Bevolkingsonderzoek hoogtepunt in
vijftigjarige strijd tegen t.b.c.
WïïVM WW!
Landschappen van Otto B. de Kat
^TOeek
Veelzijdige activiteit van
Haarlemse Vereniging
<3
Bloemendaal
Heemstede
Voor zendingen
A.B.C.
rieven aan
de redactie
Slechts een handvol
vallende sterren
De onvoltooide eeuw
ZATERDAG 10 OCTOBER 1953
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
9
Sociale kant
Vanmorgen trek zeewaarts
waargenomen
Brederodeduin
Trouwhartige winkelierster
kreeg tenslotte argwaan
meubelen
„Uw plant lijdt aan bladluis,
f 2,25 als 't u blieft"
H. Oderkerk veertig jaar
in dienst der gemeente
Vanmiddag weer bussen
naar De Glip
Aanzienlijke versterking
extra diensten N.Z.H.
Nijverheid en Handel
Een lie de France op de Keizersgracht
mmmbmm:m mm m
Uurlonen in het
bouwbedrijf
Binnenkort een vlaag
Orioniden te zien
Rector N. de Rooi spreekt
voor „Geloof en Wetenschap"
Belgische bloemisten willen verdere
beperking der snijbloemen invoer
Wanneer op 19 November de burgemeester en de wethouder van Volksgezondheid als
eerste Haarlemmers voor de Röntgenlampen zullen treden om hun longen te laten
fotograferen, zal dat een mijlpaal betekenen in het bijkans vijftigjarig bestaan van
de Haarlemse Vereniging tot bestrijding der tuberculose.
Want het massale bevolkingsonderzoek dat dan begonnen wordt is natuurlijk niet
als een eindpunt van de tuberculosebestrijding te beschouwen, maar wel als een
hoogtepunt; een grootse aanval in de reeds bijna, maar nog lang niet geheel gewonnen
oorlog tegen de gevreesde volksziekte; een actie om de laatste haarden van besmetting
op te sporen en uit te roeien.
Het zou verkeerd zijn indien men ging denken, dat op grond van de gunstige cijfers
der laatste jaren van een tuberculose-gevaar niet meer zou kunnen worden gesproken.
De ziekte is wel teruggedrongen, maar nog niet overwonnen. Daarom is het van zo
grote betekenis, dat straks geen enkele Haarlemmer zich zal ontrekken aan dit
onderzoek.
In het kader van onze voorlichting met het oog op het bevolkingsonderzoek hebben
wij deze week een gesprek gehad met de voorzitter van de Haarlemse Vereniging tot
bestrijding der tuberculose, dr. O. II. Dijkstra, over het werk van die organisatie.
De Haarlemse vereniging werd opgericht
op 20 Juni 1904 door de onlangs tachtig
jaar geworden dr. L. C. Kersbergen. Zij
telt thans 19.000 leden, hetgeen een buiten
gewoon groot aantal genoemd mag worden.
Haar activiteit valt in twee hoofdzaken te
onderscheiden: het Consultatiebureau, dat
tezamen met het overkoepelend provin
ciaal orgaan de Noordhollandse Vereni
ging voor de t.b.c.-bestrijding wordt ge
ëxploiteerd, en het huisbezoek.
Over het Consultatiebureau hopen wij
een volgende keer te schrijven.
Het huisbezoek, zowel bij patiënten als
bij oud-patiënten, geschiedt door dames
met het diploma voor verpleegster met de
aantekening voor wijkverpleging.
De stad is daartoe in vijf wijken ver
deeld met evenveel wijkverpleegsters. Vier
daarvan worden gesalarieerd door de
Haarlemse Vereniging, de hoofdhuisbe
zoekster door de Noordhollandse organi
satie.
Dat huisbezoek geschiedt onder het
motto, dat voorkomen beter is dan ge
nezen.
Vandaar dan ook dat grote aandacht
wordt besteed aan de hygiëne in het gezin
van de t.b.c.-patiënt om te voorkomen dat
de ziekte zich in het gezin uitbreidt, hoe
onplezierig het voor de betrokkenen ook
moge zijn, dat bijvoorbeeld de kinderen
niet in de ziekenkamer mogen komen.
De huisbezoekster geeft voorts aanwij
zingen welk vertrek het meest als zieken
kamer in aanmerking komt op grond van
de ligging, de luchtverversing en derge
lijke.
Daar is dan verder nog de zorg voor het
sputum. De wijkverpleegsters hameren er
steeds weer op, dat er wat dat betreft niet
slordig wordt omgesprongen met het spu
tum, dat opgevangen kan worden in
speciale door de Vereniging verstrekte
potten.
Er is natuurlijk ook een belangrijke
sociale kant aan de taak van de huisbe
zoekster. Zij zorgt dat er, waar nodig, hulp
in de huishouding komt. Wanneer het gezin
financieel gedupeerd is, kan de Vereniging
een huurbijdrage verstrekken. Daarvoor is
jaarlijks een bedrag van drieduizend gul
den per jaar beschikbaar.
De huisbezoekster is voorts de voorspraak
van de patiënt bij allerlei instanties, zoals
Sociale Zaken, Gewestelijk Arbeidsbureau,
Huisvestingsbui-eau.
Dan is er verder de Nazorg, waarbij het
vaak een groot probleem is, hoe de ge
wezen patiënt weer aan de slag kan komen
in een passende betrekking.
Tenslotte onderhoudt de huisbezoekster
de band tussen patiënt en Consultatie-
ADVERTENTIE
AUTORIJLES bij v. d. ZEE
betekent RIJBEWIJS OKé
Tclcf. 17355
De Vogeltrek
De waarnemingspost van de Vogelwerk
groep aan het Bloemendaalse strand meld
de vanmorgen:
Ook vandaag stond de trek weer duide
lijk onder invloed van de zwakke Zuiden
wind De vink trok in nog groter getal door
dan gisteren. Ruim vijfduizend van deze
vogels, gemengd met kepen, passeerden de
post tussen 7 en 8 uur.
De spreeuwentrek zette vandaag krach
tig door. Ruim tweeduizend vogels gedu
rende die tijd in ongeveer twintig groepen.
Merkwaardig was
dat tussen half-
negen en halftien
trek zeewaarts
werd gezien. De
vogels kwamen
aanvliegen in
West-Zuidweste
lijke richting, vier
groepjes van on
geveer vijftig vinken en honderd spreeuwen
vlogen recht zee over. Boven het water
gingen ze hoog vliegen.
De vinken vlogen regelmatig voorbij in
kleine groepjes, tweeduizend in totaal en
driehonderd spreeuwen passeerden nu en
ook werden vijftien bonte kraaien en
kauwen geteld. De leewerikentrek neemt
af. Slechts honderd van deze vogels zijn
genoteerd. Aan de binnenduinrand was
van zeven uur tot half negen ook nog aar
dige trek. Honderdtachtig vinken, 35 roe
ken, 36 spreeuwen, 148 kauwen en ver
scheidene zangvogels.
bureau, eigenlijk tussen het gezin en dat
bureau.
De Vereniging doet nog meer. Zij leent
tweehonderd bedden uit en 45 ligstoelen,
een voor de meesten niet-onwelkome ser
vice wegens de grote slijtage van bedde-
goed bij langdurige ziekte.
Zij verleent voorts haar bemiddeling aan
die verplicht-verzekerden, die in aanmer
king komen voor een bijdrage in het voed
selpakket.
Voorts loopt de uitzending van alle
patiënten naar de Nederlandse sanatoria,
ook dat in Davos, altijd via het Consul
tatiebureau.
Bovendien schiet de Vereniging aanzien
lijke bedragen, die zij later door de zie
kenfondsen gerestitueerd krijgt voor die
verpleging, voor.
Voor het grote publiek wordt de activiteit
van de Haarlemse Vereniging voor de
t.b.c.-bestrijding wellicht het beste be
lichaamd in het sanatorium „Brederode
duin".
Inderdaad 'n klein percentage tegenwoordig
nu, dank zij de grote offervaardigheid van
velen, de vroegere „lighallen met dagver
blijf" konden worden verbeterd en ook de
beschikking kregen over een Röntgen-
apparaat.
Vele verenigingen helpen mee de fondsen
voor onderhoud en vernieuwingen bijeen
te brengen. Daaronder neemt de Algemene
Bond van Postduivenhouders een eerste
plaats in. Door middel van wedvluchten
bracht zij grote bedragen bijeen en dat al
sinds 1928. De laatste keer betrof het zelfs
de som van zeven mille.
De Haarlemse Vereniging neemt de ver-
plegingskosten van de zogenaamde „dag
kinderen" geheel voor eigen rekening; ook
het vervoer van en naar huis.
De verpleegkosten der overige patiënten
zijn herverzekerd.
Wat betreft de financiering van dit alles
vertelde dr. Dijkstra, dat de kern wordt
gevormd door de 19.000 leden, die ieder
een gulden contributie per jaar betalen.
Verder is er nog een subsidie van de ge
meente Haarlem van zes mille en ook bij
dragen van Heemstede en Zandvoort.
Belangrijk zijn ook de jaarlijkse op
brengsten van de Emmabloemcollecte,
waarvan de vereniging 85 procent ontvangt.
Desondanks blijft het telkens moeilijk de
begroting sluitend te maken, moeilijk in die
zin, dat allerlei voorzieningen wel eens tot
later datum uitgesteld moesten worden.
Met het bevolkingsonderzoek was het
bestuur graag eerder begonnen en ook de
bouw van een nieuw consultatiebureau
een kwestie van tweeëneenhalve ton
kostte en kost veel hoofdbrekens.
Toch is het nu zover, dat aangenomen
kan worden, dat eind 1954, begin 1955 het
nieuwe gebouw een feit zal zijn.
Verder heeft het Consultatiebureau dezer
dagen de beschikking gekregen over een
nieuwe Röntgen-apparatuur.
Intussen is het zo, dat het beestuur aan
de begrotingszorgen niet te zwaar tilt: men
beoogt nu eenmaal geen winst te maken.
Het gaat om de ideële betekenis van het
werk. De tuberculosebestrijding moet ge
meengoed van iedereen worden. Daarom
legt men gaarne iedere keer 750 gulden toe
op de verschijning van het vei-enigings-
orgaan, dat de leden gratis krijgen.
En wat die leden betreft: men heeft er
liever tien van een gulden, dan één van
tien gulden.
Met het verhaal, dat zij weduwe was
en vier kinderen had, die in een kinder
tehuis werden verpleegd, wist de 39-
jarige Haarlemse A. C. W. K. het mede
lijden van een winkelierster op te wekken.
Toen de vrouw nog vertelde, dat deze
kinderen Zondag zouden thuis komen om
te eten, zonder dat zij over voldoende geld
voor eetwaar beschikte, was de trouw
hartige winkelierster onmiddellijk bereid,
eetwaar ter waarde van ongeveer f 6.50
mee te geven, die dan later wel betaald
zou worden. K. verwachtte trouwens ieder
ogenblik een chèque van haar werkgever.
Een paar weken later was de chèque even
wel nog niet gearriveerd, zodat zij weer
naar de winkelierster toestapte, aan wie
zij nu een bedrag van f 60 te leen vroeg.
Het verhaal, dat K. inmiddels was ge
opereerd aan de blindedarm, geloofde de
winkelierster toen niet meer. De recherche
werd van het voorval in kennis gesteld en
toen bleek, dat het verhaal slechts fantasie
was. Ook bleek, dat K. door middel van
valsheid in geschrifte in het bezit was
gekomen van een costuum. Zij is inge
sloten.
ADVERTENTIE
met schriftelijke
garantie
De nieuwste ont
werpen vindt U
op onze
120 modelkamers
BH
in elk genre
in elke prijsklasse
een grote keuze
WONINGINRICHTING
1^0 MODELKAMERS „BEVERW'JK
Er werd gistermiddag gebeld aan een huis
aan de Koudenhorn. Het dochtertje deed
open; voor haar stond een man, die zonder
iets te zeggen naar binnen stapte en de trap
opklom. Op de overloop stond de bewoonster
van het perceel, die het doel van 's mans
komst vroeg. ,,In uw kamer staat een plant en
die zit vol bladluis", deelde de bezoeker mee.
„Ik ben een kweker uit Aalsmeer en ik heb
daar een middeltje tegen." Met deze woorden
stapte de man de kamer binnen, begaf zich
naar een plant, die voor het raam stond en
ging deze met een mesje bewerken. Na deze
operatie keerde hij naar de bewoonster terug
en eiste 2.25. Deze had helemaal geen op
dracht gegeven voor deze behandeling, maar
ze was zo geïntimideerd, dat zij toch maar
betaalde. Deze man, de 56-jarige Amsterdam
se tuinman A. L-, is over zijn brutale optre
den door de recherche onderhouden.
Op 22 October hoopt de heer H. Oder
kerk, chef van de afdeling bevolking en
verkiezingen ter gemeentesecretarie, de
dag te vieren, dat hij veertig jaar in dienst
van de gemeente Haarlem is.
De aanstaande jubilaris is op 6 October
1892 geboren en kwam op twintigjarige
leeftijd als bediende in tijdelijke dienst bij
Bouw- en Woningtoezicht. Op 20 Mei 1914
werd hij klerk op de afdeling bevolking
op het stadhuis. In 1922 werd hij adjunct
commies, in 1930 commies, op 15 Mei 1945
hoofdcommies en op 1 Januari 1947 refe
rendaris.
Na de bevrijding is de burgerlijke stand
in twee afdelingen gesplitst en de heer
Oderkerk werd chef van de afdeling be
volking en verkiezingen. Onder zijn leiding
zijn op de afdeling verbeteringen ontstaan
doordat de gemeente een citograaf aan
schafte, waardoor het mogelijk is in korte
tijd op de hoogte te komen van allerlei
bijzonderheden over de Haarlemse bevol
king.
De buurtschap De Glip tussen Heemstede
en Bennebroek, welke sinds Woensdag
middag niet meer voor bussen bereikbaar
was, zal vanmiddag weer door de N.Z.H.
worden bediend volgens de op 4 October
ingegane dienstregeling.
Deze faciliteit wordt uitsluitend aan
bussen verleend; het overige verkeer dient
nog om te rijden.
Wij vernemen, dat met ingang van
Maandag de N.Z.H. drastische maatrege
len zal nemen om de forensenspits op de
buslijn HaarlemLeiden op te vangen.
Er zullen dan acht in plaats van vijf
extrabussen worden ingelegd, terwijl
voorts alle versterkingsdiensten Haarlem-
Hillegom zullen worden doorgevoerd tot
Lisse.
In de stad zullen in de middaguren ten
minste drie extra bussen beschikbaar blij
ven, waarvan er een van ongeveer 16.45
uur tot 18.15 uur een aantal extra ritten
Grote MarktValkenburgerplein zal ma
ken.
Vorig jaar is ter gelegenheid van de jaar
vergadering van de Nederlandse Maatschap
pij voor Nijverheid en Handel te Haarlem een
actie gevoerd om de jeugd in contact te bren
gen met het bedrijfsleven. Vele scholen heb
ben toen bezoeken afgelegd aan industrieën
in Haarlem en omgeving. Het departement
Haarlem van de maatschappij heeft met deze
actie veel succes geboekt en het bestuur wil
haar voortzetten. Om de plannen te verwe
zenlijken heeft de vergadering van het depar
tement Vrijdagmiddag besloten het bestuur
met een lid uit te breiden. Tot lid van het
bestuur werd gekozen mr. L. van Nouhuys,
die speciaal belast zal worden met de plan
nen, om bij de jeugd belangstelling op te
wekken voor het bedrijfsleven.
ZONDAGSDIENST
De artsendienst van de doktoren in Bloe-
mendaal-dorp wordt van hedenmiddag twee
uur tot Maandagmorgen acht uur waargeno
men door de arts J. H. M. Egberts, Zuider
Stationsweg 12, Bloemendaal, telefoon 22261;
die van de Overveense huisartsen tot
Zondagavond elf uur door de arts P. A. M.
Krijger, Militaireweg 18, Overveen, tele
foon 24480.
In hetzelfde tijdvak is de dienstdoende
wijkverpleegster zuster J. J. M. de Bruin,
Platancnlaan 10, Bloemendaal, telcf. 25769,
b.g.g. 10920.
De Zondags-, avond- en nachtdienst van de
apotheken voor Overveen, Bloemendaal en
Santpoort wordt van hedenavond zes uur
txt Zaterdag 17 October in spoedgevallen
verzorgd door de Bloemendaalse apotheek
(mej. J. M. E. Reyvers), Bloemendaalseweg
85, Bloemendaal, telefoon 22181. Ook is ge
opend Apotheek De Wilde, Broekbergen-
laan 42, Santpoort-dorp, telef. K 25608284.
DOKTERSDIENSTEN
De doklersdiensten voor Zondag 11 Octo
ber worden te Heemstede waargenomen door
dr. P. M. v. d. Gugten, Heemst. Dreef 37, tel.
39903 en dr. A. L. C. van Lier, Pietaer Aertz-
laan 6, tel. 39875.
Wijkverpleging: zr. P. Mantz, Camplaan 17.
Aerdenhout Apotheek, Zandvoortselaan
164, tel. 26772 en Heemsteedse Apotheek,
Binnenweg 98, tel. 38197.
„De misstap van dr. Talbot". (Cine
ma). Een uitzonderlijk sombere geschie
denis over een arts die zijn hart verliest
aan een zangeres uit een nachtclub, maar
het niet over zijn hart kan verkrijgen zijn
vrouw om een scheiding te vragen. Hij
vindt er tenslotte wat op door een patiënt
die op zijn spreekuur sterft in zijn eigen
auto van een rots te laten vallen. Iedereen
rouwt dan om dokter Talbot, die in wer
kelijkheid echter zijn geliefde achterna is
gereisd. Hij beleeft daar overigens weinig
plezier van door de voortdurende spanning
die hem kwelt. jDan krijgt hij een auto
ongeluk, dat zijn gezicht onherkenbaar
verminkt, zodat hij meent eindelijk rust
te vinden. Een misrekening overigens,
want de politie komt op een kwade dag
mr. Henry Thomson de naam waaronder
hij zich schuil houdt arresteren wegens
moord op dr. Talbot.
Dit niet bijster opwekkende verhaal
speelt zich af in een troosteloze duistere at
mosfeer en men is geneigd te veronderstel
len, dat Hollywood hier nu eens een film
a Ia de Franse school wilde vervaardigen,
een scherpzinnige noodlottige intrigue, ge
stoken in een jas van zwaarmoedigheid.
Welnu, deze opzet is mislukt. Dergelijke
tragedies eisen een grotere stijl dan de
Amerikaanse filmhoofdstad bezit.
W. L. B.
„Het geheim van drie vrouwen" (M i -
n e r v a) Een titel, die zowel een gru
wel- als een kolderfilm zou kunnen aan
duiden, met als derde mogelijkheid een
enerverende thriller, doch die tot onze
verrassing juist een ongemeen boeiende
historie bleek in te houden.
In een schier ontoegankelijke bergkloof
liggen de wrakstukken van een veronge
lukt vliegtuig, met als enig overlevende
de vijfjarige Johnny, die bij deze ramp
zijn beide pleegouders verloor. Bij het
vernemen van deze tijding spoeden zich
drie vrouwen naar de plaats van het on
heil; drie vrouwen van uiteenlopend ka
rakter, die elk vijf jaar geleden hun zoon
tje ter adoptie hebben afgestaan. Zij zijn
ADVERTENTIE
groot of klein
is BESTELDIENST ABC niet te evenaren.
BARREVOETESTRAAT 2 - HAARLEM
Tel. 18428 na 6 uur 14810 - 14155
„France, mère des arts, des armes et des
lois!" zong reeds Joachim du Bellay in de
zestiende eeuw. Wat de wapens en de wet
ten aangaat is Frankrijk zo zoetjes aan een
grootmoeder geworden, die haar beste tijd
gehad heeft. Maar „moeder der kunsten"
is zij nog steeds. Dit is het gebied waar zij
nog niets van haar invloed verloren heeft.
Zeldzaam immers is in ieder ander land de
schilder die in zijn kunst geheel en al van
eigen bodem is; altijd wel heeft hij een
druppeltje Frans blopd en een scheutje
Franse wijn in de aderen. Kom bijvoor
beeld een Hollands schilder tegen en
vraag hem waar hij de afgelopen zomer
geweest is, tien tegen een dat ge de naam
van een of ander u tot nog toe onbekend
dorpje in de Provence te horen krijgt.
En is Parijs niet hun aller tweede vader-
en-moederstad samen? Toen Hendrik Tol
lens zijn befaamde „Wien Neerlands bloed
in d'aderen vloeit, van vreemde smetten
(Verkort weergegeven
Pijl en boog. In Haarlems Dagblad van
30 September wordt in de rubriek „Kort
en Bondig" vermeld, dat het schieten met
pijl en boog door de jeugd in Hilversum
druk beoefend wordt. Het gevolg is ge
weest, dat een der kinderen in het oog
geraakt werd en dit oog moest missen.
In de Parklaan, dus binnen de bebouwde
kom, wordt thans door een aantal kinderen
óók met pijl en boog geschoten. Achter hel
Ripperdapark is echter een open veld waai
de kinderen kunnen spelen en waar tevens
de kans veel kleiner is, dat er iemand ge
raakt wordt.
J. A. HEYDEMAN,
Parklaan 79.
Overzicht van de huidige stand van zaken bij de Velsense tunnelbouw: de eerste
stukken van de auto- en spoorwegtunnel liggen nu in de Zuidelijke bouwput.
vrij" bij elkander rijmde, toen bewees hij
daardoor, ten eerste dat hij geen dichter
was en ten tweede dat hij blijkbaar zelden
op een schilderijententoonstelling kwam,
hoewel hij verfhandelaar van professie
was.
Uw kunstcriticus en recensent Otto B. de
Kat komt, te uwer informatie, juist op alle
schilderijententoonstellingen en weet dus
zeer goed wat de schilderkunst aan Frank
rijk schuldig is. Zijn Franse collega André
Lhote heeft eens een boek geschreven, dat
de titel draagt: „De la palette a l'écritoire".
Deze titel - Van het palet tot de schrijf
tafel - is de korte samenvatting van het
leven van een schilder, die ook kunstcriti
cus is. Het is Otto de Kat de schilder, die
deze maand de aandacht opeist voor een
kleine tentoonstelling, die hij houdt in de
kunstzaal Santee Landweer op de Keizers
gracht te Amsterdam. En daarom zit ik
ditmaal aan de schrijftafel, die de zijne is
om er het mijne van te zeggen.
Dit kan kort zijn. De tentoonstelling is
samengesteld op één thema: het Franse
landschap. De Kat heeft een kleine keuze
gemaakt uit een tiental olieverfschilderijen
en een twintigtal aquarellen, die hij in de
laatste jaren uit zijn contact met het Fran
se landschap gemaakt heeft: in Versailles,
Parijs en Sables d'Olonne in de Vendée.
Naar mijn gevoel heeft de aquarellist
hier de primeur. Die aquarellen hebben,
met de olieverfschilderijen vergeleken, iets
poëtisch en muzikaals dat bijzonder mooi
is. Ze zijn rijker van kleur en nuance,
kortom, het is alsof ze zelf in het licht van
het Franse landschap gedoopt zijn. Er is
hier een aquarel uit Sables d'Olonne, een
gezicht op de haven, met het kerkje op de
achtergrond (No. 1). De vloeiing van water,
licht en lucht tezamen, het kleurige zonder
bontheid, die rijkdom in bescheidenheid,
dit alles maakt deze aquarel tot iets kost
baars, iets dat mij in het geheugen bleef als
een melodie, die men nog uren lang blijft
na-horen.
En zo zijn er speciaal onder de aqua
rellen uit de Vendée, nog enkele van dit
gehalte. Alleen al hierom is deze kleine
expositie een lie de France op de Keizers
gracht. En tóch: van Neerlands bloed!
(met een scheutje wijn - qui sait)?
H. L. PRENEN
er allen in hun hart van overtuigd, dat
het in doodsgevaar verkerende kind het
hunne is en in gedachten doorleven zij
nog eenmaal het tragische verleden, dat
hen noodzaakte van het kind afstand te
doen. De camera maakte deze herinne
ringen zichtbaar, met als resultaat een
boeiende speelfilm, waarvan het verhaal
aan de voet van de bergkloof een knap
gevonden oplossing vindt. Een goede beurt
voor de scenario-schrijvers, die niet in een
storende sentimentaliteit ontaardden en
bovendien nog een treffende dialoog wis
ten op te tekenen. En verder drie fasci
nerende vrouwenrollen van Eleanor Par
ker, Patricia Neal en Ruth Roman; een
combinatie van spel en intrige, welke geen
enkele bioscoopbezoeker teleur zal kun
nen stellen.
„De Duivelspas" (City) Een pas uit
de Amerikaanse burgeroorlog terugge
keerde Indiaan (Robert Taylor) moet zo
dra hij thuis komt zijn land verdedigen
tegen een groot aantal schapenboeren. Dat
lukt niet al te best. Hij roept nog de hulp
in van een charmante advocate, maar
zelfs deze is niet in staat de kolonisten
van hun ongelijk te overtuigen.
Het slot van het liedje is natuurlijk een
stevige schietpartij en dan loopt het alle
maal enigszins anders af dan de geregelde
bezoeker van dergelijke Wild-West films
verwacht.
Alle manlijke Indianen worden namelijk
neergeschoten, de vrouwen en de kinderen
worden ondergebracht in een reservaat
en de advocate gaat onverrichter zake
huiswaarts.
Van Dinsdag tot en met Donderdag
draait in deze bioscoop „Vergeten Levens"
met Greer Carson en Walter Pidpeon in de
hoofdrollen. H. d. G.
„Hard als graniet". (Frans Hals).
De jonge Marsh Williams is een even lastig
als eigenwijs kereltje. Een normale werk
kring met een klein salaris ligt hem dan
ook niet. Nee, hij wil veel geld verdienen
met zo gering mogelijke inspanning. In het
van drank verstoken Noord Carolina gaat
hij met enkele lieden van zijn slag whiskey
stoken, maar wordt na een paar succes
volle maanden gesnapt. Marsh en zijn kor
nuiten worden overvallen, waarbij een
overvaller gedood wordt. Vluchten doet de
ferme drankstoker niet, zodat hij al spoe
dig dertig jaar dwangarbeid op zijn straf
lijst heeft staan. En dan begin het lieve le
ventje pas goed. Marsh blijft eigenwijs en
lastig en hem wordt het leven dan ook bat-
moeilijk gemaakt. En toch kruipt hij als
hij lang voor het verstrijken van zijn straf
tijd gratie krijgt als een man met toe
komst een geweer stevig onder de ar
men geklemd uit zijn gestreepte pakje
Blijkens een mededeling aan het begin
van deze weinig belangwekkende film is
het de verfilming van het verhaal over het
leven van Carbine Williams, de man die
Amerika verrijkte met een nieuwe kara
bijn. Voor de militairen in de zaal leek het
ons een aardige instructie-film. E.K.
„Vrouwcnpolitie" (Li do) Een vooral
sympathieke Engelse film, die het werk
der Londense vrouwelijke politie zo al niet
propageert dan toch van zijn meest mens
lievende kant laat zien. Deze tendenz is
ook wel eens nadelig, omdat de dames en
geltjes worden, wier deugd en dapperheid
elke vuurproef glansrijk doorstaat. Er is
evenwel voor variatie in de diverse be
proevingen gezorgd en de afwisseling, die
daardoor ontstaat maakt de film zeer ge
nietbaar, mede door het goede camera
werk, waarmee ze zich van vele opge
schroefde collega's gunstig onderscheidt.
Het loont in ieder geval de moeite er ken
nis van te nemen. Fr.
„Don Camillo" (Lux or) De populari
teit van Don Camillo neemt niet af. Zijn
terugkeer werd volgens de verwachtingen
geprolongeerd.
„De man met de wassen beelden"
(Rembrandt) Ook deze drie dimen
sionale schepping is geprolongeerd.
Het overleg tussen werkgevers en werk
nemers-organisaties in het bouwbedrijf
over het afsluiten van een landelijke col
lectieve arbeidsovereenkomst, heeft moei
lijkheden opgeleverd, onder meer wat de
uurlonen der geoefenden en geschoolden
en de reisregeling betreft.
Het college van Rijksbemiddelaars heeft
nu bepaald, dat de lonen van de geschool
de en de geoefende arbeiders, werkzaam
in de burgerlijke- en utiliteitsbouw en in
de water-, spoor- en wegenbouw met res
pectievelijk 3, 3, 4, 4 en 4 cent in de le tot
en met de 5e gemeenteklasse zijn verhoogd.
De jeugdlonen worden naar evenredigheid
hoger.
De positie van chauffeurs en uitvoerend
personeel in het bouwbedrijf zal nader
worden vastgesteld.
Voor het uitvoerend personeel zal op
korte termijn een afzonderlijke regeling
worden vastgesteld.
(Van onze sterrekundige medewerker)
De sterrenregen is ons ontgaan, zoals u
zult hebben gemerkt indien u daar gister
avond vergeefs, naar is gebleken
evenals wij naar hebt uitgekeken. Wij be
vonden ons ergens in de Kennemerduinen,
bij een kristalheldere hemel, waarin echter
nauwelijks één vallende ster te zien is ge
weest gedurende de anderhalf uur dat wij
daar stonden van half elf tot bij midder
nacht. Misschien is uw oog bij het dwalen
langs het uitspansel ineens gestuit op die
heldei-e ster aan de Oostelijke hemel, die
in de loop van de avond hoger en hoger
rees: Jupiter. Deze Jupiter is waarschijn
lijk de oorzaak geweest, dat de sterrenre
gen van de Draconiden ons ditmaal is
ontgaan.
Wij hebben bij vroegere gelegenheden
als eens gesproken over een andere zwerm
meteorieten: die der Leoniden, die van de
tiende eeuw af tot eeri kleine honderd jaar
geleden steevast om de 33 jaar in Novem
ber een sterrenregen op aarde veroor
zaakten. Maar na 1866 was het afgelopen;
de sleep meteorieten had zich op haar reis
door de interplanetaire ruimte één keer te
dicht bij Jupiter gewaagd en was door de
sterke aantrekkingskracht van deze planeet
uit haar baan getrokken. Deze koerswij
ziging leidde er toe, dat de baan van deze
steentjes voortaan de aarde niet meer
passeerde.
Vermoedelijk is thans iets dergelijks
gebeurd met de Draconiden, die ons in
1933 zo'n boeiend schouwspel hebben be
zorgd. Met zekerheid is het nog niet te
zeggen, maar wij hoorden vanmorgen in
sterrekundige kringen dat vermoeden wel
uitspreken. Intussen is men in vakkringen
evenzeer teleurgesteld als ieder ander, die
gisteravond vol hoop de hemel heeft be
zien. Op de Utrechtse Sterrenwacht bij
voorbeeld zijn van negen tot twee uur
vannacht zestien mensen met camera's in
actie geweest om eventuele vallende ster
ren te fotograferen. En te Leiden hebben
dertig hoogleraren en studenten zelfs tot
half zes vanmorgen waarnemingen gedaan,
alles echter met zeer gering succes.
Met de Draconiden is het dus misge
lopen en onze hoop blijft nu gevestigd op
de eerstvolgende vlaag meteorieten die
onze dampkring moet binnendringen: die
der Orioniden. Deze Orioniden worden
verwacht op 19 October aanstaande.
Voor „Geloof en Wetenschap" sprak Vrij
dagavond in de Stadsschouwburg rector W.
de Rooi over de katholieke emancipatie in
haar ontwikkeling gedurende de afgelopen
honderd jaar onder de titel „De onvoltooide
eeuw." Wanneer men zijn voordracht zou
moeten karakteriseren, dan zou men haar
het best een in vele opzichten voor katho
liek en niet-katholiek verrassende stelling
neming ten aanzien van de situatie der
katholieken kunnen noemen met als opval
lendste kenmerk een gedurfde visie op de
toekomst. Want rector de Rooi ontwikkelde
vooral in het slot van zijn betoog een vrij
afwijkende gedachtengang over de positie
der katholieke vakorganisaties en hun
noodzaak van bestaan bij de voltooing van
de Publiek Rechtelijke Bedrijfsorganisatie,
welke noodzaak hij ernstig in twijfel trok.
Ook voor de katholieke politieke partij-
vorm achtte hij een nieuwe koers tot de
naastbijzijnde mogelijkheden, ook al toonde
hij zich een uitgesproken voorstander voor
het behoud der eenheid. Slechts met één
concreet voorbeeld staafde hij zijn inzichten
en wel met dat van de huidige verbrokke
ling in de katholieke politieke gelederen.
Men is bezig contact te zoeken, zo zei hij,
maar hoe de onderhandelingen verlopen en
wat zij precies inhouden, daarover hoort
men geen woord. Wanneer het Centrum
voor Staatkundige Vorming niet zo sterk
naar één partij getrokken was zou het het
overkoepelend orgaan kunnen zijn waarin
men elkander kon vinden. Nu beantwoordt
het niet aan zijn opzet. Nu biedt het ook
voor een nieuwe vorm geen kansen.
De inleider kwam tot zijn conclusie op
grond van de historische ontwikkeling van
de katholieke emancipatie in sociaal en
politiek opzicht, een emancipatie welke
vrijwel parallel liep met de arbeiders
emancipatie. Drie monsterverbonden komen
daarin voor. Het eerste van de katholieken
met de liberalen, dat duurde van 1815
1830. Een periode van isolement volgde tot
1880. Opnieuw komt dan een verbintenis
tot stand en wel met de anti-revolution-
nairen, dat het ook vijftien jaar volhoudt.
Weer gaat men op eigen kracht verder tot
1945 en verzuimt in de crisisjaren de ge
durfde coalitie met de S.D.A.P., hetgeen een
veroordeling mag heten van de toen ge
voerde politiek. Pas in 1945 komt het derde
monsterverbond tot stand. Als eenmaal de
P.B.O. werkelijkheid is zal ook dat geen zin
meer hebben. Zal het in 1960 zijn? Maar
dan zijn ook de vakorganisaties overbodig
en moet de politieke partij op nieuwe leest
worden geschoeid. Hoe, dat kon de inleider
niet zeggen. Hij was geen profeet. Maar hij
vond de tekenen wijzen in deze richting.
De verhouding der katholieke standen
onderling zal beslissend zijn voor de toe
komst, zo oordeelde hij. Op sociaal en poli
tiek terrein is winst geboekt. Het massaal
karakter der katholieke partijvorm is een
machtig wapen, maar het gaat er niet om de
machtspositie te verwerven, zoals men de
katholieken verwijt, het gaat er net als een
eeuw geleden om het geloof vrij te kunnen
beleven. Verknoopt aan het sociale pro
bleem is het cuturele probleem. Op cultu
reel gebied zijn de katholieken nog niet
ver genoeg gevorderd. In 1853 moest het
katholiek onderwijs van de grond af wor
den opgebouwd. De culturele standing der
Nederlandse katholieken is momenteel van
het schooltype der Mulo. Met de wens, dat 't
peil zal worden opgevoerd en de leiding
gevende katholieken hun taak zullen ver
staan besloot rector de Rooi zijn voordracht.
Mr. Vorstman, voorzitter van „Geloof en
Wetenschap" sprak aan het slot van de
avond een warm huldigend dankwoord.
Het verbond van Bloemisten in Brussel
en Aalst heeft een resolutie aangenomen,
waarin wordt verklaard dat de ongunstige
toestand die nog steeds in de Belgische
snijbloemenirtdustrie heerst, hoofdzakelijk
is toe te schrijven aan de nog altijd te
grote invoer uit Nederland. Het verbond
dringt er daarom hij de Belgische regering
op aan onverwijld de invoer van Nederland
se snijbloemen nog verder te beperken. Dé
invoer van Nederlandse snijbloemen in
België werd onlangs reeds verminderd tot
55 procent van die van 1952.
