Textielhandel gaat bonnen
voor gratis koffie afgeven
Wereldnieuws
Proces over woning van
een complex te Halfweg
PANDA EN DE MEESTER-VERSLAGGEVER
Oe radio geeft Woensdag
China ontwikkelt
Tibet en Sinkiang
Studenten conferentie
Morele Herbewaping
Schermutseling tussen twee branches
toont gevolgen van cadeaustelsel
- Tiocli ió Uet zo
Karei
de Grote
Angst voor Zuurbranden
na een heerlijk maal?
Koningin maakte haar
eerste skitocht reeds
N.V. Eysinkfabrieken
failliet verklaard
Kerkelijk Nieuws
Nieuwe directeur van
Rijksmuseum Mesdag
GEBREK AAN ZONNESCHIJN
Kruideniers lieten Twente draaien"
DINSDAG 29 DECEMBER 1953
Voor het Gerechtshof te Amsterdam
werd Maandag behandeld het beroep tegen
het vonnis van de president van de Haar
lemse rechtbank in een kort geding, aan
hangig gemaakt door de bouwer van een
complex woningen te Halfweg W. van D.
te Amersfoort contra H. van K., wonende
te Halfweg, tot voor kort in een der wo
ningen van dit complex. Van D. had aan
de president in kort geding gevraagd Van
K. uit de woning aan de Houtrijkstraat 22
te Halfweg te mogen zetten. De president
had bij vonnis van 25 September de eis
toegewezen en kort daarop heeft Van K. de
woning verlaten.
Aan dit kort geding was in April een
proces bij de Haarlemse rechtbank vooraf
gegaan. Van D. had Van K. gedagvaard,
waarin hij vroeg ontbinding van de koop
overeenkomst en ontruiming van het per
ceel in Halfweg. De eis werd bij verstek
toegewezen. Het vonnis was niet uitvoer
baar bij voorraad verklaard. Later heeft
Van D. de bewoner in kort geding tot ont
ruiming gedagvaard, welke eis de presi
dent der Haarlemse rechtbank heeft toe
gewezen.
Van K. was in beroep gegaan en namens
deze heeft mr. Martin B. Cohen voor het
Amsterdamse gerechtshof gepleit. Mr. Co-
hen besprak de voorgeschiedenis en deelde
mee, dat in September 1952 Van D. aan
Van K. perceel Houtrijkstraat 22 te Half
weg verkocht had, waarbij ten aanzien
van de betaling een speciale regeling werd
getroffen, die partijen als huurkoop be
titelen. Bepaald werd, dat het transport
niet eerder zou geschieden dan nadat de
gehele koopsom zou zijn betaald. Omstreeks
1 November heeft Van K. de woning be
trokken. Mr. Cohen deelde mee, dat Van
K. ten tijde van het aangaan van de koop
overeenkomst als vertegenwoordiger van
een firma in Helmond werkzaam was. De
minimum-garantie was 500 per maand
en zijn inkomsten bedroeg minstens 1000.
Een afbetalingsregeling, als nu met Van D.
gesloten, mocht in dit licht als niet be
zwaarlijk gelden. Doch het getij keerde.
Van K. kreeg onenigheid met zijn patroon;
deze verkleinde eerst het rayon en ontsloeg
Van K. per 1 Mei 1953. Toen de moeilijk
heden reeds dreigden heeft Van D. vol
gens pleiter Van K. toegezegd, dat deze
wel als huurder in het huis kon blijven
tegen een huurprijs van 100 per maand,
wanneer er moeilijkheden zouden ontstaan.
Van D. heeft dit later echter ontkend,
merkte mr. Cohen op en hij heeft de huur
der processen aangedaan.
Wat het vonnis van de president van de
Haarlemse rechtbank betreft merkte mr.
Cohen op, dat voor een toewijzing in kort
geding vereist zijn spoed en belang. Indien
er geen spoed is, is de president onbevoegd
en wordt de eis ontzegd. Is er geen belang
dan ontbreekt de dringende noodzaak de
eis toe te wijzen. Van D. heeft verklaard,
dat hij het huis nodig had, om na verkoop
zijn schuldeisers te kunnen voldoen.
Daarentegen stelt Van K., dat hij het huis
als woning dringend nodig heeft en dat hij
geen andere woning kan huren. Had het
niet de taak van de president geweest deze
belangen af te wegen, vroeg pleiter. Het
belang van Van K. is toch zoveel groter
dan het belang van D. De president heeft
zelfs geen enkele overweging hieraan ge
wijd.
Mr. Cohen kwam tot de conclusie, dat
het belang van Van D. bij ontruiming al
leen is verbetering van zijn financiële posi
tie. Daar het huis opnieuw verhuurd is,
echter niet aan Van K., is zijn financiële
positie in het geheel niet verbeterd. Pleiter
vroeg vernietiging van het vonnis van de
president met ontzegging van de eis tot
ontruiming en met veroordeling van Van
D. in de kosten.
Mr. C. Kruysse te Amersfoort, optredend
ADVERTENTIE
Met een of twee Rennies bij de hand geen
angst voor zuurbranden. Eet gerust alles waai
de maag naar vraagt. Sommige mensen nemen
Rennies bij voorbaat als een goede ge
woonte. smakelijk en fris. Bij onverwacht op
komend zuurbranden zijn Rennies een ware
uitkomst. Houdt ze daarom altijd bij de hand.
Gewoon laten smelten op de tong en het zuur
branden behoort weer tot het verleden.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45 'n
Woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
8.30 Tot uw dienst. 8.35 Platen. 9.00 Voor de
zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.40 Platen. 10.10
Omroep-orkest. 10.30 Morgendienst. 11.00
Kinderkruistocht, hoorspel. 12.05 Piano
recital. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin-
gen. 12.33 Platen. 12.59 Klokgelui. 13.00
Nieuws. 13.15 Protestants Interkerkelijk
Thuisfront. 13.20 Metropole-orkest. 14.00
Platen. 15.30 Kamermuziek. 16.00 Voor de
jeugd. 17.20 Platen. 17.30 Orgelconcert. 18.00
Militaire causerie. 18.10 Platen 18.15
Spectrum van het Christelijk Organisatie-
en Verenigingsleven. 18.30 R.V.U.: Beschou
wing. 19.00 Nieuws. 19.10 Boekbespreking.
19.25 Platen. 19.30 Buitenlands overzicht.
19.50 Groot koor. Radio Philharmonisch
orkest en soliste. 20.00 Radiokrant. 20.20
Radio Philharmonisch orkest. 21.15 De tijd
in het licht dwer eeuwigheid, causerie. 21.35
Platen. 22.05 Viool, cello en clavecimbel.
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15
—24.00 Platen,
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.19 Platen. 8.50
Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek. 9.10
Platen. 10.00 Boekbespreking. 10.05 Morgen
wijding. 10.20 Voor de vrouw. 11.00 Platen.
12.00 Orgel. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Voor het plattealnd. 12.38
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Tentoonstellings
agenda. 13.18 Dansmuziek. 13.45 De weg om
hoog, causerie. 14.00 Voor de kinderen. 16.30
Pianokwartet. 17.15 Schlagerparade 1953.
17.50 Regeringsuitzending: De Nederlandse
Antillen, cultureel. 18.00 Nieuws, en com
mentaar. 18.20 Praatje over consumenten
belangen. 18.35 Piano. 18.55 Voor de kinde
ren. 19.00 Terugblik 1953. 19.30 Voor de jeugd.
20.00 Nieuws. 20.05 Politiek commentaar. 20.15
Afscheidsconcert Jo Vincent. 21.05 De be
manning van de Stella Mare, hoorspel. 21.45
Koorzang. 22.05 Cabaret. 22.35 Moderne wa
terverontreiniging, causerie. 22.50 Joegosla
vische volksmuziek. 23.00 Nieuws. 23.15
Socialistisch nieuws in Esperanto. 23.20 Orgel,
harp. viool en zang. 23.4524.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Omroep-orkest. 13.45
Platen. 14.00 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Pla
ten. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Platen. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.00 Nieuws.
19.30 Causerie. 19.45 Platen. 20.00 Hoorspel.
21.30 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Orkest
concert. 22.45 Platen, 22.55—23.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. De gespecialiseerde af
delingen van de Verenigde Naties. Vrijbui-
teraradiodagboek. (Op 224 m.).
voor Van D., zeide, dat er onderscheid ge
maakt moet worden tussen het kort geding
en het bodemgeschil tussen beide partijen.
Het kort geding is een gevolg van een in
April aanhangig gemaakte procedure en
vindt zijn rechtsbasis daarin. Daarom acht
te hij het eveneens nodig op de voorge
schiedenis in te gaan. Hij deelde mee, dat
het voorlopig koopcontract de wijze van
betaling vermeldde. Ieder jaar moest een
bedrag van 3000 worden betaald en wel
twaalf maal 200 (iedere maand te vol
doen) en tweemaal 300. Het betalen ge
schiedde niet zoals afgesproken was en
daarom heeft Van D. wegens wanprestatie
vernietiging van het koopcontract ge
vraagd. Spreker rekende uit. dat omstreeks
Juli ƒ1100 was betaald. Volgens pleiter is
er niets gevraagd in het kort geding, dat in
strijd is met het bodemgeschil. Het huis
van Van K. is inmiddels verhuurd en-geld
wordt ontvangen. Mr. Kruysse was van
mening, dat het kort geding wel spoed
eisend te noemen is. Het betreft een com
plex van vijf woningen- gebouwd in de
zogenaamde vrije sector. Een accountant
heeft berekend, dat de bouwkosten hebben
bedragen 126.750 en dat de ontvangsten
na verkoop kunnen bedragen 100.000. Er
is dus een verlies, dat gedragen zal moeten
worden door Van D., de architect en de
aannemer. Laatstgenoemde twee kunnen
zich hiermee niet verenigen en hebben Van
D. processen aangedaan, die voor de
Utrechtse rechtbank behandeld worden.
Ook worden er processen over de wo
ningen bij de Haarlemse rechtbank behan
deld. Wat het belang betreft zeide pleiter,
dat Van D. geld wil ontvangen en Van K.
wil zijn huis terug, hoewel gebleken is, dat
hij geen geld heeft om het te kopen. Plei
ter merkte op, dat hij het vonnis van de
Haarlemse president kan begrijpen en hij
verwachtte niet, dat het hof een ander von
nis zal wijzen.
De president van het gerechtshof be
paalde de uitspraak op 27 Januari.
GRINDELWALD, (ANP) Koningin
Juliana heeft gistermiddag niet lang na
haar aankomst in Grindelwald haar eerste
skitocht gemaakt. De twee oudste Prinses
sen gingen eerst wat winkelen, Prinses
Margriet en haar vriendin Tonia Egeler
genoten van de sneeuwpret en de kleine
Prinses Marijke ging sleetje rijden.
Prinses Margriet krijgt vandaag haar
eerste skilessen.
Des morgens vroeg op doorreis in Bazel
waren de Koningin reeds bloemen aange
boden als welkom in Zwitserland. In Bern
kwam bondspresident Etter samen met de
chef van het protocol, Robert Maurice, zijn
opwachting maken. Ook de Nederlandse
gezant mr. A. W. C. baron Bentinck van
Schoonheten kwam met zijn echtgenote de
Koningin begroeten. Zij werden verge
zeld door twee kleine meisjes, die een rui
ker aan de Koningin overhandigden. De
bondspresident en Robert Maurice werden
in de nieuwe salonwagen in de zitkamer
van Prins Bernhard ontvangen.
Hedenavond zal de Koningin met haar
gevolg de ijshockeywedstrijd van een Ox-
ford-Cambridgecombina1#e tegen Grindel
wald bijwonen.
NEW YORK, (Reuter) Dana Adams
Schmidt, Washingtons correspondent van
de New York Times, meldt, dat volgens
berichten, die uit Tibet en de midden-
Aziatische provincie Sinkiang zijn ont
vangen, China, geholpen door de Sovjet-
Unie, bezig is genoemde gebieden te ont
wikkelen op een wijze, waardoor het mili
taire en economische evenwicht van Azië
verstoord zou kunnen worden. Deze be
richten werpen een nieuw licht op de be
tekenis van de plannen om Pakistan Ame
rikaanse militaire hulp te geven.
De Chinezen zouden in genoemde ge
bieden militaire bases aanleggen, onder
meer in de buurt van Pakistan en op de i
handelsweg naar Calcutta. De ontwikke
ling der verbindingen in centraal-Azië is
misschien nog belangrijker dan de mili
taire projecten, aldus de correspondent. Er
zou een spoorlijn worden aangelegd, dwars
door Sinkiang, die Sovjet-Toerkistan met
midden-China zou verbinden en de Sovjet-
Unie een nieuwe verbinding zou geven,
naast de Trans-Siberische spoorweg.
De Chinezen zijn blijkbaar van plan een
industrieel gebied in Sinkiang te schep
pen, dat door de spoorlijn met andere ge
bieden zal worden verbonden. Veel van
het werk wordt verricht door Sovjet-Rus
sische maatschappijen, aldus de corres
pondent.
Te Karatsji is gisteren de overeenkomst
getekend, waarbij Pakistan op grond van
het Amerikaanse program voor technische
hulp in de periode tot 1 Juli 22 millioen
dollar ontvangt. Dit bedrag, dat gebruikt
zal worden voor ontwikkeling van de land
bouw, brengt het totaal van de gelden, die
Pakistan in dit belastingjaar zijn toege
wezen, op 44 millioen dollar.
Bij vonnis van de arrondissementsrecht
bank te Utrecht is de Naamloze Vennoot
schap Eysinkfabrieken te Amersfoort in
staat van faillissement verklaard.
De Eysinkfabrieken, die in Amersfoort
rijwielen en motoren vervaardigden, had
den reeds vele jaren gebrek aan voldoende
bedrijfskapitaal. In October 1952 werd aan
de n.v. surséance van betaling verleend,
hetgeen mogelijk bleek, doordat de n.v. met
een fabriek te Voorburg een exploitatie
overeenkomst was aangegaan, met de ga
rantie, dat het aan crediteuren verschul
digde bedrag beschikbaar zou komen. Dit
bedrijf nam daarbij verscheidene verplich
tingen op zich en betrok de gebouwen in
Amersfoort. De directie van het Voorburg-
se bedrijf wenste voorts als zekerheid een
aandelenpakket van Eysink. De aandeel
houders van Eysink weigerden dit, welke
afwijzing volgens het Voorburgse bedrijf
rechtstreeks de oorzaak is geworden van
het faillissement. De Voorburgse firma
had onder meer toegezegd de productie
van Eysink motoren en rijwielen te zullen
voortzetten en nieuwe vindingen, onder
meer een bromfiets, te ontwikkelen. Vol
gens de curator is gebleken dat de ver
plichtingen niet zijn nagekomen. Van een
eis tot ontruiming van de fabrieken door
de Voorburgse firma en intrekking van de
surséance van betaling werd evenwel af
gezien, toen er andere gegadigden voor de
fabrieken kwamen. Onderhandelingen lie
pen echter op niets uit. Ook door aanbie
ding van een accoord door de oudste nog in
leven zijnde directeur van de Eysink
fabrieken kon geen oplossing worden ge
vonden, waarna de bewindvoerder, mr. L.
Stadig te Amersfoort, het Voorburgse be
drijf tot ontruiming van de fabrieken heeft
verplicht. Voor deze ontruiming is inmid
dels een schikking getroffen. Op 18 Decem
ber werd bij vonnis van de Utrechtse
rechtbank de surséance van betaling inge
trokken en werd de n.v. Eysinkfabrieken
in staat van faillissement gesteld. Tegen
deze beslissing is hoger beroep aange
tekend.
Een deel van het personeel van de
Eysinkfabrieken is in October 1952 overge
gaan in dienst van het Voorburgse bedrijf.
Een vijfdaagse internationale studenten
bijeenkomst voor Morele Herbewapening
werd Maandag te Castrop-Rauxel in het
Ruhrgebied in Duitsland geopend. Uit
Nederland is een gecombineerde delegatie
van Nederlandse en Indonesische studen
ten naar die bijeenkomst vertrokken. Voorts
zijn er deelnemers uit Oxford en Cam
bridge, Parijs, Calcutta, New Delhi, Karachi
en verscheidene Duitse en Scandinavische
universiteiten.
Het doel der conferentie is na te gaan
welke rol studenten van alle rassen, klas
sen en volken kunnen spelen in de ont
wikkeling van een eenheid brengende op
lossing voor Oost en West. Er zullen be
sprekingen worden gevoerd met jeugdlei
ders, vakbondbestuurders, industriëlen en
regeringspersonen.
ADVERTENTIE
Ned. Herv. kerk
W.
Aangenomen naar Uitwijk (toez.)
Koole, vicaris te Cillaarshoek.
Beroepen te Rotterdam-Delfshaven (vac.
A. Adriani) A. J. Hovy te Almelo.
Aangenomen naar Gasselte A. J. Rood-
zant, cand. te Gasselterboerveen; naar Wa-
geningen (vac. J. H. v. d. Wal) W. Bouse-
ma te Maarssen.
Geref. kerken
Beroepen te Aduard J. Kuntz te Tzum.
Aangenomen naar Vlaardingen (vac. Th.
H. v. Andel) Joh. Lever te Sybrandsburen,
die bedankte voor Maasdijk.
Bedankt voor Amsterdam-W. (vac. F.
Guillaume) dr. F. H. von Meyenfeldt te
Amersfoort.
Chr. Geref. kerken
Beroepen te Zierikzee (2e pred.pl.) H,
Toorman te Deventer.
Bedankt voor Harderwijk I. de Bruyne
te Hilversum-C.; voor Ouderkerk a. d. Am-
stel C. Noordegraaf te 's-Gravendeel.
Tegenspraak
Onder de titel „Dominée's in het geheim
tot priester gewijd op uw kansels?" is een
publicatie verschenen van een inwoner van
Deventer, die als ex-kloosterling spreek
beurten houdt en beweert, dat er predikan
ten zouden zijn, die zich in het geheim tot
priester lieten wijden.
Naar aanleiding hiervan heeft het
moderamen van de Generale Synode der
Ned. Hervormde Kerk medegedeeld, dat
deze beweringen in strijd zijn met de waar
heid, aangezien de Generale Synode hier
van niets bekend is en ook bij de provin
ciale kerkvergaderingen geen zaak tegen
enige predikant naar aanleiding van een
dergelijk feit is aanhangig gemaakt.
Op 31 December te middernacht zullen de
klokkeklanken van de Kathedraal van
Straatsburg in veler huiskamers weerklin
ken. Radio-omroepen uit landen, aange
sloten bij de Raad van Europa, zullen het
jaar laten in-luiden door de klokken van
Met ingang van 1 Januari is eervol ont
slag verleend aan prof. dr. W. Martin als
directeur van het Rijksmuseum H. W. Mes
dag te 's-G^avenhage.
Wilhelm Martin werd 20 Juni 1876 ge
boren. Hij doorliep het gymnasium te Lei
den ën studeerde aan de Rijksuniversiteit
aldaar. In 1901 promoveerde hij. Van 1909
tot 1945 was hij directeur van het Maurits-
huis te 's-Gravenhage. In 1934 werd hij di
recteur van het Rijksmuseum H. W Mes
dag. Van 1908 tot 1940 doceerde hij als
buitengewoon hoogleraar kunstgeschiede
nis aan de Leidse Universiteit.
Prof. Martin is lid van de Rijkscommis
sie voor de Momimentenzorg, iid van het
dagelijks bestuur der Vereniging Rem
brandt. en lid van Teylers Genootschap te
Haarlem. Hij publiceerde verscheidene be
langrijke werken over beeldende kunst,
onder meer over Rembrandt en Frans
Hans en hun tijdgenoten. Tot zijn opvolger
is benoemd dr. A. B. de Vries.
ADVERTENTIE
vermindert de weerstand tegen allerlei ziek
ten. Gebruikt daarom dagelijks VITAMINE
GISTVLOKKEN. want deze bevatten het
Straatsburg, vergezeld door de wensen van volledige in gist aanwezige vitamine B com-
leden van de Raad. De kalender van de
beroemde astronomische klok in de Kathe
draal van Straatsburg, die reeds het
nieuwe jaar aanwijst.
plcx, alsmede een hoog percentage eiwit.
VITAMINE GISTVLOKKEN zijn een product
van de Koninklijke Nederlandsche Gist- en
Spiritusfabriek N.V.
Verkrijgbaar in apotheek en drogisterij.
Gisteren was de termijn van het ulti
matum verstreken, dat de gezamenlijke
textieldétailhandelsbonden hebben gesteld
aan de vrijwillige filiaalbedrijven in de
kruidenierssector, die lakens en slopen ca
deau geven. In dit ultimatum werd ge
steld, dat deze vrijwillige filiaalbedrijven
het cadeau geven van textielartikelen
vóór 28 December moeten staken. Indien
aan dit ultimatieve verzoek geen gevolg
zou worden gegeven - desbetreffende be
sprekingen waren reeds on niets uitgelo
pen - zou de texfieldétailhandel een te
genactie ondernemen. De bedoelde vrij
willige filiaalbedrijven hebben aan dit
verzoek geen gevolg gegeven, zodat de
textiel-détailhandel zal beginnen met een
grote tegenactie, welke hierin bestaat,
dat de textieldétailhandelaren bij hun ar
tikelen waardebonnen zullen verstrekken,
waarop bij kruideniers, die niet met het
geven van textielcadeaux meedoen, gratis
kruidenierswaren verstrekt zullen wor
den.
..De textieldétaiUisten", zo licht de
„Mitex", de federatie der textieldétail
handelsbonden toe, „worden tot deze ac
tie gedwongen doordat het verstrekken
van textielcadeaux in vrijwillige filiaal
bedrijven in de kruidenierssector onge
kende afmetingen heeft aangenomen en
een wettelijke regeling van het cadeau
stelsel nog steeds ontbreekt. Vol eens de
gegevens, door deze vrijwillige filiaalbe
drijven zelf gepubliceerd, zijn 2/3 van de
capaciteit van de automatische borduur-
machines van Twente en meer dan 50
percent van de capaciteit van de hand-
borduurmachines van Twente, gedurende
enige weken uitsluitend ingezet voor de
order van een van deze vrijwillige filiaal
bedrijven. De jaarlijkse orders in lakens
en slonen van twee van de grootste tex-
tiel-inkoop-combinaties bij elkaar geteld
maken, volgens deze publicatie, nog niet
een tiende deel uit van wat een van de
vrijwillige filiaalbedrijven in de kruide
nierssector in vier maanden nodig heeft.
„De kruideniers laten Twente draaien",
zegt dit filiaalbedrijf.
De gezamenlijke bonden van de textiel-
détailhandel hebben eerst in besprekingen
getracht tot het staken van een dergelijke
huns inziens zowel voor de textieldétail-
handel als voor de kruideniers fatale ca
deau-actie te komen. Deze besprekingen
zijn op niets uitgelopen. De betrokken
vrijwillige filiaalbedrijven stellen, dat zij
deze cadeau-actie moeten ondernemen om
de concurrentie van andere filiaalbedrij
ven het hoofd te kunnen bieden.
De bonden van de textieldétaillisten
hebben een zwarte lijst aangelegd van de
fabrikanten, die na 1 October 1953 nog
lakens en slopen leveren voor oadeau-
acties. Om te voorkomen, dat de fabri
kanten zich verschuilen achter onwetend
heid ten aanzien van de bestemming van
deze artikelen, hebben de bonden gesug
gereerd in de verkoopcontracten de be
paling op te nemen, dat deze artikelen
niet voor cadeaux bestemd mogen wor
den.
Sommige plaatselijke afdelingen
van de textieldëtailhandel zijn van
oordeel dat de textieldétaillisten ter
plaatse bereid zijn 6 tot 10 percent
van hun omzet te besteden om een
ware „koffieregen" over hun publiek
neer te laten dalen". Maar een der
gelijke „koffieregen" achten de tex-
tielbonden niet juist. Daardoor zou
den de kruideniers, die niets voor
dergelijke cadeau-acties voelen gedu
peerd worden en zou de textieldétail-
handel dezelfde fout gaan maken als
de desbetreffende vrijwillige filiaal
bedrijven. Zij achten dit onconegiaal
tegenover de collega's middenstan
ders in de kruideniersbranche.
In de thans ontworpen actie, die centraal
geleid, doch plaatselijk uitgevoerd zal
worden, menen de textieldétaillisten de
juiste weg te hebben gevonden. Zij halen
geen kruidenierswaren in hun eigen bran
che, doch laten deze verstrekken door de
kruideniers zelf. „Lakens en slopen horen
in de textielwinkel" stellen zij, „en koffie
en thee horen bij de kruideniers". Daar
om zullen de door de textieldétaillisten te
verstrekken waardebonnen uitsluitend be
steed kunnen worden voor het gratis ver
krijgen van levensmiddelen bij de krui
deniers, die niet meedoen aan het ver
strekken van textiel als cadeau-artikel.
De actie zal een tijdelijk karakter dragen
en uitsluitend daar gevoerd worden, waar
ter plaatse vrijwillige filiaalbedrijven in
de kruidenierssector textiel cadeau geven.
De textielbonden stellen, dat uit deze
gehele gang van zaken, waarin het abnor
male karakter van het cadeaustelsel met
al zijn funeste gevolgen zo duidelijk naar
voren treedt, weer eens te meer blijkt hoe
dringend noodzakelijk een spoedige wet
telijke regeling van het cadeaustelsel is.
Subsidie voor Friesland-film
Onlangs heeft de provinciale Friese ver
eniging voor vreemdelingenverkeer het
initiatief genomen een commissie in het
leven te roepen, die tot taak kreeg een
Friesland-film te doen vervaardigen door
de Cineast Herman van der Horst In een
volgend stadium deed de rijksvoorlichtings
dienst de suggestie tot het maken van een
draaiboek. Daarna werd. contact opgeno
men met het provinciaal bestuur vain het
gewest en de Friese Kamer van Koophan
del. Deze lichamen hebben nu besloten een
gezamenlijke bijdrage te geven van f 1000
om het schrijven van het draaiboek moge
lijk te maken. Wanneer het draaiboek ge
reed is hoopt men de belangstelling voor
het financieren van de film beter te kun
nen opwekken.
Aan het aannemersbedrijf gebroeders
Van Heeswijk te Boxtel is opdracht gegeven
voor de bouw van een verpleeggebouw ten
behoeve van de medische faculteit der R.K.
universiteit te Nijmegen. De bouwkosten be
dragen ruim f2 millioen.
Terugkeer. De Russische ambassadeur in
Italië, Michail Kostilev, heeft de Ita
liaanse regering Maandagavond mede
gedeeld, dat 34 Italianen, die in de Sov
jet-Unie tot gevangenisstraffen waren
veroordeeld, gratie hebben gekregen en
binnenkort naar Italië zullen worden
teruggezonden.
Boete. Mevrouw Jagan, echtgenote van
de afgezette premier van Brits-Guyana,
is Maandag veroordeeld tot een boete
van vijfhonderd gulden of drie maanden
gevangenisstraf wegens het bijwonen
van een bijeenkomst, die in het begin
van deze maand zonder politievergun-
ning werd gehouden. Negen personen,
die met haar terecht stonden, kregen
een berisping.
Productie. In een jaaroverzicht, gepubli
ceerd door de „Pravda", is verklaard,
dat in 1953 de industriële productie in
de Sovjet-Unie tweeëneenhalf maal zo
groot was als in 1940. Er werden 320
millioen ton steenkool, 52 millioen ton
petroleum en 133 milliard kilowatt-uur
electriciteit geproduceerd. De chemische
productie in 1953 was driemaal zo groot
als in 1946 en de productie van machi
nes 3,8 maal de productie van 1946. Aan
de landbouw werden dit jaar 150.000
tractors en 42.000 oogstmachines afge
leverd.
Verloren. De Amerikaanse opperrechter
in Duitsland, William D. Clark, staat
geen andere weg open dan naar de Ver.
enigde Staten terug te keren. Op last
van de Amerikaanse regering is zijn
diplomatieke paspoort ingetrokken en
is hij in het bezit gesteld van papieren
die hem geen andere keus overlaten dan
naar de V.S. te reizen. Clark, die een
maand lang weigerde gevolg te geven
aan de order van minister Dulles om
zijn zetel in West-Duitsland op te geven,
heeft het spel nu gewonnen moeten
geven.
Incident. Een woordvoerder van het
Israëlische leger heeft verklaard, dat
een Israëlische soldaat is gedood en een
gewond bij twee incidenten aan de grens
met Jordanië.
Verbod. Het Britse ministerie van Bim
nenlandse Zaken heeft Maandag mede
gedeeld, dat het alle buitenlandse afge
vaardigden voor een door de commu
nisten gesteund lerarencongres te Lon
den de toegang tot het land zou weige
ren. Voor het „leraren congres voor de
vrede", dat heden begon, waren pen
sonen en organisaties in de gehele
wereld uitgenodigd. Verscheidene afge
vaardigden zijn reeds teruggekeerd. De
lerarenorganisatie heeft later tegen de
regeringsmaatregel geprotesteerd en
deze een inmenging in de vrije uitwisse,
ling van gedachten tussen leraren ge.
noemd.
Vloot. De Howaldtswerke te Kiel hebben
Maandag medegedeeld, dat er voortgang
is gemaakt bij de onderhandelingen, die
met de Sovjet-Unie worden gevoerd
over de bouw van een volledige vissers
vloot. De totale tonnage van de vloot
zal 30.000 a 35.000 ton bedragen. De
Howaldtswerke zullen waarschijnlijk
opdracht krijgen voor de bouw van tien
fabrieksschepen voor de visserij van elk
2.500 ton. De bouw van de bijbehorende
kleinere vaartuigen zal naar verwacb
ting voor het grootste gedeelte aan een
werf te Hamburg worden gegund.
Leger. In een vraaggesprek met
„Deutsche Söldatenzeitung" heeft de
commissaris voor de veiligheid van de
West-Duitse federale regering, Theodor
Blank, ten aanzien van de eventuele
vorming van een West-Duits militair
contingent verklaard, dat elke candidaat
persoonlijk getoetst zal worden en dat
op deze wijze de kwestie van het al dan
niet opnemen van voormalige SS'ers
tevens zal worden opgelost. Een wets
ontwerp op de aanwerving van vrijwil
ligers is gereed. Ook de oproepingswet,
die dertien maanden na de vorming van
opleidingskaders in werking moet tre
den, is in grote lijnen opgesteld.
Luisteren. De Japanner Izoemi, directeur
van een doven-instituut in Tokio, heeft
naar hij zegt, ontdekt, dat doven bijzon,
der gevoelig zijn aan de voetzolen. Hij
heeft een apparaatje van aluminium
geconstrueerd, dat onder de voetzool
wordt aangebracht en geluidstrillingen
overbrengt. Vele van dit apparaat voor
ziene doven zouden aldus in staat ge
steld zijn om muziekuitvoeringen te vol
gen en te genieten.
Terugroeping. Het Franse blad „Le Mon
de" meent te weten, dat de priester
arbeiders die tot de Jezuietenorde be
horen, uit die bediening zijn teruggeroe
pen. Dit zou gedaan zijn naar aanlei
ding van in September door de aposto
lische nuntius te Parijs verstrekte richt
lijnen. Verder wordt door A.F.P. ge
meld, dat naar men meent te weten ook
de andere grote orden zoals die der Do
minicanen en Franciscanen hun leden,
die zich aan het werk der priester
arbeiders hebben gewijd, zullen uit
nodigen deze activiteit te staken.
Herhaaldelijk zien we Karei (de
Grote) in de middeleeuwse Karel
romans in een strijd gewikkeld met zijn
edelen, die hem zelfs behoorlijk in het
nauw weten te brengen en aan wie ook
in vele gevallen de mooie rol is toebedeeld.
In werkelijkheid hield Karei de Grote ech
ter nogal van forse maatregelen en hij
genoot een gezag in West-Europa, waar
voor een leenman zich wel zou wachten boven de bruidssluier en Karei de Grote
letje van haar grote broer Karei die des
tijds toenadering tot de Longobarden zocht
Nog eerder had haar papa Pippijn
het kind toegezegd aan de Byzantijnse kei
zer. Nu, na bijna 1200 jaar, kan het ons
onverschillig laten te weten hoe Gisela
over de politieke wenselijkheden van haar
tijd heeft gedacht, maar in ieder geval
heeft zij het leven in een klooster verkozen
50. „Kijk", zei Panda, terwijl hij de kast
opende, waarin het Blobneus-masker en
de bijbehorende kleding waren verborgen,
„toen ik dit in je kamer vond, begreep ik,
dat jij het was, die dit masker had gebruikt
en dat je dus rover Blobneus moest zijn.
uaz waren voldoende gegevens, om weer
eens een aardige nieuws-voorspelling in de
Nieuws Ram te schrijven. Ben ik geen
goede leerling, mijnheer de Meester-ver-
slaggever?" „Ge hebt TEVEEL geleerd",
zei Joris grimmig, „maar nochtans zal ik
u nog één lesje dienen te geven!" En
meteen greep hij Panda stevig vast. In
tussen had Panda's opzienbarend artikel
ook de aandacht van de politie getrokken,
in het bureau las een agent het met klim
mende verbazing. „De Nieuws Ram wordt
met de dag gekker!" riep hij tenslotte uit
„nu beschuldigen zij hun eigen Meester-
verslaggever ervan, dat hij rover Blobneus
zou zijn!" „Wat zeg je daar?!", riep een
inspecteur uit zijn stoel opspringend, „dan
moeten we ogenblikkelijk naar de Nieuws
Ram toe, want tot nog toe is alles wat ze
schreven precies uitgekomen! Vo(*ruit man
nen, laat dadelijk de overvalwagens voor
rijden!!"
dit aan te tasten. De Franki
sche romans die het verzet van
de leenmannen tegen de leen
heer tot motief hebben, kun
nen dan ook niet in verband
gebracht worden met Karei de
Grote, die een krachtig gecen
traliseerd rijk schiep, doch
moeten betrekking hebben op
één of meer van zijn opvolgers en naam
genoten, zoals Karei de Kale en Karei de
Dikke, die te zwak waren om het rijk bij
een te houden en die herhaaldelijk over
hoop lagen met de adel die er voortdurend
op uit was zich onafhankelijk te maken.
Ook wanneer in de Karelromans bij her
haling de zusters van Karei worden ver
meld die getrouwd zijn met Eggheric van
Egghermonde, met Roeland, of met nog
weer andere helden, wordt het ons steeds
duidelijker dat de grote kring van zwagers
die hierdoor ontstaat, zich beslist niet om
Karei de Grote heeft gegroepeerd, want
hij had slechts één zuster, Gisla of Gisela
genaamd, welk kind op de veelbelovende
leeftijd van dertien jaar in aanmerking
kwam om te huwen met de koning der
Longobarden. Dat paste toen in het spel-
had t.e veel genegenheid voor
zijn 15 jaar jongere zuster en
was een tè groot aanhanger en
verbreider van het geloof, om
deze wens niet te respecteren,
Geen van de in het uitzicht ge
stelde huwelijken ging door en
Gisela heeft haar hele leven in
het klooster te Chelles doorge
bracht, waar zij als abdis groot aanzien
heeft genoten.
Wanneer we in de ridderromans dus
zusters van Karei als echtgenote tegenko
men, zijn dit geen zusters van Karei de
Grote geweest, maar van een andere Karei,
die abusievelijk met zijn grote voorzaat
wordt verward. Een uitzondering moet hier
gemaakt worden voor het Roeland's lied,
dat wél op Karei de Grote betrekking heeft,
al wordt Roeland dan ten onrechte als de
zwager van Karei voorgesteld.
O ja, nu wilden we nog vertellen van
dieren die door hun soortgenoten met con
serven worden volgestopt, daarna in de
provisiekamer worden opgehangen, ten
einde als weckflessen te worden aange
sproken in tijden van schaarste!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
