Vrouwenverenigingen vóór en tegen polygamie in Indonesië KAAN PANDA EN DE MEESTER-VERSLAGGEVER Wereldnieuws r Oe radio geeft Woensdag Hoge opbrengst der niet-kohierbelastingen TELLEN DINSDAG 5 JANUARI 1954 EEN ZELFGEBREIDE SPORTDAS Spaaroverschot van 33 millioen bij de Rijkspostspaarbank P.T.T. had geen tekort in het afgelopen jaar Kerkelijk Nieuws Bloemisterij ontstemd over Belgische invoer beperkingen A.R,-partij wordt 75- en G. H. Unie 45 jaar Houwer in mijnschacht gevallen Marktkooplieden in Kampen staken Aandacht voor de oudere werklozen Jaarbeurs heeft bouwplannen Spoorwegbeambte gleed uit en viel tegen trein Zwanenliefde J ió Uet zo v_. J (Van onze correspondent in Djakarta) Er is onder de Indonesische vrouwen een actie gaande tegen de polygamie, die de Islamieten volgens hun godsdienstige voor schriften is toegestaan en die officieel er kenning vond in een in 1952 uitgevaardigde regeringsverordening, waarbij het pensioen van een ambtenaar wordt verdubbeld, als hij tijdens zijn leven vier wettige vrouwen heeft gehad. Bepaalde Indonesische vrouwen-organi saties, onder meer de Perwira (Persatuan Wanita Republik Indonesia Bond van Indonesische vrouwen) ijveren voor een spoedige totstandkoming van een huwe lijkswet en buitenwerkingstelling van ge noemde regeringsverordening, die de po lygamie niet zo zeer bevordert, maar toch ook niet tegenwerkt. Het naar Westerse opvattingen merk waardige feit doet zich nu voor dat an dere Indonesische vrouwenorganisaties de orthodox islamietisehe zich tegen deze actie keren op grond van het feit, dat het huwen van meer dan één vrouw vol gens de Islamietisehe leer een door God ingesteld recht is. De actie in Indonesië tegen de polygamie staat niet op zich zelf. Zij loopt parallel met bijvoorbeeld de actie in het naburige Malakka, waar de Singapore Women's Council (Vrouwenraad van Singapore), een cosmopolitische vereniging, een ont- werp-wet heeft opgesteld, die polygamie met gevangenisstraf van zeven jaar en boete bedreigt. Behalve de Islamietisehe mannen, die vier echtgenoten mogen hebben, is het op Malakka de Chinezen toegestaan er een onbeperkt aantal concubines op na te hou den, die allen recht op de erfenis hebben. De secretaresse van de Singapore Women's Council verklaarde dat de vrouwen in Malakka momenteel meer worden behan deld „als vee dan als menselijke wezens". Zij noemde het „een schande dat een der gelijke onrechtvaardigheid door het Britse gouvernement door de vingers wordt ge zien". In zulke krasse bewoordingen hebben de Indonesische vrouwen zich bij haar actie voor het monogame huwelijk niet uitgelaten, maar onbetuigd laten zij zich daarom niet. Een dezer dagen heeft de Perwira, die 227 afdelingen met 160.000 leden telt, in Djakarta een openbare ver gadering gehouden, die door een demon stratie werd gevolgd. In een lange rij trok ken de vrouwen een fleurige stoet door de veelkleurige kledij eerst naar het Paleis Merdeka, waar een delegatie door President Soekarno werd ontvangen, ver volgens naar de premier, mr. Ali, die haar eveneens te woord stond, en tenslotte naar het parlement. Er werd een motie over handigd, waarin de hierboven reeds geme moreerde verlangens waren hervat. Zoals gezegd heeft de activiteit van de Perwira tegenactie opgewekt. Een twaalf tal Islamietisehe vrouwen-organisaties hield in Djakarta een congres, waarop zij haar eisen formuleerden. Ook deze vrou- ADVERTENTIE geeft de meeste warmte In één avond klaar. - Patroon gratis Gen. Cronjéstr. 129 Haarlem Tel. 11385 wen verlangen een Huwelijkswet, doch een die gebaseerd is op de Islam en met bij zondere regelingen voor hen, die een an dere godsdienst belijden. Zij hebben be zwaar tegen het intrekken van de veror dening inzake de ambtenaarspensioenen. De verklaring herinnert de Islamietisehe mannen en vrouwen er aan, dat met het door God ingestelde recht van het huwen van meer dan één vrouw niet lichtzinnig mag worden omgesprongen. Men ziet: de (mannen)-regering van In donesië wordt door de vrouwen wel tussen twee vuren geplaatst! Bij de Rijkspostspaarbank werd in December 3 millioen gespaard, waardoor het jaar met een positief saldo van i 33 millioen werd afgesloten. Inleg en terug betaling beliepen in 1953 totaal 408 en 375 millioen. In 1952 werd 11 millioen gespaard. Het overschot van 33 millioen is een der grootste sinds de geldsanering. Eind 1953 bedroeg het totale tegoed van de inleggers bij de Rijkspostspaarbank (inclu sief geschatte gekapitaliseerde rente) 1400 millioen, verdeeld over 4.240.000 rekenin gen. Op de Rijksweg Utrecht-Den Bosch is enkele kilometers buiten Vianen onder de gemeente Everdingen een auto uit Eindhoven in botsing gekomen met een tegenligger. Zes van de acht bij het ongeluk betrokken personen moesten in het ziekenhuis worden opgenomen. De botsing is waarschijnlijk te wijten aan de gladheid van de weg. HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym nastiek voor de vrouw. 9.10 Platen. 10.00 Boekbespreking. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de vrouw. 11.00 Otto van Tussenbroek: Natuurschoon en kunstschoon. 11.30 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Orgel en zang. 13.00 Nieuws. 13.15 Ten toon steilingsagenda. 12.18 Instrumentaal kwintet. 13.45 De weg omhoog. 14.00 Voor de kinderen. 16.00 Voor de zieken. 16.30 Jeugd- concert. 17.15 Dansmuziek. 17.50 Dr. J. van Baal: Nieuw Guinea. 18.00 Nieuws 18.20 Ac tualiteiten. 18.30 Mr. Drs. N. van Dorp van Vliet: Gezond denken en handelen. 19.00 Voor de kinderen. 19.10 De staat gehouden aan zedelijke normen, toespraak. 19.30 Voor de jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Politiek com mentaar. 20.15 Concertgebouworkest en solist. 21.15 De droom van de weduwnaar, hoorspel. 22.05 Lichte muziek. 22.30 De strijd tegen de knagers, 22.45 Lichte muziek. 23.00 Nieuws. 23.15 Socialistisch nieuws in Espe ranto. 23.2024.00 Platen. HILVERSUM n, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.45 'n Woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.35 Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Anny van de watermo len, hoorspel. 12.10 Piano. 12.30 Weerbericht. 12.33 Amusementsmuziek. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Prot. Interkerkelijk Thuisfront. 13.20 Amusementsmuziek. 13.40 Platen. 14.00 Viola da gamba en clavecimbel. 14.30 Koorzang. 15.00 Jeugdconcert. 15.45 Pla ten. 16.00 Voor de jeugd. 17.20 Platen. 17.30 Orgel. 18.00 Militaire reportage. 18.10 Platen. 18.30 Spectrum van het Chr. Organisatie- en Verenigingsleven. 18.45 Geestelijke liederen. 10.00 Nieuws. 19.10 Boekbespreking. 19.25 Platen. 19.30 Buitenlands overzicht. 19.50 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Volksmuziek. 20.50 Vocaal ens. 21.10 Een oud land in een nieuw gewaad. 21.30 Platen. 21.40 Vraag gesprek. 21.50 Radio Philharmonisch orkest, Omroepkoor en vrouwenkoor. 22.45 Avond overdenking. 23.00 Nieuws en SOS-berichten. 23.15—24.00 Platen. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.34 Muziek voor Driekonin gen. (Om 12.50 Koersen). 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 Schoolradio. 15.45 Platen. 16.05 Orkestconcert. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.30 Voordracht. 17.45 Platen. 17.50 Boek bespreking. 18.00 Pakistaanse muziek. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Liede ren. 20.00 Hoorspel. 21.35 Orkestconcert. 22.00 Nieuws. 22.15 Viool en piano. 22.55—23.00 Nieuws. BBC 22.0022.30 Nieuws. Economische Com missie voor Europa. Vrijbuiters radiodag- Iwek. (Op 224 m.). Uit een overzicht van het ministerie van Financiën van de belastingopbrengst in November blijkt dat de gezamenlijke kohierbelastingen 232 millioen opbrachten tegen 236,2 millioen in October. Aan nieuwe aanslagen werd een bedrag van 298,9 millioen opgelegd. Het nog in te vorderen bedrag steeg daardoor tot 1218,3 millioen. De gezamenlijke niet-kohierbelastingen leverden in November 282,7 millioen op tegenover in Augustus de tweede maand van het voorgaande kwartaal 266 mil lioen. De stijging werd voornamelijk ver oorzaakt door hogere ontvangsten aan om zetbelasting en vereveningsheffing. De loonbelasting bracht in November 53,5 millioen op. Het gunstige verloop van de werkgelegenheid heeft er toe geleid, dat dit middel tot dusverre in het lopende jaar 35,3 millioen meer heeft opgeleverd dan in de overeenkomstige periode van het voorgaande jaar. Een soortgelijke ontwik keling kan worden waargenomen met be trekking tot de omzetbelasting. Onder in vloed van de toeneming van de nationale bestedingen heeft dit middel in de eerste elf maanden van 1953 52,8 millioen meer opgebracht dan in de hiermede vergelijk bare periode van 1952. De opbrengst van de vereveningsheffing het derde gedeeltelijk per kwartaal ge heven middel ad 20,6 millioen, wordt, rekening houdend met de tariefsverlaging van 4 Vi en 4 procent, eveneens bevredigend geacht. Het aan invoerrechten geïnde bedrag daalde na de hoge ontvangsten in Septem ber en October ten bedrage van elk 29 millioen tot 36,4 millioen in November. De accijns op gedistilleerd leverde 9,3 millioen op, tegenover 10,4 millioen in October. Daarentegen steeg de opbrengst van de accijns op tabak van 24,6 millioen in October tot 25,7 millioen in Novemoei. Dit bedrag ligt echter beneden de gemid delde ontvangsten in de eerste tien maan den van dit jaar, welke ruim 27 millioen beliepen. Zegel- en registratierechten brachten respectievelijk 2,9 en 3,7 millioen op tegenover 3,4 en 5,2 millioen in October. De opbrengst van de successierechten was opnieuw hoog: in October 9,5 millioen en in November 8,2 millioen. Hiertegenover staan gemiddelde ontvangsten over de periode Januari tot en met September van ongeveer 7 millioen. In November werd aan buitengewone heffingen bruto 13,4 millioen opgelegd. Het bruto-kohierbedrag heeft daarmede een totaal bereikt van 4.039,4 millioen, waarvan 2.872,7 millioen de vermogens- aanwasbelasting en 1.166,7 millioen de vermogensheffing ineens betreft. De ontvangsten wegens de bijzon acre heffingen beliepen in November 8,7 mil lioen. Het totaal geïnde bedrag is daarmede gekomen op 3.076.6 millioen. Van dit be drag heeft 2.011.4 millioen betrekking op de vermogensaanwasbelasting en 1.065.2 millioen op de vermogensheffing ineens. Maar loonsverhoging maakt wellicht tariefswijziging nodig De directeur-generaal der PTT, de heer L. Neher, heeft in zijn gebruikelijke Nieuw jaarsrede een overzicht gegeven van het geen er in 1953 bij het staatsbedrijf der PTT was geschied. Hij heeft ook enkele problemen besproken die de PTT in het nieuwe jaar moet oplossen. Zo heeft hij vermeld, dat in de toekomst de PTT met eigen posttreinen over de hoofdtrajecten hoopt te gaan rijden. Hij herinnerde aan de totstandkoming van de PTT-raad en de PTT-kamers. De heer Neher zei: „Wij zullen het er niet gemakkelijker mee heb ben. Maar de vraag is niet of wij het ge makkelijk hebben, maar of wij het goed doen". Met voldoening constateerde de heer Neher, dat de bedriifsuitkomsten over 1953 zo waren, dat de PTT'ers met elkaar de lasten van het bedrijf hebben mogen ver dienen, zodat de belastingbetaler in ons land niet een deel van de gelden, die hij moet opbrengen, ziet besteed om de te korten van PTT te dekken. Verder zei de heer Neher, dat de loonsverhoging, die op 1 Januari van dit jaar moest worden ingevoerd, een extra last van ongeveer 14 millioen betekent, een bedrag, dat uiteraard ergens vandaan moe, komen. Misschien zal dit tot gevolg hebben, aldus de heer Neher, dat er een pleidooi gehou den zal moeten worden om nog enige ver hogingen in te voeren, omdat het een eerste eis is, dat de PTT sluitend werkt. Chr. Geref. kerken Bedankt voor Rotterdam-C. L. S. den Boer te 's-Gravenhage-C; voor Utrecht-C. B. v. Smeden te Rotterdam-Z. Evang. Lutherse kerk Aangenomen naar Wildervank-Veen- dam mej. da. M. P. Stol te Groede. Geref. gemeenten Beroepen te Tholen M. Blok te Rotter dam-C. Ned. Herv. kerk Benoemd tot hulppred. te Emmen (Evang.), H. Marra, a.s. em.pred. te Sur- huizum. Geref. kerken Benoemd tot hulppred. te Hindelopen F. Strikwerda, em. pred. te 't Zandt (Gr.). Oud-Geref. gemeenten Bedankt voor St. Philipsland E. du Mar- chie van Voorthuysen te Leersum. Ds. G. Taverne De commissie voor het opzicht van de Generale Synode der Ned. Herv. kerk heeft de losmaking van ds. G. Taverne, Ned. Herv. predikant te Hoogeveen, van zijn ge meente bevestigd, zulks met losmaking van zijn ambtsbediening voor de tijd van één jaar. De Nederlandse bloemisterij is ontstemd over de beperkingen, die aan de Nederland se uitvoer van snijbloemen naar België werden opg-fiegd. Sedert 1949, toen door de Belgen minimum-uitvoerprijzen voor bolbloemen werden geëist en 1950, toen op gesneden tulpen en narcissen heffingen van 45 en 30 cent per bos werden gelegd, bestaan deze beperkingen reeds. In 1950 werd in Beneiuxverband tot vrije uitwisseling van sierteeltproducten beslo ten, maar in April 1951 voerde België een contingentering in. Na overleg werd tot een heffing van 12 procent met aflopend karak ter over ten hoogste drie jaar besloten. België zou maatregelen nemen om het ver schil in kostprijzen van de snijbloementeelt in België en Nederland weg te nemen. Van Nederlandse zijde werd toegezegd, dat ex porteurs vijftien procent winst zouden nemen, dat zij vier procent voor verpak king en vracht zouden berekenen en dat Nederland over het totaal van de uitvoer een half procent vrijwillig zou afstaan om in België propaganda voor snijbloemen te voeren. Onder druk van Belgische protesten werd in Juli 1953 toch weer een contingentering ingesteld op 75 procent van het gewicht van de uitvoer in overeenkomstige perioden in 1952. Deze „proefneming" werd stilzwij gend voortgezet, hoewel zij maar vier maanden zou duren. Inmiddels werd het gewichtspercentage teruggebracht op 50. Volgens de Nederlandse producenten van snijbloemen hebben de Belgen vrijwel niets gedaan om de eigen kostprijzen in de snij bloementeelt te verlagen. Zij treffen geen rnarktordenende maatregelen en leggen geen bruikbaar cijfermateriaal over. Steeds sterker wordt de aandrang in de organisaties om te protesteren bij de Ne derlandse regering en tegenmaatregelen te eisen. Tal van kwekers vinden, dat men met het doen van concessies in Beneluxverband reeds veel te ver is gegaan en dat er snel een einde moet komen aan de kwantitatieve beperkingen. De Anti Revolutionnaire partij zal op 3 April haar 75-jarig bestaan vieren met een grote vergadering. Het is waarschijnlijk, dat deze jubileumbijeenkomst in Utrecht zal worden gehouden, de stad, waar de par tij werd opgericht en waar ook de deputa- ten-vergadering p'egen plaats te vinden. Er zat ter gelegenheid hiervan een jubi leumfonds worden gesticht van f 10Ó.000, dat bestemd zal worden voor de uitbrei ding van het partijapparaat, documentatie en economische voorlichting. Daarnaast zal getracht worden aan jaarlijkse vaste bij dragen een bedrag van f 20.000 bijeen te brengen. Ook de Christelijk Historische Unie zal dit jaar jubileren. Deze zal haar 45-jarig bestaan vieren. Er zal ter gelegenheid daar van een klein jubileumfonds worden ge sticht ter versterking van de propaganda. ADVERTENTIE BARTttOORfS'STRAAT 20 TEL. 13439 Teddy gev.Windbreakers 59J51 Bij de staatsmijn Emma te Treebeek is de 44-jarige schachthouwer J. H. Kusters uit Nuth in een schacht gevallen, waardoor hij om het leven kwam. K. was gehuwd en vader van vier kinderen. In 1953 lieten 24 personeelsleden van de Limburgse mijnen het leven tijdens hun werk. Van hen waren er 13 werkzaam bij de staatsmijnen en 11 bij de particuliere mijnen. Protest tegen verhoogd marktgeld Maandag is in Kampen geen markt ge houden. De kooplieden wensten niet te ver kopen uit protest tegen de verhoogde markttarieven welke 1 Januari van kracht werden. Op 31 Maart 1953 besloot de raad het marktgeld te verhogen van 0,15 tot 0,25 per meter. Na een protest van de marktkooplieden bij Gedeputeerde Staten werd het tarief van 0,25 tot 0,20 terug gebracht. De kooplieden meenden dat deze berekening per strekkende meter zou zijn, maar Maandag bleek, dat deze prijs per vierkante meter zou worden berekend. Dit v/as voor hen aanleiding de meegebrachte goederen niet uit te pakken. De Bond van Marktkooplieden zal zijn bezwaren tegen de tariefverhoging aan het gemeentebe stuur kenbaar maken. 55. De ontdekking, dat Blobneus iemand in een geheime kamer gevangen had ge houden, baarde nogal wat opzien. „Deze kleine booswicht is nog gevaarlijker, dan we vermoedden", zei de inspecteur, Panda stevig bindend, „we zullen hem eens met zyn gevangene confronteren, dan kan hij niet langer ontkennen, dat hij Blobneus is!" „Ikbegon Panda. „Zwijg!" zei de in specteur en hij voerde Panda langs de kel dertrap omlaag naar de pas ontdekte ge heime kamer. „Kijk!" riep hij, Panda voor- uitduwend naar een gezet persoon, die daar behagelijk in zijn gemakkelijke fau teuil zat, „is deze jeugdige schelm niet de rover Blobneus, die u gevangen hield., mijnheer KresusDe dikkerd keek even naar Panda en begon toen te lachen, tot hij trilde als een pudding. „DAT rover Blob neus, dat kleine kereltje?!", bracht hij er eindelijk uit, een slokje wijn nemend, om bij te komen, het LIJKT er niet op! Nee, Blobneus is niemand anders, dan de Mees- terverslaggever van de Nieuws Ram, een verfijnd iemand, die kosten noch moeite spaarde, om mijn gevangenschap te ver lichten! Hij stal zelfs mijn lievelings-stoel uit mijn huis, opdat ik hier comfortabel zou zitten!" Deze verklaring pleitte Panda dus geheel vrij. Nu restte dus nog de vraag, waarom Blobneus, alias de Meesterver slaggever, alias Joris Goedbloed er een gevangene op na hield! Voorzitter Oost-Brabantse K.v.K.: In de vandaag gehouden algemene ver gadering van de Kamer van Koophandel voor Oostelijk Noord-Brabant heeft de voorzitter, de heer A. G. H. Kersten, een Nieuwjaarsrede uitgesproken, waarin hij de aandacht vestigde op de ouderen onder de werklozen, die zeker nog tot bepaalde arbeidsprestaties in staat zijn, doch zon der bijzondere maatregelen moeilijk in het normale productieproces opgenomen kunnen worden. Hij pleitte voor opne ming van deze ouderen in het productie proces door het treffen van toeslagrege lingen of soortgelijke maatregelen, waar door het te betalen loon niet uitgaat bo ven de beperkte prestatie doch ligt boven het niveau van de uitkeringen aan werk lozen. De heer Kersten besprak de Vennoot schapsbelasting, welke het voortbestaan der familievennootschappen ten zeerste aan tast. De stelling van de heer Posthuma, president-directeur van de Herstelbank, dat deze familievennootschappen maar om gezet moeten worden in open naamloze vennootschappen, daar de eerder genoem de vennootschappen uit de tfjd zijn, be streed hij. Het is volgens hem niet juist, dat de keuze van ondernemingsvorm be paald gaat worden door fiscale voor- of nadelen. Wanneer het een ondernemings vorm fiscaal extra moeilijk wordt ge maakt, dan betekent dit niet dat ze uit de tijd is. Mr. J. Milius heeft afscheid genomen als directeur van de Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs wegens zijn benoeming tot ge delegeerd lid van de Raad van Beheer van deze instelling. Hij achtte redenen aanwezig om het nieuwe jaar met getemperd optimisme tegemoet te gaan. Zeer grote spoed zal worden betracht met de uitwerking van nieuwe bouwplannen, welke er bestaan voor het terrein aan de Croeselaan en voor het Vredenburg te Utrecht. Mr. Milius heeft de indruk gekregen, dat bij het bedrijfsleven de neiging be staat terug te keren van de vakbeurzen naar de algemene beurs. Zeer grote be langstelling bestaat er voor de komende voorjaarsbeurs. Als gevolg van de good- willreis van Prins Bernard zal Mexico aan de voorjaarsbeurs deelnemen. Dit land zal dan voor de eerste keer op een beurs in Europa vertegenwoordigd zijn. Voorts zal ditmaal ook Nigeria deelnemen. Behalve de algemene voorjaars- en na- jaarsbeurs staan er voor 1954 nog een aantal andere beurzen op het programma. Op het stationsemplacement te Boxtel, ongeveer 200 meter van het station, is de 56-jarige spoorwegbeamte H. D., die aan een wissel werkte toen de electrische trein naar Tilburg langskwam vermoedelijk door de gladheid ter plaatse met zijn hoofd tegen de trein gevallen. De treinbestuur der, die door een lichte schok de aanrijding bemerkte, bracht de trein onmiddellijk tot stilstand. De zwaar gewonde heer D. over leed kort na aankomst in het Grootzieken- gasthuis te Den Bosch. De heer D. was ge huwd en vader van vijf kinderen. (United Press). Een nieuwe echtge noot is in allerijl uit Amsterdam onder weg naar Trenta (Italië), waar hij troost zal trachten te brengen aan de witte stadszwaan van Trenta, Cleofe, wier hart gebroken is door het plotseling overlijden van haar eerste gemaal. De stedelijke autoriteiten van Trenta heb ben dankbaar een telegrafisch aanbod van de directeur van het Amsterdamse „Artis" aanvaard om per vliegtuig een mannelijke zwaan naar Trenta te stu ren, die de plaats van Cleofe's eerste echtgenoot zal moeten innemen. Deze laatste wilde onlangs de lokkende verten tegemoet vliegen, maar zijn korte vlucht eindigde onder de denderende wielen van een expres-trein. Sindsdien heeft de treurende Cleofe geweigerd enig voedsel lot zich te nemen en zij heeft zich teruggetrokken onder de tak ken van een treurwilg aan de oever van haar vijver, waar zij apathisch rond drijft. De autoriteiten van Trenta hopen nu maar, dat de Hollandse zwaan roman tisch genoeg van inborst is om troost te brengen aan de gracieuze stadszwaan en dat zij hem als tweede echtgenoot zal aanvaarden. Ongeluk. Nabij Bathinda (op 250 km. te Noordwesten van. New Delhi, de hoofc stad van India) is Maandagochtend ee passagierstrein verongelukt door het in storten van een brug over een kanaa Vijftien personen verloren het leve en 45 wenden gewond, van wie zeven tien ernstig. Men vreest dat het doden aantal nog zal stijgen, gezien de toe stand van verscheidene gewonden. D locomotief en vier rijtuigen stortten ii het kanaal. Publiciteit. De Perzische regering heel Maandagavond, na een speciale bijeer. komst, besloten het bestuur van hf Perzische gedeelte der provincie Azer beiidisjan op te dragen binnen de kc mende 24 uur luidspreker-installatie in het gebied van Jclfa te doen plaat sen, en daarmede bekendheid te geve aan het Perzische standpunt in het ge schil met de Sovjet-Unie over dit ge bied. Azerbeidsjan is gedeeltelijk Rus sisch en gedeeltelijk Perzisch. Het i in de afgelopen oorlog geheel doo Sovjet-troepen bezet geweest, doch he Perzisch deel werd in 1947 weer doe de Russen ontruimd. Sindsdien zijn e aanhoudend moeilijkbeden tussen d Sovjet-Unie en Perzië over dit gebie geweest. Einde. Van regeringszijde is Maandag t Washington bekend gemaakt, dat d Verenigde Staten de verstrekking va: economische hulp aan Oostenrijk be eindigen. Het economisch herstel va: Oostenrijk is zo goed gevorderd, dat he land geen economische hulp meer no dig heeft, zo werd medegedeeld. Onderhoud. De voorzitter van de Amen kaanse sub-commissie van de Senaa voor de binnenlandse veiligheid, sena tor Jenner, en zijn democratische voor. ganger, senator MacCarran, hebben i tegenwoordigheid van de Amerikaans ambassadeur in Canada, en vertegen, woordigers van de Canadese regerinj een onderhoud gehad met Goezeniko, di vroegere Sovjet-Russische code-klerk die in 1945 onthullingen deed omtren spionnage-activiteit. Zoals gemelt woont Goezenko thans onder een an. dere naam ergens in Canada. Zorg. Radio-Mosikou heeft medegedeeld dat de Sovjet-regering op voorstel va: de minister van gezondheid een plai heeft goedgekeurd voor de uitbreidin; van de medische bijstand op het platte land. Het plan is opgesteld voor de ja ren 1954 en 1955 en voorziet in de uit zending van ongeveer- 10.000 artsen Zij zullen langs de onderscheidene zie kenhuizen en klinieken reizen. Boven dien zullen tandiheelkudige centra wor- den opgericht. Duikboot. De „Nautilus", de eerste Ameri kaanse onderzeeboot, die door atoom kracht zal worden voortbewogen, wordl 21 dezer te water gelaten. Het ligt ii de bedoeling met de „Nautilus" duik proeven te nemen, waarbij de onder zeeër gedurende twee maanden en lan ger onder water zal blijven. De „Nau tilus" zal worden toegevoegd aan he: Amerikaanse eskader in de Atlantisch Oceaan. Bouw. In een witboek der Britse regering wordt medegedeeld, dat in Groot-Brit- tannië na de tweede wereldoorlog 1.541.545 woningen zijn gebouwd. Plaat- selijke besturen namen er 1.205.181 voor hun rekening. Het streefgetal voor de woningbouw in 1953 was 3 00.000, het werd met 10.000 overtroffen. Grief. De Deense piloten, radiotelegrafis ten en boordwerktuigkundigen van de Scandinavian Airlines System hebber, hun contracten, die tot Maart var kracht zijn, opgezegd. Zij zijn ontevre den over de gedragslijn, die de directie van de SAS volgt bij de benoeming van nieuw personeel. Zij zijn van me ning, dat bij benoemingen de Zweder te veel domineren, waardoor de ver houding in de personeelsbezetting wordl verstoord. Critiek. De West-Duitse minister van Eco nomische Zaken, dr. Erhard, heeft tij dens een vraaggesprek met het blad U. S. News and World Report ver klaard, dat de Europese betalingsunie de banden tussen Europa en de resl van de vrije wereld in gevaar heeft ge bracht. Hij zeide, dat de E.B.U. ei niet in geslaagd is haar doel van een vrije concurrentie op een gemeenschap pelijke Europese markt te bereiken en ook geen kans heeft gezien het natio nale protectionisme en de nationale zelfzucht te overwinnen. Volgens mi nister Erhard lijdt de hedendaagse we reld aan het euvel, dat de landen gelo ven, dat zij voort kunnen gaan een po litiek van goedkoop geld en de deficit financiering te volgen daar zij ver wachten, dat de V.S. altijd bereid zullen zijn hun tekorten te dekken. ER zijn ongecultiveerde volken die bij het tellen maar schamele prestaties leveren en bijvoorbeeld niet veel verder komen dan 5 of 10 of 20. Deze kleine aan tallen leveren natuurlijk slechts geringe mogelijkheden op voor rekenkundige be werkingen en met op- of aftelsommen mui ten we bij deze eenvoudigen dan ook niet aankomen, terwijl vermenigvuldigen en delen helemaal tot het terrein van de tove rij behoort. Maar desondanks blijken deze mensen vaak in staat direct te zien hoeveel stuks vee uit een thuis komen de kudde van verscheidene honderden runderen manke ren. Hoe kan dat? Pott, die van dit verschijnsel melding maakte, meent dat deze primitieve mensen wellicht een ma nier van tellen bezitten waarbij geen tel woorden worden gebruikt, maar waardoor het hun desondanks mogelijk is zich van grote getallen rekenschap te geven. In zekere zin kunnen we met deze verklaring meegaan, maar het hele begrip tellen zou den we hier toch liever achterwege willen laten. Wanneer een groot gezin door brand genoopt wordt het huis uit te vluchten, zal de moeder buiten bij één oogopslag kunnen zien of de hele troep voltallig aanwezig is. Zij komt niet door tellen tot deze con clusie, maar door waarneming van de totaliteit van het gezin. Het ontbreken van één der gezinsleden zou haar opvallen op gelijke wijzeals wij kunnen constateren dat een mozaïek incompleet is doordat er wat steentjes mankeren. Nu is dit voorbeeld uiteraard niet van dezelfde orde als hel geval met de kuddt runderen die uit honderden dieren bestaat Maar wanneer we ons indenken dat voor de primitieve mens een dier niet een num mer vertegenivoordigt, maar een zinvolle eenheid betekent in de totaliteit van de kudde, is het voorbeeld van het gezin oj het mozaïek toch niet onjuist getroffen. Ter vergelijking van deze bijzondere gave van de primitieve mens zou- aen we ook ons schaakspel kunnen nemen. Wanneer on dergetekende zou moeten in vallen in een afgebroken partij van twee grootmeesters zou hij door tellen van de stukken tot de conclusie ko men dat bij wit twee pionnen en een raadsheer en bij zwart één pion en twee paarden tot de gesneuvelden behoren. Niet echter de werkelijke schaker. Die ziet zonder tellen en met één oogopslag hoe de zaken er voor staan, want hij neemt een partij over, terwijl ondergetekende 26 stuk ken overneemt. Hier is van tellen geen sprake, maar van iets anders, waarvoor we geen naam hebben. We zouden ons kunnen voorstellen dat de primitieve mens door aankweking van dit vermogen in staat is grote hoeveelheden te overzien, alhoewel het lellen in zijn taal zich slechts tot kleine aantallen beperkt. Nu we het toch over taal hebben, kun nen we u daarin ook nog enkele merk waardige sporen van rekenkunde tonen. Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. PéTILfl&N.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 2