Kansen voor militaire
industrie in Nederland
PANDA EN DE KALKERKAR
Agenda voor
Haarlem
Wereldnieuws
- ió het
Zestig jaar oud binnenschip
opgelapt op verzekeringskosten
Oostelijk Flevoland valt niet
in 1956 maar in 1957 droog
Schipper zat er reeds acht maanden
voor; thans ook expert veroordeeld
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
Rijksweg Amsterdam-
Utrecht weldra klaar?
Dit jaar komt wellicht de Knardijk
tussen Harderwijk en Lelystad gereed
HARTENDORP
Fonds nodig om haar op gang te helpen
zo
JUPITER
2
Heringa Wuthrich
Kunnen N.S. snelheid
van wegverkeer bepalen?
Materiaal ging naar rampgebied
Eindeliik teeltplaats
in IJselmeer
DAT 15 GOED QEZIEN
Pensionnering van
politiepersoneel
J
ZATERDAG 23 JANUARI 1954
Een 214 ton metend, ongeveer 60
jaar oud binnenschip, de „Mar Teun",
dat voortgestuwd wordt door „op-
duwer" (een kleine van een motor
voorziene vlet), is er de oorzaak van
geworden, dat de 39-jarige schipper
M. S. uit Amsterdam, er bij de her
haalde reparaties tenslotte toe over
ging op geraffineerde wijze de assu-
rantiemaatschappijen daarvoor scha
devergoedingen te laten uitkeren. Hij
werd in 1948 gearresteerd, legde vele
van elkaar afwijkende verklaringen
af, maar werd tenslotte tot acht
maanden veroordeeld wegens oplich
ting van verzekeringsmaatschappijen.
Deze straf heeft hy inmiddels onder
gaan.
vervolgens een proces tegen deze expert
werd begonnen, hoewel hij de leeftijd der
sterken allang bereikt had zonder ooit met
de strafrechter in aanraking te zijn ge
komen. De Amsterdamse rechtbank sprak
de expert echter vrij. Van dit vonnis te
kende de officier hoger beroep aan.
Het heeft sedertdien jaren geduurd vóór
de procureur-generaal bij het Amsterdam
se gerechtshof zijn réquisitoir tegen de ex
pert kon houden. Telkens opnieuw moest
de behandeling van de zaak worden aan
gehouden omdat de schipper niet als ge
tuige verscheen. Gisteren was hij er wel.
Hij bevestigde zijn laatste verklaringen,
volgens welke de expert hem tot zijn
knoeierijen had aangezet. Dat hij in te
voren tegenover de politie afgelegde ver
klaringen nimmer de naam van de expert
Tijdens zijn proces in 1949 wierp hij een had genoemd verklaarde hij met de mede
deel van de schuld plotseling op een be- deling, dat hij nooit een vijand van de
jaarde expert uit Amsterdam, de scheeps
bouw- en werktuigkundig expert R. B.,
die thans bijna 78 jaar oud is. Hij schil
derde hem als zijn kwade genius, die hem
de plannen tot oplichting der assuradeuren
had ingegeven en het resultaat was, dat
ADVERTENTIE
Haarlem
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
HILVERSUM I, 402 M.
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.4o Sportmede-
delingen. 8.50 Voor het platteland. 9.00 Pla
ten met commentaar. 9.45 Geestelijk leven,
causerie. 10.00 Geef het door, causerie. 10.05
Voor de kinderen. 10.30 Hervormde kerk
dienst. 12.00 Sportspiegel. 12.05 Hammond
orkest. 12.35 Even afrekenen, Heren! 12.45
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen en
platen. 13.20 Lichte muziek. 14.00 Boekbe
spreking. 14.20 Omroeporkest en solist. 15.10
Toneelbeschouwing. 15.25 Viool en piano.
15.50 Dansorkest. 16.30 Sportrevue. 17.00 Tus-
sen kerk en wereld. 17.15 Van het kerkelijk
erf, causerie. 17.30 Voor de jeugd. 17.50
Sportjournaal. 18.15 Nieuws en sportuitsla
gen. 18.30 Hammond-orgelspel. 18.50 Radio-
lvmpus. 19.20 Platen. 19.45 Cabaret. 20.00
Nieuws. 20.05 Puzzle-parade. 21.05 Rijk en
geen geld, hoorspel. 21.35 Mededelingen. 21.40
Strijkorkest. 22.05 De Vier Mogendheden
Conferentie. 22.10 Actualiteiten. 22.30 Platen.
22.40 Pianorecital. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00
Platen.
HILVERSUM II. 298 M.
8 00 Nieuws. 8.15 Orgel. 8.30 Vroegdienst.
9.30 Nieuws. 9.45 Platen. 9.55 Plechtige Litur
gie. 11.30 Wie is mijn patroon? 11.45 Viool
en piano. 12.10 Platen. 12.20 Apologie. 12.40
Hammondorgel en piano. 12.55 Zonnewijzer.
13 00 Nieuws. 13.10 Amusementsmuziek. 13.40
Boekbespreking. 13.55 Voor de jeugd. 14.25
Spaanse muziek. 14.55 Op de paden van het
nabije Oosten, causerie. 15.15 Radio Philhar-
monisch orkest, klein koor en solist 16.10
Katholiek Thuisfront Overal! 16.15 Sport-
reportage. 16.30 Vespers. 17.00 Gereformeerde
kerkdienst. 18.30 Gewijde muziek. 19.00 Ker
kelijk nieuws. 19.05 Samenzang. 19.30 Weg
en werk der Kerkhervormers, causerie. 19.45
Nieuws. 20.00 Platen. 20.25 De gewone man.
20.30 Metropole orkest en solist. 21.15 Ac
tualiteiten. 21.25 Limburgs Promenade
orkest. 21.50 Zo goed als nieuw, hoorspel.
22.35 Platen. 22.45 Gebed. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Platen.
BLOEMENDAAL, 245 M.
9.00 en 10.30 dr. J. L. Koole; 11.45 dr. H.
U. Buitink (Amsterdam); 2.30 Kinderkerk;
3.30 dr. J. L. Koole.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Orgel
en piano. 13.00 Nieuws en weerbericht. 13.15
Vlaamse muziek. 13.30 Voor de soldaten.
14.00 Operamuziek. 15.30 Platen. 16.00 Sport.
16.45 Platen. 17.45 Sportuitslagen. 17.50 Pla
ten. 18.00 Volkszang. 18.20 Kamermuziek.
18.30 Godsdienstige causerie. 19.00 Nieuws.
29.30 Platen. 20.00 Hoorspel. 20.50 Platen.
21.00 Symphonie orkest en solist. 21.45
Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Symphonie orkest
en solist. 22.55 Platen. 23.00 Nieuws. 23.05—
24.00 Platen.
BBC
8 00—8.15 Engelse les. (Op 464, 75 en 49 m.).
17.00—17.15 Engelse les. (Op 224, 49 en 42
m.). 22.00—22.30 Nieuws. Barometer van de
smaak. Zo zijn onze manieren. (Op 224 m.).
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Operettemuziek. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwijding. 9.15
Platen. 9.25 Voor de huisvrouw. 9.35 Platen.
11.00 Voordracht. 11.15 Radio Philharmonisch
orkest. 12.00 Lichte muziek. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 In 't spionne
tje. 12.38 Piano. 12.55 Platen. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Prome
nade-orkest. 14.00 Wat gaat er om in de we
reld?, causerie. 14.20 Platen. 14.30 Voordracht.
14.45 Viool en piano. 15.15 Voor de vrouw.
16.15 Muzikale causerie. 17.20 Platen. 17.30
Voor de padvinders. 17.45 Platen. 17.50 Mili
taire causerie. 18.00 Nieuws. 18.15 Muzikale
causerie. 18.30 Phil-Harmonicaclub. 19.00
Studentenuitzendingi 19.15 Reportage of pla
ten. 19.25 Cabaret. 19.45 Regeringsuitzending:
Landbouwrubriek. 20.00 Nieuws. 20.05 Lichte
muziek. 20.35 Cabaret. 21.05 Sopraan en
Eiano. 21.50 Voordracht en muziek. 22.05
ie Vier Mogendheden Conferentie. 22.10
Platen. 22.20 Gevarieerd programma. 23.00
Nieuws. 23.15 Filmprogramma. 23.4524.00
Platen.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Gewijde muziek. 7.45 Een woord voor de
dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Sportuitslagen. 8.20
Platen. 8.30 Tot uw dienst. 8.35 Platen. 9.00
Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Platen. 11.15
Gevarieerde muziek. 12.25 Voor boer en tuin
der. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33 Orgelconcert. 12.59 Klokgelui. 13.00
Nieuws. 13.15 Lichte muziek. 13.45 Platen.
14.00 Schoolradio. 14.30 Platen. 14.45 Voor de
vrouw. 15.15 Platen. 15.30 Pianoduo. 16.00
Bijbellezing. 16.30 Vocaal ensemble. 17.00
Voor de kleuters. 17.15 Platen. 17.30 Voor de
jeugd. 17.45 Regeringsuitzending: Nieuw
Guinea's dierenwereld. 18.00 Mannenkoor.
18.20 Sport. 18.30 Platen. 18.45 Engelse les.
19.00 Nieuws. 19.10 Gitaar en blokfluit. 19.30
Volk en Staat, causerie. 19.45 Huismuziek.
20.00 Radiokrant. 20.20 Marinierskapel. 21.00
Mozart, hoorspel. 22.00 Geestelijke liederen.
22.30 Platen. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.00 Omroeporkest. 12.30
Weerbericht. 12.34 Voor de landbouw. 12.42
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00
Schoolradio. 15.00 Voor de zieken. 16.00 Pla
ten. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 18.00
Franse les. 18.15 Vlaamse liederen. 18.25
Causerie. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 21.00 Kamerorkest en
solist. 22.00 Nieuws. 22.15 Platen. 22.55—23.00
Nieuws.
BBC
8.00—8.15 Engelse les. (Op 464, 75 en 49 m.).
22.00—22.30 Nieuws. Bezienswaardigheid
van de week en Engelse les. (Op 224 m.).
expert was geweest en getracht had deze
buiten de zaak te houden. Daarop werden
enkele gevallen van gefingeerde schade
behandeld, waarin de expert ontkende,
maar waarbij zeer bezwarende verkla
ringen werden afgelegd.
Na nog enkele gevallen te hebben be
handeld gaf de president het woord aan
de procureur-generaal. Deze achtte het
grootste deel der tenlastelegging bewezen.
Hij meende dat verdachte schuldig is aan
uitlokking of medeplichtigheid tot op
lichting althans poging tot oplichting en
bovendien in een enkel geval aan vals
heid in geschrifte. Voor iemand met een
vertrouwenspositie als die van verdachte,
achtte hij dit een zeer ernstig vergirijp.
Daar het proces echter buiten schuld van
de verdachte om jaren geduurd heeft en
bovendien omdat de expert reeds zo oud
is, zeide hij een beperkte gevangenisstraf
te zullen eisen. Hij requireerde één jaar,
waarvan 6 maanden voorwaardelijk met 3
jaar proeftijd en vroeg het hof bovendien
verdachte voor de tijd van drie jaar te
ontzetten uit het recht om als expert voor
assuradeurs op te tfeden.
De verdediger bestreed het réquisitoir
met het betoog, dat men het bewijs toch
niet mag baseren op de verklaringen van
een zo dubieuze figuur, als die van de
hoofdgetuige, de schipper. Hij vroeg vrij
spraak.
De rechtbank te Assen heeft Vrijdag be
slist, dat de Nederlandse Spoorwegen het
recht hebben bij het passeren vain onbe
waakte overwegen een maximumsnelheid
voor te schrijven. De Coevorder koopman
Jentje E. passeerde op 2 Maart 1953 op de
weg Meppel-Steenwijk een onbewaakte
overweg met een snelheid van ongeveer
60 km, en een bord voor de spoorweg
overgang gaf aan dat hier met een snel
heid van ten hoogste 20 km mocht wor
den gereden. De verdachte verklaarde, dat
hij het bewuste bord niet had gezien. Zijn
raadsman deelde mede dat de K.N.A.C.
gaarne een principiële uitspraak wenst.
Hij was de mening toegedaan dat de
Spoorwegen niet het recht hebben een
maximumsnelheid voor te schrijven. Vol
gens hem kan alleen de Kroon maximum
snelheden decreteren en dan via het We
genverkeersreglement. De Spoorwegen be
roepen zich voor het plaatsen van deze
borden echter op het algemeen reglement
dienst en daarom achtte de verdediger dit
voorschrift niet bindend. Daarentegen
haalde de officier van justitie een arrest
van de Hoge Raad van 9 Januari 1928 aan,
waarna Jentje E. te Coevorden werd ver
oordeeld tot f 6.of 2 dagen hechtenis.
Naar wij vernemen zal de Rijksweg no. 2,
welke Amsterdam en Utrecht zal verbin
den, vermoedelijk reeds half Februari offi
cieel in gebruik worden genomen, onver
wachte tegenslagen voorbehouden. De ope
ningsplechtigheid wordt verricht door de
minister van Verkeer en Waterstaat, mr.
Algcra.
Deze nieuwe verbinding voorziet in een
dringende behoefte. De o-ude verbindfimg
tussen Amsterdam en UtrechT, hoe fraai
ook uit toeristisch oogpunt, laat uit ver-
keersoogpunt zeer veel te wensen over. Het
is een bochtige weg, welke voert door de
bebouwde kommen van verschillende
plaatsen langs de Vecht. De nieuwe Rijks
weg, welke direct aansluiting geeft op de
rijkswegen naar Den Bosch en naar het
Oosten des lands, loopt buiten de bebouw
de kommen van de tussenliggende plaatsen.
Reeds vóór de oorlog werd tot de aanleg
van deze weg besloten, maar pas na de
oorlog kon met de uitvoering van de plan
nen worden begonnen.
De deelneming van de aannemers, die
de werken voor de inpoldering van de
nieuwe polder in het IJselmeer Oostelijk
Flevoland uitvoeren, aan het dijkherstel
na de stormvloed, zal inderdaad tot gevolg
hebben, dat deze polder pas een jaar later
dan aanvankelijk geschat was droog zal
komen te liggen. Verwacht mag thans wor
den, dat dijken om Oostelijk Flevoland
niet gesloten zullen kunnen worden voor
1956 en dat pas in 1957 het nieuwe land
droog zal komen.
Toch hebben de werzaamheden niet ge
heel stil gelegen. Er is doorgewerkt onder
meer in de bouwputten voor twee der drie
gemalen, die zullen verrijzen bij de Ketel-
mond (gemaal Colijn) en bij Lelystad (ge
maal Wortman) en die dus het Veluwe-
meer en de nieuwe polder) zullen afschei
den van het nieuw te winnen land. Ver
wacht wordt, dat na de wintermaanden, die
steeds als zeer ongunstig moeten worden
beschouwd voor dijkbouw met het oog op
mogelijk ijs, de werkzaamheden aan de
dijkbouw weer met volle kracht op zes
plaatsen zullen beginnen.
Het begin der werkzaamheden zal waar
schijnlijk omstreeks midden Februari lig
gen. Het is de bedoeling, dat in de loop van
dit jaar nog de dijkverbinding tussen Lely
stad en Harderwijk (de Knardijk) tot stand
zal komen. Op het ogenblik is van deze
dijk reeds meer dan de helft gereed. Verder
ADVERTENTIE
De Stofzuiger Speciaalzaak
Gen- Cronjé8tr- 43 Spaame 3
Tel 16990 Tel 17696
Kruidbergerweg 51 Santpoort
Het speciale adres voor
STOFZUIGERS
Reparatiën en onderdelen
zal worden gewerkt aan de dijk van El-
burg langsde .Ketel tot aan de Zwolse
Hoek (dat is de plaats waar de polder
Oostelijk Flevoland de Noord-Oostpolder
dicht zal naderen). Het havencompiex bij
Lelystad is reeds voltooid. Tussen Harder
wijk en Elburg is de dijk langs het Veluwe-
meer reeds drie kiolmetér gevorderd. De
zwaarste dijk, die gemaakt wordt is die
tussen Lelystad en de Zwolse hoek, dit met
het oog op de omstandigheid, dat deze dijk
zal blijven blootgesteld aan de Noord-Wes
tenwind, die over het intact blijvende deel
van het IJselmeer zal blazen. Het moeilijk
ste werk is de bouw van de dijk langs het
Veluwemeer in de omgeving van Harder
wijk. omdat hier de ondergrond zeer slap
is. Bij Elburg wordt de grondslag echter
gaandeweg beter. Een belangrijk werk, dat
nog ter hand moet worden genomen, is het
graven van de kanalen in het toekomstige
land, dat „in den natte" zal geschieden,
duS met behulp van baggermolens. Men
heeft hiermede ervaring opgedaan bij de
Kanaalaanleg in de Noord-Oostpolder. Met
dit baggeren der kanalen zal echter zo
laat mogelijk worden begonnen zulks met
het oog op het dichtslibben van de ge
graven geulen, zolang die nog onder het
wateroppervlak liggen.
Verondersteld kan worden, dat in 1954
de Zuiderzeewerken weer met alle kracht
zullen worden ter hand genomen.
Voor de IJselmeervisserij zal een teelt
plaats van snoekbaars en baars worden af
gebakend. Deze afbakening zal komen te
lopen van Stavoren over de Munnik naar
de „Oude Zeug". Deze lijn zal met gas-
boeien kenbaar worden gemaakt. Ten
Noorden van de afbakening mag niet meer
met de kuil worden gevist.
Uitgezonderd zijn twee geulen, die bij de
Afsluitdijk gelegen zijn. De staandwant-
visserij is in deze zóne wel toegestaan.
Generaal-majoor b.d. Th. E. J. de Bic,
hoofd van het commissariaat militaire pro
ductie van het ministerie van Economische
Zaken, heeft er gisteravond, in een inlei
ding voor de „Vereniging ter beoefening
van de Krijgswetenschap", op gewezen dat
het nuttig zou zijn te streven naar het in
stellen van een fonds, dat de mogelijkheid
biedt aan de Nederlandse industrie om de
militaire productie op gang te brengen en
de export te bevorderen. Dit fonds zou dan
niet gefinancierd moeten worden uit de
begrotingen van oorlog en van marine,
maar thuis moeten horen onder de begro
ting van het departement van Economische
Zaken.
Hij zeide dit naar aanleiding van het
feit, dat eerlang, zoals bekend, de Ameri
kaanse militaire hulp zal verminderen of
ophouden, waardoor de vraag naar mili
taire goederen op de binnenlandse markt
groter zal worden. Overschakeling op een
vergrote militaire productie (tot dusverre
is deze slechts 5,5°/o van de totale industrië
le bedrijvigheid) brengt echter voor de
industrie grote risico's mee, terwijl voorts
een vrij lange aanlooptijd nodig is. Spre
ker was van mening, dat de Nederlandse
industrie bereid is de militaire productie
uit te breiden, mits de voorwaarden aan
wezig zijn waardoor deze productie com
mercieel verantwoord is.
Op grond van de in 1952 geplaatste bin
nen- en buitenlandse militaire orders en
van de voor de militaire productie ge
maakte investeringen kan worden gezegd,
dat in ons land de productie van militaire
goederen in stijgende lijn is. Zij bedroeg
in 1953 in de metaalindustrie 11 procent
van de totale bedrijvigheid.
Door de Amerikaanse hulp zal Nederland
straks in het bezit zijn van militair mate
rieel van Amerikaanse origine, dat van
dure samenstelling is en kostbaar qnder-
houd eist. Men kan nu twee dingen doen:
straks voor buitenlandse valuta (voor het
grootste deel dollars) kopen wat nodig is
voor onderhoud en aanvulling, of er voor
zorgen, dat tegen die tijd Nederland zelf
een industrie heeft, die militaire goederen
en onderdelen daarvan produceert. Men
zou in dat geval dus, naast het militaire
apparaat, ook het militair-industriële ap
paraat moeten opbouwen.
ADVERTENTIE
EEN BRIL van KEI P
GROTE HOUTSTRAAT NAAST LUXOR
De ministers van Justitie en van Binnen
landse Zaken hebben naar aanleiding van
door organisaties van politiepersoneel aan
de Tweede Kamer gezonden adressen over
de pensionnering medegedeeld, dat het Po-
litie-ambtenarenreglement van 1947 door
nieuwe reglementen voor de gemeente
politie en voor het korps rijksoolitie is
vervangen, welke op 1 Maart 1953 in wer
king zijn getreden. In het oude reglement
was als een der gronden voor ontslag ge
noemd het bereikt hebben de 55-jarige
leeftijd. De thans geldende reglementen
spreken van ontslag wegens het „bereikt
hebben van de in het algemeen voor poli-
tie-ambtenaren geldende pensioengerech
tigde leeftijd". Hieruit blijkt, aldus de mi
nisters, dat bij het bereiken van de leeftijd
van 55 jaren niet steeds ontslag behoeft te
worden verleend.
In het begin van dit jaar is als algemene
gedragslijn voor de rijkspolitie aangenomen
en is voor de gemeentepolitie aanbevolen,
dat aan het personeel ontslag wordt ver
leend op 60-jarige leeftijd, uiteraard indien
niet reeds eerder ontslag moest worden
verleend wegens lichamelijke of geestelijke
ongeschiktheid, en dat ambtenaren, wier
ontslag op 60-jarige leeftijd schadelijk
voor de dienst zou zijn, indien zij daartoe
geschikt worden geacht ook na hun 60-ste
jaar in dienst worden gehouden. Het in
dienst houden van politiepersoneel na het
60ste jaar zal echter een hoge uitzondering
zijn.
13. Projessor Kalker kon het leedver
maak van baas Kraska over de vernieling
van de Kalkerkar niet langer aanzien en
hij liep snikkend heenPanda trachtte hem
te troosten, terwijl Pat O'Nozel twistend
met Kraska achterbleef. ,,Is uw auto niet
meer te repareren, professor?", vroeg
Panda. „Niet meer op tijd voor de race,
die morgen gehouden wordt", antwoordde
de geleerde bedroefd, „ik had die race zo
graag gewonnen, want dan had ik een pre
mie verdiend, die voldoende zou zijn om
mijn onderzoekingen met de kalkermotor
voort te zetten". „Was u dan zo zeker, die
race te zullen winnen?", vroeg Panda.
„Natuurlijk!", riep de professor veront
waardigd, „zelfs het kleine model, dat ik
van de Kalkerkar gemaakt heb, is sneller
dan alle racewagens!" „Waar is dat mo
del?", vroeg Panda, „mag ik het even
zien?" Professor Kalker bracht hem in
Met de opbouw van dit laatste apparaat
moet men echter tijdig beginnen, gezien
de vrij lange aanloopperiode die nodig zal
zijn. Daarom is een „planning" op lange
termijn noodzakelijk, waarbij men de ver
houdingen in N.A.V.O.- en E.V.G.-verband
nauwkeurig zal moeten bestuderen. In
E.V.G.-verband kan Nederland, buiten de
85"/o regeling (de productie voor de ge
meenschap), tot een maximum van 30"/o
in de vrije sector in de militaire productie
leveren.
Hierbij gaat dus de concurrentie spre
ken en gaan kwaliteit, levertijd en prijs
een rol spelen. Wil Nederland in deze wed
loop mee kunnen doen dan zal de industrie
over de eerste moeilijke periode moeten
worden geholpen en zal de regering de hel
pende hand kunnen bieden.
Buitenlandse kansen
Behalve voor de productie voor eigen
land liggen voor de industrie dus ook kan
sen in het buitenland, hetgeen voor de
Nederlandse militaire industrie voor bet
overgrote deel een onbekend terrein is.
Het is daarom belangrijk, dat Nederland,
meer dan thans het geval is en wel zo spoe
dig mogelijk, als producent van militaire
goederen op de internationale markt ver
schijnt en zich een behoorlijk aandeel in de
omzet verovert, in het bijzonder in E.V.G.-
verband.
Spreker gaf voorts nog enige cijfers over
de militaire productie in ons land. Van de
anderhalf milliard defensiebegroting komt
gemiddeld 800900 millioen per jaar ten
gunste van het nationale economische be
stel. In 1952 waren daarbij voor 760 mil
lioen Nederlandse orders en voor 285 mil
lioen orders uit het buitenland. In 1953
waren deze cijfers respectievelijk 848 en
217 millioen.
Kansen zag spreker speciaal voor de
scheepsbouw, de electronische industrie,
de voertuigen-industrie en de munitie
industrie. Daarnaast nog voor de vliegtuig
industrie, de optische industrie, de wegen-
en bruggenbouw en de bouwnijverheid.
ZATERDAG 23 JANUARI
Stadsschouwburg: „De waaierpatience",
Rotterdams Toneel, 8 uur. Westerhoutpark
1 A: Weekend Open Religieuse Gemeenschap,
aanvang lezing 8 uur. Roxy: „De goudschat
van het Monstereiland", 14 jaar, 7 en 9.15
uur. Luxor: „Avontuur in de Zuidzee", 18
jaar, 2, 4.15, 7 én 9.15 uur. Rembrandt: „Sta-
lag 17", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. City: „Vrou
wen zonder naam", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Palace: „De zondares van Parijs", 18 jaar, 7
en 9.15 uur. Lido: „De rode baret", 14 jaar,
7 en 9.15 uur. „Wat gebeurde er met Hitier?",
18 jaar, 23.30 uur. Frans Hals: „De vluchte
ling van de Alamo", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
Minerva: „Een banneling van de eilanden",
18 jaar, 7 en 9.15 uur.
ZONDAG 24 JANUARI
Zuiderkapel: Rev. G. Brucks, 10, 5 en 8
uur. Cultura: Ned. Ver. van Spiritisten
„Harmonia"; wijdingsmorgen, 10.30 uur. Ge
bouw Stads-Evangelisatic: ds. J. Segaar, 10
en 7 uur. Stadsschouwburg: „De blanke
koningin", Rotterdams Toneel, 8 uur. Wes
terhoutpark 1 A: Weekend Open Religieuse
Gemeenschap, aanvang lezingen 10.30 en 3
uur. Roxy: „De goudschat van het Monster
eiland", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor:
„Avontuur in de Zuidzee", 18 jaar. 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. Rembrandt: Dierenfilm, spreker1
dr. Portielj, alle leeft,, 11 uur. „Stalag 1755,
14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „Vrouwen
zonder naam", 18 jaar, 2.15, 4.30, 7 en 9.15
uur. Palace: „De zondares van Parijs", 18
aar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „De-rode
baret", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „De vluchteling van de Alamo", 14
jaar. 2. 4.30, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Een
'banneling van de eilanden", 18 jaar, 2, 4.15,
7 en 9.15 uur.
MAANDAG 25 JANUARI
Begijnhofkapel: Hermann Zaiss Comité;
bijeenkomst, 8 uur. Gebouw Zang en Vriend
schap: Bijeenkomst van „De Grotere We
reld", 8 uur. Luxor: „Avontuur in de Zuid
zee 18 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Stalag 17", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
City: „Vrouwen zonder naam", 18 jaar, 2.15,
7 en 9.15 uur. Palace: „De zondares van
Parijs", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Lido:
„De rode baret", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Frans Hals: „De vluchteling van de
Alamo", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Minerva:
„Een banneling van de eilanden", 18 jaar.
8.15 uur. Roxy: „Het speelhol", 18 jaar, 2.30
en 8 uur.
j
Aanklacht. Alcide de Gasperi. de secreta
ris-generaal van de Italiaanse Christen
democratische partij, heeft besloten een
aanklacht wegens laster er. vervalsing
in te dienen tegen het monarchistische
weekblad „Candido". Dit blad heeft een
foto gepubliceerd van een brief, ge
schreven op papier met briefhoofd van
he: Vaticaanse staatssecretariaat, die
volgens het blad op 19 Januari 1944
door De Gasperi aan een geallieerde of
ficier gezonden zou zijn met het ver
zoek, de omstreken van Rome te doen
bombarderen.
Corvetten. De Nederlandse marine zal drie
corvetten ontvangen van de acht, die in
Italië worden gebouwd op Amerikaanse
bestelling. Dit is door de Amerikaanse
ambassade te Rome meegedeeld. Dene
marken krijgt er twee en de overige
drie komen bij de Italiaanse marine. De
vaartuigen meten ongeveer 900 ton.
Een Nederlandse bemanning gaat in
Italië een opleiding van ongeveer een
maand volgen alvorens de schepen door
de Nederlandse marine worden overge
nomen.
Verlaging. Dc financiële commissie van het
Amerikaanse Huis van Afgevaardigd en
heeft belastingverlagingen in het nieu
we begrotingsjaar tot een bedrag van
540.000.000 dollar goedgekeurd. Een van
de verlagingen geldt uitgaven voor me
dische hulp. De Amerikaanse belasting
betaler mocht uitgaven voor medische
hulp in mindering van zijn belastbaar
inkomen brengen, indien deze meer dan
vijf procent- van zijn inkomen bedroe
gen. Dit percentage is nu op drie ge
bracht.
Churchill. Cyril Osborne, Brits conserva
tief parlementslid, heeft in zijn kies
kring een toespraak gehouden, waarin
hij onder meer zeide, dat vele politici
van oordeel zijn, dat Winston Churchill
zich terug zal trekken als Koningin
Elizabeth in Mei van haar reis door
landen van het Gemenebest zal terug
keren. „Gevreesd wordt, dat Lord
Woolton (een vooraanstaand kabinets
lid) en Sir Walter Moncktcn (minister
voor arbeidszaken) zich tezelfdertijd
zullen terugtrekken", zo voegde hij er
aan toe.
Protest. De Britse ambassadeur te Cairo
heeft bij de Egyptische minister van
Buitenlandse Zaken geprotesteerd tegen
„de moord op twee Britse militairen bij
„Ismailia". Volgens de Britse autoritei
ten bevonden de twee militairen zich op
wacht bij een spoorweg-opslagplaats
toen zij neergeslagen en vervolgens van
korte afstand doodgeschoten werden.
Congres. Naar verwachting zullen ongeveer
125.000 personen dit weekeinde aanwe
zig ziin op de 59ste jaarvergadering
van de Indiase Congrespartij, de rege
ringspartij. Voor het herbergen van
deze mensen, die allen van te voren
moeten zijn ingeënt tegen cholera, is te
Kalyani in Bengalen een tijdelijk stadje
opgetrokken met eigen spoorwegstation
en vliegveld. Een tweehonderdtal kóks
zal voor de bereiding van het eten'zór
gen. De Con.grespartij telt acht en éen
half millioen leden en wordt als de
grootste politieke partij ter wereld be
schouwd
Beschieting. Israel heeft Egypte Vrijdag
beschuldigd van het beschieten van een
kleine, onbewapende Italiaanse vracht
boot die op 1 Januari de golf van Akaba
trachtte binnen te varen. Een woord
voerder van het Israëlische departement
van Buitenlandse Zaken zeide, dat
Israel een klacht bij de Veiligheids
raad zal indienen. De kapitein van het
Italiaanse schip, dat op het ogenblik
te Massawa in Eritrea ligt. zeide, dat de
Egyptenaren het vuur hadden geopend,
toen het schip de golf wilde binnen
varen.
Conventie. Tijdens een plechtigheid in het
gebouw van de UNO te New York heeft
de Australische permanente vertegen
woordiger Vrijdag de acte van toetre
ding tot de vluchtelingenconventie ge
deponeerd. Deze zesde ratificatie be
tekent, dat over 90 dagen de conventie
betreffende de status van vluchtelingen,
automatisch in werking treedt. Dr. Van
Heuven Goedhart, Hoge Commissaris
voor vluchtelingen, bracht hulde aan
Australië.
een schuur en wees naar een werktafel,
waarop een alleraardigst klein auto'tje
stond. Het leek wel een stuk speelgoed,
maar overigens was het 't evenbeeld van
zijn grote broer, de Kalkerkar. „Is het
werkelijk sneller dan grote racewagens?!",
riep Panda, verrukt naar het karretje kij
kend. „Absoluut", antwoordde de geleer
de beslist. „Maar dan zijn de moeilijkhe
den opgelost!", riep Panda. „Ik zal morgen
in dit model de race voor u rijden!"
DE beroemde toren van Babel, staande
naast de hoofdtempel van Mardoek,
was aanzienlijk lager dan de hoogste torens
die in onze middeleeuwen van baks'een
werden opgetrokken. Toch droeg de Babel-
se toren de trotse naam E-temen-an-ki,
hetgeen zoveel betekende als „het bouw
werk der grondvesting van hemel en aar
de". Ook in Genesis wordt van deze toren
gezegd dat zijn top tot in de hemel moest
reiken, een voorbeeld van menselijke over
moed.
zijgen. De Indiër Kothari heeft berekend
dat daarvoor een druk van ongeveer 10
millioen kilogram nodig is Deze waarde
wordt bijna bereikt in het binnenste van
de planeet Jupiter, waar tengevolge van
de kolossale massa van de planeet hij
is 317 maal zo zwaar als de aarde het
kritieke punt benaderd wordt. Zou Jupiter
nog groter willen zijn dan hij reeds is, dan
zou de druk in het middelpunt toenemen,
zodat de atomen in het inwendige van de
planeet onder de druk der buitens'e lagen
We kunnen inderdaad niet doorgaan met zouden bezwijken. Het gevolg hiervan zou
bakstenen op elkaar te metse
len. Tonen hier en daar de
scheve torens reeds aan, dat
de ondergrond het gewicht der
bouwwerken nauwelijks kan
torsen, ook bij een onderlaag
van graniet zou aan het bak
stenen metselwerk een grens
gesteld worden, omdat de on
derste steenlagen van het bouwwerk ten
slotte een zo geweldige druk te verwerken
krijgen, dat zij zouden verpoeieren. Van
torens die tot in de hemel reiken zullen
we dus voor altijd moeten afzien, en de
moderne gietsels van slaal en beton heten
dan ook heel bescheidenlijk wolkenkrab
bers. Die zijn een paar verdiepingen lager.
Nu is baksteen niet de enige stof die in
elkaar kan worden gedrukt; integendeel,
deze eigenschap hebben alle stoffen ge
meen. Zelfs het atoom, het kleinste deeltje
waaruit de materie is opgebouwd, kan in
elkaar worden geperst wanneer de druk
maar groot genoeg is. Om de kern van hel
atoom cirkelen de electronen in vaste ba
nen, maar wanneer die atomen met grote
kracht worden inééngeperst, stort dit bouw
sel van kernen en electronen in elkaar en
het resultaat is een ongeordend mengsel
van naakte atoomkernen en ongebonden
electronen.
In het middelpunt van de aarde heerst
een druk van ongeveer 1,5 millioen kilo
gram per vierkante centimeter, maar een
dergelijke formidabele druk is nog onvol
doende om de atomen in elkaar te doen
zijn dat Jupiter zou inkrim
pen indien zijn massa zou
toenemen.
We kunnen ons deze gang
van zaken heel gemakkelijk
voorstellen door ons in te
denken dat we van eieren
een mooie hoge stapel gaan
maken. Indien we steeds
maar eieren op elkaar blijven stapelen,
komt er een moment waarop de schalen
van de onderste eieren het gewicht van de
bovenste lagen niet meer kunnen dragen.
Bij hei laatste ei dat we op de stapel leg
gen, blijkt het bouwsel dan niet hoger,
maar integendeel lager te worden omddt
de onderste eieren tot struif vervallen. Iets
dergelijks zou zich ook in het inwendige
van de planeet Jupiter voltrekken indien
de massa zou toenemen; hij wordt dan
kleiner tot het evenwicht tussen de zwaar
tekracht en de inwendige druk van het
electronengas (de struif) is hersteld. Jupi
ter is dan ook wel ongeveer de grootste
klomp vaste materie welke bestaanbaar is,
of om bij ons voorbeeld te blijven
de grootste stapel eieren die zonder kneus
jes valt op te bouwen.
Toch laten we de toren van Babel, waar
mee we dit hoofdstuk begonnen, niet in
de steek want enkele lezers wilden daar
over nog wel iets meer horen.
Dat geschiedt dan Maandag.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
