Grijp Uw kans G TAB LETT EN PANDA EN DE MEESTER-VERSLAGGEVER Wereldnieuws Indonesisch luchtmachtgeschil beslecht; air-commodore blijft &ERMQGÈNE Status van republiek binnen Britse Gemenebest verlangd Kabinet hakte deze knoop door; nu de17 October-affaire nog De radio geeft Donderdag Echtpaar in ziekenhuis, Een jaar geëist tegen „meester-spion" Rössler helpen prompt! JljÊÊJt ió het zo r 2 HAND SCHOENEN en SHAWLS SPIERPIJN, SPIT... Vrachtauto ramt woonwagen Vier gewonden, paard gedood Braziliaans opleidingsschip in Amsterdam KAPOK BEDSTEL 1&A 90 Hij zou een zeer gezochte „kracht" geweest zijn Directeur van „De Omme landen" veroordeeld Oude manuscripten ontdekt KLM-dienst op Seoel? Mr. Luns in Zweden Pakistan volst India na Teddy gev. Windbreakers 39.501 Faillissementen Ge^n doden bii jonaste Krakatau-eruptie Kindje verkouden? •Til 1 lX-J Nut van benzineblik WOENSDAG 4 NOVEMBER 1953 (Van onze correspondent in Djakarta) Air-commodore Suryadarma, de chef staf van de Indonesische luchtmacht, heeft de slag gewonnen: de ministerraad heeft een dezer dagen besloten, tegen de wens van enige tientallen met ontslag dreigende hoofdofficieren in, hem als hoofd van het luchtwapen te handhaven, al zullen dan bepaalde voorwaarden worden gesteld ten aanzien van zijn beleid. In het belang van de gaafheid van de militaire discipline in het algemeen en ter bescherming van de AURI (de Indonesische luchtmacht) als organisatie, achtte de ministerraad de handhaving van air-commodore nodig. Hiermede is een eind gekomen aan een in Mei uitgesproken conflict, dat het jonge In donesische luchtwapen dreigde te ver scheuren. De officieren, die hun ontslag hebben ingediend zal, de mate van hun schuld in overweging nemende, de gele genheid worden geboden in de AURI te blijven. Het conflict brak uit ioen vice-comano- dore Soejono, die in een brief had mede gedeeld, dat commodore Suryadarma mis bruik van zijn positie maakte, werd onthe ven van het commando over de oplei dingsschool op Tjiliütam en hem een op dracht in het buitenland in uitzicht werd gesteld. Hij wendde zich toen met een brief tot de minister van Defensie, daar van afschrift zendende aan de opperbevel hebber der strijdkrachten (president Soe- karno) en de sectie Defensie van het par lement. Air-commodore Suryadarma acht te dit een inbreuk op de discipline en strafte de vice-coinmodore met huisarrest. Daarmee werd de kat de bel aangebon den. Want ruim 60 hoofdofficieren van het luchtwapen richtten een petitie tot de pre sident, waarin zij afkeuring uitspraken over het beleid van hun chef-staf. Gelei delijk kwamen daarna de berichten, dat steeds meer luchtmacht-officieren hun ont slag hadden aangeboden. Onder die om standigheden leek de handhaving van commodore Suryadarma een nogal hope loos geval. Moeilijke zaak Het nieuwe kabinet heeft nu doorge beten en met uitstippeling van het beleid, dat handhaving van commodore Suryadar ma inhoudt, de afdoening van de zaak ver der overgedragen aan de minister van De fensie. Dat kon, omdat het luchtmacht conflict het minst-ernstige van de moei lijkheden in de strijdmachten is. Hier spe len immers kennelijk alleen technische fac toren een rol, en geen politieke, zoals in de 17-October affaii-e, het inmiddels ver jaarde geschil rond de strijdkrachten. Ook laatstgenoemde zaak moet intus sen uit de wereld, maar zij heeft heel wat gevaarlijker kanten dan de luchtmacht affaire. Het is moeilijk om de 17 October affaire in een paar regels in herinnering te brengen: het is een nogal ingewikkelde geschiedenis. Maar wij benaderen haar dicht als wij haar omschrijven als een poging van een deel der strijdkrachten al of niet geïnspireerd door de leiding om het parlement tijdelijk naar huis te sturen. Indirect heeft dit het aftreden van de minister van Defensie, sultan Hamengku Buwono, en van de secretaris generaal van het departement, mr. Ali Budiardjo tot gevolg gehad. De chef-staf van de strijdkrachten, generaal-majoor Simatupang, bleef echter, als een een zame vertegenwoordiger van de partij, die verloor, op zijn post. ADVERTENTIE BARTEUOR1SSTR 24 HAARLEM TEL 20420 ENMODE HILVERSUM I, 402 M. 7,00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Franse chansons. 10.00 Platen. 10.03 Ich will den Kreuzstab gerne tragen, cantate. 10.30 Morgendienst. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Schoolradio. 12.00 Angelus. 12.03 Con cert. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Alt, viool en piano. 13.50 Platen. 14.00 Platen. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Platen. 15.35 So praan en piano. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Vocaal ensemble. 16.50 Platen. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Platen. 17.40 Voordracht. 18.00 Platen. 18.15 Sopraan, tenor, piano en voor dracht. 18.35 Raadhuis-praat. 18.45 Platen. 19.00 Nieuws. 19.IC Voor de jeugd. 19.30 Pla ten. 20.00 Radiokrant. 20.20 Gevarieerd pro gramma. 21.00 Amusementsmuziek. 21.30 Luisterwedstrijd. 22.00 Ik denk er zo over en U? 22.10 Platen. 22.20 Orgel. 22.45 Avond overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15-24.00 Platen. HILVERSUM II. 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Omroep koor en orgel. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.35 Platen. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Lichte muziek. 12.00 Viool en piano. 12.25 In 't soionnétje. 12.30 Land- en tuinbouwmedede- lingen. 12.33 Hammondorgel. 12.50 Uit het bedrijfsleven. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelin gen en platen. 13.30 Lichte muziek. 14.00 Mag ik mij even voorstellen? Mijn naam is Cox, hoorspel. 14.35 Alt en Diano. 15.00 Voor de zieken. 15.45 Platen. 16.00 Tussen Vier en Vijf. 16.45 Voor de jeugd. 17.30 Platen. 17.45 Regeringsuitzending: Indonesië's streven naar economisch herstel. 18.00 Nieuws. 18.15 Sportproblemen. 18.25 Reportages of platen. 18.40 Hoorspel met mqziek. 19.00 Voor de kinderen. 19.05 Gesproken brief uit Londen. 19.10 Mededelingen. 19.15 Gevarieerde mu ziek. 19.30 Mijn Zuid-Afrikaanse ervaringen, causerie. 19.40 Orgel. 20.00 Nieuws. 20.05 Orfeo ed Euridice, opera. Hierna: Luitspel (pl.) 21.20 Disco-causerie. 22.00 Lichte mu ziek. 22.15 Gevarieerde muziek. 22.45 Sport- actualiteiten. 23.00 Nieuws. 23.15-24.00 Platen. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.00 Omroep-orkest. 12.30 Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 Engelse les. 14.15 Platen. 14.30 Franse les. 14.45 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Voor de kleuters. 17.15 Voor de kinderen. 18.15 Volksliederen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Vlaamse koren. 19.50 Cau serie. 20.00 Platen. .20.10 Causerie. 20.30 Pla ten. 20.45 Omroep-nrkest. 21.15 Wat is dat? 8' .4.5 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Bourgondi- Kanel. 22.45 Engelse Madrigalen. 22.55 -8.?.00 Nieuws. BBC 22.0022.30 Nieuws. Engelse litteratuur geschiedenis. (Op 224 en 42 m.). Het was te verwachten, dat Simatupang onder de nieuwe, hem niet welgezinde regering, geen lang leven als chef-staf meer beschoren zou zijn. De vraag was alleen hoe premier Ali Sastroamidjojo de zaak zou oplossen. Het is nu gebleken, dat men een rechts- streeks ontslag liever ontwijkt. Men heeft het gevonden in een opheffing van de functie van chef-staf der strijdkrachten, waardoor generaal-majoor Simatupang dus overbodig zou worden. De staf-chefs der drie weermachtsonderdelen zouden dan voortaan rechtstreeks onder de mi nister van Defensie, aan wie generaal- majoor Simatupang als adviseur zou wor den toegevoegd, ressorteren. Men denkt deze reorganisatie van de leiding der strijdkrachten te bewerkstel ligen door een regeringsverordening, die slechts de goedkeuring van de president behoeft en niet die van het parlement, om van kracht te worden. Tegen deze proce dure nu heeft de oppositie zich met kracht geweerd. Zij betoogt, dat de wijzi ging in de leiding der weermacht slechts door wetswijziging kan tot stand komen en anders in strijd met de grondwet is. Daarbij komt nog, dat de drie staf-chefs zich uitgesproken hebben tegen de ophef fing van de functie van algemeen staf chef. Gezien de verhoudingen kan men aannemen, dat dit voornamelijk op zake lijke gronden is gebeurd en niet omdat op deze wijze generaal-majoor Simatupang zou verdwijnen. Het is inmiddels al twee weken geleden, dat aan de regerings-verordemng inzake de functie van algemeen staf-chef be kendheid werd gegeven. Tot dusver heeft president Sukarno echter dit besluit nog niet b^-fachtigd. Het is een moeilijke en tere k 'stie. Generaal-majoor Simatupang is af komstig uit de Bataklanden. De bevolking daar zal de terzijdeschuiving van Simatu pang wellicht voelen als een grief, haar in het bijzonder aaneedaan. En de Batak landen liggen dicht bij het onrustige Atjeh. ADVERTENTIE 't Loert overal. De weldadige warmte van de pijnstillende Thermogène ver drijft de snerpende pijn. Dinsdagmiddag omstreeks half drie, is een vrachtauto, komende uit de richting Castri- cum op de Alkmaarderstraatwcg tegen de achterzijde van een in beweging zijnde woonwagen gebotst. De bewoner van de wagen, welke naast zijn paard liep, werd tegen de grond gesmakt en is met een schedelbas'sfractuur in zorgwekkende toe stand naar het St. Elisabethziekenliuis te Alkmaar vervoerd. Zijn echtgenote, die een beenwond op liep, is eveneens naar het ziekenhuis over gebracht. Het voor de woonwagen gespan nen paard werd tegen een daarvoor rij dende woonwagen gedrukt en heeft ten gevolge daarvan zulk ernstig letsel beko men, dat het dier ter plaatse op advies van een veearts moest worden afgemaakt. Een jongen en een meisje, welke ten tijde van het ongeval in de woonwagen waren, lie pen ook verwondingen op, doch konden na te zijn veroonden, met de familie-leden, welke de eerste woonwagen bewoonden, de reis naar Alkmaar voortzetten. De Cas- tricumse artsen H. Wieringa en A. H. v. d. Werff verleenden eerste hulp. Naar de schuldvraag wordr door de rijkspolitie een onderzoek ingesteld. De woonwagen werd geheel vernield. Het opleidingsschip van de Braziliaanse marine „Duque de Caxias" (6397 ton wa terverplaatsing) is Dinsdag voor een vijf daags bezoek in de Amsterdamse haven aangekomen. De „Duque de Caxias" heeft een bemanning van 480 koppen. Voorts zijn 43 adelborsten aan boord. Een huniner, Arnoldo Wander ley, is een afstammeling van kapitein Gaspar van der Ley, die Jo- han Maurits van Nassau naar Recife in Brazilië heeft begeleid, toen deze in 1636 door de West-Indische Compagnie be noemd werd tot gouverneur en kapitein- generaal van Brazilië. ADVERTENTIE Weet U, dat wij een 2 persoons 3-delig zwaar gevuld met prima Java kapok, compleet met 2 kapok kussens, thans reeds verkopen in de maat 1 20 x 1 90 voor BGIOa in de maat 130 x 190 voor 198.- Verkoop zolang de voorraad strekt KRUISSTRAAT 1 1 HAARLEM TELEFOON 11491 De officier van justitie in het spionnage- proces te Luzern, dr. Haenni, heeft twaalf maanden gevangenisstraf geëist tegen de „meester-spion" Rössleg en veertien tegen zijn helper Schnieper. Ook eiste hij, dat de (statenloze) Rössler voor een tijd van vijf jaar uit Zwitserland moet worden gewezen. Rössler, beschuldigd van spionnage voor Tsjecho-Slowakije, zei dat de V. S. hem na de oorlog hadden verzocht inlichtingen te verstrekken over Britse en Franse in vloeden in West-Duitsland. Het eerste aanbod van de Amerikaanse geheime dienst zou hem in 19 4 zijn ge daan door middel van een door „Emmy Radio", volgens Rössler een Amerikaanse van Duitse oorsprong, ondertekende brief. Het tweede aanbod kwam Ln 1951 van de Amerikaanse plaatsvervangende lucht- vaartattaché te Bern, nadat Rössler, tijdens de wereldoorlog een vooraanstaand spion voor de Russen, in eon Zwitsers blad een artikel over atoomonderzoek in de Sovjet- Unie had geplaatst. De attaché kolonel Earl had het blad gevraagd, hem in ver binding te stellen met de schrijver van het Anonieme artikel. By de rijkspostspaarbank is in October opgevraagd f33,5 millioen en ingelegd f34,1 millioen zodat f 600.000 is gespaard. Wegens belediging van stakingsleiders De directeur van de coöperatieve fabriek voor melk-'en zuivelproducten „De Omme landen" te Groningen is door de politie rechter te Groningen veroordeeld tot een boete van 300 en een voorwaardelijke gevangenisstraf van veertien dagen. Hem was ten laste gelegd, dat hij zich in Octo ber van het vorig jaar in een circulaire aan de melkleveranciers beledigend heeft uitgelaten over de twee stakingsleiders, beiden hoofdbestuursleden van de Alge mene Nederlandse Agrarische Bedrijfs- bond. De officier van justitie wilde niet ingaan op de achtergronden van het conflict bij „De Ommelanden". Hij vond de uitlatingen van de directeur meer dan erg. De verdediger betoogde, dat de circulaire was opgesteld tijdens de spannende periode van de staking. In de afgelopen jaren zijn in het kloos ter van de li. Catherina, dat ten tijde vain -Justmiainus op het schiereiland van de Si nai is gebouwd, manuscripten ontdekt, die door een Amerikaans zendingsgenootschap systematisch zijn bestudeerd. De expeditie werd gesteund door de bibliotheek van het Amerikaanse Congres e:i de Amerikaanse school voor Oosters onderzoek en stond onder leiding van professor Clark van de Duke universiteit. Tussen 1950 en 1951 werden ongeveer 1700 van de 3300 gere gistreerde manuscripten bestudeerd en werden er microfilms van gemaakt. Het resultaat van de expeditie is uiterst bevredigend Men ontdekte een twaalftal onbekende manuscripten van het Nieuwe Testament, alle rijk verlucht en ook een groot aantal profane geschriften, in het bijzonder klassieke Griekse werken, gram matica's, geneeskundige, mathematische en rechtskundige werken. Behalve in het klooster van de H. Catheri na worden ook onderzoekingen gedaan in de grote bibliotheken van Jeruzalem en de koptisehe kloosters in de Lybische woes tijn. Het klooster van de H. Catherina heeft nog niet al zijn schatten prijs gegeven. Het vorige jaar heeft zich opnieuw een expe ditie van Duitse theologen daarheen bege ven cm een aantal manuscripten van het Nieuwe Testament te bestuderen. In Zuid-Korea is medegedeeld dat er een voorlopige overeenkomst is bereikt tussen de regering van Zuid-Korea en de Konink lijke Luchtvaart Maatschappij K.L.M. over het gebruiken van de luchthaven van Seoel door vliegtuigen van de K.L.M. Op 1 Januari 1954 zou de eerste K.L.M.-machine op het vliegveld van Seoel landen. (Naar wij van de zijde der K.L.M. ver nemen, is deze zaak bij de K.L.M. nog in studie.) Mr. J. M. A. H. Luns, de Nederlandse minister, van Buitenlandse Zaken, is Dins dag met zijn echtgenote in Stockholm aan gekomen. Hij werd vergezeld door de Zweedse gezant in Den Haag, Sven Dahl- man en diens echtgenote. Zaterdag zal mr. Luns worden ontvan gen door de Zweedse premier, Tage Erlan- der. Voorts zal de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken, Oesten Unden, een diner aanbieden. ADVERTENTIE ntaclde Het Pakistaanse parlement heeft in Ka rachi besloten dat Pakistan een „Islamieti- sche republiek" wil worden, maar als zo danig deel van het Engelse Gemenebest zal blijven, naar het voorbeeld van India dat lid van de Britse Commonwealth is, maar toch de status van republiek heeft. Onze correspondent in Londen tekent hierbij aan: Londen was al lang voorbereid op het in Karachi gevallen besluit, dat overeen komt met de reeds een jaar geleden door een in Pakistan speciaal gevormde com missie gedane aanbevelingen. Er zal nog geruime tijd mee heengaan voordat de grondwetgevende rergadering goedkeuring zal hechten aan het besluit dat, indien Pa kistan deel zou blijven uitmaken van het Britse Gemenebest, dan nog door het En gelse parlement zal moeten worden be krachtigd. Natuurlijk betreurt men het in Londen dat Pakistan een republiek wordt, maar deze ontwikkeling vloeit logisch voort uit de door India in 1949 ingeslagen weg en uit de in Londen destijds goedgekeurde nieuwe formulering van het begrip „Ge menebest". Pakistan, dat destijds demonstratief af stand wilde nemen van India, is thans waarschijnlijk beïnvloed door het geschil over Kasjmir. Het blad had op meer Britse steun gerekend voor de zaak van Pakistan, juist omdat het nauwere banden met Engeland bezat dan India. Op de in 1949 onder voorzitterschap van Attlee gehouden OVFRTENT7E De Haarlemse rechtbank heeft Dinsdag in staat van faillissement verklaard: H. E. v. d. Mey, wonenende Van Oosten de Bruynstraat 57 te Haarlem van beroep huisschilder. Rechter-commissaris: mr. J. A. Bletz. Curator: mr. J. F. Sachse, advocaat en procureur te Heemstede. Wegens het verbindend worden van de enige uitdelingslijst is geëindigd het faillis sement van: de N.V. Bouw- en Handel Maatschappij „Kruisbalk", gevestigd te Haar lem. Rechter-commissaris: mr. E. J. W. Top. Curator: mr. F. van der Goot, advocaat en procui-eur te Haarlem. Bij beschikking van de rechtbank is aan J. van Amerongen, scheepsbouwer, wonende te Haarlem, Harmenjansweg 45, voorlopig surséance van betaling verleend, met benoe ming van mr. H. Jonker, advocaat en pro cureur te Haarlem, tot bewindvoerder. Het verhoor van de schuldeisers is bepaald op Maandag 7 December 1943 des namiddags te 2 uur. conferentie van de premiers van het Ge menebest, vond men als het ware de tover formule waardoor het Gemenebest on danks alle interne verschillen behouden kon blijven. Het kenmerk van het Ge menebest is immers de volledige vrijheid van de samenstellende delen er van, zodat het zelfs mogelijk blijkt de trouw aan de kroon het bindmiddel van deze Britse statenbond te verzaken en toch de band te handhaven. Souvereine, onafhankelijke republieken konden door deze unieke conceptie leden blijven van het Gemenebest. India erkende Koningin Elizabeth als hoofd daarvan. Ook voor Pakistan werden sinds de vorig jaar in Londen gehouden conferentie, welke de nieuwe titels van Koningin Elizabeth voor elk gebiedsdeel afzonderlijk regelde, de woorden „Koningin van Pakistan" wegge laten. Maar omdat Pakistan de Kroon toch bleef erkennen, zond het voor de kronings stoet van dit jaar de heldhaftige en schil derachtig uitziende lijfwacht en een con tingent stoere en kleurrijke pijpers. Hierbij vergeleken maakte het aandeel van India een armzalige indruk, want er was slechts de eenzame Nehroe, leunende uit een soort aanieskoets, welke gevolgd werd door vier Indiase bereden politiemannen.... Bij de gemelde recente uitbarstingen van de vulkaan Krakatau, tussen Java en Su matra, zijn naar Aneta van de vulcano- logisehe dienst in Bandung vernam geen slachtoffers gevallen. Het hoofd van dieze dienst, drs. De Neve, deelde mede, dat de uitbarstingen op 25, 26 en 27 Oc tober niet zo heftig zijn geweest als -die in Maart van dat jaar. Ditmaal was de hoogte van de rookkolom slechts 4.000 m„ tegen 14.000 m. in Mei. Hij heeft er voorts op gewezen, dat in sommige persberichten de onjuiste indruk is gewekt, dat een verhoogde werking van vulkanen automatisch gevaar oplevert voor de omwonende bevolking. Zijn diienst neemt voortdurend voorzorgsmaatregelen, hetgeen ook is geschied voor de jongste uitbarsting van de Krakatau begon. Men heeft echter te kampen met een tekort aan personeel. Deels wordt dit tekort ver oorzaakt door een uitbreiding van het aan tal waarnemingsposten van 8 voor de oor log tot 16 thans en door het in gebruik ne men van nieuwe instrumenten. Niettemin wordt de huidige gang van zaken bevredi gend genoemd. Leuzen. In Abadan zijn zestig personen gearresteerd „wegens het aanbrengen van ondermijnende leuzen" op muren in de stad. Slaatswater. Volgens een mededeling van. radio-Sofia heeft de Bulgaarse regering een nationalisatiewet aangenomen, waarbij alle wateren van Bulgarije tot staatseigendom worden gemaakt. Vertegenwoordiger. Ex-Koning Faroek heeft de Syrische advocaat Ihsan el Sjerif verzocht hem te vertegenwoor digen in de echtscheidingsprocedure, die aanhangig is gemaakt door ex-Koningin Narriman. Bezoek. Koning Gustaaf Adolf van Zwe den is Dinsdag voor een particulier be zoek aan Engeland uit Calais in Dover aangekomen. Voorwaardelijk. Kamel el Kawisj, voor malig gouverneur van Cairo, is Dinsdag tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van 15 jaren veroordeeld wegens cor ruptie. Spertijd. Het verkeer met vrachtauto's, motorfietsen en bromfietsen is, tussen tien uur 's avonds en half acht 's och tends en des middags tussen half twee en half vier verboden in vrijwel alle straten van de Duitse badplaats Baden- weiler. Apostol. De Roemeense ministeries van Landbouw, Bosbouw en Staatsboerde rijen zijn samengevoegd in één minis terie onder leiding van de voormalige vice-premier Gheoi'ghe Apostol, aldus meldt Agerpress. De ministers die aan het hoofd van deze departementen stonden, Prisnea, Popescu en Vidrascu, zijn ontslagen. Bet-er. In de jongste mededeling over de gezondheidstoestand van generaal Marshall, uitgegeven door de directie van het Walter Reed-ziekenhuis te Washington, waarin de oud-minister en voormalig chef van de Amerikaanse generale staf is opgenomen, wordt ver klaard dat de patiënt „aanzienlijk beter" is en dat hij „bevredigende vorderingen maakt in de richting van een herstel." Bekentenis. Carl Austin Hall en mevrouw Bonnie Brown Heady hebben Dinsdag te Kansas City bekend, schuldig te zijn aan de ontvoering van de zesjarige Bobby Greenlease. Zij zullen op 16 November voor de rechtbank moeten verschijnen. Bobby Greenlease, een zoontje van een vermogend autohande laar, werd, gelijk men weet, op 23 Sep tember ontvoerd en een paar uren na de ontvoering vermoord. Zijn vader heeft de ontvoerders 600.000 dollar losgeld betaald. Slechts de helft van het losgeld is teruggevonden. Schadevergoeding. De Oostenrijkse minis ter van Buitenlandse Zaken, Gruber, heeft Dinsdag verklaard, dat Hongarije zich in beginsel bereid heeft verklaard aan Oostenrijkers de schade die zij door Hongaarse nationalisatiewetten hebben geleden, te vergoeden. De overeenkomst was tot stand gekomen na onderhan delingen in Boedapest. De bijzonder heden zullen worden uitgewerkt in be sprekingen, die in Januari te Wenen zullen worden gevoerd, aldus Gruber. Boudoirtje? Londense politici geloven volgens Reuter dat de Britse regering overeenstemming zal trachten te berei ken over de vervanging van het Hoger huis door „een kleine, gemoderniseerde Kamer, waarin ook vrouwen zitting kunnen hebben." Hoogtepunt. Een woordvoerder van het Amerikaanse departement van Defen sie, W. Mc Neil heeft Dinsdag verklaard, te menen, dat de stijging in de maan delijkse uitgaven voor de bewapening sedert het begin van de oorlog in Korea „haar hoogtepunt heeft bereikt." De tegenwoordige maandelijkse militaire uitgaven zijn ongeveer 3600 millioen dollar. Mc Neil meende, dat in Decem ber een daling zou intreden. Meesterschap. Dr. Niels Bohr, Deens No belprijswinnaar en deskundige op het gebied van de kernphysica, heeft Dins dag met nadruk gewezen op het gevaar dat de beschaving loopt als gevolg van de jongste ontwikkelingen op het gebied van de kernwetenschap. Hij drong aan op verbod van het gebruik van atoom energie voor vernietigingsdoeleinden. Mogelijk zou binnen een periode van enkele jaren een algeheel meesterschap over de krachten van de natuur worden bereikt, zo zei hij. ADVERTENTIE Dan rug, keel en borstje i n vv r ij v e n met 5. „Men zou bijna geneigd zijn te gelo ven, dat de redactie van de Nieuws Ram helderziende is", zei Jolliepop, „want hoe konden zij de val van deze boom op uw huis anders zo huiveringwekkend juist voorspellen?" „Zij zeggen, dat het geen voorspelling was, maar dat zij alleen het nieuws ver vooruit zijn", antwoordde Pan da, in zijn auto'tje stappend. „Het verschil begrijp ik niet erg. Je zou zeggen, dat ELKE voorspelling het nieuws vooruit moet zijn, want. anders is het geen voor spelling meer! Maar ik zal er wel gauw wat meer van weten, want ik ga nu regel recht naar de Nieuws Ram, om er hun Meester-Verslaggever te spreken!" Hij startte zijn karretje en reed met een flink gangetje naar astad. „Misschien hoor ik straks een heel eenvoudige verklaring voor alles, wat nu nog zo geheimzinnig lijkt", dacht hij onder het rijden. Maar toen hij in de stad aankwam, hoorde hij daar weer een ijzingwekkend bericht, dat veel van een voorspelling weg had en dat zijn ge moedsrust deerlijk schokte. „Lees de Nieuws Ram!", riep een krantenjongen, „nieuwste berichten! Panda de millionnair krijgt een ongeval tijdens bezoek aan onze redactie!!" WELK nut heeft de mens al niet gehad van benzineblikken! In de woeste nijen van Amerika, Afrika en Klein-Azië heeft de inlandse bevolking er hele dorpen van gebouwd en de Afrikaanse veldtocht van de geallieerden in de tweede wereld oorlog heeft voor 90 procent zijn welslagen aan de Jerry cans te danken gehad. Geen kwaad dus van de benzineblikken! Willen we onhoorbare ontploffingsgol- ven over grote afstanden waarneembaar maken, dan kunnen we beter een ouderwets benzineblïk van 10 liter inhoud nemen, omdat dit van een minder stijve con structie is dan de Jerry can. Welnu, wanneer we het gat boven in het blik met een grote kurk afsluiten en daardoorheen een koperen buisje van onge veer 4 cm. lengte en 6 mm. inwendige doorsnede steken en aan de onderkant van het blik eveneens een buisje solderen dat door een gummislang met de gasleiding wordt verbonden, hebben we een apparaat verkregen dat een bijzonder grote gevoe ligheid bezit voor niet-hoorbare ontplof- fingsgolven. Door het gas in het lege ben- zincblik te laten stromen (waarbij men enige tijd dient te wachten om zeker te zijn dat alle lucht uit het blik door het gas verdwenen is) kan in de bovenste buis een gasvlam worden ontstoken. Het bin nenstromende gas kan door een wasknij per zodanig geregeld worden dat de vlam bijvoorbeeld slechts 1 of 2 cm. hoog is. Brandt de gasvlam op deze hoogte, dan is het wachten slechts op de niet-hoorbare geluidsgolven. Want bereiken deze het blik, dan wordt de vlam inceus korter. Voor normale geluiden is het apparaat echter ongevoelig. Het zou ons overigens niet verbazen, wanneer u de gevoeligheid van dit vrij primitieve toestel in twijfel zoudt trekken. Wellicht stelt het u dan gerust te weten, dat mei een dergelijk apparaat dat in Straatsburg werd opgesteld, een ontploffing kon worden waargenomen die in het kamp La Courtine plaats vond, dat is dus over een afstand van ruim 520 kilometer! Het komt er dus op neer, dat met dit simpele toestel een oppervlakte kan worden be streken die 50 malen groter is dan de oppervlakte van ons land! Overgiens moeten we er uitdrukkelijk voor waarschu wen dat onze beschrijving van het apparaat niet tot doel heeft enthousiaste ama teurs aan het werk te zetten. Zowel het solderen aan lege benzineblik ken, als het werken met gasmengsels door ondeskundigen geeft bij voortduring aan leiding tot ernstige ongelukken. Begin er dus niet aan! We hebben het uitsuitend beschreven om te doen zien. hoe onder zoekers met eenvoudige middelen verba zingwekkende resultaten weten te berei ken. Hoe ver denkt u overigens dat het geluid van de menselijke stem kan dragen, zon der hulpmiddelen, wel te verstaan? In de meeste gevallen zal de afstand die het menselijk geluid kan overbruggen niet bij zonder groot zijn, maar wanneer de om standigheden meewerken kan onze roep toch wel op 9 km. worden gehoo**f Daarover morgen. H. PéTILLON. (Nadruk verboden)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1953 | | pagina 2