Koopkrachtverlies voor Delft
jaarlijks vier millioen
De mens in de lucht
Verklaring naar aanleiding van
rapport van Internationaal Verbond
Den Haag en Rotterdam lokken
steeds meer kopers tot zich
Opnieuw sabotage in
Brits Guyana
Gepensionneerden
klagen hun nood
Blank wil meer dan
12 Duitse divisies
Supersone
krachten
Reddingboot in Schotland
vergaan; zes doden
DINSDAG 27 OCTOBER 1953
5
Economisch Technologisch Instituut:
Droogte en Mau-Mau
drukten bedrijfsuitkomsten
„Vergeten groep die op
dood spoor is gezet"
Duitsland en de EDG
Aziatisch Arabische
„T unis-resolutie"
aangenomen
Nieuwe lijnschepen
Vliegende Vogels bestaat
25 jaar
De verontreiniging van
zeewater door stookolie
Verongelukte vlieger
ten grave gedragen
Donderdag crematie
wethouder B. G. Franke
Indiase vakverenigingsleider aan het zvoord
Rotterdamse rechtbank
veroordeelt Haarlemmer
'Het gemeentebestuur van Delft en de
féamer van Koophandel en Fabrieken voor
Delft en omstreken hebben door het Eco
nomisch Technologisch Instituut voor
Zuid-Holland te Rotterdam een onderzoek
laten instellen naar de omvang en de oor
zaken van het kopen buiten Delft, met
name in de steden Den Haag en Rotter
dam. Uit het rapport van het Instituut, dat
thans is verschenen, blijkt dat de Delflse
bevolking per jaar ongeveer vier millioen
gulden in andere steden uitgeeft. Dit be
drag komt overeen met ongeveer acht per
cent van de totale omzet van de gehele
Delftse middenstand.
Als de voornaamste oorzaken van het
kopen buiten Delft noemt het rapport de
grotere keuze in Den Haag en Rotterdam,
de aanwezigheid van warenhuizen, tea
rooms en cafetaria's en de grotere ser-
-vice die in de grote steden wordt verleend.
Ook de gemakkelijke verbindingen tussen
Delft en de genoemde grote steden spelen
een belangrijke rol.
Om over de omvang van deze „koop
krachtdrainage" zo nauwkeurig mogelijke
gegevens te verkrijgen is een enquête ge
houden onder de Delftse huisvrouwen,
waarbij ongeveer 10 percent van de Delft
se huisvrouwen werd ondervraagd. Uit
deze enquête bleek dat buiten Delft een
'bedrag van f 3.770.760 in één jaar werd
uitgegeven.
Hiervan werd f 1.819.686 aangewend voor
de aanschaffing van kleding en schoeisel
en f 379.790 voor woninginrichting. Het
resterende bedrag werd bestemd voor ont
spanning buiten Delft, huishoudelijke ar
tikelen en levensmiddelen..
Daar rekening moet worden gehouden
met een ruime foutenmarge, omdat met
zeer weinig exacte gegevens kon worden
gewerkt, concludeert het Instituut, dat de
omvang van het koopkrachtverlies in Delft
moet liggen tussen de 3,5 en 4,5 millioen
gulden per jaar. Waarschijnlijk ligt het
totaal zelfs dichter bij de 4,5 dan bij de
3,5 millioen. Immers niet alleen zullen
verscheidene kleine aankopen door de
huisvrouwen zijn vergeten, maar boven
dien zal men niet graag toegeven en zeker
niet tegenover uit de eigen gemeente af
komstige personen dit geldt vooral voor
de middenstand - dat men buiten de stad in
belangrijke mate inkopen doet.
Algemene gewoonte
Het is voorts gebleken dat ongeveer 70
percent van de Delftse gezinnen inkopen
buiten Delft doet en dat per gezin onge
veer f 230 per jaar buiten de stad wordt
uitgegeven. De gewoonte om buiten Delft
te kopen komt voort onder alle lagen van
de bevolking, ofschoon wel kon worden
geconstateerd dat gezinnen uit hogere in
komenklassen eerder geneigd zijn te ko
pen in Den Haag of Rotterdam dan die
uit de lagere inkomenklassen. Ook kopen
grote gezinnen meer buiten Delft dan
kleine gezinnen.
Aan het slot van het rapport wordt ge
constateerd dat het verschijnsel van koop
krachtverlies voor de détailhandel in
Delft reeds een zo grote omvang heeft
aangenomen, dat kan worden gesproken
van een probleem, dat dringend om een
oplossing vraagt.
De N.V. Twentsche Overzee Handelmaat
schappij meldt in haar jaarverslag dat haar
winst bij die van 1951 ten achter is geble
ven, mede doordat het tweede half jaar on
der invloed heeft gestaan van een onge
kende droogte periode en van de Mau-
Mau-onilusten. Dat er niettemin nog winst
werd gemaakt wordt toegeschreven aan de
veelzijdigheid van het bedrijf.
Over de Mau-Mau onlusten merkt het
verslag nog op, dat deze zijn beperkt tot
één stam, die der Kikuyu's, ©n geen gevolg
zijn van nationalistische gevoelens of ras
senhaat. Deze onlusten en de droogte heb
ben de welvaart in het gebied een geduchte
slag toegebracht, waarvan de gevolgen nog
lange tijd merkbaar zullen zijn. De eerste
tekenen van opleving zijn echter reeds
waarneembaar. De directie heeft dan ook
alle redenen de toekomstige ontwikkeling
met een gematigd optimisme tegemoet te
zien.
De politie te Georgetown (Brits Guyana)
heeft Maandag medegedeeld, dat Zondag
avond op 16 km. van de stad telefoondra
den zijn doorgesneden, toen na de arresta
tie van zeven leiders van de P.P.V. (voor
uitstrevende Volkspartij) de spanning in
het suikergebied toenam.
De bevelhebber van de Britse troepen,
brigade-generaal Jackson, noemde de toe
stand tamelijk rustig.
Jai Narine Singh, de afgezette minister
van plaatselijk bestuur in Brits Guyaina,
zal Dinsdag niet kunnen vertrekken voor
zijn rondreis door Zuid- en Centraal Ame
rika, daar de regering van Trinidad hem
geen toestemming tot een tussenlanding al
daar wil geven.
Singh hoopt nu via Curasao naar Zuid-
Amerika te kunnen gaan. Hij heeft de
K.L.M. verzocht voor hem toestemming te
vragen om daar te landen.
Hij wil in alle 21 republieken van Cen
traal en Zuid-Amerika lezingen houden
over zijn denkbeeld dat Brits-, Frans- en
Nederlands-Guyana een bondsstaat moeten
gaan vormen, met de status van dominion
en onder het beheer van de drie betrokken
landen en de Pan-Amerikaanse Unie.
Braziliaanse visie
De voormalige minister van Arbeid van
Brazilië, Segadas Viana, schrijft in het
Braziliaanse blad ..O Globo", dat het wer
kelijke doel van de „samenzweerders" in
Brits Guyana een haven in Zuid-Amerika
is, waar door Russische duikbuiten aan
gevoerde wapenen kunnen werden gelost.
De volledige plannen van de beweging in
Brits-Guyana zijn echter thans in handen
van de Amerikaanse regering, aldus
Viana.
De gouverneur van Brits Guyana, Sava
ge, heeft Maandagavond bekendgemaakt,
dat vijf der zeven dit weekeinde gearres
teerde leiders van de vooruitstrevende
volkspartij voor onbepaalde tijd in hechte
nis zullen worden gehouden.
De gouverneur is tot deze maatregel ge
machtigd krachtens de voor de noodtoe
stand afgekondigde bepalingen.
De gouverneur heeft ook een raadgeven
de commissie ingesteld, tot welk een ieder,
die bezwaren maakt tegen bevelen tot in
hechtenisneming, zich kan richten.
In zijn bekendmaking betreurt de gou
verneur het, dat het tengevolge der dreige
menten van subversieve elementen moei
lijk is gebleken, van ooggetuigen bewijs
materiaal voor de gepleegde vergrijpen te
verkrijgen.
In Bellevue te Amsterdam hebben
Maandag ruim 2000 gepensionneerden een
demonstratieve vergadering bijgewoond,
belegd door de afdeling Amsterdam van
de Algemene Nederlandse Bond van ge
pensionneerden.
De heer C. Foppele, lid van het hoofd
bestuur en oud-directeur van een arbeids
bureau, belichtte uitvoerig de huidige
moeilijke situatie waarin vele gepension
neerden zich in financieel opzicht bevin
den." De kosten van het levensonderhoud
zijn, vergeleken met die van 1939. geste
gen tot 268 percent. De pensioenen voor de
oud-overheidsdienaren zijn echter slechts
met 30 tot 35 percent verhoogd. Volgens
de heer Foppele worden wel in het bijzon
der zij, die tien of meer jaren geleden ge-
pensionneerd werden, stiefmoederlijk dooi
de overheid behandeld. Zij moeten leven
op pensioenuitkeringen die gebaseerd zijn
op het voor-oorlogse loonpeil. Uit een en
quête is gebleken, dat ruim de helft van
het aantal oud-gepensionneerden in ons
land een pensioen ontvangt van minder
dan 1550 per jaar.
In Januari komt een loonsverhoging
voor de arbeiders in de vrije beroepen en
voor de ambtenaren," zei de heer Foppele,
„maar wanneer komen de gepensionneer
den aan de beurt? Zij moeten maar afwach
ten, maar juist zij hebben de minste tijd om
af te wachten. Ieder jaar sterven er hon
derden van deze vergeten groep, die uit
gerangeerd is en op een dood spoor is ge
zet."
De vergadering nam tot slot een motie
aan, waarin er voorts bij het hoofdbestuur
van de bond op aangedrongen wordt alle
geoorloofde middelen te baat te nemen om
de achterstelling der gepensionneerden te
verminderen en uiteindelijk te doen ver
dwijnen. Voorts wordt aangedrongen op
het houden van een demonstratief congres,
teneinde het Nederlandse volk en de re
gering opmerkzaam te maken op de nood
der gepensionneerden, zo wordt in de mo
tie gezegd.
De Westduitse Bondscommissaris voor
de veiligheid, Blank, heeft Maandagavond
tot de Duitsers een oproep gericht, om de
nodige offers te brengen voor de verdedi
ging van hun land. Hij sprak op.een bij
eenkomst in Hamburg, die belegd was
door de partijen die de regering-Adenauer
steunen, met het oog op de verkiezingen
voor de hernieuwing van de Hamburgse
sen cist
Blank zei dat het EDG-verdrag niet en
kel de veiligheid van Duitsland, doch die
van geheel Europa moet verzekeren en bij
gevolg ook die van Frankrijk. De Duitse
bijdrage, zo voegde hij er aan toe, zal niet
beperkt blijven tot de voorziene twaalt
divisies. Zij zal moeten overeenkomen met
het Duitse potentieel, omdat alles moet
worden gedaan wat menselijkerwijs mo
gelijk is, om de veiligheid van de Bonds
republiek en van Europa te waarborgen.
Blank besloot met een beroep op de
bonden van oudstrijders een einde te ma
ken aan hun dwaas geklets over de nood
zakelijkheid de Duitse soldaat in ere te
herstellen, alvorens een nieuw beroep te
doen op zijn medewerking. „De Duitse sol
daat", zo zei hij, „heeft nooit zijn eer ver
loren".
Politieke UNO-commissie
De politieke commissie van de UNO-
Assemblée heeft Maandag met 29 tegen
22 stemmen bij vijf onthoudingen haar
goedkeuring gehecht aan een in gematigde
bewoordingen gestelde resolutie van de
Aziatisch-Arabische landengroep, waarin
wordt aanbevolen, alle maatregelen te ne
men om te komen tot volledige souverei-
niteit van Tunesië.
Tevoren had de commissie twee passages
uit de resolutie geschrapt. In de eerste werd
er op aangedrongen de staat van beleg op
te heffen, alle politieke gevangenen vrij te
laten en burgerlijke vrijheden in te voe
ren, in de andere werd Frankrijk aanbe
volen om zonder verwijl te komen tot on
derhandelingen met vertegenwoordigers
van een door vrije algemene verkiezingen
tot stand gekomen Tunesische regering.
De secretaris-generaal der U.N.O. zal de
inhoud van de resolutie alsmede de notu
len van het debat ter kennis van Frankrijk
brengen, dat, zoals bekend, de behandeling
van de Tunesische kwestie niet heeft willen
bijwonen.
De resolutie in haar huidige vorm werd
gesteund door het Sovjetblok, de Arabisch-
Aziatische groep, de Scandinavische lan
den, Joegoslavië en nationalistisch China.
Tegen stemden Engeland, de V.S., de Be-
neluxlanden, Australië, Canada, Israel,
Turkije en Zuid-Afrika.
Gezien de stemverhouding is het zeer
twijfelachtig of de resolutie in de algemene
vergadering wel de vereiste meerderheid
van twee derden zal krijgen.
De „Cunard Steamship Company" zal
een derde lijnschip laten bouwen voor haar
Canadese dienst, van het type der twee
schepen van 20.000 ton, die reeds aan de
Clyde in aanbouw zijn. De schepen krijgen
een snelheid van 20 knopen en zullen naar
schatting elk ongeveer 4 millioen pond
sterling kosten. De schepen zullen waar
schijnlijk hoofdzakelijk gebruikt worden
voor het vervoer van emigranten naar
Canada.
De voetbalvereniging Vliegende Vogels
uit Haarlem bestaat 25 jaar. Ter gelegenheid
van dit jubileum houdt het bestuur receptie
op Zaterdag 31 October van drie tot vijf
uur in gebouw Flora, Petroriaplein in Haar
lem-Noord.
Een dertigtal huizen werd beschadigd en iwintig personen liepen verwondingen op,
toen een straaljager van de Royal Air Force in de tuinen van een huizenblok
in Ipsioich (Suffolk Engeland) neerstortte. De neervallende brokstukken van het
vliegtuig beschadigden veie huizen.
Informele conferentie gaat
een oplossing zoeken
Vandaag begint in Londen een on
officiële internationale conferentie ter be
spreking van het vraagstuk der verontrei
niging van het zeewater door stookolie. De
conferentie, die door 18 landen wordt bij
gewoond, zal aandringen op internationale
controle om deze verontreiniging, waar
door de stranden worden bevuild, zee
vogels omkomen en brandgevaar in bin
nenhavens ontstaat, te bestrijden.
Nedcriand is vertegenwoordigd door
de heer H. H. Buisman, lid van de Neder
landse afdeling van de internationale com
missie voor het behoud van de vogelstand.
Deskundigen ramen de totale hoeveel
heid olieafval in zee op ongeveer 2V2 mil
lioen ton per jaar. Gebleken is. dat olie,
die op een bepaald punt in de Oceaan in
de golfstroom wordt, gestort, na ruim drie
maanden de kust van Engeland bereikt-
Op de conferentie zal naar middelen
worden gezocht om tot een internationale
overeenkomst te komen, waarbij het spoe
len van de tanks en stoomketels der sche
pen wordt geregeld, en waarin bepaalde
afgebakende gebieden worden aangewezen,
waar de schepen de afgewerkte stookolie
mogen lossen.
Op de Noorderbegraafplaats te Leeuwar
den is Maandag het stoffelijk overschot
ten grave gedragen van de 28-jarige eerste
luitenant-vlieger L. Dei'bel, die op 17 Octo
ber bij Vlieland met zijn Meteor-straal-
jager verongelukte.
Kolonel B. J. Fideldij, commamdaint van
de vliegbasis Leeuwarden, die tevens sprak
namens de chef luchtmachtstaf en de com
mandant luchtverdediging zei aan de groe
ve onder meer, dat op sensatie belusten
dit ongeluk hebben uitgebuit en onjuiste
berichten de wereld ingezonden. „Juist
om dit te ontzenuwen is niets nagelaien
om het stoffelijk overschot te vinden. Niets
is minder waar dan dat een menselijke
hand of menselijk vernuft dit jonge leven
zou hebben bekort. Dit leven is geëindigd
door Gods wil en daarin hebben wij te
berusten. Slechts in die geest kunnen wij
bouwen aan onze luchtmacht", aldus kolo
nel Fideldij.
De crematie van de Amsterdamse wet
houder B. C. Franke zal Donderdag te
Driehuis-Wcstervcbd geschieden na aan
komst van trein 15.01 uur.
De familie van wijlen de heer Franke
heeft het aanbod van de stad Amsterdam,
de uitvaart van de overledene te verzor
gen, aanvaard.
In een speciale bijeenkomst van het vol
tallige college van B. en W. heeft burge
meester d'Ailly wethouder Franke her
dacht. Hij prees diens grote kennis van
zaken, en zijn liefde voor de stad Amster
dam, die in hem een oprecht en bekwaam
stadsbestuurder zal missen.
In de vergadering van de Amsterdamse
gemeenteraad van Woensdagmiddag zal
wethouder B. C. Franke worden herdacht.
Na deze herdenking zal de vergadering
worden geschorst.
Een tijdje geleden heeft
in ons land met nogal veel
succes de film „Geluids
barrière" gedraaid en
misschien draait hij hier of
daar nog wel. Een rolprent
die goede recensies kreeg,
inderdaad ook boeiend ge
noeg was en bovendien
uitstekend gespeeld werd.
Maar die voor luchtvaart-
technici toch wel wat min
der geslaagde dingen be
vatte ondanks de klin
kende namen van experts
die technische adviezen
hadden gegeven bij de
samenstelling.
Met name één grote mis
vatting heeft deze film
veroorzaakt: de clou ervan,
gepresenteerd als de sleutel
tot het geheim van de
supersone luchtvaart (het
vliegen sneller dan het ge
luid) is de omkering van
de stuurwerking. Twee
proefvliegers moesten eerst
ten onder gaan in een duik
met bovengeluidssnelheid,
vergeefs met alle kracht
pogend het vliegtuig eruit
te trekken, voordat de held
van het verhaal ontdekt
dat hij juist tegen alle
regels en al zijn instincten
in, de stuurknuppel naar
voren moet duwen om
zonder mankeren de neus
omhoog te zien gaan
Hoera, het geheim was
gevonden en de weg naar
supersone snelheden lag
open, gemarkeerd door pas
sende muziek....
Een weinig gecompliceer
de natuur moet die scena
rioschrijver geweest zijn.
De waarheid is dat het
vraagstuk van de supersone
luchtvaart héél gecompli
ceerd is. In ieder geval was
déze voorstelling van zaken
er glad naast. Het is waar
dat piloten bij het naderen
van de geluidssnelheid al
lerlei vreemde dingen heb
ben ondervonden, dat hun
vliegtuig moeilijk bestuur
baar werd, ongewild in een
duik ging of hevig ging
sidderen en stoten ver
schijnselen die kunnen va
riëren met het type vlieg
tuig. Het is zelfs ook waar
dat de door de film gesig
naleerde omkering van de
stuurwerking in enkele ge
vallen inderdaad is opge
treden, maar er is stellig
geen sprake van dat dit
verschijnsel onverbrekelijk
gepaard zou moeten gaan
met „snelheid Mach 1".
Die omgekeerde stuur
werking is een gevolg van
tijdelijke vervormingen in
de vliegconstructie tenge-
volge van uitzonderlijk
grote luchtkrachten, die bij
hoge snelheden optreden.
Zo'n vervorming kan bij
voorbeeld het vaste hori
zontale staartvlak onder
gaan als het daarachter be
vestigde hoogteroer wordt
uitgeslagen. Het gehele
vaste vlak kan dan in
tegengestelde richting wor
den omgewrongen, waar
door het hoogteroer gaat
tegenwerken of zelfs in
tegengestelde zin gaat over
troeven. Ziedaar dan de
verklaring voor het ver
schijnsel dat de scenario
schrijver van „Geluidsbar
rière" aan zijn mooie
vondst hielp. Het is duide
lijk dat bij een voldoend
stijve constructie zulke na
righeden niet zullen op
treden.
Nu blijkt uit die verkla
ring dat deze dingen niet
eens direct behoeven samen
te hangen met het bereiken
van de geluidssnelheid, al
is het stellig waar dat zij
daardoor wel in de hand
zijn gewerkt. Bij het nade
ren van de geluidssnelheid
nemen namelijk de krach
ten op het vliegtuig zeer
sterk toe, omdat de lucht
deeltjes, die elke versto
ring nu eenmaal niet snel
ler dan met de voortplan-
tingssnelheid van het ge
luid aan elkaar kunnen
doorgeven, niet meer snel
genoeg kunnen uitwijken.
De lucht wordt samenge
perst, hetgeen in de eerste
plaats aanleiding geeft tot
een geweldige weerstands
toename (waardoor het
enorme motorvermogen dat
voor supersone snelheden
vereist is, wordt verklaard),
terwijl voorts deze traag
heid van de luchtdeeltjes
op verschillende plaatsen
van het toestel „verdich-
tingsstoten" doet ontstaan,
die een onregelmatig ka
rakter hebben en de con
structie aan snel wisselende
krachten onderwerpen.
Het merkwaardige is dat,
wanneer eenmaal de su
persone snelheid is bereikt,
wanneer dus „de geluids
barrière is doorboord", zo
als het dan wel heet, dat
het dan met al die wilde
verschijnselen is afgelopen
en de luchtstroming langs
het vliegtuig weer een
regelmatig karakter krijgt.
Een ander karakter welis
waar (een verklaring zou
enkele kolommen en veel
geduld van de lezers ver
gen), maar in ieder geval
regelmatig. Het supersoon
vliegen op zichzelf is een
minder groot probleem dan
het bereiken van die snel
heid. Misschien moeten we
zeggen dat dit laatste een
probleem was, want met
het ene vliegtuigtype na
het andere weet men het
al te overmeesteren. Ver
scheidene moderne, spe
ciaal geconstrueerde ma
chines hebben er al geen
moeilijkheden meer mee en
doorbreken keer op keer
vrolijk knallend de eens zo
gevreesde „barrière". d.G.
Zojuist kwam mij een rapport onder
ogen, gedateerd .Brussel, 16 October", dat
betrekking heeft op het I.V.V.V. en Morele
Herbewapening en dat mijn naam ver
meldt. Ik antwoord hierop het volgende.
Terwijl ik 'de wereldconferentie voor
Morele Herbewapening te Caux sur Mon-
treux in Zwitserland bijwoonde, publiceer
de het bureau van het I.V.V.V. een rapport
over Morele Herbewapening. Tijdens mijn
verblijf in Europa nam ik de gelegenheid
waar, om alle in dit rapport geuite beschul
digingen tegen Morele Herbewapening te
onderzoeken. Het bleek mij, dat zij iedere
grond misten en dat de geuite beweringen
vol waren van vooroordelen.
Ik ken Frank Buchman en mensen van
Morele Herbewapening sinds zeven jaar
en heb de laatste tien maanden zeer nauw
contact met hen gehad, niet alleen in India,
maar ook in de Verenigde Staten, Canada,
Engeland, Zwitserland, Noorwegen, Frank
rijk, Italië, Holland en België. Ik kan mij
daarom beroepen op een zekere mate van
kennis van Morele Herbewapening uit de
eerste hand, wat kennelijk niet het ge
val is met diegenen, die de beschuldigin
gen geuit hebben.
Het rapport van het I.V.V.V. zegt, dat
Morele Herbewapening op fantastische
wijze zichzelf de eer geeft, verhoudingen in
het bedrijfsleven te hebben verbeterd. Het
is bewezen, dat toepassing van Morele
Herbewapening inderdaad zeer wezenlijke
resultaten heeft gehad. Vele verklaringen
hebben de doeltreffendheid van Morele
Herbewapening op verschillend gebied, ook
op dat van verhoudingen tussen werk
gevers en werknemers, onderschreven.
Deze verklaringen zijn afgelegd door per
sonen, die daarbij voor hun vakbond gun
stige resultaten hebben behaald-
De vorige maand heb ik dit zelf in ver
scheidene Europese landen geconstateerd.
In Duitsland bijvoorbeeld werd mij door
Paul Dikus, voorzitter van de kern van de
Rhein-Elbe Mijnbouw Maatschappij, die
27.000 arbeiders in dienst heeft, medege
deeld, dat in zijn onderneming tengevolge
van de toepassing van Morele Herbewape
ning dcor beide partijen, meer voor de
arbeiders was tot stand gebracht, dan de
voorschriften van de nieuwe wet op de
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie. Hij
toonde mij onder andere de opmerkelijke
resultaten, die op het gebied van arbeiders
woningbouw waren behaald. Ook ont
moette ik arbeiders van fabrieken als de
Motte-Meillassoux Textielfabriek in Noord-
Frankrijk, en hoorde, hoe daar de sociale
toestanden veranderd waren als resultaat
van de verandering bij de werkgever en de
weerklank daarvan bij de arbeiders. Nu
hebben zij voor het eerst een systeem van
winstdeling, pensioenfondsen en vacantie-
uitkeringen. Ik besprak met Maurice Mer
rier, de secretaris van de Franse textiel-
arbeidersbond (Force Ouvrière), hoe onder
zijn leiding in 1952 in recoi'dtijd een loons
verhoging van 15YiI6V2 procent voor
648.000 textielarbeiders bereikt werd. Hij
schreef dit vooral toe aan Morele Herbe
wapening.
Vele van dergelijke voorbeelden stonden
ter beschikking van de I.V.V.V.-commissie,
die het rapport samenstelde. Het weglaten
daarvan, met andere belangrijke omissies,
doet concluderen, dat haar rapport niet ge
baseerd is op feiten of objectief onderzoek.
Ik heb zorgvuldig de publicaties van Mo
rele Herbewapening onderzocht, waaruit
het I.V.V.V. naar zijn zeggen zijn conclu
sies getrokken heeft. Ik constateer, dat vele
citaten uit hun verband zijn gerukt, en dat
de geuite beschuldigingen niet met feiten
worden gesteund, ongetwijfeld omdat de
feiten anders uitwijzen.
Zoals ik het analyseer, zijn de vier voor
naamste beschuldigingen die in het rapport
naar voren worden gebracht: ten eerste:
het stichten van „gele" vakverbonden;
voorbeelden worden niet gegeven en on
danks hardnekkig onderzoek vind ik geen
enkele aanwijzing, die deze beschuldiging
staaft.
Ten tweede: de financiële bronnen. Ik
heb de boeken en bescheiden van Morele
Herbewapening onderzocht en ben volledig
tevreden gesteld. Ze zijn gecontroleerd en
gedeponeerd bij de bevoegde autoriteiten;
zij staan open voor onderzoek en voor ver
krijging van détails.
I Ten derde: dictatuur. Ik heb in verschei
dene landen bij werkers van Morele Her
bewapening gelogeerd en op de conferentie
in Caux heb ik grote en kleine bijeenkom
sten bijgewoond, en mijn vaste overtuiging
is, dat Frank Buchman werkelijk democra
tisch is, omdat hij nederig naar de mening
van anderen vraagt en de enige man is,
die ik ooit ontmoet heb, die grondig af-
Sibnath Banerjee, voorzitter van de
800.000 leden tellende vakbondsfedera
tie van India, heeft een verklaring uit
gegeven naar aanleiding van een dispuut
tussen het LV.V.V. (Internationaal ver
bond van vrije vakverenigingen) en de
beweging voor Morele Herbewapening.
Deze verklaring is aan de pers toege
zonden met het verzoek, haar te publi
ceren. Wij laten daarom deze verklaring
nagenoeg woordelijk hieronder volgen.
rekent met alle aspecten van dictatuur,
niet alleen op politiek gebied, maar ook in
het gezin en in het beroep.
Ten vierde: het zich bemoeien met vak
bonden. Als contact met Morele Herbewa
pening tot gevolg heeft, dat vakvereni
gingsmensen eerlijker, reiner, en onzelf
zuchtiger worden, is dat dan bemoeizucht?
Met een groeiend aantal Indiase vakbonds
leiders ben ik van oordeel, dat Morele Her
bewapening een opbouwende kracht is,
waarvan de invloed arbeiders van Oost en
"West ten goede komt. Wij moeten, niet
alleen het sociale systeem, maar ook men
sen veranderen, en Morele Herbewapening,
wel verre van zich te mengen in vakbonds
zaken, steunt onze strijd door een nieuw
mensentype te vormen, dat helpen zal om
een maatschappelijke verandering tot stand
te brengen.
Ik ben het geheel eens met de vooraan
staande Engelse vakbondsleider, Jim Ha-
worth, die in een bijeenkomst in Delhi
zeide: „Morele Herbewapening biedt geen
pasklare oplossingen, maar vormt mensen
zo, dat zij voor zichzelf de oplossingen vin
den, die gebaseerd zijn op wat juist is."
Mijn conclusie is, dat Morele Herbe
wapening een kracht is, die ons maakt tot
doeltreffender vertegenwoordigers der ar
beidersbeweging, die verandering brengt in
het leven en denken van werkgevers, en die
daarom verwelkomd moet worden door
een ieder, die oprecht verlangt naar een
nieuwe maatschappelijke orde.
(w.g.) Sibnath Banerjee
Bijna geheel Den Helder was uitgelopen om Hr. Ms. fregat „Willem van der Zaan" te begroeten, dat uit de Nederlandse
Antillen via de Pacific en Nieuw Guinea Maandag in de thuishaven arriveerde. Hr. Ms. „Willem van der Zaan" gemeerd aan
de kade in Den Helder na de thuiskomst.
Zes van de zeven bemanningsleden van
de motorreddingsboot van Arbroath in
Schotland zijn verdronken, toen de boot
naar de haven terugkeerde, waarbij zij in
zware zeegang kapseisde. De reddingboot
was uitgevaren nadat zij een s.o.s.-sein zou
hebben ontvangen. Na enige tijd van zoe
ken keerde zij terug, omdat zij geen in
nood verkerend schip kon vindep. De
ennige overlevende, die in het ziekenhuis
is opgenomen, vertelde dat de boot per
radio opdracht had gekregen, gezien de
zware zee, naar een andere haven te gaan.
De boot werd echter bij het havenhoofd
van Arbroath door een zware golf opge
tild en met de kiel naar boven neerge-
smakt. Enige hoofden van de inzittenden
verschenen boven de golven. Vissers, die
bij de vuurtoren stonden samengedrongen,
wierpen de in het water liggende mannen
lijnen toe, doch zonder resultaat. De kust
wacht vuurde met een raket een reddings-
liin af, die bij toeval over een van de man
nen viel, die de lijn kon grijpen en toen
op het strand getrokken kon worden. Geen
van de overige drenkelingen kon gered
worden.
Een jaar niet aftrek
wegens bedelarij
De 29-jarige metselaar J. M. uit Haar
lem, die als bedelaar op Zaterdagavondèn
de kost verdiende in Rotterdamse en Schie-
damse cafés en daarmee in drie jaar
4500.„verdiende" is hedenochtend
door de rechtbank te Rotterdam conform
de eis veroordeeld tot een gevangenisstraf
van twaalf maanden met aftrek, waarvan
vier maanden voorwaardelijk met een
proeftijd van drie jaar.
De man gaf voor doofstom en mank te
zijn.
