Nederlander MacKinley
in Prix d'Amérique
LAXEER-AKKERTJES
Kort en bondig
Zondag de course van het jaar
Grote krachtmeting van Europa 's beste
dravers op Hippodrome de Vincennes
Minister Staf
naar de V.S.
Galahad en Cleofe
Brandverzekeraars
doen afstand van
hun „regres-recht"
S.E.R. zal weldra
zijn advies uitbrengen
Europees leren denken
Zang en pianospel in
Militair Tehuis
C. Oldenburg overleden
4%
„Bartiméus" zong in
Kloppersingelkerk
DONDERDAG 21 JANUARI 1954
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
9
Candidaten-damtournooi
wereldkampioenschap
Sport in 't kort
Help Uw darmen
bij hun zo belangrijk werk.
Neem eens per week 1 of 2
Hoge Raad: geld wisselen
bij automaat niet strafbaar
Butskop naar museum
Dokters, juristen en KNAC
vragen veiliger wegen
hebben elkaar gevonden
Uitspraken rechtbank
Accoord verwacht tussen
artsen cn ziekenfondsen
Geen verhaal hunnerzijds op
veroorzakers van brandschade
Wereld-Gezondheids
organisatie helpt
Nieuw Guinea
Ambonees tot 12 jaar
veroordeeld
Bijeenkomst van de
jongerengroep der B.E.F.
(Van onze paardensport-medewerker)
Op het Hippodrome de Vincennes, Parijs'
grootste draversbaan, begint de spanning tot
koortshoogte te stijgen. Het is de spanning,
die aan een grote course voorafgaat en waar
die grote course dit keer de grootste van
alle is, namelijk de Prix d' Amérique, is
iedereen in de hoofdstad van het Franse paar-
denland in de weer voor de grote dag van
Zondag. Oo Vincennes zelf spreekt en denkt
niemand meer over wat anders dan over de
grote course die met zijn ruim honderddui
zend gulden aan prijzengeld de allerbeste
dravers van Europa naar Vincennes heeft
gelokt. Maar ook in de Parijse bistro's van
de P.M.IJ., de Franse totalisator, houdt deze
..grande épreuve" alle paardensportliefheb
bers al in haar ban, en menige stal-tip wordt
er al stiekum langs de peukjes Gauloise in
luistergrage oren gefluisterd.
Trouwens niet alleen in Frankrijk gaat dit
zo- Want met de zorgvuldig ingepakte dra
vers, die in de afgelopen week uit Italië,
Zweden en Duitsland in Parijs zijn aange
komen om zich in Vincennes al tijdig in
vorm te lopen, zijn de gedachten van ontel
bare draverliefhebbers meegereisd. De Ita
lianen dromen van hun Karamazov, van de
moedige Tryhussey en van de snelle Ame
rikaanse imports Scoth Harbor en Mighty
Fine, de Duitsers op een herhaling van Per-
mits zege van vorig jaar en heel Zweden
weet, dat meester-pikeur Nordin zijn Frances
Bulwark speciaal voor deze course heeft
geprepareerd.
En dan zijn er de Hollanders die Zondag
middag, wanneer op de Hilversumse drafbaan
de startbei voor de vierde course gaat, voor
hun geestesoog de rood-wit-blauw-oranje
gestreepte casaque van Geersen zullen zien,
die met MacKinley, het enige Nederlandse
paard, daar ver weg in Vincennes het pres
tige van de Nederlandse draverfokkerij gaat
verdedigen. Natuurlijk zullen er ook in Vin
cennes zelf honderden landgenoten zijn om
deze moedige en in Nederland vrijwel onver
slaanbare hengst de course van zijn leven
te zien lopen. MacKinley: het wonderpaard
dat in de afgelopen twee jaar bij trainer
Geersen ineens als een ster omhoog schoot,
dat. voor luttel geld gekocht, in twee jaar
voor zijn eigenaren een halve ton bijeen-
draafde, dat grote courses won in het buiten
land en de harten stal van ieder, die hem
in zijn trotse gangen naar de zege zag snellen.
Of hij nu ook deze grootste course van alle
zal kunnen winnen Wel, er moet al enig
nationaal chauvinisme aan te pas komen om
hem een redelijke outsiders-kans toe te
meten. Niet dat deze hengst de klasse niet
heeft. Hij won van deze zomer in Enghien
een élite-course over 2900 meter in de fabu
leuze kilometertijd van 1.21.9. Hij heeft ver
scheidene van de grote kanonnen waartegen
hij Zondag de strijd moet aanbinden, reeds
geklopt. Maar tot nu toe is de vorm zoek.
En een onsje vorm is soms meer waard dan
een pond klasse. De hengst heeft een zeer
zwaar seizoen achter de rug, loopt liever in
de warmte van de zomer dan in de guurte
van de winter en de course op Vincennes
vraagt met zijn 2600 meter en de meedogen
loze helling voor de laatste bocht een paard
in top-conditie.
Grote concurrenten
Zou hij in de afgelopen week de glanzende
vorm van deze zomer terug gevonden heb
ben. dan zouden de zaken anders liggen. Maar
zelfs dan zou de opgave buitengemeen zwaar
zijn. Want de hengst, die voorzichtig gestart
moet worden, zal vermoedelijk verloren ter-
Het wedstrijdrooster voor het candidaten-
tournooi dammen is bij loting vastgesteld en
ziet er als volgt uit:
Eerste ronde: Zaterdag 13 Februari to Lei
den. aanvang 5 uur: KingHuisman, Guig-
nardDemesmaecker.
Tweede ronde: Maandag 15 Februari te
Leiden 6 uur: HuismanGuignard, Fanelli
King.
Derde ronde: Dinsdag 16 Februari te Dor
drecht 6 uur: GuignardFanelli, Demes
maeckerHuisman.
Vierde ronde: Woensdag 17 Fabruari te
Dordrecht 6 uur: FanelliDemesmaecker;
KingGuignard.
Vijfde ronde: Donderdag 18 Februari te
Rotterdam 6 uur: DemesmaeckerKing;
HuismanFanelli.
Zesde ronde: Vrijdag 19 Februari te Rot
terdam 6 uur: HuismanKing, Demes
maeckerGuignard.
Zevende ronde: Zaterdag 20 Februari te
's Gravenhage 5 uur: GuignardHuisman,
KingFanelli.
Achtste ronde: Maandag 22 Februari te
Naaldwijk 6 uur: FanelliGuignard, Huis
manDemesmaecker.
Negende ronde: Dinsdag 23 Februari te
Leiden 6 uur: DemesmaeckerFanelli, Guig
nard—King.
Tiende ronde: Woensdag 24 Februari te
Leiden 4 uur: KingDemesmaecker; Fanelli
Huisman.
GEEN WIJZIGING IN QUARANTAINE
BEPALINGEN. De Australische regering
heeft geweigerd de quarantaine-bepalingen
ten behoeve van de hippische nummers van
de Olympische Spelen in 1956 te ver
anderen.
JEUGD HOCKEYWEDSTRIJDEN. Op
Zaterdagmiddag 30 Januari zullen op de
velden van BMHC te Bloemendaal de jeugd-
selectiewedstrijden worden gespeeld. De
beste hockeyspelers zullen worden uitverko
ren het Noordhollands jeugdelftal te vor
men. Uit de spelers van de verschillende
provinciale en districtsjeugdelftallen wordt
dan later het Nederlands jeugdelftal geko
zen. Het meisjesteam zal in de Paasvacantie
in Bloemendaal tegen Engelse jeugd spelen.
DWT BLIJFT DOORSPELEN. In Zaan
dam heeft DWT 1. tegen Nereus 1 voor de
bekercompetitie dames, de laatste wedstrijd
gespeeld en met tweenul gewonnen. Door
deze overwinning behoort DWT tot de
beste vier van afdeling A en gaat over naar
de afvalrondes.
KIRCHON VERBETERDE WERELDRE
CORD. De Rus Kirchon verbeterde giste
ren in Kiev het wereldrecord tweehandig
drukken in de vedergewichtsklasse en bracht
het op 105,500 kg. Het oude record stond op
naam van de Japanner Nan met 105 kg.
sedert November 1939 en werd in Juli 1951
door Del R'osario (Phill.) geëgaliseerd.
BRITSE ATHLETEN NAAR OOST
EUROPA. Voor de eerste maal zullen
Britse athleten dit seizoen in Oost-Europa
aan de start verschijnen. Zij zullen deel
nemen aan internationale wedstrijden, die
op 26 Juli in Krakau worden gehouden. Ook
zullen Britse vertegenwoordigers in een
internationale athletiek-ontmoeting, die in
Boekarest van 24 tot 26 September op het
programma staat, uitkomen.
HET INTERNATIONAAL SCHAAKTOUR-
NOOI IN SPANJE. Na de vijfde ronde van
het internationaal schaaktournooi in Tarra
gona (Spanje) heeft onze landgenoot Prins
de leiding met 4Va punt. Toran (Spanje) staat
tweede met 4 punten en Bertram (Spanje)
derde met 3Vé punt.
rein moeten terugwinnen op paarden, die
stuk voor stuk grote kampioenen zijn. Er
staan er 33 ingeschreven en al zullen daar
van vermoedelijk niet meer dan twintig hun
inschrijving gestand doen, de grote cracks
Harbor (een nieuwe Amerikaanse import),
met Tryhussey, die vorig jaar pas vlak voor
de finish zwichtte, met de reus Karamazov.
De Zweed Frances Bulwark, Europa's snelste
paard, is het gehele jaar op deze course voor
bereid. En natuurlijk is er de ganse Franse
stayers-cavalerie, gehard op Vincennes'
moordende piste. De winnares van twee jaar
terug, die dus ook deze keer 25 meter voor-
gift moet geven, de Franse merrie Cancan-
nière begint haar vorm al te krijgen. En
verder zijn er Feu Follet X, het snelste paard
van Vincennes (2250 meter in een km.-tijd
van 1.19.6) en de ongeklopte Fandango die
eveenals de in blakende vorm verkerende
Eboué Wilkes eigenlijk een montè-paard is.
Charley Mills heeft de keus uit Fortunato II,
die MacKinley eens klopte en eens van hem
verloor, en Enfant des Houlles.
Zware taak
Nee, de stuurman van MacKinley en de
ADVERTENTIE
hengst zelf wacht een haast bovenmenselijke
taak. Het zal tussen haakjes van de baan
afhangen of Geersen of zijn leerling Piet
Smit de hengst zal rijden. Bij harde baan
zal de grote man zelf zijn enorme ervaring
in de schaal kunnen leggen. Is het pad echter
zwaar, dan zal de lichte pikeur Smit, jong
maar vol talent, zijn krachten mogen melen
met Nordin, Charley Mills, Chyriacos, Alles-
sandro Finn en de andere corypheeën van
de sulkey.
Een prognose in deze course, waar zes of
meer paarden nek aan nek de finish plegen
uil te vechten, is meestal een slag in de
lucht, temeer daar er zo veel afhangt van
de loting en een al of niet gelukkige positie
in de course.
De grote kanspaarden zijn, naar onze
smaak, Cancannière, Frances Bulwark, Eboué
Wilkes en Feu Follet X. De outsiders zijn
Fandango, Karamazov, Tryhussey, Fortunato
II en, nu ja, vooruit dan maar MacKinley.
Niet alleen uit chauvinisme maar ook van
wege de moed en de bereidwilligheid van de
hengst om boven een verlammende vermoeid-
uit te stijgen en zijn allerlaatste te geven.
Maar wie er wint, de slordige honderdduizend
toeschouwers zulen vermoedelijk een course
te zien krijgen, die zij hun leven lang niet
zullen vergeten. Want zelden heeft de in
schrijflijst zo geschitterd van grote namen.
Nu ligt de draversbaan van Vincennes nog stil te wachen, maar Zondag zullen tien
duizenden op de tribunes de slag volgen die Europa's beste dravers op de sintels
zullen uitvechten.
De sigarenwinkelier J.B.V, te Schiedam
werd ontslagen van rechtsvervolging door
de economische rechter te Rotterdam van
de hem ten laste gelegde overtreding der
Winkelsluitingswet doordat hij door een
luikje, naar de winkel leidende, geld wis
selde ten behoeve van het kopen na slui
tingstijd van de winkel door middel van een
automaat. De economische rechter zag
hierin een „bedienen" in de zin der wet.
De Hoge Raad heeft heden een tegen
dit vonnis door de officier van justitie in
gesteld cassatie beroep verworpen. De
Hoge Raad overwoog, dat de bediening
heeft plaats gehad niet met betrekking tot
het in de winkel uitgeoefende bedrijf, doch
met betrekking tot het bedrijf, dat hij uit
oefende door middel van automaten, ter
wijl deze vorm van bediening nergens
strafbaar is gesteld.
Het. dier dat, zoals gemeld, dezer dagen
op Schiermonnikoog is aangespoeld, blijkt
inderdaad een „butskop" te zijn. De buts
kop, wiens Zondagse naam hyperodon
ampullatus luidt, behoort tot de tandwal
vissen. Het aangespoelde exemplaar, dat
7 meter lang is en ongeveer 7 ton weegt,
heeft een blauwgrijze kleur. Het zal wor
den overgebracht naar het Rijksmuseum
van Natuurlijke Historie te Leiden.
De beide colleges van de Koninklijke
Nederlandse Maatschappij ter Bevordering
der Geneeskunst, de Nederlandse Juristen
vereniging en de K.N.A.C. hebben zich tot
de minister van Verkeer en Waterstaat ge
wend met voorstellen tot herziening van
het wegenverkeersreglement ten behoeve
van de practijk van het verkeer en het
verkeersrecht. Zij hebben o.m. verzocht de
„bijzondere voorrang" van de stadstrams
te doen vervallen: bij kruisingen het recht-
doorgaande verkeer voorrang te verlenen,
voorschriften te ontwerpen voor overgan
gen van voetgangei's, waaraan niet meer
zal zijn te ontkomen en het loslopen van
honden op drukke verkeerswegen tegen te
gaan. Ook wordt meer samenwerking in
de wegenverkeerswetgeving in Benelux-
verband bepleit.
Ir. C. Staf, de minister van Oorlog en
Marine, zal zich in de tweede helft van
Februari naar Washington begeven. Hij
zal daar gaan informeren hoeveel mililtaire
hulp ons nog van Amerikaanse zijde te
wachten staat. De V.S. hebben tot dusver
75% van uitrusting en bewapening voor
de Nederlandse strijdmacht geleverd. Ook
in het lopende jaar zullen zij nog steen
blijven verstrekken. Over de twee volgende
jaren verkeert men echter nog in het
ongewisse.
Inlichtingen van Amerikaanse zijde hier
over zijn daarom zo belangrijk, omdat in
Den Haag verdeeldheid heerst over het
aantal divisies dat Nederland zal inbrengen
voor de Westelijke verdediging, namelijk
drie of vijf. De minister hield vast aan vijf
en rekende daarbij op Amerikaanse hulp.
In de V.S. is echter de afgelopen maanden
een sterke tendens waarneembaar om ook
de militaire hulp aan andere landen te
beknotten.
TRENTO (United Press). Galahad,
de Nederlandse zwaan, heeft gisteren zijn
triomfantelijke ent.rée gemaakt op de vij
ver van het Dante-park in het Italiaanse
stadje Trento, ten aanschouwe van 3.000
juichende schoolkinderen en burgers.
Een zijden lint met de Nederlandse
kleuren sierde zijn hals en tot ieders
vreugde gedroeg hij zich als een hoffelijke
Amsterdammer.
Niet zodra had commendatore Birnno
Gardella, gemeenteraadslid van dit Al
penstadje, hem in de vijver gezet, of hij
stuurde recht op Cleofe af, de zwaan die
al twee maanden wegteert omdat haar
echtgenoot tegen een trein was gevlogen.
De twee liefkoosden en kusten elkaar met
de snavels.
Iedereen juichte van plezier. Een an
der paar witte zwanen op de vijver en nog
een echtpaar fraaie Australische zwarten
gleden statig in convooi naar het geluk
kige paar.
Gala had was per t.rein in Trento gear
riveerd, nadat hij met een KLM-vliegtuig
van Amsterdam naar Milaan was gevlo
gen. Galahad bracht een onrustige nacht
door op het regionale touristenbureau
dat voor het kleine park op de Piazza
Dante zorgt. Mogelijk heeft hij gevreesd
de hoofdschotel van het diner van de bur
gemeester te worden. Maar 's ochtends
nam commendatore Gardella Galahad in
zijn armen. Hij droeg hem het plein op en
de grote menigte riep spontaan „Viva Ga
lahad, Viva Olando".
Vervolgens werd de Amsterdammer aan
plaatsvervangend burgemeester Aldo Du-
cati voorgesteld. Maar toen reedis had Ga
lahad de blik gericht op de vijver en
Cleofe en toen hij eindelijk water onder
zich had, wist hij wat hem te doen stond.
De Haarlemse rechtbank heeft vanmor
gen uitspraak gedaan in de zaak tegen de
drieënveertigjarige vertegenwoordiger D.
R. uit Aalsmeer (veertien dagen geleden
is ten onrechte Uithoorn genoemd), ver
dacht van verduistering in dienstbetrek
king: hem was ten laste gelegd, dat hij in
de afgelopen jaren bedragen, in totaal
14000, niet had afgedragen aan de Coöpe
ratieve Aankoopvereniging Haarlemmer
meer, waarbij hij sedert 1946 in dienst was,
De uitspraak luidde een gevangenisstraf
van twaalf maanden, waarvan twee maan
den voorwaardelijk, met aftrek van voor
arrest.
De zevenendertigjarige koopman F.
van der V. te Amsterdam, die als directeur
van een op te richten naamloze vennoot
schap, een auto van het bedrijf verkocht
had voor 2.250 en het geld in België had
opgemaakt, werd wegens verduistering
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
zes maanden met aftrek van voorarrest.
De commissie die onlangs is ingesteld tot
het uitbrengen van rapport over de artsen-
honorairia is met haar advies gereed geko
men.
Het zal Zaterdag definitief worden vast
gesteld, waarna de Vereniging van Huis
artsen en de Ziekenfondsen gedurende drie
dagen gelegenheid hebben het rapport te
bestuderen voordat het op 28 Januari in
de Ziekenfondsraad in behandeling komt.
Verwacht wordt dat op basis van dit rap
port tussen de huisartsen en de zieken
fondsen overeenstemming zal worden be
reikt.
(Van een verslaggever)
Veroorzaakt men anderen schade dan
kan men in het algemeen tot vergoeding
van die schade worden verplicht. Dat
geldt ook voor iemand door wiens schuld
brandschade ontstaan is aan de eigendom
men van een ander.
De praktijk is evenwel meestal, dat die
ander zich wendt tot zijn brandassurantie-
maatschappij om van haar de geleden
schade vergoed te krijgen. Is dat gebeurd,
dan kan de verzekeraar proberen, zijner
zijds het schadebedrag van de veroorza
ker terug te vorderen. Dit recht tot het
verhalen van de schade op verantwoor
delijke „derden" Is de verzekeraar toege
kend bij artikel 284 van het Wetboek van
Koophandel en wordt het regresrecht ge
noemd.
Sinds meer dan een eeuw hebben de
brandassuradeuren in ons land echter van
dit recht geen gebruik gemaakt, omdat de
aansprakelijke „derden" in de practijk
toch maar zelden - en dan nog veelal ten
koste van lang procederen - de door hen
veroorzaakte schade terugbetalen konden.
Bovendien stonden die „derden" vaak in
zeer nauwe relatie tot de verzekerde (b.v.
zijn kinderen, logées e. d.)zodat toepas
sing van het regresrecht onvermijdelijk
pijnlijke situaties tussen de verzekeraar
en de verzekerde zou scheppen.
Om al deze redenen namen de brand
assuradeuren steeds liever de schade voor
eigen rekening, hetgeen de reputatie van
hun bedrijfstak zeer ten goede is geko
men.
In de laatste tijd zijn enkele brandver
zekeraars echter van die oude stelregel
afgeweken. Zij lieten enkele veroorzakers
van brandschade dagvaarden en deze
werden in civiele procedures ertoe ver
oordeeld, de verzekeraars schadeloos xe
stellen.
Als precedent was dit zeer bedenkelijk,
omdat nu in feite iedereen weer aan het
risico blootstond te eniger tijd voor een
door hem (of zijn kinderen of personeel)
veroorzaakte brandschade te worden aan
gesproken. Er ontstond den ook na het
bekend worden der genoemde vonnissen
een zekere onrust, die zich vooral uitte in
een rush op de W.A.-verzekeringen, waar
men zich wilde dekken tegen het risico
"an aansprakelijkheid voor brandschade.
Daardoor ontstaat een ingewikkeld me
chanisme van tweeërlei verzekeringen,
waarbij noch de assuradeuren van beide
branches, noch ook het publiek - d'at op
deze wijze ook nog de premiekosten voor
een aansprakelijkheidsverzekering zou
moeten dragen - gebaat zijn.
Om deze ongewenste ontwikkeling een
halt toe te roepen heeft een groep Neder
landse bra n d ver zek er ingsma atscha ppij en
reeds begin vorig jaar in advertenties be
kend gemaakt dat zij afstand doet van
haar verhaalsrecht op derden terzake var,
de door haar uitbetaalde brandschaden.
Dit voorbeeld is thans op initiatief van de
Vereniging van Brandassuradeuren in Ne
derland overgenomen door vrijwel alle
brandverzekeraars (inclusief de buiten
landse maatschappijen die in ons land
.werken en tezamen ongeveer 93 percent
van het brandverzekeringsbedrijf ten on-
>.ent omvattend). In een nieuwe adverten
tie, die een dezer dagen in de couranten
verschijnt, zullen deze maatschappijen ge
zamenlijk formeel afstand doen van hun
recht van verhaal op de veroorzakers van
brand en van explosie- en bedrijfsschade
(voor zover deze laatste het gevolg is van
brand of explosie). Men zij er echter op
bedacht, dat deze afstand van „verhaals
recht" alleen slaat op brandschade- en be
drijfsschade-, doch niet op transport- of
automobielschade-polissen. waarop naast
andere gevallen ook brandrisico gedekt
wordt, ook indiien zulke polissen getekend
zijn door maatschappijen die de aange
kondigde advertentie mede ondertekenen
zullen.
De komende ouderdomsverzekerinz
Nu de noodwet-Drees te zijner tijd ver
dwijnen gaat om plaats te maken voor een
definitieve ouderdomsverzekering, is daar
op in de Tweede Kamer bij verschillende
gelegenheden gezinspeeld. Van de zijde dei-
regering is bovendien al meerdere malen
betoogd, dat men zo weinig mogelijk wijzi
gingen in de Noodwet wil aanbrengen, om
dat men binnen afzienbare tijd met een
definitieve verzekering wenst te komen. Al
geruime tijd ligt dit probleem bij de
Sociaal Economische Raad, doch de materie
is zeer gecompliceerd en vormt een studie
object voor de subcommissie voor sociale
aangelegenheden. In een besloten vergade
ring van de S.E.R., die op 26 Februari
wordt gehouden, zal nu een concept-advies
van deze commissie worden behandeld
Over de inhoud van dit concept kon men
nog niets mededelen, doch de gedachten
gaan uit naar een wettelijke ouderdoms-
regeling voor de gehele bevolking, zonder
onderscheid van gemeenteklassen, zonder
vaststelling van een „weistandsgrens" en
met handhaving van de ouderdomsvoorzie
ningen in particuliere ondernemingen.
De Wereldgezondheidsorganisatie zal
steun gaan verlenen bij de opbouw van het
volksgezondheidswezen op Nieuw-Guinea.
Dit is op het hoofdkwartier van de U.N.O.
te New York medegedeeld door dr. A. J.
Patterson van Nieuw-Zeeland, die dooi
de W.G.O. belast is met de verbetering van
de volksgezondheid in de gebieden van de
Westelijke Pacific. Dr. Patterson kondigde
aan, dat dit jaar een studiebeurs zal wor
den verleend aan een arts op Nieuw-
Guinea voor de bestudering van tubercu
lose en dat het volgend jaar twee artsen
van Nieuw-Guinea in de gelegenheid zul
len worden gesteld om aan de universiteit
van Singapore een studie te volgen in
openbare gezondheidszorg.
De rechtbank te 's Ilertogenbosch heeft
de 27-jarige Ambonees J. T. wegens moord
op zijn vrouw conform de eis veroordeeld
tot een gevangenisstraf van twaalf jaar.
In October heeft hij zijn vrouw over de
leuning van de Maasbrug te Grave gewor
pen, waardoor de vrouw verdronken is.
Aan het eind van het vorig jaar heeft
het bestuur van de Beweging van Euro-
pse Federalisten (B.E.F.) te Haarlem be
sloten een jongerengroep op te richten en
het voorlopig bestuur daarvan belegde
gisteren een bijeenkomst in de Radiozaal
van Brinkmann. Het voorlopig bestuur
wordt gevormd door de heer J. C. Buiten
dijk uit Santpoort, en de dames W. de Wit
uit Haarlem, A. A. van Zutphen en P. M.
van der Putten uit Haarlem. De laatste,
die tevens secretaressse van de B.E.F. te
Haarlem is, nam het initiatief tot de op
richting van de Jongerengroep.
Ondanks de bekende door de examens
vooruitgeworpen schaduwen kwam er een
flinke groep jongelui luisteren naar de
spreker op deze eerste bijeenkomst, mr. C.
C. van Iielsdingen. voorzitter van de B.E.F.
te Haarlem. Hij gaf een uiteenzetting van
de activiteit van de Europese federalisten
in ons land en vestigde telkens de aan
dacht op het grote tekort aan belangstel
ling ten aanzien van de geweldige Euro
pese problemen waarop zij stuiten.
De B.E.F. heeft in ons land nog slechts
5000 leden en dat noemde mr. Van Hels-
dingen beschamend voor een land, dat
altijd in de gedachtenwisseling over inter
nationaal recht zo'n grote rol heeft ge
speeld. Van de duizend academisch ge-
vormden in Haarlem, bij wie de beweging
belangstelling trachtte te wekken reageer
den slechts 25; van de 50 verenigingen in
Haarlem, aan wie een lezing over de Euro
pese eenwording werd aangeboden ant
woordde slechts één.
Omdat de Europese zaak vooral een zaak
van de jeugd is, is een jongerengroep op
haar plaats om de jeugd te leren, wat de
oudere generatie zo moeilijk kan worden
bijgebracht: Euronees denken en de vraag
stukken niet meer zien binnen de enge
nationale grenzen. Hij gispte redeneringen
ris die van: „het komt vanzelf wel" of „mijn
partij is er vóór en die zal haar best wel
doen". Dat doet tekort aan de waarde van
het individu. „Men wil zich toch niet als
schapen laten leiden?", zo rien mr. Van
Iielsdingen, „in de bezettingstijd werd er
voor ons gedacht, laten we blij zijn dat we
het nu zélf weer kunnen doen".
De heer C. van Aken van het landelijk
secretariaat van de B.E.F. hield na de
pauze een toespraak, waarin hij er aan
herinnerde dat de eerste krachtige impuls
voor de Europese eenheid uit de inter
nationale gezelschappen in de kampen
voor politieke gevangenen van de Duit
sers is voorgekomen en na de oorlog op
ve'erlei wijzen gestalte heeft gekregen.
Hij noemde de belangrijkste stappen die
op de weg naar de Europese eenheid zijn
gezet en zeide voorts, dat de staatslieden,
die aan dit ideaal werken vooral ook de
jeugd achter zich moeter. weten.
Mej. Van der Putten gaf ten slotte een
uiteenzetting van de plannen der jonge
rengroep (eens per maand vormingsavon
den en corresoondentie indien mogelijk ge
volgd door uitwisseling tussen deze jonge
ren en die in andere Europese landen).
Voor militairen van het gérrmznen Haar-
lem heeft, dg Culturele commissie van het.
Protestants Interkerkelijk Thuisfront giste
ren in het Militair Tehuis aan de Jansweg
een muziekavond belegd. De zangeres Wil
helmine Matthès en de pianist Marinus
Voorberg, die hieraan medewerkten, had
den een programma samengesteld, dat niet
loodzwaar was door allerlei muzikale ge
wichtigheden, maar dat met goed gekozen
werken van Bach. Handel, Schubert,
Brahms op kunstzinnig peil bleef en dat
met negro Spirituals, volksliedjes en koste
lijke variaties over „Aan den oever van
een nnellen vliet" va.n Peter van Anrooy al
een zeer direct aansprekend karakter ver
kregen bad.
Door een muziekuitvoering elders in onze
stad 'kon ik slechts de tweede helft van de
avond bijwonen, zeer tot miiri spilt, want
ik had gaarne Wilhelmine Matthès ook in
de liederen van Handel, Schubert, Mahler
en Brahms willen horen. Over de aard van
de stem van deze zangeres hebben de ver
tolkingen van de Spirituals en de volks
liedjes toch wel voldoende opheldering ge
geven. Wilhelmine Matthès heeft een mooi
getimbreerde alt. Soms kreeg ik de indruk
van een diepe contra-alt. die van nature
moeilijk in toom gehouden kan worden,
maar die nochtans door de zangeres aan
merkelijk beheerst wordt. Zo kon zij de
tere, gevoelige accenten van de negerlie
deren en de volksliedjes goed laten spre
ken, maar ook de imponerende klank voor
„Het hemels Jerusalem". In Wilhelmine
Matthès schuilt waarschijnlijk een drama
tische kracht van Wagneriaanse allure.
Marinus Voorberg toonde bii de begelei
ding van de zang zijn slagvaardigheid en
zijn muzikaliteit en bij de vertolking van
de Variaties van Van Anrooy bovendien
nog zijn ontwikkelde pianistiek en zijn zin
voor geestige uitbeelding.
Aan het slot van de avond dankte de le-
gerpredikant majoor ds. K. van den Braak
de solisten voor wat zij hadden geschon
ken.. P. ZWAANSWIJK
In zijn woning aan de Aelbertsbergstraat
i;-. w-anr'pm °,;,-+eravond op 53-jarige
leeftijd overleden de
heer C. Oldenourg, in
leven een bijzonder
gezien lid eerst van
Stormvogels en later
van Haarlem. Nadat
Cock Oldenburg eerst
bij Stormvogels een
bijzonder succesvol
voetballer was ge
weest en zelfs een
maal (in 1926) in
het Nederlands elftal
Coc/c Oldenburg. 20«(swerd gekozen (in
men hem als actief^ntwerpen tegen Bel-
voctballer in zijn Sië) werd hij lid van
jeugd kende. „Haarlem", waar hij
ook direct in het eer
ste elftal werd gekozen.. Hij deed zich daar
kennen als een all-round speler, die Haar
lem vooral gedurende de periode dat deze
vereniging in de tweede klasse speelde vele
diensten heeft bewezen. Aanvankelijk
speelde hij in de voorhoede, doch later had
men in hem een zeer verdienstelijke spil,
die zich vooral onderscheidde door zijn
grote uithoudingsvermogen. De thans over
ledene speelde in totaal 124 wedstrijden in
het eerste elftal van de roodbroeken en
maakte 37 doelpunten.
De overledene zal op Zaterdag 23 Januari
aanstaande om half een op de Noorder
begraafplaats in Haarlem ter aarde worden
besteld.
BINNENLAND
In de polder Schouwen is men thans
druk aan het „visrapen". Voordat het
stroomgat bij Schelphoek werd gesloten is
vrij veel vis de polder binnengezwommen.
Nu de droogmaling in het eindstadium ver
keert, bestaat er voor deze vis geen uitweg
meer. Waar het water verdwijnt, blijft de vis
op het land liggen. Velen die een maaltje
vis willen hebben, zijn nu aan het rapen
gegaan. Er is hier en daar reeds handel in
„raapvis".
Negen maanden gevangenisstraf, waar
van vier voorwaardelijk, heeft de Amster
damse rechtbank opgelegd aan de 36-jarige
vertegenwoordiger F. van der E. uit Nij
megen, aan wie ten laste was gelegd dat hij
op 19 November een auto had bestuurd toen
hij onder invloed van sterke drank verkeerde
er getracht had een agent te overrijden. Zijn
rijbewijs werd voor de tijd van twee jaar
ingetrokken.
De Nederlandse Oorlogsgravenstich
ting heeft in Hannover een centrale be
graafplaats ingericht voor 400 Nederlanders,
die tijdens de oorlog zijn omgekomen en
thans begraven zijn in verscheidene kleinere
plaatsen rondom Hannover. De stichting heeft
reeds twee van dergelijke kerkhoven inge
richt in Bremen en Hamburg. Een derde in
Lübeck is op de beplanting na gereed.
De nieuwe kruiser „De Ruyter" die op
18 Januari uit Vlissingen vertrok voor zijn
eerste grote reis, is heden in de Noorse
hoofdstad Oslo aangekomen, begroet door
saluutschoten van het oude fort Akershus.
Het schip blijft er drie dagen.
Toen na de stormramp de evacuatie
van Zierikzee werd gelast zijn de ouden an
dagen uit het Ned. Hervoimd rusthuis ..Ons
Huis" naar het paleis „Het Loo" te Apel
doorn overgebracht. De terugkeer van deze
evacué's was tot dusver onmogelijk omdat
arbeiders hun intrek in het rusthuis hadden
genomen. Op 1 Februari wordt „Ons Huis"
ontruimd en waarschijnlijk kunnen de ge-
evacueerden er op 15 Februari terugkeren.
Een gezin van 12 personen in Zwarte-
meer in Drente is door brand dakloos ge
worden. De keet, waarin zij woonden, raakte
om half negen gisteravond door onbekende
oorzaak in brand en is totaal in de as ge
legd. Slechts een bus met zilvergeld kon
worden gered. Zowel de brandweer van Kla-
zinaveen. als het regionale korps uit Emmen
rukte uit. doch men kon de brandende woon
keet niet bereiken, doordat deze zeer afge
legen in het hoogveen lag. De Emmer ploeg
keerde onverrichterzake terug. De brand
weer van Klazinaveen gelukte het ten
slotte. de keet te voet op ongeveer 100 meter
afstand te bereiken, doch zij kon nog slechts
nablussingswerk verrichten.
In Hoek van Holland is het negenjarige
zoontje van de familie W. Korteland om
het leven gekomen toen het door een open
slaand raam in een schuur wilde klimmen.
Het raam viel neer op de nek van de jonden,
die vrijwel terstond dood was.
De procureur-generaal bij het Haagse
hof alhier heeft bevestiging van het vonnis
in eerste aanleg, namelijk een week gevan
genisstraf, geëist tegen de eerste-jaarsstudent
in de medicijnen R. E. J. T. Hem was ten
laste gelegd, dat hij te Noordwijk op. 9
Augustus 1953 zich beledigend ten opzichte
van de Koningin zou hebben uitgelaten.
In het Sint Antoniusziekenhuis te Hel
mond heeft mevrouw J. MatheiAarst uit
Deurne het leven geschonken aan een drie
ling. twee jongens en een meisje. Het gezin
telde reeds vier kinderen.
Tweeëneenhalf jaar gevangenisstraf is
geëist tegen een 30-jarige ex-bankbediende
uit Amsterdam, die een 59-jarige veehouder
uit Leeuwarden voor f 102.000 en een Am
sterdamse makelaar voor f 10.000 had opge
licht. Voor de rechtbank beweerde hij, dat
hij voor de Engelse Geheime Dienst werkte
en dat hij grote bedragen had moeten beste
den om de hand te leggen op bepaalde dos
siers. Daardoor was hij in financiële moei
lijkheden geraakt, naar hij zei.
HAARLEM EN OMGEVING
De burgemeester van Heemstede, mr. A.
G. A. ridder van Rappard, zal Vrijdag geen
spreekuur houden.
Het koor van het Chri^fe'iik Blinden
instituut „Bartiméus" te Zeist is een goed
ensemble. Dat heeft men al dikwijls bij een
optreden van het koor voor de radio kun
nen constateren. Het was daarom zeker
verklaarbaar, dat er voor het. concert, dat
het koor gisteravond In de Kioppersinael-
kerk gegeven heeft, zoveel belangstelling
getoond werd. Nu kon men de jonge zange
ressen en zangers van ..Bartiméus" eens
horen zonder tussenkomst van de zender
en het ontvangtoestel en daardoor kon
men de zuiverste indruk van hun zingen
krijgen.
De dirigent Mees van Huis heeft het
uiteraard heterogene 9temmenmateriaal
tot een goede eenheid weten te versmel
ten. Daartoe heeft hij de koorleden zorg
vuldig geïnstrueerd wat hun te doen staat
ten aanzien van het klankvolume. En zij
hebben blijkens de vertolkingen op het
concert van gisteravond goed begrepen,
dat het ontwikkelen van een beschaafde,
mooie koorkiank met beheerste nuance
ringen noodzakelijk is voor het verkrijgen
van een kunstzinnig resultaat. Men denke
echter niet, dat hierbij de expressieve
kant van het zingen verwaarloosd werd.
Integendeel. Zo beheerst als de klank
ontwikkeling bleef ook het tot uitdruk
king brengen van de tekstgedachte en het
scheppen van de overeenkomstige sfeer.
En daarom kregen werken als Wie wohl
ist mir, Wohl mir dass ich Jesurn habe
en Jesus ist das schönste Licht van Joh.
Seb. Bach en Erquieke mich mit deinem
Licht van A. Beeker een dieptreffende
zin. Aangrijpend was het met lichte klank
gezongen Welf ade, ich bin dein müde
van Joh. Rosenmüller en het bemoedi
gende Auferstehen van K. H. Grann.
Twee solisten uit het koor konden zich
onderscheiden: een sopraan, dde Dir, dir,
Jehova van J. S. Bach met heldere klank
vertolkte en een andere sopraan: Dé van
Oenen, die met zuivere klank en zeer mu
zikaal een oud-Nederlands lied zong en
die ook de belangrijke solopartij in Men-
delssohns hymne Hör mein Bitten op zich
genomen had. welke partij zij met veel
begrip ten gehore bracht. Ook het koor
toonde zich in dit werk van zijn goede
zijde.
De organist Stoffel van Viegen bege
leidde het koor en solisten nauwgezet en
met goede registratie. Als solist speelde
hij het Praeludium en de Fuga in d van
Bach (uit Acht kleine Preludien und Fu-
gen), waar hij uiteraard geen moeite mee
had. Met veel waardering hebben wij nog
geluisterd naar Jan Boer, een leerling
van het instituut, die een knappe voor
dracht gaf van het koraal voorspel Wachet
auf, ruft tins die Stimme.
Het tweede gedeelte van het concert,
alsmede de onderwijsdemonstratie en de
toespraak van de propagandist P. de
Bruyn moeten in dit verslag onbesproken
blijven, omdat onze aandacht gisteravond
ook elders gevraagd werd.
P. ZWAANSWIJK
