Prins Bernhard en Prins Bertil
bij opening kogellagerfabriek
Enorm grote belangstelling
voor Holland Festival
Agenda voor
Haarlem
Eisen van twee en vier jaar
in de Plurifort-zaak
Oost-Duitse ex-minister tot 15
jaar dwangarbeid veroordeeld
Bollenexport naar Amerika
liep terug; wel meer kwekers
Kind kroop in kooi van
grote circusleeuw
Officier: ,Een doolhof van knoeierijen"
Werkgelegenheid voor
120 arbeiders
Het is gewoon een lieve lust om te wassen
V
Toe is het ontstaan?
Rotterdamse advocaat
in verzekerde bewaring
EEN EEUW GELEDEN
WOENSDAG 9 JUNI 1954
3
Kunstenaars keken naar kijkers
Het werd met moeite van
luimige gastheer bevrijd
Man trachtte vrouw te
vergassen; eis 12 jaar
Herstel van oude gebouwen
op Schouwen en Duivel and
Hoogverraad en spionnage
van zes C.D.Ü.-ers
Tot meineed aangezet
Faillissementen
Dit woord:
PARLEVINKEN
Toekenning van fictieve
diensttijd aan onderwijzers
Jaarverslag Bedrijfschap voor Sierteeltproducten:
Oud-onderofficieren
vergaderen in Haarlem
Voorj aarsmarkt bracht
een bedrag van 1300 op
Uit de Opregte Haarlemsche
Courant van 9 Junij 1854
Op een zeer ongewoon tijdstip, namelijk
des avonds om elf-uur, hield het bestuur
van het Holland Festival gisteren een
persconferentie, die een strikt informeel
karakter droeg en ook door talrijke kun
stenaars werd bezocht, solisten van de
Nederlandse Opera en eerste krachten van
do Nederlandse Comedie voornamelijk.
Maar niettemin had de algemeen-secre
taris Peter Diamant wat aardig nieuws
voor deze gelegenheid bewaard, onder
meer de mededeling, dat het gezelschap
van het Burgtheater uit Wenen voor de
voorstellingen van „Liebelei" vain Arthur
Schnitzler met de bekende filmster Hans
Moser is versterkt.
De belangstelling voor dit Holland
Festival, met zijn inderdaad bijzonder at
tractieve programma, is groter dan ooit.
Het aantal schriftelijke bestellingen van
plaatsbewijzen is tweemaal zo groot als
verleden jaar. In totaal is er bij de voor
koop reeds voor vijfentwintigduizend gul
den omgezet! Deze belangstelling geldt
alle manifestaties, de Nederlandse zo goed
als die van de Scala uit Milaan, van Jean
Vilar met zijn Théatre National Populaire
uit Parijs of het Sadler's Wells Ballet uit
Londen., de kamermuziekavondeu niet
uitgesloten. Zoveel hotelkamers zijn reeds
door bezoekers, vooral buitenlandse, voor
de festivaldagen besproken, dat de leden
van het Engelse ballet de eerste nacht van
hun verblijf in ons land aan boord van de
boot in Hoek van Holland zullen moeten
doorbrengen. Pas de avond voor de pre
mière op 18 Juni vinden zij in Scheve-
ningen op normale wijze logies.
Talrijke vertegenwoordigers van buiten
landse kranten en radio-stations zullen
vele manifestaties in het Holland Festival
bijwonen. Onder hen bevindt zich ook
James Fassett van het Columbia Broad
casting System uit New York, die weder
om drie programma's van anderhalf uur
zal samenstellen die „van kust tot kust"
worden uitgezonden. Deze uitzending
wordt door het CBS bij wijze van hoge uit
zondering voor eigen rekening genomen
en dus niet aan een adverteerder ver
kocht. Ook de Nederlandse Radio en tele
visie laten zich uiteraard niet onbetuigd.
Tussen twee haakjes: op het concert van
het Radio Philharmonisch Orkest zal niet
Walter Giesqking, zoals was aangekon
digd, doch Robert Weiss solist zijn. Hij
speelt een pianoconcert van Mozart.
Als laatste nieuws deelde mi\ P. Mijkse-
naar namens het gemeentebestuur van
Amsterdam mede, dat het Holland Fes
tival op Maandag 14 Juni geopend zal
worden met een voor-voorstelling van
„Electra" van Sofocles in de vertaling van
dr. P. C. Boutens onder regie van Ton
Lutz en met de muziek van Alphons
Diepenbrock, door het orkest van de
Nederlandse Opera te spelen. Deze gala
avond, gevolgd door een receptie van B.
en W. in de foyer is alleen toegankelijk
voor de zeshonderd genodigden, onder
wie zich de ministers Cals, Luns, Suurhoff
en Zijlstra, benevens de ambassadeurs
van Italië, Rusland en vele consuls zullen
bevinden, alsook de burgemeesters van
alle gemeenten, waarin zich onderdelen
van het Holland Festival afspelen.
Troostprijzen
Te middernacht werd de persconferen
tie opgebroken en trok het hele gezel
schap met onder anderen de dirigent
Alexander Krannhals, de regisseur Johan
de Meester, de zangeressen Gré Brouwen-
stijn (net terug uit Bayreuth) en Annie
Delorie, de zangers Guus Hoekman, Paolo
Gorin en Siemen Jongsma, de actrice El
len Vogel en vele anderen in de stro
mende regen naar de Stadsschouwburg
om getuige te zijn van het aanbieden van
geschenken aan de eerstgekomenen voor
de plaatsbespreking. Tien Theaterjaar
boeken, tien plaatsbewijzen voor voor
stellingen van de Nederlandse Comedie
en een première-abonnement voor de
Nederlandse Opera in het volgende sei
zoen werden toegewezen als troost voor
de moeite om urenlang in een ligstoel of
op een krukje onder de peristyle van de
Stadsschouwburg door te brengen ten
einde bij de opening van de kassa's
(hedenmorgen) de beste goedkope plaat
sen te kunnen bemachtigen.
Om twaalf uur 's nachts was het aantal
opofferingsgezinde gegadigden, jonge men
sen vooral, meest studenten, gegroeid tot
118. De hoofdprijs was evenals verleden
jaar voor Sonja van Praag, die behalve
een Opera-abonnement een omhelzing
door Peter Diamant in ontvangst mocht
nemen. Zij arriveerde Maandagnacht om
11.50 uur en het eerste, dat zij verklaar
de, was: „Het spijt me, het is wat later
geworden dan ik gedacht had!" De jarige
Johan Bendien, directeur van de Stads
schouwburg, zei in een korte toespraak
dat hij eerst van zins was geweest de tijd
voor de wachtenden te korten door „De
overwintering op Nova Zembla" van Tol-
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL 13439
FERD. BÖLSTR.'48 ADAM-TEL. 717162
Tweka Lastex Badcostuums ƒ17.50
WOENSDAG 9 JUNI
Minerva: „De mooiste tijd van je leven",
alle leeft., 8.15 uur. Palace: „De banneling
van Eallentrae", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Roxy:
„Road to Zanzibar", alle leeft., 8 uur. Frans
Hals: „Jungle Jim in de Koppensnellersval-
lei", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Lido: „Chaidie
Chaplin's Festival", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
City: „Uit een andere wereld", 14 jaar, 7 en
9.15 uur. Luxor: „The beggar's Opera", 14
jaar, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „De grote
Caruso", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
DONDERDAG 10 JUNI
Zuiderkapel, Zuiderstraat: J. Sevensma, 8
uur. Minerva: „De mooiste tijd van je leven",
alle leeft., 8.15 uur. Palace: „De banneling
van Ballantrae", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9 15 uur
Roxy: „Road to Zanizbar", alle leeft., 2.30
en 8 uur. Frans Hals: „Jungle Jim in de
Koppensnellersvallei". 14 jaar, 2.30, 7 en 9.15
uur. Lido: „Charlie Chaplin's Festival", alle
leeft., 2. 4.15. 7 en 9.15 uur. City: „Uit een
andere wereld", 14 jaar. 2.15. 7 en 9.15 uur.
Luxor: „The beggar's Opera", 14 jaar, 2, 7
en 9.15 uur. Rembrandt: ..De grote Caruso
alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 ur
lens voor te dragen. Doch in plaats daér-
van bood hij bladen vol belegde broodjes
en kopjes warme koffie aan, voor welk
hartelijk gebaar hij met luide toe
juichingen werd beloond.
Perschef Johan Elsendoorn organiseer
de vervolgens als een geroutineerde
standwerker een wedstrijd: hoeveel mede
werkenden zijn er in totaal aan het Hol
land Festival en hoeveel manifestaties
hebben er plaats? De antwoorden: ruim
2500 en 101 waren spoedig gevonden en
ook voor de gevers daarvan waren prijzen
beschikbaar. En om zich niet te hoeven
vervelen konden de toekomstige festival
kijkers de rest van de nacht besteden met
het bedenken van slagzinnen of limericks,
die vandaag door de dichters .Ed. Hoornik
en Bert Voeten beoordeeld zullen worden.
Uit het voorgaande mag men echter niet
opmaken, dat er voor de voorstellingen
in het Holland Festival geen plaatsen
meer beschikbaar zijn. Want natuurlijk is
nog lang niet alles uitverkocht.
Hoe druk het was onder de peristyle van
de Amsterdamse Stadsschotiwburg en hoe
gezellig de wachtenden het zich (met lig
stoelen en thermosflessen) poogden te ma
ken, hoewel de regen bij vlagen doende was
de nachtelijke pret te verstoren.
Het personeel van het thans te Ooster
beek optredende Grand Cirque Internatio
nal, heeft Dinsdagmiddag een hachelijk
kwartiertje beleefd. Tijdens het opbouwen
van de tenten kroop het 4-jarig meisje A.
van M. in de grote kooi met leeuwen van
de heer Althoff. Het kind streelde één der
leeuwen over zijn manen. Toen de oppas
ser, die door een der kinderen op de ge
dragingen van het meisje was geattendeerd,
de kooi echter wilde openen om het kind
te bevrijden, begon de leeuw zo kwaadaar
dig te grommen, dat men voor het leven
van het kind vreesde. De dompteur B. Alt
hoff, die inmiddels was gewaarschuwd,
riep het kind toe dat zij voorzichtig de kooi
moest verlaten, omdat de leeuw gevaarlijk
was. Het kind scheen dit echter niet te be
grijpen. Bovendien was de leeuw voor de
kooideur gaan staan, zodat men het kind
niet meer kon bereiken.
Eindelijk gelukte het de heer Althoff de
leeuw, die de toegang tot de kooi versper
de, naar de- achterwand van de kooi te
drijven. Daarna kon hij de kooi binnengaan
om de leeuw in bedwang te houden. Het
meisje, dat was gaan schreien, kon toen
door de oppasser uit de kooi worden ge
trokken. Het had slechts een schram op
haar been opgelopen, veroorzaakt door een
der nagels van de leeuw, die ze had ge
streeld.
Dinsdag heeft de Maastrichtse rechtbank
de behandeling van de Plurifort-zaak
voortgezet met het onderzoek naar de ten
laste gelegde verduistering van goederen
ter waarde van vele duizenden guldens uit
de zogenaamde J. en H.-winkels in de Lim
burgse mijnstreek. Deze onderneming had
den de gebroeders J. en H. Th. uit Sittard
opgericht, toen het met de textielhandel
van Plurifort scheef ging en het faillisse
ment voor de deur stond. De J. en H.-win-
kels waren door H. Th. gesteld onder lei
ding van de 42-jarige koopman J. J. S. uit
Spekholzerheide, een vroegere mijnwerker
en na 1944 bewaker van een politieke
delinquentenkamp te Kerkrade, waar H.
Th. de kampbewaker ook had leren kennen.
Aan Th. was ten laste gelegd een aantal
verduisteringen van goederen die door de
Kerkraadse koopman H. W. in consignatie
waren geleverd aan de J. en H.-winkels.
V/egens het niet verschijnen van enkele ge
tuigen werd de verdere behandeling van
deze zaak aangehouden tot 15 Juni.
De officier van justitie hield daarna
requisitoir in de Plurifortzaken, welke de
vorige week behandeld waren. Het ging om
manipulaties met honderdduizenden gul
dens, waarvan in het bijzonder een N.V.
uit Rotterdam met een schadepost van
enkele tonnen de dupe werd. Bovendien
v/aren ongeveer 960 afbetalingsklanten van
Plurifort benadeeld, omdat zij in goed ver
trouwen een wissel voor het volle bedrag
Hedenmiddag heeft de minister van Eco
nomische Zaken, prof. dr. J. Zijlstra, de
kogellagerfabriek van het Zweedse S.K.F.-
concern te Veenendaal geopend, een nieuwe
precisie-metaalindustrie, die aan 120 arbei
ders werkgelegenheid zal verschaffen. De
opening werd bijgewoond door Prins Bertil
van Zweden en door Prins Bernhard.
de voortbrenging van nieuwe artikelen en
het exploreren van nieuwe markten ter
hand te nemen. Juist die overwegingen
hebben zijn waardering voor de vestiging
van dit nieuwe bedrijf zozeer versterkt."
De officier van justitie bij de Haagse
rechtbank heeft 12 jaar gevangenisstraf
met aftrek geëist tegen de 28-jarige in
structeur van een auto-rijschool J. J. P.
van de P. uit Den Haag wegens poging tot
moord op zijn echtgenote. In de nacht van
27 op 28 Maart 1953 had verdachte vol
gens de tenlastelegging de deur van de
slaapkamer met dweilen dichtgemaakt en
de gaskraan opengezet. Zijn vrouw werd
echter wakker en ondervond geen nadelige
gevolgen.
Op 10 November 1953 had de rechtbank
deze zaak reeds behandeld, maar haar
aangehouden voor het inwinnen van een
tweede psychiatrisch rapport en een rap
port van een deskundige. Onderzocht zou
moeten worden hoeveel gas er zich in de
kamer bevond en of deze hoeveelheid ge
noeg was om een mens te doden. Drs. A.
H. Witte van het gerechtelijk laboratorium
had de proeven genomen. Na vier uur was
er een maximum hoeveelheid koolmono-
xvde in de kamer geweest, voldoende om
een mens bewusteloos te maken, maar hij
kon niet zeggen of hierdoor een mens kon
worden gedood. Het was een grensgeval.
Dr. Baan, de psychiater, kwam in zijn
rapport tot volledige ontoerekeningsvat
baarheid, dit in tegenstelling tot het eerste
rapport van dr. Wijchers. Dr. Baan con
stateerde, dat verdachte in een zodanige
affecttoestand had gehandeld, dat van
voorbedachten rade geen sprake was. De
officier van justitie hield vast aan he.
eerste psychiatrische rapport en bleef bij
de eis van twaalf jaar met aftrek. De vei-
dediging voerde onder meer aan dat van
recidive geen sprake zou zijn, want de
echtscheiding was reeds uitgesproken.
ADVERTENTIE
De minister herinnerde er in zijn toe
spraak aan, dat de ontwikkeling van dit
initiatief van het S.K.F.-concern vooral
ook zijn ambtsvoorganger ter harte ging.
Ook hij wilde thans getuigen van het grote
belang, dat hij aan het nieuwe project hecht. van
De minister zei voorts onder meer: „On
der invloed van een zeer gunstige conjunc
tuur loopt het investeringspeil weer op,
terwijl het aantal werklozen sterk is ge
daald. Zelfs is op sommige plaatsen in ons
land eerder sprake van een tekort aan ar
beidskrachten dan van een teveel." Hij
wilde echter waarschuwen tegen een te
groot en ongemotiveerd optimisme, als zou
de industrialisatie als urgent probleem, al
thans voorlopig, van de baan zijn. Het in-
dustrialisatievraagstuk is een probleem,
waarvan men de oplossing niet op kortere
maar op langere termijn moet beschouwen.
„Men moet zich realiseren, dat zich elk
jaar in de komende decennia opnieuw
tienduizenden jongeren zullen aanmelden
om werk in het bedrijfsleven te vinden. De
uitbreiding van onze industrie en export,
die daarvoor nodig is om de arbeidskrach
ten op te vangen, zal niet voortdurend
kunnen worden gevonden in de traditionele
producten en op de traditionele afzetmark
ten. Men zal er op bedacht moeten zijn
ANDAAG deed ik de kinder-
was met Castella Parels, 't Is
gewoon een lieve lust om te wassen.
Vlekken zaten er niet meer in. Zij
waren verdwenen als sneeuw voor
de zon. In een ogenblik was miin
was klaar en geen nare zeepvlekken
meer. Bij ieder die
een sneeuw
witte was houdt,
beveel ik Castella
Parels aan.
Zo schrijft ons één van de vele tiendui
zenden huisvrouwen die opgetogen zijn
over de snelle en fantastische resultaten,
die zij bereiken met Castella Parels, het
wasmiddel van de nieuwe tijd.
U vliegt nu door
de was heen.'
Castella Parels strooit men zo in het wa
ter en direct ontstaat verrukkelijk schuim.
Geen papje vooraf te maken! Alle vuil
trekt enorm snel uit het goed: in paniek
vluchten de vuilste vlekken. Eén maal
spoelen is genoeg. Door de veel kortere
behandeling gaat het goed veel langer mee"
hier is nu eindelijk
eens een 100 veilig
wasmiddel.
En U staat versteld
van de blankheid, de
helderheid en de zacht
heid van alle goed.
dat U behandelt met Castella Parels.
Volg de beste raad. die U ooit werd ge
geven: haal nog vandaag Castella Parels
(47 ct. per pak) in huis!
Vele historische bouwwerken op Schou-
wen-Duiveland hebben ernstig geleden van
de watervloed, die het eiland zo lang over
spoelde.
Pogingen worden aangewend tot het
vormen van een fonds voor restauratie van
de kerk te Brouwershaven, waarvoor in
middels van particuliere zijde 10.000 is
bijeengebracht. Ook Dreischor heeft nu een
plan tot restauratie van kerk en toren,
waarvoor de gemeente reeds 5.000 op de
begroting uittrok.
In Zierikzee werd de gémeente na veer
tien jaar onderhandelen eigenaar van het
Tempelierenhuis, een uit de 13de of 14cle
eeuw daterend pand, dat dringend restau
ratie behoeft. Verder besloot de gemeente
raad subsidie te verlenen voor de herbouw
van het Vrijpoortje en het daaraan gren
zende pand „De witte Swaen", die beide
door het water werden vernield. Ook werd
subsidie verleend voor de restauratie van
de gasthuiskerk.
De stichting Nieuw-Schouwen en Duive-
land overweegt de aankoop van het beken
de slot Moermond te Renesse. Het werd tot
1 Februari 1953 bewoond door de eigenaar,
de heer Vriesendorp van Renesse, die zich
na de ramp elders heeft gevestigd. Men wil
het slot inrichten tot museum. Wanneer de
koop tot stand komt is ook restauratie
waarschijnlijk te verwezenlijken, dank zij
toezeggingen van het ministerie van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen en de
provincie.
BERLIJN (Reuter) De Oost-Duitse
radio-omroep heeft gemeld dat de voor
malige Oost-Duitse minister van Buiten
landse Zaken, George Dertinger, tot vijf
tien jaar dwangarbeid is veroordeeld. Vol
gens de omroep heeft voor het Oost-
Duitse opperste gerechtshof „een door
Dertinger geleide bende samenzweerders
terechtgestaan" die de Oost-Duitse repu
bliek te gronde wilde richten, de verrich
tingen der regering van arbeiders en boe
ren teniet doen en de toestand van uitbui
ting door monopolisten, grondbezitters en
fascisten herstellen".
Dertinger is lid geweest van de Oost-
Duitse Christen-Democratische Unie
(CDU), die geheel onder invloed van de
communistische S.E.D. (socialistische een
heidspartij) is gekomen. Hij werd in Ja
nuari 1953, bij het verlaten van een diner,
dat hij vooraanstaande Oost-Duitse poli
tici en diplomaten had aangeboden, gear
resteerd. In een officiële Oost-Duitse ver
klaring werd gezegd: „Ex-minister Der
tinger is een vijand van de staat, die m
dienst stond van spionnagediensten der
imperialisten".
Volgens de tenlastelegging heeft Der
tinger met Otto Lenz een voormalige
West-Duitse staatssecretaris en thans
raadgever van bondskanselier Adenauer
„een plan ontworpen om de Oost-Duitse
regering omver te werpen".
„De samenzweerders hebben sinds 1946
aan de Britse en Amerikaanse geheime
diensten gegevens verschaft over sterkte
en legering van eenheden der Oost-Duitse
volkspolitie. Ook gaven zij inlichtingen
over de Sovjet-Russische bezettingstroe
pen en de Oost-Duitse economie", aldus de
omroep
Dertingers medebeklaagden waren de
voormalige staatssecretaris van Justitie dr.
Helmut Brandt, eveneens een belangrijke
figuur in de C.D.U., die tien jaar kreeg,
een voormalige secretaresse van Der
tinger, Itse Bubner, die elf jaar kreeg en
een gepensionneerde rechter uit West-
Berlijn Eberhard Plewe, die op beschuldi
ging van het onderhouden van betrek
kingen met de West-Duitse C.D.U. tot
dertien jaar werd veroordeeld. Voorts
werden nog twee functionarissen van de
C.D.U. veroordeeld: Jeutzsch tot 7 en me
vrouw Ziunser tot 3 jaar.
Politieke waarnemers te West-Berlijn
verwachten, dat nu de voormalige minis
ter van Justitie Max Fechner, een voor
malig socialist, en de oud-minister voor
Bevoorrading Karl Hamann, voormalig lid
van de C.D.U., zich moeten verantwoorden.
van het verschuldigde hadden getekend en
daardoor verplicht konden worden het volle
bedrag van de aankoop boven de reeds be
taalde afbetalingen te betalen.
Tegen de 39-jarige koopman H. Th. werd
wegens bedriegelijke bankbreuk en ver
duisteringen twee jaar gevangenisstraf ge-
eist. Hij zal nog terechtstaan voor andere
feiten.
Tegen zijn broer, de 31-jarige J. Th., een
ex-hoofdagent van politie, die als directeur
in de Plurifortzaak voor zijn broer was op
getreden, en die verantwoordelijk werd
gesteld voor het bedrog ten opzichte van de
afbetalingsklanten, werd wegens oplichtin
gen en verduisteringen twee jaar en wegens
bedrieglijke bankbreuk nogmaals twee jaar
geëist.
De officier sprak van „een doolhof van
knoeierijen" en zei dat de verdachten niet
inzien hoe ernstig de door hen gepleegde
feiten zijn. Het nadeel dat zij aan velen
hebben berokkend, is op enkele tonnen be
cijferd.
Mr. H. Sanders uit Maastricht hield een
pleidooi, dat enkele uren duurde.. Hij
achtte een deel van hetgeen ten laste was
gelegd op juridische gronden niet bewezen.
Ten aanzien van de bedrieglijke bankbreuk
meende hij dat in vele gevallen geen
schade is veroorzaakt. Hij concludeerde dat
zijn cliënten voor het grootste deel der ten
lastelegging vrijgesproken zullen moeten
worden.
Op 22 Juni zal de rechtbank uitspraak
deen.
Bij beschikking van de Haarlemse recht
bank werd gehomologeerd het aecoord. aan
geboden in het faillissement van J. W. de
Jong, wonende te Zaandam. Frans Hals
straat 31 en aldaar aan de Golofkinstraat 71
handelende onder de naam Firma A. de Jong.
Rechter-commissaris. mr. H. J. Ferwerda.
Curator mr. H. S. J. M. Felhoen KraalOtto,
advocaat en procureur te Wormerveer.
Door het verbindend worden van de slot-
uitdelingslijst is geëindigd het faillissement
van C- S. Weenink, weduwe van C. van der
Giessen, houdster van een zomerbedrijf, wo
nende te Haarlem, Schotersingel 77. Rechter
commissaris mr. N. Reeling Brouwer. Cura
tor mr. W. Glastra, advocaat en procureur
te Haarlem.
Dinsdag zijn geen faillissementen uitge
sproken.
In allerlei verschillende betekenissen
komt men parlevink en parlevinker te
gen: men noemt een bepaalde vink zo,
maar ook iemand die een vreemde taal
radbraakt en eveneens een sjacheraar,
iemand die een handeltje drijft en
daarmee rondtrekt. Waarschijnlijk is:
een taal gebroken spreken de oudste
betekenis. Daaraan kan invloed van
Frans: parler niet vreemd zijn. De bete
kenis: leurder, scharrelaar is dan ont
staan doordat zich onder de rondtrek
kende kooplui veel vreemdelingen be
vonden. Ook kan het oudere parlesan
ten: vloeken en tieren, maar ook: luid
ruchtig en langdurig praten, invloed
hebben gehad. Multatuli heeft parlesan
ten verklaard uit het Spaanse para los
santos: bij de heiligen.
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft schriftelijk geant
woord op vragen van het Tweede Kamer
lid de heer Roosjen betreffende het toe
kennen van een fictieve diensttijd aan be
zitters der onderwijsakte, die naar het la
ger onderwijs zijn overgegaan. De heer
Roosjen had gevraagd of hij wist dat tal
van gemeentebesturen er niet toe durven
overgaan, bij de salarisberekening van be
zitters der onderwijsakte, die naar het la
ger onderwijs zijn overgegaan, de toege
zegde fictieve diensttijd in aanmerking te
nemen, omdat zij in onzekerheid verkeren
met betrekking tot de datum van inwer
kingtreding der desbetreffende regeling.
Voorts had hij gevraagd of de minister be
reid was te bevorderen, dat bedoelde on
zekerheid zo spoedig mogelijk wordt weg
genomen, opdat de gemeentebesturen en
schoolbesturen in staat zijn, ds hierbij be
trokken onderwijzers het hun toekomende
salaris ten volle uit te betalen.
Beide vragen worden door de minister
bevestigend beantwoord. Een koninklijk
besluit tot een daartoe strekkende wijzi-
g;ng in het Bezoldigingsbesluit Burgerlijke
Rijksambtenaren 1948 is in een vergevor
derd stadium van voorbereiding.
Tot gewoon hoogleraar in de faculteit
der wis- en natuurkunde aan de rijksuniver
siteit te Groningen is benoemd dr. L. Tin
bergen. thans lector, om onderwijs te geven
in de beschrijvende dierkunde.
(Van onze correspondent in de bloembollenstreek)
Het jaarverslag van het Bedrijfschap voor Sierteeltproducten biedt steeds weer een
geweldige hoeveelheid cijfers ter bestudering aan. Wat de bloembollen betreft, staat
er naast veel verheugende zaken een vermeld, die reden tot bezorgdheid geeft. De
export van bloembollen naar Amerika loopt, ondanks alle reclame, terug. Dit jaar
hebben de gladiolen de totaal cijfers iets omhoog kunnen brengen, maar de
f 1.042.071,77 die volgens het verslag van het Centraal Bloembollen Comité is uit
gegeven aan reclame in de V.S., is niet teruggekomen. In 1952 werd er namelijk
voor f 39.100.000 aan bloembollen uitgevoerd en in 1953 voor f 38.252.000.
De gladiolenexnort steeg van f 3.344.000 naaleiland Jersey is een teruggang te con-
tot f 5.335.000. Ook het aantal kwekers is stateren, van 334.000 gulden naar 224.800.
De recherche te Rotterdam heeft de 48-
jarige advocaat mr. G. de B. uit Rotter
dam aangehouden en in verzekerde be
waring geteld.
Mr. De B. wordt ervan verdacht, twee
getuigen in een zaak, die onlangs voor de
Verkeerskamer te Rotterdam heeft ge
diend, te hebben geïnspireerd tot het on
der ede afleggen van een onjuiste verkla
ring. Het betrof hier een zaak tegen een
autobestuurder die onder invloed van
sterke drank door de Maastunnel gereden
zou zijn.
Deze getuigen schijnen ter terechtzitting
verklaard te hebben, dat niet de verdachte
achter het stuur had gezeten. Tegenover
de politie zouden deze getuigen hebben be
kend, op de terechtzitting een valse ver
klaring te hebben afgelegd.
weer gQstegen. Op 31 December 1953 ston
den er 9.064 ingeschreven wat een toe
name van 176 betekent. Het aantal expor
teurs was op die tijd 604, dat is 12 meer
dan het jaar daarvoor.
Globaal kan worden gezegd, dat de
bloembollenbedrijven groter worden. Deze
stijging is het sterkst in de groep van
kleine kwekers met een grondbezit tot 1
ha. De gemiddelde grootte van deze be
drijven neemt toe, terwijl die van de al
lergrootsten en van de middengroepen aan
het afnemen is. De nivellering, waaraan
men zou kunnen denken loont zo'n vaart
echter niet, want in 1952-'53 waren er
7760 kwekers die minder dan één ha be-
teelden en slechts 97 die meer dan 5 ha
bloembollen hadden. Deze 97 vormen ech
ter een zeer belangrijke groep. Zij hebben
25.04 van het beplante areaal. Van hen
hebben er bovendien nog 73 een export
bedrijf.
Het verslag geeft ook een overzicht van
de export van de hoofdsoorten. Enorme
cijfers zijn dat want in 1953 werd de we
reld verblijd met bijna 74 millioen hya
cinten, 660 millioen tulpen, vroege en late,
en 110 millioen narcissen. Het totale ge
wicht was 53.848.000 kg en bracht 143 mil
lioen gulden op. Daar was 4322 ha grond
mee gemoeid.
De samenstellers van het jaarverslag ci
teren de bloembollen-exDorteurs: „De
wens van vele exporteurs is er op gericht
binnen afzienbare tijd een export van
f 200.000.000.te bereiken De vraag is of
dit bereikbaar is. Zeker wanneer de thans
nog bestaande belemmeringen, veroor
zaakt door meestal te kleine invoercontin
genten. worden weggenomen, dient deze
vraag bevestigend te worden beantwoord".
Van vet naar klaverzaad
Een merkwaardige passage vormt het
verslag van de handel met Frankrijk. Er
werd een transactie afgesloten, waarbij
Nederland frs. 110.000.000 aan bloembollen
zou leveren en van Frankrijk voor
frs. 50.000.000 vet zou worden afgenomen
De exporteurs moesten een heffing van
10 toestaan om de tussenpersonen en
een verschil in prijs aan de Nederlandse
vetimporteurs te kunnen betalen, omdat
de Franse vetten duurder zijn dan die
uit andere landen.
Verwondering mag de mededeling onder
aan deze passage verwekken: „Gezien het
slechte verloop van deze vettransactie is
het noodzakelijk geweest, later over te
gaan op klaverzaad".
De exporteurs naar Frankrijk krijgen
thans een heffing van 8 op de factuur
bedragen opgelegd, opdat een reserve kan
worden gevormd voor andere transacties
ter bevordering van de export, als die
nodig mochten zijn. Dank zij dergelijke
manoeuvres kon de exnort naar Frankrijk
met 460.000 gulden stijgen tot een totaal
van f 9.037.147—.
Frankrijk moge dan hét voorbeeld zijn
van hoe het eigenlijk niet moet, Italië geeft
een beter. De uitvoer naar dit land neemt
blijkens het verslag gestadig toe, dank zij
de liberalisatie en een vermindering van
de invoerrechten met 10 Italië heeft
het afgelopen jaar voor f 3.372.000 uit Ne
derland geïmporteerd. Twee jaar geleden
was dit bedrag nauwelijks twee millioen.
De uitvoer naar Guernsey blijft stijgen,
in de uitvoer echter naar het andere Ka-
Het is namelijk gebleken, dat dit eiland
„een lek" was in de gordel van contingen
ten, die Engeland om zich heeft gedra
peerd. Via Jersey werd een soort smok
kelhandel gedreven op Engeland, onder
andere van anemonen in kleine maten, die
als bloemzaad werden verkocht.
Turkije was bang voor ,mijt", om die
reden werd de import stop gezet. Aange
zien Nederland beschikt over diensten en
onderzoekers van wereldnaam kwamen er
Turken naar ons land om te onderzoeken
of de bollen dusdanig worden behandeld
dat er geen mijt in Turkije kan komen.
Het jaarverslag bevat ook een teleur
stelling. Er waren nogal wat mensen, die
nieuwsgierig waren of het verslag zou
verklaren hoe de positie van de vakorga
nisaties in het nieuwe Landbouwschap en
in het Productschap zou worden. Zij vin
den hierop echter geen antwoord, want er
is nog niets van bekend. Wel weet men
dat er een Bedrijfschap voor de export
van bloembollen zal komen, maar meer
ook niet.
De Koninklijke Nederlandse Bond van
Oud-Onderofficieren houdt op Zaterdag
12 Juni zijn jaarvergadering in Brinkmann
aan de Grote Markt.
Zij zal worden voorafgegaan door een
entvangst door de burgemeester ten Stad-
huize om half elf.
Als ere-voorzitter van de bond is toe
getreden de Eerste Stalmeester van de
Koningin, de heer W. F. K. Bischoff van
Heemskerek. Deze zal ter vergadering
worden geïnstalleerd.
De in de Vishal gehouden voorjaars-
markt van de Nederlandse Jeugd Gemeen
schap ten bate van de ontheemde ouder
loze jeugd heeft f 1300 opgebracht. De
commissie van voorbereiding meent, dat
Haarlem een groter bedrag kan afdragen
en daarom is besloten een loterij te hou
den. De prijzen zijn de overgebleven voor
werpen van de voorjaarsmarkt. Voor loten
kan men zich in verbinding stellen met
mevrouw J. H. Bource-Eversen, Van Rie-
beecklaan 28.
AMSTERDAM. Het leggen der buizen,
waarmede het in de duinen nabij Haar
lem gewonnen water naar de hoofdstad
wordt gevoerd, gaat in deze stad met
spoed voort. Er is reeds eene lengte van
ruim 16-000 Nederlandsche ellen gelegd.
Men zal nu een reservoir bouwen, buiten
de Willemspoort, opdat van daar uit
water vervoerd kan worden over de ge-
heele lengte der stad.
Z. M. de Koning heeft zijn verlangen
kenbaar gemaakt dat ook in het Paleis
op den Dam buizen geplaatst zullen wor
den en alzoo blijk gegeven van zijne be
langstelling in de onderneming en van
zijne overtuiging, dat het af te leveren
water deugdelijk is.
