In komende vijf jaar zeventien millioen gulden
nodig voor onderwijs en drie voor sportterreinen
Keemeleers zullen Haarlem 31 Juli
feestrijp maken
UNO moet ontslagen employé's
schadeloosstelling betalen
Nieuwe sociaal-democratische
werkgemeenschap in P.v.d.A.?
Prins Jan II recipieert met bloemenfee,
„Losse floddermadamme" schietklaar
M MORRIS ycu (uij!
Onderwijzersdag in Haarlem
Investeringsplan vermeldt aan
uitgaven 100 millioen gulden
Internationaal Hof:
Veelomvattend
programma
Expositie werkstukken
van nijvere bejaarden
8
Voetbal
Gallis definitief
professional
Spaarndam vierde
zilveren priesterfeest
Corn. Houtmanschool
kreeg nieuw toneel
Twintig gevallen van
paratyphus in Dordrecht
Kerkelijk Nieuws
„Vrijblijvend advies"
met 9 tegen 3 stemmen
Esperantocongres
Doel: „terugkeer van uitgetreden
leden bevorderen; géén oppositie"
Negen jaar wegens roof
overval en 3 inbraken
Verrassende resultaten
van geduld en kunde
WOENSDAG 14 JULI 1954
Ter gelegenheid van de Haarlemse Zomerfeestweek, die door Haarlems Bloei
van 31 Juli tot en met 7 Augustus wordt georganiseerd, krijgt de Spaarnestad hoog
bezoek. Op de eerste dag van deze week namelijk zal Prins Jan V „De Populaire''
niet zün gevolg van 125 personen, onder wie Grootvorst Charel de Sympathieke, de
Ceremoniemeester-Hofnar-Ambassadeur en de Iereraad der Elf Gekste Keemeleers
Haarlem feestrijp maken. Zij zullen met behulp van de Hofkapel onder leiding van
Opper Keemeleer Constant Hoen, de lucht boven Haarlem stijf van rumoer, gelach
en plezier zetten. Op de Grote Markt wordt voor de Vleeshal een carnavalszitting
gehouden, waarvoor verscheidene verrassingen in petto worden gehouden. En bij
wijze van hoge uitzondering, maar tevens van hoogachting zal op de praalwagen van
Prins Jan V en zijn Iereraad Haarlems bloemenfee worden meegevoerd.
De carnavalsgroep „De Keemeleers", die
uit Maastricht afkomstig is. zal niets aan
het onzekere overlaten. Traditiegetrouw
en volgens streng protocolair voorschrift
zullen zij, voordat zij de stormloop op
Haarlem ondernemen, aan „Sint Clara"
het gebruikelijke eerbetoon brengen, ten
einde zich van stralend zomerweer te ver
zekeren. Daartoe wordt door de Chef du
Protocol een drietal flinke worsten bij drie
gezinnen in Maastricht, die dat best kun
nen gebruiken, bezorgd. Sint Clara zal dan
met haar hand over het hart strijken en de
monotonie van regendagen onderbreken
met een glimlach van de hemel. Eén keer
vergiste zij zich, toen zij bij het laatste
carnaval verstek liet gaan, maar naar ver
luidt was zij toen niet in conditie. Voor
zover de ontvangen berichten gaan, is zij
dit jaar echter wèl „in vorm". Eén attrac
tie zullen wij uit de doeken doen, omdat
wij er zelf nauwelijks op kunnen wachten.
„De Keemeleers" voeren namelijk een
„suikerkanon" met zich mee, ofwel de
„losse floddermadamme van Keemelstad",
waarmee zij de bestorming kracht bij zul
len zetten. Het kanon schiet snoepgoed en
wij raden belangstellenden aan maar vast
in training te gaan om zich straks met
succes tussen een grijpgrage hordë te voe
gen. Eerder reeds, tijdens de suikerten
toonstelling in het RAl-gebouw, werd hier
mede Amsterdam met succes genomen. „De
Keemeleers" zijn ondertussen voor de
Haarlemmers geen onbekenden. Verleden
jaar, op 31 Januari namelijk, liet Haarlem
zich door hun onweerstaanbare leut vloe
ren. Dat was toen één dag voordat de wa
terramp plaats vond, zodat de vreugde
kortstondig was. „De Keemeleers" hebben,
zo vernamen wij, het verzoek om dit jaar
opnieuw te komen, zeer gaarne ingewilligd.
En Zijne Hoogheid Prins Jan V „De Po
pulaire" behaagde het zijn ambtsgebied
boven de Moerdijk uit te strekken. Het
wachten is op Haarlem, hoe zal het met
die zogenaamde stijfheid gaan? Hoeveel
katten worden er eerst de boom uitgeke
ken eer de leut als een steeds dikker
wordende sneeuwbal de harten der Haar
lemmers kan binnenrollen? Wij hebben het
gevoel dat er weinig van die opgepriktheid
zal overblijven, voorzover die werkelijk
bestaat.
„De Keemeleers" zij niet alléén pretma
kers. Het gezelschap heeft namelijk een
folkloristische inslag en hun uniformen,
hun „show" en hun ceremoniën alles
protocolair vastgelegd hebben deze car
navalsgroep tot een der beste vertegen
woordigers van de Limburgse Vasten-
aovond gemaakt. De groep werd op 21 De
cember 1949 opgericht en op 1 Augustus
verkreeg zij op haar statuten en protocol
de koninklijke goedkeuring.
Het is thans definitief dat de midvoor van
RCH, Gallis, zich heeft verbonden aan de
beroepsvoetbalclub Amsterdam. Hij heeft
een bestuurslid medegedeeld dat hij een con
tract heeft getekend. Overigens zou RCH
toch niet meer de beschikking hebben gehad
over Gallis, daar deze inmiddels overschrij
ving had aangevraagd naar de vierde klasser
Uithoorn. Volgens zijn zeggen, omdat men
hem daar een betere huisvesting in het
vooruitzicht had gesteld.
De heer A. Lamers, die gedurende meer
dan vier jaren resident is geweest van
Noord Nieuw Guinea (sinds 1 Juli herdoopt
in residentie Hollandia) heeft deze functie
overgedragen aan resident S. van der Goot,
gewezen resident van Zuid Nieuw Guinea.
De heer Lamers zal heden voor verlof naar
Nederland vertrekken.
ADVERTENTIE
BARTRJORISSTR. HAARIÉM TEL 13439 t
FERD. BOLSTR. 48'A DAM - TEL 74 7162
Roslederen Stormjassen 125.-|
Bij de grens van de parochie Spaarndam,
stond het Spaarndams fanfarecorps „Cres
cendo" de komst van de jubilaris, pastoor
K. J. H. Lautenschütz, die vijfentwintig jaar
geleden tot priester werd gewijd, af te
wachten en om ongeveer zeven uur kon de
heer S. W. Balm de jubilaris namens zijn
gedeelte van de parochie hartelijk welkom
heten. Vervolgens werd de feeststoet gefor
meerd, welke bestond uit zes ruiters, het
fanfarecorps, achttien bruidjes en tenslotte
de auto met het kerk- en armenbestuur en
de wagen van de jubilaris met diens fa
milieleden. Door een haag van bruidjes be
trad de pastoor het smaakvol versierde
kerkje en hoorde het welkomstlied aan,
waarna kapelaan Schoenmakers de jubilaris
verwelkomde. Vervolgens werd een kort lof
gecelebreerd.
Hierna gingen de ruiters en volgwagens
over de Hoge Dijk door Spaarnwoude naar
Penningsveer, waar de burgemeester van
Haarlcmmerliede en Spaarnwoude, drs. J.
J. M. Visser de jubilaris opwachtte en hem
op deze dag welkom heette. Spreker roemde
de wijze, waarop pastoor K. J. H, Lauten
schütz zijn parochianen weet te leiden. Ver
volgens begaf het gezelschap zich naar de
pastorie in Haarlemmerliede, opnieuw met
begeleiding van de marsmuziek van het
corps. In de tuin van de pastorie stonden de
schoolkinderen, die onder leiding van het
hoofd van de R.K. school, de heer E. A. M.
Anthonisse een cantate uitvoerden. Hierna
declameerden veertien meisjes een veertien
jongens om beurten een gedicht, evenals de
cantate van de hand van de heer Anthonisse.
Met een canon, inhoudende een zegewens,
werd dit gedeelte van het programma be
sloten. Ook hier werd opnieuw een kort lof
gecelebreerd. Kapelaan Schoenmakers ver
tolkte als eerste de dank van de parochianen
en bood een koorzetel aan.
Opnieuw voorafgegaan door bruidjes en
dienaars betrad de jubilaris hedenmorgen
om half tien de kerk en onmiddellijk be
gon de hoogmis.
Pastoor Lautenschütz droeg deze op met
assistentie van kapelaan Langendijk, diaken,
priester Mars M. S. C., sub-diaken en kape
laan Schoenmakers ceremoniarius. Het koor
zong de missa „Benedicamus Domino" van
L. Perosi voor twee stemmen. De Grego
riaanse zang werd geïntoneerd door het koor
van de seminai'ie Warmond.
Na het Evangelie*betrad kapelaan Lan
gendijk de kansel en hield de feestrede
waarbij hij uitging van de tekst: „Het is no
dig, dat priesters, genomen uit de mensen,
bidden en offeren tot God. De geestelijke is
de bruggenslaander tussen de hemel en de
aarde."
„Er wordt veel van de priester gevraagd,"
aldus de spreker, „maar dan moeten wij aan
hem de steun geven".
Na de hoogmis werd de cantate „Benedi
camus Domino" van Theo Smit voor twee
stemmen gezongen, welke zeer verdienste
lijk klonk.
Hedenavond om acht uur wordt er een
receptie gehouden, waarbij er gelegenheid
gegeven zal worden om de geschenken aan
te bieden.
Op een hedenmorgen in de tuinzaal van het Concertgebouw gehouden bijeen
komst, uitgaande van het gemeentebestuur, voor leerkrachten, werkzaam bij het
voortgezet gewoon lager onderwijs, gewoon lager onderwijs, buitengewoon lager
onderwijs en voorbereidend (kleuter) onderwijs te Haarlem, heeft wethouder D. J.
A. Geluk gesproken over „Moeilijkheden en mogelijkheden bij de bouw van ge
meentelijke schoolgebouwen", waarbij hü o.a. meedeelde, dat een investerings
commissie bezig is plannen te maken voor de komende vijf jaar. Een bedrag vaia
meer dan honderd millioen gulden is nodig, of twintig millioen per jaar; van het
totaal zal zeventien millioen bestemd worden voor het onderwijs en drie voor de
aanleg van sportterreinen, kleedruimten en zwembaden. Betreffende de Ligthart-
school deelde de wethouder mee, dat die in de toekomst ondergebracht zal worden in
het gebouw Sophiaplein-Gedcmpte Voldcrsgracht, waarin thans de R.K. Huishoud
en Industrieschool is gevestigd.
Voor de bijeenkomst bestond grote be
langstelling. Onder de aanwezigen waren
de inspectrice voor het kleuteronderwijs, de
inspecteur van het lager onderwijs, enkele
hoofden van takken van dienst der ge
meente en ambtenaren van diverse afde
lingen, die betrokken zijn bij de uitbreiding
en bouw van scholen.
Wethouder Geluk merkte in zijn in
leiding op, dat in het verleden op de
„enderwijzersdag" paedagogische onder
werpen behandeld zijn; thans is het de be
doeling de leerkrachten een inzicht te
geven in de bouw van scholen. Over het
algemeen heeft een onderwijzer belangstel
ling voor zijn eigen gebouw; geeft hij les
in een oud gebouw, dan is hij niet vol
doende op de hoogte van de nieuwe ge
bouwen. Een bijeenkomst als deze biedt een
goede gelegenheid de leerkrachten op de
Dit is de Iereraad, die Prins Jan V „De
Populaire" met raad en daad in de leut
bijstaat. Zij zullen hem ook straks, op 31
Juli, wanneer Haarlem genomen wordt,
op de praalwagen vergezellen bij de o?it-
vajigst op de Grote Markt. En niet alleen
hem, want Haarlems bloemenfee zal in het
eerbetoon dat hen ten deel zal vallen, met
gratie delen. Eji daarmee zal dan het be
wijs geleverd zijn dat Noord en Zuid voor
de drommel niet zó veel verschillen, als
zwartgalligen boven de Moerdijk wel eens
willen doen geloven.
Prins Jan V zal de feestelijkheden per
soonlijk kracht bij zetten. Tot het laatste
signaal zullen hij, zijn Iereraad en zijn
aanhang een lawine van leut op Haarlem
los laten. En wee hij die er niet door be
dolven wordt!
De afscheidsavond van de hoogste klasse
der Cornelis Houtmanschool droeg deze
keer een bijzonder karakter. Bij de aanvang
werd namelijk door de oudercommissie een
keurig toneel met verlichting aan de school
overgedragen. Dit geschenk werd uiteraard
door het hoofd der school in dank aanvaard.
Hij bracht mede namens het personeel hulde
aan allen, die tot dit geschenk hadden bijge
dragen en merkte op, dat het van nog groter
waarde is, daar het bijeen werd gebracht uit
veelal smalle beurzen.
De jeugd heeft het toneel met een pro
gramma van zang, muziek, dans en toneel
op waardige wijze ingewijd. De aanwezigen
hebben voiop genoten van het spel der jonge
actrices en acteurs.
In Dordrecht zijn de laatste weken meer
dan 20 gevallen van paratyphus bij de Ge
meentelijke Geneeskundige en Gezond
heidsdienst aangegeven. Een onderzoek
naar de oorzaak van dit min of meer epi
demisch optreden van de ziekte bracht aan
het licht, dat alle patiënten van soesjes
hadden gegeten, die zij gekocht hadden
bij een bakker. Deze bakker bleek geen
inférieure grondstoffen bij de vervaardi
ging van deze soesjes te hebben gebruikt,
maar zijn knecht was een bacillendrager.
De bakkerswinkel, die voor alle veiligheid
gesloten was, omdat men vermoedde dat
de bakker en zijn echtgenote bacillendra
gers waren, is thans weer opengesteld.
Ned. Herv. kerk
Beroepen te Goudswaard P. Posthouwer,
cand. te Putten; te Houten (U.) D. v. d.
Berg cand. te Lopikerkapel.
Benoemd tot vicaris te Luttelgeest (N.O.
P.) E. J. N. Kronenburg, cand. te Zeist.
Beroepbaar. De heer G. J. v. Embden te
Vlaardingen is beroepbaar verklaard.
Toegelaten tot de Evangeliebediening de
heren J. W. Bergink te Enschedé, C. Breg-
man te Pynacker, A. A. Bos te Middelburg.
G. J. Bosman te Overveen, A. v. d. Boven-
kamp te Batenburg, R. C. Cuperus te
Doornspijk, J. den Draak te Vlaardingen,
G. v. Dijk te Kampen, J. A. Eekhof te
Heemstede, H. D. Franck te Bilthoven, M.
J. Cols te Stadskanaal, J. Hoeve te Amster
dam. W. C. Jansen te Angerlo, P. de Jong
te Zwijntdrecht, H. W. Obbink te Utrecht,
D. P. Oosthoek te Zwolle, H. A. v. Rhijn
te Hengelo (O.), en H. J. Vooys te Heem
stede.
Geref. kerken
Beroepen te Zwagerveen T. B. v. Houten
te Aalsmeer; te Eist (Geld.) H. D. Bakker,
cand. te IJmuiden.
Bedankt voor Coevorden H. J. Lambers
Heerspink te Soestdijk.
Beroepen te Overschie (2e pred.pl.) C. H.
Appelo te Nijkerk.
Chr. Geref. kerken
Tweetal te Zutphen J. H. Carlier, cand.
te Rotterdam en Th. Rutters, id. te 's-Gra-
venmoer.
Aangenomen naar Grand-Rapids (U.S.
A.) (Old Chr. Ref. Church) C. Smits te
Sliedrecht.
Geref. kerken art. 31 K.O.
Aangenomen naar Alkmaar D. v. d.
Boom, cand. te Kampen, die bedankte voor
Kantens Grootegast-Gerkesklooster-Stroo-
bos, Nijmegen, Onnen (Gron.) en voor
Zwartsluis.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
Het Internationaal Gerechtshof heeft
Dinsdagmiddag in een openbare zitting,
zijn vrijblijvend advies gegeven in de zaak
der schadeloosstelling van 180.000 dollar
aan ontslagen ambtenaren van het secreta
riaat der UNO.
Met negen tegen drie stemmen zei het
Hof van mening te zijn, dat de Algemene
Vergadering niet het recht heeft op eniger
lei grond te weigeren gevolg te geven aan
de toekenningen van schadeloosstelling, ge
daan door het administratieve tribunaal
van de UNO ten gunste van een functiona
ris van de UNO wiens arbeidscontract werd
beëindigd zonder zijn toestemming.
Tegen stemden de rechters Alvarez,
Hackworth en Levi Cameiro, De rechter
Winiarski, die geheel voor het door het hof
gegeven advies heeft gestemd, heeft aan het
advies van het hof zijn persoonlijke mening
toegevoegd.
Het advies betrof de zaak van 21 Ameri
kaanse burge-rs, ambtenaren van het secre
tariaat van de UNO, die werden ontslagen,
omdat zij weigerden voor de Commissie
van Onderzoek van de Amerikaanse Senaat
mededelingen te doen over mogelijke com
munistische betrekkingen. Zij gingen in
beroep bij het administratieve tribunaal
van de UNO, daar dit ontslag volgens hen
onrechtmatig zou zijn. In elf gevallen sprak
dit administratieve tribunaal zich uit ten
gunste van deze ambtenaren van het
secretariaat der UNO. Het sprak als zijn
oordeel uit, dat aan deze elf functionarissen
een schadeloosstelling zou moeten worden
betaald, die gesteld werd op 180.000 dollar.
Toen de secretaris-generaal van de UNO
voorstelde dit bedrag in de begroting op
te nemen, bleken daartegen, vooral van
Amerikaanse zijde, in de vijfde commissie
maijMixatuixxtmo
In een zeer uitvoerig en fraai boekwerkje
staan de détails vermeld welke voor de ruim
tweeduizend deelnemers aan het Esperan
tocongres, dat van 31 Juli tot en met 7
Augustus in Haarlem wordt gehouden, van
belang zijn.
Het Concertgebouw, dat met het Krelage-
huis het voornaamste trefpunt voor de con
gresgangers vormt, zal Zaterdagavond de 31
Juli de plaats van samenkomst zijn voor de
algemene kennismaking. De volgende mor
gen is er een kerkdienst in de Grote Kerk,
waarna de deelnemers zich op het Kalfje
laten fotograferen.
's Middags om half drie is de openings
zitting in het Krelagehuis, gevolgd door de
openingszitting van het Esperantisten-blin-
dencongres. Zondagavond wordt de Espe-
ranto-zomeruniversiteit geopend. De eerste
twee lezingen volgen onmiddellijk daarna.
Op Maandagmorgen begint in het Concert
gebouw de eerste algemene vergadering van
de Universal Esperanto Asocio. Daarna weer
een lezing van de Zomeruniversiteit. Na de
middagpauze volgt een referaat „Esperanto
en Unesco" en een lezing over Nederland als
mede een vierde lezing van de Zomeruniver
siteit.
Op Maandag tot en met Woensdag zijn er
's avonds voorstellingen van het Ballet der
Lage landen in de Stadsschouwburg, met
declamatie door Nel Oosthout en filmvoor
stellingen in het Concertgebouw.
Op Dinsdag is er weer een lezing „Espe
ranto en Unesco", verder een voordracht
over Rembrandt en een lezing van de Zo
meruniversiteit.
Woensdag 4 Augustus omvat het congres
programma een litteraire wedstrijd, een le
zing over de drooglegging van de Zuiderzee
en een jeugddebat. In de avond is er een
officiële ontvangst ten Stadhuize.
De daarop volgende Donderdag is aan
excursie gewijd.
Vrijdag is de op een na laatste congresdag
met de tweede algemene vergadering van
de Universal Esperanto Asocio, de laatste
lezingen van de Zomeruniversiteit en het
Internationale bal bij te wonen door
Haarlems Bloemenfee tot slot.
Zaterdagmorgen 7 Augustus maakt dan een
slotzitting een einde aan dit zeer veel omvat
tende en goed verzorgde 39ste Esperanto-
wereldcongres.
der UNO de begrotingscommissie be
zwaren te bestaan. De V.S. en enkele lan
den waren de mening toegedaan, dat de
Algemene Vergadering het recht heeft de
beslissingen van het administratieve tribu
naal te herzien. De vertegenwoordigers van
andere landen bleken het met die opvatting
niet eens te zijn.
Er werd een resolutie opgesteld, die door
de Algemene Vergadering in de najaars
zitting van 1953 werd aangenomen. Daarin
werd aan het Internationaal Gerechtshof
een vrijblijvend advies advisory opinion
gevraagd met betrekking tot de vraag of
de Algemene Vergadering het recht heeft
op enigerlei grond te weigeren gevolg te
geven aan het toekennen van een schade
loosstelling, waartoe door het administra
tieve tribunaal werd besloten.
In zijn advies gaat het hof de tekst na
van het statuut van het tribunaal, zowel als
van het statuut en het reglement van het
personeel der UNO. Daaruit volgt, aldus het
hof, dat het tribunaal werd ingesteld als
een onafhankelijk en werkelijk gerechtelijk
orgaan, dat een definitief oordeel uitspreekt
binnen het beperkte terrein van zijn func
ties, zonder dat daarop beroep mogelijk is.
De bevoegdheid, die aan het orgaan is ge
geven, om beslissingen, die door de secre
taris-generaal van de UNO de hoogste
functionaris van de organisatie zijn ge
nomen, te doen annuleren, bevestigt dat
gerechtelijke karakter. Een dergelijke be
voegdheid kan moeilijk zijn toegekend aan
een adviserend of ondergeschikt orgaan.
hoogte te stellen van de gebouwen, omdat
op het programma bezoeken aan enkele
scholen staan.
Men kan zeggen, dat een schoolgebouw
niet het belangrijkste is maar de mens, die
iedere dag met liefde aan zijn taak begint.
Toch is het voor de sfeer op school van
belang, dat zowel de leerkrachten als de
leerlingen in een goed ingericht gebouw
bijeenkomen.
Uitvoerig behandelde de heer Geluk de
moeilijkheden, waarmee het gemeentebe
stuur te maken heeft om de belangen van
het onderwijs te behartigen. Onderwijs is
een van de vele taken van het gemeente
bestuur en dit heeft een bepaald bedrag
beschikbaar om de taken te verzorgen.
Een gemeentelijke investeringscommissie
is een jaar bezig met een plan te maken
voor de jaren 1954 tot 1959. Blijkens de
voorlopige berekeningen is een bedrag van
ruim honderd millioen gulden nodig. Indien
het geld beschikbaar is zal het de vraag
zijn of er voldoende arbeidskrachten aan
getrokken kunnen worden om de openbare
werken uit te voeren. Op het ogenblik zou
het bijvoorbeeld niet gemakkelijk zijn.
Het is noodzakelijk, dat aandacht besteed
wordt aan die punter., die van belang zijn.
In de eerste plaats komen in aanmerking
de punten, die bij de wet voorgeschreven
zijn. Dat zou kunnen betekenen, dat de
bouw van kleuterscholen en van gymnas
tiekzalen naar het tweede plan geschoven
wordt. Het gemeentebestuur meent, dat
bet beter is minder scholen te bouwen, die
aan de eisen voldoen dan meer scholen die
na verloop van een aantal jaren gebreken
vertonen. Oude gebouwen komen vaak in
gedrang, maar toch wordt in het centrum
hieraan aandacht besteed. Spreker herin
nerde aan de restauratie van de Prins
Bernhardschool (Christelijk onderwijs)
nabij de Bakenessergracht, aan de plannen
tot herstel van de R.K. Mulo-school aan de
Ged. Oudegracht (binnenkort wordt be
gonnen met afbraak en de leerlingen wor
den tijdelijk in het gebouw aan de Schoter
straat ondergebracht) en als de R.K. Huis
houdschool aan de Garenkokerskade ge
reed is, komt het gebouw aan de Gedempte
Voldersgracht beschikbaar voor de Jan
Ligthartschool.
Plaatselijke commissie
voor scholenbouw
De heer Geluk herinnerde er aan, dat
een landelijk rapport is verschenen, dat
richtlijnen aangeeft voor de bouw van
scholen. In Haarlem is een plaatselijke
commissie samengesteld, waarin zitting
hebben de schoolarts, de schoolpsychiater,
de inspecteur van het lager onderwijs, de
inspecteur van de lichamelijke opvoeding
en vertegenwoordigers van Openbare Wer
ken en de afdeling onderwijs. Deze com
missie heeft richtlijnen vastgesteld, die
Een zevental bekende figuren uit de Par
ty van de Arbeid, ds. J. J. Buskes, M. A.
van lsveldt, Frits Kief, dr. P. J. Meertens,
dr. J. H. Renken, mr. B. van Thljn en Sam
de Wolff, heeft het initiatief genomen voor
een onderzoek, dat tot doel heeft na te
gaan of de mogelijkheid bestaat in de Par
tij van de Arbeid een sociaal-democratische
werkgemeenschap op te richten. Zjj hebben
tot een aantal partijleden een oproep ge
richt, die als schriftelijke discussie-grond
slag moet dienen.
Met nadruk hebben deze initiatiefnemers
hedenochtend het A.N.P. medegedeeld, dat
„zij beslist niet de vorming van een oppo
sitiegroep binnen de partij beogen".
„Toen na het begin van de eerste z.g.
„politionele actie" tegen de republiek In
donesia een aantal leden de P.v.d.A. ver
lieten", zo beantwoordden de initiatiefne
mers vanochtend de vragen van het A.N.P.,
„verloor het destijds bestaande Sociaal-
Democratische Centrum in de partij zijn
grondslag. Het werd opgeheven. Thans zijn
velen weer in de partij teruggekeerd en an
deren staan op het punt zich bij de P.v.d.A.
aan te sluiten. Daarom hebben wij gemeend
te moeten onderzoeken in hoeverre de op
richting van een Sociaal-Democratische
Werkgemeenschap in de partij middel kan
zijn de aansluiting te bevorderen en de par
tij te versterken".
Juist om „misvattingen en erger van vij
anden van de partij en van het socialisme"
tc voorkomen, en ook „om wilde geruchten
over de vorming van een oppositiegroep in
de partij tegen te gaan", is de oproep op
gesteld, die als schriftelijke discussiegrond
slag moet dienen. Die oproep heeft tevens
ten doel om met het partijbestuur tot over
eenstemming en erkenning van de werkge
meenschap te komen.
„Wij onderzoeken aan de hand van stel
lingen, die aansluiten aan punten uit het
partijprogram (die weliswaar daardoor een
nader accent krijgen) de mogelijkheid om
tot de oprichting van de werkgemeenschap
komen", zo luidt het overige commentaar.
„Wij worden daarbij geleid door de ge
dachte, dat in verband met de jongste po
litieke ontwikkeling in Nederland al dat
gene moet worden ondernomen, wat de P.
v. d. A. sterker kan maken en de partij
kan laten zijn, wat ze naar ons inzicht beide verdachten.
worden moet: de concentratie van alle Ne
derlandse socialisten".
Geen oppositie
Bij informatie deelde de algemeen secre
taris van de Partij van de Arbeid, de heer
E. F. Albrecht, ons vanmorgen mede, dat
het manifest van deze groep ongetwijfeld
in de eerstvolgende vergadering van het
dagelijks bestuur van de partij, welke op
aanstaande Vrijdag wordt gehouden, een
punt van bespreking zal uitmaken. Maar
hij hoopt er dan wel iets meer van te weten
dan op dit ogenblik: het partijbestuur was
buiten opstelling en verzending van het
manifest gebleven. Wel meende de heer
Albrecht, dat, gezien het feit dat de groep
zich gehaast heeft een commentaar van de
menterende strekking op een bericht in
„De Telegraaf" te geven, te mogen zeggen
dat het hier in geen geval om een oppositie
tegen het partijbestuur gaat.
De Alkmaarse rechtbank heeft Dinsdag
tegen T. van V., een 42-jarige chauffeur
uit Alkmaar en de 24-jarige metaalbewer
ker P. J. S. elk negen jaar gevangenisstraf
geëist, terzake van een op 6 April in de
Beemster gepleegde roofoverval en drie
inbraken in Alkmaar en Heiloo. Hoewel
het slachtoffer van de overval, de 67-jarige
weduwe N. Scheringa-De Heer, die ernstig
was gewond door drie slagen met een
breekijzer op het achterhoofd, zeer na
drukkelijk Van V. aanwees als de man, die
de slagen gaf, ontkende deze hardnekkig
en wierp de schuld op zijn maat. Deze had
aanvankelijk bekend te hebben geslagen,
doch hij had later deze bekentenis inge
trokken. De officier van justitie, mr. J. C.
V. Reischke, zag hierin echter geen reden
om tegen beiden niet dezelfde straf te eisen
en vroeg daarom voor de overval, waarbij
de mannen zich hadden voorgedaan als
monteurs van de waterleiding, een straf
van 8 jaar tegen elk der verdachten. Voor
drie inbraken (in Heiloo bij de familie
Van Tiel was de buit 15.000 aan juwelen,
bij de Land- en Tuinbouw Bank 10 en
in Alkmaar bij de firma Hulstkamp een
pakje sigaretten) luidde de eis 1 jaar tegen
voor Haarlem van belang zijn. Zij heeft
aandacht besteed aan de ruimte, aan het
maken van een aula voor vijf of zes lagere
scholen voor het houden van gemeenschap
pelijke bijeenkomsten (getracht moet wor
den, dat de gymnastiekzaal uitsluitend voor
gymnastiekonderwijs gebruikt wordt), aan
de lichtvoorziening, aan de inrichting van
handenarbeidlokalen, aan goede kamers
voor het hoofd der school, het personeel en
de schoolarts.
O pen lucht scholen
De gemeente Haarlem heeft ook belang
stelling voor de bouw van openluchtscho-
len. In Zwitserland bestaan diverse van die
scholen, maar daar is het klimaat gunstiger
dan in ons land.
Vooral is de kuststreek ongunstig
voor een openluchtschool. Een oplossing
kan gevonden worden door de wanden weg
te schuiven. Een proef wordt genomen in
het in aanbouw zijnde Coornhertlyceum
Drie étages komen op elkaar. Het is nood
zakelijk bijzondere aandacht te besteden
aan de verwarming. Aan het plafond en
onder de vloer wordt verwarming aange
bracht. Verwacht wordt dat de lokalen ge
durende een groot deel van het jaar ge
bruikt kunnen worden. Met deze ervaring
zal bij een nieuwe lagere school rekening
worden gehouden.
Gy mnastie kzale n
Tenslotte wijdde de heer Geluk uit over
de bouw van gymnastiekzalen. In het ver
leden is de bouw verwaarloosd en in vele
gebouwen zal het moeilijk zijn een zaal
te maken of men moet tot afbraak van per
celen overgaan. Er bestaan plannen in de
toekomst vier uren lichamelijk opvoeding
op de lagere scholen te geven en dan is het
noodzakelijk, dat het tekort van twintig
zalen aangevuld is. Spreker deed mede
delingen aan welke eisen een zaal moet
voldoen (toestellen uit de zaal, goede ver
lichting, ventilatie en kleed- en wasloka
len) en vertelde van de ervaringen, die een
commissie in Denemarken heeft opgedaan.
Aan de hand van 'n serie lichtbeelden kre
gen de dames en heren een indruk van
nieuwe scholen en de uitbreidingsplannen.
Na de koffiemaaltijd brachten de leer
krachten bezoeken aan twee scholen, die
vorig jaar in gebruik genomen zijn (de
lagere school aan het Van Zeggelenplein
en de kleuterschool aan de Faraaaystraat).
aan een oud gebouw (de Prinsen- en Frans
Halsschool aan de Soendastraat) en aan
het Gymnasium, dat kort geleden gerestau
reerd is.
In het rusthuis van de Nederlands Her
vormde gemeente aan de Jansstraat, wordt
vandaag en morgen, onder de titel „Nijvere
Handen", een expositie gehouden van ve
lerlei werkstukken die onder de handen
van bejaarde leden van de V.T. club, de
Vrije Tijd club, met veel geduld en volhar
ding vandaan getoverd werden. De heer
A. F. Beeks, directeur van het rusthuis,
noemt de clubleden dan ook wel de „Vitale
Tovenaars". Ongeveer 30 bejaarden met
een gemiddelde leeftijd van tachtig jaar
komen iedere week eenmaal bijeen om ge
zamenlijk en onder leiding van een aantal
deskundige toezichthouders hun hobby's
uit te leven. „De bedoeling", aldus de heer
Beeks, „is om de waarde van de verschei
dene persoonlijkheden in het licht te stel
len. Voorwaarde is echter dat de bezig
heden zin hebben. De ouden mogen niet
het gevoel krijgen dat ze bezig worden ge
houden". En als men de werkstukken heeft
gezien, dan heeft men niet alleen respect
gekregen voor de wilskracht en de deskun
digheid waarmee gewerkt werd, maar dan
zal men tevens allerminst tot de gedachte
komen dat het „zomaar", bij gebrek aan
iets beters tot stand kwam.
Zo maakte een 81-jarige oud-machine
bankwerker van afgedankt meubilair zeer
bruikbare en niet voor beroepswerk onder
doende naaikistjes, een tafeltje en een klu-
wenwinder. Een 67-jarige heer smeedde
voortreffelijke en fijn geciseleerde kande
laars en lampjes, die men waarachtig wel
een plaatsje in huis zou willen geven. Een
groot deel van de expositie wordt uiteraard
door handwerk ingenomen. Men vindt er
van alles, sokken, pannelappen, poppen
en kinderkleertjes. Een groepje dames dat
de tentoonstelling bezocht stak de bewon
dering niet onder stoelen of banken. „Zo
kan ik het niet", zei er een en de anderen
beaamden dat volmondig. Ze bekeken het
breiwerk op de hand en iedere keer ont
dekten zij weer hoe precies en regelmatig
de steken waren gemaakt. Een 80-jarig
dametje maakte van vilt grappige speel
goedbeestjes, waarmee menig kind dolblij
zou zijn, en met onverholen verbazing heb
ben wij naar een mooi smyrnakleed geke
ken dat een heer van 78 maakte en dat we
wel stiekem hadden willen meenemen.
Toen wij er waren kwam er een schuchtere
oude man binnen. Het was de tuinman. Hij
bracht ook wat in, al kon hij niet knutse
len: een bos mooie rode anjers. Ook ziet
men er een kerk die met veel nauwkeurig
heid werd geknutseld door twee heren die
de gezamenlijke leeftijd van 162 jaar heb
ben.
De kerk dient als spaarpot voor de inrich
ting en bouw van een kerkzaal bij het rust
huis. Sedert October 1953 bracht men met
elkaar al 234.79 bijeen en als alles ver
loopt volgens de plannen dan kan die zaal
er met December zijn.
Enkelen laten er hun schilderwerk zien,
dat zeker enige bewondering verdient. Het
ideaal van de heer Beeks is om bij „zijn"
oudjes de vrije expressie te bevorderen.
Maar dat kost veel geld. In Amsterdam
genomen proeven wezen uit, dat soms
verrassende resultaten uit de bus kwamen.
Zo werd in een 65-jarige dame een schil
dertalent ontdekt. Het Rijksmuseum be
sloot zelfs tot aankoop van verscheidene
van haar werken. En momenteel vertoeft
zij in Italië om impressies op te doen. Op
deze tentoonstelling kan men ook een rood
wollen gebreid jurkje bezichtigen, dat door
een 68-jarige dame werd gemaakt, die
daarmee ontdekte dat ze breien kon. En
daar gaat het om, dat ook wanneer men
een respectabele leeftijd bereikt heeft,
nieuwe bronnen worden aangeboord, het
dagelijks leven zin krijgt en dat men zich
nog een doel kan stellen.
De geëxposeerde voorwerpen zullen
mettertijd op een bazar worden gebracht
en wij twijfelen er niet aan of zij zullen
vele dankbare kopers vinden.
