Tegenvoorstellen verschillen
niet veel met het geschorste besluit
PANDA EN DE MEESTER-VERSLAGGEVER
Wereldnieuws
Honorering per verrichting gaat op 1 Februari in
De radio geeft Donderdag
AUTO-RADIO
„Klokken voor Amerika"
aan comité overgedragen
„Velser tunnel bij haar
voltooiing al te klein'
Dr. Plesman herdacht
op Curasao
ió het
zo
HUISARTSEN ANTWOORDEN MINISTER
5 doktoren
waarschuwen tegen
het misbruik van
laxeermiddelen
H. J. MAERTENS N.V.
Geschenk zal ook een
klokketoren omvatten
Kerkelijk Nieuws
Procuratiehouder bekent
verduistering van 70.000
Hollands Noorderkwartier
vreest voorzitter van K.v.K.
Verzending van zeepost
Vliegveld draagt voortaan
zijn naam
Prijzen Stichting „Kunste
naarsverzet 1942-'45"
toegekend
Minister Algera
naar Zwitserland
Faillissementen
Relletjes op de
Nieuwendijk
Ieder kan voor Schouwen
zijn boompje bijdragen
Heringa Wuthrich
BLIKSEMAFLEIDERS
REKENEN
EN TAAL
J
WOENSDAG 6 JANUARI 1954
Het besluit van de Ziekenfondsraad tot
verhoging van de honoraria van bij de zie
kenfondsen aangesloten huisartsen is, zoals
bericht werd, door de minister van Sociale
Zaken voor de tijd van drie maanden ge
schorst.
De Landelijke Huisartsen Vereniging
heeft thans een brief aan minister Suurhoff
geschreven, waarin onder meer wordt ver
klaard, dat de schorsing van het besluit van
de Ziekenfondsraad een situatie heeft ver
oorzaakt, welke zij ten zeerste betreuren
en waarvoor zij uiteraard geen verantwoor
delijkheid dragen.
Verder merken de Huisartsen op, dat zij
niet in kennis zijn gesteld van de conclu
sies en daarvoor dienende argumenten,
waartoe de door de minister aangewezen
adviseurs zijn gekomen, zodat de huisartsen
niet in de gelegenheid waren deze argu
menten en conclusies op hun waarde te
toetsen.
Het is de huisartsen evenmin bekend, of
de adviseurs van de minister voldoende
georiënteerd waren over de omvang van
het werk en de practische noden en be
hoeften der huisartsen om een redelijkheid
van de daarvoor ontworpen voorlopige
honorering (in de vorm van een voorschot
op het nader te bepalen definitieve hono
rarium) te kunnen beoordelen. Daaren
tegen menen de Huisartsen, dat de thans
beschikbare gegevens ook naar het inzicht
van de economische deskundigen der direct
betrokken partijen het instellen van de
inmiddels geschorste voorschotregeling vol
doende wettigden.
Uit de door de minister gedane mede
deling, dat zijnerzijds geen bezwaar zou be
staan tegen een tweetal andere voorschot
regelingen, concluderen de Huisartsen, dat
de noodzaak voor een direct ingaande
voorlopige verhoging van hun honorarium
door de minister wordt erkend.
Verschil van mening bestaat derhalve
slechts over het bedrag dezer voorlopige
verhoging.
Met deze voorschotregeling zou gemoeid
zijn een bedrag van ongeveer 10.8 mil-
lioen meer dan de huidige totale kosten,
zijnde ongeveer 330 millioen voor ver
plichte en vrijwillige verzekering tezamen.
Onder deze totale kosten moeten worden
verstaan ook die van specialistische hulp,
ziekenhuisverpleging, genees- en verband
middelen en dergelijke, van welke totale
kosten het Huisartsenhonorarium 42,1
millioen uitmaakt.
Volgens het eerste voorstel van de mi
nister zouden deze hogere kosten ongeveer
7,3 millioen gaan bedragen, dat is 3,5
millioen minder dan die volgens het ge
schorste voorstel.
Volgens het tweede voorstel van de mi-
ADVERTENT1E
Als u geregeld laxeermiddelen slikt, is er nu
een manier om er van at te komen. 83 van de
100 personen lukte hetu kunt het ook. En
wel zo:
Drink in de loop van elke dag enkele gla
zen water en bepaal een vast uur voor uw
stoelgang. Neem de eerste week elke avond
twee Carter's Leverpilletjes. Tweede week -
elke avond één. Derde week - om de andere
avond één. Daarna niets meer, want Carter's
Leverpilletjes stellen uw ingewanden in
staat weer op eigen kracht te werken, zonder
laxeermiddelen.
Wanneer zorgen, vermoeidheid of te veel
eten het tempo van uw ingewanden tijdelijk
vertragen, neem dan tijdelijk Carter's Lever-
pilletjes om u weer op gang te helpen. Zo
raakt u uw verstopping kwijt en vervalt u
niet in de laxeermiddelen-gewoonte. Vraag
Carter's Leverpilletjes.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.50 Dagopening.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding_.
9.15 Platen. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.35
Platen. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Platen.
11.45 Voordracht. 12.00 Zang en piano. 12.25
In 't spionnetje. 12.30 Weerbericht. 12.33
Orgel. 12.50 Uit het bedrijfsleven, 13.00
Nieuws. 13.20 Promenade-orkest. 13.55
Blauwbaard, hoorspel. 14.40 Driekoningen
liederen. 15.00 Beterschap. 15.45 Platen. 16.15
Voordracht. 16.30 Platen. 16.45 Voor de jeugd.
'17.30 Platen. 17.45 Regeringsuitzending: ir.
C. H. J. Maliepaard: F.A.O.-werk in Trans-
jordanië. 18.00 Nieuws. 18.15 Sport. 18.25
Amusementsmuziek. 18.45 Bill Sheriff en
zijn Prairie-duivels, hoorspel. 19.00 Voor de
kinderen. 19.05 Gesproken brief uit Londen.
19.10 Jazzmuziek. 19.40 Rondetafelparlement.
20.00 Nieuws. 20.05 Kamerorkest en sol. 21.25
Carnavalsprogramma. 22.25 Sport. 22.40
Pianorecital. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15
Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 School
radio. 10.00 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00
Voor de zieken. 11.45 Platen. 12.00 Angelus.
12.03 Lunchconcert. (12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.3312.40 Wij van het
land). 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20
Zang en piano. 13.45 Platen. 14.00 Moderne
muziek. 14.25 Platen. 14.45 Voor de vrouw.
15.15 Platen. 15.40 Sopraan, klarinet en
piano. 16,00 Bijbellezing. 16.30 Fluit en cla
vichord. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Platen.
17.40 Voordracht. 18.00 Amusementsmuziek.
18.35 Raadhuispraat. 18.45 Leger des Heils-
kwartier. 19.00 Nieuws. 19.10 Voor de jeugd.
19.30 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Geva
rieerd programma. 21.45 Ik denk er zo over.
en U? 21.55 Amusementsmuziek. 22.20 Orgel.
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws en
SOS-bericht. 23.15—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Orkest. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 Engelse
les. 14.15 Platen. 14.00 Franse les. 14.45 en
16.20 Platen. 17.00 Nieuws. 17.1-5 Voor de kin
deren. 18.15 Platen. 18.30 Voor de soldaten.
10.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.50 Politieke
causerie. 20.00 Lichte muziek. 20.10 Klank
beeld. 20.30 Operettemuziek. 21.15 Ethnolo-
gische muziek. 22.00 Nieuws. 22.15 Platen.
22.30 Electronische muziek. 22.45 Platen. 22.15
—23.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Beste Allemaal. En
gelse litteratuurgeschiedenis. (Op 224 m.).
ADVERTENTIE
INBOUVP EN SERVICE STATION
nister zouden de hogere kosten 9,4 mil
lioen gaan bedragen, dat is f 1,4 millioen
minder dan die volgens het geschorste
voorstel.
De Huisartsen menen, dat de verschillen
tussen deze cijfers in verhouding tot de
totale kosten van 330 millioen geen aan
leiding hadden behoeven te zijn de met de
Ziekenfondsorganisaties overeengekomen en
door de Ziekenfondsraad goedgekeurde
voorschotregeling te verijdelen.
Verder zijn de Huisartsen van oordeel,
dat de door de minister gedane tegenvoor
stellen, die slechts weinig van het geschor
ste voorstel afwijken, op zichzelve een
weerlegging vormen van de door hem ge
uite bezwaren tegen de algemene economi
sche gevolgen van het geschorste voorstel.
Dit klemt te meer, daar uit de voorstellen
van de minister zelf in beginsel blijkt, dat
de jarenlang bestaande onderhonorering
der huisartsen dringend en spoedig ver
betering behoeft.
Mede gezien het bevreemdende onderling
geldelijk verschil tussen de beide voor
stellen van de minister zelf en gelet op het
geringe verschil daarvan met de geschorste
voorschotregeling, vond de ledenvergade
ring der Landelijke Huisartsen Vereniging
van 26 December geen aanleiding op de
voorstellen van de minister in te gaan. Dit
zou overigens in feite betekenen, dat de
Huisartsen de onderhandelingen via de
minister gingen voeren, hetgeen voor hen
onaanvaardbaar wordt geacht, aangezien
dit naar hun mening zou indruisen tegen de
verhoudingen, zoals deze thans geregeld
zijn.
De ledenvergadering der Huisartsen
heeft gemeend, gezien de onbevredigende
gang van zaken, te moeten afstappen van
het abonnementssysteem voor honorering
en daarvoor in de plaats geneeskundige
hulp te verlenen aan verzekerden der alge
mene ziekenfondsen op basis van een hono
rering per verrichting tegen een voor deze
verzekerden verantwoord tarief, ingaande
1 Februari.
Hierbij heeft de ledenvergadering over
wogen, dat bij de beoordeling van het tot
nu toe door de Huisartsen aanvaarde abon
nementssysteem te weinig gewaardeerd is,
dat door dit systeem de Huisartsen het vol
ledige risico van de aanspraak op hun hulp
van de verzekeringsorganen overnamen,
hetgeen naar hun mening een bijzondere
figuur is.
In Rotterdam hebben de klokkengieters
gistermiddag het carillon voor de V.S. op
een terrein achter het museum Boymans
aan het comité „Klokken voor Amerika"
overgedragen.
De plechtigheid van de overdracht werd
bijgewoond door de burgemeester van Rot
terdam, verschillende leden van het comi
té, de heer Verheul, die het initiatief heeft
genomen tot het schenken van een caril
lon namens het Nederlandse volk aan
Amerika en vertegenwoordigers van de
drie samenwerkende firma's van klokken
gieters.
De voorzitter van het comité, dr. L. G.
Kortenhorst, deelde mede dat aan de V.S.
ook een bakstenen toren waarin het caril
lon geplaatst zal worden geschonken wordt.
De heer Timmermans, de stadsbeiaar-
dier, bracht ter nagedachtenis van dr.
Plesman een koraal ten gehore.
De heer Van Bergen sprak namens de
drie klokkengietersfirma's, uitdrukking
gevende aan zijn voldoening over de resul
taten der samenwerking, die wellicht voor
de toekomst nog veel goeds zal kunnen
brengen.
De eenvoudige plechtigheid werd beslo
ten met de Amerikaanse en Nederlandse
volksliederen die door de heer Timmer
mans op het carillon gespeeld werden.
Ned. Herv. kerk
Bedankt voor 2e Exloërmond A. H. Wee-
nink te Drogeham.
Beroepen te Groningen (vac. J. C. v.
Nieukerken) H. J. v. Nie te Gieterveen.
Geref. kerken onderh. art. 31 K.O.
Bedankt voor Utrecht (vac. H. J. Schil
der) C. v. d. Waal te Leerdam.
Doopsgez. Broederschap
Drietal te Veendam-Pekela: mej. da. M.
J. Hamel te Rottevalle, mej. da. J. W. Zui-
dema te Irnsum-Poppingawier en mej. da.
T. v. d. Zwaag te Tjalleberg.
Giften en legaten
De Geref. kerken van Haarlem-Noord en
Zuid ontvingen een legaat groot 1833.60
ten bate van de Evangelisatie. De Chr. Ge
ref. kerk van Haarlem-C. ontving een gift
groot 500.
De begrafenis van dr. A. Plesman. Kort na het verlaten van het sterfhuis aan de Tapijtweg in Den Haag trekt de lijkauto
met de vier volgwagens langs het gebouw van de K.L.M.
De 55-jarige procuratiehouder van een
oliefabriek te Zaandam heeft zich bij de
politie aangegeven met de mededeling, dat
hij over een tijdvak van verscheidene jaren
geld ten nadele van het bedrijf heeft ver
duisterd. Hij schat het verduisterde bedrag
op 70.000. Hij was 38 jaar bij de fabriek
werkzaam en bezat het volledig vertrou
wen van zijn directie. Jarenlang heeft hij
ongemerkt verduisteringen kunnen plegen
daar hij twee kassen beheerde: een van de
vorige eigenaar van het bedrijf, die daar
nog enige financiële belangen in had, en
een van de huidige eigenaar. Bij controle
vulde hij het tekort in de ene kas aan met
geld uit de andere.
Minister Van de Kieft sprak
met Indonesisch ambtgenoot
Tijdens een bezoek, dat de op het ogen
blik in Nederland vertoevende Indonesi
sche minister van Financiën, dr. Ong Eng
Die, aan zijn Nederlandse ambtgenoot Van
de Kieft heeft gebracht, werden verschei
dene hangende kwesties op financieel ge
bied besproken. Deze zullen op ambtelijk
niveau nader worden bestudeerd en daarna
opnieuw aan de ministers werden voorge
legd.
In zijn Nieuwjaarsrede, uitgeproken voor
de Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Hollands Noorderkwartier heeft de
voorzitter dier Kamer, de heer J. F. Ie
Blansch, gepleit voor een verhoging van de
productiviteit in de bedrijven, teneinde
langs die weg tot kostprijsverlaging te ge
raken en zodoende onze positie op de ex
portmarkten te behouden.
Ten aanzien van de verkeersproblemen
bij het Noordzeekanaal merkte de spreker
op, dat de tunnel te Rotterdam pas volop
zijn functie ging verrichten, toen het ver
keer na de oorlog (omstreeks 1948) weer
normaal geworden was en men nu reeds
overweegt, zowel een stel bruggen over, als
een tunnel onder de Maas erbij te bouwen,
zodat men met de sterke verkeerstoena
me vrijwel zeker kan verwachten, dat de
tunnel bij Velsen in 1958 geen voldoende
verlichting meer zal kunnen geven, al
thans niet voor langere tijd. Versnelde uit
voering van de tunnel bij Velsen, zo mo
gelijk in continu-arbeid, achtte hij nood
zakelijk, alsmede de gelijktijdige hand
having van voldoende pontveren.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de cor
respondentie uiterlijk ter post moet zijn be
zorgd, staan tussen haakjes achter de naam
van het schip vermeld. Naar Indonesië en
Nieuw Guinea: m.s. „Oranje" (14 Jan.); naar
de Ned. Antillen: m.s. „Amstelstroom" (13
Jan.); naar Suriname: s.s. „Cottica" (20
Jan.); naar Zuid-Afrika: m.s. „Oranjefon
tein" (12 Jan.); naar Canada: m.s. „Noor-
dam" (14 Jan.); naar Zuid-Amerika: s.s.
„Andes" (9 Jan.) en m.s. „Aldabi" (13 Jan.);
naar Australië en Nieuw Zeeland via Enge
land 9 Januari.
In de grote hangar van het vliegveld
Hato op Curacao is Dinsdagmiddag een
bijeenkomst gehouden ter herdenking va.n
dn-. A. Plesman, welke werd bijgewoond
door de gouverneur, leden van de rege
ringsraad, het eilandbestuur, talrijke ma
li taiire en burgerlijke autoriteiten en leden
van het K.L.M.-personeel.
De gouverneur noemde dr. Plesman de
ma>n die de verbinding der eilanden van
de Nederlandse Antillen onderling en met
de wereld daarbuiten tot stand bracht. Hij
bracht de Antillen nader tot het moeder
land.
De Curagaose luchthaven Hato is her
doopt in Dr. Albert Plesman Luchthaven.
Het bestuur van de stichting „Kunste
naarsverzet 19421945" heeft wederom
twee prijzen van 1000.elk toegekend.
Overeenkomstig het eenstemmig advies
der respectievelijke jury's is de prijs voor
beeldende kunst verleend aan Ap Sok (voor
vrije grafiek),
De prijs voor litteratuur (ditmaal een
novelle) is toegekend aan Rein Blijstra.
De uitreiking der prijzen zal geschieden
in de aula van het Stedelijk Museum te
Amsterdam op Zaterdag 23 Januari. De
auteur Victor E. van Vriesland zal daar een
rede uitspreken.
De jury voor de beeldende kunst-prijs
bestond uit de heren L. P. J. Braat (voor
zitter), K. G. Boon, Dick Doyes, Dick Elf-
fers en M. C. Esscher; die voor de littera
tuur-prijs werd gevormd door mevrouw
Hella Haasse, en de heren L. J. A. van
Dijk (voorzitter), Jan Engelman, Han G.
Hoekstra en mr. E. Straat.
Op verzoek van de Zwitserse bondsre
gering en van de stad Bazel zal de minister
van Verkeer en Waterstaat, mr. J. Algera,
van 6 tot en met 9 Januari een bezoek
brengen aan Zwitserland. Tijdens dit be
zoek zal de minister besprekingen voeren
met de Zwitserse ministeries van Buiten
landse Zaken en van Verkeer, alsmede met
Zwitserse Rijnscheepvaartkringen. Minis
ter Algera wordt vergezeld door de heer
W. de Vries, directeur-generaal van de
Scheepvaart, mr. C. J. M. Schaepman,
verkeersadviseur van het ministerie van
Buitenlandse Zaken, en mr. H. E. Schef-
fer, raadsadviseur bij het Directoraat-
generaal van de Scheepvaart.
De rechtbank te Haarlem heeft op Dinsdag
in staat van faillissement verklaard:
H. Jongenelen, verkoper, Hoofdweg 734 te
Hoofddorp. Rechter-commissaris: mr. J. P.
Petersen. Curator: mr. J. Roggeveen, advo
caat en procureur te Haarlem.
R. Woning, koopman, Reguliersstraat 61,
Beverwijk. Rechter-commissaris: mr. J. P.
Petersen. Curator: mr. J. O. Bai-on, advocaat
en procureur te Beverwijk.
Nassaustraat 5
Haarlem ZeL 15220
56. Na de verklaring van mijnheer Kresus,
was de inspecteur er eindelijk van over
tuigd, dat Panda niet de rover Blobneus
was; want wie beter dan de gevangene van
Blobneus zelf kon zeggen, hoe deze boos
wicht er uit zag?! Panda slaakte een zucht
van verlichting, toen hij van zijn boeien
werd bevrijd. „Dank u, mijnheer Kresus",
zei hij erkentelijk. „Maar vertelt u nu eens,
waarom JorisehBlobneus u hier
gevangen hield?!" „Wel", antwoordde
mijnheer Kresus, „dat zit zo in elkaar: ik
ben eigenaar van het hier gevestigde dag
blad de Nieuws Vlam„Nieuws
VLAM??", herhaalde Panda, „u bedoelt
zeker de Nieuws RAM!" „Ik bedoel, wat
ik zeg", zei de dikkerd afgemeten, „dus
luister. Ik had de Nieuws Vlam nog maar
kort opgericht, toen een zekere Joris Goed-
bloed bij mij solliciteerde, die beweerde
een M eesterver slag gever te zijn. Hij was
een knappe verslaggever, maar ik vond
zijn methoden wat.... eh.... sensatio
neel. Toen ik dit wilde tegengaan, sloot
hij mij hier op en nam de leiding van hel
anderde in Nieuws Ram". „De schurk!",
riep de inspecteur. „Och", zei mijnheer
Kresus vergoelijkend, „zijn methoden wa
ren wat ongewoon, maar hij had werkelijk
de bedoeling mijn blad groot te maken.
En wat mijn gevangenschap betreft, die
heeft hij me wel aangenaam en comfor
tabel weten te maken". „Precies!", riep
plotseling een stem, die Panda als die van
Joris herkende, „laat thans ook de politie
macht even van mijn gastvrijheid genie
ten!" En tegelijkertijd werd de deur dicht-
Vijf jaar tegen kellner geëist
De officier van justitie bij de Amster
damse rechtbank heeft v'jf jaar gevange
nisstraf geëist tegen de 25-jarige kelLner
A. J. V. uit Amsterdam wegens het opzet
telijk toebrengen van zwaar lichamelijk
letsel, de dood tengevolge hebbend.
Het slachtoffer was een man, die in een
café op de Nieuwendijk te veel had ge
dronken en het andere bezoekers lastig
maakte. De portier zette hem buiten de
deur, waar hij werd aangevallen door de
verdachte, die zo hard tegen hem op
sprong diat de man achterover op straat
smakte. Tien dagen later is hij aan een
hersenbloeding overleden.
„Het is uiterst betreurenswaardig", zei
de officier van justitie in zijn requisitoir,
„dat de bevolking van de Nieuwendijk niet
meewerkt bij de opsporing van de daders
van deze in aantal steeds toenemende
vechtpartijen. Telkens geschieden er mis
handelingen va.n zeer ernstige aard. En
kele dagen geleden is een Haarlemmer in
de Kalverstraat door een dronkenman met
messteken vermoord. Het wordt hoog tijd,
dat de bevolking voor haar eigen bescher
ming eens wat verontwaardiging over deze
relletjes toont. Juist omdat het publiek in
deze zaak niet heeft meegewerkt, heeft het
drie weken geduurd voor de recherche de
dader te pakken kon krijgen".
De verdachte zei zich van het voorge
vallene niets te herinneren omdat ook hij
dronken was geweest.
Op 19 Januari zal de rechtbank uit
spraak doen.
De Stichting „Nieuw Schouwen en Dui-
veland" heeft voor haar speciale böom-
plantactie voor het in zo ernstige mate ont
luisterde eiland thans affiches doen ver
schijnen. Omstreeks 1 Februari zal de actie
haar hoogtepunt bereiken. Langs diverse
uiteenlopende wegen zal de stichting wijzen
op de noodzakelijke herbeplanting van
Schouwen en Duiveland. De organisatie
heeft totdusver nog in een voorbereidings
stadium gestaan, doch niettemin kwam
reeds een bescheiden bedrag binnen, dat de
aanplant van enkele duizenden bomen
mogelijk zal maken. Wil men het eiland
weer in zijn oude luister herstellen, dan
zullen naar schatting anderhalf millioen
bomen dienen te worden geplant. Binnen
kort zullen bij een groot aantal banken
over het gehele land verspreid „boomplant-
certificaten" verkrijgbaar ziin.
Voor de prijs van ƒ2,50 (giro 1483 ten
name van genoemde Stichting) kan één
boom worden geplant.
ADVERTENTIE
Haarlem
Spanje. Het Madtrileense blad „ABC" heeft
Dinsdag gevraagd om besprekingen ter
regeling vain geschillen tussen Spanje
en Europese landen over Gibraltar, Ma
rokko en Europese samenwerking.
Waarnemers in de Spaanse hoofdstad
geloven, dat Spanje bereid zou zijn de
militaire inrichtingen van Gibraltar aan
Groot-Brittannië te verpachten, ate het
het beheer over de rotsvesting zou kun
nen herwinnen. Tevens geloven zij, dat
Spanje wil trachten Frankrijk over te
halen tot nauwere samenwerking bij
Marokkaanse aangelegenheden en dat
het wil trachten toegelaten te warden
tot sommige Europese organisaties.
Generaal. Generaal Albert Orsborn, hoofd
van het Leger des Hei Is, zal op dertig
Juni aftreden. Hij zal dan 48H jaa-r
hebben gediend als officier en acht jaar
als generaal. Een raad van leiders van
het Leger des Heite uit alle delen van
de wei-eld zal zijn opvolger benoemen.
Weigering. De Britse Labourparty heeft
meegedeeld, dat de Spaanse regering
een visum heeft geweigerd aan twee af
gevaardigden der partij, die een onder
zoek wilden instellen naar de levensom
standigheden van het Spaanse volk.
Deze weigering, zo wordt iai een te
Londen uitgegeven verklaring gezegd,
„toont op welsprekende wijze de toe
stand onder het bewind van Franco
aan".
Sneeuw. Talrijke Italiaanse bergdorpjes
zagen Dinsdagavond hun verbindingen
met de buitenwereld afgesneden door
zware sneeuwval. In enkele dezer
plaatsjes is geen brood of melk meer te
verkrijgen. In andere bestaat grote be
hoefte aan geneeskundige hulp. Ploe
gen vrijwilligers hebben gisteravond
laat enkele dorpjes bereikt. Militairen
nemen deel aan het sneeuw ruimen.
Standpunt. Mohammed Kabir Loebien, de
Afghaanse ambassadeur in de Verenig
de Staten, heeft na een onderhoud met
de Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, John Foster Dulles,
medegedeeld, dat hij tegenover de mi
nister de hoop had uitgesproken, dat
„het plan voor Amerikaanse hulp aan
Pakistan geen afbreuk zal doen aan de
vrede in dat deel der wereld". De Af
ghaanse diplomaat heeft te kennen ge
geven dat zijn land door zijn geografi
sche ligging (het grenst aan de Sovjet
unie en aan Pakistan) belang heeft bij
het handhaven van het evenwicht in
die streek.
Betoging. Ongeveer duizend schoolkinde
ren en studenten, tussen acht tot acht
tien jaar oud, hebben nabij het parle
mentsgebouw in Teheran gedemon
streerd uit protest tegen de aan de
voormalige premier Mossadeq opge
legde gevangenisstraf. Zij schreeuwden
tegen de politie; „schiet ons maar
neer, lang'leve Mossadeq". De politie
verrichtte 'een aantal arrestaties. Meis
jes werden wéér vrijgelaten, nadat hun
oudeïs beloofd hadden d'at zij zich niet
meer wanordelijk zouden gedragen. De
jongens werden zes uur vastgehouden
en vervolgens, nadat zij eerst waren
kaal geschoren, eveneens op vrije voe
ten gesteld.
Prijs. De .gemeenteraad van Aken heeft
besloten, de "Internationale Karei de
Grote-prijs dit jaar töë té' kennen aan
bondskanselier Adenauer als erkenning
van diens werk voor de eenwording
van Europa. Vorig jaar werd deze prijs
uitgereikt aan de voorzitter van de
Europese kolen- en staalgemeenschap,
Jean Monnet.
Zuivering. Volgens te Londen ontvangen
officiële berichten is de sterkte der
Oost-Duitse gekazerneerde politie in de
afgelopen maanden teruggelopen van
110.000 tot 80.000. Dit heeft geruchten
in het leven geroepen, dat er een zui
vering in deze politiemacht die
wordt beschouwd als de kern van een
eventueel Oost-Duits leger heeft
plaats gehad.
Helicoptère. De Duitse vliegtuig construc
teur professor H. Focke, die thans in
Brazilië werkzaam is, heeft tijdens een
verblijf in Bremen gezegd, dat hij een
helicoptère, die een snelheid van 500
kilometer per uur kan bereiken, zal
maken. Het toestel zal een combinatie
van een gewoon vliegtuig en een heli
coptère zijn. Het is ontworpen in op-
dracht van het Braziliaanse ministerie
voor Luchtvaart
Onderhoud. De republikeinse senator Wil
liam Jenner en de democratische sena
tor Pat MacCarran hebben te New
York na hun terugkeer uit Canada,
waar zij een onderhoud met de voor
malige Russische codeerklerk Igor
Goezenko hadden, verklaard, dat deze
namen en inliehtigen had verstrekt, die
nuttig zijn voor de binnenlandse veilig
heid der V.S. Het onderhoud was be
vredigend verlopen.
DAT de mensen bij het rekenen tot het
vijf-, het tien- of het twintigtallige
stelsel zijn gekomen, is welhaast vanzelf
sprekend omdat aanvankelijk de vingers
en de tenen bij de wiskundige bewerkingen
de meest vooraanstaande plaats hebben in
genomen. In tal van talen vinden we daar
van nog de sporen, waarbij we alleen maar
behoeven te herinneren aan het Frans,
waarin het getal 80 door vier-maal-twintig
wordt uitgedrukt. Een treffend
voorbeeld hiervan vinden we
ook in de taal der Indiaanse
Kora's, die voor het getal 10
een woord hebben dat hetzelf
de betekent als „toereiken
der beide handen" en „in-
nuït" is in de taal der Es
kimo's het woord voor „de hele
mens", maar óók voor het
dagblad over, welks naam hij meteen ver- geslagen en gegrendeld
getal 20.
Zoals gezegd, dit is allemaal nogal be
grijpelijk, evenals het feit dat de Indianen
Ï7i Yucatan speciale woorden hebben voor
20, 400, 8000 en 160.000. Maar zonderlinger
wordt het, wanneer we in de taal restanten
aantreffen van aantallen die helemaal niet
kloppen met de aantallen vingers of tenen
die we aan handen en voeten bezitten. Hoe
komt een beschaving aan het 6-, of 12-
tallige, ja zelfs aan een 11-lallig stelsel?
In Nieuw-Zeelandse talen bestaan speciale
woorden voor 11, 121 (11 maal 11) en 1331
(11 maal 11 maal 11), terwijl het getal
12 daar wordt aangeduid door 11 plus 1,
22 door 2 maal 11, enz.
Een stam aan de Westkust van Afrika
noemt het getal 7: zes-plus-een en 24 geven
zij weer door vier-maal-zes, daarmee een
voorkeur voor 6 demonstrerend, die even
eens bij de oude culturen in Babylonië
viel waar te nemen. Het zou wat voorbarig (Nadruk verboden)
zijn hieruit te concluderen dat de Babylo
nische weienschap van duizenden jaren
geleden bevruchtend op de negerstammen
van Afrika's Westkust heeft gewerkt, maar
het feit dat in een Bretons dialect 18 als
drie-maal-zes wordt weergegevenen hei
zelfde getal in een Engels dialect als twee
maal-negen, doet ons vermoeden dat er
in de grijze oudheid toch iets met hét ge
tal 18 aan de hand is geweest.
v Dr zijn uiteraard veel in
drukwekkender sporen van
rekenkunde in de verschillende
talen aan te wijzen. U kent
ons woord „anderhalf", het
geen betekent dat het eerste
héél en het volgende half
moet worden gesteld, zodat
we tot 1 Vz komen. Zo zouden
we met derdehalf en vierdehalf kunnen
doorgaan. Dit toegepast op de tientallen,
zou voor „derdehalf-tien" het getal 25 op
leveren, een systeem dat in verschillende
talen gangbaar is. Maar in het oud-Turks
wordt de telling nog wat ingewikkelder
gemaakt door de uitdrukking „vier-derde-
tien", hetgeen betekent dat in hetderde
tiental tot vier moet worden geteld. U
vindt dat natuurlijk bijzonder gemakke
lijk, want u meent dat de oud-Turken op
deze wijze het getal 34 hebben aangegeven.
Dan bent u er toch lelijk naast, want be
doeld werd: 24. Gaat u maar na!
Over nagaan gesproken, we willen u het
korte grafschrift van de oude vorst Silo
laten zien, waarin ruim 45.000 maal het
zelfde staat te lezen. Althans voor degenen
die de tijd nemen dit even na te gaan.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.