Kustvaarder „Douro" zonk
binnen zeven minuten
PANDA EN DE KALKER KAR
Wereldnieuws
M
Schipbreukelingen per vliegtuig
naar Nederland teruggekeerd
De radio geeft Woensdag
Verheffing van Spaans
gezantschap tot
ambassade
A. C. Thürkow
gecremeerd
Provinciale culturele
dag in Bergen
Toch ió het zo
J
DINSDAG 16 FEBRUARI 1954
2
5 doktoren
waarschuwen tegen
het misbruik van
laxeermiddelen
Mansoer Adabi hertrouwt
Hulp aan Scapino
Utrechts stationsplein
wordt verbeterd
Wereldprimeur van
P. T. T.
Klachten over
postbestelling
Belgisch radio-orkest
in Concertgebouw
Martha Graham misschien
naar Nederland
Groepstentoonstelling van
„Arti et Amicitiae"
Kamerlid Burger stelt vragen
aan ministers Beyen en Luns
In 1953 steeg de geldhoeveel-
heid met 532 millioen
Ruwe-en gesprongen handen? KALOPERMA Gelee I
Critiek uit Eerste Kamer
op rijksradiodistributie
Kerkelijk Nieuws
Wrak van „Josien"
gevonden?
Caro van Eyck naar het
Rotterdams Toneel
GETALLEN
MAGIE
Maandagmiddag zijn met het K.L.M.-
toestel „Rembrandt" negen leden van de
bemanning van het in de nacht van 10 op
11 Februari bij Kaap Nao in de Middel
landse Zee gezonken kustvaartuig „Douro"
van de K.N.S.M. op Schiphol aangekomen.
De „Douro" is vrijwel onmiddelijk na
een aanvaring met het Spaanse schip
„Drago" in de diepte verdwenen. Alle le
den van de 13 koppen tellende bemanning
konden op het Spaanse schip overstappen.
De kapitein, de heer G. de Vries, de
tweede stuurman, de heer P. Schuitema,
de tweede machinist, de heer H. J. Heere
mans en een matroos, de heer A. Zuider
duin, zijn in Valencia achtergebleven voor
het afleggen van de officiële verklaringen.
Op de Amsterdamse luchthaven werden
de schipbreukelingen, die met geruime
vertraging arriveerden, opgewacht door
ir. W. H. Kruyff, directeur van de
K.N.S.M., de heer L. van Kampen, chef
van de nautische dienst en de heer A. G.
Cramer, chef van de afdeling personeels
zaken van deze maatschappij.
De eerste stuurman, de heer R. Labruy-
ere uit Rotterdam, was van mening, dat
de aanvaring te wijten is geweest aan on
voldoende oplettendheid op het Spaanse
schip. Hij lag te bed, toen de „Douro"
door de „Drago" werd geramd. De „Douro"
werd geraakt bij het achterschip, juist op
de plaats waar het waterdichte schot tus
sen machinekamer en de ruimen zich be
vindt. De neus van de „Drago" drong zo
diep naar binnen, dat van redden geen
sprake meer was. In alle haast hebben de
mannen dan ook het allernoodzakelijkste
bijeengegaard en zijn aan boord van de
„Drago" geklommen. De eerste was de
derde machinist A. van Zaanen uit Sche-
veningen. De laatste, die het Nederlandse
schip verliet, was de eerste machinist,
G. P. de Bree uit Amsterdam, die nog net
een touwladder kon grijpen en zo aan
boord van de „Drago" kwam. Daarna ver
dween de „Douro" in de golven. Bij elkaar
heeft alles nog geen zeven minuten ge
duurd.
Een der opvarenden, de 20-jarige ma
troos B. J. Serné uit Haarlem, die tijdens
de botsing in de kombuis koffie aan het
zetten was, kreeg bij de botsing een ketel
kokend water over het hoofd. Zijn hoofd
is nog steeds in verband, maar de gene
zing vordert, zo vertelde hij.
De mannen hebben vrijwel niets kun
nen redden. In Valencia hebben de schip
breukelingen kleren gekocht.
Behalve de reeds genoemde leden van
ADVERTENTIE
Als u geregeld laxeermiddelen slikt, is er nu
een manier om er van af te komen. 83 van de
100 personen lukte hetu kunt het ook. En
wel zo
Drink In de loop van elke dag enkele gla
zen water en bepaal een vast uur voor uw
stoelgang. Neem de eerste week elke avond
twee Carter s Leverpilletjes. Tweede week -
elke avond één. Derde week - om de andere
avond één. Daarna niets meer, want Carter's
Leverpilletjes stellen uw ingewanden in
staat weer op eigen kracht te werken, zonder
laxeermiddelen.
Wanneer zorgen, vermoeidheid of te veel
eten het tempo van uw ingewanden tijdelijk
vertragen, neem dan tijdelijk Carter s Lever
pilletjes om u weer op gang te helpen. Zo
raakt u uw verstopping kwijt en vervalt u
niet in de laxeermiddelen-gewoonte. Vraag
Carter's Leverpilletjes.
de bemanning zijn teruggekeerd de kok
J. Schenkenberg uit Amsterdam en de
matrozen L. J. Schendelaar uit Amster
dam, H. F. op 't Einde uit Amsterdam en
M. P. Hus uit Katwijk aan Zee.
De bemanning na aankomst. In het midden
(met hoed) de directeur van de K.N.S.M.,
de heer W. H. Kruyff.
Mansoer Adabi, de Indonesische onder
wijzer wiens „huwelijk" met het Neder
landse meisje Bertha Hartogh indertijd zo
veel stof deed opwaaien, zal Zondag in het
huwelijk treden met pen veertienjarig In
donesisch meisje, zo meldt United Press.
Hij weigerde verdere bijzonderheden over
zijn aanstaande huwelijk aan de pers mede
te' delen.
Op initiatief van de marionettenspeler Don
Vermeire en de schrijver Nico Wijnen zal in
samenwerking met de Haagse Kunstkring
tegen het. eind van deze maand een avond in
Pulchri Studio ten bate van het door brand
getroffen Scapino-Ballet worden gegeven.
Verscheidene Haagse kunstenaars en officiële
instanties hebben reeds hun medewerking
toegezegd.
Donderdag zal in de Utrechtse gemeente
raad worden behandeld het plan tot de
aanleg van een verkeersplein op het ter
rein Leidseveer. Het verkeersplein Leidse-
veer is nodig, omdat de verkeerscirkel op
de Snakkelaarsbrug op de spitsuren het
verkeer niet meer kan verwerken. Het ver
keersplein op deze brug is het drukste
locale verkeerspunt in Nederland. De aan
leg van het verkeersplein Leidseveer zal
gepaard gaan met een geheel nieuwe ver-
keersindeling van het Stationsplein en van
de daaraan aansluitende Moreelselaan.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Platen. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym
nastiek. 9.10 Platen. 10.00 Schoolradio. 10.20
Voor de vrouw. 11.00 Platen. 12.00 Orgel-.
12.30 Weei'bericht. 12.33 Voor het platteland.
12.38 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Agenda.
13.18 Strijktrio. 13.45 De weg omhoog. 14.00
Voor de kinderen. 16.00 Voor de zieken. 16.30
Radio Philharmonisch sextet. 17.15 Dans
muziek. 17.50 Verslag van de parlementaire
missie naar Nieuw Guinea. 18.00 Nieuws.
18.30 Alcoholbestrijding bij snelverkeer. 18.30
Lichte muziek. 18.55 Voor de kinderen. 19.10
Het web. 19.30 Voor de jeugd. 20.00 Nieuws.
20.05 Politiek commentaar. 20.15 De slag
boom. 21.45 Orgel en viool. 22.10 Beenbreuk.
22.25 Dansorkest en solist. 23.00 Nieuws. 23.15
Esperanto. 23.2024.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.33 Gewijde muziek. 7.45 Woord
voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.30
Tot uw dienst. 8.35 Platen. 9.00 Voor de
zieken. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.35 Platen.
10.30 Morgendienst. 11.00 Platen. 11.10 Riant
landhuis. 12.30 Weerbericht. 12.33 Platen.
12.59 Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Met Pit
op pad. 13.20 Lichte muziek. 13.50 Platen.
14.00 Viool, orgel en strijkwintet. 14.30 Pla
ten. 14.40 Kamerkoor. 15.00 Jeugdconcert.
15.45 Platen. 16.00 Voor de jeugd. 17.30 Pla
ten. 17.30 Orgel. 18.00 Militaire causerie.
18.10 Platen. 18.15 Cello en orgel. 18.30 Chr.
Verenigingsleven. 18.45 Vocaal Nieuws. 19.10
Boekbespreking. 19.25 Platen. 19.30 Buiten
lands overzicht. 19.50 Platen. 20.00 Radio
krant. 20.20 Jephta. In de pauze: De kerke
lijke situatie in Oost- en Zuid-Oost-Azië.
23.00 Nieuws, en S.O.S.-berichten. 23.15
Overdenking. 23.3024.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Lichte muziek. 12.30 Weerbericht.
12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00
Schoolradio. 15.45 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10
Klankbeeld, 17.30 Platen. 17.50 Boekbespre
king. 18.00 Voordracht met muziek. 13.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Volks
zang. 20.00 Omroepkoor en -orkest en solist.
21.15 Pianorecital. 21.30 Platen. 21.37 Piano
recital. 22.00 Nieuws. 22.15 Platen. 22.55
23.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Interv. met Peter
Ustinov. (Op 224 m.).
A utomatische telex-centrale
te Amsterdam
De secretaris-generaal van het ministerie
van Verkeer en Waterstaat, mr. D. G. W-
Spitzen, heeft heden in het P.T.T.-gebouw te
Amsterdam de nieuwe automatische tele-
graafcentrale officieel geopend,
Dit is de eerste installatie van deze aard
ter wereld. Zij is een grote stap vooruit in de
ontwikkeling van het automatische telegraaf-
verkeer.
„Het is een wereldprimeur waarmee wij
heel erg blij en waarop wij heel erg trots
zijn", zei de directeur-generaal van P.T.T.,
de heer L. Neher. in een rede. die hij vóór de
ingebruikneming uitsprak. Hij wierp daarin
een terugblik op de ontwikkeling der com
municatiemiddelen voor het geschreven
woord, in het bijzonder van het telexverkeer,
dat thans voor Amsterdam volautomatisch is
geworden en dat binnenkort ook automatisch
zal zijn voor de overige grote steden, later
nationaal en daarna ook internationaal. Het
ligt in de bedoeling dat in de toekomst telex-
abonné's hier te lande geheel zelfstandig ver
bindingen met abonné's in het buitenland tot
stand brengen-
In het Voorlopig Verslag van de Eerste
Kamer over de PTT-begroting sluiten
sommige leden zich aan bij de adressen
welke een aantal Kamers van Koophandel
tot de minister van Verkeer en Waterstaat
hebben gericht. De postbestellingen onder
vinden volgens dit adres tijdens de week
einden te grote vertraging.
In elk geval moet er naar woi-den ge
streefd, dat de op Zaterdagvoormiddag ter
post bezorgde stukken op Maandag inde eer
ste bestelling worden opgenomen. Deze eis
werd door andere Kamerleden ondersteund,
waarbij er de aandacht op werd gevestigd,
dat het nog altijd voorkomt, dat Vrijdags
geposte brieven niet in de eerste bestelling
vain Maandag zijn opgenomen. Er werd ook
over geklaagd dat op weekdagen de eerste
bestelling te laat komt.
Gedurende de reis van het Concertgebouw-
Orkest naar de Verenigde Staten zal behalve
het Residentie-Orkest onder leiding van Wil
lem van Otterloo ook het symphonie-orkest
van de Belgische radio (dirigent: Frans André)
in het Concertgebouw te Amsterdam optre
den. Zo mogelijk zal een overeenkomst met
nog een derde orkest worden aangegaan.
Er worden onderhandelingen gevoerd
cm de Amerikaanse dansgroep van Martha
Graham, die een tournée door Europa gaat
maken, enige voorstellingen in Nederland
te laten geven. Deze zouden eventueel aan
sluiten op het optreden in Engeland in de
maand Maart.
Schilderijen van Jac Bondaan, Bob Buys,
Arie van Mever. J. J. Royaards, G. Wester
man, tekeningen en grafiek van Gerrit de
Jong. médailles en legpenningen van Geurt
Brinkgreve zijn bijeengebracht op de groeps
tentoonstelling der maatschappij „Arti et
Amicitiae" te Amsterdam, die tot Zondag
7 Maart zal duren.
Het Tweede Kamerlid mr. Burger (P.v.
d.A.) heeft de minister van Buitenlandse
Zaken en de minister zonder portefeuille
gevraagd of het inderdaad in het voor
nemen ligt, in het kader van een meer al
gemene verheffing van gezantschappen
tot ambassades, het Nederlandse gezant
schap te Madrid tot ambassade te verhef
fen, zulks met wederkerigheid voor het
Spaanse gezantschap te 's Gravenhage,
met het oogmerk de wederzijdse betrek
kingen te verinnigen.
Moet op grond van dit oogmerk, zo
vraagt mr. Burger verder, worden afgeleid
dat de regering de weerzin, welke in het
Nederlandse volk leeft en welke in het
parlement herhaaldelijk tot uitdrukking
is gebracht, tegen het totalitaire karakter
van het Franco-régime en de terreur, die
daaruit voortvloeit, als verdwenen be
schouwt? Zo ja, valt er dan enige nieuwe
ontwikkeling in dit régime aan te wijzen,
waarop die opvatting kan steunen?
Voorts vraagt mr. Burger: Is de rege
ring ten slotte niet van mening, dat alleen
reeds door de vijandige politieke activiteit,
welke het Franco-régime de laatste tijd
tegenover onze bondgenoten Groot-Brit-
tannië en Frankrijk ontwikkelt, dit vrien
delijke gebaar achterwege dient te blijven,
daar noch de betwistbare zakelijke gron
den, noch de meer algemene drang tot ver
heffing van gezantschappen tot ambas
sades hiervoor een voldoende motief
vormen?
De totale geldhoeveelheid in Nederland
is volgens een berekening van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek in 1953 met
532 millioen gestegen tot 8.582 millioen.
De chartale hoeveelheid is met 223 mil
lioen toegenomen tot 3.394 millioen en de
girale hoeveelheid met 309 millioen tot
5.188 millioen. Het voornaamste deel van
deze laatste stijging, 246 millioen, komt
voor rekening van de banken en 63 mil
lioen voor rekening van de giro-instellin
gen. Het indexcijfer van de totale geld
hoeveelheid (1948 is gelijk 100) was in De
cember 119,1 tegen 111,7 in December 1952.
ADVERTENTIE
y' - V'i'f -2L -A>' v-
In het Voorlopig Verslag der Eerste Ka
mer over de P.T.T.-begroting voor 1954
spreken sommige leden er hun verbazing
over uit dat de minister van Verkeer en
Waterstaat in de Tweede Kamer het heeft,
doen voorkomen alsof het voor 1954 gp-
raamde tekort van 5.8 millioen voor bet
radiodistributiebedrijf tot 1.4 millioen
zou kunnen worden teruggebracht door de
nieuwe situatie, die zou zijn ontstaan door
dat nu het radiodistributiebedrijf definitief
in handen van het staatsbedrijf der P.T.rL
is gekomen. Gaarne zouden deze leden
willen vernemen, waarop deze verwach
ting is gebaseerd.
Ondanks de sterk verliesgevende resul
taten, zo zeggen zij voorts, gaat men dnor
met nieuw gebouwde woningen van radio-
distributiegeleidingen te voorzien. Zo wordt
bij de grote uitbreiding in Amsterdam-
"West het gehele complex woningen daar,
ongeacht of er abonné's zijn, van radio
distributie-geleidingen voorzien. Ook in
andere plaatsen geschiedt zulks. Deze leden
herinneren eraan dat zij er bij de behan
deling van de vorige P.T.T.-begroting reeds
op hebben gewezen, welk een bijzonder
slecht figuur de staatsradiodistributie in
het buitenland slaat, zowel wat de toene
ming in het aantal abonnés betreft èn wat
de bedrijfsresultaten betreft. Deze leden
konden er zich niet mede verenigen, dat
voortgegaan wordt met jaarlijks vele mil-
lioenen in dit verliesgevende bedrijf te
investeren.
Ook enige andere leden achten de resul
taten van de fadiodistributie onbevi-edi-
gend. De opbrengst van cfe abonnementen
bij de radiodistributie is te laag in verge
lijking met de kosten. Er wordt een sub
sidie verleend aan de luisteraars, die
slechts 60 pet. van de kosten betalen, hoe
wel het indertijd zo dringend nodig werd
geacht, dat dit bedrijf van particulieren
op het staatsbedrijf zou overgaan.
ADVERTENTIE
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Brandwijk en te Melissant
W. v. Herpen, cand. te Rotterdam; te Goe
dereede C. J. P. Lam, cand. te Hilver
sum; te Ureterp-Siegerswoude, Y. Strik-
werda, vicaris aldaar.
Bedankt voor Nijehaske-Haskerdijken
H. F. Wolgen te Vollenhove; voor Para
maribo (Evang. Broedergem.), D. J. Kar-
res te Voorburg; voor Ruinen (toez.) J. M.
Willemsen te Gieten (nadere beslissing).
Beroepen te Zuidhorn H.'Zuiderveld te
Terborg.
Aangenomen naar Amsterdam (vac. dr.
J. M. v. Veen, stug. pred.) (toez.), G. v.
Leeuwen, jeugdpred. te 's-Gravenhage;
naar O. en W. Souburg (2e pred.pl.) J. A.
v. Duyne te Terhorne.
Chr. Geref. kerken
Bedankt voor Zutphen J. M. Visser ie
Enschedé.
Geref. gemeenten
Tweetal te Werkendam: J. B. Bel te
Krabbendijke en T. Cabaret, cand. te Rot
terdam.
Bedankt voor Nieuw-Beijerland en voor
Slikkerveer W. Hage te AalstBrake!.
Tweetal te 's-Gravenhage. T. Cabaret,
cand. te Rotterdam en H. Ligtenberg te
Rotterdam-W.; te Vlaardingen W. Blok te
Rotterdam-C. en T. Cabaret, cand. te Rot
terdam.
Geref. gemeenten in Nederland
Beroepen te Dordrecht F. Mallan te
Bruinisse.
Bedankt voor Vlaardingen F. Mallan te
Bruinisse.
Geref. kerken
Beroepen te Brouwershaven R. de Roos
te Brummen.
De rederij J. Vermaas' Scheepvaartbe
drijf te Rotterdam heeft bevestigd, dat een
vliegtuig van de R.A.F. gisteren bij De
vonshire wrakstukken heeft gesignaleerd.
De Britse admiraliteit werd gewaarschuwd
en onmiddellijk is het marinevaartuig
„Pluto" uitgevaren om ter plaatse een on
derzoek in te stellen. Het schip heeft later
geseind een luikhoofd en een bootroer te
hebben waargenomen. Volgens de rederij
Vermaas is er nog geen aanwijzing dat
deze wrakstukken afkomstig zijn van de
„Josien".
33. De race liep ten einde; in razende
vaart stoven de racewagens op de finish
af. Aan de kop raasde een van baas Kras-
ka's racewagens, vlak op de wielen geze
ten door Panda in het Kalkerkarretje. Zou
Panda zijn rivaal nog voorbij komen en
de overwinning wegslepen? De menigte
op de tribune keek ademloos toe. Het was
een van die momenten, waarop de toe
schouwers op de voorste rijen uit hun ze
tels oprijzen en die op de achterste rijen
„Zitten!", Zitten!", brullen. Met een snelle
blik naar achteren zag de Kraska-rijder,
dat Panda hem snel inhaalde. „Dat zal hem
niet glad zitten", gromde hij, „hij komt
hier niet langs!" Meteen liet hij zijn wagen
naar de kant zwenken, waarlangs Panda
passeren wilde, zodat hij het karretje de
weg afsneed. Panda moest remmen, om een
botsing te vermijden. Wanhopig zon hij
op een middel, om deze laatste hinderpaal
te overwinnen. Reeds was de finish vlak
bij, toen de gestroomlijnde achterzijde van
de voor hem rijdende wagen hem op een
idee bracht: als hij er niet langs kon, dan
er maar overheen! Hij zette zijn tanden
op elkaar, gaf vol gas endaar schoot
het Kalkerkarretje langs de glooiende
achterzijde van de racewagen omhoog en
schoot de lucht in; recht op het spandoek
van de finish af! „Gewonnen!", juichte
Panda, toen hij als een hardloper met ge
strekte armen door het doek brak
„De heer Thiu-kow was een man die een
heel belangrijke functie vervulde in onze
Heemsteedse gemeenschap. Dat zo ontzag
lijk velen hier zijn gekomen om hem de
laatste eer te bewijzen, bewijst welk een
gvote plaats deze eenvoudige werker heeft
ingenomen in de harten van velen. Hij was
een goed mens, die wilde dat zijn school
goede resultaten zoü afwerpen. Hij was een
man die alleen maar werkte uit oogpunt
van. plicht. Hij wist een goede sfeer in
school te scheppen. Te vroeg is dit leven
afgesneden."
Deze woorden werden gisteren in de
aula van het crematorium te Velsen ge
sproken aan de baar van het schoolhoofd
A C. Thürkow door de burgemeester van
Heemstede, mr. A. G. A. ridder Van Rap-
pard. De inspecteur van het Lager Onder
wijs, de heer I. van der Velde, die mede
namens de consulent voor lichamelijke op
voeding het woord voerde, merkte op dat
het beeld van de mens, zowel als van de
werker Thürkow niet te scheiden was.
Spreker schetste de deugden van de over
ledene wiens goede leiding de school maak
te tot wat men noemt „de ideale school".
Voor hem stond altijd de opvoeding van de
kinderen voorop. Hij was een man, die, los
van de vernieuwingsgedachte toch voor de
vernieuwing werkte, aldus de heer Van der
Velde.
Scholieren legden een bloemstuk bij de
baar en de heer Stavinga sprak woorden
van herdenken namens het personeel. De
heer Groenevelt vertolkte de gevoelens van
de oudercommissie.
De heer Thürkow, die zich bezig had ge
houden met de schaaksport, werd namens
het hoofdbestuur van de K.N.S.B. geëerd
door de heer J. M. van Stecnis. De afde
lingen Noordholland en Heemstede van
deze bond werden vertegenwoordigd door
de heer Kuiper.
Nadat de met vele bloemen bedekte kist.
onder orgelspel van het Largo van Handel
was gedaald, heeft de zoon van de over
ledene, de heer A. J. Thürkow, de aan
wezigen voor de betoonde belangstelling
dank gezegd.
Onder auspiciën van de Volkshoge
scholen is vandaag in „De Rustende Jager"
te Bergen een „culturele dag Noordholland
1954" gehouden. Afgevaardigden van veer
tig gemeentebesturen en talrijke vertegen
woordigers van provinciale instellingen,
getuigden van hun belangstelling. Mejuf
frouw dr. A. E. Ribbius Peletier en de heer
L. J. P. N. A. Bouwman vertegenwoordig
den Gedeputeerden Staten van Noordhol
land.
Mr. A. F. Kamp, voorzitter van het
Kunstenaarscentrum Bergen, die de cul
turele dag opende, zei onder meer: „Het
woord cultuur ligt in onze mond bestorven.
Er is evenwel een groot verschil tussen de
cultuur van de stad en het platteland.
Vooral in Noordholland, dat is gescheiden
door het Noordzeekanaal, vindt men ge
bieden, die hun eigen karakter moeten be
houden. De Volkshogeschool in Bergen
heeft een groot aandeel in het culturele
leven van dit gewest".
Prof. dr. H. D. de Vries Reilingh hield
vervolgens een inleiding over de betekenis
van het gewestelijke culturele leven. In
Noordholland heeft de cultuur zich de laat
ste tijd verplaatst naar de Zuidelijke cen
tra's, zoals Amsterdam en Haarlem, mede
door de verkeerstechniek. Hierdoor wordt
het regionale leven volgens spreker be
dreigd. Noordholland staat met het ver
lenen van subsidies aan de spits van alle
provincies met bedragen van f 378.000 voor
culturele ontwikkeling en f 90.000 voor
monumentenzorg. Het Prins Ber.nhardfonds
stelt in een aantal gemeenten, die daarvoor
geschikt geacht worden, een cultuur-socio
logisch onderzoek in. Onmisbaar is, naar
het oordeel van prof De Vries Reilingh, een
culturele raad voor de bevordering van het
onderling contact.
De heer L. J. P. N. A. Bouwman zei dat
de financiële steun van de provincie niet
mag worden onderschat.
De dag werd opgeluisterd door het Wog-
nums Zangkoor, West-Friese groep „De
Schermer dansers" uit Stompetoren en
door het amateurgezelschap „De Planke
niers" uit Naarden, dat een opvoering gaf
van „Tartuffe" van Molière in de vertaling
van Bertus Aafjes.
De actrice Caro van Eyck zal het vol
gende seizoen deel uitmaken van het Rot
terdams Toneel onder leiding van Anton
Ruys.
In Den Haag is een 57-jarige tram
bestuurder in zijn woning aan de Prinse-
gracht door gasverstikking om het leven
gekomen. Een slang van een gascomfoor was
losgeraakt, terwijl de muurkraan niet geslo
ten was.
C
Brand. In Eksjoe, in Zuid-Zweden, zijn
vijf ouden van diagen om het leven ge-
komen door een brand in hun houten
tehuis. Twintig bewoners liepen ernsti
ge verwondingen op. De oudjes werden
in de slaapzaal verrast door de brand,
die op do begane grond door een sto
ring in de electriciteitsmeTer was ont
staan. Het droge hout vatte zo snel
vlam, dat de bewoners zich niet meer op
tijd konden redden.
Wanens. Thans is op de Spaanse marine
basis Cartagena de eerste zending Ame
rikaanse wapens voor Spanje aangeko-
men, die volgens het in September ge
tekende verdrag naar Spanje gezonden
zullen worden. Tanks, vrachtauto's en
verbindingsinstal'laties arriveerden op
het schip „Northwestern Victory". Be
Amerikaanse ambassadeur in Spanje
4 heeft verklaard, dat in de komende
maanden „nog vele van deze schepen"
zullen komen.
Incident. In Calcutta, de hoofdstad van de
Indiase staat West-Bengalen, hebben
sterke politie-eenheden heden stakende
onderwijzers uiteengedreven, die ter
ondersteuning van looneisen sinds vijf
dagen postten bii het gouvernementsge
bouw en hierdoor het verkeer tot stil
stand hadden gebracht. Op tien dezer
legden de 23.000 onderwijzers van West-
Bengalen het werk voor onbepaalde tijd
neer en trokken zii met veldkeukens
naar het regeringscentrum om inwilli
ging van hun eisen af te dwingen. Toen
het merendeel aan een oproep om zich
te verspreiden geen gehoor had gege
ven, trad de politie op en arresteerde
enige honderden stakers.
Reis. Naar te Brussel wordt vernomen,
vertrekken Koning Leopold en zijn
echtgenote aan het einde van deze
maand voor een reis van enige weken
door midden-Amerika. In bepaalde
kringen in de Belgische hoofdstad ziet
men in deze reis de wens van Koning
Leopold weerspiegeld om niet tijdens de
verkiezingen in het land te zijn.
Schade. De republiek San Marino (Italië)
heeft aan de Britse regering een nota
gezonden, waarin zij opnieuw een ver
goeding van 7.5 millioen gulden vraagt
voor de schade, die door Britse vliegtui
gen in de tweede wereldoorlog werd
aangericht. Bij die bombardementen
kwamen 250 inwoners van de kleine
republiek om het leven. Bij vorige ge
legenheden heeft Engeland gesteld, dat
San Marino indertijd door de Duitsers
was bezet en bijgevolg niet als neutrale
mogendheid kon worden beschouwd. De
-Britse regering verklaarde zich desal
niettemin bereid een bedrag van 260.000
gulden te betalen.
Handel. De secretaris-generaal van de
economische commissie voor Europa
van de UNO, Gunnar Myrdal, die gedu
rende acht dagen met ministers en an
dere functionarissen der Sovjet-Unie
besprekingen over de handel tussen
Oost en West heeft gevoerd, heeft
Maandag bekend gemaakt, dat zijn on
derhandelingen positieve resultaten
hebben opgeleverd. De besprekingen
dienden ter voorbereiding van de con
ferentie over de handel tussen Oost- en
West-Europa, die in April te Genève
zal worden gehouden.
Grap. Militairen en politiemannen hebben
Maandag de wacht betrokken bij ver
sperringen op de belangrijkste toe
gangswegen naar de Kenyase hoofdstad
Nairobi, zulks naar aanleiding van een
telefonische waarschuwing, dat de lei
der van de Mau Mau, Dedan Kimathi,
van plan was de stad met 2.000 van zijn
volgelingen aan te vallen. Achteraf
wordt aangenomen, dat de waarschu
wing een grap is geweest.
Staking. Het personeel van de meteorolo
gische dienst op de Franse vliegvelden
heeft Maandagavond besloten zijn sta
king, die reeds een week duurt, voort
te zetten, nu de werkgevers hebben
meegedeeld, dat zij de looneisen van de
weerkundigen niet kunnen inwilligen.
De stakers eisen een gratificatie als tij
delijke maatregel, zolang de loonkwes-
tie nog niet is geregeld. Hoewel de sta
king op alle vliegvelden volkomen is,
heeft het luchtvaartverkeer er slechts
weinig van te lijden.
Mijnbouw. Volgens de correspondent te
Teheran van de „Daily Telegraph" heeft
een groep Engelse financiers en mijn-
bouwmaatschappijen van de Perzische
regeling concessies verkregen voor de
winning van ijzererts, zwavel, looderts,
Mangaanerts, kopererts, chroomerts en
andere mineralen in Perzië. De conces
siesterreinen, die een totale oppervlak
te van 85.000 vierkante kilometer heb
ben, bevinden zich bij Semnan en
Shamsaba.
EN kan met getallen toveren en tussen
verschillende dingen een verband
voorgoochelen dat in werkelijkheid hele
maal niet bestaat. Dergelijke betrekkingen
kunnen het gemakkelijksi worden voorge
rekend door aan letters van hel alphabet
verschillende waarden toe te kennen
(a 1, b 2, enz.) en met de getallen
waarde die een bepaald woord aldus ver
krijgt, te gaan jongleren. Alles is daarbij
geoorloofd, mits de redelijk-
heid maar verre blijft.
Deze kunst wordt met een
geleerd woord wel isopsephie
(spreek uit: iso-psè-fie) ge
noemd, en behoort tot het ge-
bied van de raadselkunde, welk
bedrijf in de oudheid niet al
leen door magiërs, maar ook 7*
door leken veelvuldig werd toegepast om
namen geheim te houden, of om betrek
kingen aan te tonen die in werkelijkheid
niet bestaan, maar door de gelijkheid der
cijfers worden „bewezen". Een eenvoudig
voorbeeld hiervan vormt een zin, die is
ingekrast op een van de muren in Pompeiï,
de stad die in het jaar 79 door uitbarstin
gen van de Vesuvius onder de as werd
bedolven. Zoals thans harten en pijlen op
symbolische wijze de betrekkingen tussen
twee geliefden moeten weergeven zo had
den de jongelui van Pompeiï ook een be
paalde manier om hun gemoed te luchten,
en één hunner had dit gedaan door op de
muur te krabbelen: „Ik bemin haar, wier
getal 545 is". Hoe de naam van de dame
in kwestie nu luidt, weten we niet, maar
zouden we de letters van haar naam door
cijfers weergevendan zou het getal 545
te voorschijn treden. Dat is het enige wat
er van te zeggen is.
Diepzinniger is de mededeling van de
Romeinse historicus Suetonius-, die uit
drukkelijk vertelt dat Nero zijn eigen
moeder doodde, een gruwelijke bijzonder
heid die destijds aan iedereen bekend was.
Waarom Suetonius daarvan desondanks
met zoveel nadruk melding maakt, is een
dertigtal jaren geleden onthuld door een
Duits onderzoeker die voor
de oplossjng van dit raadsel
eveneens het terreinvan
de isopsephie heeft betre
den Wanneer de letters van
het Griekse woord voor Nero
door de daarmee overeen
komende cijfers worden ver
vangen, levert dit het getal
1005 op, terwijl de getalwaarde van de
woorden „doodde eigen moeder" eveneens
het getal 1005 geeft. Hiermee zou de schrij
ver op verborgen wijze hebben willen te
kennen geven, dat het doden van de moe
der van de aanvang af in de naam Nero
besloten heeft gelegen, zodat de Romeinse
keizer voor deze wandaad als het ware
voorbeschikt is geweest! Wie lust heeft in
puzzelen, kan op deze wijze aan Nero ook
het karakter van een zachtzinnig man toe
kennen, mits zorg wordt gedragen dat de
woorden, waaruit dit blijken moet, in het
Grieks de waarde 1005 opleveren. Voor
ijverige puzzelaars is dit wellicht een wel-
kom.e opgave voor lange winteravonden
Antwoordt u hierop a.u.b. niet dat de
isopsephie of de getallenmagie uit de tijd
is, want zij is nog springlevend!
Daarover morgenH. PéTILLQN. i