
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Nog geen uitstel
voor Rosenbergs
STRAATSBURG
Koninklijk Paar bij opening Holland Festival
Het woord is aan
Benelux-overleg
in Den Haag
Koningin Elizabeth
in specteerde vlootschouw
Raad van Vakcentralen
uit verwondering:
Cambodja vraagt om
onafhankelijkheid
Marie's plannen
Ministers Beven en Van de
Kieft naar Londen
Afdeling Naarden
treedt uit N.F.R.
Het kan niet of) met de vriendelijkheid
zelfs de Volkspolitie wordt beleefd
Hun advocaat blijft tot het
einde slag leveren
Jean Monnet: „De instellingen van het nieuwe
Europa zijn opgericht en in werking"
j^«m
rm
RÉ
Staking bij „Air France"
Bemanning van Sverdlov juichte
per abuis voor Churchill
„Overleg over huurcompensatie
is nog niet begonnen"
67e JAARGANG No 285
DINSDAG 16 JUNI 1953
297e JAARGANG No 132
Hoofdkantoor Grote Houtstraat 93, Haarlem.
Telefoon 15295 (zes lijnen) Directie, Hoofd
redactie, Redactie en Administratie. Bijkantoor
in Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Zuider Buitenspaarne 12, Tel. 15295.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op Zon-en Feestdagen.
Abonnement per week 47 cent, per kwartaal
6.10, franco per post 6.60. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Maandagavond is in het Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen te 's-Gravenhage het Holland Festival 1953 geopend
met een voorstelling door de Nederlandse Opera, die werd
bijgewoond door Koningin Juliana en Prins Bernhard, door
vele leden van het corps diplomatique en talrijke burgerlijke
en militaire autoriteiten. Begeleid door secretaris-generaal
mr. H. J. Reinink, voorzitter van het Holland Festival, en
burgemeester mr. F. M. A. Schokking, betraden de konink-
in costuum uit „La
vida
lijke bezoekers de ereloge. Onmiddellijk zette het orkest onder
leiding van de Franse dirigent Henri Tomasi het Wilhelmus
in. Een bespreking van het vervolgens uitgevoerde program
ma vindt men elders in dit nummer. Tijdens de pauze liet
de Koningin de voornaamste medewerkenden aan zich voor
stellen. Op de foto ziet men haar in gesprek met Tomasi,
terwijl Prins Bernhard zich met de gasterende sopraan
Victoria de los Angeles en de tenor Frans Vroons (beiden
breve") onderhoudt.
LONDEN (ANP). De Nederlandse
minister van Buitenlandse Zaken, mr.
Beyen, is gisteren in Londen aangekomen
voor het voeren van besprekingen met de
Britse regering. Hij zal door minister-pre
sident Churchill ontvangen worden. De
onder-minister van Buitenlandse Zaken, de
heer Sclwyn Lloyd, geeft een lunch, waar
aan mr. Beyen zal aanzitten. Morgen
wordt ook de Nederlandse minister van
Financiën, de heer Van de Kieft, verwacht.
Met minister Butler zullen zij besprekin
gen voeren over de vooruitzichten met be
trekking tot de omwisselbaarheid van het
pond sterling.
In de loop van het volgende weekend
keren de ministers terug naar Den Haag.
In een Maandagavond te Bussum gehou
den vergadering van oud-illegale werkers
van de afdeling Naarden-Bussum is beslo
ten met ingang van heden uit te treden als
afdeling van de Federatieve Raad van het
Voormalig Verzet in Nederland.
Naar men mededeelde is de afdeling on
tevreden over de gang van zaken bij het
hoofdbestuur dat „onder meer personen
schorst buiten reglement en statuten om,
dictatoriale beslissingen neemt zonder de
afdelingen daarin te kennen, enzovoort".
Vier hoofdbestuursleden verlieten de zaal
toen deze kwestie werd besproken. Over
verschillende publicaties in het orgaan is
men evenmin tevreden.. Met name vindt
men de publicatie over circus Althoff on
juist.
BERLIJN, (AFP/Reuter). De recente
besluiten van de Oost-Duitse regering en
het bestuur van de communistische S.E.D.
hebben reeds een merkbare terugslag op
het verkeer tussen Oost- en West-Duits-
land. West-Berlijners kunnen weer toe
stemming krijgen om begrafenissen van
familieleden op het kerkhof te Stahnsdorf
in de Sovjet-sector van de stad bij te wo
nen. Ook West-Berlijnse geestelijken die
de begrafenisplechtigheden leiden, kunnen
zich naar Stahnsdorf begeven.
Voorts mpldt AFP, dat de controle op het
autoverkeer tussen West- en Oost-Duits-
land aan de grensovergangen zeer snel ver
loopt en dat de leden van de Oost-Duitse
volkspolitie daarbij uiterst beleefd optre
den.
Het Oost-Duitse persbureau ADN meld
de Maandag, dat blijkens een bekendma
king van het kabinet van de Oost-Duitse
premier nieuwe bepalingen voor het uit
geven van interzonale passen ziin afgekon
digd. De passen zullen met ingang van
Woensdag „in de kortst mogelijke tijd en
Het Amerikaanse oppergerechtshof heeft
gisteren geweigerd de terechtstelling van
het wegens atoomspionnage ter dood ver
oordeelde echtpaar Rosenberg uit te stellen.
De datum van de terechtstelling blijft dus
nog gevestigd op 18 Juni, de trouwdag van
het echtpaar. Voor de vierde maal weiger
de het Amerikaanse oppergerechtshof
voorts om het proces te herzien. De protes
ten tegen de terechtstelling en de verzoe
ken om gratie blijven zowel in de V.S. als
daarbuiten aanhouden. Nu hebben acht
prominente Deense juristen weer om gratie
voor het echtpaar verzocht.
De raadsman van de Rosenbergs, Bloch,
had verzocht om uitstel van executie, han
gende een verzoek om een nieuw proces.
Volgens Bloch is nieuw bewijsmateriaal
Verzameld en zijn de Rosenbergs het slacht
offer geworden van valse getuigenverkla
ringen in het proces. Het Hof weigerde met
vijf tegen vier stemmen uitstel te verle
nen. Het verzoek tot een nader verhoor
van de Rosenbergs werd met zeven tegen
twee stemmen afgewezen.
De advocaat Bloch laat het er echter nog
niet bij zitten. Hij heeft rechter William
Douglas van het Oppergerechtshof bereid
gevonden een verzoek tot uitstel van exe
cutie in overweging te nemen. Na een on
derhoud van een uur met Douglas zei
Bloch, dat de rechter hem om verdere in
lichtingen had verzocht. Bloch zou hem
vandaag een overzicht van de argumenten
verschaffen waarop de Rosenbergs hun
verzoek tot uitstel baseren. Iedere rechter
van het Hooggerechtshof heeft de bevoegd
heid het voltrekken van een doodvonnis uit
te stellen. Indien Douglas het verzoek af
wijst, zal Bloch een soortgelijk verzoek tot
een der andere rechters richten.
Blochs verzoek wordt gesteund door een
verklaring van de bekende Amerikaanse
atoomgeleerde dr. Harold Urey, die zegt
dat de inmiddels veroordeelde, David
Greenglass, de broer van mevrouw Rosen
berg in het proces tegen zijn zuster en
zwager meineed heeft gepleegd. Green
glass, die schuld bekende, kreeg 15 jaar.
De Rosenbergs hebben hun onschuld staan
de gehouden.
De voorzitter van de Franse Nationale
Vergadering, de radicale leider Edouard
Herriot, heeft een telegram aan president
Eisenhower gestuurd, waarin hij deze ver
zoekt gratie te verlenen aan de Rosen
bergs.
(Van onze parlementaire redacteur)
Vanochtend omstreeks elf uur zal de
informele samenkomst beginnen van de
minister-presidenten en de ministers van^
Buitenlandse Zaken (wat Nederland be-'
treft is het mr. Luns die aan de bespre
kingen deelneemt) van de Beneluxlanden,
alsmede de secretarissen-generaal van Eco
nomische Zaken van Nederland en België.
Men treft elkaar in hötel de Witte Brug te
's Gravenhage. Daar zal het gezelschap
ook gezamenlijk de koffiemaaltijd gebrui
ken om na afloop nog verder te verga
deren. Met grote nadruk krijgt men in
officiële kringen in Den Haag nog steeds
te horen dat het hier gaat om informele
besprekingen en - zo heet het dan in de
geijkte departementale stijl - dat men zelfs
niét formeel kon erkennen dat het gezel
schap in De Witte Brug bijeenkomt
LUXEMBURG, 15 Juni (ANP) Voor
de eerste maal in de geschiedenis van
Europa is vandaag in Straatsburg een par
lement, het parlement van de Kolen- en
Staalgemeenschap, in vergadering bijeen
gekomen om te oordelen over de daden
van de eerste Europese „regering" de
Hoge Autoriteit van deze zelfde gemeen
schap welke regering door een besluit
van het parlement tot aftreden kan wor
den gedwongen.
Aan dit feit herinnerde de voorzitter
van de hoge autoriteit, de heer Jean Mon
net in zijn openingsrede, waarmee het de
bat is begonnen. De president van de Hoge
Autoriteit zeide: „De Hoge Autoriteit komt
nu rekenschap geven van de werkzaamhe
den, welke zij voor de instelling van de
eerste, grote Europese markt voor kolen en
staal heeft uitgevoerd. Zij draagt voor deze
werkzaamheden tegenover uw parlement
de verantwoordelijkheid. Het debat, dat
thans zal plaats vinden, is het eerste in de
geschiedenis van ons werelddeel, waarbij
een Europese uitvoerende macht zich aan
het oordeel van een Europese souvereine
vergadering onderwerpt".
Jean Monnet vervolgde: „De gemeen
schappelijke markt voor kolen en staal is
een werkelijkheid geworden. De instel
lingen van het nieuwe Europa zijn opge
richt en in werking. De verdeling van de
verantwoordelijkheden is vastgesteld. De
beschikkingen zijn aangenomen en ten uit
voer gelegd. De ondervinding van de laat
ste tien maanden heeft ons bewezen, dat
Europa zowel instellingen van een federaal
karakter als een grote markt van honderd
vijftig millioen verbruikers kan doen
functionneren".
„Wij kunnen vandaag zeggen", vervolgde
Monnet, „dat de eerste Europese instel
lingen van federale aard daadwerkelijk en
doeltreffend werken. Wij hebben dit te
danken aan de wijsheid van de opstellers
van het verdrag, die duidelijk de verdeling
van de verantwoordelijkheden hebben ge
legd, waar deze behoren. De Hoge Autori
teit heeft uitvoerig alle betrokkenen ge
raadpleegd, maar de verantwoording blijft
liggen bij de Hoge Autoriteit. De Europese
democratie vraagt om een sterke uitvoe
rende macht, een onafhankelijke rechter
lijke macht en een parlement, dat werk
zaamheden van de uitvoerende macht con
troleert en goedkeurt zonder zelf in de
plaats van de Europese regering te willen
treden.
De Hoge Autoriteit is bezig met het ont
werpen van een groot programma voor de
bouw van' arbeiderswoningen in de ver
schillende landen van de gemeenschap. Ook
heeft de Hoge Autoriteit een eerste con
tact opgenomen met de zes regeringen van
de Schuman-landen, om te bereiken, dat de
arbeiders in deze zes landen vrij van het
ene land naar het andere land kunnen
gaan". De president van de Hoge Autoriteit
vestigde er de nadruk op, dat de Hoge Auto
riteit zal optreden tegen elke kartelvor
ming, die volgens het Schuman-verdrag
niet toelaatbaar is. Tenslotte besprak de
president de nauwe samenwerking met
Groot Brittannië, die zich steeds verder"
ontwikkelt. Aan het slot van zijn rede zeide
Jean Monnet vervolgens: „Onze kolen- en
staalgemeenschap is geen vereniging van
kolen- of staalproducenten. Zij vormt het
begin van Europa. Het ontwerp voor de
politieke gemeenschap onder welker gezag
de gemeenschap voor kolen en staal en de
verdedigingsgemeenschap zullen worden
geplaatst is reeds uit de vergadering van
het parlement in Straatsburg voortgeko
men. In dit parlement zal ook de ontwik
keling plaats hebben, welke de zes Schu
man-landen zal voeren naar de Verenigde
Staten van Europa".
Vandaag heeft de vergadering zich aan
de sociale vraagstukken gewijd, een onder
werp waarover slechts weinig sprekers hun
licht lieten schijnen. De vraag, die daarbij
ai terstond in het geding kwam, was, of het
Hoge Gezagsorgaan zich met concrete soci
ale maatregelen niet al te spoedig buiten
de haar in het verdrag gegeven bevoegd
heden zou begeven. De Nederlander mr.
Sassen meende in 't door de Belg Bertrand
uitgebrachte rapport de neiging te zien, het
gezagsorgaan te dringen op het terrein, dat
aan de regeringen moest worden blijven
voorbehouden.
Ministers conferentie
De conferentie der ministers van Buiten
landse Zaken der Europese kolen- en staal
gemeenschap zal volgens mededeling van
bevoegde zijde te Bonn thans op 29 Juni
worden gehouden. De secretaris-generaal
van de ministereommissie der K.S.G., dr.
Calmes, heeft deze datum Maandag aan de
zes regeringen als definitief voorgesteld. Te
Bonn gaat men met dit tijdstip accoord.
Men hoopt, dat definitieve opheldering ver
kregen zal worden over het tijdstip van de
conferentie. De regeringscrisis te Parijs en
de verkiezingen voor het Italiaanse parle
ment vertragen het houden der conferentie.
Ml*.
Mfc»
"M*.
4*"
jie#"
JHr*e -
Vliegtuigen van de Marine Luchtvaart vliegen boven het Australische vliegdekmoe-
dersehip Sydney en de oefenkruiser Devonshire (achtergrond)die op de rede van
Spithead lagen ter gelegenheid van de vlootschouw, gisteren door Koningin
Elizabeth 11 van Engeland afgenomen.
met zo weinig mogelijk ambtelijke omslag"
worden uitgegeven.
De nieuwe bepalingen schijnen de reis-
faciliteiten van voor 1952 te herstellen en
de strenge bepalingen voor het interzonale
verkeer, ingevoerd na de West-Duitse on
dertekening van de verdragen met het
Westen, ongedaan te maken.
De chauffeurs van de vrachtwagens, die
gewoon zijn uren, zo niet dagen, te moeten
wachten aan de controlepunten, keken
Maandag verbaasd op, toen de volkspolitie
door luidsprekers omriep: „Wilt u alstu
blieft nog enige minuten geduld hebben.
U zult spoedig het controlepunt kunnen
passeren".
Oost-Berlijnse arbeiders zijn bezig bor
den met felle communistische slagwoorden
te verwijderen. Het verwijderen van tele
foonkabels tussen Oost- en West-Berlijn,
dat twee weken geleden begon, is ge
staakt. Maandag is voorts opnieuw een
aantal gevangenen vrijgelaten. Volgens on
bevestigde ramingen zijn sedert 11 Juni
ruim 5.000 mannen en vrouwen, voor het
merendeel West-Berlijners die wegens
overtreding van economische wetten tot
een a drie jaar gevangenisstraf waren ver
oordeeld. vrijgelaten.
Het aantal Oost-Duitsers, dat naar het
Westen uitwijkt, ,-ieemt, sedert de afkon
diging der hervormingen in Oost-Duits-
land, sterk af. Zondag en Maandag werden
in totaal 2.100 vluchtelingen geregistreerd.
En onder hen bevonden zich minder boe
ren dan voorheen. Vlucntelingen, die zich
Maandag meldden, verklaarden, dat op
sommige spoorwegstations in Oost-Berlijn
door luidsprekers op aspirant-vluchtelin
gen een beroep wordt gedaan, om de jong
ste regerings-decreten te lezen en naar
huis terug te keren.
De Oost-Duitse regering heeft een be
drag van vier millioen mark aan achter
stallige subsidie aan de Oost-Duitse Evan
gelische kerk uitbetaald. De achterstand
liep over vier maanden.
PARIJS (Reuter). Grondpersoneel
van de „Air France" dat hedenochtend in
dienst moest komen is niet op de vlieg
velden bij Parijs verschenen. Het gaf hier
mede gehoor aan een Maandag door de
vakbond van personeel bij het luchtver
keer uitgegeven oproep tot een staking van
24 uur. De stakers protesteren door deze
staking tegen de methoden van de maat
schappij. Zij eisen geen loonsverhoging.
De stakingsoproep betreft, naar men ver
moedde, ongeveer 10.000 leden van het
vliegende en grondpersoneel.
PORTSMOUTH (Reuter) Gisteren
heeft Koningin Elizabeth, vergezeld door
de Hertog van Edinburgh, de vloot bij Spit
head geïnspecteerd. Vijftigduizend mannen
van 22 landen juichten haar toe, toen zij
op het koeriersvaartuig „Surprise" langs de
lange rijen oorlogsbodems voer. Ook de
Sovjetkruiser „Sverdlof" vuurde saluut
schoten af en wel met luchtdoelgeschut. Op
ieder schip, dat zij passeerde klonk het
bevel „Drie hoera's voor Hare Majesteit de
Koningin" en de matrozenpetten weerden
geheven, terwijl een luid gejuich aange
heven werd.
Op de „Sverdlof" juichte men te vroeg,
namelijk toen de boot van Churchill, die de
„Surprise" voorafging, langs voer. Toen
het Koninklijke vaartuig langs kwam,
juichte men echter wederom.
Voor de Koningin was op de „Surprise"
speciaal een glazen cel geconstrueerd. Aan
het einde van de inspectie koos de „Sur
prise" aan het hoofd van de vloot anker
plaats. Daarna donderden vliegtuigen van
verschillend type over de vloot: hefschroef-
vliegtuigen, bommenwerpers en straal
jagers. De schouw verliep precies volgens
program. Er stond een stevige bries en de
lucht was bewolkt.
Toen de duisternis inviel gaf de Koning
in zelf in morse-code het signaal voor het
verlichten der schepen. Het gehele beeld
veranderde plotseling. Zover de blik in de
nevel reikte, zag men de verlichte rompen
van de oorlogsvaartuigen.
Enkele uren later werd het licht weer
uitgedraaid voor een kwartier vuurwerk.
Raketten en vuursignalen suisden omhoog
en stromen licht daalden op de zee neer.
Op het land stonden tienduizenden te
kijken naar het schouwspel van vliegkamp
schepen, kruisers, fregatten, torpedoboot-
jagers en onderzeeërs, die in de verlichting-
hun karakteristieke omtrekken toonden
over een afstand van mijlen.
Pascal:
Het hart heeft zijn redenen die
de rede niet kent.
De Raad van Vakcentralen, waarin het
N.V.V., de K.A.B. en het C.N.V. samenwer
ken, deelt mede, met bevreemding kennis
te hebben genomen van de mededeling van
de regering, dat de door de regering voor
gestelde huurverhoging voor de helft zal
worden gecompenseerd door verlaging van
de verbruiksbelastingen en voor de andere
helft door loonsverhoging. De Raad merkt
op, dat de onderhandelingen in de Stich
ting van de Arbeid en met de regering
over deze compensatiemaatregelen nog niet
zijn geopend en wijst dan ook iedere ver
antwoordelijkheid voor bovengenoemde
mededeling, alsmede voor de bü deze me
dedeling verstrekte berekening over de
betekenis van de voorgestelde verlaging
van de verbruiksbelastingen van de hand.
De Ned. Kath. Middenstandsbeweging
heeft in een commentaar de regeringsvoor
stellen in kwestie gisteren als „een grove
miskenning van het middenstandsbedrijf"
gekenschetst. Zij wijst erop dat de midden
standers geen loonsverhoging krijgen ter
compensatie van de a.s. huurverhoging,
waardoor hun concurrentie-positie nog
moeilijker wordt en waarvan in de eerste
plaats het grote middenstandsgezin de
dupe zal worden."
PARIJS. (Reuter). Sam Sary, staats
secretaris van Cambodja, heeft medege
deeld, dat hij van zijn regering, die thans
in Thailand verblijft, een telegram ont
vangen heelt, waarin medegedeeld wordt,
dat Cambodja „onmiddellijk volledige on
afhankelijkheid" van Frankrijk wenst te
ontvangen. Cambodja zou bereid zijn met
Frankrijk over een verbond van wederzijd
se bijstand en vriendschap te onderhande
len doch pas na het verkrijgen van volle
dige onafhankelijkheid.
Sam Sary zeide verder, dat zijn regering
niet meer bereid is, om met Frankrijk te
onderhandelen op basis van de conventies,
die negen Mei getekend zijn.
De premier van Cambodja, Penn Noeth,
die 19 of 20 Juni in Parijs verwacht werd,
heeft ziin reis uitgesteld tot nader order.
Sam Sary zei, dat de Fransen geen acht
hadden geslagen op de belangen van Cam
bodja, terwijl het land zich wel bereid ge
toond had van zijn kant offers te bren
gen ten behoeve van Frankrijk.
Zo hadden de Fransen wapens verstrekt
aan de opstandelingenleider Savang Vong.
De Fransen hadden hierbij aangevoerd, dat
Savang Vong deze wapens gebruikte voor
de strijd tegen de Vietminh.
De eerste minister van Cambodja, Penn
Noeth, heelt Maandag verklaard, dat de
onderhandelingen tussen Cambodja en
Frankrijk niet zijn afgebroken, doch slechts
volgens nieuwe richtlijnen zullen worden
voortgezet.
Hij voegde hier aan toe, dat nog tot niets
bepaalds was besloten. „Ik sta in verbin
ding met de Koning en zodra we ons stand
punt hebben bepaald, zal ik in staat zijn de
nieuwe gezichtspunten van de regering van
Cambodja voor te leggen aan de vertegen
woordiger van Frankrijk".
PARIJS (Reuter). André Marie heeft
gisteren voor het bestuur van zijn radicale
partij de plannen uiteengezet die hij wil
uitvoeren als de Franse Nationale Verga
dering hem als premier aanvaardt. Marie
wil bij decreet de uitgaven beperken en
hij zal mogelijk nieuwe belastingen in
voeren om tot een sluitende begroting te
komen. Voorts zal hij de Nationale Verga
dering vragen de gestelde limiet op lenin
gen van de Franse bank te verhogen van
200 tot 400 milliard franc (dus van onge
veer 2 tot 4 milliard gulden).
Ook heeft Marie plannen voor hervor
ming van de Franse grondwet voor het
einde van het jaar.
Hoewel er in Indo-China geen sprake
kan zijn van capitulatie zou Frankrijk vol
gens hem bereid zijn te onderhandelen
over een vreedzame regeling van deze
kwestie, die ook op de conferentie van de
Westelijke „Grote Drie" op de Bermuda
eilanden zou moeten worden besproken.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Dulles, heeft op zijn Maan
dag gehouden persconferentie verklaard,
dat de mogelijkheid bestaat, dat de voor
gestelde conferentie van Bermuda door de
Franse regeringscrisis verder uitgesteld zal
worden.
WISSELEND BEWOLKT
Verwachting, medegedeeld door het
K.M.N.I. in De Bilt, geldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond, opge
maakt om 10 uur:
Wisselend bewolkt met plaatselijk
enkele buien. Overwegend matige
wind tussen Zuid en Zuid-West. De
zelfde temperaturen als vandaag of iets
hogere.
17 Juni
Zon op 4.19 uur. onder 21.02 uur.
Maan op 10.34 uur, onder
Hoog en laag water in IJmuïden
Dinsdag 16 Juni
Hoog water: 6 45 en. 19.07 uur.
Laag water: 2.20 en 14.36 uur.
Woensdag 17 Juni
Hoog water: 7.23 en 19.44 uur.
Laag water: 2.56 en 15.14 uur.