BISSALIC
PANDA EN DE KALKERKAR
Wereldnieuws
Pionierswerk van dierenarts
Jan Poels was van groot belang
Vetwormpjes
DÉBR/4IIIMÉ
DAVITAMONlQ
Rijksseruminrichting 50 jaar
De radio geeft Zaterdag
D hebt véél meer
aan dit NIEUWE middel!
Groningen krijgt een
eigen weerstation
Er komt geen vogelpark
in Apeldoorn
Dertig koeien bij
brand omgekomen
Nu naar Ameland en
Marken over het ijs
A.SPIRIN
Toch liet zo
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Wordt Indonesische student
Achmadi uitgewezen?
Kort nieuws
Een 10 voor gezondheid
I - oss
Jongen op Urk door het
ijs gezakt en verdronken
KNMI o Ti th u It:
Eiland bij Doggersbank
nog in planstadium
Raad verwerpt met 19-17
stemmen credietverlening
GELE MANSKLOMPEN ƒ2.50
Middelharnis vreest
gevolgen van isolement
Geen nationalisatie
van Deli Spoor
V
Eend onder
water
VRIJDAG 29 JANUARI 1954
Vijftig jaar geleden, op de eerste Febru
ari van het jaar 1904, werd het voor een
pionier der diergeneeskunde, de heer Jan
Poels, een feestdag. Toen werd zijn liefste
wens vervuld door het oprichten van de
rijksseruminrichting te Rotterdam, een in
stituut, dat van grote invloed is geweest op
de kwaliteit en op de gezondheid van de
Nederlandse veestapel.
Tegenwoordig is de bestrijding van
dierziekten en het voorkomen daarvan iets
gewoons, maar een halve eeuw geleden
wist men daarvan vrijwel niets. Millioencn
guldens gingen jaarlijks verloren door vee
ziekten als mond- en klauwzeer, varkens
ziekten en miltvuur. De toen met kennis
en hulpmiddelen slecht uitgeruste dieren
artsen bepaalden hun aandacht voorname
lijk tot runderen en paarden. Ziekten van
varkens en pluimvee werden doorgaans
als ongeneeslijk beschouwd.
De jonge dierenarts Jan Poels die zich in
de negentiger jaren van de vorige eeuw te
Delfshaven vestigde, voelde de onmacht
tot ingrijpen bij ziek vee zozeer, dat hij
de toen nog vrij jonge wetenschap van de
bacteriologie ging bestuderen. Hij richtte
in zijn huis een primitief laboratorium in
en ontsluierde met gebrekkige hulpmid
delen vele bacteriologische raadselen met
betrekking tot veeziekten. Het gemeente
bestuur van Rotterdam zag het nut van dit
werk in, benoemde hem tot lid en later tot
voorzitter van de stedelijke gezondheids
commissie en zorgde voor een beter onder
dak voor het laboratorium.
In 1897 werd een onderzoek naar de kal-
verziekte aan de heer Poels opgedragen.
Deze plaag kon na diepgaande studie met
gunstig resultaat worden aangepakt. In
1900 werd hem steun verleend voor onder
zoekingen naar varkensziekten welke tot
goede grondslagen voor de bestrijding er
van leidden. Vooral tegen de vlekziekte
werd met succes opgetreden. In die tijd
werden tegen ziekten ook enige peper
dure buitenlandse sera gebruikt. Poels
slaagde erin zelf serum te bereiden. Later
kreeg hij voor serumbereiding vijftien
paarden van de Rotterdamse paardentram
ter beschikking. Dat was in 1904, toen de
regering overging tot het stichten van de
rijks-seruminrichting met de heer Poels als
directeur. Zijn opdracht was als volgt ge
formuleerd:
„Het rechtstreeks dienstbaar maken aan
de landbouw van de nieuwere veeartse-
nijkundige gegevens, voornamelijk met be
trekking tot de infectieziekten der dieren.
Hieronder wordt verstaan het geven van
adviezen met betrekking tot de hygiëne
der huisdieren, het zoeken naar onbekende
oorzaken van ziekten, die onder dieren
voorkomen en het beschikbaar stellen van
entstoffen van sera, die in de laboratoria
zijn bereid, teneinde veeziekten te voor
komen of te genezen".
Het inzicht, dat' voorkomen beter is dan
genezen, brak toen dus reeds baan.
Tijdens de eerste 25 jaar van het be
staan breidde het laboratorium zich snel
uit. Stallen voor proefdieren en nieuwe
gebouwen verrezen. Een door de toen
malige veeartsenijkundige hogeschool ge
daan aanbod om naar Utrecht te komen
werd door Poels geweigerd, omdat hij
„geen heester onder de hoge bomen wilde
zijn".
Nieuw gebouw
De huisvesting te Rotterdam werd voor
het zich uitbreidende werk steeds gebrek
kiger. Directeur Poels kende de waarde
ADVERTENTIE
H^Hp- Niet uitdrukken. Ze verdwijnen-•
spoedig en spoorloos wanneer M
§F U ze een paar maal bef met
- het bekende huidgeneesmiddel
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Platen. 8.55 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym
nastiek voor de vrouw. 9.10 Platen. 10.00
Tijdelijk uitgeschakeld, causerie. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Voor de arbeiders in de
continubedrijven. 11.30 Kamerkoor. 12.00
Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin-
gen 12.33 Platen. 13.00 Nieuws. 13.20 Roe
meens orkest. 13.45 Sportpraatje. 14.00 Orgel.
14.25 Fries forum. 15.00 Platen. 15.15 Van de
wieg tot het graf, causerie. 15.30 Dansmuziek,
16.00 Kamerorkest en solk n. 17.00 Actuali
teiten. 17.30 Populaire muziek. 18.00 Nieuws
en commentaar. 18.20 Dansmuziek. 18.40 Re
geringsuitzending: één en ander over de 14
landen van het Atlantisch Pact. 19.00 Ar
tistieke staalkaart. 19.30 Passepartout, cause
rie. 19.40 De Heidense wereld, waarin het
Christendom ontstond, causerie. 19.55 Deze
week, causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Geva
rieerd programma. 22.00 Socialistisch com
mentaar. 22.15 Fransechansons. 22.40 Onder
de pannen, hoorspel. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Verzoekprogramma.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Gewijde muz'ek. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws.
8.15 Pleten. 9.00 Voor de vrouw. 9.40 Platen.
10.00 Voor de kleuters. 10.15 Orkest-concert.
11.00 Voor de zieken. 11.45 Platen. 12.00 An
gelus. 12.03 Platen. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12,33 Amusementsmuziek.
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Amu
sementsorkest. 14.00 Boekbespreking. 14.10
Platen. 14.20 Engelse les. 14.40 Vrouwenkoor.
15.00 Kroniek van Letteren en Kunsten. 15.35
Politie Kapel. 15.55 Platen. 16.00 Platen-
premières. 16.30 De schoonheid van het Gre
goriaans. 17.00 Voor de jeugd. 17.55 Sport.
18.00 Gevarieerde liedjes. 18.15 Journalis
tiek weekoverzicht. 18.25 Dansorkest. 18.45
Buitenlandse correspondenties. 19.00 Nieuws.
19.10 Lichte muziek. 19.20 Parlementair
overzicht. 19.30 Platen. 20.25 De gewone
man. 20.30 Lichtbaken. 20.50 Platen. 21.00
Gevarieerd programma. 21.50 Actualiteiten.
22.00 Wedstrijd in sterke verhalne. 22.30 Zie
daar uw Moeder, klankbeeld. Hierna: Gebed.
23.00 Nieuw. 23.15 Nieuws in Esperanto.
23.25—24.00 Rotterdams Philharmonisch
orkest en soliste.
HILVERSUM II, 298 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Radio Almanak. 14.15
Platen. 15.45 Volksliederen. 16.00 Platen. 16.45
Engelse les. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.30
Orgel. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 19.45 Omroep-Ommeganck. 21.15
Accordeonmuziek. 21.30 Platen. 21.45 Accor-
deonmuziek. 22.00 Nieuws. 22.15 Verzoek
programma. 23.00 Nieuws. 23.05 Platen. 23.45
—24.00 Zigeunermuziek.
BBC
17.00—17.15 Engelse les. (Op 224, 49 en 42
mh. 22.00—22.30 Nieuws. Spiegel van de
w«ek. Sportjournaal. (Op 224 m.).
van een goed geoutilleerd laboratorium,
waar behalve diagnostiek van dierziekten
ook de sera- en vaccinatietherapie tot ont
wikkeling konden worden gebracht. Zijn
streven werd pas door zijn opvolger, dr.
Lourens, volbracht. De gemeente Rotter
dam zorgde voor 1.5 hectare grond en een
noodzakelijke lening om in 1931 een nieuw
tehuis voor de rijksseruminrichting tot
stand te brengen. De rijksfinanciën waren
in die crisistijd ontoereikend om de plan
nen van Poels en diens opvolger te verwe
zenlijken.
Het complex bestond uit een twee ver
diepingen hoog hoofdgebouw van 53 me
ter lengte met uitgebouwde werkruimten
en zeven bijgebouwen en stallen. De werk
zaamheden bepaalden zich toen tot de ver
vaardiging van sera en vaccins, het vast
stellen van ziektenoorzaken bij dieren,
welke arbeid na 1945 gedeeltelijk is over
geheveld naar de laboratoria van de Pro
vinciale Gezondheidscommissies voor Die
ren, en het bestuderen van speciale dier
ziekten. Na de tweede wereldoorlog ble
ken de verhoudingen in de diergenees
kunde zeer gewijzigd te zijn. De vindingen
van zwavelhoudende geneesmiddelen en
anti-biotica voerden de diergeneeskunde
op nieuwe banen.
De rijksseruminrichting heeft op de
nieuwe eisen gereageerd. Het wetenschap
pelijk onderzoek is thans het voornaamste
werk van de rijksseruminrichting, omdat
hiermede grote belangen, ook ten behoeve
van de uitvoer, worden gediend. Vandaar,
dat de plannen om een nieuw instituut te
Bilthoven te bouwen, steeds vaster vorm
aannemen.
DJAKARTA (Aneta) De correspon
dent in Nederland van het dagblad „Berita
Indonesia" heeft gemeld, dat de Neder
landse regering de voormalige majoor
Achmadi, die aan de faculteit voor politieke
en sociale wetenschappen aan de Amster
damse Universiteit studeert, als een „onge
wenst element" beschouwt, zodat hij Ne
derland dient "te verlaten. Volgens door het
blad ontvangen inlichtingen was de ver
blijfsvergunning van de heer Achmadi
slechts geldig tot 8 Januari, waarna de
Nederlandse regering zachte drang op hem
uitoefende om Nederland zo spoedig moge
lijk te verlaten.
Achmadi, een demobilisant van het „stu-
dentenleger", ageerde succesvol tijdens de
tweede politionele actie in het Solose tegen
de Nederlanders, aldus het blad. In 1951
vertrok hij naar Nederland, waar hij op
staatskosten verder studeerde. Hij werd
door de Indonesische regering tevens belast
om op te treden als coördinator van de in
Nederland op staatskosten studerende
jongelui. De laatste jaren ontplooide hij
grote activiteit in studentenkringen.
In kringen der regering wilde men zich
over deze kwestie niet uitlaten, maar van
de zijde van het leger werd zij aan de
„Berita Indonesia" bevestigd.
Tot nu toe kon in Den Haag geen beves
tiging van het bovenstaande bericht worden
verkregen.
Van Schiphol vertrok Donderdagmid
dag het KLM-toestel PH-TDM „Aalsmeer",
dat 59 emigranten naar Nieuw Zeeland
brengt. Deze emigranten stapten in het toe
stel terwijl de thermometer op Schiphol
bijna 6 graden Celcius onder nul aanwees.
In Australië en Nieuw Zeeland is het thans
volop zomer. Er heerst daar zelfs een hitte
golf. ij
ADVERTENTIE
I 0RGAN0N
ADVERTENTIE
Want het maakt DIRECT een einde
aan: maagpiin, hoofdpijn, spierpijn,
verkoudheid, flatulentie, zuurbranden,
keelpijn, neuralgie en onaangename
gesteldheid na gebruik van alcohol.
Prettig in te nemen snel werkend
onbezwcrarlijk voor de gevoeligste
maag.
ALKALINIZERENDE
BRUISTABLETTEN
VERKRIJGBAAR BIJ U W DROGIST OF APOTHEKER
Het tienjarig zoontje van de héér H.
Hartman op Urk is Donderdagmiddag bij
de Lemsterdijk aldaar door het ijs gezakt.
Zijn vriendjes konden hem niet helpen.
Voordat hulp aanwezig was, is de kleine
jammerlijk verdronken.
Op de bevroren waterwegen in en om
de hoofdstad hebben talrijke jongeren en
ouderen gistermiddag de schaatsen onder
gebonden. Dat het ijs niet overal nog be
trouwbaar is ondervonden negen kinde
ren en een vrouw, die op verschillende
plaatsen door het ijs zakten. Overal waren
helpende handen, die de onfortuinlijke rij
ders op het droge brachten, en in vele ge
vallen van droge kleren voorzagen.
(Speciale berichtgeving)
In het K.N.M.I. te De Bilt is ter gelegen
heid van het honderdjarig bestaan van dit
instituut een expositie ingericht van meteo
rologische instrumenten en curiosa die aan
staande Maandag- en Donderdagmiddag
voor het publiek te bezichtigen is.
Tijdens een persconferentie heeft de
directie van het instituut gisteren inlich
tingen verstrekt over enkele kwesties.
Op de vraag naar de plannen voor een
kunstmatig eiland nabij de Doggersbank,
antwoordde hoofddirecteur ir. Warners, dat
men al geruime tijd behoefte gevoelt aan
meer waarnemingen uit het Noordzeege
bied. Om deze „blinde" vlek in het waar
nemingsgebied op te heffen, is vorig jaar
het plan gerezen, een schip nabij de Dog
gersbank voor anker te leggen. Beter zou
echter een vast station zijn. Van ingenieurs
zijde is men toen op het idee gekomen cm
de metereologen te helpen aan een vast
platform. Dit idee werd voor het eerst
naar voren gebracht op het congres van de
civiele ingenieurs in Londen. Er zijn ver
schillende besprekingen geweest over dit
object. Het K.N.M.I. heeft vastgesteld aan
welke eisen een dergelijk kunstmatig eiland
zou moeten voldoen en van ingenieurszijde
is men momenteel aan het berekenen hoe
veel dat zou kosten. Pas wanneer dit vast
gesteld is, kan men over het concretiseren
van de plannen gaan denken.
Ir. Warners deelde voorts mede, dat er
in het Noordelijk gedeelte van Groningen
een speciaal weerstation gevestigd zal
worden. De bewoners van dat deel van
Groningen hebben nogal wat critiek ge
had op de Biltse weerverwachtingen.
En inderdaad, zo verklaarde de hoofd
directeur, zijn de afwijkingen van de
nis en een beeld van de huidige organisatie
en bedrijvigheid van het K.N.M.I. Het boek
is zeer fraai uitgevoerd en bevat een keur
van afbeeldingen, waarvan sommige in
kleuren.
Tenslotte is een boekje verschenen, waar
in de weersverwachting op lange termijn
wordt beschreven. Met deze uitgave is
tegemoet gekomen aan de vele vragen van
buitenstaanders betreffende deze aangele-
heid. Het ligt in het voornemen op gezette
tijden dergelijke boekjes te doen verschij
nen, die meteorologische onderwerpen op
eenvoudige ook voor de leek bevattelijke
wijze zullen belichten.
De Stichting van een vogelpark in Berg
en Bosch te Apeldoorn gaat niet door, zo
besloot de raad gisteren met 19 tegen 17
stemmen na een uitvoerig debat. Er is over
de stichting van dit park in Apeldoorn de
laatste weken heel wat te doen geweest. In
de vorige raadsvergadering had de raad
met 22 tegen 15 stemmen in principe be
sloten een bedrag van 365.000 gulden be
schikbaar te stellen voor een in het leven
te roepen stichting, die zich zou bezig hou
den met de exploitatie van het park. Nadien
heeft het adressen bij het gemeentebestuur
geregend, speciaal van de zijde van ver
enigingen. die zich bezig houden met na
tuur- en dierenbescherming.
In de nacht van Woensdag op Donder
dag is brand ontstaan in een landbouw-
schuur van de heer J. M. aan de Molen
dijk te Nieuwland. Dertig stuks jong vee
kwamen in de vlammen om. Een vaars wist
los te breken en ontsnapte. De brand werd
omstreeks twee uur ontdekt door een der
omwonenden, die onmiddellijk de brand
weersverwachtingen daar groter dan nor- weer in Nieuwland waarschuwde.
maal. Het percentage juiste verwachtingen
ligt in deze streek dus beneden de 80 pet.
De critiek, dat Hamburg zoals som
mige Groningers beweren betere ver
wachtingen zou geven dan De Bilt, wees
ir. Warners van de hand.
Vandaag wordt ter gelegenheid van het
100-jarig bestaan van het K.N.M.I. een
receptie gehouden. Zaterdag heeft de offi
ciële herdenking plaats.
Er is een gedenkboek samengesteld met
een overzicht van de 100-jarige geschiede-
ADVERTENTIE
Alle soorten en maten in voorraad
DE KLOMPENCENTRALE
Dr. Leijdsstraat 10 - Haarlem - Tel. 11784
Tegelijkertijd zag een bewaker van de
„Vitrite Works" te Middelburg vlammen
en alarmeerde, in de veronderstelling dat
er in Middelburg brand was uitgebroken,
de Middelburgse brandweer. Deze rukte
onmiddellijk uit en zo geschiedde het dat
beide brandweerploegen bijna gelijktijdig
op de plaats des onheils arriveerden. Direct
werd de vlammenzee met vijf stralen aan
gepakt. De met riet gedekte schuur stond
in lichter laaie en brandde ondanks de
pogingen van de brandweerlieden geheel
uit. Niet alleen 30 runderen kwamen in
het vuur om, doch door brand werd tevens
een grote partij hooi en stro en een par
tijtje vlas, ruim 200 mud gedorst graan,
landbouwmachines en verder landbouw-
gerei vernield. Over het ontstaan van de
brand is niets bekend. De eigenaar is tegen
brandschade verzekerd. De politie heeft
de zaak in onderzoek.
Donderdag zijn weer verscheidene
Austers en Pipercubs van de vliegbasis
Leeuwarden naar Ameland vertrokken
voor het overbrengen van post, passagiers
en levensmiddelen. Deze dienst wordt nu
bij gunstige weersomstandigheden elke dag
gevlogen. Woensdag werd één vlucht ge
maakt met vijf kleine toestellen. Donderdag
twee vluchten met vijf en één vlucht met
vier kleine machines, waarmede behalve
post en levensmiddelen, drie passagiers
naar en vijf van het eiland zijn gevoerd.
Als de vorst aanhoudt zullen spoedig
pogingen gedaan worden de vaste wal te
voet te bereiken. Er is op de wadden geen
plekje water meer te zien. Alles is één
grote ijsmassa.
Donderdagmiddag vijf uur is de boot
verbinding tussen Marken en de vaste wal
stopgezet. Marken zal dus nu slechts over
het ijs bereikbaar zijn. Ach Markers zijn
des middags op weg naar Monnikendam
gegaan, om met behulp van bosjes stro een
baan uit te zetten.
De burgemeesters van Marken en Mon
nikendam hebben waarschuwingen laten
aanbrengen, zich niet buiten deze stro
bosjes te begeven, daar het ijs op de
Gouwzee buiten deze baan levensgevaarlijk
is door de vele wakken.
Plannen om een baan van Marken naar
Volendam in gereedheid te brengen zijn
mislukt, daar het ijs voor Volendam zeer
slecht is door opgeschoven schotsen.
Noodtelegram uit Middelharnis
naar Den Haag"
Het gemeentebestuur van Middelharnis
heeft aan de minister van Verkeer en Wa
terstaat te 's-Gravenhage het volgende
telegram verzonden: „Tengevolge van ijs
gang valt de veerdienst grotendeels uit.
Verbinding Flakkee-Brabant en Flakkee-
Hoeksche Waard zijn reeds gestopt. Veer
dienst HellevoetsluisMiddelharnis ver
traagd en beperkt. Komende dagen ernstige
stagnatie of stillegging te verwachten.
Verzoeke uwe Excellentie dringend al die
maatregelen te willen voorbereiden, die
nodig zijn om een algehele afsluiting van
het rampgebied te voorkomen. Vragen u
tevens te overwegen of door Rijkswater
staat vaarwater MiddelharnisHellevoet-
sluis kan worden opengehouden".
De meeste pontveren in de grote rivieren
zijn als gevolg van zware ijsgang gestaakt
en in enkele gevallen vervangen door
kleine motorboten voor het overbrengen
van fietsers en voetgangers.
De ministers van Financiën en van
Sociale Zaken en Volksgezondheid hebben
besloten, nu de uitvoering van de Wet op
het Consumentencrediet vrijwel is voltooid,
de Centrale Raad voor het Consumentencre
diet op te heffen.
Het materiaal van de N.V. Deli Spoor
weg Maatschappij verkeert in prima con
ditie. Er bestaat dan ook geen aanleiding
over te gaan tot vernieuwingen en moder
niseringen, die bovendien niet zouden ren
deren, aldus vernamen aandeelhouders in
de Donderdag te Amsterdam gehouden
jaarvergadering, waarin het dividend werd
vastgesteld op 3 percent, reeds als interim
dividend uitbetaald.
De Deli Spoor valt geheel buiten de
plannen der Indonesische overheid tot na
tionalisatie van de vervoersondernemingen.
Wel is er een afzonderlijke concessie voor
het eveneens door de vennootschap geëx
ploiteerde telefoonnet, zodat nationalisa
tie daarvan in theorie mogelijk is, maar in
de praktijk is tot dusver gebleken, dat
hiertoe geen definitieve plannen bestaan.
Het overleg, dat de overheid ten aanzien
hiervan in het verleden met de directie
van de Deli Spoor heeft gehad, is niet
voortgezet. Over naasting van het telefoon
net is dan ook op het ogenblik niets be
kend.
Hoewel nog niet alle cijfers ontvangen
zijn, kon de directie reeds mededelen, dat
de resultaten ongeveer gelijk zullen zijn
aan die van 1952. Met de arbeiders heeft
men geen last. Wel is het ook voor de Deli
Spoor een groot bezwaar, dat de immigra
tie van vakmensen uit Europa steeds
moeilijker wordt gemaakt. De directie is
gaarne bereid Indonesisch personeel aan te
trekken, maar het is niet te krijgen. De
oproepen voor sollicitanten naar de func
ties van ingenieurs, middelbaar technici en
boekhouders leveren geen enkel resultaat
op.
Het teruglopen van het reizigersvervoer
meende de directie te moeten wijten aan
de voortschrijdende duurte, die het pu
bliek noopt minder te reizen. Er valt thans
echter een lichte verbetering te consta
teren. De besprekingen inzake verlenging
van de lijn Kisaran-Rantau Prapat tot
Wingfoot, waar grote rubberplantages zijn
gelegen, zijn nog niet gevorderd.
ADVERTENTIE
Divisie. „Er zijn in de afgelopen vier jaar
genoeg leden der Oost-Duitse volkspoli-
tie naar het Westen uitgeweken, om
daaruit een legerdivisie te kunnen sa
menstellen", aldus is Donderdag door
West-Duitse ambtenaren te Bonn ver
klaard. Sinds de herfst van 1949 is aan
12.218 uitgeweken Volks-politiemannen
politiek asyl in West-Duitsland ver
leend. In het afgelopen jaar zijn 4.731
leden der Volkspolitie naar West-Berlijn
en West-Duitsland uitgeweken, hetgeen
het dubbele is van het aantal in 1952
gevluchten.
Boter en kaas. De Engelse minister voor de
voedselvoorziening, Lloyd George, heeft
in het Lagerhuis medegedeeld, dat met
ingang van 21 Februari het Engelse
boterrantsoen met 28 gram per persoon
en per week verhoogd zal worden tot
112 gram. Het kaasrantsoen zal welis
waar op drie ounces per week blijven
staan, maar de Engelsen zullen na ge
noemde datum meer kaas buiten de
rantsoenering om kunnen kopen. Op
21 Februari zullen de prijzen van boter
en kaas hoger worden. Op 8 Mei zal de
rantsoenering van boter en kaas geheel
verdwijnen.
Vrijlating. Het Sovjet-Russische Rode
Kruis heeft het Franse Rode Kruis
medegedeeld, dat. spoedig 250 Spaanse
krijgsgevangenen, die zich nog in de
Sovjet-Unie bevinden, vrijgelaten zul
len worden. De overdracht zal te Odessa
geschieden. Dit is medegedeeld in een
te Madrid uitgegeven communiqué,
waarin nog wordt gezegd, dat de Spaan
se regering met de UNO en het inter
nationale Rode Kruis heeft onderhan
deld om de vrijlating der krijgsgevange
nen te bewerkstelligen.
Overeenkomst. Naar „La Cité" bericht, zou
het Belgisch-Russische handelsaccoord
reeds geparafeerd zijn. Er zullen goede
ren worden uitgewisseld tot een bedrag
van 3,5 milliard francs in beide rich
tingen. België zou aan de Sovjet'-Unie
textielwaren, een twaalftal trawlers,
drijvende kranen, chemische producten,
verbruiksgoederen, metaalproducten en
andere niet-strategische producten leve
ren. Rusland zou België granen, chroom
erts en mangaanerts leveren. Het ac-
coord zal nog deze week te Brussel
worden getekend.
Crisis. De Tsjechoslowaakse regering heeft
Donderdag in een uitzending van radio-
Praag bekend gemaakt, dat het land
zich in een dringende crisis bevindt
wegens een tekort aan steenkool en
electrische energie. De regering deed
een beroep op de bevolking het land uit
de moeilijkheden te helpen. In het bij
zonder werden de transportarbeiders
aangespoord harder en langer te wer
ken. De crisis is, aldus de bekendma
king, te wijten aan de felle koude, de
lage waterstand in de rivieren en het
tekort aan steenkool en electrische
energie.
Staking. Talloze metaal- en bouwvakarbei
ders hebben, gehoorgevend aan een op
roep van de onder communistische lei
ding staande Italiaanse 'vakbond, het
werk in het gebied van Rome neerge
legd om hun eisen tot loonsverhoging
kracht bij te zetten. Ook worden sta
kingen gemeld uit het gebied van Mi
laan, Turijn en Genua.
Redding. Een Dakota van de Canadese
luchtmacht heeft Woensdag twaalf Es
kimogezinnen op de geïsoleerde han
delspost aan de Perryrivier in het hoge
Noorden, 1700 kilometer ten Noorden
van Edmonton (Canada), van de
hongerdood gered. Een politiepatrouille
had verleden week geseind, dat de Es
kimo's vóór Woensdag voedsel moesten
ontvangen, wilden zij niet met hun hon
den omkomen. Twee pogingen om
levensmiddelen over te vliegen, misluk
ten, maar Woensdagavond bij de der
de poging slaagde de Dakota er in
twaalf ton buffelvlees en ander voedsel
te brengen.
Afkeuring. De Britse Labour Party heeft
Donderdag in het parlement een motie
van afkeuring ingediend naar aanlei
ding van het regeringsbesluit om het
nieuwe Belgische F.N.-geweer te aan
vaarden in plaats van een Brits type.
Premier Churchill zal Maandag in het
Lagerhuis zelf dit besluit verdedigen,
als een debat over het nieuwe geweer
wordt gehouden.
Handel. De Engelse minister van handel,
Thorneycroft, heeft in het Lagerhuis ver
klaard, dat de Engelse regering nauw
contact onderhoudt met de andere be
trokken regeringen, ook met de Ver
enigde Staten, over de handel met Oost-
Europa. Hij zeide, dat Engeland zijn
handel met Oost-Europa wil vergroten
tot het maximum, dat in overeenstem
ming is met de eisen van de veiligheid.
18. De bendeleden van baas Kraska staar
den besluiteloos het vreemde vehikel na,
waarin Pat O'Nozel en professor Kalker
wegreden. ,.Dat kan nooit hei racewagen
tje zijn, dat wij van de baas moeten ver
nietigen", zei een der schurken, „met dat
stuk brandhout op wielen zullen ze toch
zeker niet aan de race deelnemen! Maar
hierin vergiste de kerel zich toch, want
Pat en de professor reden wel degelijk
recht naar de racebaan en stelden hun
krakende wagen bij de startlijn op. Deze
kreupele verschijning tussen de glanzende
snelheidsmonsters baarde nogal opzien.
„Wat doen jullie hier?!", riep een der cou
reurs hen toe, „ga naar de brug bij de
Singel, daar houden de kinderen een zeep
kisten-wedstrijd!" Wij zijn geen kinde-
rens!", riep Pat O'Nozel, verontwaardigd
met zijn valse baard wapperend, „ik ben
de grote detective....". De rest van zijn
woorden ging verloren in het geluid van
het startschot. Nauwelijks had dit weer
klonken, of de zeepkist-wagen onthulde
zijn geheimen. Het voorste gedeelte klap e
open endaar stoof Panda in het kleine
racewagentje naar voren.
U herinnert zich wellicht dat een spier
die in actie is, zuurstof verbruikt.
Wordt de toevoer van zuurstof afgesneden,
dan zal dus ook de spier activiteit vermin
deren. Na een langdurig verblijf in een
zuurstofarme omgeving, of na het inhou
den van de adem, zouden we dus verwach
ten dat ook de spieren die de ademhaling
regelen een vertraagde wer-
king vertonen. Het tegendeel
is echter het geval, want na
zuurstofgebrek het moet
natuurlijk niet te lang hebben
geduurd gaan de ademha
lingsspieren juist bijzonder
krachtdadig werken en zij sto
ren zich dus in het geheel niet
aan de regel dat een spier traag en moei
zaam, reageert wanneer minder zuurstof
wordt toegevoerd.
Deze verhoogde activiteit van de adem
halingsspieren gaat uit van het ademha
lingscentrum, dat door het verhoogde ge
halte aan koolzuur in het bloed, krachtig
geprikkeld wordt, ons aanzet tot sneller
ademen, waardoor het zuur stof tekort wordt
opgeheven en de overmaat aan koolzuur
verdwijnt.
Ziezo, het vervelende stukje theorie zit
er voor vandaag weer op. "We hebben het
nu eenmaal nodig om te begrijpen waarom
een eend in de atmosfeer na 7 minuten
stikt wanneer de luchttoevoer wordt af
gesloten. en waarom dit dier het onder
water wel 23 minuten kan uithouden. Wan
neer de eend met de kop onder water duikt,
wordt de hals naar omlaag gestrekt en
komt het water met de neusslijmvliezen in
aanraking. Deze beide verschijnselen
dus de spierbeweging van de hals en het
nat worden van de neusslijmvliezen
werken als een prikkel die echter tegen
gesteld is aan de werking, welke bij ons
van het geprikkelde ademhalingscentrum
uitgaat. Want door het nat worden van de
neusslijmvliezen en het buigen van de hals
wordt bij de eend de gehele ademhalings
regeling opgeheven! Hoewel zich nu wel
degelijk koolzuur in het
bloed ophoopt, krijgt het
dier het niet benauwd en
wordt dus ook niet gedwon
gen adem te halen.. Boven
dien wordt bij de eend de
bloedsomloop vertraagd, de
spierbewegingen worden tot
het hoogst noodzakelijke be
perkt en de zuurstofvoorraad in de longen
en de grote schadelijke ruimte die ge
vormd wordt door de zeer lange en wijde
luchtpijp en de luchtzakken) wordt op de
meest voordelige wijze verbruikt. Door ge
noemde prikkels wordt het lichaam van
de eend dus zo economisch mogelijk afge
steld en bovendien krijgt het dier, door
gebruik van de lucht in de schadelijke
ruimten, méér zuurstof ter beschikking
dan normaal. Vandaar dat het dier onder
water driemaal langer met de ingeademde
lucht toe kan dan op het land. Bij ver
stikking in de lucht blijven de prikkels
die het organisme regelen achterwege, zo
dat de eend in dat geval in een slechts
weinig gunstiger positie komt te verkeren
dan wij.
En weet u dat bijen met hun poten kun
nen proeven?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
