Triomferende
thuishaven
in
Liftmasterin
bloemen gezet
FiRMAMINT
Agenda voor
Haarlem
In de winckel van Sinckel
Stomme
Stenen
Vier bemanningsleden Koninklijk onderscheiden
Middenstandsbond uit
critiek op regering
DONDERDAG 22 OCTOBER 1953
3
Lekker
Echtpaar uit Zeist kwam
Rome binnenwandelen
Arts uit Berkel zal
op 9 November terechtstaan
Zware belastingdruk
noopt tot verzet
Kruising van bel en
claxon voor bromfiets
De moeilijkheden bij
de N.V. Waldorp
Nieuw boek van Jan Mens
in Beemster „gedoopt"
Oost-Duitse reactie
op Westelijke nota
ENMODE
DeKIeineWWrf
jAVMIV «W
Enkele duizenden belangstellenden za
gen gistermiddag om zes minuten voor drie
de ..Dr. ir. M. H. Damme", de K.L.M.-Lift-
master, die de Christchurch-handicaprace
heeft gewonnen, een ererondje boven de
Amsterdamse luchthaven vliegen. Om drie
minuten voor drie maakte het toestel een
perfecte landing. De triomferende „Vlie
gende Hollander"' daalde uit een loodgrijze
hemel op de in lichte mist gehulde lan
dingsbaan neer en kwam enkele minuten
later het platform oprijden. Een ogenblik
later zat de bemanning op een versierd
podium vlak voor het vliegtuig en werd zij
reeds toegesproken door de minister van
Verkeer en Waterstaat, mr. J. Algera. Ilij
deelde mede dat Koningin Juliana gezag
voerder I-I. A. A. Kooper, eerste officier
J. F. Griffith, de eerste radiotelegrafist J.
M. C. Kiepe en de boordwerktuigkundige
H. van der Ham benoemd heeft tot ridder
in de Orde van Oranje Nassau.
Toen Kooper zijn machine tot stilstand
had gebracht, werd de met bloemen ver
sierde landingstrap aangerold, aan de* voet
waarvan twee peuters, gekleed als steward
en stewardess, met bloemen in de hand het
moment afwachtten waarop de gezagvoer
der en de overige bemanningsleden het
vliegtuig zouden verlaten. Op het ogenblik,
dat de cabinedeur openzwaaide, brak een
luid gejuich los en duizenden armen
zwaaiden naar gezagvoerder Kooper, toen
hij glimlachend op het bordesje van de
trap verscheen. Intussen was „de baas"
dr. Plesman naar voren gekomen om zijn
bemanning als eerste bij thuiskomst de
hand te schudden. Nadat de KLM-harmo-
nie het Wilhelmus had gespeeld was het
ogenblik voor de wachtende familieleden
gekomen om de terugkerenden te ontvan
gen.
„Bezonnen zin voor avontuur"
„Ik meen, dat ik in de krant heb gele
zen", aldus de minister van Verkeer en
Waterstaat mr. J. Algera, „dat de beman
ning de huldigingen zwaarder vond dan de
prestatie, die zij heeft verricht op deze ge
denkwaardige tocht. Ik kan mij deze opinie
ADVERTENTIE
De keelontsmettende tabletten
DONDERDAG 22 OCTOBER
Stadsschouwburg: „Toontje heeft een paard
getekend", toneelgezelschap Johan Kaart. 8
uur. Concertgebouw: Feestavond vereniging
Nederland-U.S.S.R., 8 uur. Zuiderkapel: Spre
ker: G. Nieuwenhuijsen, 8 uur. Minerva:
„Johnny Belinda", 18 jaar, 8.15 uur. Roxy:
„De boekaniers der zeven zeeën", 14 jaar,
8 uur. Lido: „Meisjes van- de grote stad", 18
jaar. 7 en 9.15 uur. City: „Brief encounter",
18 jaar. 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Achter
kloostermuren", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „In de greep van de angst", 18 jaar,
7 uur. „No'us sommes tous des assassins",
Haarl. Kunstgemeenschap, 9.15 uur. Palace:
,,'s Nachts langs de straat", 18 jaar. 7 en 9.15
uur. Luxor: „De terugkeer van Don Ca-
millo", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
Jacobstraat 6: Ver. van Vrijzinnig Her
vormden; dr. P. Smits over: „Mogelijkheden
en moeilijkheden der grote stad", 8 uur.
VRIJDAG 23 OCTOBER
Concertgebouw: Noordhollands Philhar-
monisch Orkest, 8 uur. Grote Houtstraat 119:
Tentoonstelling J. Q. van Rcgteren Altena,
10—12.30. 2—5 uur. Lange Veerstraat 16:
„Leef zonder angst", door B. v. d. Meer,
Stichting Psycho-Synthese 8 uur. Roxy:
„Actie in de stille Zuidzee 14 jaar, 2.30, 7
en 9.15 uur. Minerva: „Telefoon van een
onbekende", 8.15 uur. Lido: „Dageraad dei
Vrijheid". 14 jaar. 2. 4.15, 7 en 9.15 uur. City:
„Francis bij de Cadetten", alle leeft- 2.15,
4.30. 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Geheime
Opdracht", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „Tanzende Sterne", alle leeft., 2. 4.15,
7 en 9.15 uur. I'alace: De gouden poort
18 jaar. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „De
terugkeer van Don Camillo", alle leeft., 2,
7 en 9.15 uur.
indenken, doch ik wil er direct aan toe
voegen: de Nederlandse regering en het
Nederlandse volk voelen dat toch wel iets
anders. Hier is iets groots verricht. Helaas
is op deze tocht geen duidelijk beeld ver
kregen van het vraagstuk, waarom de eerst
aankomende niet de winnaar is geworden.
Wij -weten alleen, dat dit het gevolg was
van de handicapformule'. De spanning was
er misschien iets minder om, doch de vol
doening groot, dat de K.L.M. de eerste is
geworden 'in een economische race. De
„Dr. ir. Damme" heeft getoond wat service
is: zij heeft getoond hoe een vliegtuig met
passagiers met grote regelmaat, veiligheid
en snelheid kan vliegen. Het Nederlandse
volk is trots op zijn luchtvaarders, gelijk
wij zovele eeuwen lang trots zijn geweest
op onze zeevaarders en dat nog zijn. Zowel
ter zee als in de lucht hebben wij een be
zonnen zin voor avontuur met daarnaast
een degelijk verantwoordelijkheidsbesef.
Die eigenschappen waren aanwezig op deze
tocht, die gewonnen is dank zij een samen
spel van de K.L.M. in haar geheel en de
bemanning in het bijzonder. De Nederland
se regering wenst de K.L.M. met het ver
kregen resultaat geluk".
Geen „club van racers"
Na de minister sprak namens het ge
meentebestuur van Amsterdam wethouder
Erc/ens boven Australië kreeg eerste
telegrafist Kiepe van de .Liftmaster'
het verzoek van een krant in Melbourne
een kort bericht te geven over de hou
ding van de emigranten tijdens de
vlucht. Bij hoge uitzondering kreeg hij
van de verkeerstoren in Melbourne ver
lof dit door te geven en de telegrafist
daar noteerde de stand van het mo
ment, enige bijzonderheden over de pas
sagiers en tenslotte het menu waaraan
men bezig was: kippensoepvarkens-
coteïet met groente', verse aardbeien
gemberbollen, koffie met cognac". Het
bericht ging in het Engels door en even
later kwam het bedankje van de toren
in Melbourne terug, maar daarachter
plotseling de woorden „lekker hè?"
Een Hollander, die enige jaren terug
geëmigreerd was, zat op de toren als
telegrafist en dacht kennelijk met wee
moed aan de goede Hollandse kostjes
die vele Nederlanders in hun nieuwe
land node missen.
Een overzicht van de huldiging der beman
ning van de „Damme" op Schiphol.
Minister Algera speldt gezagvoerder Koo
per de versierselen op, behorende bij de
onderscheiding Ridder in de Orde van
Oranje Nassau.
mr. G. van 't Huil en vervolgens betrad
de president-directeur van de K.L.M., dr.
A. Plesman, het spreekgestoelte.
„Langs de oude AmsterdamBatavia-
route zijn vele malen prestaties geleverd,
die onze harten sneller hebben doen klop
pen", aldus dr. Plesman. „De vlucht naar
Christchurch stelt hetgeen er op de Am
sterdamBatavia-route is geschied, niet in
de schaduw, maar heeft toch haar eigen
mérites". Dat is vooral de grote regelmaat,
waarmede de vlucht is uitgevoerd. Dr.
Plesman besloot zijn rede met de opmer
king, dat de tocht vooral bewondering heeft
gewekt door de grote samenwerking en
wenste met nadruk vast te stellen, dat de
K.L.M. geen „club van racers" is.
Ock dr. ir. M. H. Damme zelf was aan
wezig en zeide onder meer tot de beman
ning: „Gij hebt mijn naam op eervolle
wijze over een 'deel der wereld gevlogen".
OOCOOOOOCOXJOOCOaOCXXXXJOOOOCOO
Het echtpaar Deuss, dat op 16 Juli voor
een grote voetreis naar Rome uit Zeist is
vertrokken, is daar gisteren aangekomen.
Het echtpaar heeft precies een week op
het réisschema ingelopen. De heer Deuss
heeft onderweg zijn 70ste verjaardag ge
vierd. De heer en mevrouw Deuss, die 14
dagen in de Italiaanse hoofdstad zullen
blijven, keren per vliegtuig naar ons land
terug.
Naar wij vernemen zal op 9 November
een aanvang gemaakt worden met de be
handeling door de Haagse rechtbank Van
de zaak tegen de 36-jarige arts J. F. O. M.
O., uit Berkel, die ervan verdacht wordt,
zijn 28-jarige echtgenote door middel van
cyaankali om het leven te hebben ge
bracht. Gisteren is de dagvaarding aan de
verdachte uitgereikt.
De zitting zal op 9 November des och
tends om 9 uur 30 aanvangen. Men ver
wacht, dat de behandeling van deze ge
ruchtmakende zaak drie a vier dagen in
beslag zal nemen.
De zaak-Berkel zou oorspronkelijk op 28
Mei j.l. voor de rechtbank gediend hebben,
maar de beide verdedigers van de arts, mr.
H. Huygens en mr. P. van 't Hoff Stolk,
.hebben toen een bezwaarschrift tegen de
dagvaarding ingediend.
Dit had tot gevolg dat de behandeling
van de zaak werd uitgesteld en dat een
punt in de omstreden dagvaarding werd
vervallen verklaard.
Door de Officier van Justitie, mr. G. J.
de Lint, zijn nieuwe deskundigen gedag
vaard, o.a. de Leidse professor Steenhou
wer en ook de patholoog-anatoom dr. Zel-
denrust. In totaal zijn voor 9 November
22 getuigen a décharge opgeroepen, het
geen het aantal getuigen a charge verre
overtreft.
De Koninklijke Nederlandse Midden
standsbond heeft zijn najaarsvergadering
gehouden. De bondsvoorzitter, de heer L.
de Groot, zei in zijn openingsrede onder
meer dat het Nederlandse volk gedurende
een aantal jaren geleefd en gewerkt heeft
onder ordening van boven af. Het snelle
economische en financiële herstel heeft
terecht verwondering en bewondering ge
wekt, maar op het in zo velerlei opzicht te
straffe ingrijpen van de regering heeft men
dikwijls rechtvaardige critiek. De zware
belastingdruk noopt tot verzet.
De grens van offermogelijkheid is be
reikt en voor het midden- en kleinbedrijf
ver overschreden.
Als voorbeeld noemde de heer De Groot
de heffing van omzetbelasting bij détail-
handel, ambacht en dienstverleningsbedrij-
ven. In strijd met de bedoeling van de wet
gever is deze, zo zei hij, in plaats van een
vérbruiksbelasting, overwegend een extra
heffing ten laste van de onderneming ge
worden.
Over de loonsverhoging van 5 percent
zei de bondsvoorzitter:
„Men kan zich, sociaal gezien, wellicht
bij die beslissing neerleggen. Maar de mid
denstand zal een en ander alleen kunnen
aanvaarden en uitvoeren, indien ook voor
de middenstand deze verzwaring door
compensatie wordt opgevangen.
Ook voor de middenstand zullen de huis
huren en de huren van de bedrijfspanden
stijgen. In de loonintensieve middenstands-
bedrijven zullen de prijzen voor het af te
leveren product of het uit te voeren werk
tot een zodanige hoogte gaan stijgen, dat
het voor het publiek moeilijk, zö niet on
mogelijk wordt, opdrachten te geven."
Motie
In de ochtendvergadering was een motie
mét algemene stemmen aangenomen, waar
in de algemene ledenvergadering als haar
mening uitspreekt, dat de voorstellen tot
huurverhoging en belastingverlaging, te
zamen met het effect der loonsverhoging
van vijf percent, voor de midden- en klein
bedrijven een lastenverzwaring inhouden,
in welke mening zij zich geschraagd ziet
door de becijfering van het Economisch
Instituut voor de Middenstand en dat hier-
•door het door de regering beoogde doel in
dit voor de werkgelegenheid zo zeer van
belang zijnde deel van het bedrijfsleven
niet wordt bereikt. De motie dringt er bij
de Tweede Kamer op aan, onder verwij
zing naar het in Mei gepubliceerde fiscale
urgentieprogram voor de middenstand,
„die maatregelen te treffen, waardoor ook
voor deze groep van de bevolking wordt
gedaan, wat uit een oogpunt van sociale
rechtvaardigheid geboden is, waarbij
onder meer te denken ware aan verlich
ting in de sector van de vereveningshef
fing."
Alsof het bro7*nfietsprobleem nog niet in
gewikkeld genoeg is, wordt thans weer
een nieuw vraagstuk opgeworpen voor ver-
keersdeskundigen nu uit Italië een soort
kruising van bel en claxon, speciaal voor
bromfietsen is geïmporteerd, dat reeds de
naam „bromfietsbelclax" heeft gekregen.
De deskundigen vragen zich af, of dit al
of niet mag,maar kunnen er geen antwoord
op geven. Zij hopen op een proefproces.
Het apparaat is een afstammeling van de
fietsbel en wordt als zodanig ook bediend.
Uit een gestroomlijnd uitstulpsel van deze
bel echter komt een vreemd, doordringend
geluid, dat weliswaar aan een wat belegen
en schorre fietsbel herinnert, doch even
zeer aan de stem van de mechanische auto
claxon, zoals die ongeveer 25 jaar geleden
algemeen werd gebruikt. Wel een apart
geluidje dus.
En dat aparte geluidje is nu juist het
geen de bromfietsrijder van zijn signaal
apparaat verwacht. Indien hij voor een
trapfietser belt, reageert die gewone fiet
ser doorgaans niet voldoende snel, omdat
hij ook een gewone fiets verwacht. Hij
behoeft althans niet te verwachten, dat
hem een bromfietser op de hielen zit. Dat
geeft nogal eens aanleiding tot misverstan
den en ongelukjes.
Een bromfiets, die als licht motorrijwiel
wordt beschouwd, mag een claxon voeren.
Een bromfiets, die als „rijwiel" wordt be
schouwd, moet echter een fietsbel voeren.
En al is die „brombelclax" in zekere zin
een bel, er zit toch ook iets claxon-achtigs
aan.
Deskundigen weten nog niet wie de kat
deze zonderlinge bel zal aanbinden.
De gisteren aan de pers gedane mede
deling. dat de N.V. Nederlandsche Instru
mentenfabriek Waldorp te 's-Gravenhage
ook een schuld aan de Nederlandsche Par
ticipatie Maatschappij zou hebben van
f 175.000 blijkt niet juist te zijn. De Par
ticipatiemaatschappij deelde aan het ANP
mede, dat zij geen enkel belang bij Wal
dorp heeft.
Naar aanleiding van de opmerking van
de Herstelbank, dat er geen gegadigden voor
overneming van Waldorp zijn te vinden,
omdat het niet bekend is welke afspraken
de heer Albronda heeft lopen welke even
tueel bindend voor de vennootschap zou
den zijn, deelt de 'neer Ablondra het ANP
mede dat hij generlei afspraken heeft ge
maakt die voor de vennootschap bindend
zouden zijn.
Woensdagmiddag heeft de burgemeester
van Beemster, de heer J. A. Pesman, aan
de schrijver Jan Mens de bronzen legpen
ning van de gemeente uitgereikt voor het
schrijven van twee boeken over de polder,
namelijk „Goud onder golven" en „Elisa
beth" over Betje Wolff.
In huize Betje Wolff te Midden Beem
ster, waar deze schrijfster van 17591777
heeft gewoond, heeft Jan Mens de nieuwe
roman ten doop gehouden. Mevrouw Anne
J. Mulder was de peettante en burgemees
ter Pesman verrichtte de plechtigheid, be
staande uit het uitpakken van een speciaal
voor de schrijver door de uitgeverij ver
vaardigd exemplaar, in perkament gebon
den. Hierna dronken alle genodigden een
kopje kandeel en werden beschuiten met
muisjes aangeboden.
BERLIJN (Reuter). Het onder Sov
jet-Russische controle staande Oost-Ber-
lijnse radiostation heeft Maandagavond
verklaard, dat de Westelijke nota aan de
Sovjet-Unie over Duitsland „geen enkel
concreet antwoord bevat op de door de
Sovjet-Unie in haar laatste nota gemaakte
voorstellen, en zich tot algemene formules
beperkt".
Het Westen negeerde vastomlijnde Sov-
jetvoorstellen tot oplossing van het Duitse
vraagstuk en stelde slechts een bijeen
komst van de vier ministers van Buiten
landse Zaken op 9 November te Lugano
voor, aldus het radiostation, terwijl ook
geen acht werd geslagen op de interna
tionale spanning. Het noemde in dit ver
band de voorstellen tot beperking van de
bewapening, het niet toestaan van mili
taire bases op grondgebied van buiten
landse mogendheden, en het verbannen
van atoom- en waterstofwapens.
Het Oost-Duitse persbureau A.D.N. gaf
een gelijkluidend commentaar.
ADVERTENTIE
WOLLEN
GABARDINE
en
KATOENEN
REGENJASSEN
BARTEUORISSTR 24
HAARLEMTEL.20420
99
99
Het ensemble van Wim Sonneveld geeft
gedurende deze gehele maand in het Nieu
we de la Martheater in de Marnixstraat
te Amsterdam voorstellingen van het caba
retprogramma „In de winckel van Sinckel"
en inderdaad kan gezegd worden, dat er
als vanouds weer van alles te koop is.
Maar toch zijn vele der in de kleurige en
met eenvoudige middelen zo fantasierijke
décors van Friso Wiegersma uitgestalde
waren niet van die prima kwaliteit, welke
wij van deze groothandelaar in kleinkunst
gewend zijn. Dat men niettemin een ple
zierig avondje beleeft, is in hoofdzaak te
danken aan de smaakvolle verpakking en
de keurige bediening, al valt er dan ook
heel wat onder de toonbank en moet er
soms danig op de weegschaal worden ge
tikt bij gebrek aan substantie.
Laat ik het beste voor het laatst bewa
ren en beginnen met het signaleren van
de zwakke plekken. Al eerder werd vast
gesteld, dat het gezelschap door het ver
trek van Hetty Blok en Lia Dorana de
eerste werkt thans met Cruys Voorbergh
samen en de ander zal men kunnen zien
in het volgende programma van Wim Kan
danig is verzwakt. Er zijn nog geen be-
Het komt mij voor dat het
een kwestie van valse senti
mentaliteit moet heten, wan
neer-een mens zich teveel ver
diepen gaat in de zielloze ma
terie om hem heen, enkel om
dat deze ouder is dan hij zelf.
Als dat niet duidelijk genoeg
gezegd is, dan kunt ge wellicht
met een voorbeeld wat beter
op de hoogte komen:
Als ge een historische ruïne
bezoekt onder deskundige lei
ding een ordeloze hoop ste
nen die bruin zien van ellende
en verval dan kunt ge een
ogenblik in gedachten verwij
len bij de mensen,- die eens
hier hun woning hadden. Ze
zijn dood en begraven, ver
geten en vergaan, de historie
is over hen heen gerold als een
lawine van jaren, zij heeft de
oude tijd bedolven onder de
nieuwe en de nog nieuwere.
Die mensen hebben hun be
tekenis gehad voor wat er
volgde en misschien zelfs voor
wat er op dit ogenblik nog
gaande is. Maar al denkt ge zo
een ogenblik na, toch blijven
deze verweerde stenen niets
dan stenen, zij hebben niets te
vertellen en liggen te liggen
tot zij als stof verwaaien in
de wind.
Dan zegt de gids met be
wogen stem:
Deze stenen hebben de
eeuwen zien voorbijgaan. Zij
hebben Flox-is de Vijfde zien
vermoord worden en Napoleon
zien opgaan en vallen.
Dan moet ge zeker deze
stenen, die zoveel gezien heb
ben, eerbiedig aankijken en
uw hoed voor hen lichten: Dag
steen, wat gij al niet gezien
hebt.
Dat is valse sentimentali
teit, want het zal u bekend
zijn dat stenen geen ogen heb
ben en dientengevolge niets
kunnen zien. Zij hebben geen
ogen, noch een ziel, zij denken
niet en er is niets in de we
reld of de tijden dat hun een
ziertje .schelen kan.
Als deze stenen eens zou
den kunnen spreken, schudde
bolt de gids meewarig met
nauw bedwongen tranen.
Als deze stenen zouden kun-
spreken? Wat dan? Ze zouden
wartaal uitslaan en misschien
slechte grappen vei'tellen, doch
ge zoudt van hen niets wijzer
kunnen worden. Want om te
kunnen spreken zodat ande
ren er van lex-en, hebt ge een
hart en een ziel nodig, een
verstand en een gemoed, een
innerlijk leven en wat al niet.
In ieder geval moet ge aller
lei bezitten dat een steen en
zelfs een spi'ekende steen niet
heeft.
Als deze stenen zouden kun
nen spreken, zoudt ge ge
ërgerd moeten zeggen:
Zij moeten hun mond eens
houden.
Er is een man geweest die
op een dag stenen hoorde
spreken. Het waren stenen die
over goede stembanden be
schikten, want hij hoorde ze
op een afstand van tientallen
kilometex-s, het waren de ste
nen van zijn geboortehuis, dat
ergens op een klein dorp
moest staan.
Hij zegde tot zijn vrouw: De
stenen van mijn geboortehuis
roepen mij. Ik moet er eens
naar toe, ik kan daar geen
weerstand aan bieden. Ik
moet op reis om het plekje te
zien, waar eens mijn wiegje
stond.
Deze schone volzin had hij
uit een vex*sje, edoch daar is
hij niet minder schoon om.
De man gaat op reis met
een romantiekerig gevoel in
zijn maag en een kleine koffer.
Ge kent dat wel, ge denkt dat
ge op een keerpunt in uw
leven zijt gekomen, dat alles
om u heen een vreemde glans
heeft, dat een goede betrek
king en een spaarbankboekje
zaken van gener waarde zijn,
dat jeugdherinneringen uw
kostbaarste schat uitmaken,
enzovoort. Reeds bij het nade
ren van de halte waar het
dorpje moet liggen, beginnen
de tranen naar de oogleden te
wellen. Droefheid en kinder
lijke vreugde, dooi-een ge
mengd tot een weemoedig
sopje, stx-omen zijn aderen
binnen en het hart begint lui
der te kloppen.
Zodat de medereizigers den
ken dat er iets aan het wiel-
stel mankeert.
En die stenen maar roepen.
Hij stapt uit op het perron
netje, dat er nog eender uit
ziet als jaren her. Alleen is er
een nieuwe reclameplaat van
een donkerbruin drankje bij
gekomen, dat infussen uitge
vonden is.
De weg van het stationne
tje naar de kom is veranderd,
er staan blinkend nieuwe win
kelhuizen tussen de donkere,
vervallen geveltjes. Die win
kelhuizen wakkeren de wee
moed om het verlorene van
weleer plezierig aan, zodat de
stemming steeds beter wordt
met het oog op de ontmoeting
van het geboortehuis.
Kromme Dwarslaan num
mer negen. Daar moet het
staan, een huis vol schhnmen
uit de vergane jaren, een huis
dat met doffe ogen van ouder
dom naar hem heeft uitgeke
ken. De Kromme Dwarslaan
is ook veranderd, de weemoed
groeit tot een overdadige
portie. Als het huis eens zou
zijn afgebroken? Hij mag er
niet aan denken.
Maar de stenen roepen hem,
de stenen trekken hem als
magneten, wat het lopen aan
zienlijk vei'gemakkelijkt. Hij
laat zich roepen en trekken
naar de Kromme Dwarslaan
en daar daar staat nummer
negen als een oud mens vol
verlangen.
Het is een lelijk huxs, maar
het is een lief huis, met grijze
luiken naast de kleine ramen
en verweerde pannen op het
lage dak. De stenen roepen nu
niet meer, zij babbelen onder
elkaar over de blijde weer-
komste van de verloren zoon.
Zij glimlachen tegen hem, ja
zij kennen hem nog. Hij heeft
met een scherf in hun aange
zichten gekrapt als kleine
jongen, hij heeft zijn mes ge
slepen op hun wangen als hij
wilgetakken ging snijden in de
polder. Dat is een wonder
lijke ervaring. Een huis dat hij
vergeten had, stenen die hij
zich niet herinnerde, zij heb
ben op hem gewacht en hij
voelt nu sterk zijn verbon
denheid met hen een ge
heimzinnige band is tussen
hem en hen geweven, de'jaren
trotserend, de kracht bezit
tend van een onverwoestbare
liefde.
Hij streelt de stenen, de lui
ken, hij laat zijn oog met wee
moedige zorg weiden over de
kantélen boven de deur en de
koperen brievenbus. Hij
schaamt zich dat hij geroepen
moest worden, dat hij al dit
moois en liefelijks vergeten
had in een vreemde stad, in
een vreemd huis. Dat is de
kracht van de herinnering, de
mystieke bezieling van dode
materie, tot leven gewekt door
een romantische verbonden
heid met het kind, dat man
geworden is.
Hij belt aan en vraagt of hij
het huis van binnen zien mag.
Dat mag, de vrouw die open
doet kan het begrijpen wat
hem bex-oert. Zij leidt hem
rond door de kamers, die nu
zo klein en talrijk lijken. Ach
ja, de jaren hebben het beeld
vervormd.
Hij ziet de krassen op de
houten vloeren en de kast-
deux-en, de uitgesleten drèm-
pels, hij ziet zijn eigen kin-
dex-lijke voetstappen terug,
overal waar hij gaat.
Het huis omarmt hem en
weent tranen van blijdschap
uit de dakgoot want het is
intussen gaan regenen en mals
ook.
Zo een man gaat getroost,
maar nog steeds vol weemoed,
naar huis terug. Zeg niet dat
het valse sentimentaliteit is,
want hij heeft de stenen we
zenlijk horen roepen en de
armen van het oude huis om
zich heen gevoeld als weleer.
En toch het is spijtig om
het te moeten onthullen
was het valse sentimentaliteit.
Want in de Kromme Dwax-s-
laan zijn in de loop der jaren
huizen bijgebouwd en de num
mers verandei'd.
En deze man woonde als
kind niet op nummer negen,
maar in het huis dat nu met
nummer elf is gesierd.
Een huis, dat hij zonder op
te zien voorbijgewandeld is.
En de stenen van dat huis
hebben hun stomme monden
gehouden. J. L.
Vijf der optredenden in „De winckel van
Sinckel" en wel, van links naar rechts:
Karin Larsen, Joop Doderer, Lucie Mol,
Wim Sonneveld en Connie Stuart tijdens
het zingen van een Gronings liedje.
vredigende plaatsvervangsters gevonden,
maar toch geloof ik dat men speciaal van
Karin Larsen voor de naaste toekomst veel
goeds mag verwachten. Haar optreden in
„Het geval van de maand" (met een zeer
matige tekst van Michel van der Plas) en
in het ensemble „Op de foto met juf" be
tekende in ieder geval een prettige belofte.
En dan is het natuurlijk jammer, dat men
voor een geroutineerde kracht als Emmy
Arbous niets beters heeft kunnen vinden
dan „In peignoir" van Annie Schmidt, dat
wij al zo vaak onder de titel „In pyjama"
van anderen hebben gehoord.
In de pi-oloog ziet men Wim Sonneveld
zijn inkopen doen voor dit nieuwe pro
gramma en aaai-bij wordt hem door de
winkeljuffrouw ook een stapel baarden
aangeboden, die bij de geleverde „mop
pen" horen. Men kan daar hartelijk om
lachen, maar later blijkt dat die juffrouw
haar diploma voor warenkennis wel dege
lijk verdient. Ik had tenminste bijna alle
gedebiteerde grapjes al eens eerder ge
hoord. Maar als dat ook met u het geval
mocht zijn, dan zult u er toch wel opnieuw
om kunnen lachen, want ze worden voor
treffelijk aan de man gebracht. Dat geldt
zeker niet voor de tussen de bedrijven
door gelanceex-de nonsensrijmen, want die
doen het helemaal niet. Misschien was de
keuze niet zo geslaagd of werd de pointe
te weinig aangezet. Ook wat de zoge
naamde black-outs betreft heeft Sonneveld
wel eens een betere greep gedaan.
De zwakte van het programma zit dit-
keer vooral in de teksten. Die serie radio
interviews van de dichter Michel van der
Plas bijvoorbeeld is toch werkelijk veel
te zwak, evenals de „balconscène". De
conférences zijn echter over het algemeen
beter dan vroeger en gelukkig ontbreken
ook nu de vermakelijke transformaties met
lappen en kledingstukken niet. Daarin is
Sonneveld onverbeterlijk. En zo komen
wij dan aan de betere helft, want ik zou
niet graag, door op alle slakken zout te
leggen, uw eetlust bederven.
Het eigenaardige van die programma's
van Wim Sonneveld is namelijk, zelfs al
heeft men de indruk dat ze te haastig in
elkaar zijn geflanst, dat men altijd wel
voldoende amusement beleeft om de min
der fortuinlijke onderdelen te kunnen ver
geten. Zijn combinatie van geroutineerd
vakmanschap en frisse verbeeldingskracht
werkt weer veroverend. Laten de gemi-
meerde chansons of gespeelde liedjes dan
vroeger wel eens leuker zijn .geweest en
al was met name uit het verrukkelijke „La
Garterana" met wat meer studie stellig
wat meer te halen. Ze zijn toch vrolijk
genoeg en het ziet er allemaal zo feestelijk
uit! En voor het programma in Haai-lem
komt, zal er nog wel heel wat verbeterd
zijn.
De hoogtepunten worden, behalve door
Wim Sonneveld met zijn zotte verhaal over
zijn voorvaderen en de dichterlijke jeugd
herinneringen, door Conny Stuart voor het
voetlicht gebracht. Haar twee solobeurten
met „Exotisch Alkmaar" en „Vervelend"
zijn onweerstaanbaar komisch. In dit
genre, waar zij zich de laatste tijd bijna
geheel op toelegt, is zij waarlijk uniek. Een
aanwinst voor het gezelschap is stellig
Joop Doderer met zijn malle fratsen en
bewegelijke mimiek, die zich in het vorige
seizoen bij Comedia reeds begon te onder
scheiden. Een voortreffelijke schets is die
over het voetgangersexamen, waarin het
gehele groepje in een minimum van tijd
een maximum aan hilariteit verwekt.
DAVID KONING.
