Humaniteit behaalt principiële
overwinning in Amerika
Europees burgerschap
begint inhoud te krijgen
Ima
Pinksteren!
Nieuwe fiets
PANDA EN DE MEESTER-ZAKENMAN
Wereldnieuws
ZccU ió Ixet zo
K.
De radio geeft Donderdag
De radio geeft Vrijdag
UIT ANDERE BLADEN
Gemeentebesturen dienen er bij hun
vormende taak rekening mee te houden
AUTO-RADIO
W etgevingsmachine
zal sneller moeten
gaan draaien
HnmEf) hond Gelei
J
aA
Gelijke rechten en apartheid zijn onverenigbaar
Mr. A. J. d'Ailly:
H. J. MAERTENS N.V.
Hongeroedeem onder uit
gewekenen voor benden
Nieuwe versie van k okkers
S. 14 heeft goede kansen
Ook Amsterdam gaat
torens verlichten
Subsidies voor festivals
BI] EXAMENS
Moeilijkheden bij Rijn
landse Betonbouw n.v.
v! rgj opticien
M oderne Brillen
Gierstraat 27
KOLOS VAN
RHODOS
WOENSDAG 2 6 MEI 1954
/k
(Van onze correspondent in Washington)
De zeventiende Mei 1954 was een grote
dag voor de Verenigde Staten. Op die dag
maakte het Oppergerechtshof zijn lang ver
beide uitspraak bekend over het al of niet
grondwettelijk zijn van afzonderlijke open
bare scholen voor kleurlingen en blanken.
Zulk een scheiding, zo luidt het verheugen
de oordeel, is in strijd met de Amerikaanse
grondwet. Hiermede is de strijd voor de
gelijkstelling van de rassen echter niet ge
wonnen. De practische toepassing zal op
allerlei verzet stuiten. Maar verlichte gees
ten hebben thans de richting gewezen en
binnen afzienbare tijd zullen de schoolbel
len klokken van de vrijheid zijn in dit land.
Het hoogste rechterlijke college van de
Verenigde Staten heeft gehandeld volgens
de beste Amerikaanse tradities. Voor de
Amerikaanse bevolking zal deze uitspraak
een zegen zijn. Voor de reputatie van de
Verenigde Staten in de wereld betekent dit
principiële oordeel grote winst.
Op het ogenblik mogen in zeventien sta
ten en in de stad Washington kinderen van
verschillende huidskleur niet dezelfde
staatsscholen bezoeken. In zestien andere
staten is zulk een afscheiding bij de wet
verboden. Binnenkort zullen ook te
HILVERSUM I. 402 M.
8 uur Nieuws. 8.15 Platen, 8.30 Morgenwij
ding. 9.15 Vocaal kwartet. 9.30 Nieuws. 9.45
Platen. 9.55 Plechtige Hoogmis. 11.30 Om
roeporkest en soliste. 12.15 Sopraan en pia
no. 12.30 Platen. 13.00 Nieuws. 13.10 Bas-
bariton en orgel. 13.35 Platen, 14.00 Bonds
dag Ned. Bond van Jongelingsverenigingen
op Gereformeerde Grondslag. 14.45 Platen.
15.00 Bondsdag Christelijk Jonge Mannen
Verbond. 15.45 Platen. 16.00 Bondsdag Ne
derlandse Bond van (vrijgemaakte) Jonge
lingsverenigingen op Gereformeerde Grond
slag. 16.45 Platen. 17.00 Salonorkest. 17.30
Viool en piano. 18.00 Kinderkoor. 18.15
Sportpraatje. 18.35 Platen. 19.00 Nieuws.
19.10 Bondsdag van de Bonden van Neder
lands Hervormde Meisjes- en Jongelings
verenigingen op Gereformeerde Grondslag.
19.40 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 „Auf-
erstehung und Himmelfahrt Jesu", orato
rium. In de pauze: „Hemelvaart", causerie.
22.15 Amusementsmuziek. 22.45 Avondover
denking. 23.00 Nieuws en SOS-berichten.
23.15-24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Morgenwij
ding. 9.15 Kamerorkest, koor en solisten.
9.45 Voordracht. 10.00 Twee piano's. 10.20
Amusementsmuziek. 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Kinderkoor. 11.20 Voordracht. 11.35
Metropole-orkest. 12.00 Hammondorgelspel.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Radio Philharmonisch orkest. 13.00 Nieuws.
13.20 Dansmuziek. 14.00 Platen. 14.30 Hobo,
klarinet en fagot. 15.00 Voor de zieken. 15.45
Negerzang. 16.15 Voor de jeugd. 17.00 Spórt-
revue. 17.30 Platen. 17.45 Regeringsuitzen
ding: Rijksdelen Overzee: Ds. I. S. Kijne:
..Geestelijk en maatschappelijk werk in
Nieuw-Guinea. 18.00 Nieuws. 18.15 Sport-
problemen. 18.25 Lichte muziek. 18.40 „De
Conferentie in Genève". 18.45 Zangreeital.
19.00 Voor de kinderen. 19.05 Gesproken
Brief uit Londen. 19.10 Dameskoor, twee
piano's en solisten. 19.40 Ronde-tafelparle-
ment. 20.00 Nieuws. 20.05 Voordracht en
muziek. 20.15 Radio Philharmonisch Orkest
en solist. 21.20 Interview over reizen. 21.35
Mannenkoor en Militaire Kapel. 22.20 Amu
sementsmuziek. 22.45 Sportact. 23.00 Nieuws
23.15-24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerberichten. 12.34
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 13.30 Voor
de soldaten. 14.00 Kamerorkest. 14.30 Moder
ne muziek. 15.00 Platen. 15.30 Klankbeeld.
15.45 Verzoekprogramma. 17.00 Nieuws. 17.10
Kinderkoor. 17.15 Voor de kinderen. 18.15
Kinderliederen. 18.30 Godsdienstig halfuur.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.50 Kinder
liedjes. 20.00 Platen. 20.10 Klankbeeld. 20.40
Platen. 20.45 Symphonie-orkest en solisten.
22.00 Nieuws. 22.15 Platen. 23.00 Nieuws.
23.05 Bariton en piano. 23.20 Platen. 23.30
Bariton en piano. 23.45-24.00 Platen.
BBC (op 224 en 75 m.)
22.00-22.30 Nieuws. Engelse litteratuurge
schiedenis.
BLOEMENDAAL. 245 M.
9.30: dr. J. L. Koole van Bloemendaal.
HILVERSUM I. 402 M.
7.00 Nieuws. 7.13 Platen. 7.30 Gewijde mu
ziek. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nieuws. 8.15 Platen. 8.35 Platen. 9.00 Voor
de zieken. 9.40 Platen 10.30 Morgendienst.
11.00 Sopraan en piano. 11.30 Platen. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Amusements
muziek. 13.33 Platen. 14.00 Schoolradio. 14.30
Kamerorkest en soliste. 15.15 Voordracht.
15.35 Amusementsmuziek. 16.00 Tuinbouw-
praatje. 16.15 Geestelijke en wereldlijke
solocantates. 16.45 Radiophilharmonisch
orkest. 17.45 Platen. 18.00 Orkestconcert.
18.20 Platen. 13.30 Friese uitzending. 18.45
Muziek voor blazers. 19.00 Nieuws. 19.10
Regeringsuitzending: Verklaring en toelich
ting, waarin opgenomen een klankbeeld over
brandoorzaken en het emigratiepraatje door
H. A. van Luyk. 19.30 Platen. 20.00 Radio
krant. 20.20 Utrechts Stedelijk orkest, kerk
koor en solisten. 21.00 „Hebt u een Bijbel
voor mij?", klankbeeld. 22.00 Metropole
orkest. 22.25 Langs wegen van kunst en
schoonheid. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws en SOS-berichten. 23.15-24.00 Platen
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.33 Platen
8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.45 Voor de huis
vrouw. 9.00 Gym voor de .huisvrouw. 9.10
Platen. 9.40 Schoolradio. 10.10 „Kinderen en
mensen", causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20
Voor de kleuters. 10.40 Kamermuziek. 10.55
Voordracht. 11.15 Platen. 12.00 Orgelspel
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Sport en prognose. 12.48 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen. 13.30 Lichte
muziek. 14.00 Kookpraatje. 14.20 Sopraan
en piano. 14.50 Boekbespreking. 15.10 Om-
roep-orkest en solist. 15.30 Musette-orkest
16.00 Orgel en zang. 36.30 Voor de jeugd
17.00 Platen. 17.20 „Wij en de muziek"
causerie. 18.00 Nieuws. 13.15 Platen, 18.35
Kinderkoor. 19.00 „De Haverkist", hoorspel
19.15 „Van Piccolo tot Pauk", muziek-cause-
rie. 19.30 „Op huisbezoek", causerie. 19.45
Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.15 „Het
Protestantse Kerklied". 20.30 Een half mil
lioen vluchtelingen. 20.40 „Het Omroep
bestel", causerie. 21.00 Voor de jeugd. 21.35
Gevarieerde muziek. 22.00 Buitenlands week
overzicht. 22.15 Gevarieerde muziek. 22.40
„Vandaag", causerie. 22.45 Avondwijding
23.00 Nieuws. 23.15-24.00 Platen.
TELEVISIE KRO
20.15-22.15 „Hart tegen' Hart", blijspel.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerberichten. 12.34
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Gevarieerde mu
ziek. 14.00 Schoolradio. 15.30 Kamermuziek
16.20 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte mu
ziek en sport. 18.00 Platen. 18.10 Discussie
18.25 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 20.15 Symphonie
orkest en soliste. 21.45 Platen. 22.00 Nieuws,
22.15 Causerie. 22.30 Platen. 22.55-23.00
Nieuws.
BBC
22.00-22.30 Nieuws, Hoe de weekbladen het
zien. Nieuwe film. (op 224 en 75 M.).
Washington en in die zeventien Zuidelijke
staten negerkinderen dezelfde openbare
school kunnen bezoeken als de anderen.
Het Oppergerechtshof baseerde zijn uit
spraak op het veertiende amendement van
de grondwet, dat gelijkheid voor de wet
voor allen voorschrijft.
Geen partij-politiek
De actie voor de gelijkheid in scholen is
op gang gebracht onder de regering van
president Truman. Eisenhower en de zij
nen hoewel tot een andere partij be
horend hebben haar voortgezet. Men
kan zeggen dat dit niet een overwinning
is voor een bepaalde politieke partij, doch
voor de liberaal-denkenden in beide par
tijen.
Het uitgangspunt in de staten, die voor
afscheiding zijn, is dit: gelijkheid is goed,
maar d'ie gelijkheid is daarom wel te ver
enigen met apartheid. Men beriep zich tot
dusverre op een uitspraak van het Opper
gerechtshof uit het jaar 1896. Die uitspraak
gold het geval van de neger Homer Adolph
Plessy, die in de staat Louisiana had plaats
genomen in een treinwagon, bestemd voor
blanken. Plessy bad geweigerd zijn zit
plaats te verlaten en was gearresteerd. Het
hof oordeelde in laatste instantie dat de
staat Louisiana het recht had negers te
weren uit bepaalde, voor blanken bestem
de, treinwagons, mits men dan maar zorgde
voor gelijke plaatsen in wagons voor ne
gers. Aldus ontstond de theorie van „ge
lijk, doch gescheiden", die men ook voor
de openbare scholen liet gelden. (Die ge
lijkheid bestond dan vaak alleen in theo
rie, maar dat is nog tot daar aan toe.)
Moderne psychologie
Earl Warren, de opperrechter van het
Oppergerechtshof, begaf zich op het ter
rein van de psychologie, toen hij de vraag
stelde: beroven wij negerkinderen ook
wanneer wij hun precies dezelfde facilitei
ten verlenen, maar de afscheiding hand-
ADVERTENTIE
FORA
met filte
American Cigarettes QC
met filter-mondstuk Oü ct.
haven van gelijke rechten? En zijn ant
woord waar het gehele hof mee instem
de was: ja, dat doen wij inderdaad.
De stelling: „gelijk, doch gescheiden"
werd daarmede verworpen. Wanneer im
mers een minderheid in het land niet vrij
om mag gaan met de meerderheid, dan mist
zij daardoor niet alleen de kans op geeste
lijke omgang, maar dan wordt .haar tevens
een minderwaardigheidscomplex opgedron
gen, dat gevolgen voor het gehele leven
moet hebben.
Geleidelijk
Het hof heeft alleen uitspraak gedaan
over lagere en middelbare openbare scho
len, maar een dergelijke uitspraak over de
universiteiten kan niet lang uitblijven. In
de herfst zal men moeten bepalen hoe het
nieuwe beginsel in de praktijk kan wor
den toegepast. Amerika is door deze eerste
principiële uitspraak over de afscheiding
in het onderwijs zo verrast, dat het wel
goed is dat men gaandeweg aan de ge
dachte went.
Sommige conservatieve Zuidelijke sena
toren hebben dingen gezegd, waar zij zich
voor moesten schamen. Senator Russell, de
bekende demoeraat uit Georgia, noemde
het Oppergerechtshof een „willoos werk
tuig" van de uitvoerende macht en senator
Eastman, een democraat uit Mississippi,
noemde dit een beslissing van een „poli
tiek hof". Ongetwijfeld zal er in het Zui
den een actie opgezet worden om staats
scholen te veranderen in bijzondere onder-
wijs-instellingen, die door hoge school
gelden meer kans hebben de afscheiding
te handhaven.
Zoals gezegd, de strijd is niet gewonnen,
maar de humanitaire elementen in Amerika
zullen door deze uitspraak van het hof
wordien aangespoord te ijveren voor de
gelijke behandeling van ieder menselijk
wezen en ten bate van de vrijheid, die de
rechtgeaarde Amerikaan zo dierbaar is.
ADVERTENTIE
5000000000000000000000000C
Dan een tocht maken op een
is een waar genot
Elk gewenst model voorradig bij
A. v. d. BOGAARD
Floresstraat 15 - Haarlem - Tel. 16548
,De gemeentebesturen zullen er goed
aan doen om bij de uitoefening van hun
vormingstaak thans zoveel mogelijk tot
uitdrukking te brengen, dat de staatkun
dige verantwoordelijkheid, waarvan ieder
zich bewust moet zijn, niet meer ophoudt
bij het nationale burgerschap, maar dat
ook het Europese burgerschap een con
crete inhoud begint te krijgen. In georga
niseerd gemeentelijk verband wordt reeds
in deze richting gewerkt: men denke aan
de instelling 'van een Europese commissie
van de Union internationale des Villes en
aan de Benelux-gemeentedagen, die sinds
enkele jaren worden gehouden."
Dit zei Dinsdag de voorzitter van
de Vereniging van Nederlandse Gemeen
ten, mr. A. J. d'Ailly, in een rede waar
mee hij de jaarvergadering van deze ver
eniging, die vandaag en morgen in
Leeuwarden wordt gehouden, opende.
Mr. d'Ailly gaf voorts een beschouwing
over de ontwikkeling der gemeentelijke
activiteit.
Na de bevrijding zijn belangrijke veran
deringen in de instelling van de burgers
ten opzichte van het bestuur waargeno
men. Het besef van collectieve verantwoor
delijkheid is in belangrijke mate versterkt,
hetgeen in het bijzonder tot uitdrukking
komt op geestelijk terrein en op het ter
rein van de internationale samenwerking.
Het doordringen van de kennis der psycho
logische verschijnselen in het openbaar be
stuur heeft tot gevolg, dat de belangstel
ling en het verantwoordelijkheidsgevoel
van de overheid voor d-e burger als persoon
toeneemt. Deze ontwikkeling kan men noe
men een ontwikkeling in de richting van
de cultuurgemeente, waarbij het begrip
cultuur in ruime zin moet worden opgevat.
Voorts moet bijzondere nadruk worden
gelegd op de bevordering van het inter
nationale contact.
Ernstige redenen voor ongerustheid be
staan er echter wanneer men zich verdiept
ADVERTENTIE
INBOUW. EN SERVICE-STATION
Nassauslraat 5 Haarlem Tel. 15220
in de vraag, of en in hoeverre de gemeen
ten op het ogenblik in staat geacht moeten
worden om op het gemeentelijk beleid
tevens het stempel van cultuur in algemene
zin te drukken. De geschiedenis van de
laatste jaren heeft immens afdoende ge
leerd, dat de gemeentelijke zelfstandigheid
niet onbezorgd kan bestaan, nu het vraag
stuk van de financiële verhouding tussen
rijk en gemeente al zolang om een oplos
sing vraagt. Een ander onderdeel van het
gemeentelijk bestuur, waar vrijwel onge
merkt een wijde kloof is ontstaan tussen
de staatsrechtelijke theorie en de financiële
practijk, is het onderdeel, dat wel wordt
aangeduid als bestuur door subsidiëring.
Laten de taken, die thans per subsidie
zijn geregeld, onderwerp gaan uitmaken
van wettelijke regelingen, die een doeltref
fende taakverdeling bevatten tussen hogere
en lagere organen, met een algemeen ge
formuleerde aanvullende regelingsbevoegd
heid voor de laatsten en een algemene kos
tenverdeling, zo mogelijk met normbedra
gen, aldus mr. d'Ailly.
Er zijn overigens nog vele terreinen,
waarop de gemeenten in de naaste toe
komst grote activiteit kunnen en moeten
ontplooien, zei mr. d'Ailly, dde onder meer
sanering en krotopruiming'noemde. Verder
vestigde hij in het bijzonder de aandacht
op de samenwerking,waarvoor sinds enkele
jaren een speciale, met zorg opgestelde,
wettelijke regeling bestaat en door welk
middel veel centralistisch onheil kan wor
den voorkomen.
DJAKARTA (Aneta) In het Garoetse
zijn deze maand negen personen aan hon
geroedeem overleden, 29 andere personen
in dat gebied moesten tengevolge van hon
geroedeem een geneeskundige behandeling
ondergaan. Dit heeft de secretaris van de
Stichting Natuurrampenfonds, de heer
Hawad'i, aan Aneta medegedeeld. Hawadi
zei, dat hongeroedeem voorkomt onder de
evacués in het Garoetse, die tengevolge van
de terreur van benden hun oorspronkelijke
woonplaatsen moesten verlaten. Op initia
tief van de regent van Garoet wordt thans
in Tarogong een grote barak gebouwd voor
de verpleging van lijders aan honger
oedeem.
Het prototype van de Fokker S-14 uit
gerust met Rolls Royce „Derwenf'-straal-
motor, van welke type vliegtuig een eerste
serie van twintig stuks in aanbouw is voor
de Koninklijke Luchtmacht, is in opdracht
van het Nederlands Instituut voor Vlieg-
tuigontwikkeling (N.I.V.) in 1953 belang
rijk gewijzigd. De wijziging heeft in hoofd
zaak bestaan uit het inbouwen van de aan
zienlijk sterkere Rolls Royce „Nene"-
straalmotor. Op deze wijze werd de be
schikking gekregen over twee versies van
de S-14, nl. de S-14-„Derwent" als les-
vliegtuig voor de eerste opleiding van
vliegers op straalvliegtuigen en de S-14-
„Nene" voor de voortgezette opleiding. Zo
blijkt uit het jaarverslag over 1953 van
het N.I.V.
In de loop van 1953 werd de keus van
de N.A.V.O. bepaald voor een standaard
lesvliegtuig voor de eerste opleiding van
vliegers op straalvliegtuigen. De S-14-
„Derwent", die meedong is afgevallen tegen
de Franse Fouga „Magister".
S-14-„Nene" veelbelovend
In het najaar van 1953 kon een begin
worden gemaakt met het beproeven van
de S-14-„Nen<e". De eerste resultaten van
het beproeven dat nog voortduurt, zijn
veelbelovend. Aan het eind van 1953 was
het prototype van de S-14-,,Nene" met
succes geprobeerd door invliegers van Ne
derland en Italië.
In 1954 brengt een groep deskundigen
van de N.A.V.O., die belast is met het uit
brengen van advies ten aanzien van het
vliegondexricht, advies uit met betrekking
tot de keus van een standaard lesvliegtuig
voor de voortgezette opleiding van vliegers
op straalvliegtuigen. Verwacht wordt dat
de S-14-„Nene" hierbij een goede kans zal
maken.
Het ligt in het voornamen enige gebou
wen in Amsterdam op de Zaterdag- en
Zondagavonden gedurende de zomermaan
den en bij officiële gebeurtenissen te ver
lichten. Door middel van schijnwerpers zal
men onder meer de Oudekerks-, de Zui-
denkerks- en de Munttoren, het front van
de Koopmansbeurs met de klokketarem, het
gebouw van het bureau voor handelsin
lichtingen, de ambtswoning van de burge
meester aan de Heerengracht, de universi
teitsbibliotheek en het Amstelhof illumine
ren.
Voorts zullen enkele bruggen worden ge
ïllumineerd. Het ligt in de bedoeling ook
speciale verlichting aan te brengen op het
Rembrandtplein, het Frederiksplein, het
Weteringcircuit, het Leidseplein en het
Leidsebosje. Bij enige bruggen zal de ver
lichting werden aangevuld met fonteinen
in de grachten. B. en W. stellen de gemeen
teraad voor hiertoe een crediet beschikbaar
te stellen van f 154.500.
B. en W. van Amsterdam hebben aan de
gemeenteraad voorgesteld aan de stichting
„Holland Festival 1954" onder te stellen
voorwaarden een subsidie te verlenen van
ten hoogste f 80.000 en tevens een bedrag
van f 15.000 beschikbaar te stellen ten be
hoeve van het geven van voorstellingen te
gen verlaagde prijzen.
Tevens hebben B. en W. voorgesteld aan
de stichting „Kunstmaand Amsterdam"
ter tegemoetkoming in haar exploitatie
tekort op de te organiseren uitvoeringen op
het gebied van muziek, toneel en ballet in
de periode van 24 Mei tot 24 Jiui een
subsidie te verlenen van ten hoogste
f 20.000.
ADVERTENTIE
spelen zenuwen een grote rol.
Een rustig examen doet U met
Mijnhardt Zenuwtabletten
Prof. mr. J. C. van Oven maakt zich blij
kens een artikel van zijn hand in het Ne
derlands Juristenblad zorgen over de capa
citeit onzer wetgevingsmachine.
„Nu men door kennisneming van die eer
ste vier boeken van het door prof. Meyers
ontworpen Burgerlijk Wetboek zich een
denkbeeld kan vormen vain de omvang en
het gewicht van dit werk, houdt men zich
het hart vast, als men er over gaat denken,
hoe dit binnen de beraamde tijd, rustig en
bezonnen, schriftelijk en mondeling, be
handeld kan worden, terwijl er bovendien
nog een lange reeks ontwerpen, van het
departement van Justitie afkomstig, ligt te
wachten. Het is immers de bedoeling, dit
alles in de Tweede Kamer af te werken
binnen de lopende zittingsperiode, dat wil
zeggen vóór het midden van 1956. Slaat
men de lijsten nog eens op, die minister
Donker in November mededeelde, dan be
seft men, dat dit spaak moet lopen, indien
de thans gevolgde werkwijze en het tot
dusver in acht genomen tempo behouden
worden.
Een klein aantal van de vermelde ont
werpen zijn wet geworden of althans in de
Tweede Kamer aangenomen, maar van
verreweg het grootste gedeelte is de schrif
telijke behandeling nog zeer .weinig ver
gevorderd, ofschoon van sommige het tijd
stip van indiening van het onftverp reeds
jaren achter ons ligt.
Dit werkprogramma zou reeds zonder
het ontwerp Burgerlijk Wetboek rijkelijk
zwaar zijn. Maar hoe zal men het, nu dit
er bij komt, kunnen afwerken binnen de
termijn van twee zittingsjaren, waarvan
het tweede onder de druk der naderende
verkiezingen van 1956 belooft te staan? Als
geen bijzondere maatregelen worden geno
men, dan komt daarvan niets terecht."
Prof. Van Oven zegt, dat zijn bedoeling
geen andere is dan bezorgdheid te uiten en
op de moeilijkheden te wijzen waarin men
dreigt te geraken met het grote plannen
makend en uitvoerend departement van
Justitie en de op de oude wijze werkende
Tweede Kamer. Br dient iets op gevonden
te worden, dat het tempo versneld wordt
zonder dat er aan de degelijkheid iets te
kort gaat komen.
ADVERTENTIE
Een vorstelijke handverzorging
Bij de Rijnlandse Betonibouwmaatschap-
pij N.V. te Delft zijn financiële moeilijk
heden gerezen. Besprekingen met credi
teuren hebben echter tot een bevredigend
resultaat geleid. Er is een commissie uit de
grote crediteuren samengesteld, welke een
plan heeft opgesteld om uit de financiële
impasse te geraken. Volgens dit plan zet
ten de crediteuren der Rijnlandse Beton -
bouwmaatscbappij een gedeelte van him
vorderingen om in cumulatief preferente
aandelen der N.V. Het restant zal geduren
de een bepaalde periode worden bevroren.
Met deze financiële reconstructie beoogt
men de gelegenheid te scheppen tot een
noodzakelijk gebleken grondige sanering
van het bedrijf. De bouwwerkzaamheden
aan de diverse objecten kunnen thans
doorgang vinden. Door de nu genomen
maatregelen is men er in geslaagd, een
deconfiture bij deze maatschappij te voor
komen.
ADVERTENTIE
VOOR
Paniek. In Thessalië, in dezelfde streek
waar 30 April 25 Grieken door een
aardbeving om het leven zijn gekomen,
heerste in de afgelopen nacht paniek.
Velen sliepen buiten. Er waren name
lijk wederom aardschokken waargeno
men. Sinds de grote aardbeving, waar
bij gehele dorpen instortten, zijn her
haaldelijk bevingen waargenomen.
Rijdende stoep. Te Jersey City in de Ame
rikaanse staat New Jersey is een „be
wegend trottoir" in gebruik genomen,
dat met een snelheid van 36 meter per
minuut 11.000 personen per uur over
een afstand van 68 meter omhoog kan
brengen naar een station. De „rijdende
stoep" gaat een helling van 10 graden
op.
Raket. Een raket van het type Viking
heeft Maandag boven het proefterrein
van White Sands in de Amerikaanse
staat Nieuw-Mexico een hoogte be
reikt van 253 kilometer. Zij bereikte
een snelheid van 6.880 km per uur.
Prijs. Het gematigde Parijse blad „Parisien
Libéré" is in het gelijk gesteld bij een
proces tegen het communistische blad
„Humanité", dat het had aangeklaagd
wegens het bericht, dat de „Parisien
Libéré" Amerikaans geld ontving als
prijs voor zijn „volgzaamheid ten aan
zien van de politiek van Ford, Rocke
feller en Dupont". De „Humanité"
werd veroordeeld tot een boete van
20.000 francs en een schadevergoe
ding van 30.000 francs alsmede publi
catie van het vonnis in de „Humanité"
en drie andere bladen.
Estafette. Maarschalk Tito heeft vandaag
zijn 62ste verjaardag gevierd. Twaalf
estafetteploegen hebben hem uit alle
delen van het land gelukwensen ge-
bracht. De twaalf lopers die de laatste
étappe naar Tito's witte paleis aflegden
overhandigden elk een oorkonde.
Aanvaard. De Turkse premier, Adnan
Menderes, heeft een uitnodiging van
de Amerikaanse regering aanvaard om
een bezoek aan Washington te brengen.
Men verwacht, dat Menderes Zondag
vertrekken zal.
Nieuw. Er zal een nieuw hof van het
Egyptische revolutionnaire tribunaal
worden gevormd ter berechting van de
12 legerofficieren en 42 burgers, die
op 28 April werden gearresteerd op
beschuldiging van pogingen om de hui
dige regering omver te werpen. Dit
hof zal waarschijnlijk Zaterdag met
zijn werkzaamheden beginnen.
Eén dag. In Zweden is een huis ontworpen
dat 25.000 gulden kost en dat in één
dag kan worden opgetrokken. Het huis
dat bestaat uit vier kamers, een hall,
een keuken en een grote kelder,
is grotendeels uit poreus beton ver
vaardigd dat ter plaatse gegoten wordt.
Het huis is cirkelvormig en heeft een
grondoppervlakte van 100 vierkante
meter.
Veroordeeld. Bruno Sniegowski, een kan
toorbediende geboren uit Poolse ouders
in het Ruhrgebied, die zowel de Poolse
als West-Duitse nationaliteit bezit, is
door het federale gerechtshof te Karls
ruhe wegens spionnage tot vijf jaar
dwangarbeid veroordeeld. Hij was be
schuldigd van het copiëren van gehei
me West-Duitse documenten ten be
hoeve van de Poolse geheime dienst.
Gebeuren. Duizenden Italianen zijn Maan
dag moe naar hun werk gegaan, na de
hele nacht gewacht te hebben op het
vergaan van de wereld, dat volgens
geruchten om twaalf uur zou gebeu
ren. In Casale Monferrato sprong een
69-jarige man van een spoorbrug om
„als het nu eenmaal toch moest gebeu
ren, er maar vlug een einde aan te
maken". Vele mensen gingen te biecht
in het weekeinde en een groep vrou
wen trachtte de zegen van de Paus te
krijgen in het Vaticaan.
Apartheidspolitiek. De Zuid-Afrikaanse
Senaat heeft met 25 tegen 15 stemmen
een wet aangenomen, waarin wordt be
paald dat ongeveer zestigduizend in
heemsen uit de achterbuurten van
Johannesburg nieuwe huisvesting bui
ten de stad krijgen. De wet werd inge
diend door de minister van Naturellen-
zaken, Hendrik Verwoerd, voorstander
van de apartheidspolitiek.
Plaag. In Berlijn zijn milliarden vliegende
bladluizen een plaag voor de bevolking
geworden. Voetgangers moeten de lui
zen uit hun haren en van hun gezicht
strijken en autobestuurders van tijd tot
tijd hun voorruit afvegen om veilig
verder te kunnen rijden.
8. „Gelukgewenst, goede man. de operatie
is geslaagd", zei Jolliepop. „Uw gasfornuis
is volkomen hersteld". „Zo", zei de klant,
die zich niet langer kon beheersen, „hoe
pel dan maar gauw op! Ik heb genoeg van
jullie dikdoenerij!" Zonder zich te ver
waardigen hierop antwoord te geven
schreed Jolliepop met Panda heen. „Bah",
zei de klant, hen naogend, „die twee werk
ten gewoon op mijn zenuwen!" Wat is er
mannie?", vroeg zijn vrouw, die hem bij
de deur aantrof, waarom kijk je zo boos?"
Loodgieter Panda en zijn knecht waren
hier, om het gasfornuis te repareren", ant
woordde hij, „maar ze deden, voor den
drommel net, alsof ze chirurgen waren, die
een patiënt opereerden! De kwasten!" „Gut,
gut, hoe bestaat het", zei zijn vrouw en
zij haastte zich naar haar vriendin, juf
frouw Kwebbel, om het nieuws te vertel
len. „Panda de loodgieter denkt, dat hij
een chirurg is", zei ze, „eerstdaags opereert
hij nog zijn klanten, let op m'n woorden!"
„Wat ééénig luguber!", riep juffrouw
Kwebbel en even later vertelde zij aan
haar kennissen, dat loodgieter Panda een
gevaarlijk waanidee had gekregen; dat hij
zijn klanten opereerde, enz., enz., enz. Dit
was natuurlijk minder goed voor Panda's
jong loodgietersbedrijfje.
WE WETEN dat de burgers van Rhodos
uit dankbare herinneriSg aan het feit dat
zij ontkwamen aan het strafgericht dat de
Macedoniërs hun in het jaar 307 v. Chr.
hadden bereid, een geweldig beeld hebben
opgericht ter ere van hun beschermgod
Helios, die we kunnen gelijkstellen met de
Griekse Apollo. De Kolos, zoals dit wereld
wonder in latere eeuwen zou heten, was
het werk van Chares uit Lindus, die er
12 jaar aan werkte (van 292 tot 280 v.
Chr.), maar de maker, noch de mensheid
heeft aan dit beeld veel plezier
beleefd. Het verhaal gaat, dat
Chares na het voleinden van
zijn taak een fout in zijn be
rekeningen ontdekte en zelf
moord pleegde. Of de fout van
ernstige aard is geweest, valt
moeilijk te zeggen. Zij die de
Kolos hebben gezien, verkla
ren dat het niet alleen het grootste, maar
ook het meest, volmaakte beeld van een
menselijke gestalte was dat ooit werd ver
vaardigd.
Het beeld bestond uit brons, dat in vor
men werd gegoten en in gedeelten werd
opgericht op een in de haven geplaatst fun
dament. De kolossale benen waren van
binnen met metselwerk versterkt om het
gewicht van het lichaam te kunnen torsen,
en van binnen liep een wenteltrap van de
voeten naar het hoofd. Van de 'kruin tot
de voeten werden 70 voorarmslengten ge
meten, zodat het beeld ongeveer 31,5 m.
hoog is geweest. De gangbare mening dat
het beeld wijdbeens de haveningang van
Rhodos overspande, mist iedere grond. Ten
eerste maken de afmetingen van het beeld
deze veronderstelling onmogelijk, maar
bovendien heeft niet één van de oude
schrijvers het beeld aldus beschreven.
Voorts ware dit toch wel een hoogst on
artistieke houding geweest, in het bijzonder
voor de Griekse beeldhouwers, die toch
wel enige aesthetische zin bezaten.
Hoe het ook zij, veel genoegen heeft nie
mand van dit wereldwonder beleefd, want
56 jaar na de voltooiing kwam de Kolos
door een aardbeving te vallen en kon niet
meer loorden opgericht. Maar zelfs de
neergestorte reus verwekte nog vele eeu
wen lang de verbazing en bewondering
van de toeschouwers. De Romeinse ge
schiedschrijver Plinius vertelde dat „wei
nige lieden de duim met de armen kunnen
omvatten, en de vingers
zijn groter dan de meeste
standbeelden. Waar de lede
maten gebroken zijn, ziet
men grote gapende holten
in het inwendige. Ook ziet
men grote massa's rots
steen, met behulp waarvan
de kunstenaar het beeld bij
het oprichten in balans wist te houden".
Het schijnt dat de Kolos (of de restan
ten daarvan) bijna 900 jaar ter aarde heeft
gelegen. Want toen de Arabieren in het
jaar 672 zich van Rhodos meester maak
ten, verkochten zij het metaal aan een
Joodse opkoper die naar men zegt
met negenhonderd kameelvrachten de
330.000 kilo brons wegvoerde. Thans weet
niemand zelfs meer de plek aan te wijzen
waar het beeld van Helios heeft gestaan;
het moet ergens in de buurt van het tegen
woordige fort St. Nicolaas hebben geprijkt,
welk fort een overblijfsel is uit de dagen
toen de Johanniter ridders de haven be
waakten. Maar deze vage aanduiding is
dan ook alles wat tegenwoordig nog van
de bronzen Kolos kan worden aangewezen.
Nu we toch op zoek zijn naar verloren
geraakte spullen, moeten we ook eens de
vraag stellen, waar de inhoud van een
holle boom eigenlijk blijft.
Daarover Vrijdag.
H. PéTILLON,
