„Benzinemeters in vliegtuigen
onbruikbare instrumenten"
Belastingdienst staat
voor overgangsperiode
Wereldnieuws
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
Vliegdekschip Karei Doorman
wordt gemoderniseerd
PANDA EN DE BLAUWE FLONKER
Nieuwe personeelsopbouw nodig,
aldus toelichting op begroting
De Utrechtse Opera
wordt opgeheven
De radio geeft Vrijdag
Coördinatie Sociale
Verzekering
Verwijten aan de KLM en aan
gezagvoerder Mackenzie
Sluitende exploitatie
van Posterijen in 1954
J
DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1958
2
Benodigd bedrag niet
tijdig bijeen
Kerkelijk Nieuws
Kosten: elf millioen
Wetsontwerp vandaag
in Tweede Kamer
WELVERZORGDE HANDEN
In elk jaargetij Hamea-Gelei
Kort nieuws
Uitspraak Raad voor de Luchtvaart:
P.T.T.-begroting rekent op:
Beleggingen bij Postcheque en
Girodienst: f 700 millioen
KEIP
ió lx et zo
Onrijpe
vruchten
De ramingen voor de Gewone Dienst en
de Buitengewone Dienst I van de begro
ting van het departement van Financiën
bedragen voor 1954 tezamen 1.054.884.689,
dat is 359.289.870 méér dan voor 1953.
De hogere raming van de Buitengewone
Dienst I met ƒ493.535.640 houdt hoofd
zakelijk verband met de raming van de
watersnood-uitgaven met inbegrip van
personele en materiële uitgaven van
400.000.000 en de hogere raming
van de oorlogsschade-uitkeringen met
rond 74.000.000 en vergoedingen in ver
band met geleden verliezen op onder
garantie van de staat verleende credieten
met rond 9.800.000. De voor de oorlogs
schade-uitkeringen uitgetrokken bedragen
zijn dan ook zoveel mogelijk op het peil,
waarop zij in de primitieve begroting van
het dienstjaar 1953 waren opgenomen, ge
handhaafd, of, waar het mogelijk bleek,
verhoogd.
Wat de belastingdienst aangaat, merkt
minister Van de Kieft in zijn toelichting op,
dat nu de achterstand in de aanslagregeling
en de invordering eind 1953 vrijwel is in
gehaald en de werkzaamheden betreffende
de heffingen ineens practisch tot een einde
zijn gekomen, de belastingdienst voor een
overgangsperiode staat, welke bezinning
vraagt omtrent de personeelsformatie van
de dienst, zoals die zal dienen te zijn op
gebouwd bij de arbeid onder normale om
standigheden.
De tijd om tot een definitieve, nieuwe
opbouw van de dienst te komen is volgens
de minister nog niet aangebroken. Een
overgangsperiode, welke gelegenheid biedt
ervaring op te doen met betrekking tot het
functionneren van de belastingdienst naar
de eisen, welke de moderne tijd stelt, is nu
De raad van beheer van de Utrechtse
Opera en het actiecomité tot instandhou
ding van deze instelling hebben bekend
gemaakt, dat het op 16 September beno
digde bedrag van 200.000 niet in zijn
geheel is bijeengebracht. Ondanks de vele
sympathiebetuigingen, die uit het gehele
land zowel de raad van beheer als het
comité hebben bereikt, is gebleken dat de
werkelijke offerzin niet evenredig is ge
weest met de aard van deze betuigingen.
De raad van beheer heeft derhalve be
sloten de werkzaamheden van de Utrechtse
Opera volledig stil te leggen en met de
liquidatie verder voort te gaan. Dit be
tekent, dat de Utrechtse Opera geen enkele
uitvoering meer zal geven. De heer C. F.
Th. Birnie, directeur der Utrechtse Opera,
heeft op zijn verzoek ontheffing uit zijn
functie verkregen, teneinde te kunnen
trachten persoonlijk voor enkelen der
meest gedupeerde medewerkers, in het bij
zonder orkestleden, nog enig emplooi ter
overbrugging van de voor hen gerezen
moeilijkheden te verkrijgen.
ADVERTENTIE
U zult 'b morgens „kiplekker"
nit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal In uw
Ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige
CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter
gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen. Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om de
gal te doen stromen. Eist Carter's Leverpilletjes.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nieuws en weerberichten. 8.18 Gewijde mu
ziek. 8.45 Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30
Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Platen. 11.15 Tenor en piano.
11.30 Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Platen. 12.59 Klokgelui. 13.00
Nieuws. 13.15 Banjo-orkest. 13.45 Platen.
14.00 Voor de jeugd. 14.40 Platen. 15.15 Voor
dracht. 15.35 Platen. 16.00 Causerie over ka
merplanten. 16.15 Viola d'amore en clave-
cimbel. 16.45 Platen. 17.00 Promenade-orkest.
17.40 Platen. 17.45 Fries programma. 18.00
Platen. 18.15 Kamerorkest en soliste. 19.00
Nieuws en weerbericht. 19.10 Regeringsuit
zending. Verklaring en toelichting. 19.30
Platen. 19.40 Militaire reportage. 19.50 Platen.
20.00 Radiokrant. 20.20 Vocaal ensemble en
orgel. 21.00 Zeewier, hoorspel. 21.55 Geva
rieerde muziek. 22.30 Viool en piano. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15
Evangelisatie-uitzending in de Tsjechische
taal. 23.30—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
platen. 8.45 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym
nastiek voor de vrouw. 9.10 Platen. 9.40
Schoolradio. 10.00 Kinderen en Mensen, cau
serie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de
kleuters. 10.40 Tenor en piano. 11.00 Voor
dracht. 11.20 Platen. 11.30 Orgel. 12.00 Lichte
muziek. 12.30 Land- cn tuinbouwmededelin-
gen, 12.33 Sport en prognose. 12.48 Platen.
13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen en platen.
13.30 Musette-orkest. 14.00 Voor de vrouw.
14.20 Mezzo-sopraan en piano. 14.50 Voor
dracht. 15.10 Kamermuziek. 15.30 Orgel en
zang. 16.00 Platen. 16.30 Muzikale causerie.
17.10 Voor de jeugd. 17.40 Roemeens orkest.
18.00 Nieuws. 18.15 Felicitaties. 18.45 Zestig
jaren strijd, vraaggesprek. 19.00 Koorzang.
19.15 Pianospel. 19.30 Wat wij Vrijzinnige
Protestanten geloven, causerie. 19.50 Bericht.
20.00 Nieuws. 20.05 Koorzang. 20.30 De Ver
enigde Naties, causerie. 20.40 Verdraagzaam
heid, causerie. 21.00 Voordracht met muziek.
21.30 Klankbeeld. 21.50 Platen. 22.05 Buiten-
laands weekoverzicht. 22.20 Instrumentaal
kwartet en solist. 22.40 Vandaag, causerie.
22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Residentie-orkest en soliste.
TELEVISIE (NCRV)
20.1521.45 Journaal; Documentair pro
gramma over blindenzorg; Weerbericht;
Studenten-cabaret; Dagsluiting.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel. 14.00 Platen.
17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 18.00
Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.45 Rosine's Bruiloft, muzikale comedie.
22.00 Nieuws. 22.10 Causerie. 22.15 Dansmu
ziek. 22.55—23.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Overzicht van de week
bladen. Film en toneel. (Op 224 en. 49 m.).
nodig. Bij de formatie voor de overgangs
periode kan worden uitgegaan van het
thans aanwezige personeel.
Controle bij één-derde der
belastingbetalers
Vooral de controle-werkzaamheden heb
ben in de na-oorlogse jaren geleden, het is
dringend nodig daarin thans verbetering te
brengen.
Voorlopige berekeningen hebben uitge
wezen dat het, mede met behulp van de
rijksaccountantsdienst en de beschikbare
hoofdassistenten en hoofdassistenten-titu
lair, mogelük zal zijn in de eerstkomende
jaren elk jaar bij ongeveer een derde van
de daarvoor in aanmerking komende be
lastingplichtigen een controle te doen in
stellen.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Bergum A. E. D. A. Rave-
sloot te Steenwijkerwold; te Heilouw M.
v. Rennes, cand. te Zeist.
Aangenomen de benoeming tot vicaris
te Hengelo R. Boerma, cand. te Amsterdam.
Toegelaten tot de evangeliebediening de
heer J. v. d. Graaf, cand. te Leerbroek.
Geref. kerken
Beroepen te Tasmanië (Ref. Church),
drs. A. G. Luiks te Diever, die voor dit be
roep ook bedankte.
Aangenomen naar Valthermond, H.
Bade, cand. te Sneek, die bedankte voor
HijumFinkum.
Bapt. gemeenten
Beroepen te Enschede H. v. d. Werf te
Utrecht.
Bedankt voor Daarlerveen J. H. Blon-
kers, cand. te Hengelo (O.).
Geref. kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Middelburg G. Hagens te
Schiebroek-Hillegersberg.
Chx\ Geref. kerken
Beroepen te Elburg A. Zwiep te Schie
dam.
In de toelichting op de Marinebegroting
wordt medegedeeld dat het vliegtuigdek-
schip „Karei Doorman" medio 1955 een
modernisering zal ondergaan, waardoor dit
schip op hetzelfde peil zal worden gebracht
als de gemoderniseerde geallieerde vlieg
kampschepen van deze klasse. Hierdoor
zal het in de toekomst onder meer mogelijk
zijn. dat ook geallieerde onderzeeboot be-
strijdings- en gevechtsvliegtuigen van deze
bodem kunnen opereren. Teneinde op
bovengenoemd tijdstip met de modernise-
eerste twee onderzeebootjagers in de loop
van het jaar 1954 in dienst zullen worden
gesteld.
De aanbouw van de 32 kustmijnenvegers
en 5 patrouillevaartuigen verloopt volgens
plan.
Verwacht wordt, dat voor het einde van
het jaar 1954 als Amerikaanse hulp nog
een aantal kleine fregatten voor escorte
diensten, oceaanmijnenvegers, kustmijnen
vegers, onderzeebootbestrijdingsvliegtuigen,
maritieme lange afstands verkennings
vliegtuigen, hélicoptères en oefenvliegtui
gen zullen worden ontvangen.
Van de marine-begroting is het eindcijfer
ring, waarvan de kosten ongeveer 11 mil- ƒ325.000.000, waarvan op de gewone dienst
lioen gulden zullen bedragen, te kunnen
aanvangen, is het nodig reeds op deze be
groting gelden voor de eerste aanschaffin
gen aan te vragen.
De uitvoering van het door de volksver
tegenwoordiging aanvaarde aanbouwpro-
gramma heeft regelmatig voortgang. Het
ligt in de verwachting, dat de beide krui
sers nog dit jaar in dienst kunnen worden
gesteld. Beide schepen zullen in het jaar
1954 enige maanden in de vaart zijn. Het
ligt in het voornemen daarna omstreeks
begin 1955 de „Tromp" en de „Jacob
van Heemskerck" uit de operatieve sterkte
af te voeren.
Voorts wordt er op gerekend, dat de
Vandaag zal de Tweede Kamer het ont
werp tot coördinatie van Sociale Verzeker
ringswetten met die van de Loonbelasting
en de Vereveningsheffing_ in behandeling
nemen. Het is een in hoofdzaak technisch
ontwerp, maar uit het voorlopig verslag
en de daarop gevolgde Memorie van Ant
woord is wel gebleken, dat er aan deze
kwestie ook een principiële kant is, waar
omtrent naar het zich laat aanzien, nog
wel een hartig woordje zal worden ge
sproken.
Reeds lang is het streven er op gericht
te geraken tot een doelmatiger en goed
koper regeling van de heffing zowel voor
de, premiën voor de sociale verzekering
als van de belastingen naar het loon. Een
zodanige regeling zou de administratieve
rompslomp voor het bedrijfsleven aanzien
lijk verlichten.
De regering heeft in 1950 een commissie
opgedragen coördinatie-voorstellen voor
te bereiden. Deze voorstellen kunnen als
volgt worden samengevat: Alle verschillen
tussen het begrip loon, dat ten grondslag
ligt aan de heffingen 'ingevolge de sociale
verzekeringswetten en het besluit op de
vereveningsheffing vervallen; De verschil
len tussen het begrip loon voor de heffing
ingevolge de sociale verzekeringswetten en
de vereveningsheffing en het loonbegrip
voor de loonbelasting anderzijds worden
sterk beperkt; De kringen van werknemers
en werkgevers vallende onder deze wetten
en besluiten worden zoveel mogelijk
dezelfde; Overeenstemming van bepalingen
inzake betalingstermijnen e.d. en nauwe
samenwerking tussen de uitvoerende orga
nen wordt aanbevolen; Een beroep in cas
satie bij de Hoge Raad van uitspraken van
de Centrale Raad van Beroep wordt moge
lijk gemaakt.
ADVERTENTIE
232.368.000 en op de buitengewone dienst
II 92.632.000 (kapitaalsuitgaven).
In het Nederlands Postmuseum aan de
Zeestraat in Den Haag, wordt vandaag een
tentoonstelling geopend, die gewijd is aan
de ontwikkeling van de telefoon.
ADVERTENTIE
RUIMTELIJKE WEERGAVE
radio-techniek in nieuwe banen
Tussen onze aarde en de ruimte
heerst een geheimzinnig rjjk van
golven en krachten. Benjamin
Franklin, die tijdens een onweer
een vlieger opliet, leerde
ze kennen en ook Mar
coni begon er mee te experimenteren.
hieruit geboren, waren pri
mitieve toestellen. Uw vader
of grootvader kon daarvan
meespreken, toen hij met
een trots ge
zicht de eerste
snerpende mor-
se-signaaltjes
doorkreeg!
De eerste ra
diozenders en
ontvange rs,
Later groeide uit de draadloze tele-
grafie, via de telefonie, de radio.
Maar ondanks alle perfecties kon
men de weergave nooit vergelijken met
echte „levende" muziek!
Er waren
nieuwe, ge- p
heel andere A
radiogolven
nodig, wis
ten de tech
nici. En ze
vonden die golven! De FREQUEN
TIE MODULATIE deed.
z'n intrede met z'n
ideale levende weerga
ve! En overal verrijzen
nu de F.M. zenders!
De radio-ontvangst van«vandaag is
„ruimtelijk" geworden! De luisteraar
vergeet de nauwe grenzen van z'n
huiskamer en beleeft het sprookje
van de natuurlijke, „RUIMTELIJKE
WEERGAVE"
Aangeboden doorERRES RADIO
De zitting van de Raad voor de Luchtvaart, die Woensdag in Den Haag werd ge
houden, culmineerde in het vraagpunt of de benzinesiandaamvijzers en de benzine-
verbruiksaanwijzers in de huidige verkeersvliegtuigen betrouwbare instrumenten
zijn en of de gezagvoerders zich er op mogen verlaten. „De benzinestandaanwijzers
die thans gebruikt worden zijn vrijwel onbruikbare instrumenten", betoogde ir. N.
Schipper, hoofdingenieur bij de rijksluchtvaartdienst. „De benzinegebruiksmeter is in
wezen een motorcontröle-instrument en daarom eigenlijk niet te gebruiken als
hulpmiddel bij de navigatie", zeide ir. T. van Oostrom van het Nationaal Lucht
vaartlaboratorium, die tevens verklaarde, dat er thans enkele moderne cn betere
benzinestandaanwijzers aan de markt zijn dan die welke thans o.a. bij de K.L.M. in
gebruik zijn. Hij adviseerde hieraan alle aandacht te besteden.
Het probleem kwam ter sprake naar
aanleiding van de noodlanding die de KLM
Skymaster „Groningen" wegens benzine
gebrek in de avond van 1 Januari 1953
met 56 passagiers aan boord in de woestijn
bij Dahran (Saoedi-Arabië) heeft moeten
maken. Niemand werd daarbij gewond en
de machine werd licht beschadigd. Gezag
voerder van het vliegtuig was de Engels
man N. W. Mackenzie, wien de KLM na
het ongeval voor bijna twee maanden de
bevoegdheid had ontnomen om als zodanig
op te treden.
De „Groningen" maakte een charter
vlucht van Londen naar Karachi en de
eerste stop was Rome geweest. De volgen
de tussenlanding zou Damascus zijn. Bij
Damascus bleken de weersomstandigheden
gunstig, zodat men besloot naar Basra te
vliegen. Men had nog voldoende benzine
aan boord om deze plaats te halen en
bovendien nog de voorgeschreven extra
hoeveelheid. Een uur lang heeft men toen
geen radioverbinding met Basra kunnen
krijgen en toen eindelijk het contact her
steld werd, bleek dat de weersomstandig
heden daar dermate verslechterd waren,
dat een landing niet verantwoord was.
Even heeft de gezagvoerder toen nog
getracht te landen, doch dit lukte niet.
Dahran zou de uitwijkhaven worden, maar
tevens besloot Mackenzie langs het vlieg
veld Sheibah te vliegen om te zien of daar
een mogelijkheid tot landen was. Het bleek
echter dat daar geen verkeersleider aan
wezig was en hoewel het zicht in de volle
maan goed was, waagde de piloot geen
landing.
Volgens zijn berekening, voor een deel
gebaseerd op de aanwijzingen van de ben-
zir.everbruiksmeters en de benzinestand-
meters kon hij Dahran bereiken, doch
onderweg bleek dat er een groter verbruik
was geweest dan de meters hadden aan
gewezen en nadat een motor er de brui aan
had gegeven, besloot men bij het heldere
maanlicht tot een noodlanding.
Tweede piloot Kachuk zette de Skymas
ter feilloos aan de grond. Gewaarschuwd
door de radio-telegrafist, verscheen kort
daarna een reddingsvliegtuig boven de
plaats, dat verbandmiddelen uitwierp, ge
volgd door een hélicoptère die een arts uit
zette. De Amerikaanse luchtmacht in
Dahran zorgde er tevens voor, dat later
een convooi van 50 auto's arriveerde, waar
mee de passagiers naar deze stad werden
vervoerd.
De gehele zaak draaide tenslotte, zo
bleek ter zitting, om het verschil tussen de
aanwijzing van de benzinemeters en de
werkelijke benzinestand.
De directeur-generaal van de Rijkslucht
vaartdienst verweet de piloot, dat hij de
brandstofsituatie niet voldoendé critisch
beoordeeld heeft. Daarnaast maakte hij de
KLM het verwijt, dat deze maatschappij
haar personeel niet voldoende op de fouten
in de aanwijzing heeft gewezen.
Voorts was de directeur-generaal van
mening, dat de vlucht van Basra naar
Dahran niet met de uiterste zuinigheid was
uitgevoerd. En dat het vliegveld in laatst
genoemde plaats en de bemanning niet tij
dig over de noodlanding waren ingelicht.
Hij bracht dank voor de snelle Ameri
kaanse actie uit Dahran en aan de twee
stewards en de stewardess voor hun houding
tijdens en na de noodlanding. Hij advi
seerde de raad, Mackenzie een berisping
toe te dienen.
De raad zal 22 October uitspraak doen.
De P.T.T.-begroting voor 1954 rekent er
mee dat de posterijen, welk dienstonder
deel in de laatste jaren belangrijke ver
liezen deed zien, een nagenoeg sluitende
exploitatie zal hebben, hetgeen behalve aan
een gunstige ontwikkeling van het verkeer,
een gevolg is van de per 1 Juli 1953 inge
voerde tariefsverhoging. De exploitatie van
de draadtelegrafie doet weliswaar een klein
verlies zien, doch dit ongunstige bedrijfs
resultaat wordt ruimschoots gecompen
seerd door de winst van de radio-verkeers
dienst, welke winst hoofdzakelijk radiote-
legrafie betreft. Het nadelig saldo van de
radiodistributie wordt geraamd op 5,8
millioen. Het bedrag voor afschrijvingen
van het P.T.T.-bedrijf is verhoogd met
26.827.000.—.
De belegging bij de Postchèque- en Giro
dienst beloopt thans ruim 700.000.000.
terwijl de grootte van de reserve voor
koersverliezen niet veranderde. In verband
met de aanzienlijke stijging van de beleg
ging komt het de minister wenselijk voor,
de reserve te verhogen, reden waarom in
deze begroting de winst van de Postchèque-
deze begroting de winst va nde Postchèque-
en Girodienst van 3.488.000,aan de
genoemde reserve is toegevoegd.
De winst van de Rijkspostspaarbank van
11.879.000.is gereserveerd.
Rapport. Het West-Duitse ministerie voor
vluchtelingen heeft Woensdag een uit
twee delen bestaand rapport van in to
taal 1300 bladzijden uitgegeven, waarin
het lot wordt beschreven van de Duit
sers die tussen 1945 en 1950 uit de door
Polen bezette gebieden van Oost-Duits-
land zijn verdreven. Volgens het rap
port zijn van de twaalf millioen Duit
sers, die ten Oosten van de Oder-
Neisse-linie wonen, twee millioen bij
pogingen om te ontvluchten omgekomen
of gedood. Naar Londen en Washington
zijn fotocopieën verzonden van de 382
originele documenten, aan de hand
waarvan het rapport is opgesteld.
Afgewezen. De Zuid-Afrikaar.se regering
is er Woensdag niet in geslaagd de ver
eiste meerderheid van twee derden van
het parlement te verkrijgen voor het
wetsontwerp, waarbij het kiessysteem
voor de kleurlingen zou worden gewij
zigd. 122 afgevaardigden stemden voor
en 78 tegen het ontwerp, toen dit in
laatste lezing werd behandeld. De eer
ste minister, dr. Malan, zei na de ver
gadering dat de regering zal trachten
haar plan op een andere wijze uit te
voeren.
Steun. De Amerikaanse republikeinse se
nator Flanders heeft zich Woensdag
avond te Washington uitgesproken voor
het voorstel van de democraat Steven
son voor een ontwapeningsverdrag met
de Sovjet-Unie.' Dit is de „goedkoop
ste" wijze, waarop de veiligheid van de
Verenigde Staten kan worden gewaar
borgd, aldus Flanders. Stevenson had
Dinsdagavond in een radiotoespraak
voorgesteld, dat de Verenigde Staten
opnieuw bij do Sovjet-l^nie aandrin
gen op internationale ontwapening.
Warmer. Twee Canadese onderzoekers,
Geoffrey Hattersley-Smith en Robert
Blackadar, hebben van een tocht door
het Canadese Noorden voorwerpen mee
teruggebracht, die als bewijs kunnen
gelden voor de stelling, dat de Pool-
zeeën eens tropische temperaturen heb
ben gekend. Zij vonden namelijk stuk
jes koraal-fossielen qp de met ijs be
dekte kust van het eiland Ellesmere,
hetgeen er op wijst dat de zee daar
eens een temperatuur van zestig gra
den Fahrenheit gehad heeft inplaats van
de huidige 28 graden.
Verbod. Reuter meldt dat in een bericht
van gisteren over priester-arbeiders
abusievelijk gesproken is van een ver
bod aan zowel priesters als seminaris
ten in Frankrijk om nog als arbeider
werkzaam te zijn. Het verbod van het
Vaticaan, waarvan kardinaal Pizzardo
mededeling heeft gedaan, slaat alleen
op seminaristen.
Arrestatie. De Columbiaanse oud-minister
van Onderwijs, dr. Arciniegas, thans
hoogleraar in de Zuid-Amerikaanse let
terkunde aan een Amerikaanse univer
siteit, is Woensdagavond op het vlieg
veld Idlewild bij New York in hechtenis
genomen. De professor, die zo juist was
teruggekeerd vain een reis naar Frank
rijk, zal worden ondervraagd in ver
band met de veiligheid van de Verenig
de Staten, aldus een woordvoerder.
Verdrag. In Spaanse kringen meehde men
Woensdag te wetèn, dat de économische
en militaire verdragen tussen de Ver
enigde Staten en Spanje op 23 Septem
ber te Madrid zullen worden onderte
kend. Dit is medegedeeld na afloop van
het tweede onderhoud, dat de Spaanse
minister van Buitenlandse Zaken, Ar-
tajo, en de Amerikaanse ambassadeur
in Spanje, Dunn, te San Sebastian
hebben gehad.
Poging. Van de zijde van de Britse vlieg
tuigfabriek Vickers Armstrong is mede
gedeeld, dat een straaljager van het
type Supermarine Swift binnenkort
nabij Castel Idris in Libië een poging
zal doen om het wereldsnelheidsrecord
voor vliegtuigen te verbeteren. De
Swift zal worden gevlogen door de in-
vlieger Lithgow.
Adelaar. In de nieuwe, vergrote vergader
zaal van de West-Duitse Bondsdag zijn
op voorstel van voorzitter dr. Hermann
Ehlers (CDU) de wapens van de elf-
West-Duitse staten en van Berlijn, die
voorheen de wand sierden, vervangen
door een enorme Duitse adelaar met
gespreide vleugels.
ADVERTENTIE
Hel brillegla.s waardoor U beter xiet
DAT LEVERT
NAAST LUXOR
24. Nu de Mogol blijk van interesse had
gegevén, haastte men zich om met de cir
cusvoorstelling te beginnen. In de grote
hal van Panda's huis werd een leeuwen-
kooi opgebouwdwaarin de leeuwentemmer
enkele staaltjes van dressuur liet zien.
Maar wie gedacht mocht hebben, dat dit
nu echt iets voor de Mogol was, kwam
bedrogen uit. „Drie versufte leeuwen ach
ter een ijzeren gordijn", zei hij geeuwend,
welk een triest en slaapwekkend schouw
spel! Heeft dit circus, dat zo veelbelovend
begon, dan niets sensationelers aan te bie
den, o gastheer?" Na dit duidelijk blijk van
misnoegen werd de leeuwenkooi snel weg
geruimd en maakte men zich gereed voor
het volgende nummer. De directeur betrad
de piste en verkondigde met luide stem:
„En thans vraag ik uw aandacht voor de
verrassende staaltjes van de wereldbe
roemde goochelaar HOKY POKYÜ" Nau
welijks was de nagalm van deze aankondi
ging verstorven, of een lichtvoetig per
soon sprong in de arena en maakte een
zwierige buiging. „Alle mensen!", riep
Panda, verschrikt opspringend, „daar is
Joris weer! Opgepast, dat hij niets verras
sends met de Blauwe Flonker uithaalt,
want dan krijgt de Mogol meer sensatie,
dan hem lief is!"
EEN bekend gezegde verzekert ons, dat
de appel niet ver van de stam valt en
wanneer we aan het einde van de zomer of
in de herfst na een winderige periode eens
onder een appelboom kijken.
moeten we de waarheid daar
van erkennen.
Nu zult u wel willen geloven,
dat het voor de appelboom,
noch voor de appels, wense
lijk zou zijn indien de appel
zaadjes zo vlak voor de voe- V.
ten van de moederboom zou-
den wortelschieten. Dan zou bij elke
vruchtdragende boom een warwinkel van
duizenden individuen ontstaan, waardoor
de ontplooiing van alle zou worden belem
merd. Het voordeel van de soort is dus
méér gebaat bij een zo groot mogelijke
verspreiding van de vruchten, dus - om bij
ons voorbeeld te blijven - bij appels die
ivél ver van de slam vallen. Vele planten
hebben hun vruchten dan ook voorzien
van allerhande vernuftige apparaten,
waardoor zij tot ver in cle omtrek worden
verspreid. Maar met appels en allerlei an
dere vruchten, waaraan mensen, vogels en
zoogdieren zich te goed doen, schijnt dat
niet het geval te zijn. Zulke vruchten wor
den immers óf gegeten, óf zij vallen vlak
bij de stam. In beide gevallen zou dus de
opzet van de natuur worden weerstreefd.
In werkelijkheid is dit echter slechts
schijn, althans wat het opeten betreft.
Want, hoe zonderling het ook moge klin
ken, vruchten die worden opgegeten be
antwoorden aan het doel dat ten opzichte
van de verspreiding werd beoogd. Immers,
de zaden van appels, peren, kersen, drui
ven, en noemt u verder maar op, hebben
zich omgeven mei een vochtrijk, smakelijk
vruchtvlees dat sterk suikerhoudend is,
vaak een bijzondere voedingswaarde heeft
en dus een hele reeks eigenschappen bezit
om de consumptie te veraangenamen. Voor
zover dit nog niet voldoende mocht zijn,
vestigt de vrucht bovendien nog door aan
lokkelijke kleuren of door een sterke, de
eetlust prikkelende geur de
aandacht op zichzelf. Want te
worden verorberd is haar op
zet, wijl hierin de mogelijk
heid tot verspreiding van de
nakomelingschap gelegen is.
Laten we als voorbeeld de
vruchten nemen, die door vo
gels worden opgegeten. Zeker,
er zijn vogels die er zich wel erg gemakke
lijk afmaken door het vruchtvlees van de
pit te eten en de pit aan de boom te laten
hangen. Maar talloze vogelsoorten slikken
de pitten mee naar binnen en geven de
daarin opgesloten zaden weer ongeschon
den en op ver verwijderde plaatsen aan de
natuur terug. Want de zaden zijn ter be
scherming omgeven door een steenharde
schaal, die hen in de vogelmaag in het
algemeen voldoende beschermt tegen
kneuzing en aantasting van verterende
vochten.
Wanneer we het aldus kunnen zien, is het
tevens begrijpelijk waarom vruchten in
een onrijp stadium zo volkomen ongeniet
baar zijn. Het is een middel tot zelfbescher-
ming, waardoor voorkomen wordt dat Ae
vrucht wordt opgegeten vóór de zaden
kiemrijp zijn. Het hele proces der „lok
eigenschappen", dus de combinatie van
aantrekkelijke kleuren, betoverende geur
en kostelijke smaak, treedt eerst in wer
king op het tijdstip waarop dit de plant
gelegen komt (en mens of dier er tevens
het grootste profijt van trekken).
Natuurlijk zijn er ook dieren die misbruik
maken van de vruchten, zoals bijv. het
eekhorentje met zijn tegennatuurlijke
smaak! Daarover morgen.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON
