Minister Zijlstra optimistisch
over integratie-vooruitzichten
NVV en Belgisch vakverbond over
de huidige Benelux-problemen
Grootse jubileumrevue van
het Enschedé-personeel
Romeinse scherf uit tweede eeuw
nabij de Grote Markt gevonden
Duitse leraar om
het leven gekomen
Permanent orgaan voorgesteld voor bepaling
van tijdelijke protectie-maatregelen
Drukte en voldoening
in Zandvoort
AVRO - bijeenkomst
in Friesland
„Pernis" blijft stinken
tot in lengte van dagen
Dertig mille voor B.B.
in Heemstede
Heemstedenaar vestigt
snelheidsrecord
Aanvraagformulier
„Overheidsbemoeiing biedt daarbij betere
kansen dan liberale economie"
MAANDAG 22 JUNI 1953
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
7
WIJ DR UKKEN 'M
Kleurendrukin het
Concertgebouw
Stralende Zondag:
KONINGSTRAAT ALS LEGERWEG
Vader Klarendag bij DVS
Aan Bloemendaalse strand
Walvis jacht bij
Lichtschip „Tessel"
Geen visum meer voor
West Duitsland
Jubileumreceptie van
Haarlems Zanggenot
Examens
Stoker kocht bloemen en
drank zonder te betalen
Spoorweg verkeer Amster-
dam-Bussum weer normaal
Modelvliegtuigbouw
Gedeelte Meerweg wordt
Ringvaartlaan
Ruim drie mille voor
kleuterhuis „Margriet"
Burgerlijke Stand
van Haarlem
abonneren on HddrleiTlS DC^ldd
99
Laurens Jansz. Coster sneed in de Haar
lemmer Hout., terwijl zijn magts er lustig
op los vrijden, de eerste letter van de naam
van zijn geliefde in een boom. Het stukje
van de bast, dat hij er uit haalde, viel in
het zand, liet een afdruk na en de jonge
man riep pathetisch „Eureka, ik heb de
boekdrukkunst uitgevonden!"
Zo begon Zaterdagavond in de Concert
zaal de sprankelende jubileumsrevue „Wij
drukken 'm" door Enschedépersoneel onder
regie van Henk Bakker. De regisseur heeft
voor de bezetting een keuze kunnen maken
uit de verschillende ontspanningsclubs, die
het bedrijf heeft, waaronder een toneel- en
een balletgroep. Voor de décors, de costuums
en dè belichting zijn kosten nog moeiten
gespaard. Het resultaat was een luisterrijke
aaneenschakeling van tableaux vivants,
men zoü nog beter „tableaux chantants"
kunnen zeggen, want bij elk tafereel hoorde
weer een ander liedje op een of andere
populaire melodie, gespeeld door een orkest
onder lëiding van Johan van 't Vlie.
En elke scène had weer betrekking op
een product van het bedrijf: weldadigheids-
postzegels, bankbiljetten, banderollen, de
Opregte Haarlemsche Courant, boeken,
scheurkalenders, reproducties van schilde
rijen en andere afleveringen. De revue was
voo'rts e'en va-et-vient van historische figu
ren,'van wie drie de leiding van het geheel
op zich namen: Coster, daartoe overgehaald
door Frans Hals, die er genoeg van had ge
kregen om eeuwig van zijn voetstuk op de
Flora-kliniek uit te zien en naar de Grote
Markt was geslenterd, met als derde ten
slotte de toneeldichter Pieter Langendijk,
die in Haarlem alleen een gevel „heeft" en
door de anderen dan ook spottend voor een
„geveltourist" werd uitgemaakt.
De charmante balletgroep onder leiding
van Henny Meijers verlevendigde de praal
in. steeds weer andere gedaanten en zorgde
voor verscheidene hoogtepunten in het met
vaart volvoerde programma, zoals de bloe-
mendans rond de complete Hildebrand-
beeldengroep van professor Brorfrier (waar
bij fluorescerend licht fantastische effecten
teweeg bracht) en de „zwart-wit" illustra
tie van een harem.
Het indrukwekkendste schouwspel was
een leverïöe kleurenreproductie van een
schuttersstuk van Frans Hals, de kroon op
dit voortreffelijke werk en een triomf voor
de belichtingstechnici H. C. Voskuilen en
Niek van Putten.
Het was de grote verdienste van deze
revue, dat zij juist in de afwerking van de
opeenvolgende tableaux het vakwei'k, dat
daar aan het Klokhuisplein nu 250 jaar
wordt verricht, zo opvallend goed verzinne
beeldde.
Na een schilderachtige finale, waarbij de
president-directeur, de heer B. F. Enschedé,
op het toneel kwam om de medewerkenden
te huldigen, gingen de toeschouwers een
cabaretvoorstelling met onder meer Cees de
Lange, Frans Dumée en de Romancers van
Gerard van Krevelen in het Rembrandt-
theater zien, terwijl uit deze bioscoop een
ander deel van het personeel en de geno
digden, die eerst het cabaret hadden gezien
naar het Concertgebouw togen om de
tweede opvoering van de revue te zien. De
onvergetelijke avond werd met een bal in
het Concertgebouw besloten.
Na de vele zonloze Zondagen na Pink
steren was de stralende langste dag van het
jaar voor de Zandvoortse bedrijven weer
eens een beste dag. Het seizoen was tot nu
toe meer dan slecht en in het bijzonder
maakte een pessimistische stemming zich
meester van de strandpachters. Hieraan
heeft de prachtige dag, die Zandvoort gis
teren beleefde, een einde gemaakt. Men
toonde zich allerwegen zeer tevreden en
daar was dan ook alle reden toe, want de
drukte was bijzonder groot.
Na het middaguur was op het strand
geen stoel meer te krijgen. Tram en trein
reden vele extra diensten; parkeerplaatsen
en fietsenstallingen waren tjokvol.
Vooral Zondag begon de trek naar het
Bloemendaalse strand reeds vroeg in de
morgenuren. Parkeerplaats en rijwielstal
ling aan de kop van de Zeeweg waren meer
dan vol, al werd niet de drukte van de
Pinksterdagen bereikt. Dit gold eveneens
voor het strand, dat het Pinksterbezoek niet
evenaarde, maar op verscheidene plaatsen
toch wel „zwart" van de mensen zag.
Vertegenwoordigers van het N.V.V. en
het Algemeen Belgisch Vakverbond heb
ben na overleg met de Confédeiration
Générale de Luxembourg in 's-Herto-
genbosch de positie van de Benelux aan
een onderzoek onderworpen. Zij consta
teerden, dat de Benelux in de afgelopen ja
ren zijn waarde heeft bewezen, dat een
stap terug ongunstige gevolgen voor de
economie van de drie landen zou hebben,
en iedere andere poging tot Europese inte
gratie ongunstig zou beïnvloeden. Zij zijn
derhalve van oordeel, dat het geboden is
een oplossing te vinden voor de moeilijk
heden, welke in de laatste tijd door de in
stelling van de voorunie zijn ontstaan.
Zij wijzen voorts de bescherming van de
ondernemingen of bedrijfstakken, die niet
in staat zijn de technische ontwikkeling
bij te houden, als de oprichting of uitbrei
ding van ondernemingen of bedrijfstakken,
die niet door eigen kracht tot bloei kun
nen komen, af, hetgeen de mogelijkheid
voor strikt tijdelijk beschermende maat
regelen, alsmede de bescherming van de
gemeenschappelijke economie tegenover
derde landen, niet uitsluit De noodzaak
van deze maatregelen moet worden aange
toond door een enquête, waarbij de samen
hang van de verschillende kostprijselemen
ten dient te worden vastgesteld. De po
sitie van deze bedrijfstakken moet zowel
naar de conjuncturele als de structurele
elementen beoordeeld worden. De maatre
gelen, welke betrekking kunnen hebben op
quota of contingenteringen moeten een
Zaterdagmiddag omstreeks half vier heeft
aan het Bloemendaalse strand ten Noorden
van de politiepost kop Zeeweg een tragisch
ongeluk plaats gehad, dat het leven heeft
gekost aan de 46-jarige heer Thomas Frö
bel, uit Heme (Duitsland), tekenleraar aan
een gymnasium te Dortmund. Het slacht
offer was gehuwd en had twee kinderen.
De heer Fröbel en zijn collega W. Nasz-
hoven waren in het begin van de middag
voor een studietrip door ons land in de
jeugdherberg Jan Gijzen aangekomen. Zij
besloten met hun groep van zevenentwintig
gymnasiasten in zee te gaan zwemmen en
begaven zich naar het Bloemendaalse
strand. In het water klaagde de heer Fröbel,
die hartpatiënt was, tegen zijn leerlingen
over de koude van het water. De scholieren
zagen de heer Fröbel aanstalten maken om
terug te keren, maar zij zwommen zelf ver
der de zee in.
Kort daarop kwam bij de Bloemendaalse
Reddingsbrigade de melding binnen, dat
twee Amsterdamse jongens een drenkeling
naar het strand sleepten. Onmiddellijk be
gaf de reddingsploeg van de B.R.B. zich in
zee en rukte de E.H.B.O.-afdeling van de
brigade uit. Op het strand zijn zij geduren
de ruim een half uur bezig geweest bij het
slachtoffer kunstmatige ademhaling toe te
passen volgens de methode van dr. Eve met
gebruikmaking van het zuurstofapparaat.
Het stoffelijk overschot van de Duitse
tekenleraar werd door leden van de Bloe
mendaalse Reddingsbrigade naar de politie
post aan de kop Zeeweg vervoerd en is van
daar later naar het Marine-hospitaal over
gebracht.
Beroep op het publiek
Van de zijde van het bestuur van de
Bloemendaalse Reddingsbrigade werd ons
verzocht het volgende onder de aandacht
van onze lezers te brengen: Bij het redden
van een drenkeling uit zee is de brigade
verplicht geen ogenblik verloren te laten
gaan. Op de strandbezoekers wordt een
dringend beroep gedaan hun nieuwsgierig
heid te bedwingen en niet te blijven staan.
De leden, die nu nodig zijn om de nieuws
gierigen op een afstand te houden, kunnen
dan voor nuttiger werk worden gebruikt.
Bij het lichtschip Tessel voor het Molen
gat bij Den Helder heefc men Zaterdag een
drijvende walvis van 30 meter lengte
waargenomen. Men meende te doen te
hebben met een blauwe vinvis, de grootste
soort walvissen, die op alle wereldzeeën
voorkomen. Blauwe vinvissen zijn enige
keren gezien aan de kusten van België en
N.W. Duitsland, maar nimmer bij Neder
land. Het zoölogisch station te Den Helder
wilde aanvankelijk trachten de walvis te
bergen met het eigen waarnemingsvaar
tuig „Max Weber". Deze plannen werden
opgegeven, toen een Urker visser in de
Helderse haven aankwam en vertelde dat
hij geen kans had gezien de walvis op
sleeptouw te nemen. De zeer zwakke mo
tor van de „Max Weber" zou hiertoe dan
zeker niet in staat zijn.
Officieren, reserve-officieren en onder
officieren, die behoord hebben bij het vierde
regiment huzaren, thans de „huzaren van
Boreel", hebben een reünie gehouden te
Deventer, de garnizoensplaats van het regi
ment voor 1940.
strikt tijdehik karakter hebben. Zij moeten
gepaard gaan met reorganisatie-maatrege
len in de desbetreffende bedrijfstakken.
Wanneer de ten dien aanzien genomen be
sluiten niet worden uitgevoerd, dienen de
beschermende maatregelen vanzelfspre
kend te worden ingetrokken. Tot de be
schermende maatregelen kan alleen door
een permanent gemeenschappelijk orgaan,
waarvan de werknemensvakbeweging deel
dient uit te maken, worden besloten. Dit
orgaan moet de toepassing van de reorga
nisatie-maatregelen controleren en aan
vaarden, dat het lagere Nederlandse loon
peil slechts een van de factoren is, die bij
de afzetmoeiliikheden van bepaalde Belgi
sche bedrijfstakken een rol heeft gespeeld.
Voorzitter De Clercq hekelt
comité van actie
Friesland sloot gisteren de rij van bij
eenkomsten der Avro-leden, die meer wen
sten de weten omtrent de handelingen van
het bestuur en met name over het optreden
van voorzitter G. de Clercq'. Wat de ge
wraakte getoucheerde vacatiegelden be
treft, betoogde de heer De Clercq, dat deze
zijn uitgekeerd overeenkomstig de 'statu
ten, vanwege de tallooze vergaderingen,
welke in bezettingstijd zijn gehouden. De
Amsterdamse officier van justitie, die ter
zake een klacht ontving, heeft deze moeten
seponeren, omdat hem niet is gebleken, dat
er iets gebeurd zou zijn, dat een strafver
volging wettigt.
Ten aanzien van de ontslag-kwestie zeide
de heer De Clercq, dat en met de heer De
Daas en met drs. Jonker een schikking tot
stand is gekomen, die beide partijen bevre
digt. Hun gezinnen zijn dus niet brodeloos
gemaakt, „want beulen zijn wij nooit ge
weest", als dus heer De Clercq.
Ook ten aanzien van het financieel beleid
gaf de heer De Clercq een uiteenzetting.
Onder leiding van de tegenwoordige ad
ministrateur de heer D. Repko was aan
„een grote warboel" een einde gemaakt.
Dat over 1952 het geraamde overschot van
33.000 kon uitgroeien tot een werkelijk
voordelig saldo van 144.555, is toe te
schrijven aan een stijging van het ledental
met 3000, een groter exploitatie-overschot
van de Radiobode en een efficiënter be
drijf s vorming. Tenslotte kwam de Avro-
voorzitter nog op tegen de aantijging, dat
zijn onkosten over 1950 zouden hebben be
dragen 35.000. Toen de notulen werden
goedgekeurd, was ik, aldus de heer De
Clercq niet aanwezig. Ik verklaar nu, dat
mijn kosten in werkelijkheid niet meer
hebben bedragen dan 9000 salaris en
1.750 aan reiskosten. Van een conflict
tussen hem en de heer Vogt, was de Avro-
voorzitter niets bekend. Indien er van eer.
conflict moet worden gesproken, dan was
dat tussen de heer Vogt en het gehele ove
rige bestuur. Ten slotte viel de heer De
Clercq het actie-comité aan, dat getracht
had zendtijd (bedoeld was spreektijd) te
krijgen van Vara of NCRV, om zijn ziens
wijze kenbaar te kunnen maken.
„Maar het is een onschuldig luchtje",
vertroost de bedrijfsleiding
Sedert de aandacht gevestigd is op het
verschijnsel van een onaangename lucht,
door de te Pernis gevestigde olieraffinage-
bedrijven verspreid, wordt telkens de vraag
gesteld, of hiertegen geen maatregelen ge
nomen kunnen worden.
In een bedrijf als de moderne olieraffi-
nage is een aantal bronnen aanwezig, die
stank verspreiden. Nu spelen hierbij de
meteorologische omstandigheden een grote
rol. Wanneer men te Rotterdam „Pernis"
ruikt, is het bij Noordwestenwind en wan
neer Den Haag van „Pernis" geniet, dan
is het zeer stil, dompig weer met zwak
ke Zuidoosten wind. In het laatste geval
is de stank wel het meest hinderlijk en
langdurig.
De ergste stank wordt veroorzaakt door
mercaptaanachtige verbindingen. Dit» zijn
gassen, die verwantschap vertonen met
zwavelwaterstof.
In de laatste tijd is elk onderdeel van
het fabricage-proces opnieuw onder de
loupe genomen, ten einde na te gaan welke
mogelijkheden van stank verspreiding daar
in aanwezig zijn en hoe mogelijke fouten
de oorzaak van ernstige hinder kunnen
zijn. Dat elke hinder voortaan zal kunnen
worden voorkomen, is echter ondenkbaar.
Hierbij moet worden bedacht, dat van
rechtstreekse schade voor de volksgezond
heid van de op zich zelf zo geringe hoeveel
heden marcaptaan tot heden niets is ge
bleken, aldus de leiding van „Pernis".
Met ingang van 1 Juli zal voor een ver
blijf in West-Duitsland dat niet langer dan
3 maanden duurt geen visum meer nodig
zijn. Van die datum af kunnen Nederlan
ders en onderdanen tot de Organisatie voor
Europese Economische Samenwerking dus
Duitsland binnen komen op een geldig pas
poort.
De Heemsteedse raad is gevraagd een
crediet van dertigduizend gulden te ver-'
lenen voor de aanschaffing van materiaal
en uitrusting voor de dertien -blokken
waarin de gemeente ten behoeve van de
Bescherming Bevolking verdeeld is.
De standaarduitrusting van ieder blok
bestaat uit een motorspuit op rubberwie-
len, tachtig meter brandslang, verder
brandweeronderdelen en een uitrusting
voor de opruim- en bergingsdienst.
Verder moeten worden aangeschaft 73
paar rubberlaarzen, 78 brandweerpakken,
212 overalls en 260 helmen.
Aanvankelijk is overwogen een deel van
de kosten ten laste van de gemeente te
nemen en het restant door middel yan in
zamelingen in de blokken bijeen te
brengen.
B. en W. hebben daarvan echter afge
zien om te voorkomen dat, zoals indertijd
bij de Luchtbescherming het geval was,
groot onderscheid tussen de uitrustingen
der verschillende blokken zal ontstaan.
Alle groepen der bevolking moeten öp ge
lijke voet verzorgd worden.
Wanneer de bewoners de vrijwilligers
van hun blok boven de standaarduit
rusting van meer materiaal zouden willen
voorzien, zal daartegen uiteraard geen be
zwaar bestaan, integendeel, het zal juist
buitengewoon op prijs worden gesteld.
B. en W. menen, dat een op deze wijze
getoond medeleven van de inwoners van
een blok voor de vrijwilligers een reden
te meer zal zijn hun diensten aan de „Be
scherming Bevolking" met te groter ijver
te blijven verrichten.
De jubileum-receptie van de 85-jarige
liedertafel Haarlems Zanggenot, gistermid
dag in hotel De Leeuwerik gehouden, werd
druk bezocht. Vele bloemstukken gaven de
zaal een feestelijk aanzien. Het bestuur
achter de groene tafel werd toegesproken
door vertegenwoordigers van de zangvere
nigingen Ons Genoegen, Oratoriumkoor
Haerlem, Postaal Mannenkoor, Koninklijk
Mannenkoor Caecilia, de afdeling Haarlem
van de Stem des Volks en Polyhymnia.
De voornaamste der uitgesproken wensen
was wel, dat Haarlems Zanggenot zich met
voldoende jeugdig bloed zou weten te ver
rijken om in stralende gezondheid in 1968
het eeuwfeest te vieren. Voorzitter M. R.
van der Hart verklaarde in zijn dankwoord
zich gesterkt te voelen door het betoonde
medeeleven, dat het bestuur moed en ver
trouwen geeft in deze voor het koonvezen
zo moeilijke tijd. Haarlems Zanggenot is
het dieptepunt te boven en ziet onder de
nieuwe dirigent de toekomst met nieuw
optimisme tegemoet. Van de gemeente was
een schriftelijke gelukwens binnen geko
men.
Zoals wij reeds hebben bericht, zal het
jubileum worden gevierd met eén groot
zangersfeest op 28 Juni en 5 Juli. waaraan
dertig koren uit Amsterdam, Haarlem, Be
verwijk en andere plaatsen medewerking
verlenen.
Eerste Christelijk Lyceum
Voor het. eindexamen, afdeling HBS B,
zijn aan het Eerste Christelijk Lyceum ge
slaagd: K. Aalders (Hillegom), D. C. H. As-
sink, mej. J. C. van Berghem (Heemstede!,
J. Beunk, J. A. de Boo (Hoofddorp), T. J.
Bos, mej. G. J. G. de Bruyn (Heemstede), A.
J. Dalhuisen, J. Dijk (Heemstede), D. van
Egmond, P. H. Engelmann (Zandvoort), W.
H. Koen, L. van Koeveringe (Hillegom), J.
F. Koopmans (Heemstede), L. C. van Koo-
ten, mej. C. E. Pot, H. J. Roerdink (Heem
stede), mej. E. J. de Ruig (Heemstede), mej.
M. Spolders (Zandvoort), J. H. van der Tol
(Heemstede), B. D. Vermaas.
Afgewezen vier candidaten.
Tijdens een bijeenkomst in Oud Poelgeest
van de Economische Liga voor Europese
Samenwerking heeft de minister van Eco
nomische Zaken, prof. dr. J. Zijlstra, het
woord gevoerd, over de huidige stand en de
toekomstmogelijkheden van de Europese
economische integratie. De minister was
van mening, dat Europa slechts door een
economische integratie een toekomst heeft,
en dat hij geen reden zag tot wanhoop of
tot twijfel of de Europese staten wel tot
een dergelijke integratie zouden komen,
welke offers dan ook ten spijt.
Prof. Zijlstra bracht in herinnering, dat
de scherpe procentuele daling in de indus
triële en commerciële activiteit van West-
Europa ten opzichte van de totale produc
tie en handel een proces van „onteuropea-
nisering van de wereld" betekent, welk
verschijnsel gepaard is gegaan met een
slechts zeer geringe stijging van de onder
linge handel tussen de Europese staten.
De economische verdeeldheid, de onder
linge restricties en handelsbelemmeringen,
die slechts een vermeende bescherming aan
de eigen industrie bieden, kunnen echter
niet zonder meer worden opgeruimd om de
„ideale" toestand van een paar eeuwen
terug, de vrije markt zonder nationale
grenzen waarin loon- en prijsverloop be
paald werden door vraag en aanbod, te
doen herleven.
Er zijn trouwens vraagpunten gerezen
omtrent het ideaal van een dergelijk econo
misch systeem.
Afgezien echter van die overwegingen
maakt de historische ontwikkeling van de
huidige situatie en haar wezen het onmo
gelijk, een economisch paradijs te vestigen
door het eenvoudigweg geheel opheffen van
de overheidsbemoeiing met het bedrijfs
leven, de prijsvorming en het loonpeil.
„Er is meer nodig dan het openzetten van
de hekken, er is een structurele politiek,
gericht op een doelmatige economische in
tegratie nodig."
De ontwikkeling van de vakbeweging
maakte van de arbeid een machtsfactor die
de staat niet kon voorbijzien, zodat de
staat meer dan voordien betrokkèn. werd
bij het economische proces.
In diezelfde tijd ontstond er een.ethische
herwaardering van de arbeid, waardoor
deze niet meer als zuivere productiekosten
worden beschouwd. Daaruit vloeide onder
meer een werkgelegenheidspolitiek voort,
die een nieuwe greep van de overheid op
industrie en handel betekende..
De Haarlemse speeltuinvereniging „Door
Vrede Saamgebracht" trof het met het weer.
Een echt zomerse zon bescheen het jonge
volkje dat met enthousiasme deelnam aan
de vele attracties die de „Vader Klarendag"
ook Zaterdag tot een geslaagd feest .maak
ten. Hardlopen voor verschillende leeftijds
groepen, boegspriet, ringsteken en vliege
ren, er was voor elk wat wils en voor de
winnaars een aardige prijs. De anderen kon
den zich troosten met een lot uit de
grabbelton.
Naar de voorzitter, de' heer Wessels, ons
vertelde was de belangstelling voor de
vliegerwedstrijd niet zo heel groot geweest.
Hij wilde het volgend jaar op de slojd-
clubjes vliegers laten maken dat zou de
animo voor deze sport stimuleren.
Het aantal leden van DVS bedraagt nu
zeshonderd leden, wat wel veel is voor een
dergelijk kleine tuin. Uitbreiding van het
speelveld zou geen overbodige luxe beteke
nen. De kinderstroom zal men echter wel
enigermate kunnen regelen door openstel
ling van de tuin des avonds van 79 uur.
Aanstaande Zaterdag gaat de zomerdienst in.
Een geanimeerd openluchtbal met attrec-
ties besloot de festiviteiten.
Dè énige mogelijke conclusie van deze
overwegingen is, dat op dit moment een
„vrije Europese markt" niet is te vestigen
door een wegnemen van belemmeringen,
doch slechts door een structurele politiek
op economisch, fiscaal, monetair en sociaal
terrein, een „harmonische politiek" die be
slist niet noodzakelijk een gemeenschappe
lijke eenheidspolitiek behoeft te zijn.
Zaterdagmiddag heeft de Haarlemse
recherche de 41-jarige stoker B. C. uit
Haarlem aangehouden, die ervan verdacht
wordt ongeveer twintig personen in Haar
lem opgelicht te hebben.
Hij maakte in diverse cafés grote verte
ringen, „kocht" daarna bloemen- en paling
karretjes leeg en versierde met de bloemen
de cafés, die hij bezocht. De palingen deelde
hij uit onder de aanwezige klanten. Aan
gezien hij echter nooit betaalde, hebben
enkele personen hem aangegeven 'en Zater
dag kwam er dus een einde aan zijn goede
leventje. Hij werd ingesloten.
Sinds Zondagmorgen elf uur, het tijd
stip waarop de laatste herstelwerkzaam
heden aan de beschadigde spoorbaan
en electrische bovenleiding bij Weesp ge
reed kwamen is het treinverkeer tussen
Amsterdam en Bussum weer normaal.
Van het ongeluk getuigt nu nog slechts
de in de sloot liggende locomotief, die van
binnen geheel gesloopt is. Alle machines
zijn er uit gehaald en het gedeukte en op
vele plaatsen vernielde chassis is als
schroot verkocht.
De zware electrische locomotief, die zich
naast de dijk een moddergat in de berm
van een sloot boorde, kwam precies op de
gasleiding van Amsterdam naar Weesp te
recht, die daar dicht onder het oppervlak
van het weiland is gelegd.
De vrees bestond, dat de locomotief nog
verder in de grond zou zakken en dan de
gasleiding zou beschadigen. Om dat risico
te vermijden heeft men daarom eerst zo
snel mogelijk de gashouder in Weesp vol
gepompt en. daarna de gevaar lopende lei
ding afgeknepen.
Om .de locomotief heen heeft men daar
op een nieuwe aansluiting aangelegd.
De in ons vorig artikel behandelde oud
heidkundige vondsten bij opgravingen op
de terreinen van de N.V. Grafische Inrich
ting Joh. Enschedé en Zonen behoorden
voornamelijk tot het zogenaamde Siegbur-
ger steengoed, Duitse export, waarmee de
Hollandse markt in de jaren 1350-1450
overstroomd werd. Het wetenschappelijk
belang hiervan kan slechts matig worden
genoemd. Doch er zijn ook vondsten ge
daan, die belangrijke bouwstenen leveren
tot de kennis der geschiedenis van Haarlem.
Zo ontdekte men enkele fragmenten van
de soort „kogelpot" zo geheten naar de
kogelronde vorm, welk aardewerk - voor
namelijk als kookpot werd gebruikt. De
kleur van dit omstreeks het jaar 800 in
omloop gekomen materiaal is grijs en lei-
blauw. Ook werd een vroeg specimen aan
het licht gebracht van het zogenaamde
Pingsdorf aardewerk, goudgeel met eigen
aardige versieringen met roodbruine of
donkerpaarse verfstrepen, eveneens een
Duits exportproduct, dat hier omstreeks
850 begon binnen te dringen.
Deze vondsten wijzen dus op menselijke
bewoning van wat thans Klokhuisplein
heet in de laat-Karolingische tijd, het eind
van de negende of het begin van de tiende
eeuw. Dat deze bewoning sedertdien niet
onderbroken is geweest, daarvan getuigen
de eveneens gevonden scherven van dun
en gladwandig, zeer hard gebakken kogel-
pottengoed, met sterk omgeslagen en ge
profileerde rand met dekselgeul, leiblauw
van kleur met metallieke glans, karakte
ristiek voor de tweede helft van de elfde
en de eerste helft van de twaalfde eeuw.
Andere bewijzen worden gevormd door
scherven van crèmekleurig aardewerk met
spaarzaam geel glazuur en lensvormig af
gesneden, omstreeks 950 opgekomen en
drie eeuwen later niet meer in gebruik.
Burgerlijke nederzetting
Dat het tegenwoordige Klokhuisplein en
omgeving reeds zo vroeg bewoond was, be
hoeft niet te verwonderen, als wij beden
ken dat dit behoort tot de oudste gedeelten
van de stad. Al moeten wij „Oud Haerlem"
waarschijnlijk zoeken tussen het Spaarne
en de Bakenessergracht, waar reeds in de
twaalfde eeuw een versterkte grafelijke
nederzetting moet hebben gelegen, met als
voornaamste monumenten een kapel en het
's-Graveïïsteen, de burgerlijke nederzet
ting ten Westen hiervan doet daar in
ouderdom vermoedelijk niet veel voor
onder.
Horige boeren, kooplui en handwerks
lieden vestigden zich, beschermd door wal
len en poorten, voornamelijk, rond Het
Sant, de tegenwoordige Grote Markt, welk
gebied werd doorsneden door een zeer
smalle gracht, de Beek geheten. Dit water
tje had zijn oorsprong in de duinen, stroom
de vandaar Oostwaarts naar de stad en
vloeide vervolgens via de tegenwoordige
Koningstraat ten Zuiden van de Grote
Kerk naar de Damstraat en kwam uit in
het Spaarne, volgens de beschrijving van
de geschiedkundige Allan.
Het is zeer wel mogelijk, dat het bij de
graafwerkzaamheden blootgelegde slootje,
in de bedding waarvan de door ons be
schreven scherven zijn gevonden, destijds
in verbinding met deze Beek heeft gestaan.
Romeinse marsroute
Hoewel met eenige schroom, maak ik
tenslotte gewag van een geheel afwijkende
scherf, die naar mijn stellige overtuiging
afkomstig is van een Romeinse voorraads-
pot uit de tweede eeuw. Als ik mij niet
vergis, betekent dit een unicum, want
vondsten van Romeinse oudheden in de
stadskern hebben tot dusver ontbroken.
En toch is het niet zo vreemd als het
lijkt. Na soortgelijke ontdekkingen in de
omgeving (onder meer te Velsen) moet
men wel aannemen, dat ook hef oudste
deel van Haarlem een Romeinse bezetting
heeft gekend. Het is zeer waarschijnlijk,
dat er niet alleen een Romeinse vaarweg
langs Haarlem heeft bestaan doch ook een
Romeinse marsroute ovér de geestgronden,
direct achter en evenwijdig aan de duinen.
Men moet voorts bedenken, dat Haar
lem's oudste bedehuis, als kapel in de tijd
van Willebrord gesticht, hoewel pas in de
twaalfde eeuw als parochiekerk vermeld,
slechts enkele tientallen meters van onze
vindplaats verwijderd stond. En vaak zijn
de oudste Christelijke kerken in de plaats
gekomen van Heidense heiligdommen uit
de Romeinse tijd!
Met een dergelijke redenering kan de
aanwezigheid van de laatstgenoemde scherf
verklaard worden. Doch er is nog iets an
ders. Enkele honderden meters van de
vindplaats verwijderd loopt de Koning
straat, vroeger Conincstrate, de „via regia"
(van oudsher de verbinding tussen Noord
en Zuid), welke naam volgens professor
Huizinga niets anders zou betekenen dan
heerweg of openbare weg. Meer dan eens
hebben nieuwere -onderzoekers onder der
gelijke wegen het tracé van een Romeinse
marsroute teruggevonden.
Al met al menen wij daarom aan de
vondst van de Romeinse scherf vérstrek
kende, historische waarde te mogen hech
ten.
Mr. H. K. DE RAAF.
De K.N.V.V.L. heeft Zondag op Schiphol
een wedstrijd gehouden voor modelvlieg
tuigen met lijnbesturing.
In de snelheidsklasse werd een nieuw
record gevestigd door de heer A. Hagedoorn
uit Heemstede. Zijn lijnbestuurde model
vliegtuig bereikte een snelheid van maar
liefst 214,2 km per uur. Het oude record
bedroeg ongeveer 200 km per uur.
De teamrace werd gewonnen door het
team-Van Lunteren uit Haarlem en Smelt
uit Utrecht.
De kunstvlucht werd gewonnen door de
L. K. Seuls uit Den Haag.
B. en W. van Heemstede hebben voorge
steld het gedeelte van de Meerweg tussen
Sportparklaan en Ringvaart te herdopen in
Ringvaartlaan.
Nu dat gedeelte van de Meerweg be
bouwd wordt, is het zaak verwarring te
voorkomen, want het andere gedeelte van
de Meerweg loopt van Achterweg tot
Sportparklaan, maar vormt met het te her
dopen stuk niet een geheel.
Dank zij de spontane reactie van de
Haarlemmers op de noodkreet van het
kleuterhuis „Margriet" om collectanten en
de door de bevolking betoonde vrijgevig-
heid is de opbrengst van de Zaterdag voor
het kleuterhuis gehouden collecte lang niet
slecht, namelijk 3.042.77.
De medewerkenden en de gulle gevers
kunnen van de hartelijke dank van organi
sator en bestuur overtuigd zijn.
HAARLEM, 20 Juni 1953
ONDERTROUWD: 20 Juni, D. W. Bakker
en C. J. Smit.
BEVALLEN van een zoon: 16 Juni, M. C.
van 't Hoff—Koot; 18 Juni, A. Th. Fiege
Kuijpers; 20 Juni, A. A. van Wijnen—van
der Meij; S. SiegeristWals; A. Keizer
Feenstra.
BEVALLEN van een dochter: 19 Juni, J.
A. van der TuinGroot Hulse: J. G. Breg-
man—Waanders; 20 Juni. A. M. H. van der
SluisStelloo: Th. E >HierNiesing.
OVERLEDEN: 19 v. Van den
Broek. 1 d.. Mpd=>- Weésendonk,
7" j.. President St- C. de Groot,
25 j., SemarangfcUaat.
Ondergetekende:
Naam:
Straat:
Plaats:
wenst zich met ingang van
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
6.10 per kwartaal// 0.47 per week
Handtekening:
Doorhalen wat niet verlangd wordt.
Zii die zich met Ingang van 1 Juli 1953 per kwartaal abonneren, ontvangen
de'nummers tot en met 30 Juni 1953 gratis. Dit geldt alleen voor nieuwe
kwartaalabonné's. dus niet voor omzetting van week- in kwartaalabonnementen
