Snelle omschakeling op
atoom-energie bepleit
„Prof. dr. E. Gorter-Rheumafonds"
in wording
Wereldnieuws
PANDA EN DE KALKERKAR
Energie-congres in Utrecht
Conventionele brandstoffen-reserve
raakt langzamerhand uitgeput
De radio geeft Woensdag
Voedsel werd duurder
Nog geen accoord over
Moerdijkkanaal
Toch ió Wet zo
DJ
DINSDAG 23 FEBRUARI 1954
2
Krimpen van pijn
Overleg van acht landen
over voedselsurplussen
Huis-aan-huis-inbraken
in Apeldoorn Zuid
Prijsindexcijfer gezinsverbruik
in één maand drie
punten gestegen
Bezwaren tegen ontwerp-
concurrentiewet
Belofte tijdens de
n i tvaartplech tigheid
Subsidie-wens werd
struikelblok
Kerkelijk Nieuws
Productiecijfers
„Willem Barentsz"
Registratie van huisdieren
Het Verbond van Wetenschappelijke Wer
kers heeft te Utrecht in het hygiënisch
laboratorium een conferentie gehouden
over de wereld-energievoorziening.
In een openingswoord zei prof. dr. K. C.
Winkler dat de mensheid inteert op haar
energiekapitaal en de dagelijkse energie
inkomsten laat vervloeien (bijvoorbeeld de
waterenergie), hetgeen wegens de snelle
stijging van de wereldbevolking een niet
ongevaarlijke politiek is. Voor de oplossing
•van het energie-vraagstuk was samenwer
king van alle wetenschappen noodzakelijk.
Dr. B. Kok uit Wageningen bekeek in het
bijzonder de zonne-energie. Hij deed uit
komen, dat zonne-energie een reeks belof
ten inhoudt. Geen andere op dit tijdstip
bekende energiebron benadert ook maar in
de verte de potentie van de zonnewarmte.
Helaas is de situatie zo, dat het onderzoek
in deze richting daartoe in geen enkele ver
houding staat.
Prof. -Dresden wees er op, dat hij in het
schema de toepassing van wind-energie
mist. En toch is hij voorzitter van een groep
internationale gekken, zo zeide hij, die
menen, dat hier toch nog wel iets kan in
zitten.
Prof. Milatz vroeg aandacht voor het
zuiver wetenschappelijk onderzoek van
spierenergie. Het gaat dan om de vraag, of
men bepaald? energiestoffen moet eten of
verbranden, zo stelde hij de zaak populair.
Prof. ir. S. H. A. Begemann uit Rotter
dam sprak vervolgens over de getijden-
energie. Door opsparen van water bij vloed
in door afdamming van zeearmen te vormen
bekkens en het laten aflopen van .dit water
naar zee bij eb kan eveneens waterkracht
gewonnen worden.
Prof. D. W. van Krevelen bespi-ak het
onderwerp steenkool, petroleum en aard
gas. Hij wees er op, dat hij het dus zal heb
ben over de enige „echte" energiebronnen.
Hij wees op de noodzaak om met koolstof
het uiterste effect te bereiken. Overigens
meende hij, dat er voor de komende 100
jaar nog voldoende fossiele brandstoffen
zullen zijn, genoeg om daarmede de komst
van de kernenergie af te wachten.
Dr. P. N. Endt uit Utrecht behandelde
de kern-energie. Hij 'wees op het be
staan van energiereactoren voor de win
ning van electrische of mechanische ener
gie. In de V.S. zijn reeds enige van deze
reactoren in werking met voorlopig kleine
vermogens. Deze spreker wees er op, dat de
wereldvoorraden aan splijtbaar materiaal
.worden geraamd op 25 millioen ton uraan
en 1 millioen ton thorium. Het dure bij de
kernenergie is de installatie, waarin dus
veel geïnvesteerd moet worden, maar de
brandstof zelf kan niet duur geacht worden.
De toekomst voor de kern-energie is dus
niet somber, maar aan het gebruik zijn be
perkingen verbonden. Kernreactoren zijn
zware installaties, die vrijwel alleen in aan
merking komen voor electrische centrales
of als scheepsmotor voor grote schepen. Wij
kunnen dus verwachten, dat men in de
toekomst (zeg over 100 a 150 jaar) zal
trachten voor zoveel mogelijk werkzaam
heden electrische energie te gebruiken, op
gewekt met kern-energie. Voor auto's en
vliegtuigen zijn de reactoren echter onge
schikt. Ook dit maant tot zuinigheid met de
fossiele brandstoffen en dit brengt de eis
naar voren zo spoedig mogelijk te beginnen
met de bouw van kerncentrales.
De balans
Prof. dr. ir. R. W. van Bemmelen deed
vervolgens een poging tot de opstelling van
een energiebalans. Volgens de huidige stand
van de wetenschap zal het energie-„inko-
ADVERTENTIE
door rheumatiek. spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen is onnodig. Togal bevrijdt U snel
en afdoende van die pijnen. Togal baat waar
andere middelen falen. Togal zuivert door de
nieren, is onschadelijk voor hart en piaag,
Bij apotheek en drogist 0.95. 2.40 en 8 88.
men" slechts 15 procent van de behoefte
aan goedkope energie kunnen dekken. Daar
de mensheid op den duur zijn activiteit ge
heel op het energie-inkomen zal moeten
baseren, is het nodig dat het wetenschap
pelijk onderzoek op dit gebied met kracht
wordt voortgezet.
Deskundigen uit acht landen komen van
daag hl Washington bijeen ter bespreking
van het vraagstuk der landbouwproducten
overschotten in sommige landen. Gedele
geerden uit Argentinië, Engeland, Egypte,
Frankrijk, India, Nederland, Nieuw-Zee-
land en Amerika zullen de bijeenkomst bij
wonen, welke naar verwacht wordt twee
a drie weken zal duren. Volgens een door
het. secretariaat van de Voedsel- en Land
bouworganisaties samengesteld rapport
zijn de voorraden tarwe, plantaardige olie
en boter in het afgelopen jaar bijna ver
dubbeld en die van taptemelkpoeder zijn
tot het drievoudige gestegen.
De voorraden rijst, kaas en katoen zijn
eveneens aanzienlijk gestegen. Het grootste
deel van de overschotten bevindt zich in
Amerika, doch het probleem doet zich vrij
wel algemeen voor, aldus een mededeling
van de Voedsel- en Landbouw-organisatie
van de UNO, de FAO.
ADVERTENTIE
De politie van Apeldoorn heeft een 49-
jarige Amsterdammer, die reeds meer dan
18 jaar van zijn leven in' de gevangenis
heeft doorgebracht en nog geen maand
geleden daaruit werd ontslagen, aangehou
den als verdacht van het plegen van een
serie van tien inbraken in de nacht van
Zondag op Maandag. De inbraken werden
alle gepleegd in Apeldoorn-Zuid. De ver
dachte schijnt bijna huis-aan-huis gewerkt
te hebben. Een bedrag van f 68.- werd bij
fouillering op hem gevonden en wel in
dezelfde coupures als vermist werden.
De man werd in de omgeving van Apel
doorn aangehouden maar weigerde hard
nekkig mede te delen, waar hij de nacht
had doorgebracht doch de voetafdrukken,
welke men bij de „bezochte" woningen had
aangetroffen kwamen overeen met zijn
schoenzolen. Dit was voor de politie vol
doende aanleiding om de man voorlopig
achter de tralies te plaatsen.
Een dezer dagen verzamelden zich in de avonduren duizenden Weners op het plein
voor het stadhuis om daar een indrukwekkende protestvergadering te houden tegen
de weigering van Molotov om een vredesverdrag met Oostenrijk te tekenen. De
menigte werd toegesproken door burgemeester Jonas van Wenen. Demonstranten
op het plein voor het stadhuis.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Platen. 8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Gym
nastiek voor de vrouw. 9.10 Platen. 9.33 Pla
ten. 10.00 Schoolradio. 10.20 Voor de vrouw.
11.00 Platen. 12.00 Accordeonorkest. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor
het platteland. 12.38 Platen. 13.00 Nieuws.
13.15 Tentoonstellingsagenda. 13.18 Dansmu
ziek. 13.45 De weg omhoog, causerie. 14.00
Voor de kinderen. 16.00 Voor de zieken. 16.30
Strijkkwartet. 17.15 Platen. 17.30 Instru
mentaal kwintet. 17.50 Regeringsuitzending.
André Jurres: Nederland en de wereld: Hoe
ver reikt de stem van de Nederlandse com
ponist in het buitenland. 18.00 Nieuws en
commentaar. 18.20 Het volle pond, causerie.
18.35 Orgel. 18.55 Sportpraatje. 19.00 Voor de
jeugd. 19.05 Sopraan en piano. 19.25 Platen.
19.30 Voor de jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05
Parlementair overzicht. 20.15 Platen. 20.50
Jephta, hoorspel. 22.20 Cabaret. 22.45 Kunst
matige reuzen, causerie. 23.00 Nieuws. 23.15
Socialistisch nieuws in Esperanto. 23.20 Lich
te muziek. 23.4524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Gewijde muziek. 7.45 Een woord voor de
dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.30 Tot uw
dienst. 8.35 Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30
Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Platen. 12.05 Bas-bariton en
piano. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen.
12.33 .Platen. 12.37 Middagpauzedienst. 12.59
Klokgelui. 13.00 Nieuws. 13.15 Met PTT op
pad. 13.20 Vocaal Dubbelkwartet. 13-50
Saul, oratorium (pl.) 15.45 Kamerkoor. 16.00
Voor de jeugd. 17.20 Lichte muziek. 17.30
Orgel. 18.00 Militaire causerie. 18.10 Platen.
13.15 Cello en orgel. 18.30 Spectrum van het
Christelijk Organisatie- en Verenigingsleven.
18.45 Geestelijke liederen. 19.00 Nieuws. 19.10
Boekbespreking. 19.25 Platen. 19.30 Buiten
lands overzicht, 19.50 Platen. 20.00 Radio
krant. 20.20 Bariton, koor en orkest. 21.30
De Kerkelijke situatie in Indonesië, causerie.
21.50 Banjo-orkest. 22.30 Hervormd-Gere-
fromeerd, causerie. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nieuws. 23.15 Zang en voordracht.
23.35—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Syraphonie-orkest. 12.30 Weerbericht.
12.34 Symphonie-orkest, 13.00 Nieuws. 13.15
Platen. 14.00 Schoolradio. 15.45 Platen. 16.05
Orkest-concert. 17.00 Nieuws. 17.10 Kamer
muziek. 17.30 Causerie. 17.40 Kamermuziek.
17.50 Boekbespreking. 18.00 Platen. .18.15
Causerie. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 20.00 Hoorspel. 21.30 Platen. 22.00
Nieuws. 22.15 Jazzmuziek. 22.45 Platen. 22.55
—23.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Vrijbuiters radiodag
boek. (Op 224 m.).
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
deelt mede, dat het totaal-indexcijfer van
het gezinsverbruik van 15 December 1953
tot 15 Januari 1954 met 3 punten is ge-
sfegen, namelijk van 120 ot 123 op basis
1949 100.
Het indexcijfer voor de voeding steeg met
2 punten. De belangrijkste stijging deed
zich, evenals vorig jaar in Januari, voor bij
het indexcijfer voor groenten. Voorts waren
chocolade, koffie, aardappelen, thee, rund
vlees, verse vis en witbrood van patent
bloem per 15 Januari 1954 duurder dan per
15 December 1953. Verder werden onder
meer prijsstijgingen waargenomen voor
cacao en cafébezoek.
Prijsdalingen traden op bij fruit, suiker,
eieren en jam. De prijsverlagingen van
kaas, rijst en limonade hadden op het in
dexcijfer slechts geringe invloed.
Bij de prijsveranderingen voor de niet-
voedingsmiddelen, was de huurverhoging
de belangrijkste. Het huurindexcijfer steeg
mte 25 punten.
Tussen 15 December en 15 Januari deden
zich bovendien verhogingen voor van de
bedragen, te betalen voor pensioenverzeke
ring, ziekenfonds (verplicht en vrijwillig)
en werkloosheidsverzekering. Voorts stegen
de kapperstarieven, alsmede de prijzen van
damesbovenkleding en van sommige me
taalwaren. Van geringe betekenis voor het
totaalcijfer waren de prijsstijgingen van
meubelen, dekens, huishoudzeep, alsmede
de verhoging der wasserij tarieven en de
tarieven voor bioscoopbezoek.
De belangrijkste verlagingen bij de niet-
voedingsmiddelen waren die voor loon- en
personele belasting, brandstoffen en schoe
nen (dames- en kinderschoenen).
De Kamers van Koophandel en Fabrie
ken voor Rotterdam, 's-Gravenhage, Dord
recht, Gouda en de Beneden Maas hebben
de Tweede Kamer een aantal beschouwin
gen voorgelegd naar aanleiding van het
ontwerp van wet tot regeling der econo
mische mededinging.
De kamers achten de werkingssfeer van
de wet zoals deze thans in het ontwerp is
voorzien, te ruim. De wet zou zich immers,
in afwijking van de wet op de onderne
mersafspraken 1935 en het kartelbesluit
1941, niet beperken tot handel en nijver
heid, doch het gehele bedrijfsleven om
vatten.
De kamers zijn dan ook van mening, dat
het ontwerp zodanig dient te worden ge
wijzigd, dat de verkeerssector van de wer
king der wet zal zijn uitgesloten.
Voorts wordt betreurd, dat het wetsont
werp tevens een naar de opvatting der
kamers te weinig gedifferentieerde rege
ling behelst met betrekking tot internatio
nale afspraken en economische machtsposi
ties van internationaal karakter, ook indien
deze mede van invloed zijn op de Neder
landse markt.
Het is de overtuiging der kamers, dat
het algemeen belang van Nederland met
spoedmaatregelen ten deze tegen onder
nemingen met internationaal karakter
geenszins is gebaat en dat deze tot gevolg
kunnen hebben dat ons land in de toe
komst in mindere mate als zetel voor zulke
ondernemingen in aanmerking zal komen.
De voorzitter van de coöperatieve aard
appelmeelfabriek „Hollandia" te Nieuw Bui-
nen, is door de kantonrechter te Assen ver
oordeeld tot een boete van f3000. Hij werd
er verantwoordelijk voor gesteld dat de
fabriek een ernstige vervuiling van het
Zuiderhoofddiep en van sloten en wijken
in het waterschap Exloo had veroorzaakt.
Aan het eind van de plechtigheid in het
crematorium te Velsen, waar zeer velen uit
medische en universiteitskringen en ook
de burgemeester van Leiden, jhr. mr. F. H.
van Kinschot de laatste eer bewezen aan
prof. dr. E. Gorter, heeft mevrouw de we
duwe Gorter met de laatste woorden van
haar overleden echtgenoot zijn grote per
soonlijkheid getypeerd en hieraan toege
voegd de mededeling, dat, met volledige
instemming van de verscheiden hoogleraar,
een fonds zal worden gesticht, dat de naam
zal dragen „Prof. dr. E. Gorter-rheuma-
fonds".
In de aula werd het woord gevoerd door
een negental sprekers.
Dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk,
president-curator van de Leidse Universi
teit, opende zijn herdenkingsrede met de
v/oorden: De Leidse Universiteit staat in
diepe rouw bij deze baar. Door het over
lijden van prof. dr. Evert Gorter is een
van haar grootmeesters heengegaan. De
universiteit eert hem als een groot geleerde
en docent. Gorter behoort toe aan de inter
nationale wetenschap, maar vooral aan de
Nederlandse moeders door zijn baanbre
kend werk op het gebied van de kinderge
neeskunde. Nederland, aldus spreker, is nu
bezaaid met kinderartsen, die echter alle
voortgekomen zijn uit „de school Gorter".
Prof. mr. J. A. van Bemmelen, rector-
magnificus van de Leidse hogeschool sprak
uit naam van de hoogleraren en noemde
prof. Gorter een genie en een bron van
grote energie.
Prof. dr. G. J. Heering memoreerde zijn
vriendschap met de thans ontslapene in
woorden van persoonlijke aard. Prof. dr.
A. M. J. Holmer voerde het woord namens
de faculteit der Geneeskunde en schetste
de overledene als de dominerende figuur
aan deze faculteit.
De jongste besprekingen over het pro
bleem van de BelgischNederlandse wa
terwegen op het Belgische departement van
Buitenlandse Zaken heben een vlot ver
loop gehad en er werden verscheidene vor
deringen gemaakt, zo is van Belgische zijde
aan de „Gazet van Antwerpen" medege
deeld.
Met betrekking tot de Schelde—Rijnver
binding werden de onderhandelaars het
volgens dit blad eens over het tracé van
een kanaal gaande van de Antwerpse dok
ken naar de Oosterschelde bezuiden Bergen
op Zoom en van benoorden die stad naar
Moerdijk met een boog benoorden Rozen-
daal. De vaart door de Oosterschelde zou
door een dam worden beschermd tegen
zeestromingen. Ook de verdeling der kosten
werd geregeld.
Men is evenwel Zaterdag niet tot een
overeenkomst kunnen geraken betreffende
de Belgische eis om in het verdrag betref
fende dit kanaal een clausule op te nemen
waardoor het mogelijk wordt gemaakt de
Belgische binnenschippers een subsidie te
verlenen, indien zou blijken dat de Rijn
scheepvaart naar en van Antwerpen ook
met dit kanaal te duur zou blijven en daar
door niet opgewassen zou zijn tegen de con
currentie van Rotterdam. Hierover wensen
de Nederlandse onderhandelaars het advies
van hun regering in te winnen alvorens tot
ondertekening van een gemeenschappelijk
rapport over te gaan, aldus de „Gazet van
Antwerpen."
(A.N.P.) Van Nederlandse zijde werd
hieraan toegevoegd, dat het tracé van het
kanaal één van de ruim half dozijn projec
ten is, welke zo langzamerhand voor de
Namens de Nederlandse Vereniging voor
Kindergeneeskunde sprak dr. P. J. Huet en
als oudste assistent van dit instituut voer
de dr. F. M. C. Hengeveld het woord. De
opvolger van prof. Gorter in Gent, prof.
dr. C. Hooft memoreerde de grote plaats
die de overledene ook in België had inge
nomen, waardoor de sociale kindei'genees-
kunde in dat land een ongekende vlucht
nam.
Namens het Instituut voor Preventieve
Geneeskunde sprak dr. S. O. E. Burger
woorden van waardering.
Ten slotte roemde prof. mr. A. Kollewijn
de grootse houding van prof. Gorter in de
bezettingsjaren.
De zoon van de ovei'ledene, drs. E. W.
Gorter heeft, nadat de met bloemen be
dekte kist onder de tonen van een gedeelte
uit het Vijfde Brandenburger Concert van
Joh. Seb. Bach was gedaald, woorden van
dank tot de aanwezigen gericht.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Strijen (toez.) Chr. v. d. Lee-
den te Hazerswoude.
Beroepen te Amsterdam (wijkgem. Oude
kerk) H. M. Cnossen te Gouda; te Hellouw
(toez.) C. J. P. Lam, cand. te Hilversum.
Benoemd tot hulppred. te Delfshaven
(wijkgem. Spangen), drs. C. C. H.'de Loos,
em. pred. te Rotterdam; idem te Hilligersberg
(wijkgem. D), J. A. Raams, a.s. em. pred. te
Brummen.
Aangenomen de ben. tot hulppred. te
Beekbergen, J. H. Chr. Israël, a.s. em. pred.
te Vaals.
Geref. kerken
Aangenomen naar Pernis (vac. W. de
Graaf) J. H. v. Halsema te Tholen.
Beroepen te Bowaanville (Ontario) (Cana
da), A. W. Schaafsma te Amsterdam-Water-
graafsmeer; te Utrecht (vac. K. Hart), J.
Plmop te Leiden.
Chr. Geref. kerken
Tweetal te Rotterdam-C. (vac. J. P. Geels):
P. Op den Velde te Murmerwoude en J. H.
Velema 'te Zwolle.
Beroeoen te Utrecht-C. D. Biesma Jr. te
Amsterdam-C.
Doopsgez. Broederschap
Aangenomen naar Mensingeweer J. Lange,
hulppred. aldaar.
Bapt. gemeenten
Aangenomen de ben. tot hulppred. te Val-
thermond J. Hekhuis te Muntendam.
Geref. gemeenten
Beroepen te Gouda T. Cabaret, cand. te
Rotterdam.
Vrije Evang. gemeenten
Beroepen te Musselkanaal I. J. Vasseur
te Kampen.
Oo 14 Februari had de „Willem Ba-
reodsz" geproduceerd 8.524 ton traan en
1.081 ton spermolie, tegen respectievelijk
10.443 ton en 320 ton over een nagenoeg
gelijke periode in 1952/53.
Op die datum had de „Willem Barendsz"
gevangen 522 blauwe walviseenheden. Dit
is 5.34 pet. van het op die datum door alle
expedities tezamen gevangen aantal een
heden. Op de overeenkomstige datum in
het vorig seizoen was dit percentage
5.8 net.
Te Amsterdam is opgericht de „Stich
ting voor registratie van huisdieren". Bij
deze stichting kan ieder huisdier tegen een
vergoeding worden geregistreerd. Pijnloos
wordt aan de binnenkant van het oor van
een ingeschreven dier een onuitwisbaar
kenteken aangebracht, zodat van zulk een
dier de eigenaar spoedig kan worden ge
vonden.
Zegels. Sean Dunne, afgevaardigde van
de Arbeiderspartij in het Ierse parle
ment, die voor een week is geschorst
als gevolg van een aantijging tegen de
Nederlandse gezant, heeft verklaard,
dat hij zijn actie tegen de gezant zal
voortzetten. Hij beschuldigt de gezant
ervan geen zegels voor de ziektewet
voor zijn tuinman te hebben gekocht.
Het Ierse ministerie van Buitenlandse
Zaken had reeds medegedeeld, dat het
niet betalen van enige zegels was ver
oorzaakt door nalatigheid van de tuin
man.
Missies. Maandag is in de Amerikaanse
ambassade te Manilla een besloten
conferentie begonnen van de leiders
van de missies voor Amerikaanse hulp
aan het buitenland in Zuidoost-Azië,
onder voorzitterschap van Harold
Stassen, directeur van de Foreign Ope
rations Administration (F.O.A.). Aan
de conferentie, die vijf dagen zal du
ren, nemen de leiders van de missies
in Indonesië, Birma, nationalistisch
China, Thailand1, Indo-C'hina en de
Philippijnen deel.
Vleugels. De Duitse vliegtuigbouwer Karl
Focke heeft een nieuw hefschroef-
vliegtuig ontworpen, waarbij na het
opstijgen zich langzaam uit de romp
vleugels uitspreiden. Het toestel zou
in staat zijn de snelheid van de mo
derne conventionele vliegtuigen te
evenaren of zelfs te overtreffen, aldus
bericht het Braziliaanse luchtvaart
blad „Aeronauta".
Bestormen. Een groep dissidente nationa
listen heeft Maandagavond getracht
het p ar tijhoofdk w arti er te Buenos
Aires te bestormen. Er werden twee
personen zwaar en twee licht gewond.
De politie heeft zeven personen aan
gehouden.
Generaal. President Vargas van Brazilië
heeft generaal Euclydes Zenobio da
Costa Maandag tot minister van Oor
log benoemd. Hij volgt generaal Cyro
Espirito Santo Cardoso op, die de vo
rige week aftrad na de publicatie van
een verklaring van een groep hoge of
ficieren. Deze critiseerden de houding
van de regering ten aanzien van acties
der arbeiders. Tevens leverden zij cri-
tiek op de steun die het ministerie van
Arbeid gaf aan de eisen betreffende
minimum-salarissen voor arbeiders.
Leider. De Droezenleider Sol tan Atrache,
die bij de jongste ongeregeldheden in
het gebied der Droezen, in Syrië, een
belangrijke rol heeft gespeeld, is op
Jordaans gebied gearresteerd, nadat
hij aldaar de wijk had genomen. Hij is
met een aantal aanhangers aan de Sy
rische autoriteiten, door wie hij ge
zocht werd, overgedragen.
Invoer. Scotland Yard heeft Maandag een
samenzwering om valse Britse bank
biljetten, gemaakt op het vasteland
van Europa, in Groot-Brittannië in te
voeren, ontdekt. Twee politiemannen
zullen binnenkort naar Parijs, Mar
seille, Italië, Malta en misschien ook
Duitsland gaan om de berichten over
een bende, dde zich toelegt op het ma
ken van valse bankbiljetten, te onder
zoeken. De eerste belangrijke aanwij
zing kreeg de politie Maandag, toen te
Londien een vrouw en twee mannen
werden aangetroffen met een aantal
valse biljetten. Volgens een verklaring
van de vrouw zijn er Italianen en Mal-
tezers bij de vervalsing betrokken.
Mondvoorraad. De Duitse fakir „Heros",
die verleden jaar te Wiesbaden het
wereldrecord vasten op zijn naam
bracht door 80 dagen 4 uur en 29 mi
nuten niet te eten, zal te Antwerpen
trachten zijn eigen record te verbete
ren. Hij heeft hiertoe besloten omdat
een fakir in India wil proberen het
nog tenger zonder voedsel te doen dan
hij en het thans reeds vijf weken heeft
uitgehouden. Zaterdag werd de Duitse
fakir, een welgedane burger in smo
king, in een glazen hok opgesloten.
Een honderdtal flesjes spuitwater en
verscheidene pakken cigaretten zijn
zijn enige „mondvoorraad" tot 11 Mei.
Verbintenissen. „De verbintenissen, die
België in 1950 in het Noord-Atlantisch
pact is aangegaan, zijn binnen de daar
voor vastgestelde termijn verwezen
lijkt", aldus schrijft het Laatste
Nieuws. De infanteriebrigade en het
luchteskader, die België in 1945 bezat,
waren einde 1953 uitgegroeid tot drie
actieve divisies, twee reservedivisies,
500 vliegtuigen en een 15-tal vloot-
eenheden. Sedert 1950 groeide het aan
tal manschappen dat onder de wapens
is aan van 72.560 tot 145.000. Hierin
zijn de leden der rijkswacht niet be
grepen.
E „goede oude tijd" was natuurlijk wel
goed en ook wel oud, maar daarmee
is de periode die zich van het verre ver-
verbinding Antwerpen—Moerdijk zijn om- leden tot het uitbreken van de eerste we-
worpen. Deze tracé zou onder meer het af
sluiten van de Oosterschelde impliceren.
Daarover is echter nog niets beslist.
co» ma«rm toonow nuotos
39. Terwijl Panda de oude auto's bekeek,
klonk plotseling een ruwe stem: „Wat moet
dat? Het is hier geen kinderspeelplaats!"
En de handelaar in tweedehands auto's
kwam te voorschijn. „Ik speel niet", ant
woordde Panda verontwaardigd, „ik wil
een auto kopen". „Een auto kopen?", her
haalde de handelaar, „zit er zoveel in je
spaarpot? Bedoel je niet een auto-ped?"
„Ik bedoel een auto", zei Panda, al zijn
geld te voorschijn halend, „is dit genoeg
voor die oude taxi daar?" Het bedrag
scheen de handelaar mee te vallen, al
trachtte hij dit te verbergen. „Het is eigen
lijk geen geld voor deze kostelijke wagen",
zei hij, de bankbiljetjes in ontvangst ne
mend, „heb je heus niet meer?"Nou,
vooruit dan maar, omdat jij het bent. Je
boft hoor, het is nog een best wagentje.
Lekt practisch niet en nog vlug voor zijn
leeftijd". „Dat komt goed uit", zei Panda,
„want ik wil er de berg-rallye mee rijden".
En zonder verder tijd te verliezen, reed
hij in het kuchende vehikel heen, met de
vaart van een snelle voetganger. Verbaasd
staarde de handelaar hem na. Toen barstte
hij in lachen uit. „Hij gaat in dat wrak
de rallye rijden!", proestte hij. Zou hij
mijn verkoop-praatje dan werkelijk heb
ben geloofd? Ik wist niet, dat je de moderne
jeugd nog zoveel kon wijs maken!"
reldoorlog uitstrekte, toch maar ten dele
gekarakteriseerd. Want naast veel goeds
was er ook bar veel slechts, maar daarvan
hoorden wij voor het eerst toen we in onze
kinderjaren gezeten waren op de stoof aan
de voeten van onze oude huisnaaister. Zij
vertelde ons hoe zij als twaalfjarig meisje
aan de hand van vader werd meegenom.en
naar het atelier, waar zij van 's morgens
8 uur tot 's avonds 10 uur spel
den raapte, pluisjes veegde,
boodschappen deed, kortom, al
die kleine werkzaamheden ver
richtte die in een 84-urige ar
beidsweek met enkele stuivers
genoegzaam beloond werden
geacht. Toch had deze oude
naaister het in haar jeugd nog
getroffen, want indien haar kinderjaren
vóór 1874 waren gevallen, dan had het
kunnen gebeuren, dat zij op 5- of 6-jarige
leeftijd reeds ter kostwinning was uitge
zonden. De eerste beperkende bepalingen
van de kinderarbeid maakten dit toen ech
ter onmogelijk.
We kunnen het ons thans gelukkig niet
meer voorstellen dat in het midden van de
vorige eeuw de lonen in vele beroepen zó
laag waren, dat man en vrouw met een
gezamenlijke arbeidsdag van 36 uren nog
■niet voldoende konden verdienen om de
eerste levensbehoeften van het gezin te
dekken, zodat de kleine peuters in loon
dienst moesten treden om wat schamele
stuivers bij te verdienen. Dit leidde tot
groot en gruwelijk misbruik, vooral in de
meer geïndustrialiseerde landen zoals En
geland, maar in toenemende mate ook in
Frankrijk, Duitsland en Nederland. In de
verschillende rapporten welke hierover
destijds werden gepubliceerd, worden ver
schrikkelijke voorbeelden vermeld van
kinderen tussen 7 en 13 jaar die in de fa
brieken geslagen, geketend en zelfs gefol
terd roerden om hun uitgeputte lichamen
nog tot de hoogst mogelijke productie aan
te zetten. In verschillende fabrieksdistric
ten van Lancashire werden gruwzame
pijnigingen op deze verlaten wezentjes
toegepast en vaak werden zij met de zweep
aan de arbeid gehouden.
Zó erg was het in ons land gelukkig niet,
maar toch openbaarden de rapporten ook
hier weerzinwekkende toestanden. Kinde
ren van 6 tot 12 jaar werk
ten tot 18 uur per etmaal in
Leidse fabrieken, 15 tot 17
uur in de Hilversumse ta
pijtindustrie. In Maastricht
moesten de meeste kinderen de
school vóór hun achtste
jaar verwisselen voor de
fabriek, waar zij in glasblaze
rijen en ketelmakerijen te werk werden
gesteld. In vele gevallen waren hun werk
tijden zelfs langer dan die van volwasse
nen, omdat zij na afloop van de eigenlijke
werkzaamheden nog moesten nablijven
voor het schoonmaken, opruimen, e.d. Is
het wonder, dat de sterfte onder deze ramp
zalige kinderen ontstellend hoog was en
dat in vele gevallen de dood als een ver
lossing van een ondragelijk leven werd
gezien? Neen, dat is een tijdperk geweest
dat wij, juist om zijn gruwzaamheid, nooit
mogen vergeten.
Zullen we nu maar besluiten met iets
vrolijkers? U weet, dat van de struisvogel
wordt verteld dat hij bij nadering van een
vijand de kop in het zand steekt. Welnu,
een struisvogel doet zo iets doms nooit!
Dergelijke onzin kan alleen maar in een
menselijk brein ontstaan.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
