Westerse vrouw in het
Uitvindingen
Oosterse Serajewo
Dit maken we zelf
Godsdienst en revolutionaire neigingen
Weet u wel dat
Bezoek aan de moskee
De romantiek
Algemene
voedingswenken
Sportblouse
voor zoonlief
ZATERDAG 20 JUNI 1953
11
KERKELIJK LEVEN
Konijn levend gevild?
Wandeling langs de winkelramen
ADVERTENTIE
<~üoor cle^Üreuw
„Het is opmerkelijk, dat in Calvinis
tische georiënteerde landen zoals Neder
land, Engeland, Schotland, de Scandi
navische landen, Noord-Amerika, men
tot heden minder revoluties, communis
tische tendenzen enz kent dan in speci
fiek Katholieke landen, zoals bijvoor
beeld Spanje, Italië, Frankrijk, Zuid-
Amerika, Mexico. Gaarne uw mening
hierover".
9
Deze vraag werd gesteld aan paters Capu-
cijnen, die het in Eindhoven verschijnende
R.K. „Volksweekblad" redigeren. Het pro
bleem is belangwekkend genoeg en de re
dactie is er in een uitvoerig artikel op in
gegaan. Het is de moeite waard om aan
het antwoord de nodige aandacht te be
steden. De hoofdgedachten hieruit hebben
wij voor u samengevat.
Al moet men vooorzichtig zijn met gene
raliseren, toch valt het niet te ontkennen
dat bovengenoemde bewering hout snijdt.
Maar wanneer wij een verklaring beproe
ven, moeten wij vooraf zeggen, dat hierbij
allerlei factoren werkzaam zijn: de histo
rische. ethnologische, psychologische, zo
dat één enkele alles verklarende oorzaak
niet is aan te wijzen. Wij hebben te doen
met een reeks samenwerkende oorzaken.
Wij willen enkele noemen.
Allereerst zijn er de historische factoren.
De Hervorming had naast Godsdienstige
ook sociale gevolgen. Vele haarden van
misbruiken en sociaal misgroeide toestan
den, ontstaan door te ver doorgevoerde
servituten van kerken en kloosters en het
grootgrondbezit van hoge heren, werden
door de Reformatie weggevaagd of danig
besnoeid.
In landen waar zich deze gang van za
ken niet voordeed, handhaafden zich de
oude feodale toestanden veel langer. Tot
op de dag van heden vertonen zich nog de
uitlopers daarvan en waar men de harde
los van de zestiende en de zeventiende
eeuw minder aan den lijve ondervond, zijn
daarmee verscheidene omstandigheden
overgebleven, die wellicht meer dan in dc
protestantse gebieden aanleiding gaven tot
volksontevredenheid en sociale revoltes.
De Franse, Russische en Spaanse revolu
ties zijn daarvan sprekende voorbeelden.
De omwentelingen in Zuid-Europa zijn een
feitelijke voortzetting van de Protestantse
Godsdienstoorlogen van drie eeuwen ge
leden, voorzover in de zestiende en zeven
tiende eeuw óók het sociale element zeer
sterk aanwezig was.
Dan zijn er factoren van psychologische
aard. De katholieke levenshouding heeft
meer oog voor de natuurlijke verbanden
en materiële waarden daarin dan de Pro
testantse. Een uitgesproken katholiek volk
is dan ook meer ontvankelijk voor stro
mingen, die op sociale en materiële ver
betering gericht staan of als zodanig wor
den gepropageerd. Voorts: de Protestant is
individualistischer. De Katholiek is ten ge
volge van zijn kerkleer en de gezagsafhan-
kelijkheid van 'n uiterlijke norm, veel meer
een gemeenschapswezen, een groepsmens,
openstaand voor de verbondenheid met
anderen. Hierdoor is het begrijpelijk, dat
geestesstromingen, die de mens als groeps-
wezen raken en dat doen de huidige
sociale stromingen op bijzondere wijze
onder gelijke omstandigheden eerder vat
zullen hebben op Katholiek georiënteerde
dan op Protestantse groeperingen.
Ook de volksaard spreekt een aardig
woordje mee. De Protestantse volken be
horen uitsluitend tot het Nordische ras.
De afscheidingslijn loopt over de Angel
saksische landen (het jong Amerika kan
men als een verlengstuk zien), Holland,
Scandinavië, Noord-Duitsland tot in Zwit
serland. De uitgesproken Katholieke lan-
De procureur-generaal bij het Gerechts
hof te 's-Gravenhage heeft bevestiging ge
vorderd van een vonnis van de politie
rechter, 3 maanden gevangenisstraf, tegen
een 42-jarige Haagse boterhandclaar, die
een konijn levend zou hebben gevild.
P. zou een konijn enige stokslagen achter
de oren hebben gegeven en het dier daarna
direct hebben gevild.
Het dier had heftig met zijn voorpoten
geslagen en gegild, zo werd in getuigenver
klaringen vermeld. Pas toen getuigen de
verdachte hadden aangesproken, had deze
het dier de hals afgesneden. De achterpoten
waren toen reeds gevild.
De verdediger meende dat verdachte het
dier niet opzettelijk had gepijnigd.
Het gerechtshof besloot de zaak aan te
houden om de getuigen opnieuw te horen.
Het hoofdbestuur van de Nederlandse
Algemene Bond van Sigarenwinkeliers deelt
mede dat het een schrijven heeft gericht
aan verschillende regeringsinstanties, waar
in de aandacht wordt gevestigd op de onge
breidelde verkoop van tabaksartikelen in
cafés, restaurants cn dergelijke zaken na
sluitingstijd der sigarenwinkels. Verzocht
wordt voorwaardelijke tabaksvergunningen
slechts dan uit te reiken, indien voldaan
wordt aan de eisen van de vestigingswet.
den worden gevormd door dc mediterraan
volken (Latijns-Amerika kan men als een
verlengstuk zien) en dc Slavische.
Nu kenmerken zich de volken van deze
laatste groepen door een grotere warm
bloedigheid, spontaniteit, gepassionneerd-
heid dan die van de eerste. Ook al laat
men de andere verschillen buiten beschou
wing, is het begrijpelijk, dat zij in hun
lichtere omvlambaarheid een gretiger voe
dingsbodem bieden voor opstanden en los
barstingen van revolutionnaire aard dan
zij, die een passiever en geslotener type
vertonen.
En zelfs factoren van klimaat, bodetti-
gesteldheid en economie staan hier niet ge
heel en al buiten. Een bergvolk is over het
algemeen eenzelviger en stugger, dus min
der openstaand (denk bijvoorbeeld aan
Zwitserland) dan een volk aan de zee, dat
doorgaans cosmopolitischer is; een land
bouw bedrijvende bevolking vasthouden
der dan een handeldrijvende; pas tot cul
tuur ontwaakte naties of groeperingen
staan gretiger open voor nieuwe stromingen
dan oude en wellicht gedegenereerde, enz.
Met al deze en dergelijke factoren moet
rekening worden gehouden, wil men de
voorgelegde vraag met preciesheid beant
woorden. Het is niet zo eenvoudig. In ieder
g\al mag men zich niet laten leiden door
de al te simplistische gedachte, dat de nei
ging van sommige uitgesproken Katholieke
landen naar revolutionnaire woedingen
uitsluitend te wijten zijn aan het feit, dat
er slechtere sociale toestanden bestaan dan
in de meeste uitgesproken Protestantse
landen. Men zal zich wel degelijk op al de
hier genoemde factoren en wellicht nog op
andere moeten bezinnen, voordat men zich
aan een beantwoording waagt.
ADVERTENTIE
Soms kunt ge in de trein verstandige
opmerkingen horen. Soms verstandiger dan
in de entourage al dan niet met glaas
jes en worstjes-aan-houtjes van de ge
patenteerde verstandigaards. Laat nou gis
teren in de trein een heer tegenover mij
zó maar laten vallen (omdat ik een Dic-
kensje zat te lezen): „de mensen haken, de
mensen smachten naar de oude romantiek.
In alles. In hun interieurtje met katoenen-
bloemen-onder-stolpen, zo goed als in hun
ogenavontuur met het meisje tegenover
hen in de cafetaria, zo goed als in de
schone letteren".
Ik geloof het ook. Zie de Coronation. Zie
de vliegende schotels. Zie Hollywood. Zie
de geruchten om prinses Margaret. Zie
Mies.
Wat is het ballet anders dan de roman
tiek van het bijna-onaardse op aarde? Het
zwevend en levend los zijn van de aarde?
Het: zie hoe hoog cn hoe sierlijk tegelijk
ik springen kan en zweven kan en gelukkig
kan zijn tussen aarde en hemel?
Schrijf in „gemoderniseerde vorm" een
van Lennepje en Wolfje-met-Dekentjes.
Er naar toe. Naar het bevrijdende woord.
De atonaliteit gaat alweer ouderwets
worden. Het realisme (tenzij het warm-
romantisch is) ook. Als de wake zo bar en
boos is als zij is, is de droom de haven.
Conscience en Micky Spilane. Ferdinand
Huyck en Inspecteur Maigret en de oude
Léautaud.
Wij zijn tenslotte maar mensen: kinde
ren, onmondigen, en de voorlijken, geroe
pen ons te leiden, hobbelen achter ons aan
wanneer de cirkel zich sluit.
Ik zag (bij wijze van zeldzame uitzon
dering) deze week vier films: de Italiaanse
„Jas" en drie Fransen: een detectiefje met
een verrukkelijke Jouvet, Simone Signoret
in het overweldigend-romantische Casque
d'or (wonderbaarlijk-onjuist „vertaald"
met „De zondares van Parijs") en het
peuter- en praatwerkje met de abomina
bele Nederlandse tekst: Gigi.
Eén stroom van romantiek, waaraan niet
alleen uw gemakkelijk doelwit „de massa"
haar hart heeft opgehaald. De romantiek
herhaalt zich met de geschiedenis. Maar zij
doet het vliegensvlug. Tussen de ene golf
van romantiek en de volgende ligt slechts
geringe spatie: speelweide voor de telkens
weer opduikende anti-romantici, die steeds
weer het onderspit delven voor de eeuwige
droom.
ELIAS
bijzonder de scènes gespeeld op het
plein van Sevilla. De kleurige vrouwen
groepen bijeen, Carmen met haar rode
omslagdoek, de soldaten in hun prach
tige uniformen en de overige mannen
met hun breedgerande sombrero's. De
hartstochtelijke uitbundigheid van kleu
ren doet het hart wat sneller kloppen
en veroorzaakt een vreemd verlangen
naar onbekend gemis. Toen ik het
nieuwste modesnufje zag dacht ik aan
de sombrero's uit Bizet's opera, want
de nieuwe mode is een Sevilla heren
hoed. Deze vilten hoed met brede rand
heeft een platte bol, als ik dat zo zou
mogen zeggen, een platte ovaal geperste
ronde bol. Een herenhoed, licht van
kleur en gewicht, waarvan ik geloof
dat, als hij op een aantrekkelijk man-
nenhoofd wordt geplant, hij hetzelfde
effect zal sorteren als de sombrero's in
de opera Carmen.
Een andere uitvinding die niet is
om op te zetten, maar om op te zitten
is het schuimrubber kussen Dit schuim
rubber heeft aan de onderkant allemaal
gaatjes, het rubber voelt heerlijk zacht
cn is welhaast onverslijtbaar. Nog een
voerdeel is dat het nooit stof geeft, zo
als kapok en er geen veertjes uit komen
waaien als de omkleding stuk is, het
geen bij veren hoofdkussens pleegt te
geschieden. Dit schuimrubber wordt
troywens ook al voor hoofdkussens en
matrassen gebruikt. De kussens zijn in
verschillende maten verkrijgbaar. Voor
tuinmeubelen en rotanstoelen is het een
heerlijke verzachtende aanvulling, die
de enkele zonnige ogenblikken in ons
Hollands, leven tot ware geluksmomen
ten kan creëren.
Bij alle nieuwe plastic voorwerpen
moet gevoegd worden het plastic kam-
borsteltje: een krulkam.waar aan weers
zijden van de kam een éénrijig haren
bo.-steltje is gemaakt. Het kamt ver
rukkelijk. Voor alle werkzame „sloof-
sters en siaafsters" is zo'n kamborstel-
tje heel practisch. Zonder nu bepaald
uitgebreid het haar te gaan borstelen
kan men het toch tussen de middag
hiermee even bijwerken.
Een van mijn week-eind logees had
een eveneens practisch geval bij zich
clat ongetwijfeld ook hier in Haarlem
verkrijgbaar is. Dat was geen kam-
borstel, maar een borstel-kam. Een ge
heel van rubber vervaardigd ovaalvor
mig borsteltje met een ronde knop bo
venop als handvat. De rubber „haren"
staan zo ver uiteen dat het instrument
kamt en borstelt tegelijk en meteen
dienst doet als massageborstel. Mijn
logee vertelde dat sommige vrouwen het
zelfs meenemen naar schouwburg of
concertzaal. Met de knop tussen wijs-
en middelvinger past de borstel op de
gestrekte hand. Nog minder opvallend
dan met het zojuist beschreven kamme
tje kan men zo met deze in de hand
palm verscholen rubber borstel het haar
vlug even bijwerken.
ANNEKE.
Stamppot van rauwe spinazie
met gebakken uiten en boter
hamworst.
l'/s a 2 kg aardappelen, 300 a 400 g.
spinazie (hoe meer aardappelen, hoe
meer groente), een paar uien, onge
veer 3 dl. melk, zout, boter, marga
rine of vet (azijn). 200 g. boterham-
wost in dikke plakken gesneden.
De aardappelen schillen, pitten en
wassen. Ze opzetten met wat kokend
water cn met zout en gaar koken. Zo
nodig het kooknat afgieten. De aard
appelen fijn stampen en met de melk
en boter, margarine of vet er een vrij
stijve purée van maken. Terwijl de
aardappelen koken, de uien schillen,
snipperen en in heet vet lichtbruin bak
ken. De spinazie een paar maal wassen
in ruim water, goed laten uitlekken en
dan zeer fijn snijden. De spinazie door
de purée roeren. De stamppot even flink
verwarmen en zonodig nog wat aard-
appelnat of gekookte melk toevoegen
Deze stamppot even flink verwarmen
en zonodig nog wat aardappelnat of ge
kookte melk toevoegen. Deze stamppot
is zowel met als zonder een scheutje
azyn zeer smakelijk.
We doen u hierbij twee manieren van
opdienen aan de hand.
t. De worst in blokjes snijden en met
de uien door de stamppot roeren.
I. De plakken worst (met de velletjes
erom) kort bakken en dan de uien in
de koekenpan bakken. De ujen in dc
zo ontstane ..worstbakjes" leggen en
deze apart bij de stamppot geven.
Binnenplaats van de grote moskee te
Serajewo. Links is de fontein waar de
Moslims hun voeten wassen.
naast me was niet tevreden over de
manier, waarop ik mijn hoofddoek had
omgeknoopt en ze had geen rust, voor
dat ze hem na veel zwoegen op de juiste
wijze had geschikt. Critisch zag de
menigte toe. Toen ze me ook nog had
voorgedaan hoe ik mijn armen om el
kaar moest slaan, voelde ik, dat ik er
echt bij hoorde.
Nu kreeg ik ook gelegenheid rond te
kijken. In brede rijen zaten de vrou
wen naast elkaar. De blote tenen kwa
men onder hun harembrockcn uit.. Ove
rigens gingen ze er bijna geheel in
schuil. Sommigen hadden buiten die
wijde broek over hun rokje aangetrok
ken. Dat waren de iets meer geëmanci-
peerden, die deze dracht alleen nog voor
de moskee reserveren.
Voorin ontdekte ik enige rijen man
nen, allen met een rode fez op.
De muezzin ving aan de gebeden van
de Koran te zingen en op dit teken
begon het gezamenlijk gebed. Het was
een rhythmische golfbeweging van zit
ten, opstaan cn plat op de grond vallen.
Toen ik ten slotte barrevoets de moskee
uit glipte, waren mijn schoenen nergens
te vinden. Buiten had zich een biddende
menigte verzameld, want de moskee
was propvol. In drie talen door elkaar
vroeg ik of iemand mijn schoenen had
gezien, maar voorlopig had ik geen suc
ces. Eindelijk hoorde ik achter uit de
groep een opgewonden gekakel. Een
man baande zich een weg door de men
sen en reikte me met een brede grijns en
een zegevierend gebaar mijn schoenen
aan.
Laat in de avond hing ik uit het raam
van mijn hotelkamer op de bovenste
étage en keek naar al die pinkelende
lichtjes op de heuvels tegenover mij.
De minaretten van dc moskeeën hadden
nu alle een krans van trillende lichtjes,
die vibreerden in de zoele avondlucht.
Iemand zong monotone Arabische ge
zangen. Een eindeloze weemoed over
stroomde alles.
Achter die lichtjes zag ik in mijn ver
beelding de kleurige Moslimwijk, nu in
rust. Overdag fatsoeneert Ahmed daar
in zijn klein houten keetje met de wal
mende persen de rode fezzen. Daar zijn
de schoenmakers dan bezig in eindeloze
rijen opanken en houten moskeeschoe
nen te maken. Daar gaan de vrouwen in
hun wijde harembroeken 's morgens
naar de markt om groente en kaas te
kopen. Enkele jaren geleden heeft Tito
de sluier afgeschaft, waardoor hun ge
zicht thans zichtbaar is, maar overigens
zijn ze nog royaal in hun hoofddoeken
gewikkeld.
Ik bevond mij, op nog geen dagreis
van het Westen, midden in het Oosten.
Liederen uit de Koran zongen mij in
slaap. TINEKE RAAT
de onaangename lucht van over
gekookte melk te verwijderen is door 'n
paar druppels azijn op de brander te
gieten?
uw badmuts langer meegaat wan
neer u deze na ieder gebruik met
schoon water uitspoelt, daarna grondig
afdroogt en tenslotte met talkpoeder
inwrijft?
.Misschien hebt ge ook al eens staan
kijken naar die vreemde sokken en
kousen die op het ogenblik in een der
étalages van een Haarlems modehuis
ten toon worden gesteld. Zij lijken een
beetje mislukt op het eerste gezicht. De
sok (en de kous) is klein en smal en
aarzelt kennelijk over een kindermaatje
of grote-mensen maat. Bij nadere infor
matie blijkt het voorwerp onzer be
vreemding een nieuw procédé te zijn.
Een Zwitsers fabrikant is er in geslaagd
nylongaren zo te bewerken dat het een
zeer grote mate van elasticiteit ver
krijgt. De van dit garen geweven sokken
en kousen zijn uit te rekken tot prac
tisch iedere beendikte. Een kous van
dit rekbare nylongaren kan niet krin
kelen of plooien maar sluit strak om
het been. Bovendien heten deze (100%)
nylonsokken en
kousen schier on
verslijtbaar te zijn.
voor de nylon-
industrie minder
plezierig dunkt me
maar dat moeten
de fabrikanten zelf
maar wetpn. De
kousen zijn niet zo
doorzichtig als dc
gewone nijlons. Dc
„steeds passende
nylonsok en kous"
zijn nog maar in een enkele winkel
verkrijgbaar en niet goedkoop.
Nu wij toch bezig zijn met de kleding
kunnen wij meteen even naar clc klcu-
terafdeling gaan, want bij de kinder
kleding vinden wij truitjes waar muziek
in zit. Het zijn witte en blauwe truitjes
met een olifant of een poesenkop erop
geschilderd. Het ziet er onschuldig uit,
maar als ons zoontje de olifant of de
poes over de kop streelt, geeft het dier
een verschrikt piepgeluidje. „Piep-
truitjes", zei de chef van de zaak en dat
vind ik een prachtnaam. Deze spreken
de truitjes komen uit Amerika en heten
Talking T-shirts. Het is natuurlijk meer
als grapje bedoeld en nu niet bepaald
een omwenteling in de kleuter-truitjes-
fabricage. Het is bovendien heel een
voudig. Aan de binnenkant van het
truitje is een piepertje genaaid, precies
achter het geschilderde dier. Voor de
kinderen van twee tot vijf jaar vormt
het een aanvulling van het piepende
speelgoed.
Voor de beschrijving van het nieuw
ste modesnufje voor heren zou ik u
graag de opera Carmen van Bizet in
herinnering willen brengen en in het
De vorige maal gaven wij u enige pa
troontjes voor een jurkje en broekje
voor uw dochtertje en nu is dus uw zoon
aan de beurt voor iets nieuws. Wij ge
ven u deze week het patroon voor een
blouse voor een jongen van 8 jaar, de
volgende maal volgt het patroon van cle
broek, die u op het plaatje ziet.
De maten zijn: bovenwijdte 74, rug
lengte 30, halswijdte 30 cm. Benodigde
stof voor deze maat 1.10 m. van 80 cm
breed.
Als we de tekeningen op ware groot
te overgenomen hebben, leggen we ze
op de stof en knippen alle delen met
1V2 cm. naad uit. Zoals we zien wordt
het rugstuk dubbel geknipt, dit is ster
ker en het geheel kan mooier afgewerkt
worden. We gaan nu met het in elkaar
naaien beginnen. Allereerst stikken we
de plooi in de rug onder en boven onge
veer 4 cm. vast, daarna leggen we een
rugstuk aan de achterkant en een aan
de voorkant van het rugpand en stikken
dit vast. Het rugpand komt dus tussen
de twee rugstukken te zitten, alle rafels
komen hierdoor binnenin, en het geheel
is mooi afgewerkt.
Nu stikken we de schouders van dc
voorpanden aan het onderste rugstuk,
daarna wordt het bovenste rugstuk op
gestikt. Nu stikken we de mouwen in
de armsgaten en werken ze met een
platte naad af. Daarna pas stikken we
de zijnaden en tegelijkertijd de mouw
naden dicht, weer met een platte naad
Onderin de mouw komt een zoom van
4 cm. Nu volgt nog de kraag en het ma
ken van knoopsgaten en naar we hopen
is ook uw zoon tevreden gesteld. L. S.
Jurk en paraplu uit eenzelfde stof
dat is een van de snufjes die onlangs
in New York op de modemarkt kwamen.
De man met de rollende ogen knikte
genadig, toen ik hem vroeg of ik de
grote moskee van Serajewo mocht be
kijken. Hij ging me op zijn indolente
manier voor en beduidde me bij de in
gang met een gebaar, dat deels verach
telijk, deels toegeeflijk was, dat ik mijn
schoenen moest uittrekken.
Diep zakten mijn voeten weg in de
prachtige tapijten. Enige Moslims lagen
devoot gebogen te bidden. De rollende
ogen van de portier bleven me obser
veren en ik vroeg me af hoe lang het
nog zou duren, voor hij me in de kraag
zou pakken om me met geweld uit deze
heilige plaats te verwijderen.
Maar er gebeurde niets en ik waagde
me dieper in de moskee. Het was er een
pracht en een rijkdom aan tapijten, die
ik er niet had verwacht. Aan de Oost
kant was een soort verhoging gebouwd,
bestemd voor de hodja. Als er een
dienst wordt gehouden, staat hij daar
de gebeden uit de Koran voor te zingen.
Ik durfde niet lang te blijven, want
het was toch al mooi, dat ik even een
blik in het inwendige van een moskee
had mogen werpen. Eerder op de dag
had ik al een hele tijd de duistere
blikken van de portier moeten trotseren,
toen ik op de binnenplaats aan 't foto
graferen was. Ik wachtte oaar op de
klokslag van twaalf uur. Op die tijd
verscheen de muezzin op de trans van
de minaret cn liet zijn „Allah-il-Allah"
horen. Groepjes mannen dromden de
binnenplaats op naar de fontein, waar
zij op hun dooie gemak kousen en schoe
nen uittrokken en hun voeten een was
beurt gaven. Op dc trapjes voor de in
gang zaten hier en daar wachtende
mannen in gezellige praathoudingen
bijeen.
Langzamerhand werd het stiller op
de binnenplaats. De mannen waren bijna
allen in de moskee verdwenen en ik
veronderstelde, dat de dienst was be
gonnen, te oordelen naar de flarden
luidkeels gezongen Korangebeden, die
naar me toe woeien. Graag was ik hen
gevolgd, maar ik wist, dat ik op dit
uur van de dag geen schijn van kans
zou hebben. Nieuwsgierige vrouwen
worden slechts geduld, wannneer er
niemand is, die aanstoot kan nemen aan
hun aanwezigheid.
's Middags, in de uren van de siësta,
had ik dus meer geluk, al was het me
maar even vergund in dit heiligdom
voor mannen rond te lopen. Ik wist toen
al, dat er zich nog dezelfde avond een
betere gelegenheid zou voordoen in de
Ali Pasina moskee, waar een speciale
dienst voor vrouwen zou worden ge
houden.
Een half uur voor de aanvang stond
ik al op het voorplein. Na enige aarze
ling ging ik binnen en kwam tot de
ontdekking zowel sensatie als hilariteit
te wekken. Er zaten al enkele rijen
vrouwen in afwachtende houding op de
grond. Ik was een beetje onzeker; alles
was zo volkomen vreemd, zo Oosters-
geheimzinnig en bovendien had ik mijn
schoenen bij de ingang moeten verwis
selen voor een paar houten muiltjes,
waar ik absoluut niet mee overweg kon.
Slechts met krampachtige voetbewegin
gen kon ik ze aanhouden.
De vrouwen, blij met een beetje af
leiding, wezen me waar ik die lastige
houten blokjes kwijt kon en vriendelijk
lachend boden ze me een plaatsje in de
achterste rij aan. Ik ging tussen hen in
op de grond zitten. Een nog jonge vrouw
