P. v. d. A.-fractie keert zich tegen de motie-Romme r VALDA Vijfmogendheden-gesprek over Triest PANDA EN DE BLAUWE FLONKER Wereldnieuws Belastingontwerpen hebben over het algemeen de instemming van de Kamer De radio geeft Vrijdag Tito zou instemmen met een voorlopige compromis-oplossing mmm Eerste Engelse drifter aan IJmuidense afslag MEUBELEN! ió het zo Tijdloos kJ DONDERDAG 2 2 OCTOBER 1953 HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT TWEEDE KAMER SCHILDPAD BRILLEN WINTERJASSEN ƒ78.-, 89.- tot 225.- Namen van uit Rusland teruggekeerde Nederlanders Overdracht van vijf nieuwe legerplaatsen Ex-Nederlandse SS-ers uit Sovjet-Unie terug Staking in Italië p H bLLÏI KK Teddy gevoerde Windjackets Amerikaanse médaille voor Dahliakweker Protest tegen plan voor nieuw taxibedrijf in Amsterdam Apeldoornse aap doolt al een week vrij rond Mooie glanzende LINCOL W R IJ F W A S PAST ILLE S OE07ACHTI VALDAMILD Hulp der V.S. voor Spaanse staalindustrie (Van onze parlementaire redacteur) Tot het belangrijkste van de Woensdag middag voortgezette gedachtenwisseling in de Tweede Kamer behoorde ongetwijfeld de door de heer Hofstra (P. v. d. A.), mede namens zijn fractiegenoten, afge legde verklaring over de motie-Romme inzake de vrijere loonvorming. Hoewel een aantal punten uit die motie niet onaan trekkelijk leken, zei de heer Hofstra, dat hij haar niet uitvoerbaar achtte. Wat zal er bijvoorbeeld gebeuren indien werkgevers en werknemers het niet eens kunnen worden? Bij het bedrijfstaksgewijze gevoerde overleg is !t ontstaan van een machtsstrijd tussen de twee groepen niet denkbeeldig. Aangezien behoud van de arbeidsvrede zijns inziens het belangrijkste is, geeft hij de voorkeur aan handhaving van het tegenwoordige stelsel van loonvorming. Niet alleen de socialisten zijn trouwens van oordeel, dat een geleide loonpolitiek zeer belangrijk is voor het op peil houden van de werkgelegenheid. Zich afvragende wat er in 1954 zou geschieden, indien de motie-Romme zou worden aangenomen, voorspelde de heer Hofstra, dat dan de lonen in sommige bedrijfstakken omhoog zullen schieten, maar in andere zullen dalen. Een deel der arbeiders zou dan on rechtvaardig behandeld worden. Verder zou een verscherping van de tegenstellin gen tussen stad en platteland het gevolg zijn. Met de belasting-ontwerpen, zoals deze nu luiden, kon hij in het algemeen accoord gaan. Ofschoon hij in economisch opzicht voelde voor de voorgestelde investerings aftrek, meende hij, dat men uit een oog punt van belastingpolitiek daarmee op de verkeerde weg is. Wij zijn het eens met de begroting en met de belastingontwerpen, zo besloot de heer Hofstra. De heer Van den Heuvel (A.R.) stelde de vraag waarom men wel in staat is het volksinkomen voor de komende jaren te schatten, maar niet de opbrengst van de belastingen te ramen. Statistieken kunnen alleen rekening houden met rationele din gen, maar het leven is vol van te voren niet te berekenen irrationele factoren. De regering is veel te fatalistisch wat het hoge peil der rijksuitgaven betreft. Een kleine spaak in het wiel van' de conjunc tuur is voldoende om ons in de grootste moeilijkheden te storten. Vijf jaar lang geen n^euw personeel aannemen, overeen komstig het voorbeeld van de Nederlandse Spoorwegen, zou volgens de heer Van den Heuvel een goed geneesmiddel zijn. Deze afgevaardigde vond de belasting herziening rommelig. Van de gerichte be lastingpolitiek, die zijns inziens aanleiding geeft tot voorrechten en discriminatie, moest hij niets hebben. Hij betreurde Het, dat er thans niets gedaan wordt aan de uit de bezettingstijd afkomstige verevenings heffing. Zo spoedig mogelijk dient de des betreffende wet "te verdwijnen. Hoewel zij krap is, geeft de voorgestelde huurver hoging reden tot juichen. Mr. Van Leeuwen (VVD) had een berekening gemaakt, die hem deed conclu deren, dat we bijkans voor de helft ge socialiseerd zijn, aangezien de overheids uitgaven bijna 50 procent van het nationale inkomen uitmaken. Deze afgevaardigde verklaarde zich tegen de aftrekmogelijk heden bij nieuwe investeringen, omdat deze zijns inziens te kunstmatig zijn. In de plaats hiervan wenste hij een aftrek voor rente op ingebracht vermogen in naamloze vennootschappen. Na een pleidooi van de heer Janssen (KVP) voor bevordering van onze export, uitte de heer Van de Wetering (CH) bezorgdheid over de stijging van de over heidsuitgaven. Hij roerde allerlei andere punten aan, waaronder de volgens hem te stiefmoederlijke behandeling van de mid denstand en de zijns inziens onvoldoende compensatie voor de „vergeten groepen" (de kleine rentetrekkers en particulier ge- pensionneerden). Tot besluit van de middag betoogde de heer Gortzak (CPN), dat er tekenen van een internationale ontspanning waar neembaar zijn. Maar, zo zei hij, Amerika poogt deze spanning te niet te doen en op standen in de „volksdemocratische" staten te veroorzaken. Van de regering wilde de heer Gortzak weten of het plan bestaat, als de Europese Verdedigings Gemeenschap tot stand komt, een Duitse divisie op Ne derlands grondgebied te legeren. Zullen dan Nederlandse soldaten onder Duits commando worden opgesteld? Aldus een andere vraag van de heer Gortzak, die de minister-president aanried bij de voorzitter van de Franse Nationale Vergadering te informeren naar de geheime bepalingen, welke aan het Europese Verdedigingsver drag zouden vastzitten. „Dit verdrag zal van ons land een West-Duitse provincie maken," zei de CPN-afgevaardigde: „Vindt de regering het niet beter, dat ons land bij besprekingen over een vredesverdrag met Duitsland wordt betrokken? Anders gaat het net als met het vredesverdrag met Japan: „Zonder u, ten nadele van u"." Hedenmiddag wordt het debat voort gezet. ADVERTENTIE Bij Tilburg is een goederentrein uit Den Bosch op de locomotief van een lege koientrein gereden. Van beide tremen ontspoorden een aantal wagens. De ravage even na het ongeluk. GR. HOUTSTR. KEIP NAASTLUXOR ADVERTENTIE Gen. Cronjéstr. 40-44, H.-N. - Tel. 15438 HILVERSUM I. 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 9.45 Schoolradio. 10.00 Platen. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Sopraan en piano. 12.00 Angelus. 12.03 Platen 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Orgel en zang. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Piano duo. 13.45 Voor de vi-ouw. 14.00 Omroep orkest en voordracht. 14.50 Platen. 15.00 Schoolradio. 15.30 Metropole-orkest. 16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Kinderkoor. 17.40 Lichte muziek. 18.05 Amusementsmuziek. 18.40 Vragenbeantwoor- ding. 18.52 Actualiteiten. 19.00 Nieuws. 19.10 Regeringsuitzending: Verklaring en toelich- t'.xg. 19.30 Platen. 20.25 De gewone man. 20.30 Politiek forum. 21.00 Dansmuziek. 21.30 Bra bants halfuur. 22.00 Omroep-orkest en solist. 22.45 Jeugd zonder God, causerie. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Orgel. 8.45 Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 Platen. 9.40 Schoolradio. 10.00 Thuis, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40 Alt en orgel. 11.00 Radiofeuilleton. 11.20 Platen. 12.00 Amuse mentsmuziek. 12.30 Land- en tuinbouwmede delingen. 12.33 Snort en prognose. 12.48 Ma- rinierskatiel. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelin gen of platen. 13.20 Dansmuziek. 14.00 Ka mermuziek. 14.30 Kooknraatje. 14.50 Gitaar. 15.10 Voordracht met muziek. 15.30 Musette- orkest. 16.00 Orgel en zang. 16.30 Muziek- causerie. 17.10 Voor de kinderen. 17.40 Roe meens orkest. 18.00 Nieuws. 18.15 Felicita ties. 18.45 De haverkist, hoorsnel. 19.00 Voor de jeugd. 19.10 Meisjeskoor. 19.30 Hoe ik tot mijn geloof kwam. causerie. 19.50 Berichten. 20.00 Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.15 Kamerkoor. 20.30 De Dag der Verenigde Na ties. 20.40 De zorg voor het bedreigde kind. causerie. 21.00 Voor de jeugd. 21.35 Lichte muziek. 21.55 Buitenlands weekoverzicht. 22.10 Strijkensemble. 22.40 Vandaag, causerie. 22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen. TELEVISIE (K.R.O.) 20.1521.45 Kinderen bezoeken het Mu seum voor Schoolonderwijs: Gastenboek; Weerbericht: Uit de zilveren doos. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel en piano. 14.00 Schoolradio. 15.30 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 18.10 Protestantse causerie. 18.25 Platen. 18.30 voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20 00 Filmmuziek 20.15 Orkest concert. 22.00 Nieuws. 22.15 Internationale Radio-Universiteit. 22.45 Platen. 22.5523.00 Nieuws. BBC 22.0022.30 Nieuws. Hoe de weekbladen het zien. Nieuwe films. (Op 224 en 49 m.). Het ministerie van Buitenlandsè Zaken heeft de volgende namen van de uit Rus land terugkerende Nederlanders bekend gemaakt: Willem Popyus uit Hilversum, Reinder Reumerman uit Utrecht, Hans van der Kuyl uit Den Haag, Cornelis Sintmaar tensdijk uit Rotterdam, Cornelis Jacobs uit Amsterdam, Hans de Blaauw uit Amster dam, Peter Mertens uit Den Haag, Albert Middelhof uit Tilburg, Heinrich Mauel uit Ede, Bernhard Idink uit Venlo, Adriaan Kok uit Hoensbroek, Henk Lucassen uit Rotterdam, Petrus Kooymans uit Nijmegen, Jocob van Ojik uit Enschedé, Johannes Mosterd uit Rotterdam, Lambertus Lint horst uit Twello, Gerard Mulder uit Am sterdam, Dammes de Neef uit Rotterdam, Severien Hamer uit Arnhem, Johan Kup- pen uit Kleef (Westfalen), Jan Ilcken uit Beekbergen, Lambertus Jansen uit Am sterdam, Willem Klaassen uit Enschedé, Theodoor Ketels uit Elsloo, Hendrik Jong man uit Leiden, Frans de Zomer uit Rot terdam, Anne Westra uit Anjun en Ber nard Michels uit Rotterdam. Deze laatste naam wordt onder voorbehoud gegeven. Uit Haarlem zijn afkomstig Johannes de Groot, Johannes Koelman, Johannes Staartjes en Charles Wagner en uit IJmui- den Arend Boer. Dick van der Klooster uit Rotterdam en Kees van Keulen, woonplaats onbekend, zijn in West-Berlijn gebleven. Gisteren zijn in tegenwoordigheid van de staatssecretaris van Oorlog, de heer F. J. Kranenburg, symbolisch overge dragen de in regie gebouwde legerplaatsen te Ermelo, Nunspeet, Oldebroek, Ossen- dreeht en Steenwijkerwold. De plechtig heid werd gehouden in de legerplaats Nunspeet. De staatssecretaris zette uiteen, dat de Nederlandse troepensterkte plotseling met grote snelheid moest worden uitgebreid, en dat men door deze huisvesting daarin vol ledig was geslaagd. Hij roemde de samen werking van overheid en bouwers en bracht hulde aan de genie, die mede de schepper en de uitvoerder van dit grote werk was. Een Nederlandse regeringscommissie is Woensdag begonnen met het registreren van de oud-krijgsgevangenen, die Dinsdag uit Rusland zijn teruggekeerd, en thans in kamp Friedland in West-Duitsland verblij ven. Zeven der ex-gevangenen hebben in middels besloten voorlopig niet naar Ne derland terug te keren. Zij hebben vrijwel allen bij de SS gediend. Volgens de terug- kerenden heeft de regeringscommissie hun medegedeeld, dat degenen, die na hun 21ste levensjaar bij het Duitse leger dienst heb ben genomen, vooreerst als statenlozen zullen worden behandeld. Het wordt aan hen overgelaten of zij naar Nederland willen reizen, doch zij moeten naar alle waarschijnlijkheid op een gerechtelijk onderzoek rekenen. Degenen, die in het Duitse leger dienst hebben genomen, voor dat zij meerderjarig waren, zullen daar voor niet verantwoordelijk worden gesteld en waarschijnlijk weer als Nederlandse staatsburger worden erkend, aldus de ex- krijgsgevangenen. Nader wordt gemeld, dat aanvankelijk 36 Nederlandse krijgsgevangenen wérden vrijgelaten. Een van hen, die in 1944 als bouwvakarbeider in de Baltische staten werkte en daar werd gevangen genomen, was echter in Moskou gebleven. Twee Nederlandse gevangenen, die oor spronkelijk ook gerepatrieerd zouden wor den, hadden, volgens de teruggekeerde ge vangenen verzocht in de Sovjet-Unie te mogen blijven, omdat zij „daar beter kon den leven dan in Nederland." Een andere gevangene, een oud-SS'er, heeft de wens te kennen gegeven in West- Duitsland te blijven. De Italiaanse communistische, socialis tische en Christen-democratische vakbon den hebben besloten hun leden, die werk zaam zijn in de chemische industrie, op te roepen voor een 24-uur-staking op 27 en 28 October, om de eisen van de arbeiders ten aanzien van hernieuwing van hun ar beidscontracten te steunen. /i nvrPTP/VTIB De Joegoslaviecne ambassadeur te Wash ington, Vladimir Po-povic, heeft Woensdag medegedeeld, dat de ministers van Buiten landse Zaken der „Westerse Grote Drie", na hun besprekingen te Londen, Italië en Joegoslavië hebben uitgenodigd, vertegen woordigers aan te wiizen voor vijf-mo- gendlheden-besprekingen over het vraag- stuk-Triëst. Desgevraagd zei Popovic, dat de beste oplossing van de kwestie-Triëst zou zijn, het internationaliseren van de stad Triëst en de rest van het vrije gebied aan Joego slavië toe te wijzen; doch jammer genoeg wilde Italië hiermee niet instemmen. Daarom zou Joegoslavië bereid zijn een tij delijke oplossing te aanvaarden, waarbij de stad Triëst tot een afzonderlijk en autonoom gebied wordt gemaakt, onder de souvereiniteit van Italië, terwijl de rest van het gecied als een afzonderlijk en autonoom gebied onder de souvereiniteit van Joegoslavië zou komen. De verklaringen van de ambassadeur, dat de uitnodigingen tot een vijf-mogend - hedenconf eren tie reeds door de drie Wes terse mogendheden waren verzonden, kwam als een verrassing. Dinsdag had mi nister Dulles nog gezegd, dat ex nog geen formeel voorstel voor het houden van een conferentie was gedaan. Uitnodigingen niet Verstuurd? Een woordvoerder van het „Foreign Office" te Londen deelde echt ei- Woensdag avond mee, dat Groot-Brittannië, de V.S. en Frankrijk nog onderling en met Italië en Joegoslavië van gedachten wisselen over een dergelijke bijeenkomst. Men had bij zijn weten tot dusver nog geen officiële uitnodigingen verzonden. Communisten in Triëst beducht voor Tito „Ik heb never, dat Italië Triëst over neemt, dan Joegeslavië. Wanneer Tito komt, worden wij (de communistische lei ders) allen opgehangen of in een concen tratiekamp opgeborgen", verklaarde de leider van de communistische partij te „Minnesota Dahlia Society" in Amerika, die dit jaar haar 25-jarig bestaan viert, heeft de afdeling Leiden van de Konink lijke Nederlandse Maatschappij voor Tuin bouw en Plantkunde een gouden médaille ter beschikking gesteld, uit te loven aan diegene, die in 1953 een uitzonderlijke prestatie heeft geleverd op het gebied van de dahliacultuur. Het bestuur van de af deling heeft deze gouden médaille toege kend aan de heer J. Smit te Leiden voor diens algemeen gewaardeerd kwekerswerk, namelijk het winnen van een geheel nieuw dahlialypé: de zeer kleinbloemige en laag blijvende perkdahlia met halfgesloten bloempjes. De heer Smit heeft jarenlang kleinbloemige dahliasoorten met elkander gekruist om dit resultaat te bereiken. De bloem draagt de naam „fashion-dahlia". Hij heeft voor deze bloem tevens een „ge tuigschrift van cultuur" gekregen, dat slechts in zeer bijzondere gevallen door de keuringscommissie van de Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde te Aalsmeer wordt toegekend. De Federatie van Nederlandse Organisa ties voor het Personenvervoer heeft een protest doen horen tegen de poging van Amsterdamse taxichauffeurs tot het vor men van een combinatie ter overneming van het per 1 November te liquideren taxi bedrijf der Amsterdamse Rijtuig Maat schappij. Teneinde dit mogelijk te maken hebben de wex-knemersorganisaites," verenigd in de Unie Verkeer, bij B. en W. van Amsterdam een verzoek ingediend voor een garantie van ruim 1.000.000,waarop een lening van hetzelfde bedrag verkregen zou kun nen worden. Dit verzoek heeft, zo zegt de F.N.O.P., bij de overige ondernemers ern stige ongerustheid gewekt. Weliswaar werd door het gemeentebestuur nog geen beslis sing genomen, doch bij het nemen van het besluit zal men zich terdege dienen af te vragen of de exploitatie-vorm, waaronder déze chauffeurscombinatie zal gaan werken voldoende waarborg kan zijn om de ge meente een zo zware verantwoording op te leggen. Beter ware het aldus de F.N.O.P. indien het gemeentebestuur de gelegenheid aangrijpt om het wagenpark aan te passen aan de vraag door de vergunningen van de A.R.M. voor het aantal van 129 wagens niet opnieuw te verlenen. c Triëst, Vittorio Vidali, Woensdag tegenover de pei's. Hij liet voorts uitkomen dat zijn partij er de voorkeur aan zou geven, indien Triëst een vrije stad werd, onder een dooi de UNO aan te wijzen gouverneur, zoals dit in het met Italië gesloten vredesver drag is bepaald. Hoewel de vangsten op de Engelse en Nederlandse, met de vleet vissende, vis serijvaartuigen op de Engelse wal nog steeds zeer gering zijn, is vanmorgen toch de eerste Engelse drifter van dit seizoen met verse haring in IJmuiden aan de af slag verschenen. Het was de LK 497, de „Betty Leslie", die in totaal achthonderd manden haring in de hal in kisten liet storten. Veel Engelse drifters zijn voorlopig niet te verwachten. Het vangstgemiddelde van de Nederlandse loggers was vannacht 24 en in vorige jaren bedroeg dit in de tweede helft van October ruim 70 kantjes. Op de Engelse schepen is het al niet veel beter. Een paar Nederlandse loggers trekken nog steeds met de trawl. De verkoop van de vangst van de „Betty Leslie" viel niet mee. Niet alles werd ver kocht en er werd f 5270.besomd. Uit een dierenhandel aan de Zwolseweg te Apeldoorn is een week geleden een grote Rhodesia-aap ontsnapt, die sinds dien door stad en streek ronddoolt. Deze dagen was men er in geslaagd de aap op slinkse manier in de serre van een woonhuis te lokken, doch toen men hem met voorzichtige passen, gewapend met een vangnet, naderde, vluchtte de aap dwars door een grote spiegelruit, daarmee zijn baas extra onkosten bezorgend. Een meisje dat toevallig een spiegel bij zich had, zag Kees zo heet de aap later op een dak zitten. Zij hield de aap de spiegel voor en even later kwam het dier eens kijken, wie er achter zat. Toen ging het meisje op de vlucht, terwijl Kees haar nieuwsgierig na keek. Het dier voedt zich op het ogenblik met noten en appels, die hij overal bij elkaar scharrelt, doch de grote angst van de eigenaar is, dat het beest op een gegeven moment in de bossen zal terecht komen, waar straks zeker niet voldoende voedsel te vinden zal zijn. Voor de eigenaar is de vlucht van Kees een grote strop, want het dier was juist naai- het buitenland ver kocht. ADVERTENTIE met o.a. CARNAUBA-WAS en zuivere terpentijn bereid. Voor de ledige doos ontvangt U 5 cent. Vrijlating gevraagd. De Japanse regering heeft besloten de regeringen van Ame rika, Engeland, Australië, Frankrijk, Nederland en de Phi lippijnen te ver zoeken 860 oorlogsmisdadigers vrij te laten, die in de Soegamo-gevangenis te Tokio hun straf uitzitten. Op grond van het vredesverdrag van San Fran cisco kunnen deze misdadigers voor het aflopen van hun straftijd alleen worden vrijgelaten met toestemming van het land, welks rechtbanken de vonnissen hebben uitgesproken. Van genoemde 860 gevangenen zijn er 205 door een Nederlandse rechtbank veroordeeld. Benelux. De vergadering van het ministe riële Benelux-comité, waarin bespre kingen zullen worden gehouden ter voorbereiding van de Benelux-confe- rentie, als vervolg op de conferentie van Juli j 1., is thans voorlopig vastgesteld op 16 November in Den Haag. Het mi nisteriële Benelux-comité bestaat uit de ministers van Buitenlandse Zaken, van Economische Zaken en van Financiën. Stakingsplan. De leiders van vijftien or ganisaties van spoorwegarbeiders in de V. S. hebben hun loden opgeroenen, zich voor een staking uit te spreken. Tegelijk werd de federale regering uit genodigd, te bemiddelen in het geschil, dat reeds vijf maanden tussen werk gevers en werknemers bestaat. Dit ge schil betreft over het algemeen geen loonkwesties, doch het recht op vacan- tie e.d. Crisis. De regering van Bolivia is Woens dag afgetreden. Schok. Het observatorium te Prato (Italië) heeft Woensdag een krachtige aard schok geregistreerd, waarvan het epi centrum vermoedelijk tussen de Griek se eilanden en Anatolië (Turkije) was gelegen. Expeditie. De Nederlandse expeditie naar Angola, die op 4 Juni uit Amsterdam vertrok, is dezer dagen Leopoldstad in Belgisch Kongo gepasseerd. De expe ditie, die bestaat uit de heren Paling van Veen, Van den Busker, Hitters en Gons, wil in Angola weinig bekende zoogdieren en zeldzame vogels verzame len ten behoeve van Europese en Ame rikaanse musea. Tot dusver is de reis, die gemaakt wordt in een auto, vlot, hoewel niet zonder moeilijkheden, ver lopen. Zo passeerde men de Sahara tijdens het warme seizoen en later in Kameroen trof men zware regenval. Tibet. De Chinese regering heeft een uit nodiging van India aanvaard om bin nenkort besprekingen te voeren over nog hangende kwesties aangaande Tibet. China stelde voor, de besprekin gen in December in Peking te beginnen. Millionnairs. Walter Reuther, de voorzitter van het CIO, èen der twee grote vak verenigingsfederaties in de V. S., heeft in een bijeenkomst van de bond van zeelieden de regering, Wall Street en de grote maatschappijen aangevallen, zeggende, dat de „new deal" plaats heeft gemaakt voor de „big steal" (grote diefstal) die gepleegd wordt door de tegenwoordige belastingpolitiek, die bevoordeling van de rijken ten koste van de armen inhoudt. Hij had voorts critiek op de buitenlandse vertegen woordiging der V.S. „Er zijn teveel mil lionnairs, die ons in het buitenland vertegenwoordigen. Als zij boeren en arbeiders waren, zouden wij beter af zijn en ons in de gehele wereld vrien den maken", zei Reuther. ADVERTENTIE "O- BIJ KEELPIJN Om ten volle profijt te kunnen trekken van de hulp, welke door de Verenigde Staten wordt verleend, heeft Spanje o.a. meer staal nodig. Om deze reden onder zoeken Amerikaanse deskundigen,op welke wijze Spanje geholpen kan worden bij de bouw van een nieuwe staalfabriek te Aviles in Asturië. Volgens de plannen van de Spaanse regering zal de fabriek einde 4956 of begin 1957 met de productie kun nen beginnen, doch gezien de dringende behoeften van de Spaanse economie aan staal trachten de Amerikaanse deskundi gen middelen te bedenken om de fabriek eerder gereed te krijgen. De fabriek zal een productiecapaciteit van 359.000 ton staal per jaar hebben. Op het ogenblik be draagt de productie van Spanje ongeveer 960.000 ton per jaar. 54. Op een flinke afstand keek Joris toe, hoe de Mogol, Panda en de leeuwentem mer Panda's huis binnen gingen. Tamme Leo bleef nog even buiten staan; toen klonk weer het fluitje van de leeuwentem mer en gehoorzaam sprong het dier door het raam naar binnen. Vaarwel Blauwe Flonker," mompelde Joris, „dit is een les voor mij geweest. Nimmermeer zal ik mij wederrechtelijk diamanten toeëigenen, als ik geen betere bewaarplaats dan een leeuwenstaart voor handen heb." Hij keerde zich reeds om teneinde heen te gaan, toen hij plotseling een leeuw door het raam naar buiten zag springen. Ditmaal trok het dier zich niets aan van het zoet gefluit van de leeuwen temmer, dat uit het huis opklonk. „Wel, wel," riep Joris opgetogen, „kan het zijn dat het sullige dier eindelijk zijn slaafse onderworpenheid heeft afgeworpen? Kom eens hier, Leo'tje, laat Oom Joris je staart eens zien!" Intussen loerde de Mogol met een wrede glimlach door het raam. „Ha, ha!" lachte hij, „onze diefachtige vriend denkt, dat het Leo is! Maar Jarl de Bijter zal hem wel gauw uit zijn droom helpen!" „Mm..maar Joris zal gedood word-*>!" stamelde Panda. HET is ons allen bekend, dat plaatsen die op verschillende meridianen liggen - en dus een verschillende lengte hebben - ook verschillende tijden kennen. Naarmate we naar het Oosten gaan, wordt het later en naarmate we ons Westwaarts begeven, ivordt het vroeger. Want in beide gevallen staat de zon op een andere hoogte en naar die hoogte plegen we onze tijd - ongeveer - te berekenen. In de praktijk merken we van dergelijke tijdsverschillen alleen iets, wanneer we de landsgrenzen overschrijden. Dan kan het ten Oosten van die grens later zijn dan ten Westen daarvan. Maar er bestaan ook punten op aarde, waar deze tijdsverschillen onmerkbaar in elkaar overglijden, elkaar als het ware naderen, om tenslotte te eindigen in een punt waar helemaal geen tijd be slaat, althans geen klokketijd. Dit klinkt wat zonderling en behoeft zekere nadere uitleg. Laten we ons dus eens in denken dat zich te Londen en te Amster dam twee mensen bevinden, wier horloges precies de plaatselijke tijd aanwijzen. Die man in Amsterdam weet dat het 12 uur is en die meneer in Londen weet even zeker dat het 11.40 is. Dat klopt, want beide plaatsen liggen 5° uit elkaar en hebben dus een tijdsverschil van 20 minuten. Wanneer beide mensen naar het Noorden lopen en zorgen nauwkeurig de lijn van de meridiaan te houden, behoeven ze hun horloges niet te verzetten, want zij behou den steeds de tijd die geldig was op het punt van uitgang - dus respectievelijk Amsterdam en Londen. Ook hierin ligt niets bijzonders. Maar de ivandelaars lopen naar hetzelfde punt toe, te weten de Noordpool. Zij nade ren elkaar dus en op een gegeven moment - vlak bij de Pool kunnen zij elkaar zelfs beroepen. En wanneer zij elkaar dan vra gen hoe laat het is, ontstaat een wel wat vreemdsoortige situatie, want het tijdsver schil op enkele honderden meters afstand (maar nog steeds met 5° lengteverschil) blijkt nog steeds 20 minuten te bedragen. En nog zonderlinger wordt de toe stand wanneer de wandelaars elkaar op de Pool een hand ge ven en tot de conclusie komen dat op éénzelfde punt twee verschillende tijden volkomen juist zijn. Indien tot overmaat van ramp ook andere tijdwaarnemers langs de meri dianen zouden komen aansnellen - uit Rusland, Siberië en Canada dan zou blij ken dat precies op de Pool elke tijd de juiste is, afhankelijk van de meridiaan waarlangs men de Pool is genaderd. Met andere woorden, op de Pool heerst hele maal geen tijd. En in een kleine cirkel rond de Polen, zou men, van de ene meridiaan op de andere stappend, bij elke stap een andere tijd hebben. Een mooie plaats dus om een afspraak te maken! Nu we het toch over de Noordpool hebben gehad, moeten we er toch ook nog even op wijzen dat alle treinen die naar het Noor den rijden scheef op de rails liggen. Daarover morgen. (Nadruk verboden), H. PéTILLON

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1953 | | pagina 2