Twee schitterende rollen
van Rosella Hightower
Agenda voor
Haarlem
Van de hoogste bergtop
naar de diepste grot
Probleem
Holland
Festival
Gaaf gebouwd ballet van
Bronislava Nijinska
Azzedine Bey in
Tunis overleden
Het Rode Kruis en de
overstroming in Japan
MSA wordt over
2 jaar opgeheven
Duitse „liberalen"
schuiven geschil op
Kfetnc Wxceltf
Egyptisch plan voor
Arabisch commando
3
Tweeëntwintig doden bij
gevecht met Darul Islam
Dader kreeg tweeduizend
gulden voor aanslag
Lepralijders betogen
in Tokio
Amerikaanse hulpverlening
stopt een jaar later
Congres vol marsmuziek en
trouw aan het „Reich''
Bomaanslag in Ierland
DONDERDAG 2 JULI 1953
Het Grand Ballet du Marquis de Cue-
vas gaf gisteravond zijn derde voorstelling
in theater Carré en daarmee zijn dan thans
alle voor deze Nederlandse tournee geko
zen werken tot vertoning gekomen. In het
midden latend wie voor de samenstelling
van de programma's verantwoordelijk is,
moet in ieder geval worden vastgesteld dat
deze wel buitengewoon ondeskundig ge
schiedde, zozeer zelfs dat het gezelschap
gevaar liep zijn goede naam te verliezen.
Maar zover is het gelukkig niet gekomen,
nu men heeft laten zien dat het répertoire
ook kon worden uitgebreid met enige
werken, die als ware aanwinsten zijn te be
schouwen en die voldoende artistieke
vreugde opleverden om ons over de eerste
teleurstellingen heen te helpen.
De avond begon met de uitgestelde pre
mière voor Nederland van „Piège de Lu-
mière" (De Lichtbak) door de gewezen
balletmeester John Taras, die als zodanig
tijdelijk door Bronislava Nijinska wordt
opgevolgd. De muziek is van Jean Michel
Damase, de bekende schrijver Philippe
Héria leverde het scenario. Félix Labisse
ontwierp de sfeerrijke décors ter suggestie
van een Braziliaans oerwoud, waar een
groep ontvluchte dwangarbeiders jacht
maakt op nachtvlinders, die zij verkopen
om in hun onderhoud te voorzien. De eer
ste scène zich afspelend in een straf
kolonie was niet bijster overtuigend,
omdat de pantomimische bewegingen in
deze dramatische situatie het gemis van
woorden niet volledig konden opheffen.
Veel beter, maar voorlopig alleen uit een
oogpunt van regie, voldeed het volgende
tafereel: een meeslepende verbeelding van
de aantrekkingskracht van het licht
schijnsel op de levensgrote, tropische in
secten. Jammer genoeg kwam daarna een
soort apotheose, die even herinneringen
aan een revue in de Folies Bergères wekte,
al dient niettemin de fantastische costu-
mering te worden geprezen.
De waarachtige danskunst kwam aan
bod in het ononderbroken fascinerende
duet van de grote Morphide en de jonge
avonturier, die haar in zijn macht probeert
te krijgen. Rosella Hightower en Wladi-
mir Skouratoff gaven er een sublieme ver
tolking van. Het is een fragment, clat men
enige keren achtereen zou willen zien om
er alle détails van te kunnen waarderen.
Een herziening van de daarbij aansluiten
de pas-de-trois met Serge Golovine als de
Iphias, die zich opoffert om het leven van
de geliefde vlinder te redden, lijkt gewenst,
omdat er bij gebrek aan strijdbaarheid een
lichte anti-climax ontstaat, ondanks de
vertoonde virtuositeit. De finale aftocht
van de jagers met hun prooi was weder
om een door fantasierijke afwisseling
boeiend staaltje van vakkundige mise-en-
scène. Het geheel is zeker geen meester
werk, ook al door de onevenwichtigheid
van bouw, maar men zal er een treffende
herinnering aan bewaren.
Hoogtepunt van de voorstelling werd een
met zinrijke figuratie uitgebreide pas-de-
deux op het Rondo Capriccioso van Saint-
Saëns, waarin concertmeester Jan Oellers
van het Utrechts Stedelijk Orchest zich als
vioolsolist liet waarderen. Dit duet van
een prins en een paradijsvogel werd door
Bronislava Nijinska speciaal gezet om de
supérieure hoedanigheden van Rosella
Hightower de schitterendste kansen te bie
den zich te ontplooien, zonder dat men
zich in een circus waant. En zij heeft die
volledig gebruikt in een zeldzame ver
eniging van techniek en temperament.
Niemand zou haar, geloof ik, deze rol kun
nen verbeteren. Weergaloos is hier haar
expressiviteit door loutere bewegingskunst.
Wie beschikt over zoveel triomfantelijk
élan, wie behoudt een dergelijk finesse bij
zoveel grilligheid in de kuise vermenging
van trots en tederheid? George Skibine
toonde zich een volwaardige partner. Dit
kleine ballet kenmerkte zich verder door
een uiterst gave structuur, mede bereikt
door de voortdurende verbondenheid van
de beide hoofdpersonen en de jagers met
de grijze sjerp.
Dat virtuositeit alleen niet voldoende is,
kon men ten overvloede leren uit „Le
Spectre de la Rose" van Fokine (op de
„Uitnodiging tot de dans" van Carl Maria
DONDERDAG 2 JULI
Zuiderkapel: Spreker ds. S. Zijlstra, 8 u.
Rembrandt: „Lovely to look at", alle leeft.,
7 en 9.15 uur. Palace: „Bureau zedenpolitie",
18 jaar, 7 en 9.15 uur. Lido: „Een koningin
wordt gekroond", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Het vierde masker", 18 jaar, 7 en
9.15 uur. City: „Montana Belle", 14 jaar, 7
en 9.15 uur. Spaarne: „De drie piraten", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De luchtslag
om Japan", 14 jaar. 7 en 9.15 uur. Minerva:
„Het balboekje", 18 jaar, 8.15 uur.
VRIJDAG 3 JULI
Concertgebouw: Zomenconcert HOV, 8 uur.
nieuwe programma's.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen
De voornaamste solisten van het thans in
het Holland Festival optredende Grand
Ballet du Marquis de Cuevas namen giste
ren deel aan een lunch in het Internatio
naal Cultureel Centrum in Amsterdam. Op
de trap naar het terras van het Vondel
parkpaviljoen ziet men van links naar
rechts: Serge Golovine, Jacqueline Moreau
Wladimir Skouratoff, George Skibine en
zijn echtgenote Marjorie Tallchief, Rosella
Hightower, gastheer Jo Elsendoorn en
Ana Ricarda.
von Weber) door Serge Golovine, die wel
iswaar frappeerde met zijn fameuze spron
gen, maar geen ogenblik de geest van ro
mantische poëzie wist op te roepen. Dit
werk vraagt dezelfde vloeiende lijnen, die
„Les Sylphides" zo moeilijk te realiseren
maken en daaraan kon zijn enigszins drif
tige stijl niet voldoen. Solange Golovina
was de dimmende vrouw, die sedert Tama
ra Karsavina nimmer meer gelijkwaardige
vertolking vond. Het programma werd be
sloten met een herhaling van „De gevan
gene van de Kaukasus" van George Ski
bine op muziek van Katsjatoerian, waar
van wij bij een vorig bezoek van het
Grand Ballet du Marquis de Cuevas reeds
een uitvoerige bespreking gaven. Deze be
werking van een episch gedicht van Poesj-
kin oogstte een geweldig succes, niet het
minst dank zij de mannelijke kracht der
Kaukasische volksdansen, door de te
Parijs wonende emigrant Abachidze inge
studeerd. Vooral Daniel Seillier trok daar
in sterk de aandacht. Marjorie Tallchief
vertolkte wederom de rol van het Tscher-
kesser meisje, die bij vorige gelegenheden
door Roselia Hightower werd overgeno
men. Zij overtrof de verwachtingen met
haar groot gebaar en gevoelig dramatisch
talent.
Het publiek, waartussen zich op het eer
ste balcon de Prinsessen Beatrix en Irene
bevonden, werd niet moe dit gezelschap
van uitstekende dansers toe te juichen. Er
volgen nog vier voorstellingen in Amster
dam, daarna gaat het ballet naar Den Haag,
waar het de volgende week in het Gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen optreedt.
DAVID KONING
DJAKARTA (P.I.-Aneta) Negentien
leden van de Darul Islam zijn gedood tij
dens gevechten tussen een bende van de
D.I. en een legerbataljon in het Sidaredjase
(Midden-Java). Het bataljon werd ge
steund door politie en de bevolking.
De bende was ongeveer 150 man sterk.
Bij de gevechten zijn tevens drie dorpe
lingen om het leven gekomen.
TUNIS (AFP). Azzedine Bey, troon
opvolger in Tunesië, op wie Woensdagoch
tend een aanslag is gepleegd, is aan zijn
verwondingen overleden.
Azzedine Bey werd onmiddellijk na de
aanslag naar een ziekenhuis vervoerd, waar
twee kogels uit zijn buikholte werden ver
wijderd. Zijn hart bleek echter te zwak
voor het ondergaan van deze operatie.
De Franse resident-generaal in Tunesië,
Jean de Hautecloquc, de Tunesische pre
mier, Salah Eddine Bakkoesj, en minister
van Gezondheid Ghachem, hebben mee
geholpen bij het plaatsen van het stoffelijk
overschot in de auto, waarmee dit naar het
paleis van Marsa is gebracht.
Van de politie is vernomen, dat de dader,
Ben Brahim Ben Ejebala Djeridi, verklaard
heeft 200.090 francs te hebben ontvangen
voor de aanslag. Hij had twee dagen om
het huis van de Tunesische prins gezwor
ven, om diens gewoonten te leren kennen.
Men vermoedt, dat de gearresteerde de
ware identiteit van zijn opdrachtgevers
probeert geheim te houden, door het op
geven van valse namen.
Azzedine Bey, die 70 jaar is, stond be
kend als Frans gezind. Volgens de Tunesi
sche opvolgingswetten volgt het oudste lid
van de regerende familie een overleden
heerser op en wordt niet de oudste zoon
van de regerende vorst als opvolger be
schouwd. In 1951 verklaarde hij, dat hij
afstand zou doen ten behoeve van zijn
broer Prins Sadok Bey die herhaalde
malen zijn trouw aan Frankrijk betuigde
indien hij tot de troon geroepen zou
worden.
Verleden jaar weigerde Azzedine Bey
een verklaring, opgesteld door andere
leden van de vorstelijke familie, te onder
tekenen, waarin de Bey van Tunis steun
werd toegezegd bij diens streven naar een
grotere mate van zelfstandigheid voor zijn
land.
Naar aanleiding van de overstromings
ramp in Japan deelt het Nederlandse Rode
Kruis mede:
Op grond van de voorschriften wordt
Rode Kruis-hulp bij rampen in andere lan
den alleen verleend op verzoek van en via
de Liga van Rode Kruis-Verenigingen in
Genève, die de internationale hulpver
lening coördineert. Dit geldt uit de aard der
zaak niet als een ramp geschiedt in het
grensgebied van een buurland.
Zowel de Rode Kruishulp van België
als die van Duitsland werd bij onze waters
nood direct en spontaan gegeven. Zelfs
heeft het Nederlandse Rode Kruis op grond
van de wederzijdse grensovereenkomst de
hulp ingeroepen van colonnes van het Rode
Kruis van België, met het oog op de moge
lijkheid van nieuwe ovei-stromingen bij de
springvloed die ongeveer half Februari
werd verwacht.
Het is zeer begrijpelijk, dat vele Neder
landers onder de indruk van de hulp die
wij na de watersnood uil het buitenland
hebben ontvangen, nu zelf ook iets willen
doen om de nood in Japan te lenigen.
Maar een desbetrefend verzoek van de
Liga van Rode Kruis-verenigingen heeft
het Nederlandse Rode Kruis echter niet be
reikt. Als dat binnenkomt, zal 't besproken
worden in de vergadering van het dage
lijks bestuur.
TOKIO (Reuter) De Japanse parle
mentsgebouwen in Tokio zijn Donderdag
gedesinfecteerd door een speciale ontsmet-
tingsplcreg, nadat 50 lepraleiders in de ge
bouwen waren doorgedrongen bij een pro
testactie tegen een nieuwe wet, volgens
welke zij niet hun tehuizen mogen ver
laten.
Na de betoging weigerden de protes
terenden gebruik te maken van speciale
autobussen, die de regering ter beschikking
had gesteld. Zij trokken in groepsverband
door de straten van Tokio alvorens per
trein naar huis terug te keren.
WASHINGTON (Reuter). De Ameri
kaanse Senaat heeft Woensdag bepaald dat
de M.S.A., het orgaan voor de Ameri
kaanse hulpverlening aan het buitenland,
met ingang van 1 Juli 1955 zal worden op
geheven. De hulpverlening zélf zal een jaar
later worden beëindigd.
Dit besluit werd genomen gedurende het
debat over het door president Eisenhower
aangevraagde bedrag voor de buitenlandse
hulpverlening in het nieuwe begrotings
jaar, ter grootte van 5.318.000.000 dollar.
Het was neergelegd in een door de demo
cratische senatoren George en Mansfield
ingediend amendement op het ontwerp der
regering.
Het amendement werd gesteund door de
waarnemende leider der republikeinse se
naatsfractie, senator William Knowland.
Senator George, die lid is van de com
missie voor buitenlandse aangelegenheden
van de Amerikaanse Senaat,verklaarde: „In
dien de vrije Europese staten na zeven jaar
nog niet in staat zijn op hun eigen benen
te staan, zullen zij dit nooit meer kunnen."
Hij voegde hieraan toe: „De enige manier
om Europa in staat te stellen zelfstan
dig te zijn, is het zelf een oplossing voor
zijn moeilijkheden te laten zoeken."
Be M.S.A. is sinds 1951 belast geweest
met de uitvoering van het programma
voor de Amerikaanse hulpverlening aan
het buitenland. Dit orgaan is in de plaats
gekomen van de E.C.A., de organisatie,
die zorg droeg voor de uitvoering van het
„plan-Marshall".
In deze dagen, nu de naam van het
hoogste en geweldigste gebergte van onze
planeet weer op ieders lippen ligt, moet er
gewezen worden op een boek Heiliger
Himalaya" dat verdient ook hier te
lande een ruime lezerskring te vinden. De
schrijver-samensteller is de bekende alpi
nist Josef Julius Schatz uit München,
wiens naam er borg voor staat, dat hier
een publicatie werd geschapen, die niet
alleen het thema met de nodige kennis be
handelt, maar ook met een toewijding, die
elke bergbeklimmer pakt en enthousias
meert. Daarenboven echter zal door dit
werk elke natuurvriend, elke minnaar van
vreemde landen, gegrepen worden.
Eigenlijk is het een platenboek, een ver
zameling magnifieke foto's in zwart-wit en
in kleuren. Fotografiën, die alles bestrij
ken, verwerkelijken en overtreffen, wat
zich onze fantasie maar kan voorstellen,
als zij zich verheft naar die verre zónes,
naar deze hoogste hoogten. Tegenover die
96 pagina's foto's (8 daarvan in kleuren)
staan afgezien van de verklarende foto-
lijst en de bronvermelding 24 pagina's
proza, een overzichtelijke, kernachtige,
helemaal niet sentimentele tekst, die steeds
in de schaduw van de foto's blijft, een
steeds discreet terugtredende begeleiding
van de bergsymphonie, die ons daar met
zorg gekozen opnamen van verschillende
Himalaya-beklimmers wordt geboden.
Op de algemene inleiding volgen lexico
grafische opsommingen van de Himalaya-
landen, van de veertien toppen boven de
De hoogste toppen zijn nog ver.
BONN (A.N.P.) De onenigheid in de
rijen der Duitse liberalen is door de jongste
partijdag der F.D.P. (Freie Demokratische
Partei) niet verminderd, zo wordt door
liberale politici in Bonn toegegeven. De
partijdag heeft zich er toe bepaald om de
tussen de liberalen en de nationale vleugel
van de partij bestaande wrijvingen tot na
de verkiezingen te verschuiven. De neiging
naar een splitsing van de partij blijft even
wel onverminderd voortbestaan.
De meest omstreden figuren in de partij,
de Diisseldorpse dr. Middelhauve en de
Neder-Saksische leider Stegner, hebben
zich op de achtergrond gehouden.
Zij vertegenwoordigen de naar een grote
nationale partij strevende richting. De con
cessies, die door het centrale partijbestuur
aan deze richting waren gedaan, kwamen
niet zozeer tot uiting in de redevoeringen
dan wel in de gehele entourage van het
congres, dat met veel vlagvertoon, militaire
marsmuziek en betogingen van trouw aan
„das Reich" gepaard ging. Binnenskamers
is het echter in de leiding der partij tot een
nieuwe uitbarsting tegen Middelhauve ge
komen. De Berlijnse liberalen hebben zijn
aftreden uit het partijbestuur geëist. Ook
de liberale studentenbond is scherp van
leer getrokken tegen de nationale vleugel
eri slechts met moeite is men erin geslaagd
een openlijke uitbarsting voor het ogenblik
te voorkomen.
De president van de West-Duitse Bonds
raad, Reinhold Maier, heeft eens te meer
een politieke storm doen opgaan. In een
rede, die hij op het congres hield, herhaalde
hij de vroeger reeds door de socialistische
leider Schumacher geuite beschuldiging
aan Katholieke Duitse politici, dat zij „uit
confessioneel egoïsme" niet voldoende zou
den hebben gedaan voor het herstel der
Duitse eenheid. De Katholieke politici zijn
volgens hem van mening, dat de in grote
meerderheid Protestantse Sovjetzóne niet
lang genoeg afgescheiden kon blijven om
in de tussentijd in het Westen „een cultu
rele oogst in grote stijl, door bijzondere
school, opheffing van het verplichte bur
gerlijke huwelijk enzovoort binnen te
halen." Maiers rede werd door het gehele
liberale congres stormachtig toegejuicht.
Ook de socialistische partij heeft zich ter
stond bij de critiek aangesloten.
Bij midzomer zijn de nach
ten niet meer dan een schemer,
als een tullen gordijn dat tus
sen de zwoele avond en de
lichte morgen wordt geschoven
voor enkele uren.
Een zomernacht is een dro
merige pauze in het leven
een roerloze rust van korte
duur tussen de trillende warm
te van de middag en de klare
helderheid van de ochtendzon.
De zomerdagen gaan vlak ach
ter elkander zonder diepe duis-
sternis, want het licht van de
ronde maan weeft zich samen
met de zonneglans en blijft als
een sluier tussen de bomen
hangen.
Wie de zomeravond met zijn
ijle klanken van rustend leven
en het trage ritselen van moe
de bomen in de halve duister
nis niet waarderen kan, gaat
slapen als het bedtijd is. Maar
wie in het late uur in een
koesterende stoel onder de
koelte van een groen bomen-
dak een langzaam en onbe
langrijk gesprek is begonnen
met iemand die ook niet van
den buiten scheiden kan. zit
daar tot in de late nachtelijke
uren, zonder begrip van tijd
en plichten.
Er wordt een goed glas koele
wijn bij gedronken, dat even
langzaam als de woorden bij
teugen genoten wordt.
De kellner van het uitspan-
ninkje is willig genoeg om met
af en aan lopen het gesprek en
de wijn niet te laten stokken.
De heren zitten op het terrasje
onder de bomen en zeggen dat
het jammer en zonde zijn zou,
naar bed te gaan met zulk
weer.
Zo een avond krijgt ge maar
één in het jaar, zeggen ze, en
wij moeten ervan profiteren.
We zullen de glazen nog
maar eens laten vól-doen, want
we hebben nu dubbel plezier
van ons geld, met zulk een
prachtige avond erbij cadeau.
Zij drinken en praten met
trage schokjes, tussen lange
pauzes van mijmeringen in.
Een nachtegaal, zegt de een,
met zijn wijsvinger opgesto
ken, hoort ge hem? Daar moe
ten we nog een glas wijn bij
nemen, dan klinkt het nog
beter.
Ze doen dat, het klinkt in
derdaad nog mooier dan voor
dien. Diep in het bos, dat als
een ingang van de nacht don
ker en massief achter de uit
spanning ligt, zit de meester
lijke zanger zijn zomervreug-
de te vertellen aan ieder die
het horen wil. Er zijn kikkers
in de bosvijver die er nu en
dan een woordje willen bij
doen, maar de nachtegaal zingt
er coquet doorheen en de kik
vorsen plonzen geërgerd in de
diepte zodat ge hier op het
terras het watergespetter ho
ren kunt.
Van watergespetter horen
als het warm is krijgt ge dorst,
dus ze nemen nog een glas
koele wijn om die te lessen.
Maar dan trekt de kellner zijn
zwérle jas uit met een zucht,
omdat hij naar huis wil en de
heren moeten nu werkelijk op
stappen.
Is het avond, is het morgen?
De natuur heeft zich in het
grijs gekleed, met een licht
glans hier en daar, en boven
hgn is de lucht zo blauw als
gebrand staal. Achter de bo
men knipoogt een heldere
lichtschijf van botergeel, die
haar schijn door de boombla
deren heen in mozaïeken op
de grond werpt. In de takken
ritselt en schuifelt wat, het
kan een eekhoorn zijn die laat
thuis komt of een uil die zijn
toilet maakt.
Wat een avond, zeggen ze.
Het is niet licht en niet don
ker, niet vroeg en niet laat,
geen nacht en geen morgen.
Het is een stukje eeuwigheid
zonder begin of einde, dat voor
ons is afgesneden om er ple
zier aan te hebben.
En de maan is zo helder, dat
het een wonder lijkt, zegt de
een.
De maan? Het spijt me voor
u, maar dat is de zon, zegt de
ander.
Het is moeilijk uit te maken
wie gelijk heeft, want in de
zomer zijn zon en maan met
elkander bevriend door de
nacht heen.
En toch is het de maan, met
uw welnemen, houdt de eerste
vol. De wijn is hem een wei
nig naar het hoofd gestegen,
dat komt van de koelte der
wandeling.
Het is de zon, dat kunt ge
toch zó wel zien, zegt de an
der vriendelijk doch beslist.
Hij is er zo een die de dingen
altijd zeker weet en dienover
eenkomstig zijn woorden kiest.
De maan, natuurlijk de
maan. De zon is nog niet op.
De zon, natuurlijk de zon,
want hebt ge ooit een gele
maan gezien?
Dat dispuut gaat door, de
wijn vuurt hen aan, ze zullen
op deze manier nog ruzie krij
gen. Dat zijn zo de moeilijk
heden van de zomernacht, die
mysteriën brengt en geheimen
vertelt zonder de oplossing
erbij te geven.
Het is de maan, en daar
ben ik zeker van.
Dat het de zon is, zal ieder
een moeten toegeven.
Iedereen? Er is geen leven
de mens meer op de straat om
het te vragen. Dat zou de
beste weg zijn want het is
nu een prestige-kwestio ge
worden, waarin van toegeven
geen sprake kan zijn.
Over een stil, mul pad on
der bomen komt een man
hen tegen. Hij heeft misschien
op een ander terras van an
dere wijn genoten. Zij stap
pen onvast op hem toe en
spreken hem aan.
Vriend, ge kunt ons helpen.
Wij hebben een meningsver
schil, en dat is onaangenaam.
De vreemdeling kijkt eens
naar de een en naar de ander.
Zijn ogen vallen half toe, wel
zeker was ook zijn wijn van
de goede soort.
Zeg het maar, biedt hij aan.
Ik doe wat ik kan.
Wel, dan zeg eens: Wat is
dat daarboven ons hoofd, de
zon of de maan? Ik beweer
dat het de zon is, hij dat het
de maan moet zijn. Wij weten
niet meer of wij in de nacht
of de morgen leven.
De vreemde kijkt omhoog
naar de gele schijf, en dan
weer omlaag naar de vragen
de gezichten.
Hij wrijft eens over zijn
voorhoofd en glimlacht met
spijt. Heren, zegt hij, ik wou
dat ik u helpen kon. maar ik
kan het niet. Want ziet ge, ik
woon niet in deze buurt.
Hij neemt zijn hoed af met
een zwier en gaat zijns weegs.
De twee anderen kijken hem
na, en schudden spijtig het
hoofd. Dat hebben we slecht
getroffen, zeggen ze. Het was
jammer dat hij hier niet be
kend is.
En zij wandelen verder door
de zomernacht, als schaduwen
tussen schaduwen, nu en dan
wat lichtglans vangend van
de maan.
Of van de zon?
8000 meter, een overvloed van citaten uit
de mond van al degenen, die in de ban
gestaan, hebben van deze bergen: een wer
kelijk wereldomvattend koor van lofprij
zende stemmen. Dichterlijke woorden uit
de diepten van duizenden jaren, nuchtere
woorden van taaie ontdekkingsreizigers en
bergbestijgers, meeslepende van hen, die
door de grootheid en de schoonheid over
weldigd waren, verklarende van de ge
leerden. Zo weerspiegelen zich in bonte
afwisseling het gebergte, de heerlijkste
toppen, het beleven van de bergen in deze
hoogste regionen, godsdienst, magie en
mystiek, kloosters en heiligdommen, zeden
en gebruiken, pelgrims en asceten, volke
ren en rassen, goden, geesten en demonen.
Waarlijk een waardige bloemlezing in
woord en beeld, cirkelend om het hoogste
gebergte van onze aarde.
Sir Francis Younghusband schreef eens:
,.De daden van de Himalaya-bestijgers
doen de harten van de bergbeklimmers
van elk land feller slaan. Zelfs de mensen,
die nooit mogen hopen de heerlijkheid der
Himalaya te aanschouwen, gevoelen toch
op grond van de beschrijvingen iets van
de gloed, die de bergbeklimmers zelf ge
voeld hebben." Ook in deze zin is het boek
voor iedere vriend van de bergen en van
de natuur een bron van vreugde en geluk.
„Onder ons"
Naar beneden tot in de diepste diepten
der bergen, voert „Die Welt ohne Licht"
(De wereld zonder licht). Hans Hofmann-
Montanus enErnst Felix Petritsch zijn de
gidsen in deze alpine-onderwereld. Wat
zij geschreven hebben is een boek vol ont
dekkingen en avonturen. De beschrijvingen
van de tochten door de grotten, der onder
zoekers, de tragedies, die zich daar in de
afgronden der bergen afspelen, de avon
turen die de moedige kerels moesten door
maken, zijn als gedocumenteerde versla
gen adembenemend. Wat hieraan zijn bij
zondere bekoring verleent, is dat dit alles
zich niet ergens aan de andere zijde van
de zeeën afspeelt, maar zo te zeggen „on
der ons". Als het ware binnen reikwijdte
ligt het toneel van al deze daden en ge
beurtenissen, vlakbij in Europa.
Dr. Petritsch stond al op 16-jarige leef
tijd in de voorste rijen van die onver
schrokken mannen, die de grotlenwereld
van de Adriatische Kaï-st onderzochten.
Hij vertelt van de „Hades", een vereniging
van studenten uit Triëst, die enthousiaste
grottenonderzoekers waren en die met
recht als echte baanbrekers der grotten-
kunde worden beschouwd. Zij hebben es
sentieel bijgedragen tot het doorvorsen
van de ondergrondse Karst, afgezien nog
van de vele aansporingen, die van deze
jeugdige schare zijn uitgegaan. Verder be
schrijft Petritsch de dramatische ontslui
ting van het ravijn van Raspo (l'abisso
Bertarelli), die diepste grot van Istrië (450
meter), over het geheel wel een der avon
tuur] ijkste grotten-expedities.
In zijn derde bijdrage behandelt hij de
diepste spelonken van de wereld. Met een
diepte van 637 meter houdt de Spluga
della Prata op de hoogvlakte der XIII
Ccmmuni in de Lessiner Kalkalpen (Ita
lië) het record. Zij werd door de vereni
ging voor het grottenonderzoek „Sucai"
uit Verona in September 1927 ontsloten.
Hans Hofmann-Montanus herinnert in
een uitvoerige beschrijving aan het histo
rische „Lurloch-ongeluk" van het jaar
1894. Toen werden, tengevolge van plotse
ling hoogwater in het Lurloch, een grot bij
Semriach in Stiermarken-, zeven grotten-
onderzoekers 8'/a dag lang door de berg
gevangen gehouden, tot een reddingswerk,
waarvan de omvang enig in zijn soort was,
hen bevrijdde en dat meehielp de ogen van
Europa op dit Lurloch en daarmee op de
spelaeologie, het onderzoek van de onder
aardse grotten in het algemeen te leiden.
Als voorbeeld van een monografie van
een grot kan beschouwd worden, wat
Hofmann-Montanus weet te vertellen van
de beroemde „Frauenmauer" in Opper
st iermarken, die door een waas van tra
giek is omgeven. Zijn boeiende beschrij
ving van het leven en werken van de uit
het Zuiden van Frankrijk stammende Nor-
bert Casteret laat ons ongelooflijke avon
turen in de riviergrotten der Pyreneeën
meemaken, de oudste standbeelden op
aarde mee ontdekken en medeleven met
het onderzoek naar de bron van de Ga
ronne, dat drie jaar duurde. De tekst van
het boek besluit Hofmann-Montanus met
„Der Steinbock ob der Altmühl", welke
studie ons inleidt in de Altmiihltalgrot
van het kleine Schullerloch in Beieren en
daarbij diep in de prae-historie.
Het werk is rijk voorzien van kaarten,
verticale en horizontale doorsneden van
de diverse grotten. Daarna volgt een serie
platen van 66 bladzijden, die geheel bij de
tekst aansluit.
H. St.
Uitgeverij F. Bruckmann, München.
Uitgeverij Josef. Habbel Regensburg.
,ul
DAMASCUS (Reuter). Egypte heeft
de vorming van een gecombineerd Ara
bisch militair commando, dat acht divisies
van 19.000 man elk zou omvatten, voor het
gebied van het Suez-kanaal voorgesteld,
zo wordt in Damascus vernomen.
Het voorstel zou bedoeld zijn om een
regeling van het Brits-Egyptische geschil
te vergemakkelijken.
In kringen, die bij de kwestie betrokken
zijn, gelooft men echter, dat strategische
moeilijkheden het voorstel onuitvoerbaar
zullen maken.
Men verwacht, dat het voorstel in Sep
tember te Caïro zal worden besproken op
een conferentie van de Arabische liga. Dan
zal ook gesproken worden over maatregelen
voor de uitvoering van het Arabische vei
ligheidspact en voor uitbreiding van het
pact tot een doeltreffende defensie-organi
satie, die het gehele Midden-Oosten omvat.
In Arabische militaire kringen acht men
een dergelijk defensiestelsel waartoe de
Arabische staten naar hun financiële en
militaire draagkracht zouden bijdragen,
noodzakelijk.
BELFAST (Reuter) De voornaamste
spoorwegverbinding tussen Dublin en Bel
fast is Donderdagochtend vroeg te Kilnasa-
gart aan de grens van Noord-Ierland en
Eire door een ontploffing beschadigd.
Op dit punt zouden do extra-treinen uit
Dublin passeren, die bezoekers naar Bel
fast vervoeren ter gelegenheid van het of
ficiële bezoek van Koningin Elizabeth aan
Noord-Ierland.
