Haarlem's Dagblad | 1954 | 23 maart 1954 | pagina 10

Bloeiende schoolgemeenschap op
grondslag van frisse inzichten

Dr. G. van Dam schetste belang
van rheumatiekbestrijding

Weerzien met „De Leeuwerik"

<*3rieven aan
cle redactie

Anouilli's visie op Jeanne d'Arc
nu ook in Haarlem vertoond

Vijfhuizen

Amsterdamse Beurs

Zandvoort

Haarlemmermeer

Betinebroek

Hi lie gom

8

Klaas de Vries-Ulo in het zilver

Niet ten achter

Teamwork

Film

Schoolraad

Dank in glas en hout

Lichamelijk gebrekkigen
gaan weer varen

Versiering étalages
met bolbloemen

Burgerlijke Stand
van Haarlem

Kort nieuws

Kinderkoor voert
„De Koningskeuze" op

Zandvoortse politie
kampioen tafeltennis

Lectuur voor Sanatoria
en ziekenhuizen

Voor ouden van dagen

Jaarvergadering van
AR-kiesvereniging

Echtpaar De Wagt-Dijkstra
zestig jaar getrouwd

DINSDAG 2 3 MAART 1954

HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURAN1

Er zijn van die dingen waarin alle scholen op elkaar lijken: de algebraformules op
het bord en de platen van Isings (Wolters, Groningen, Den Haag) aan de wand:
Krijgsraad voor den vierdaagschen zeeslag en Op den Dam, omstreeks 1665. Maar er
zijn ook eigenschappen waarin ze sterk van elkaar verschillen, namelijk daar waar
het persoonlijk element zijn intrede doet en waar de belangstelling van de leerkrach
ten beslissend wordt voor het resultaat van hun werk niet alleen, maar vooral van de
geest op school, hetgeen ongetwijfeld nog belangrijker is. Die dingen overdachten
we vanmorgen tijdens een gesprek met de heer J. Gelijns, hoofd van de Klaas de
Vries-Mulo aan het Junoplantsoen in Haarlem-Noord. Er was een verheugende aan
leiding voor dat gesprek: het vijfentwintigjarig bestaan van de school, welk feest Za
terdagmorgen plechtig en Zaterdagavond feestelijk zal worden gevierd door de 361
leerlingen en de zeventien leerkrachten.

Was die aanleiding er niet geweest, dan
hadden we niet zo spoedig gelegenheid
gehad eens iets over de Klaas de Vries-
school te Schrijven, want de heer Gelijns
behoort nu niet bepaald tot de mensen die
graag aan de weg timmeren. Hoewel hij
zich niet bepaald over zijn school behoeft
te schamen,-al was het maar omdat het
aantal geslaagden de duizend verre oycr-
treft en zeker een kwart daarvan het di
ploma B behaalde, dat immers het zwaar
ste is.

Maar hoewel de Ulo-opleiding het
verschil tussen Mulo en Ulo is practisch
vervaagd vooral gebaseerd is op het
bijbrengen van een respectabele hoeveel
heid parate kennis in een luttel aantal
jaren, breekt ook daar het inzicht baan
dat de mens bij brood alleen niet kan le
ven en dat de vorming van de meisjes en
jongens in sociaal en cultureel opzicht niet
verwaarloosd mag worden.

Op dat punt is men op de Klaas de
Vriesschool niet ten achter gebleven, in
tegendeel.

Daarvan geiuigt de radio-gramofoon-
installatie met versterker en microfoon in
de kamer van het hoofd, dienstbaar aan
muzieklessen en schoolradio en, bijkomend
gebleken voordeel, aan het doen van mede
delingen voor het schoolleven, zonder dat
de lessen daartoe verstoord behoren te
worden.

Daarvan getuigt ook de inlichting van
de zolder tot handenarbeidlokaal, waar de
jongens, terwijl de meisjes handwerken,
die handvaardigheid verkrijgen welke hen
later, ook ter verrijking van het eigen le
ven. zo te pas zal komen.

Niet minder wordt ook bijvoorbeeld bij
ode geschiedenislessen aandacht besteed
aan maatschappijleraar en wordt de aard
rijkskunde vooral ook economisch bekeken
en niet als het uit het hoofdleren van
de vulkanen op Java of de rivieren van
China.

De muzieklessen worden gegeven door
de heer W. Zalm. die zelf zijn betoog aan
de piano illustreert. Daartoe komen de leer
lingen in de gymnastiekzaal bijeen of we!
zij blijven in de klas, waar zij dank zij
de microfooninstalla.tie de illustratie kun
nen horen.

De heer Zalm leidt, evenals zijn collega
Faber, ook een koor, zodat de leerlingen
wel aan hun trekken komen.

Aan de andere kant worden noch de
praktijk lessen in' typen noch de ont
spanning vergelen, getuige de fraaie suc
cessen van Klaas de Vries'ers op het sport
veld.

Het is begrijpelijk dat een dergelijke op
vatting van de betekenis van het onderwijs
alleen met goed resultaat in het leerplan
en het lesgeven tot uitdrukking wanneer
leerkrachten en ook leerlingen er van door-
drong.en zijn dat de school een gemeen
schap vormt, die gedragen wordt door
teamgeest en waarin tevens toch een we
zenlijke belangstelling voor het persoon
lijke wel en wee van de scholieren aan de
dag treedt.

Het is dit ideaal dat de heer Gelijns zich
voor ogen gesteld heeft en dat hij tracht
te verwezenlijken. Dat hij daarin goed
deels is geslaagd dankt hij voor alles aan
twee meewerkende factoren: het leraren
corps en de oudercommissie.

De leerkrachten vormen een goed sa
menwerkende ploeg, een team ook, dat er
niet voor terugschrikt heel wat vrije tijd
voor de school en dus voor de leerlingen
ter beschikking te stellen. Dat blijkt
vooral ook in deze dagen nu alles op alles
wordt gezet Zaterdag voor een klinkend
feest te zorgen. De handenarbeidlessen
en ook het handwerken worden nu besteed
voor het vervaardigen van alle décors,
costuums en andere attributen voor de
grote jubileumrevue, welke door leraren
en leerlingen gezamenlijk is in elkaar gezet
en aandrachtig door hen wordt oDgevoerd
in het Gemeentelijk Concertgebouw.'

De oudercommissie komt ten minste een
keer per maand bijeen. Zij was het die er
voor zorgde, dat de omroepinstallatie er
kwam, een piano, het begin van een disco
theek. een aquarium in de hal, een podium
in de gymnastiekzaal.

De oudercommissie nam ook het initia
tief tot het maken van een film van het
schoolleven. Die film is tot stand gekomen
dank zij de geheel belangeloze medewer
king van det hekende Haarlemse cineast
Piet Buis en de filmfabriek Polygoon die
de apparatuur om niet ter beschikking
stelde.

De heer A. Bakker, leraar handenar
beid, schreef het scenario en samen met de
heer Buis ontstond een rolprent die een
aantrekkelijk beeld van het reilen en zei
len der Klaas de Vriesschool biedt..

Leerkrachten en ouders werken ook
nauw samen om het elk iaartweer moge
lijk te maken, dat alle afgestudeerden een
reis naar het buitenband kunnen maken.

Het kan niet anders of het schoolleven,
voor zover dat van de leerlingen afhangt,
bloeit ook. Er is een schoolvereniging met
een actief bestuur, er is een ballet en
een declamatiegroep, er wordt een school
krant uitgegeven.

En het is ook te merken, dat het onder
wijs van de heer Gelijns en zijn medewer
kers erop is gericht de meisjes en jongens
hun eigen verantwoordelijkheid, voor zich
zelf en voor elkaar, te doen beseffen. Na
tuurlijk is er altijd supervisie door de
leerkrachten, maar heel wat dingen mogen
de leerlingen onder eigen toezicht en ver
antwoordelijkheid organiseren.

De instelling van ee Schoolraad, waarin
de leerlingen zelf mogen meebeslissen en
mee-adviseren, over de ordemaatregelen
op school, is daarvoor ook een duidelijk
bewijs.

Tenslotte nog iets over de geschiedenis
van de Klaas de Vries-Mulo. Die begint
op 16 November 927 met een verzoek

~OOCOCX>>3COCOCOOOiy>COCCOnCOCOOOC<XXXOOOC30COOOOOOOOOOOOO'

De dank der ouders ral- Zaterdagmorgen
tot uiting komen door dc overdracht
van drie gebrandschilderde gedenk
ramen. door de Haarlemse kunste7iaar
Huib de Rn ontworpen. Deze ramen
worden in de hal van de school aange
bracht. Ook de leerkrachten geven een
geschenk: een twaalf meter lange bank.
die het. verblijf op de binnenplaats van
het gebouw zal veraangenamen.

Deze stoffelijke, blijken van erkentelijk
heid zijn uiteraard bedoeld als dank
betuiging voor alles ivat de school in
haar geheel gedurende een kwart eeuw
heeft gedaan voor de leerlingen.

Eén naam. willen we uit het vaste corps
van onderwijzend personeel lichten: die
van de heer J. B. .7. van der Haar. die
van 15 Augustus 1928 tot 31 Augustus
1949 de school heeft geleid en er zijn
beste krachten aan gegeven.

><yy^ooooc<yDonrYyyxy»X)froooooooo(x>oonoooooooooooooot300oryx

van de Bond van Nederlandse Onderwij
zers tot stichting van een school voor Ulo,
zo mogelijk in Haarlem-Noord. Volkson
derwijs betuigde aan dat adres «adhaesie.

Op 2 Maar 1928 besluit de gemeenteraad
dan tot uitbreiding van het aantal Ulo
scholen tot twee. De Klaas de Vriesschool
wordt een dochter van de tegenwoordige
A. H. Gerhardschool en tijdelijk gevestigd
in een bestaand gebouw aan de Nassau-
laan, tegenwoordig de nieuwe vleugel van
het Oranje Nassau-instituut. De eerste
cursus begon in September 1928 met 28
leerlingen verdeeld over twee eerste-klas-
sen. Hun aantal groeide gestadig en klom
op tot 381 in 1952 dertien klassen en
dat het er dit jaar twintig minder zijn is
uitsluitend een gevolg van de stichting van
de vierde openbare Ulo in Haarlem, de
Hildebrandschool, die haar leerlingen
voornamelijk uit Oud-Schoten betrekt.

Al spoedig na het begin van de eerste
cursus drongen de ouder aan op verplaat
sing van de school naar Haarlem-Noord en
op 31 Juli 1929 keurde dé raad het bouw
plan voor de huidige, monumentale, school
aan het Junoplantsoen goed en stelde voor
bouw en inrichting een crediet van nog
geen twee ton ter beschikking. Voor dat
bedrag bouwt men tegenwoordig ternau
wernood een kleuterschool van vijf loka-

Door de bootcommissie van de Eerste
Hulpvereniging Snelver'oamd" wordt tel
ken j are een tweetal boottochten georgani
seerd voor lichamelijk gebrekkigen van
alle gezindten. Ook dit jaar zullen deze
tochten doorgang vinden en wel op 9 en 10
Juni.

Gezien het feit, dat. de bootcommissie
vijfentwintig jaar geleden werd ingesteld,
zal aan de tochten een jubileum-karakter
worden gegeven.

Teneinde de grote kosten, hieraan ver
bonden, te kunnen bestrijden, heeft, de
bootcommissie van het gemeentebestuur
vergunning gekregen om een huis-aan-
huiscollecte te houden met intekenlijsten,
van 22 Maart tot en met 26 Maart, en bo
vendien een straatcollecte op Zaterdag 27
Maart.

Doordat de - straatverenigingen de circu
laires over het verkrijgen van bloemen ten
behoeve van de winkeliers voor hun étalages
uitsluitend aan de leden hebben gezonden,
zijn nog niet alle winkeliers voldoende op de
hoogte van de actie van de Slichting Haar
lems Bloei in samenwerking met Keukenhof.
Het is de bedoeling gedurende drie weken in
de maand April étalages te versieren met
narcissen en tulpen. Van 6 tot en met 23 April
kunnen winkeliers zich zes keer eenheden
van 50 narcissen en 25 tulpen of 50 tulpen
aanschaffen. Zij, die geen circulaire ontvan
gen hebben, kunnen zich alsnog wenden tot
een bloemist-winkelier of tot een der bureaux
van Haarlems Bloei (Stadhuis of Stations
plein).

Besloten is de termijn van inschrijving te
verlengen tot Woensdagmiddag vijf uur.

Het bestuur van Haarlems Bloei hoopt, dat
de slagzin „Haarlem licht en bloemen" waar
gemaakt zal worden. Voor het licht zal de
gemeente het hare doen en voor het ver
sieren met bloemen van de étalages kunnen
de winkeliers eeri bijdrage verlenen.

HAARLEM, 22 Maart 1954

ONDERTROUWD: 22 Mrt, H. M. Lemmens
en A. J. Ruiter.

BEVALLEN van een zoon: 20 Mrt, C. M.
van LeeuwenLoogman: N. M. du Bois
van Splunder^M. J. van ZonPrins; 21 Mrt,
M. M. Joppede Vos; S. van Poeteren
Forner; K. W. van Broekhuizende Waal;
M. WoltersBruins; E. WenningBultman;
W. A. van der HorstKoopman; 22 Mrt, Th.
M. Le NobleKockelkoren; H. H. C. Jacobs
van Kampen.

BEVALLEN van een dochter: 19 Mrt, A.
M. GoossensKlerk; 20 Mrt, S. Th. M. van
der Schuitvan Geldorp; E. C. M. Loomans
Hagemeijer; D. E. Opdamvan der Ploeg;
W. KilianBosgraaf; R. DekkerKlomp
maker; 21 Mrt, Th. J. Beerester Metz; H.
F. de Winter—de Boef; 22 Mrt, N. J. Koo-
menvan der Wulp.

OVERLEDEN: 18 Mrt, L. Schrama. 68 j„
Oostvest; 19 Mrt. K. Klerk, 53 j., Merkman
straat; M. van der Meer, 26 j., Badeloch-
straat; E. van Vliet, 72 j„ Hazepaterslaan;
J. A. van Son. 62 j„ Schotersingel; H. Spier,
62 j., Ursulastraat; 20 Mrt, J. J. A. Kuilman,
60 j., Jansstraat; J. van Ginkelvan den
Brink. 90 j„ Adriaan Loosjesstraat; Tj. de
VriesOberman. 85 j.. Gasthuisvest; H. A.
Franke—Beune, 55 j., Kamperlaan.

(Verkort weergegeven)

Leewieken. Naar aanleiding van het be
richt over een ni'et-alledaagse rechtspraak,
waarbij een kuikenboer in Gene „terecht
stond", daar hij zichzelf had aangegeven
wegens dierenmishandeling', (wij plaatsten
het op Vrijdag 19 Maart) schrijft een le
zer het volgende:

Genoemde kuikenbroeder is ervan over
tuigd, dat de beestjes bij liet leewieken
ontzettend veel pijn lijden. Een deskun
dige van de Pluimveecentrale daarentegen
verklaarde, dat het leewieken nagenoeg
pijnloos is. Hoe weet deze deskundige dat?
Is hij zelf kuiken geweest? Waarop berust
zijn bewering? Dat het helemaal geen pijn
doet durft hij niet te zeggen, vandaar het
woord „nagenoeg".

Maar de kuikenbroeder, die de beest
jes voortdurend zelf onder handen heeft,
ze zelf steeds bij het leewieken gadeslaat,
en de diertjes niet beziet met het harte
loze oog van de zakclijk-belanghebbende,
neemt de pijn waar als bij zichzelf. De
deskundige van dc Pluimveecentrale bracht
een argument naar voren, dat vóór leewie
ken moest pleiten, namelijk, grote bespa
ring van omheiningskosten. Moet het dier
nog altijd worden beschouwd als zielloos
zaken-object, inplaats van, zoals Mahatma
Gandhi zo terecht heeft gezegd, „onze
evennaaste". M.S.

Op 30 Juni a.s. om 13 uur 51 minuten en 10 seconden Nederlandse tijd zullen 50
daartoe speciaal uitgeruste expedities uit vele landen een aanvang maken met de
bestudering van de zonsverduistering, die op dat tijdstip aanvangt. Nederland zendt
de eerste en enige groep amateur-astronomen met een wetenschappelijk programma
yiaar Figcholrn. Hel zijn ongeveer 25 lede7i vmi de Nederlandse Vereniging voor Weer-
en Sterrenkunde onder leiding van dr. C. de Jager, een der deskundigen van de
Utrechtse Sterrenwacht. Men ziet hier enige leden v.l.n.r.: dr. C. de Jager, weten
schappelijk leider, J. Out huis. kampleider, 7nevrouw M. S. v. d. Pluym. leidster van
de huishouding, m.r. G. A. W. C. baron van He7nert tot Dingshof, voorzitter en de heer
D. Schmidt, secretaris-pe7i7iingmeester.

Voor een bijzonder groot aantal belang
stellenden heeft gisteravond in Brinkmann
dr. G. van Dam, onder-directeur van de
stichting Amsterdams Centrum voor Rheu
matiekbestrijding, gesproken over de be
strijding van deze volksziekte.

De spreker werd ingeleid door mr. H. B.
Wildt Meyboom, secretaris van de Neder
landse Vereniging tot rheumatiekbestrij
ding, die eerst in het kort geschiedenis en
doel van deze thans achtentwintig jaar be
staande vereniging schetste. De ernstige
aard van de ziekte toonde spreker aan met
de volgende gegevens: 14 procent der ziek
tegevallen behoren tot de rheuma en 20
procent van het totale ziekengeld wordt
uitbetaald aan rheumapatiënten.

Dat tegenwoordig het inzicht in deze
z:ekte wel geheel veranderd is, blijkt uit
het feit, dat nog vijfentwintig jaar geleden
de rheuma op de universiteiten niet als
volwaardige ziekte werd erkend.

Tenslotte wekte de heer Wildt Meyboom
de aanwezigen op om, wanneer men bin
nenkort zal overgaan tot de oprichting van
een afdeling Haarlem, Heemstede en Bloe-
mendaal van de Nederlandse Vereniging,
zijn volle medewerking te verlenen.

Voor dr. Van Dam zijn lezing begon, werd
eerst de propagandafilm van de Vereniging
vertoond; een geluidsfilm, die de bestrij
ding van de ergste soort rheuma, de chro
nische gewrichtsrheuma. in beeld brengt.

Hierna begon de spreker met zijn lezing,
die door een groot aantal plaatjes verdui
delijkt werd. Hij stelde, dat de rheuma een
ziekte in het „bewegingsapparaat" van de
mens is.

De chronische gewrichlsrheumatiek, die
drie a vier maai vaker bij vrouwen dan bij
mannen voorkomt, kan eindigen in een zeer
belangrijke invaliditeit. Zij gaat door het
gehele lichaam. Ter geruststelling voerde
spreker aan, dat men in staat is, om de
ernstige aard van de ziekte voor een be
langrijk deel terug'te dringen. Maar voor
al dit punt is bemoedigend: de chronische
gewrichtsrheuma bracht slechts 7 procent
van alle rheumatische aandoen'J(en uit.

Daarnaast bestaal er de veel vaker voor
komende spierrheuma. Verder zijn er be
paalde vormen van zenuwrheuma, zoals
ischias.

Hierna zette spreker uiteen, dat de ziekte
voor het beroepsleven uitermate belangrijk
is, daar zij het bewegingsajDparaat aantast,
hetgeen vooral bij de niet-intellectuele be
roepen schadelijk is. Zij, die aan rheuma-
tiek lijden, hebben een verminderd aanpas
singsvermogen. Zij zijn kouwelijk, kunnen
niet goed tegen een vochtige omgeving, zijn
minder bestand tegen rust en beweging,
ook meer vatbaar voor kleine infecties, die
op hun beurt de rheumatische aandoenin
gen weer kunnen verergeren en tenslotte
ook minder bestand tegen psychische be
lasting.

Aangezien dus de ziekte gelocaliseerd is
in de menselijke bewegingsapparatuur,
rheumapatiënten een verminderd aanpas
singsvermogen bezitten en de ziekte veel
voorkomt, dient men een grootscheepse
rheumabestrijding op touw te zetten.

In een dissertatie heeft dr. P. Munten
dam verklaard, dat 20 procent van het
totale ziekengeld, dat in Nederland uitbe
taald wordt, aan rheumapatiënten wordt
uitgekeerd; daarentegen slechts 4 procent
aan T.B.C.-patiënten.

In Amerika worden per jaar zes a zeven
millioen nieuwe rheumagevallen bekend
gemaakt, zodat wel bewezen is, dat men

met een volwaardige ziekte te doen heeft.

Spreker verklaarde tenslotte, dat het
noodzakelijk is, dat de ziekte in het begin
stadium wordt aangegrepen en niet, zoals
dat vroeger het geval was, wanneer het al
bijna te laat is. Daarbij is oefening, gym
nastische bewegingen onder deskundige
leiding, van groot gewicht. Vroeger kwa
men de rheumapatiënten vaak in ernstiger
toestand uit het ziekenhuis dan zij er ge
komen waren. Niemand kan daarvoor een
verwijt worden gemaakt, aldus dr. Van
Dam; terzake deskundigen had men in die
tijd nog niet.

De niet ernstige gevallen kunnen met
medicijnen cn hoogtezon en dergelijke be
handeld worden. Doch daar, waar zich ge
vaarlijke symptomen voordoen, moeten de
patiënten met liefdevolle toewijding ver
zorgd worden. Rust en beweging van de
patiënten moet deskundig geregeld worden.
Zo besloot dr. G. van Dam zijn lezing, dié
onder meer werd bijgewoond door wethou
der W. C. Bakker en dr. J. A. Mens, inspec
teur van de Volksgezondheid in Den Haag.

Het Evangelisatie zangkoor „De Lof-
stem" zal ter gelegenheid van zijn eerste
lustrum een zang-, muziek- en declamatie
avond houden in het Wijkgebouw aan de
Molenaerstraat 18.

De Nederlandse Christen Vrouwenbond,
afdeling Centrum, zal op Vrijdagavond 26
Maart in de Begijnhofkapel haar 32ste jaar
feest vieren.

Donderdag 25 Maart hoopt de heer M. A.
Sueters het feit te herdenken, dat hij veertig
jaar geleden in dienst trad bij de Werf Con
rad en Stork Hijsch N.V.

Op het terrein van de Haarlemse
Scheepsbouwmaatschappij in de Waarder-
polder is ontvreemd een betonknipschaar ter
waarde van ongeveer f 250 en ongeveer vier
kubieke meter betonhout ter waarde van
ongeveer f600..

Na de première van „De Leeuwerik"
het nieuwe sluk van Jean Anouilh over
Jeanne d'Arc door de Haagse Comedie,
ongeveer een maand geleden, heb ik ge
zegd hierop nader terug te komen ter ver
gelijking van dit werk met „Saint Joan"
van Ber.Mrd Shaw, dat inmiddels door de
Nederlandse Comedie (met Ellen Vogel in
de titelrol) op het répertoire is genomen.
Een geschikte aanleiding daartoe was de
gisteravond ais abonnementsvoorstelling
in de Haarlemse Schouwburg gegeven re
prise, die bij het late slot met een geest
driftig en lang aanhoudend applaus werd
beloond.

Heel veel zin hebben dergelijke verge
lijkingen over het algemeen niet, tenzij
men ze trekt om meer licht om de per
soonlijkheid van een schrijver te werpen
of bijzondere aandacht te vragen voor zijn
methode. Maar in dit geval is het toch iets
anders, omdat het stuk van Anouilh on
denkbaar is zonder het voorbeeld van
Shaw, waaraan hij trouwens zeer veel
(niet alleen tekstgedeelten, maar ook en
kele niet-historische personen) heeft ont-
léend. Shaw stelde Jeanne d'Arc voor als
„een protestantse heilige" en Anouilh ging
verder, door in haar een soort humaniste
en een toonbeeld van anachronistische
vaderlandsliefde te zien. Doch dit verschil
is zeker niet het belangrijkste..

Het stuk van Shaw is in zijn strakke
objectiviteit (de tragedie van recht tegen
recht) volmaakt in zijn soort, maar zo
als door de recente opvoering bewezen
werd aan snelle veroudering onderher
vig. Dat van Anouilh is alles behalve vol
maakt: vooral na de pauze vervalt de
schrijver in langdradige, vermoeiende ver
togen op theologisch terrein. Maar wat bij
Shaw een historische demonstratie werd,
hoe weergaloos knap ook in scène gezet,
heeft bij zijn Franse collega waarachtige
adem gekregen. Het zijn bij hem niet de
denkbeelden, die de vorm hebben bepaald,
maar de eisen van het theater. Sommigen
nemen het Anouilh kwalijk, dat hij zo'n
ernstige stof als een spel behandelt, ver
getend dat juist bij de gratie hiervan het
leven tot stand komt.

Tenslotte heeft Anouilh geen verklaring
van een mysterie willen geven. „Er be
staat", zo zegt hij in zijn inleiding, „een
wonder van Jeanne, zoals er een wonder
van hel madeliefje bestaat, een wonder
van de hemel, een wonder van de vogels

En dit moet men toch zeggen: Jeanne

blijft tijdens het gehele proces, waarin zij
alle beslissende fasen uit haar leven nog
maals doormaakt, de belichaming van een
wonder van het wonder namelijk dei-
menselijke zuiverheid. Een wonder dat
stand houdt tegen alle bedervende mach-
i ten als macht en begeerte. Daarmede is
tevens het zinloze van een verdere verge
lijking met Shaw aangetoond, want Anouilh
is voor alles zichzelf geli'oüw gebleven:
zijn Jeanne is de vervolmaking van die
vele prille vrouwenfiguren, die zich in zijn
vroeger werk telkens vrij en ongerept
trachtten te houden in een omgeving van
corruptie en verdorvenheid. Misschien is
de bij wijze van apothéose als tableau vi-
vant vertoonde kroning te Reims, met de
triomferende Jeanne op de plaats waar
eerst de brandstapel stond, dan ook meer
dan een uiting van ironie.

In mijn voorlopige bespreking wees ik
er reeds op, dat „De Leeuwerik" in zekere
zin een voortzetting van zijn (omstreden)

Op 4 April bestaat de NAVO 5 jaar. Hel hoofdkwartier van de Noord-Atlantische
Verdedigingsorganisatie is gevestigd in het Palais de Chaillot in Parijs. De foto van
het gebouw werd genomen van de Eiffeltoren af.

meesterwerk „Antigone" mag heten. Ook
hier een neutraal décor, dat de mogelijk
heid bood tot een moderne interpretatie
van wat zich als een mythe, hoe ook ge
canoniseerd, aan ons voordoet. Op dat punt
staat Anouilh ons nader dan Shaw, door
dat hij tevens de ervaringen van oorlog
en bezetting in de behandeling van een
ons daardoor vertrouwder wordende stof
kon vervlechten. Dat draagt verder bij tot
een menselijker contact met de voorbeel
dige Maagd, die Orléans bevrijdde van
vreemde overheersers.

Want als er dan toch gezocht moet wor
den naar een „verklaring" van Jeanne, dan
schuilt deze in bezielende verbeeldings
kracht, nee sterker nog: in haar voorstel
lingsvermogen. Zowel haar angst als haar
moed worden daardoor bepaald. Deze ei
genschap heeft Elisabeth Andersen volko
men terecht tot het centrale motief van
haar creatie gemaakt. De Jeanne d'Arc van
Anouilh is eigenlijk helemaal niet zo'n
spectaculaire rol, maar deze voortreffe
lijke actrice heeft ervan gemaakt, door
zorgvuldige opbouw en bewegelijke nuan
cering, een monument van de door de
schrijver beoogde bijna bovenmenselijke
zuiverheid. Dit is meer dan een kwestie
van techniek, al mag men deze niet uit
vlakken. Haar gehele spel werd gedragen
door een heldere visie, die niets aan het
toeval overliet. En steeds weer slaagde zij
er in de soms afmattende gedachten de
vleugels van gevoel aan te binden om haar
antwoorden uit te zingen „jubelend als een
dwaze vogel boven de akkers van Frank
rijk".

De beste scènes waren die met Luc Lutz
en Johan Valk, de andere uitblinkers van
deze door Cees Laseur met vaste hand
geregisseerde vertoning, Lutz was onver
beterlijk als de weifelende, listige en later
parmantige Charles, met zijn driftige uit
barstingen een slappe magere jongen,
maar tot in elke vezel een geboren aristo
craat. Valk was de van domheid glimmen
de, ingebeelde en boerse Beaudricourt,
kostelijk ook van plastiek. En wat Anouilh's
aandeel betreft: hoe voortreffelijk past
iedere zinsnede in het karakter van zijn-
personages! Veel waardering verdient ook
Gerard Hartkamp als de openbare aankla
ger, in tegenstelling tot Dick van Veen als
de inquisiteur, die zijn tekst wel goed in
terpreteerde, maar voortdurend in melo
dramatische uitbarstingen verviel en daar
door het spel (al was hij ditkeer wel steeds
verstaanbaar) gevaarlijk remde. Jan Retèl
was wat egaal, ik schreef het reeds, maar
tenslotte toch treffend als de bisschop
Cauchon en van de jongeren wisten spe
ciaal Coen Flink en Annet Nieuwenhuizen
zich te onderscheiden. Het décor was van
de ditkeer zelf (als broeder Ladvenu)
medespelende Wim Vesseur.

Zaterdag wordt van „De Leeuwerik" een
openbare voorstelling in Haarlem gegeven.

DAVID KONING.

Maandag zal in de Gereformeerde Kerk
in Vijfhuizen door het Vijfhuizens Kinder
koor onder leiding van Joh. Silvis het zang
spel „De Koningskeuze" worden opgevoerd.
Deze uitvoering zal worden opgeluisterd
door zang van de Christelijke Gemengde
Zangvereniging „Hosanna" en het Gemengd
Dubbelkwartet „Hoofddorp", eveneens on
der leiding van Joh. Silvis.

VARKENSMARKT LEIDEN

LEJDEN, 23 Maart. Aanvoer 242 vette
varkens.

Notering: zware 190-195. slagersvarkens
193—19o; zouters 180—190: zeugen 165—170.

Bij korte aanvoer vlotte handel.

Enkele prima trokken hoven notering.
Bovendien 35 nuchtere kalveren voor 30—36.

1-3 V, Nederl.'47

A.K.U

Jnilever

3hilips Gloeil.
<on. I'etroieum
Vdam Rubber
Roll Amer. Lijn
N. Scheepv. Unie

H.V.A.

Deli Mij

Amsterd. Bank
Med. Handel Mij.
Rotterd. Bank
Twentsche Bank
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
Republic Steel

Shell Union

Tidewater

U. S. Steel

Slotkoers
gisteren

97%

215 )4
267)4
272

452%

125)4
153
140)4
122)4
109)4
189
182
177%

188)4
33"/..,

55%

50%

93

221/u
41%

Openings
koersen

97V.o
212)4
268
269)4

442)4
120
153
139)4
122
105
189
182
177)4
188)4
33%

55
50)4
92)4
22
41

Het aan de competitie van de Nederland
se Tafeltennisbond, afdeling Haarlem deel
nemende team van de Zandvoortse politie-
sportvereniging, behaalde in zijn afdeling
het kampioenschap.

Een tweetal wedstrijden moet nog wor
den gespeeld, doch de kampioenen hebben
zich onbereikbaar aan de kop geplaatst.
Van dit politieteam maken deel uit de
heren G. Pols, M. J. Methorst, J. Rutgers
en de reserves H. Jansen en C. van Buren.

HUMANISTISCH VERBOND

De gemeenschap Zandvoort van het Hu
manistisch Verbond zal Dinsdag 30 Maart
in hotel Keur een besloten bijeenkomst
houden, waar de heer Jae Meesters uit
Haarlem het onderwerp zal behandelen:
„Humanisme in het bedrijf".

DUINBRANDJE

Maandagmiddag omstreeks vijf uur werd
de Zandvoortse brandweer gealarmeerd
voor een duinbrandje, hetwelk bleek te
zijn ontstaan aan het einde van de Brede-
rodestraat. Bij aankomst van de brandweer
was het vuur i'eeds door in de omtrek wo
llenden gedoofd. De schade was gering.

I)e afdeling Haarlemmermeer van Het
Nederlandse Rode Kruis gaat in de komen
de tijd van de „grote schoonmaak" een ac
tie beginnen om lectuur te krijgen voor de
tijdschriftendienst.

Deze dienst (de B.A.R.K.) verzamelt
tijdschriften (geïllustreerde weekbladen,
damesbladen enz.) en boeken, waarvan
pakketten worden gemaakt. Deze worden
uitgereikt aan zieken in sanatoria, zieken
huizen en hospitalen en aan thuisliggende
patiënten.

Daar iedere week duizenden tijdschrif
ten zo hun weg vinden naar hen. die door
deze daad van naastenliefde enkele uren
verstrooiing vinden in hun eentonige be
staan, heeft men steeds met een tekort te
kampen. De afdeling Haarlemmermeer van
het Rode Kruis verzoekt daarom een ieder
die - in de schoonmaaktijd - stapels tijd
schriften tegenkomt, die toch niet meer
worden gelezen, of boeken, die men zou
willen missen, deze ter beschikking van de
tijdschriftendienst te stellen.

Het is geen bezwaar wanneer hierbij tijd
schriften van oudere datum. zijn. Deze wor
den namelijk doorgezonden aan instellin
gen voor de verpleging van krankzinnigen,
waar het niet in de eerste plaats gaat om
verhalen en artikelen, maar om de plaat
jes.

Voor hen, die aan deze actie medewer
king verlenen, zijn etiketten en adresban
den beschikbaar, waarmede de lectuur
portvrij kan worden verzonden. Deze kun
nen gratis worden aangevraagd bij de Afd.
deling Perszaken van het Rode Kruis Haar
lemmermeer, Zwarteweg 1 in Vijfhuizen.

Deze banden kunnen ook worden ge
bruikt, wanneer men in de toekomst de
tijdschriften wekelijks wil opzenden. Op
deze wijze krijgen de patiënten ze eerder
in bezit en zelf heeft men volgend jaar bij
de schoonmaak minder op te ruimen.

Woensdagavond geeft cle toneelvereniging
..Onder Ons" in gebouw Rehoboth te Benne-
broek een opvoering van het toneelspel „De
ruwe bolster". De opbrengst van deze avond
komt ten goede aan de ouden van dagen.

De A.R Kiesvereniging „Groen van Prin
sterer" houdt op Vrijdag 26 Maart in het
gebouw achter de Gereformeerde kerk haar
jaarvergadering. Behalve de jaarverslagen en
bestuursverkiezingen vermeldt de agenda het
optreden van een spreker over de komende
verkiezingen voor de Provinciale Staten,
wiens naam echter nog niet bekend is.

Op Woensdag 31 Maart hoopt het echtpaar
E. de Wagt— Dijkstra, wonende aan de Talma-
straat 16 in Hillcgom. de diamanten bruiloft
te vieren. De bruid. 83 jaar en de bruidegom.
86 jaar. genieten nog een goede gezondheid.
De feestelijke dag, die zeker niet ongemerkt
voorbij zal gaan, zal worden herdacht te
samen met de zes kinderen en achttien klein
kinderen. Een aardige toevalligheid is nog.
dat de broer van de bruidegom A. de Wagt,
op 25 Maart met zijn echtgenote het 55-jarig
huwelijksfeest hoopt te vieren. Bij dit bruids
paar is de bruidegom 83 jaar en de bruid 77
jaar. Hier zal het feest kunnen worden ge
vierd met onder meer vijf kinderen, vijftien
kleinkinderen en drie achterkleinkinderen.
Het zal Donderdag ook dit bruidspaar in de
Kortenbachstraat zeker niet aan belangstel
ling ontbreken.