Deense kinderen maakten
opstellen over Nederland
ELISABETH BAS
Agenda voor
Haarlem
U tiet i»eer
in F
Zie Boven:
Uitslag Beü-Boy prijsvraag
prijsvraag
Momcli;
Grootste aantal slachtoffers
viel onder de vo etgangers
Nu al in actie voor totale
zonsverduistering op 30 Juni
„Nederlandse taal lijkt
het meest op het Belgisch
Doe
aan
Wind joeg kruiend ijs
over de dijken
Adres van reders aan
de Tweede Kamer
BELLE'
Gronings lector bepleit
kartelvorming
ZATERDAG 27 FEBRUARI 1954
«SF
Kippenhokken en hekken
meegesleurd bij Staveren
Prijsvraag voor beeld
bij Berlage brug
Zeescheepvaart mag niet onder
de Wet Economische
Mededinging vallen
Prins Bernhard membrum
magnificum van het U.S.C.
Analyse der dodelijke verkeersongelukken
Kinderen onder de zes jaar en bejaarden
de „kwetsbaarste" groepen
Bespreking Van Cauwelaert
Steenberghe in Den Haag
„Om grote risico's te vermijden"
Bootdienst Ameland-
Holwerd hervat
J. M. v. d. Enden 40 jaar
hij Provinciaal Ziekenhuis
Gezinshuishouding 4 pet.
duurder dan in 1953
99
Hanne Ris Vestergaard, Ingrid Du-
pont en Bent Lünd twee meisjes
en een jongen uit Denemarken ko
men binnenkort naar Nederland. Zij
zijn de winnaars van de hoofdprijzen
van de opstelwedstrijd voor de Deense
schooljeugd, die, vorig jaar werd ge
houden ter gelegenheid van het be
zoek van Koningin Juliana en Prins
Bernhard aan Denemarken. De op
dracht luidde het schrijven van een
opstel over Nederland. De wedstrijd
werd uitgeschreven door het Neder
landse gezantschap te Kopenhagen in
samenwerking met het Deense minis
terie van Onderwijs. De drie hoofd
prijzen een reis van 14 dagen naai
en door Nederland zijn aangeboden
door de Nederlandse ministeries van
Buitenlandse Zaken- en van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen.
Nagenoeg alle kinderen hebben hun
werkstukken geïllustreerd met kaartjes en
foto's, ontleend aan het propagandamate
riaal van het vreemdelingenverkeer. Ook
wat betreft de inhoud van de opstellen kan
de wedstrijd een groot succes worden ge-
ADVERTENT1E
Voor de inzenders van de beste ant
woorden op onderstaande vraag loven
wij uit
25 kisten met 50 Elisabeth Bas sigaren
25 kisten met 25 Elisabeth Bas sigaren
100 dozen met 10 Elisabeth Bas sigaren
De heer Jansen presenteert een be
zoeker een Elisabeth Bas. De bezoeker
neemt gretig een handvol sigaren uit
het kistje. Hoe wijst de heer Jansen
hem op geestige wijze terecht
En beantwoordt ook deze vraag:
Verkiest U het Corona-model of het
Bolknak-model
Zendt Uw oplossing onder bijsluiting van
een Elisabeth Bas-sigarenbandje aan de
Elisabeth Bas Sigarenfabrieken te Boxtel.
Oplossing inzenden uiterlijk 51 Maart 1954
ZATERDAG 27 FEBRUARI
Stadsschouwburg: „Oost West, Egypte
best", Rotterdamse Comedie, 8 uur. Vlees
hal: Trioavond door Ans Bouter, Jan Hes-
merg en Eduard Biele, 8 uur. Treslong, Hil-
legom: Gecostumeerd carnavalsfeest, 8 uur.
Palace: Zolang jij bij mij bent", 14 jaar, 7
en 9.15 uur. Lido: „Een koningin reist om de
wereld", alle leeft.. 7 en 9.15 uur. „Het licht
dat verdween", 18 jaar, 23.30 uur. Frans Hals:
„De Sirene van Bagdad", 14 jaar, 7 en 9.15
uur. Roxy: „De laatste dagen van Warschau",
14 jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor: „99 River
Street", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Blauwbaard en zijn zeven vrouwen", 18
jaar, 7 en 9.15 uur. City: „Laatste der Co-
manches", .14 jaar, 7 en 9.15 uur. Minerva:
„Ivanhoe", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
ZONDAG 28 FEBRUARI
Cultura: Ned. Ver. van Spiritisten „Har-
monia", wijdingsmorgen, 10.30 uur. Stads
schouwburg: „Oost West, Egypte best", Rot
terdamse Comedie, 8 uur. Concertgebouw:
Variété met o.a. Tholen en Van Lier, 8 uur.
Roxytheater: „Zo jong als je je voelt", 14
jaar, Instiutut voor Arbeidersontwikkeling,
10.30 uur. Zuiderkapel: Spreker A. Vries,
10 en 5 uur. Brinkmann: Humanistisch Ver
bond; spreker dr. H. Jansen, 10.30 uur.
Palace: „Zolang jij bij mij bent", 14 jaar, 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „La Traviata", 14
jaar. 11 uur. „Een koningin reist om de we
reld", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „De Sirene van Bagdad", 14 jaar, 2,
4.30, 7 en 9.15 uur. Roxy: „De laatste dagen
van Warschau", 14 jaar, 2, 4.15. 7 en 9.15 uur.
Luxor: „99 River Street", 18 jaar, 2, 4.15, 7
6n 9.15 uur. Rembrandt: dr: Porticlje spreekt
bij dierenfilms van de heer Verkruysen, alle
leeft., 11 uur. „Blauwbaard en zijn zeven
vrouwen", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City:
„Laatste der Comanches", 14 jaar. 2.15, 4.30,
7 en 9.15 uur. Minerva: „Ivanhoe", 14 jaar,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
MAANDAG 1 MAART
Begijnhofkapel: Hermann Zaiss Comité,
bijeenkomst, 8 uur. Zang en Vriendschap:
Bijeenkomst van „De grotere Wereld", 8 u.
Stadsschouwburg: „Ballot". Toon Hermans,
3 uur. Concertgebouw: Concert door opera
koor „Bel Canto", m. m. v. Mimi Aarden, 8
uur. Palace: „Zolang jij bij mij bent", 14 jaar,
2. 4.15, 7 en 9.15 uur. Lido: „Een koningin
reist om de wereld", allle leeft., 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. Frans Hals: „De Sirene van
Bagdad", 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur. Roxy:
„De laatste dagen van Warschau", 14 jaar,
2.30 en 8 uur. Luxor: „99 River Street", 18
.iaar, 2, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Blauw
baard en zijn zeven vrouwen", 18 jaar, 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Ivanhoe", 14
jaar, 8.15 uur. City: „De zoon van dr Jekyll",
13 jaar, 2.15, 7 en 9.15 uur.
noemd. De deelnemers jongens en meis
jes van 13 tot ongeveer 17 jaar hebben
het onderwerp zeer serieus behandeld. De
foutjes, die sommigen maakten, zal nie
mand euvel duiden. Zo was er een 13-
jarige jongen uit Kopenhagen, die het
Noordzeekanaal beschreef als de vaarweg
„waarin zelfs schepen van 100.000 ton
varen". Een andere jongen schreef, dat in
Amsterdam de huizen op palen werden ge
bouwd. „Maar", zo voegde hij er aan toe,
„tegenwoordig worden de huizen van be
ton gemaakt omdat die niet zinken". Een
15-jarige jongen schreef dat „de Nederlan
ders naar hun taal zijn ingedeeld in Frie
zen, Vlamingen en de eigenlijke Hollan
ders."
In nagenoeg alle opstellen wordt met
grote bewondering geschreven over de
strijd, die Nederland sinds eeuwen tegen
het water heeft geleverd. Het grote leed,
dat de overstromingsramp van 1 Februari
1953 in Nederland veroorzaakte, wordt door
allen gememoreerd. Over het algemeen
heben de jonge schrijvers ook de loftrom
pet gestoken over Nederland als zeevarend
volk. In dit opzicht wordt herinnerd aan
de oorlog tussen Denemarken en Zweden.
De inwoners van Kopenhagen werden met
de hongerdood bedreigd, totdat een Neder
landse vloot te hulp kwam, die de belege
ring van de Deense hoofdstad ophief en de
Zweden hielp verslaan.
Zeer grote bewondering hebben vele
jongens en meisjes voor het Nederlandse
koninklijke Huis. Enkele deelnemers heb
ben een uitgebreid overzicht gegeven van
de invloed, die de ongeveer 200 Water-
landse landbouwers, die in 1521 door ko
ning Christiaan II naar Denemarken wer
den gehaald en het eiland Amager maak
ten tot de „groententuin van Kopenhagen",
hebben uffgeoefend op de Deense cultuur
en de landbouw.
De Nederlandse taal is door verscheidene
deelnemers behandeld. Er zijn er die
schrijven dat Nederlands het meeste lijkt
op „het Belgisch". Een 13-jarige jongen
verzucht „dat de Hollanders hun taal met
een doodsverachtende snelheid spreken".
Tijdens de sterke Westenwind is Vrijdag
middag; het ijs op het IJselmeer gaan
kruien en bij Staveren over een afstand
van ongeveer een kilometer over de dijk
geschoven. Daarbij heeft het alle obsta
kels, die het op zijn weg vond, vernield.
Kippenhokken en hekken, die achter wo
ningen stonden, werden meegesleurd. Er
hebben zich ijsbarricades van anderhalve
meter hoogte aan de binnenkant van de
dijk gevormd.
Ook het ijs aan de Zuid- en Westkant
van Urk kwam in beweging. Langzaam
schoven grote ijsmassa's over de haven-
dammen en stortten aan de binnenzijde
naar beneden. Aan de voet van de vuur
toren is het ijs opgeschoven tot bijna 20
meter van de daar staande woningen.
Ook over de dijken van de Noord-Ooost-
polder schuift het ijs. Grote bazaltblokken
worden door het ijs meegesleurd. Aange
zien de wind is gaan liggen bestaat er geen
gevaar voor de dijken.
Bij Lelystad, het werkterrein van de Zui
derzeewerken in het IJselmeer, ondervindt
men weinig hinder van het kruiende ijs.
Langs het terrein ligt een hoge dam van
ijs, die echter geen moeilijkheden oplevert.
Ook langs de afsluitdijk is het ijs ge
broken. Het dreef ongeveer een halve
kilometer weg, evenwijdig van de dijk in
Oostelijke richting, zodat er geen schade
werd aangericht.
Aan de kust bij Enkhuizen is van ijs
gang niets te bespeuren. Het ijs zit daar
nog steeds vast.
De gemeente Amsterdam schrijft, een
prijsvraag uit voor een beeld, dat geplaatst
moet worden op een reeds bestaande sok
kel op het tegelterras aan de kant van de
Weesperzijde naast de Berlagebrug te
Amsterdam. De voorzitter van de jury voor
deze landelijke prijsvraag is de beeldhou
wer Hildo Krop.
De Nederlandse redersvereniging heeft
zich met een brief tot. de leden van de
Tweede Kamer gewend. In deze brief zegt.
het bestuur van de vereniging dat het zijn
aandacht heeft getrokken, dat het. wetsont
werp inzake economische mededinging
zich uitstrekt tot het. gehele bedrijfsleven
en zich niet zoals de wet op het verbin
dend en onverbindend verklaren van on
dernemers- overeenkomsten van 1935 en
het Kartelbesiuit 1941 beperkt tot han
del en nijverheid. De wet zal zich dus
mede uitstrekken tot de zeescheepvaart.
De Nederlandse zeescheepvaart bevindt
zich echter, zo verklaart het bestuur, in
een speciale positie in vergelijking met
andere takken van het Nederlandse econo
mische leven. De specialiteit van de Neder
landse zeescheepvaart is het verlenen van
diensten aan derde landen. Deze situatie is
historisch gegroeid en mede het gevolg
van specifieke kwaliteiten van het Neder
landse volk op zee, doch zij was niet moge
lijk geweest indien de Nederlandse koop
vaardij niet vrijelijk de internationale re
gels van het spel had kunnen toepassen.
Daar hierdoor- het algemeen Nederlands
belang gediend wordt, kan het volgens het
bestuur niet de bedoeling van de ontwer
pers van de wet zijn geweest dat een Ne
derlandse regering in verhoudingen in de
Nederlandse zeescheepvaart zou ingrijpen.
Er is dan ook geen aanleiding de bevoegd
heid daartoe in de wet te laten bestaan.
Het bestuur meent, dat zij zelfs uitdrukke
lijk behoort te worden uitgezonderd.
Hij had nu de middelbare school door
lopen. Tot nog toe, zo meende hij, was er
soms wel reden geweest dat men hem als
onmondig beschouwde. Maar dat is nu
voorbij, zoiets sluit je met een eindexamen
af. Ik heb maar niets gezegd toen ze op
vlogen omdat ze vonden dat ik weer „zo
eigengereid" was, maar wel heb ik toen
heel duidelijk begrepen dat zoiets bij vol
wassen worden hoort. Dat heb ik te dragen,
ze moeten nu eenmaal nog wennen aan
mijn mannengewoontes, ik moet verdraag
zaam zijn. Dat dacht hij.
Het was hem al een doorn in het oog
geweest dat onlangs die regenjas weer met
z'n moeder gekocht moest worden. Zo iets
hoefden anderen allang niet meer te tole
reren, niétwaar, maar ik.... Enfin, lank
moedigheid is een onderdeel van mondig
heid, bedacht hij, al vond hij dat ze best
wat sneller konden wennen. Daarom telde
zijn eerste sollicitatie zo. Daar hing voor
hem althans zijn leven'vanaf. Om 3 uur
werd hij verwacht. Om half twee poetste
hij zijn schoenen. Om kwart na twee be
keek hij zich in de spiegel. Die das, kleurde
die eigenlijk wel? Ja, die kleurde. Hoe
wel.... Nou, het misstond niet. Om half
drie liep hij voor het monument van het
zinnebeeldige Leven: zijn eerste kantoor,
en ontdekte dat hij zijn zakdoek had ver
geten. Zoiets moet mij overkomen, uitge
rekend nu! Hij spoedde zich naar het pand
waar een verkoopster hem „de collectie"
liet zien. Hij kocht, en solliciteerde pre
cies om drie uur. De zakdoek bleef op zijn
plaats, het viel dus kennelijk erg mee al
lemaal. Er was goedbeschouwd eigenlijk
niets aan. Hij liep als employé lichtvoetig
naar huis. Employé is een mooi woord, het
maakte tenminste indruk, ook op hen. Ein
delijk, nu zouden ze wel begrip tonen, het
zou althans sneller gaan, dat wennen.
's Avonds snoot hij voor het eerst die dag
z'n neus. Z'n moeder zei: „Dat is een
nieuwe zakdoek". „Ja, ik had de mijne ver
geten vanmiddag", zei hij, „en toen heb ik
er een gekocht. Eén-vijfentwintig". Zijn
moeder zei niets maar dacht aan de zak
doeken van 50 cent. Hij is nog steeds een
kind, dacht ze, glimlachend.
H. L. L.
ADVERTENTIE
Het blad, waarin de Neder
landse vrouw datgene aantreft,
wat dagelijks haar belang
stelling heeft!
b- -
ALTIJD FRIS
IN HET NUMMER VAN 6 MAART:
Lente in Parijs; de nieuwt model
Bewonder de elegante voorjaarscreaties 1954
Een „Kapiteinse" vertelt
Een blik achter de schermen op de Willem
Ruys"
Elke week brengt Libelle 96 pagina's met talrijke
illustraties. U profiteert van gratis patronen; brei-
modellen en tips voor de keuken.
EXTRA: Gratis iedere week het
kinderblad Tombola of maande
lijks een complete romanbijlage.
U kunt zich als abonné opgeven bij
de Libelle-bezorger of bij het admini
stratie-adres Nassauplein 1 te Haarlem,
30 ct. p. week of f. 3,90 p. kwartaal.
LEVENDIG - ACTUEEL I
ADVERTENTIE
N.V. MIJ. „HOLSTER"- OVERVEEN
Tel. K 2500 - 15597 en 19057
Centrale verwarming
Airconditioning
Aut. oliestook
De viering van de 140e dies van de senatus
veteranorum van het Utrechts Studenten
Corps, het oudste besturend studentenge
zelschap in den lande, is Vrijdag bijzondere
luister bijgezet door de installatie van Prins
Bernhard tot membrum magnificum.
Het is de eerste keer, dat de senatus vete
ranorum tot benoeming van een membrum
magnificum is overgegaan. De benoeming
is gebaseerd op de buitengewone belang
stelling van de Prins voor het studenten
leven en zijn verbondenheid met de
Utrechtse universiteit, die hem in 1946 tot
eredoctor benoemde.
De rector van het U.S.C.de heer G. J.
Doeksen heeft de Prins geïnstalleerd en
hem het ere-lint met de senaatspenning
in goud omgehangen.
In de onlangs verschenen statistiek van de verkeersongevallen over 1951, samen
gesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek, zijn naast de gebruikelijke
cijferreeksen opgenomen de resultaten van een speciaal onderzoek naar de aard
der verkeersongevallen met dodelijke afloop. Deze analyse sluit aan hij een
soortgelijk onderzoek over 1950. In totaal werden bij verkeersongevallen in
1951 1.134 (1950: 1.021) personen gedood. Het grootst was het aantal slacht
offers onder de voetgangers, namelijk 376 (1950: 356). Hieronder bevonden
zich 122 (1950: 134) kinderen tot 6 jaar en 91 (1950: 80) personen van 65 jaar
en ouder. Houdt men rekening met de leeftijdsopbouw der Nederlandse be
volking, dan blijkt de kwetsbaarheid van deze groepen nog duidelijker. Per
100.000 inwoners werden van de 65 jaar en ouderen over de jaren 1950 en 1951
gemiddeld 11 personen per jaar gedood, van de kinderen beneden de 6 jaar
negen en van de minst getroffen groep, die van 15 tot 49 jaar, een.
Voornaamste oorzaken i
Het cijfermateriaal Iaat zien, dat in 1951
55 voetgangers gedood werden, doordat zij
plotseling van achter een vervoermiddel of
een ander obstakel de rijweg overstaken,
20 in hoofdzaak jeugdige personen
werden het slachtoffer van het klimmen
op, of zich vasthouden aan auto's, karren
e. d„ 21 personen werden aangereden door
achteruitrijdende auto's. Voorts werden 26
personen, die op de rijweg liepen door
passerende vervoermiddelen overreden.
De fietsers
Onder de wielrijders vielen in 1951 348
(1950: 332) slachtoffers waaronder 89
(1950: 75) van 65 jaar en ouder. Het ge
middeld aantal doden voor deze categorie
was meer dan tien maal zo groot als in de
leeftijdsgroep van 2549 jaar. Van het
totaal aantal slachtoffers onder de wiel
rijders (348) overleden er 293 na aanrij
ding door motorrijtuigen, waarvan 88 bij
kruisend, 124 bij inhalend en 81 bij tege
moetkomend verkeer. Het meest catastro
faal blijkt dus het inhalend verkeer te
zijn. Vastgesteld werd, dat hierbij de
vrachtauto het meest was betrokken, bij
het kruisend verkeer daarentegen de per
sonenauto.
Waarom toch. zijn totale
zonsverduisteringen zul
ke attractieve gebeurte
nissen voor de weten
schap? Er staat er ons
deze zomer weer een te
wachten (dat wil zeg
gen; zij zal niet hier in
Nederland, maar wel in
Zuid-Scandinavië totaal
zijn) en reeds enkele
maanden zijn op de
sterrenwacht te Utrecht
de voorbereidingen aan
de gang voor de expe
dited die op de Zuidpunt
van het Zweedse Oost-
zee-eiland Gotland de
totale zon-eclips van 30
Juni zal waarnemen.
Vijf leden telt deze be
roepsexpeditie; zij zal
onder leiding staan van
prof. dr. M. G. J. Min-
naert, directeur van ge
noemde sterrenwacht.
Voorts zal dr. C. de Ja
ger, van hetzelfde ob
servatorium, een expe
ditie van een kleine
twintig Nederlandse
amateurs leden van de
Nederlandse Vereniging
voor Weer- en Sterren
kunde) leiden die in de
buurt van Oslo hun
waarnemingen zullen
doen. Ook deze. amateurs
zullen zich wapenen met
diverse waarnemings
instrumenten en als de
opzet slaagt dan zal hun
werk een waardevolle
aanvulling zijn van dat
der beroeps-astronomen.
Maanden werk en hoge
kosten het subsidie
van de organisatie voor
Zuiver Wetenschappelijk
Onderzoek voor deze
eclips-expeditie beloopt
rond f12.000 voor
een gebeuren dat in.
twee en een halve mi
nuut zijn beslag krijgt.
Want slechts 150 secon
den lang zal op 30 Juni
de maan alle zonlicht
onderschepperi voor een
aantal plaatsen op aarde
en op die 150 seconden
richt zich de aandacht
der sterrenkundigen.
(Die dan ook nog het
risico lopen dat de hemel
die dag bewolkt is in
welk geval alle werk
vergeefs is geweest..
Wij zien de zon als een
scherp begrensde rónde
schijf. Maar er zit aan
die schijf meer vast dan
wij onder normale om
standigheden kunnen
zien. Rondom die zonne
schijf bevindt zich na
melijk een krans van
zilverachtig schijnend
licht, die zich uitstrekt
tot ver buiten de zon.
Men noemt deze krans
de corona(het latijnse
woord voor krans). In
normale omstandighe
den gaat haar schijnsel
totaal verloren tenge
volge van de verstrooi
ing van het licht in onze
dampkring en men zou,
om haar geregeld te
kunnen waarnemen, de
zon moeten kunnen af
schermen; waarbij hel
scherm zich builen de
dampkring van de aar
de zou moeten bevinden.
Nil zijn wij daartoe niet
bij machte, maar op ge
zette tijden komt de
maan ons een handje
helpen, door zelf als
scherm te gaan funge
ren. Zij schuift dan im
mers precies tussen zon
en aarde en doordat toe
vallig maanschijf en
zonneschijf van de aar
de af bekeken vrijwel
even groot zijn, dekt de
maan bij een gunstige
verduistering de zonne
schijf keurig netjes voor
ons af. En over blijft...
de corona, in al haar
glorie.
(Soms lijkt de maan
schijf groter dan de zon
neschijf en soms is het
juist andersom. Ten ge
volge van de elliptische
vorm van haar baan be
vindt de maan zich niet
steeds op gelijke afstand
van de aarde en hetzelf
de geldt voor de aard
baan om de zon. In een
gunstige, situatie, zoals
die van 30 Juni a.s.. is
de maanschijf groter dan
de zonneschijf en dan is
zij dus in staat, die zon
neschijf totaal af te
schermen. Men spreekt
dan van een totale ver
duistering. Het komt
echter ook voor dat de
maanschijf kleiner is dan
de zonneschijf en treedt
die situatie op bij een
centrale zonsverduiste
ring waarbij dus de
middelpunten van mann
en zonneschijf op één
lijn staan met de plaats
van waarneming dan
zien wij een zgn. ring
vormige zonsverduiste
ring: rondom de maan
heen blijft dan een ring
van zonlicht zichtbaar).
Die zonne-corona be
staat, evenals de zon
zelf, uit gas. Wat voor
gas? Het blijkt voor het
allergrootste deel te be
staan uit gasvormig ijzer,
gasvormig nikkel, gas
vormig calcium en gas
vormig argon allemaal
elementen die wij op
aarde ook kennen. En
wij kunnen hier op aarde
ijzer ook zo sterk ver
hitten dat. het vloeibaar
wordt (smelt) en zelfs
zo dat het gasvormig
wordt (verdampt). Maar
wij kunnen in onze labo
ratoria toch niet de toe
stand imiteren die in de
zonnecorona heerst want
daar treedt een tempera
tuur op van omstreeks.
een millioen graden. Bij
die temperatuur gedra
gen zich n.l. de gas-
atomen heel anders dan
bij een aardse laborato
rium-proef en de aard
van het licht dat een zo
gloeiend gas uitstraalt
is daardoor ook heel an
ders.
De corona van de zon is
dus een interessant stu
die-object en omdat zij
alleen bij totale zonsver
duisteringen zichtbaar
wordt doen sterrenkun
digen alle moeite om van
de korte tijd (in dit ge
val 2% minuut) van
zo'n totale zon-eclips te
profiteren. Er zijn nog
veel meer belangwek
kende kanten aan de
zon; die kunnen wij in
volgende „Zie Bovens"
bespreken.
G. v. W.
Een verdere analyse leerde, dat de
oudere wielrijders overwegend getroffen
werden door personenauto's bij het over
steken (kruisend of afslaand voor het
achteropkomend of tegemoetkomend ver
keer), de jongeren daarentegen bij het
rechtuit rijden door inhalende of tegemoet
komende vrachtauto's. Oudere personen
zouden een verkeerssituatie veelal minder
snel overzien, minder direct reageren en
afstand en snelheid van naderende auto's
minder juist taxeren.
Bromfiets-slachtoffers
Het aantal overleden slachtoffers onder
de bromfietsers verdubbelde van 1950 op
1951 (respectievelijk 37 en 74). Bij het
beoordelen van deze cijfers dient men ech
ter rekening te houden met de sterke stij
ging van het aantal bromfietsers. Van deze
slachtoffers vielen er in 1951 61 bij bot
singen met motorisch verkeer, waarvan 31
bij kruisend, 18 bij inhalend en 12 bij te
gemoetkomend verkeer. Het meest fataal
(dit in tegenstelling tot de wielrijders)
blijkt hier dus het kruisend verkeer te
zijn.
Motorrijders en automobilisten
Onder de motorrijders vielen in 1951 154
slachtoffers (1950: 113), waarvan er 68
gedood werden na aanrijdingen met rij
dende motorrijtuigen. Dertig motorrijders
verloren het leven bij aanrijdingen met
vaste voorwerpen (bomen, e.d.), 21 bij
„eenzijdige" ongevallen (slippen, e.d.), 12
bij botsingen met stilstaande vervoer
middelen. 6 bij aanrijdingen van voet
gangers en 6 bij botsingen met wielrijders.
Opmerkelijk zijn eveneens de cijfers
voor de slachtoffers onder de bestuurders
en inzittenden van personenauto's. Voor
1951 bedroegen deze in totaal 100 (50 be
stuurders en 50 inzittenden). Hiervan
werden er 36 gedood bij botsingen met
andere rijdende motorrijtuigen (waar
onder 22 bij tegemoetkomend verkeer).
Botsingen met stilstaande vervoermidde
len en vaste voorwerpen eisten het leven
van 35 personen eenzijdige ongevallen 21
en botsingen met de trein 7 slachtoffers.
Van de 50 doden onder de bestuurders cn
inzittenden van vrachtauto's (23 chauf
feurs cn 27 inzittenden) werden er 11 ge
dood bij botsingen met andere rijdende
auto's, 9 bij aanrijdingen met stilstaande
vervoermiddelen, 22 bij eenzijdige onge
vallen, acht bij botsingen met trams en
treinen.
Sc helde-R ij nv er bi n ding
De niet-ambtelijke commissie Van Cau-
welaert-Steenberghe voor de Rijn-Schel-
deverbinding is Vrijdag in Den Haag bij
een geweest.
Aangenomen wordt, dat besprekingen
zijn gehouden over de clausule van de
Rijnvaartpremies, die nog steeds een be
langrijk onderdeel uitmaken van de con
currentiestrijd tussen Rotterlam en Ant
werpen. Reeds jarenlang maakt dit punt
onderwerp van bespreking uit in het Ne
derlands-Belgische overleg, maar tot dus
ver heeft men vergeefs getracht hierover
een compromis te bereiken. De partijen
zouden het er over eens zijn dat de pre
mies als de economische unie tot stand
is gebracht moeten vervallen, maar dat
de Antwerpse haven hiervan niet de dupe
mag worden. Het zou de bedoeling zijn
een gemengde commissie in te stellen, die
eventueel zal moeten beoordelen of het
premiestelsel in bepaalde gevallen zal
moeten worden ingevoerd.
Als een accoord is bereikt zal men een
gemeenschappelijk rapport aan de regerin
gen uitbrengen.
De heer G. Diephuis, lector in de accoun
tancy aan de Rijksuniversiteit te Gronin
gen, heeft op een regionale vergadering
van het Nederlands Instituut van Accoun
tants, in Groningen een inleiding gehouden
over „samenwerking in het bedrijfsleven".
Een mogelijkheid tot de zo noodzakelijke
rationalisatie ligt volgens de heer Diephuis
in samenwerking tussen de bedrijfsgenoten
op velerlei gebied, bijvoorbeeld door ge
zamenlijk exploiteren van bedrijfsmidde
len, prijsafspraken, gezamenlijke vorsings-
en exportcombinaties, gezamenlijke revi
sies, een onderhoudsdienst en het uitwis
selen van gegevens. Hij besprak ook de
voordelen van samenwerking op publiek
rechtelijke basis, waarna hij enkele voor
waarden opsomde voor een vrijwillige sa
menwerking.
Verder besprak hij de mogelijkheid van
kartelvorming, waarbij volgens hem niét
gedacht moet worden aan monopolistisch
streven, doch aan de wens grote risico's
te vermijden en rationalisatie mogelijk te
maken. Daar de versplintering van het
Nederlandse bedrijfsleven een van zijn
grote zwakheden is, met als gevolg geringe
specialisatie, conservatisme en individua
lisme, is samenwerking een gebiedende eis
voor het ontplooien van economische
kracht, aldus de heer Diephuis.
De postboot „Waddenzee" heeft de dienst
HolwerdAmeland volgens de dienstrege
ling hervat. Sinds 23 Januari was de over
vaart wegens het ijs gestaakt.
De barkas „Ameland" van Schiermon
nikoog heeft de gestrande „Lauwerszee"
van twaalf ton levensmiddelen kunnen ont
lasten en deze te Holwerd op de veerboot
van Ameland kunnen overladen, die deze
lading op de steiger te Nes heeft gelost,
zodat de eilanders weer van alles zijn
voorzien. De op een zandbank vastgelopen
„Lauwerszee" heeft nog 40 ton veevoer
aan boord. Tijdens de ijsperiode zijn van
Leeuwarden uit 204 vluchten naar Ameland
gemaakt.
ADVERTENTIE
la Prijs f. 1000.-: C. A. Lub,
Bergselaan 58B, Rotterdam
2a Prijs f. 500.-: J. v.d. Heuvel,
Vreelandsestraat 12, Den Haag
3a Prijs f. 250.-: H. F. G. Koch,
P. L. Takstr. 25Amsterdam
10 prijzen ven f. 25.-:
Mevr. J. M. Brugmans, Slauerhofstraat 443,
Amsterdam: Mevr. A. C. Lanooy-Burghout,
Notenplein 24, Loosduinen; Mej. R. Lutten-
berg, Borneostraat 119. Zwolle; Mej. Truus
Thuys, Torenlaan 21 A. Laren: J. A. M. de
Groot, Frans Halsstraat 261, Amsterdam;
P. de Lange, Leede 78, Rotterdam: R. D.
Langendaal, Johan Mauritslaan 20, Over-
veen; L. Oosterom, Krielert 29, Rotterdam:
K. B. te Velde, de Genestetlaan 35, Zwolle;
B. Willems, Frederikstraat 172, Amsterdam
Vrijdag was het veertig jaar geleden, dat
de heer J. M. van den Ende als apothekers
bediende in dienst trad bij het Provinciaal
Ziekenhuis nabij Santpoort. Dit feit werd
in het ontspanningsgebouw „Meerzicht"
feestelijk herdacht. Vele personeelsleden
en oud-personeelsleden gaven van hun be
langstelling blijk.
Op hartelijke wijze werd de jubilaris
toegesproken door de eerste-geneesheer-
directeur, dr. W. Ploeg'sma. Hij zwaaide de
heer Van den Ende grote lof toe voor de
wijze waarop deze steeds zijn taak heeft
verricht.
Spreker deelde mede, dat het de Ko
ningin had behaagd de heer Van den Ende
de bronzen eremedaille, verbonden aan
de orde van Oranje Nassau, te verlenen.
Onder aanbieding van een geschenk en
een prachtig bloemstuk, hoopte spreker
tenslotte, dat wanneer de jubilaris over
enige maanden de dienst van de inrichting
zal gaan verlaten, hij en zijn echtgenote
nog vele jaren in gezondheid van het pen
sioen zullen gaan genieten.
Als tweede spreker richtte de apothe
ker, dr. J. A. Fijn van Draat, het woord
tot de jubilaris. Ook deze roemde de kwa
liteiten van de heer Van den Ende en
prees in het bijzonder zijn grote toewij
ding en stiptheid, waarmede hü steeds zijn
werk heeft verricht. Namens het personeel
Publiek meent:
Einde Januari heeft het Nederlands In
stituut voor de Publieke Opinie weer de
vraag gesteld „welk inkomen, dus hoeveel
loon of salaris per week, heeft volgens u
een gezin van man, vrouw en twee op
groeiende kinderen nodig om net aan rond
te komen?"
Het gemiddelde antwoord van mensen
uit alle rangen en standen was thans 66
per week. Vorig jaar schommelde dit be
drag steeds tussen de 63 en 64 per
week.
Volgens het publiek zijn de kosten van
het minimaal nodige nu clus met twee a
drie gulden per week toegenomen. Dat
komt neer op een stijging van ongeveer
4 procent.
bood hij de jubilaris een radiotoestel ten
geschenke aan.
Nadat ook de magazijnmeester, de heer
•J. A. Engels, enige hartelijke woorden tot
de jubilaris had gericht, dankte de heer
v. d. Ende tenslotte voor de betoonde be
langstelling, alsmede voor de prachtige ge
schenken en fraaie bloemen.
