Weg wordt vrijgemaakt voor
verenigingen en reclame
Adelborst voor
de Mariniers
Haarlemse orgeldagen besloten met
creatie van Concert van Dresden
V
Agenda voor
Haarlem
PANDA EN DE GROEI-STRALEN
Wereldnieuws
Zeeft ió ltet zo
TM
De radio geeft Dinsdag
Hulde eri dank
Een druk
pers
MAANDAG 20 JULI 1953
2
Merkwaardige ontwikkeling in Belgisch omroepbestel
WASSERIJ DUYN
Speelclub in Baarle-Hertog
onder de hamer
Kerkelijk Nieuws
GAAT U MET VACANTIE?
Burgemeester Cremers: Betekenis van concours
gaat ver de landgrenzen te buiten99
1
LIKDOORNS W0NDER0UE
Dit jaar waarschijnlijk
21.000 Nederlanders
naar Canada
Dijkherstel op Goeree
kost 60 millioen
Nederlandse vlieger in
Canada verongelukt
Eiland wordt recreatie
oord voor Leeuwarden
Kwade distillateur door
politie ingesloten
Examens
De Belgische minister van Verkeer heeft
bij de Kamer een ontwerp voor een nieuw
Belgisch radiostatuut ingediend. Belang
rijke kenmerken van dit ontwerp zijn de
erkenning, dat de radio-omroep niet langer
staatsmonopolie moet zijn en de mogelijk
heid tot het uitzenden van reclamepro
gramma's.
De naam N.I.R. zal plaats maken voor
B.N.R.O. (Belgische Nationale Radio-Om
roep).
In de lijn van de culturele decentralisa
tie komen er volgens het ontwerp een Raad
van beheer voor de Nederlandstalige uit
zendingen, een voor de Franstalige uitzen
dingen en een algemene raad, waarin de
beide eerstgenoemde raden gelijkelijk ver
tegenwoordigd zullen zijn. Die algemene
raad beheert de Duitse uitzendingen voor
de Oostelijke kantons en de werelduitzen
dingen. Hij oefent verder toezicht op de
uitzendingen van nieuwsberichten en be
heert zekere gemeenschappelijke diensten,
zoals technische diensten en personeel, het
grote symphonie-orkest, het radiogebouw
en de zenders. De Nederlandstalige en de
Franstalige raden zullen een grote mate
van autonomie hebben.
Aan het staatsmonopolie komt een einde,
doordat de omroep verplicht zal zijn de
programma's, door als gerechtigd inge
schreven particuliere verenigingen samen
gesteld, uit te zenden en golflengten be
schikbaar te stellen aan ingeschreven par
ticuliere organisaties. De programma's
voor de regionale zenders zullen bovendien
in grote lijnen worden uitgewerkt door
commissies welker leden niet tot de B.N.R.
O. behoren.
Een Hoge Raad voor de radio-omroep
dient de minister van advies bij de ver
strekking en zendlicenties aan particuliere
verenigingen en organisaties.
Particuliere organisaties zullen reclame
uitzendingen kunnen verzorgen onder be
paalde voorwaarden, die bij koninklijk be
sluit zullen worden vastgesteld.
De ontwerpbegroting van de omroep
moet bij Kamer en Senaat worden gedepo
neerd.
Wij tekenen hierbij aan, dat de hierboven
geschetste veranderingen in meer dan één
opzicht merkwaardig zijn.
In de eerste plaats omdat België daarmee
een uitzondering vormt op de na-oorlogse
regel dat er in de Europese omroeporgani
saties eerder een tendenz naar centralisatie
dan naar het omgekeerde viel waar te
nemen. Zelfs in Nederland, waar immers
een Radio-Unie, zij het dan nog gebrekkig,
werd opgericht om tot een grotere coördi
natie dan vóór de oorlog het geval was te
komen. Duitsland was het enige land waar
geen centrale omroep meer bestond, maar
dat was het logische gevolg van de splitsing
van het land in verscheidene bezettings
sectoren. In het laatste jaar is men er ech
ter in West-Duitsland toe overgegaan meer
organisatorische en vooral financiële ver
bindingen tussen de omroepen van de ver
schillende landen te leggen.
De nieuwe radiowet in België maakt het
mogelijk dat de vooroorlogse omroeporga
nisaties (er waren er voor ieder taalgebied
vier) terugkeren.
Bovendien en dat is het tweede aspect
van de voorgestelde regeling zullen de
reclame-omroepjes kunnen terugkeren
welke vroeger een zeer groot aantal regio
nale en locale miniatuurzenders exploiteer
den. De huidige studio-indeling van de
Vlaamse en Waalse gewestelijke omroepen
is daar nog een uitvloeisel van.
Dat de reclame weer in de Belgische
aethergebieden wordt toegelaten zou zijn
oorzaak kunnen vinden in de populariteit
aie dergelijke uitzendingen van Radio-
ADVERTENTIE
VMSTEIWAM.SE VAART 20 T KL. 11053
Droogwas thans 32 et. per kg
Luxemburg, die zowel het Franse als het
Nederlandse taalgebied bestrijken, genieten.
Het is wel zeker, dat velen, die geregeld
naar de Belgische uitzendingen luisteren,
de thans voorgenomen wijzigingen zullen
betreuren.
De roulette- en baccarattafels en de
verdere inboedel van de speelclub „Arca
dia" te Baarle-Hertog, die in beslag wa
ren genomen wegens een belastingschuld
van 300.000 francs aan die gemeente, zijn
Zondag in het openbaar verkocht. Dit ge
schiedde op een plein in het dorp. Een
tiende deel van dit plein is Belgisch ge
bied. Daar stonden de goederen, die on
der de hamer kwamen. De gegadigden be
vonden zich op het Nederlandse deel van
net plein. Omstreeks vijfhonderd personen
toonden belangstelling voor de verkoop.
De opbrengst bleef beneden de 6000 frcs.
Een der baccarattafels, die een waarde
had van f 2000, ging voor f 40 weg.
ADVERTENTIE
B
Voor jongelui, die in 1952 of 1953 zijn
geslaagd voor het eindexamen Gymnasium
(A of B) of 5-jarige H.B.S. (A of B), be
staat de mogelijkheid te worden geplaatst
als Adelborst voor de Mariniers.
Inlichtingen kunnen worden verkregen bij Het Hoofd
Bureau Opleidingen Ministerie van Marine,
Lange Voorhout 7, 's-Gravenhage.
De aanmelding sluit 31 Juli
Ned. Hcrv. Kerk.
Beroepen te Elburg W. v. Tuyl te Lopik;
te Eemnes-Buiten C. Graafland, cand. te
Gouda; te Melissant T. Poot, cand. te Bode
graven.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen te Doesburg A. Rebel, cand. te
Rotterdam.
Wij verzoeken onze weekabonnés, die
met vacantie gaan het abonnements
geld vooruit aan de bezorger te vol
doen.
DE ADMINISTRATIE
.W i
hï'. i
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15
Platen. 9.00 Voor de vrouw. 9.35 Platen. 9.40
Lichtbaken, causerie. lO.èOO Voor de kinde
ren. 10.15 Amusementsmuziek. 10.45 Platen.
11.00 Voor de vrouw. 11.30 Instrumentaal
trio. 12.H0 Angelus. 12.03 Platen. (12.30—12.33
Land- en tuinbouwmededelingen). 12.50
Vierdaagse. 13.00 Nieuws. 13.20 Actualitei
ten. 13.25 Amusementsmuziek. 14.00 Lichte
muziek. 14.35 Blaas ensemble. 15.00 Metro-
pole-orkest. 15.30 Ben je zestig? (Tussen
16.00—17.45 Reportage Ronde van Frankrijk).
16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00
Voor de jeugd. 17.15 Felicitaties voor de
jeugd. 17.45 Regeringsuitzending: N. Arkema:
De internationale vereniging van steden en
gemeenten. 18.00 Lichte muziek. 18.15 Platen.
18.30 Voor de jeugd. 18.52 Actualiteiten. 19.00
Nieuws. 19.10 Platen. 19.15 Uit het Boek der
Boeken. 19.30 Platen. 20.30 Kamerkoor. 21.15
Platen. 21.25 Holland Festival 1953: Strijk
kwartet. 21.50 Orgel. 22.20 Radio Philharmo-
nisch orkest en solist. 22.45 Gebed. 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.50 Dagopening.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding.
9.15 Religieuze liederen. 9.30 Voor de vrouw.
9.40 Lichte muziek. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 R.V.U.: De levenshouding: Voeding en
gezondheid. 11.30 Voor de zieken. 12.00
Amusementsmuizek. 12.30 Land- en tuin
bouwmededelingen. 12.33 Voor het platte
land. 12.40 Amusementsmuziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Dansmu
ziek. 14.00 Amusementsmuziekkaleidoscoop.
14.30 Platen. 14.45 Voordracht. 15.00 Omroep
orkest. 15.45 Platen. 16.30 Voor de jeugd.
17.30 Platen. 17.40 Hammondorgel. 18.00
Nieuws. 18.15 Piano. 18.30 R.V.U.: Interna
tionale technische hulp: Bevordering van de
landbouw in Pakistan. 19.00 Militair orkest.
19.25 Paris vous parle. 19.30 Sopraan en
piano. 20.00 Nieuws. 20.05 Promenade-orkest
en koor. 21.00 Discocauserie. 21.45 Lichte
muziek. 22.15 Buitenlands overzicht. 22.30
Amusementsmuziek. 23.00 Nieuws. 23.15
New York calling. 23.2024.00 Spaanse
muziek.
TELEVISIE (V.A.R.A.)
20.15—21.45 Actualiteiten; Weeroverzicht;
Filmbeelden uit India; Hindoe-dansers en
musici.
BRUSSEL, 324 M.
12.30 Weerbericht. 12.34 Concert. 13.00
Causerie. 13.15 Pianorecital. 14.00 Platen.
15.05 Kamermuziek. 15.30 Orgel. 17.00 Platen.
17.15 Voor de kinderen. 17.30 Zang. 17.45
Platen. 18.00 Voor de jeugd. 18.30 Platen.
19.00 Nieuws. 19.15 Reportage. 19.40 Belgische
muziek. 20.00 Concert. 21.00 Klankbeeld.
21.15 Belgische muziek. 22.00 Nieuws. 22.15
Strijkkwartet. 23.00 Nieuws. 23.0524.00
Dansmuziek.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Vraaggesprek. Boeken
en schrijvers. (Op 224 en 49 m.).
Het Concert voor orgel en orkest, dat
Sem Dresden verleden jaar componeerde
in opdracht van de Commissie van het In
ternationaal Orge icon cours, doch waarmee
hij wegens ziekte niet geheel klaar kon ko
men (de orkestratie was wel geconci
pieerd, doch nog niet in partituur ge
bracht) kwam dit jaar op de slotavond
van de Haarlemse orgeldagen in de Con
certzaal tot uitvoering. Evenals verleden
jaar bij de creatie van de concerten van
Henk Badings en dr. Anthon van der
Horst, was Albert de Klerk de solist en
stond het orkest onder leiding van Toon
Veathey.
Een Concert iil de gewone zin is het
werk van Dresden niet geworden: beide
partijen, orgel en orkest, zijn er even be
langrijk in, zodat men zou kunnen spreken
van een concertante symphonie. Wel heeft
de medewerking van het orgel grotendeels
het karakter van de compositie bepaald,
door aanwending van contrapuntische con
structies. De algemene indmk was er een
van sterke geladenheid, die geen hardhe
den schuwt maar ook nergens inzinkingen
kent. Het werk grijpt direct aan met bui
tengewone felheid, doet geboeid luisteren
naar de contrapuntische bouwstof, die op
ingenieuze wijze ontwikkeld wordt en
krijgt een hymnische kracht. Doch naast
dit stoere en zeer positieve karakter,
hoort men hier en daar toch ook een ze
kere mate van lyrische pathetiek en mild
heid, als treffende contrastwerking in een
logisch betoog. Het werk heeft mij geen
ogenblik losgelaten, hoe persoonlijk en ge
durfd het ook is. Het was een zware op
gave voor de uitvoerders. Men kon echter
het grootste respect hebben voor hun her
schepping, die met buitengewone zorg
voorbereid was. De componist, in de zaal
aanwezig, toonde zich zeer voldaan over
de creatie van zijn werk.
De combinatie orgel-orkest werd tevens
op zeer gelukkige wijze ten gehore ge
bracht met een drietal Sinfonia's van
Bach, ééndelige stukken zoals hij die soms
gebruikte al.; inleiding tot een cantate. Het
is muziek van onverwoestbare waarde in
haar frisse objectiviteit en blijmoedige le-
De organist Piet Kee uit Alkmaar heeft
zojuist uit handen van burgemeester Cre
mers de „Zilveren tulp" ontvangen, de
wisselprijs van het Internationale orgel
concours. Wethouder A. J. M. Angenent
en gemeentesecretaris mr. H. E. Phaff zien
met belangstelling toe bij deze korte plech
tigheid in Haarlems stadhuis.
venszekerheid. Het was dan ook een zeld
zaam genot deze heerlijke stukken te be
luisteren in vertolkingen waaraan blijk
baar de meeste zorg besteed was. En weer
konden wij ons gelukkig prijzen dat der
gelijke uitvoeringen mogelijk zijn in onze
Haarlemse Concertzaal, dank zij het bezit
van het instrument van Cavaiilé Coll, het
prachtigste concertorgel dat in enige Ne
derlandse concertzaal te vinden is.
Toon Verhey had met zijn HOV aan het
begin van de avond een imposante presta
tie geleverd met de Symphonische Pro
loog van Henk Badings, indertijd geschre
ven in opdracht van de Wiener Phiihar-
monie, ter gelegenheid van het honderd
jarig bestaan van dit orkest. Het werd
een gloedrijke vertolking van een geladen
compositie, die uit een sfeer van tragiek
opstuwt naar één van licht en bevrijding.
Het slot van het concert werd gevormd
door Bach's nobele Suite in D, met haar
onvolprezen „Air" en haar opgewekte
dansvormen. Zo heeft dan Bach, wiens
geniale orgelmuziek wij gemist hadden op
het jury-concert van Vrijdagavond, op dit
slotconcert een ruime beurt gehad.
JOS. DE KLERK
Na afloop van het concert hielden burge
meester en wethouders van Haarlem een
avondreceptie in de hal van het stadhuis,
die druk werd bezocht. Van de juryleden
waren Lady Susi Jeans en Albert de Klerk
aanwezig. Mr. P. O. F. M. Cremers. reikte
aan de winnaar van het derde internatio
nale orgelconcours de Zilveren Tulp als
wisselprijs uit en merkte in zijn geestdrif
tig dankwoord aan alle medewerkenden op,
dat de betekenis van dit jaarlijkse evene
ment de landsgrenzen ver te buiten gaat.
Haarlem, zo vervolgde de burgemeester,
met zijn eeuwenoude traditie en zijn ook
heden ten dage zo bloeiende muziekleven,
is trots op zijn drie prachtige orgels: dat
van Cavaiilé Coll in de Concertzaal, dat
van Christiaan Muller in de Grote Kerk en
dat van professor Fokker in Teylers
Museum.
Daarom, aldus spreker, achtten wij ons
gerechtigd deze implus te geven aan de
schone kunst der improvisatie, die zoveel
durf en fantasie vergt. Bijzonder dankbaar
is het gemeentebestuur dat drie toonkun
stenaars dr. Anthon van der Horst,
ir. Henk Badings en Sem Dresden zich
tot componeren, dat is vereeuwigen, voor
de combinatie orgel en orkest bereid ver
klaarden en zich zo uitmuntend van hun
opdracht hebben gekweten.
In zijn dankwoord bracht Piet Kee hulde
aan Haarlem voor het genomen initiatief,
waarop hij de voldoening mocht smaken
een gelukwens van de Alkmaarse wethou
ders van Onderwijs en Kunstzaken in ont
vangst te nemen. Tenslotte werd het woord
gevoerd door wethouder D. J. A. Geluk als
voorzitter van de Orgelcommissie, die in
deze hoedanigheid reeds in de Concertzaal
hulde had gebracht aan de heren Sem Dres
den, Albert de Klerk en Toon Verhey voor
hun gezamenlijke prestatie. Deze spreker
richtte zijn dank tot het bestuur van de
gemeente, tot het Prins Bernhardfonds, het
Anjerfonds, het H.O.V.-bestuur, de kerk
voogdij van de oude St. Bavo en tot de
N.C.R.V. voor alle ondervonden medewer
king van organisatorische en financiële
aard. En in het bijzonder prees hij de ijve
rige inspanning van de heren P. Koen en
J. F. Obermayer, die als leden van de ge
noemde commissie zoveel tot het welslagen
van deze orgeldagen hebben bijgedragen.
ADVERTENTIE
Weg met onhandige likdoornringen en ge
vaarlijke scheermesjes. Een nieuw vloeibaar
middel, NOXACORN. neemt de pijn weg in
60 seconden. Eeltplekken en eksterogen ver
schrompelen met wortel en al. Bevat gezui
verde wonderolie. Jodium en het pijnstillende
benzocaïne. Een flesje NOXACORN Anti
septisch Likdoornmiddel van 11.35 bespaart
U veel ellende.
MAANDAG 20 JULI
City: „Dede, de havenmeid", alle leeft.,
7 en 9.15 uur. Ch »mi Palace: „Robin Hood",
alle leeft., 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Jungle
Jim en het gedoemde eiland', 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Lido: „Abbott en Costello gaan naar
Mars", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Luxor: „de
Jas", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Minerva: „Cap
tain Horatio Hornblower", 14 jaar, 8.15 uur.
Rembrandt: „De held zonder geld", alle
leeft., 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Jantjes aan
de rol", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Stadhuis: Ma
rionettenspel: Capriolola, 7.30, 8.30 en 9.30
uur. Tentoonstelling: Minerva, miniatuur
spoorweg 79 uur.
DINSDAG 21 JULI
Grote Kerk: Orgelconcert, 8 uur. City:
„Dede, de havenmeid", 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. „Donald Duck en zijn dolle avonturen",
dagelijks 11 uur. Cinema Palace: „Robin
Hood", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „Jungle Jim en het gedoemde eiland",
14 jaar, 2.30 en 8 uur. „Hans en Grietje", da
gelijks 10.30 uur. Lido: „Abbott en Costello
gaan naar Mars", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Luxor: „de Jas", alle leeft., 2, 7 en
9.15 u. Minerva: „Arsenicum en oude kant",
18 jaar, 8.15 uur. Rembrandt: „De held zon
der geld", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
„Toen stond de aarde stil", 14 jaar, dagelijks
10.30 uur. Spaarne: „Jantjes aan de rol", 14
jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Stadhuis: Marionet
tenspel: Capriolola 2.30, 3.30, 4.30, 7.30, 8.30 en
9.30 uur. Tentoonstelling: Minerva, minia
tuur-spoorweg 1.30—5.30 en 7—9 uur.
Ir. B. W. Haveman, commissaris voor de
emigratie, is na een bezoek aan Canada in
Nederland teruggekeerd. Hij heeft met
Canadese autoriteiten het immigratie
programma voor 1954 besproken. Na de
oorlog zijn 80.000 Nederlanders naar Ca
nada geëmigreerd. Het jaarlijkse percen
tage is geleidelijk gestegen. Het vorig jaar
hebben 21.000 Nederlanders zich in Canada
gevestigd. Voor dit jaar wordt verwacht,
dat eenzelfde aantal naar Canada zal gaan.
Nog steeds worden landbouwers ongelimi
teerd toegelaten, alsmede alle directe
bloedverwanten van alle categorieën immi
granten.
Anders is het gesteld met de overige
categorieën, die ir. Haveman rangschikte
onder de verzamelnaam „niet-landbou-
wers". Zij worden niet ongelimiteerd toege
laten.
„In Canada kan overigens iedereen te
recht, die bereid is met zijn handen te wer
ken wanneer hij een vak kent", zei
ir. Haveman. „Jongemannen, die al jaren
lang vergeefs pogen te emigreren, kunnen
proberen hun verloofden vooruit te sturen,
bijvoorbeeld als hulp in de huishouding.
Ts het meisje in Canada, dan mag hij ook
volgen om met haar te trouwen".
In de gebieden, die in ontwikkeling zijn,
kunnen in de toekomst, naar het zich laat
aanzien, veel Nederlanders worden ge
plaatst; niet alleen boeren, doch ook
neringdoenden, zoals bakkers en slagers.
De kosten van het herstel van de door
de stormramp beschadigde binnen- en
buitendijken op het eiland Goeree en Over-
flakkee bedragen 60 millioen gulden. In
dit bedrag zijn niet begrepen de kosten
van het rijkswerk aan de zogenaamde kop
van Goeree en Overflakkee. Het omvat
de kosten voor alle herstelwerkzaamheden
aan de dijken als ook voor de aanleg van
23 km. nieuwe dijk. Het grootste werkob-
.iect op Goeree em Overflakkee is de ver
nieuwing van 18 km. buitendijk aan de
Zuidkant van het eiland.
Op 16 Juli is in Canada bij een vlieg
ongeval cm het leven gekomen de Neder
landse sergeant-vlieger A. J. H. van der
Haar uit Veenendaal. Tijdens een oefening
is het toestel neergestort nabij het vlieg
veld Macdonald van de Royal Canadian
Airforce. in Manitoba. Sergeant Van der
Haar was 22 jaar en ongehuwd. Zijn in
structeur kwam bij het ongeluk eveneens
om het leven.
De Friese hoofdstad met meer dan 80.000
inwoners heeft grote behoefte aan een
recreatieoord. Men heeft nu het oog laten
vallen op een eiland tussen drie vaarwa
ters aan de Zuidkant van de stad, met een
oppervlakte van 21 hectare. Op het
ogenblik wordt dit terrein, eigendom van
de provincie, gebruikt voor grondberging.
Het ligt in de bedoeling het eiland ge
deeltelijk te bebossen en er speelweiden en
waterpartijen aan te leggen. De verbin
ding zal gevormd worden door een pont.
De kosten worden geraamd op f894.000.
Het plan dient tevens als werkverrui
mingsobject.
De 60-jarige losse arbeider D. S., bewoner
van een der schepen in de woonschepenhaven
bij het Spaarne, heeft Zaterdagmorgen bij
de Haarlemse politie aangifte gedaan van
„het bedreigen met een misdrijf tegen zijn
leven gericht door de 31-jarige leerling
distillateur H. B. C."
S. zou C. uitgescholden hebben voor „fiet
sendief", waarop C. de losse arbeider met één
hand bij de keel greep en in de andere hand
een eeopend knipmes hield. Hij zou daarbij
de woorden: „Ik steek je dood!" uitgeroepen
hebben. De distillateur is door de politie
aangehouden en ingesloten.
Voor de te Haarlem gehouden hoofdakte
examens slaagden voor A en B: J. J. Dekker
te Amsterdam; A. P. Koeman te Berkhout;
L. J. Fluks te Amsterdam; W. N. A. Hos te
Medemblik en J. H. Meijers te Amsterdam.
Voor A: J. Janse te Alphen a. d. Rijn.
Voor B: D. S. Broekens te Alkmaar; mej.
A. de Jong te Amsterdam; mej. L. Lindhout
te Amsterdam; A. A. M. Sieben te Amster
dam; mej J. E. C. Siep te Amsterdam; F.
Veen te Noordwijk; E. v. d. Veen te Heem
stede en A. J. Verstraaten te Den Helder.
38. „O hemeltje!", riep Panda hevig ont
daan, „de roverHij is weer groot gewor
den!" „En de deugniet heeft de straler we
der bemachtigd!", hijgde Jolliepop ontzet.
En met grote angstogen staarden zij naar
de gemaskerde booswicht, die groot en
dreigend op hen afkwam. „Ja", grauwde
de griezel, de straler op Panda richtend,
„dat had je niet gedacht, hè? Nu zal ik
JOU eens kleineren!" Ja kijk maar be
nauwd, niemand kan je meer helpen!"
Doch hierin vergiste hij zich; professor
Kalker was er ook nog, al bevond hij zich
op dat moment nog ver van het strijd
toneel! De goede geleerde stapte juist met
een vreemdsoortig apparaatje het politie
bureau binnen. „Inspecteur", zei de agent,
die hem aandiende, „deze meneer heeft een
eb.... dingus, waarmee hij de ge
stolen groeistraler denkt te kunnen opspo
ren". „Een WAT?, vroeg de inspecteur.
„Een semi-frequente oscillerende stralen-
slurper", antwoordde professor Kalker.
„Een WAT?", herhaalde de inspecteur.
„Een.... eb.... electrisch verklikkertje,
een stralenzoekertje", verklaarde de pro
fessor, naar woorden zoekend, die voor een
leek te begrijpen waren, „een kind kan het
bedienen. Hiermee zult zelfs u de groei
straler kunnen opsporen
Waf-waf. Herbert Gille, voormalig ge
neraal van de Waffen-SS, is Zondag op
een bijeenkomst van ruim 15.000 Duitse
oud-strijders te Hannover stormachtig
toegejuicht, toen hij verklaarde, dat het
een grote eer voor hem was te spreken
voor de Waffen-SS, die „slechts uit
plicht tegenover Duitsland had gevoch
ten." Hij kreeg nog meer applaus, toen
hij zei, dat de driehonderd duizend
leden van de Waffen-SS, die waren ge
sneuveld, „niet waren gestorven voor
een politieke partij, maar voor Europa."
Gille bracht de tijd in herinnering, „dat
wij zegevierend voorwaarts stormden"
en voegde hieraan toe: „Onze SS-man-
nen, die veroordeeld waren, namen hun
vonnissen zo voorbeeldig op, dat zij bij
hun tegenstanders respect afdwongen."
Besluit. Van gezaghebbende Vietnamese
zijde wordt vernomen dat de regering
van Vietnam Zondagavond is terugge
komen van haar besluit om een offi-
cieuse regeringscommissie naar Parijs
te zenden voor overleg met de Franse
regering, dit in verband met de jongste
Franse verklaring over Indochina. Toen
Vietnamese autoriteiten naar de reden
van deze beslissing werd gevraagd, wil
den zij geen enkel commentaar geven.
Berisping. Het politieke bureau van de
Oost-Duitse socialistische eenheidspartij
heet Zondag Bernd Weinberger, minis
ter van Vervoersmiddelen en Land
bouwmachine-industrie, berispt wegens
„het toegeven aan vijandelijke agenten."
De berisping werd Zondag in het blad
van de partij, „Neues Deutschland", ge
meld. Volgens dit blad was Weinberger
op 17 en 18 Juni, de dagen van de on
geregeldheden in Oost-Duitsland, te
Rostock geweest in gezelschap van
Hengst, die onlangs uit de partij was
gezet, omdat hij provocateurs zou heb
ben gesteund.
Sterk. Voor het instituut voor de inter
nationale handel van de universiteit van
Illinois heeft de onderminister van bui
tenlandse zaken der V.S. Samuel C.
Waugh een rede gehouden, waarin hij
voorspelde, dat de Sovjet-Unie, wan
neer zij zich in dit hoge tempo blijft
ontwikkelen, binnen 20 jaar economisch
sterker zal zijn dan West-Europa. Hij
verklaarde, dat naar schatting de Sov
jet-Unie sedert 1940 haar productie
heeft verdubbeld.
Spijt. Clement Davies, de leider van de
Britse liberale partij, heeft Zaterdag óp
een bijeenkomst in Wales vertelaard, dat
een conferentie van de Westelijke drie
met de Sovjet-Unie niet moet worden
overgelaten aan „onderbevelhebbers"
maar aan staatshoofden. De liberalen, zo
zeide hij, betreurden het, dat de confe
rentie van Bermuda moest worden uit
gesteld.
Bedreiging. De Tsjechoslo waakse minister
van Landbouw, Nepomucky, heeft Za
terdag in een door radio-Praag uitge
zonden rede gewezen op de noodzaak
van bestrijding van de Coloradokever.
De invasie van kevers is dit jaar veel
ernstiger dan voorafgaande jaren en de
gehele aardappeloogst dreigt verloren te
gaan, zo zei hij. De minister stelde de
regionale besturen verantwoordelijk
voor de ernstige toestand, omdat zij
verleden jaar niet de instructies van de
regering voor bestrijding van de Colo
radokever hadden opgevolgd.
Druk. Het officiële Russische persbureau
„Tass" heeft de V.S. ervan beschuldigd
de laatste tijd „hun aandacht op N e-
derlandte hebben geconcentreerd" in
de hoop, dat het Nederlandse parlement
zou helpen „de bezielers van het Euro
pese leger uit het slop" te halen. Vol
gens een bericht in de „Haagsche Post",
aldus Tass, „heeft de Nederlandse rege
ring onlangs, via haar vertegenwoor
diger in Washington, instructies van het
Amerikaanse ministerie van Buitenland,
se Zaken ontvangen om de ratificatie
van het EVG-verdrag te bespoedigen in
ruil voor bepaalde beloningen.
Noodweer. In het afgelopen weekeinde
hebben hevige stormen boven Oosten
rijk en Duitsland gewoed. In Oostenrijk
is voor meer dan een millioen gulden
schade aangericht. Een vijftig ton we
gende hijskraan werd van zijn stalen
basis losgerukt en door de wind omver
worpen. De hoofdwegen en een spoorlijn
zijn geblokkeerd door de bij duizenden
ontwortelde bomen. In Beieren is de te
velde staande oogst over een opper
vlakte van 780 vierkante kilometer be
schadigd. De aangerichte schade loopt in
de millioenen marken. In Frankrijk
werden beren door het slechte weer uit
hun schuilplaatsen in het Franse ge
deelte der Pyreneeën gedreven. De
beren maakten negen geiten en drie
vaarzen buit.
WE kennen allen de kilometerteller, het
instrumentje dat uit verschillende
schijfjes bestaat en waarvan het eerste
schijfje door een volledige omwenteling
bewerkstelligt dat de volgende schijf één
plaats verder draait. En is de tweede schijf
éénmaal volledig gewenteld, dan verspringt
de volgende schijf één plaats, enz. Dit is
bijzonder simpel.
werken op den duur te voorschijn zou-
ken komen, zelfs voorzien van alle aan
tekeningen die de Vondelkenners hebben
gemaakt, of ooit nog zouden willen maken.
Uw schoolrapporten, de briefjes die u on
der de les schreef en alle nog te verwach
ten verslagen van vredesconferenties die
de eerstvolgende duizend jaar gehouden
zullen worden, zouden zin voor zin door
W "f LVLt/L. «O Wfc l/CWfr I
maar we zouden met dit eenvoudige deze pers worden afgeleverd. Niet alleen
J Y\r>irr\s\ nn*. f u Ii
principe ook een wat ingewik
kelder apparaat kunnen ma
ken, n.l. een drukpers, even
eens bestaande uit draaiende
schijven, maar waarvan de
randen niet alleen voorzien
zijn van cijfers zoals bij de
kilometerteller maar óók
van het volledige alphabet en
alle mogelijke leestekens. Wanneer we deze
drukpers in werking zouden stellen en er
zorg voor dragen dat de schijven versprin
gen op gelijke wijze als bij de kilometer
teller, zijn we in staat alle mogelijke com
binaties van letters en getallen met grote
snelheid af te drukken.
We geven toe, dat verreweg de meeste
regels zinloos zouden zijn, zoals bijvoor-
veeld aaa 123 baba, öf onleesbaar: jdtxM
orfWvz. Maar daar staat tegenover dat we
bij naarstig speuren ook volledige zinnen
zouden ontdekken, kijk maat: 's zomers is
het kouder dan buiten.. De betekenis hier
van moge ons dan ontgaan, we kunnen
niet ontkennen dat deze rangschikking der
letters een volledige zin te voorschijn roept.
Maar ook regels van grote schoonheid
zouden door deze drukpers met haar auto
matisch verspringende letters in grote ge
tale worden voortgebracht. Elke zin die
Vondel ooit. geschreven heeft zou door deze
pers worden gedruktzodat zijn volledige
de schoonste roman en het
allerslechtste vod zou zij
voortbrengen, maar ook 'de ru
briek die u thans leest, met
alle vervolgen en alle toekom
stige reacties van lezers. We
behoeven de pers maar te la
ten draaien, de regels uit te
zoeken, en klaar is Kees.
Laten we op de voorgrond stellen dat
de technische uitvoering van dit denk
beeld vrij eenvoudig is. Èen pers die voort
durend regels in verschillende lettercom
binaties drukt is momenteel gemakkelijk
te construeren. Dat is dus de moeilijkheid
niet. Maar we zitten een beetje met de tijd.
Want hoeveel tijd denkt u dat het kost om
een regel in alle mogelijke lettercombina
ties af te drukken? En jaar, of een eeuw,
of misschien wel 1000 eeuwen?
Laten we u uit de droom helpen. Zelfs
al zou het gehele, ons bekende heelal uit
sluitend dergelijke drukmachines bevatten
die sedert 3 milliard jaren onafgebroken
en met de grootst denkbare snelheid deze
regels zouden hebben gedrukt, dan nóg
zou op dit moment slechts het één-drie-
honderdduizendtrillioenste deel van de taak
zijn afgewerkt.
Daarover morgen..
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
