Grote bezorgdheid bij de Franse Katholieken PANDA EN DE KALKLRKAR SLOAN S liniment' Fa. B. ENGELENBERG J Wereldnieuws Vaticaan maakte werk van priester arbeiders in feite onmogelijk De radio geeft Vrijdag l^heumatkk GTABLETTEN Toch ió het zo De Schelde bouwt tweede tankschip van 20.000 ton Herhalingsoefeningen voor mariniers Prof. dr. Debye wordt 24 Maart zeventig „Willem Ruys" naar Indonesië vertrokken Schoenmaker moet zich meer bij zijn leest houden Winkeldieveggen voor de rechtbank Raad van Advies inzake luchtvaartongevallen Kerkelijk Nieuws ntaclde helpen prompt J Ir. Hens naar Beiroeth Electriciteitscentrale bij Schoonebeek? SCHILDPAD BRILLEN Westfriese Flora te Bovenkarspel OFFICIËLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN B TEGEN KLEUREN DONDERDAG 11 FEBRUARI 1954 ADVERTENTIE Van onze correspondent in Parijs) Er heerst onrust, om niet te zeggen op schudding, onder de Franse Katholieken tengevolge van een recent besluit van het Vaticaan waardoor het werk van de zoge naamde priester-arbeiders vrijwel onmo gelijk is geworden. Toen een tiental jaren geleden steeds meer Franse Katholieken zich krachtig verontrusten over de al bre dere kloof die tussen de kerk en de arbei dersklasse gaapte, besloot een jong pries ter als arbeider in de fabriek te gaan wer ken om zo te trachten het levend contact met het afvallige proletariaat weer te her stellen. Het was de toenmalige kardinaal van Parijs, Suchard, die het werk van deze priester van nabij volgde en aanmoedigde. En zo groeide spoedig deze arbeiders missie uit tot een instituut waarin vele Katholieken de kiem voor de redding der kerk meenden te ontwaren. Alvorens een geestelijke als arbeider priester naar een fabriek werd afgevaar digd moest hij zich eerst aan een zeer strenge geestelijke en physieke keuring onderwerpen en had hij op een speciaal seminarium een bijzondere opleiding ge volgd. Het waren alle jonge mensen, deze priester-arbeiders, die niet alleen bereid waren zware persoonlijke offers aan hun zending te brengen, maar die door hun keuze ook van een diepe sociale bewogen heid hadden blijk gegeven. Ze meenden de kerk het beste te dienen, niet door het sociale onrecht te verdoezelen, doch door het te erkennen. Ze predikten het woord des Heren in de fabrieken zelf waar in de schafttijden de missen werden gecele breerd. Maar voor hen was dat geen woord van berusting in de ellende waarin zo vele arbeiders waren gestort. Het was zeker niet hun taak een demonstratieve keuze te doen in de soms zo felle strijd die in Frankrijk tussen werkgevers en werkne mers werd en wordt gevoerd, maar door hun houding wensten zij evenmin de schijn nog langer op te houden dat hun kerk zich met een der partijen, de bezittende klasse, vereenzelvigd had. Aldus hoopten zij de autoriteit van de Katholieke kerk onder de arbeiders te herstellen en de stem dei geestelijkheid te versterken wanneer deze zich tegen het goddeloze communisme ver hief. Communistische reactie Het was in dit verband bijzonder inte ressant de gedragslijn te volgen, die de Franse communistische partij van haar kant tegenover de priester-arbeiders aan nam. De communisten stonden aanvanke lijk vierkant afwijzend tegenover deze. jonge priesters, die ze verdacht trachtten ADVERTENTIE dig me smaakloos, snelzekert HILVERSUM I. 402 M. 7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.45 Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 Platen. 9.35 Schoolradio. 10.00 Thuis, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40 Omroep Mannenkoor. 11.00 Voordracht. 11.20 Platen. 11.35 Orgel spel. 12.00 Musetteorkest. 12.30 Weerbericht. 22.33 Sport en prognose. 12.48 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen cn platen. 13.30 Orgel en zang. 14.00 Voor de vrouw. 14.20 Bas-bariton cn piano. 14.50 Voordracht. 15.10 Pianotrio. 15.30 Hammondorkest. 16.00 Pla ten. 16.30 Muzikale causerie. 17.10 Voor de jeugd. 17.40 Orgelspel. 18.00 Nieuws. 18.15 Verzoekprogramma. 18.45 De haverkist, hoor spel. 19.00 Voor de jeugd. 19.10 Meisjeskoor. 19.30 Mensen en conflicten, causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.15 Voor dracht en muziek. 20.30 De vrouweneman cipatie, hoorspel. 21.00 Voor de jeugd. 21.35 Instrumentaal kwartet, en solist. 21.55 Bui tenlands weekoverzicht. 22.10 Lichte mu ziek. 22.40 Vandaag, causerie. 22.45 Avond wijding. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen. HILVERSUM II. 298 M. 7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.45 Gebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.45 Schoolradio. 10.00 Dido and Aeneas, opera. 11.00 Voor de zie ken. 11.40 Amusementsmuziek. 12.00 Angelus. 12.03 Lunchconcert. 12.30 Weerbericht. 12.33 Lunchconcert. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Voor de vrouw. 14.00 Piano cn orgel. 14.30 Hier vrij Europa. 15.00 Schoolradio. 15.30 Kamermuziek. 16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Platen. 17.35 Dansmu ziek. 17.45 Gevarieerde muziek. 18.10 Amu sementsmuziek. 18.40 En nu mijn geval! 18.52 Actualiteiten. 19.00 Nieuws. 19.10 Regerings uitzending: Verklaring en toelichting, waar in opgenomen het emigratiepraatje door H. A. van Luyk. 19.30 Platen. 20.25 De gewone man. 20.30 Politiek forum. 21.00 Amusement-s orkest en solist. 21.30 Brabants halfuur. 22.00 Platen. 22.45 Kerk en Mens, causerie. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen. TELEVISIE (N.C.R.V.) 20.15 Journaal en weerbericht. 20.30 Gym- nastiekdemonstratie. 21.20 Wetenschap op mars, film. 21.4021.50 Dagsluiting. BRUSSEL. 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla ten. 13.00 Nieuws., 13.15 Orgelspel. 14.00 Schoolradio 15.00 Voor de jeugd. 15.30 Pla ten. 16.05 Orkestconcert. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 18.00 Moderne muziek. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Koor zang. 20.00 Filmuziek. 20.15 Symphonie- orkest en solist. 21.00 Kunstkaleidoscoop. 21.15 Symphonie-orkest en solist. 22.00 Nieuws. 22.15 Intern. Radio Universiteit. 22.30 Vlaamse muziek. 22.55—23.00 Nieuws. BBC 22.0022.30 Nieuws. Hoe de weekbladen het zien. Nieuwe films. (Op 224 m.). te maken als „betaalde spionnen van het kapitaal". Maar al spoedig bleek die methode onvruchtbaar te wezen. Vele priesters wonnen de sympathie en het ver trouwen in de fabrieken waar men respect had voor iemand die zijn armen uit de mouwen stak. De communistische partij verzette toen al gauw ook hier haar ba kens en poogde de priesters voor haar actie te winnen. Dat lukte meestal wel voor zover er van zuiver syndicale initia tieven, gericht op de verbetering der levensomstandigheden, sprake was. Als stakingsbreker heeft, voorzover bekend, zich nooit een arbeider-priester willen lenen omdat hij daarmee het vertrouwen op slag zou hebben verloren. Maar het is eveneens wel zeker, dat niet alle arbeider- priesters de grenzen tussen syndicale en zuiver politieke actie altijd nauwkeurig in het oog hebben gehouden, zodat hun ware zending nog wel eens gecompromitteerd werd. Het meest spectaculaire voorbeeld daar van was wel het optreden van enkele bij zonder strijdbare priesters die zich verlei den lieten, enkele jaren terug, mee te ageren op de protestdemonstraties tegen de Amerikaanse generaal Ridgway. Er hebben zich toen bloedige botsingen met de politie voorgedaan en daarbij werden enkele priester-arbeiders gearresteerd (en ook gemolesteerd, volgens andere berich ten). Het schijnt, dat het vooral deze inciden ten zijn geweest door welke een deel der hoge Franse geestelijkheid tot het inzicht is gekomen dat er op deze nieuwe weg te grote gevaren waren gelegen. Er is toen een schrijven naar Rome gegaan. En na langdurige gedachtenwisselingen is dan nu besloten een einde aan de actie der pries- terarbeiders te maken. In theorie werd het instituut der arbeiderszending niet offi cieel verboden. Een priester-arbeider zal echter niet langer dan ten hoogste drie uur per dag handenarbeid mogen verrichten, hetgeen in de practijk beduidt dat de actie moet worden stopgezet. Geen fabrieks directeur zal onder die voorwaarden im mers meer bereid zijn een priester als ar beider aan te stellen. En bovendien was het beginsel van deze missie nu juist ge grondvest op de vrijwillige aanvaarding door een prietster van de arbeidscondities van zijn mede-arbeiders, aan welk feit hij het algemene vertrouwen te danken had. Verzet Men moet natuurlijk aannemen dat het Vaticaan er zijn zeer gegronde redenen voor heeft gehad toen het besloot de doods klok over het werk van de arbeider-pries ter te luiden. Een zekere en niet geheel ongegronde vrees voor Marxistische infec tie zal vermoedelijk wel niet vreemd aan die beslissing zijn geweest. Doch hoe dan ook: deze stap heeft onder de Franse geestelijken en leken zeker geen onvercseeJ.de instemming gevonden. Van de ongeveer vierhonderd priester-arbei ders heeft zich de helft zonder meer bij de Pauselijk beslissing neergelegd. De overi gen hebben echter een manifest onder tekend waarin een duidelijk protest, een toon van insubordinatie bijna hoorbaar doorklinkt. Een drietal tenslotte heeft verklaard de zending in de fabrieken op de oude voet te willen voorzetten. Vermoedelijk zullen deze priesters wel worden geëxcommuniceerd. Als buiten staander kan men deze gang van zaken slechts diep betreuren. Het instituut der arbeiders-zending scheen een réveil in te luiden, een teken te zijn dat de kerk moe dig en onbevreesd partij durfde te kiezen, ook in wereldse conflicten door welke mil- lioenen Fransen van de kerk waren ver vreemd. De Koninklijke Maatschappij „De Schel de" te Vlissingen heeft van de rederij N.V. Ph. van Ommeren te Rotterdam opdracht gekregen voor de bouw van een 20.000- tons tankschip, een zusterschip van de tanker welke reeds voor dezelfde rederij in Vlissingen in aanbouw is. Beide schepen zullen worden aangedre ven door een turbine-instalatie met een vermogen van 7500 pk. Het draagvermogen der schepen bedraagt 20.250 Engelse ton nen, de snelheid 15 !4 mijl. De lengte zal 176 m., de breedte 22,5 m. en de hoogte 12 meter bedragen. De schepen hebben een diepgang van 9.30 m. .1 nvrnTF.N'1 if: ADVERTENTIE Bij rheumatiek, jicht, spit en spierpijn geeft de genezende warmie van SLOAN'S LINIMENTdirect verlichting. Deze warmte dringt diep door. In ons gure klimaat moet U SLOAN'S LINIMENT altijd in huis hebben. Het ligt in het voornemen dat, evenals verleden jaar het geval was, ook in 1954 een deel van het met groot verlof zijnde personeel der Koninklijke Marine voor herhalingsoefeningen in werkelijke dienst zal worden geroepen. Zo is het de bedoeling dat een bataljon mariniers van medio Juni tot begin Juli in werkelijke dienst zal komen, terwijl een tweede bataljon later in het jaar zal vol gen. De tijdsduur van het verblijf in wer kelijke dienst zal individueel variëren van 22 tot 33 dagen. Voorts is het de bedoeling dat personeel van de mijnenuitkijkdienst in verschillende kleine ploegen over het gehele jaar ver spreid voor perioden van ten hoogste negen dagen in werkelijke dienst komt, terwijl voor een contingent van ongeveer 500 man een oefening wordt overwogen in de zomer maanden. Zij,, die voor deelname aan deze oefening worden opgeroepen, zullen even eens voor ten hoogste ryen dagen in wer kelijke dienst komen. T xslotte bestaat de mogelijkheid dat op een \ader te bepalen •itdstip in de zomermaanden, een deel van het personeel van de marineverbindings dienst, de zeeverkeersorganisatie en van verschillende commandoposten, dat thans met groot verlof is, voor een termijn van len hoogste dertig dagen in werkelijke dienst zal worden geroepen. Dit aantal zal de 100 niet overschrijden. Prof. dr. P. J. W. Debije, Nobelprijswin naar voor scheikunde in 1935, hoogleraar aan de Cornell-universiteit te Ithaca in de Verenigde Staten, wordt 24 Maart zeventig jaar. Na studies aan de Technische Hogeschool te Aken en de universiteit van München aanvaardde dr. Debije in 1910 de functie van lector aan de universiteit te München. Achtereenvolgens was hij hierna hoogleraar aan de Universiteiten te Ziirich (1911), te Utrecht (1912) en te Gottingen (1914). aan de Technische Hogeschool te Zürich (1920) en aan de universiteit van Leipzig (1927). Professor Debije aanvaardde in 1935 het hoogleraarsambt te Berlijn en de functie van directeur van het Kaiser Wilhelm-Institut für Physik in Berlin-Dahlem. In 1940 vertrok hij naar Amerika. Twee jaar geleden heeft prof. Debije een bezoek gebracht aan zijn geboortestad Maas tricht, waar hij door het gemeentebestuur werd gehuldigd. De „Willem Ruys" van de Kon. Rotter damse Lloyd vertrok gisteren voor de 37e maal naar Indonesië. Het is de bedoeling dat er in Southampton nog ruim 250 pas sagiers scheep gaan, waarmee dan het aan tal passagiers tot ongeveer 800 zal zijn ge stegen. Onder de in Rotterdam aan boord ge komen passagiers waren Raden Djoemhana Wiriaatmadhja, die waarnemend Hoge Commissaris van Indonesië in Den Haag is geweest, maar de laatste twee jaren gezant was bij het Vaticaan, de Nederlandse ge zant te Manilla (Philippijnen) de heer A. Merens, voorts drie Duitse artsen en de Nederlandse arts dr. J. J. F. van den Bergh uit Groningen, die allen een dienstverband aangingen met de Indonesische regering, en twee Gereformeerde predikanten, ds. A. H. Algra uit Onnen (Groningen) en ds. H. G. Meijnen uit Heemslede. De president van de rechtbank te Zwolle heeft uitspraak gedaan in het- kort geding tussen de Staat der Nederlanden en de schoenmaker P. C. N. te Ens in wiens huurcontract de verkoop van bepaalde ar tikelen was verboden. De president be paalde dat de verkoop van de huishoude lijke artikelen en byouterieën die de schoenmaker verkocht, moet worden ge staakt, op straffe van een dwangsom van f100.000. Tijdens de behandeling van het geding waren beide partijen, de staat en de schoenmaker, reeds overeengekomen, dat verf en verfwaren, hengelsportartikelen, veegeneesmiddelen en schaatsen, wel ver kocht mochten worden. De schoenmaker heeft inmiddels een request bij de minister van Verkeer en Waterstaat ingediend, waarin hij uitbrei ding verzoekt van .het hem toegestane as sortiment artikelen. Tegen twee jonge getrouwde vrouwen uit Amsterdam, die bekenden zich te hebben schuldig gemaakt aan winkel- ongevallen vervult daarbij ieder land met In de zittingzaal van het Hoog Militair Gerechtshof heeft de minister van Oorlog de raad van advies -in zake luchtvaart ongevallen bij de Koninklijke Luchtmacht geïnstalleerd. Dc raad staat rechtstreeks on der de minister. Hij heeft tot taak de mi nister en de chef van de luchtmachtstaf van advies te dienen. De zittingen van de raad zijn niet openbaar en zullen gehouden worden in het gebouw waar het Hoog Mili tair Gerechtshof en de Zeekrijgsraad ge vestigd zijn. In zijn installatierede zei minister Staf onder meer, dat de luchtvaartongevallen ia vele landen welhaast een nationaal gevaar van de eerste orde zijn geworden. „De opbouw van de luchtmacht, vooral met straaljagers, moet geschieden in een geforceerd tempo en het vraagstuk van de diefstallen, heeft de officier van justitie bij de rechtbank te Amsterdam 12 maanden gevangenisstraf, waarvan 8 maanden voor waardelijk, geëist. Waarom de beide vrouwen deze diefstal len hadden gepleegd, werd ter zitting niet duidelijk. Hun beide echtgenoten verdie nen behoorlijk en ook zij zelf hadden een betrekking. Tot de gestolen goederen be hoorden tafelkleden, servetten, onderjur ken, handschoenen en shawls. Bij huiszoe king door de politie werden de goederen keurig opgeborgen in de kasten met de prijskaartjes er nog aan aangetroffen. De totale waarde bedroeg 1200, Ned. Kerv. kerk Beroepen te Oosternijkerk (Fr.) (tcez.) R. Dijkmeijer, vicaris te Midwolda. Geref. kerken Beroepen te Brisbane (Australië) J. J. zorg. De moderne voortbewegingsmiddelen zijn bijkans volmaakt, maar de kans op on gevallen is daarbij toegenomen. De opbouw van de luchtmacht moet echter doorgaan en dit brengt voor de chef luchtmachtstaf en de vlagofficier marineluchtvaartdienst een grote verantwoordelijkheid mee. Het is hun taak de offers zo laag mogelijk te houden en daarom is deze raad van advies ingesteld, waarvan ik verwacht dat hij bij zal dragen tot vermindering van het aan tal ongevallen", aldus de minister. De voorzitter, generaal-Majoor W. C. J. Versteegh, zei dat de geestelijke en licha melijke belasting en inspanning van de hedendaagse vlieger en speciaal van de jachtvlieger belangrijk groter zijn dan die van zijn voorgangers. De huidige snelheden en het stijgvermogen zijn het tienvoudige van die van 1914. „Luchtvaart zonder on- ongevallen is echter onbestaanbaar, omdat elke voortgang der techniek offers vraagt", aldus generaal-majoor Versteegh. C. Westera te Velp (Gld.) Van de raad maken voorts deel uit gene- Beroepen te Doorn R. D. Beukema te raal-majoor vlieger-waarnemer J. L. Ze- Umüiden. gers, generaal-majoor b.d. prof. dr. ir. G. Chr. Geref. kerken Otten cn generaal-majoor-vlieger b.d. S. Bedankt voor Arnhem en voor Harder wijk C. Verhage te Broek onder Akker- woude. Bedankt voor Zeist M. Baan te Dor drecht. Manten als secretaris. De raad wordt uitge breid met twee door de chef luchtmacht staf aan te wijzen leden, wanneer hij be sluit een nader onderzoek in te stellen naar een ongeval. ADVERTENTIE Als adviseur voor de irrigatie-projecten der UNO Ir. E. E. Hens te 's Gravcnhage is door de UNO-organisatie voor hulp -aan de Pa lestijnse vluchtelingen benoemd tot irriga tie-ingenieur te Beiroeth. In deze functie zal hij advies geven bij het opstellen en ten uitvoerleggen van irrigatie-projecten die bestemd zijn om bestaansmogelijkheden te scheppen voor de vluchtelingen in het Nabije Oosten. Ir. Hens heeft een grote ervaring op irrigatie-gebied in Indonesië waar hij kort na de oorlog waarnemend hoofd van de afdeling Waterstaat van het departement van Verkeer en Waterstaatis geweest en 'vervolgens directeur van de stichting wederopbouw was, in welke laatste functie hij de leiding had van alle wederopbouw werkzaamheden in Indonesië. Na 1950 zijm ond'er zijn leiding de droog leggings-, inpolderings- en bevloeiings werken in Suriname ontworpen en uitge voerd. Aan de Memorie van Antwoord van de minister van Binnenlandse Zaken over het wetsontwerp tot wijziging van de grens tussen de gemeenten Emmen en Schoone beek is het volgende ontleend. De behoefte aan bouwterrein voor de zich snel uitbreidende woningbouw in Schoonebeek is de voornaamste grond van het voorstel om het aan Nieuw-Schoone- bekerveld grenzende gebiedsdeel van Em men aan Schoonebeek toe te voegen. Er bestaan inderdaad plannen tot stich ting van een electriciteitscentrale in de hierbedoelde streek. Het initiatief tot deze plannen is voor een groot deel van het pro vinciaal bestuur van Drenthe uitgegaan, zij het, dat het gemeentebestuur van Em men ten volle achter deze plannen staat De vrees, dat door vestiging van een electriciteitscentrale in Schoonebeek aan het bestuur van die gemeente een te zware taak zal worden opgelegd, is volgens de minister geheel ongegrond. Het bestuur van deze gemeente binnen welker gren zen de oliewinplaatsen van de N.V. Neder landse Aardoliemaatschappij zich bevin den heeft getoond in staat te zijn de problemen, welke zich bij vestiging van een grote industrie plegen voor te doen, op te lossen. Overigens zijn de plannen tot het stich ten van een electriciteitscentrale nog een stadium van overweging. in GR. HOUTSTR. KFIP KAAST LUXOR 29. Op de racebaan moesten Pat O'Nozel en professor Kalker lijdelijk aanzien, hoe hun mededingers de ene ronde na de an dere reden.... en nog steeds was Panda nog niet in het Kalkerkarretje komen op dagen. Belcorrahzei Pat, ongeduldig op zijn uurwerk kijken, „de minutens ver strijken en nog steeds geen Panda te be kennen!" „Waar is Panda dan?", vroeg professor Kalker. Pat zuchtte geïrriteerd. Hij had geen zin, opnieuw aan de vergeet achtige geleerde uit te leggen, hoe Panda door een streek van baas Kraska uit de race was gewipt. Plotseling klonk er een hatelijk gelach achter hen endaar stond baas Kraska zelf „Stumpers", smaal de de booswicht, „jullie Kalkerkar heeft geen kans meer; MIJN Kraskarren behalen de overwinning! Wel gefeliciteerd", zei professor Kalker vriendelijk, „maar waar om...." „Praal niet legen die windbuil, professor", viel Pat hem in de rede, „hij kan alleen maar schreeuwen en opschep pen. Holle vatens klinken het hardst!" BONG!!, klonk het opeens toen een vat met kracht baas Kraska van achteren trof. ..Bekorrah! Waar komt dat vat opeens van daan?", riep Pat, het geval wantrouwend door zijn vergrootglas bekijkend, „ik dedu ceer, dat daar wat achter zit!" „Ik denk eerder, dat er wat ONDER zit", zei de professor deskundig. Hij tilde het vat op endaar was Panda, in het Kalkerkar retje. „Oef", zei Panda, „het was een hele toer, om hier weer terug te komen!" Midden in het Westfriese bollengebied, het stamland van vele tulpenvariëteiten als William Copland, Rose Copland en Kre- lage's Triomph, in Bovenkarspel namelijk, zal op Woensdag 17 Februari des middags om twee uur de Westfriese Flora worden geopend. De tentoonstelling heeft dit jaar met een ernstige hinderpaal te kampen gehad want de bollen lieten zich slecht „trekken". Dit trekken, waaronder men het op gefoceerde wijze tot bloei brengen van de bollen ver staat, ondervond moeilijkheden door de hoge temperaturen, die in October geno teerd werden en waardoor de bloemont- wikkeling in de bol werd geremd. Deze moeilijkheid kon evenwel worden overwonnen en zo zullen er straks onge veer 90.000 bloemen op deze flora te be zichtigen zijn. Dit is dan ook het doel van deze bloemententoonstelling, die er op ge richt is om kwekers en exporteurs kennis te laten maken met de nieuwe aanwinsten en de kwaliteit te tonen van de in West- Friesland gekweekte handelssoorten. In deze bollenstreek waar een veiling is met een jaarlijkse omzet van ruim 10 mil- lioen, zal de tentoonstelling gedurende vijf dagen zijn geopend. Van Hoorn af zullen wegwijzers de richting naar het vlak bij Enkhuizen gelegen Bovenkarspel aandui den. De tentoonstelling is geopend van Woensdag 17 Februari tot en met Zondag 21 Februari. ADVERTENTIE Doelstraat 39 -Haarlem - Tel, 13232"- Synthetische Moffellakken Speculatie. De Senaatscommissie, die een - onderzoek instelt naar de oorzaken van do scherpe stijging der koffieprijzen van de laatste tijd, heeft besloten de koffiemakelaars te New York te dag vaarden teneinde hen op deze wijze te dwingen de namen te noemen van hun cliënten, die op grote schaal in koffie hebben gehandeld of gespeculeerd. De Senaat heeft zich uitgesproken voor de invoering van regeringstoezicht op spe culatie en termij nhandel in koffie. Protest. Japanse onderwijzers zijn Woens dag begonnen met hongerstakingen en andere protestdemonstraties tegen het wetsontwerp, dat door de regering bij de Rijksdag is ingediend en waarin de onderwijzers politieke activiteit wordt verboden. De 40.000 leden tellende on derwijzersbond gaf dertig procent van zijn leden order niet op school te ko men om, naar de bond deed voorkomen „besprekingen, waarop de kwestie wordt onderzocht", bij te wonen. De regering klaagde er over, dat linkse on derwijzers op school over politiek spra ken. Afstand. De echtgenote van Charles Chap lin heeft afstand gedaan van haar Ame rikaans staatsburgerschap. Zoals be kend, heeft Chaplin besloten niet naar de Verenigde Staten terug te keren. Mevrouw Chaplin is nu automatisch Brits staatsburgeres geworden. Chaplin heeft namelijk de Britse nationaliteit. Hij heeft nooit Amerikaan willen wor den, hoewel hij veertig jaar in de Ver enigde Staten heeft gewoond. Vacantic. De 1400 onderwijzers en onder wijzeressen van Oslo's lagere scholen,, ontevreden over hun salarissen, zijn gistermiddag na de schooltijd in staking gegaan. Zij maken er geen extra vacan- tie van, want de meesten hunner heb ben voor de duur van de staking al an der werk gevonden, vooral in de bos bouw. Voor hum 37000 leerlingen is voorlopig wel de vrijheid aangebroken, maar er worden al boze plannen ge smeed om met hulp van studenten huis onderwijs te organiseren. Verbod. De Amerikaanse regering heeft officieel bekend gemaakt, dat zij ver koop tegen contante betaling van over schot-landbouwproducten van de rege ring aan communistische landen niet zal toestaan. Zij verbood echter niet de ver koop van landbouwoverschotten aan die landen, op voorwaarde, dat de expor teurs de goederen eerst op de open markt aankopen en daarna exportver gunningen verkrijgen. Omhoog. Dë Engelse minister voor vervoer, Alan Lennox-Boyd, heeft in het Engel se Lagerhuis medegedeeld dat, met in gang van 1 Maart de vrachtprijzen en havenrechten van de Engelse spoorwe gen met 10 procent verhoogd zullen worden, dit als gevolg van een recente loonsverhoging van het spoorwegper soneel. Kolen- en staalprijzen gaan eveneens mee omhoog. Jager. Een nieuwe Britse straaljager, waarin de piloot voorover ligt, heeft Woensdag zijn eerste vlucht gemaakt. Het is een Armstrong Whitworth Me teor voor nachtelijke acties. In verschei dene landen wordt reeds jaren geëx perimenteerd met vliegtuigen, waarin de bestuurder voorover ligt. Door deze houding heeft de piloot niet zo zeer te lijden van de geweldige krachten, waaraan hij bij scherpe wendingen en steile duikvluchten bloot staat. Staking. De staking van het personeel van de weerkundige dienst heeft zich Woensdag uitgebreid tot alle Franse Luchthavens, zonder dat het luchtver keer er overigens van te lijden heeft gehad. Op de twee grootste luchthavens, Orly en Le Bourget, zijn in de morgen enkele vliegtuigen niet geland wegens ongunstige weersomstandigheden, maar later op de dag hadden alle interna tionale luchtlijnen een normaal ver keer. Ziek. De toestand van de Belgische staats man Paul Henri Spaak, die sedert de eerste Februari in een Londens hotel ziek ligt, is wat slechter geworden. Spaak, die 54 jaar oud is, lijdt aan een ontsteking van de amandelen, die met enige verhoging gepaard gaat, en aan een aanval van jicht. Woensdag ver klaarden de dokters, dat bij de patiënt ook een algemene vermoeidheid te con stateren was. film hebben kunnen waarnemen dat een brif met één rood en één groen glas een beeld op het doek tovert dat kleurloos lijkt. Voor velen is dit aanvankelijk een merkwaardige gewaarwording, maar de aardigheid is er gauw af, wanneer er bij wordt verteld dat rood en groen zgn. te genkleuren zijn die elkaar opheffen. Nu schijnt de verklaring ineens heel eenvoudig te zijn, omdat de indruk wordt gewekt dat hier sprake is van een zuur sausje (rood) dat door toevoeging van sui ker (groen) op smaak wordt gebracht. Maar zo simpel is het toch werkelijk niet. Mate rieel gesproken zijn rood en groen helemaal geen tegen- kleuren, d.w.z. zij heffen el kaar op geen enkele wijze op. Mengt u maar eens rode inkt met groene, en u zult zien dat zeker geen kleurloze vloeistof ontstaat. Wanneer rood en groen tegenkleuren worden genoemd, is dit materieel gespro ken onjuist, maar van psychologisch stand punt bezien, valt voor deze uitdrukking wel iets te zeggen. U weet, dat we zien met de hersenen, zodat het u zeker niet zal ver bazen dat de opheffing van kleurindrukken eveneens een geestelijk proces is. De uit drukking dat het iemand „groen en geel voor de ogen wordt" bevat een diepe wijs heid, loant zij geeft te kennen dat de geest bepaalde indrukken niet meer kan ver werken, waardoor de tegenkleuren ont staan. Een tegenkleur is n.l. die kleur, die ons door de hersenen wordt voorgegoo- cheld, wanneer het oog .voor de tegenge stelde kleur te vermoeid is geraakt. Ver moeien we ons oog bijvoorbeeld met. de rode kleur, dan nemen we tenslotte groen waar, zonder dat ons een groene kleur wordt voorgehouden. De proef op de som kunt u gemakkelijk nemen door bij heldere belichting geruime tijd naar een rood voorwerp te kijken, bij voorbeeld een helder rode knoop. Vervol gens vestigt u uw blik op een blad wit papier, waarop dan het zgn. nabeeld van de knoop verschijnt. D.w.z. u krijgt eigen lijk een negatief beeld van de knoop te zien, dat groen van kleur is. (Bij sommige mensen met een bepaalde psychologische instelling kan ook ecu positief nabeeld ont staan, maar die uitzonderingen laten wé hier buiten beschouwing) Op hetzelfde principe be rust de proef, waardoor een rode lamp groen licht schijnt te geven. Hiervoor is vereist een cirkelvormig stuk bord papier met een doorsnede van ongeveer 50 cm. Deze schijf wordt half wit, half zwart geverfd, en op de plaats waar beide helften aan elkaar grenzen wordt één cirkelsegment weggesneden ter breedte van 15 of 18 cm. Vervólgens moet de schijf zodanig worden gemonteerd dat hij öf door een krukas, öf door een drijfriem aan het draaien kan worden gebracht. Plaatsen we nu een rode lamp achter de insnijding, dan geeft zij rood licht. Dit zult u zonder nader bewijs wel willen aannemen. Maar wordt de schijf met een bepaalde snelheid ge draaid, zodanig dat de rode lamp eerst bedekt wordt door de witte helft en daar na door het zwarte deel, dan is er opeens van het rode licht niets meer te zien, want het licht is duidelijk groen geworden; er is een gloeidraad waar te nemen die beslist groen licht geeft! En nu de vraag die een lezer enige tijd geleden stelde: wat gebeurt er wanneer een rode en een groene lichtstraal elkaar kruisen? Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 2