Electronentechniek brengt licht
in duister bestaan der blinden
Getuiste kans
Fotocellen lezen en luisteren
voor hen die het gezicht missen
Zevenhonderd^jarig Alkmaar ie beeld
Een goede film over krijgsgevangenenkamp
Film over leven
van Van Gogh
Het innerlijk waarneembaar in
„De Gestapo mist een man"
VREEMDE HISTORIE
Dierbare vrienden
Hedendaags handwerk
Marionettenspel in
het Papiaments
BLINDEN EN OOGARTSEN uit dertig landen hebben van 5 tot 13 Augustus
in Parijs een congres gehouden waarop, voor het eerst sinds jaren, een stemming
van hoopvolle verwachting te constateren viel. Wetenschap en techniek, zo werd
meegedeeld, staan op het punt, belangrijke nieuwe ontdekkingen te doen ten
bate van hen die het gezichtsvermogen verloren hebben, of zelfs blind geboren
zijn. En hoewel enkele van die uitvindingen „nog in de kinderschoenen" stonden
was een sprankje optimisme volgens de sprekers toch stellig gerechtvaardigd.
Een van die sprekers was een bestuurs
lid van de Engelse blindenbond. Hij ont
hulde, dat specialisten van St. Dunstan's,
het befaamde Britse ooglijders-hospitaal,
een apparaat geconstrueerd hebben dat de
blinde in staat zal stellen, op het gehoor
zijn weg door het leven te vinden. Zij wa
ren daarbij uitgegaan van een andere
Britse ontdekking, de radar, die zoals men
weet berust op het uitzenden en terugkaat
sen van een smalle bundel gerichte radio
golven. Wordt zo'n radarbundel onder
schept door een naderend vliegtuig of een
ander voorwerp, dat zich in ziin voort-
plantingsrichting bevindt, dan kaatst dit
voorwerp de polven terug naar het punt
van uitgang, waar dan op een ontvangst-
scherm e°n silhouet van het obstakel in
kwestie afgetekend wordt.
Het nieuwe blindentoestel nu is in prin
cipe ook een kleine radarzender-en-ont-
vanger, met dit verschil dat het terugge
kaatste „echobeeld" hier inplaats van
zichtbaar, hoorbaar gemaakt wordt. Het
instrument zendt een continue geluidsgolf
uit van een zo hoog trillingsgetaldat zelfs
de drager van het apparaat haar niet horen
kan. Wordt deze geluidsgolf echter terug
gekaatst van een of ander voorwerp, dan
„vertaalt" de ontvanger een hulpstukje,
dat men in het oor draagt haar in een
hoorbare zoemtoom, die de blinde waar
schuwt voor een obstakel op zijn pad.
De gehele apparatuur is niet proter dan
een normale zaklantaarn. Dit kleine for
maat is te danken aan de constructie na
jaren van experimenteren van een mi
nuscuul e'ectronenlampje dat gevoed wordt
door een al even nietig batterijtje dat geen
aanlooptijd nodig heeft om zijn plicht te
doen. De uitgezonden „tastgolf" is zo smal,
dat zij alleen reageert op obstakels diie zich
precies in een rechte lijn voor de blinde
bevinden en haar actie-rad'ius is enkele
tientallen meters. Na enige oefening kan
een blinde hiermee veilig zijn weg vinden
m een hem totaal onbekend gebouw en in
niet al te drukke straten. Is er veel ver
keer in zo'n straat en dat is het zwakke
punt van deze vernuftige vinding dan
overlappen de echotonen elkaar echter en
is het apparaat dus van weinig of geen
nut.
Mensen die al heel lang blind of blind
geboren zijn, zullen ook niet veel extra
profijt van het toestel hebben, omdat zij
in de loop der jaren vaak een natuurlijk
radar-zintuig ontwikkeld hebben dat hen
waarschuwt voor plotseling opdoemende
hindernissen: aan de echo van hun eigen
voetstappen kunnen zij horen, of er iets
of iemand' hun pad kruist. Maar diegenen
die plotseling blind worden, vinden in de
draagbare radar een onschatbare gids in
de droeve duisternis van hun bestaan.
DE RUSSEN zijn waarschijnlijk nog een
stap verder in de vervanging van het ge
zichtsvermogen door het geluid. Reeds drie
jaar geleden publiceerden zii een kort com
muniqué met de mededeling dat twee
Sovjet-geleerd>en erin geslaagd waren, een
electrisch oog te construeren dat kleuren
in geluiden kan omzetten. In theorie is dat
niets verbijsterends, want kleuren en ge
luiden zijn tenslotte beide niets anders dan
trillingen die wij met onze zintuigen waar
nemen. Maar een bruikbare methode om
kleuren te „verklanken" schijnt buiten de
Sovjet-Unie nog niet gevonden te zijn en
de Russen zelf hebben hierover sinds hun
eerste communiqué nooit meer iets losge
laten. Vroeger of later echter, zo verwach
ten de geleerden, zullen de blinden wel
licht ook de kleurenweelde der natuur en
de schoonheid der schilderkunst kunnen
„beluisteren", zogoed als wij in een verre
toekomst misschien ons abonnementscon
cert nog eens in fraaie kleuren geprojec
teerd zullen kunnen zien
REEëLER MOGELIJKHEDEN biedt een
andere nieuwe vinding, die juist ten tijde
van het Parijse congres in Italië wereld
kundig gemaakt is: een toestel waarmee
blinden direct ieder willekeurig boek,
krant of tijdschrift zullen kunnen lezen,
zonder dat deze eerst in brailleschrift her
drukt zijn! Dit wonder is verwezenlijkt
door Antonio Rubiano, een 26-jarige inge
nieur uit Modena. Zijn uitvinding bestaat
uit twee delen, een metalen horentje en,
daarmee verbonden, een e1ectronisch ont
vang- en vertaal apparaat ter grootte van
een sigarenkistje. Het spitse uiteinde van
de hoorn bevat een foto-eiectrische cel.
het ontvangkastje herbergt in zijn binnen
ste een aantal toetsen, die elk in relief
een bepaalde letter van het braille-
alfabet dragen.
Plaatst men de punt van de hoorn nu op
een bladzijde drukwerk, dan begint de
fotocel onmiddellijk de onderliggende tekst
letter voor Ietter af te tasten en door te
„seinen" naar de ontvanger, waar f»1kens
de corresponderende brailletoetsen één voor
één omboog gedrukt worden tegen een zo
genaamde tastsoleet.
De blinde heeft nu niets anders te
doen dan een vinger tegen die tastspleet
gedrukt te houden, terwijl hij met de an
dere hand de hoorn langzaam over de ge
drukte tekst Iaat schuiven. Op deze wijze
kan hij vlot ieder stuk drukwerk in ZAvart
en wit ontcijferen (op kleuren reageert het
toestel nietL mits dp lettertekens een be
paalde grootte niet te boven gaan. „Kop
pen" boven krantenberichten e.d. moet de
blinde b.v. ongelezen laten, maar de nor
male tekstletters van boeken, dagbladen
en tijdschriften kan hij even vlot „ver
talen" als hij de hoorn over de bladzij kan
schuiven.
Uitvinder Rubiano heeft met het proto
type van zijn apparaat al verschillende ge
slaagde demonstraties geseven. Hij bestu
deert thans de mogelijkheden van een
serie-productie, maar er zal nog wel enige
tijd verlopen voor zijn toestel op grote
schaal verkrijgbaar wordt.
DAN IS ER NOG het mysterie var.
George Lafleur, dat sinds het begin van
dit jaar de gemoederen bezighoudt. Lafleur.
een veertigjarige blindgeboren Canadees,
had in de Kerstnacht van 1953 een heei
zonderlinge ervaring. Hij zat in de fami
liekring te luisteren naar de muziek, die
uit het pas-aangeschafte televisietoestel
kwam, toen hij opeens een luide kreet
slaakte: hij zag duidelijk twee danseresjes
on het beeldscherm. Aanvankelijk geloofde
hij aan een hallucinatie, maar om zichzelf
en zijn gezin te overtuigen, beschreef hij
heel nauwkeurig de overigens zeer schaar
se kledij van de twee dansmeisjes. Het
klopte precies met het beeld op het tele
visiescherm!
En dit was geen eenmalige belevenis,
want in de weken die volgden, herhaalde
het ongelooflijke zich verschillende keren:
Lafleur, hoewel overigens stekeblind, zag
televisie! Soms ontwaarde hij alleen een
wazige lichtplek, maar andere keren placht
hij alles haarscherp en tot in de kleinste
détails te onderscheiden. Maar zodra hij
zijn blik van het beeldscherm afwendde
werd alles weer inktzwarte duisternis
rondom hem
Het geval wekte uiteraard groot opzien
en werd door de Amerikaanse boulevard
bladen gretig opgeblazen tot een sappig
sensatieverhaal. Het gevolg daarvan was,
dat ontelbare blinden nieuwe hoop gingen
koesteren een hoop die helaas geen en
kele rechtvaardiging vond. Want de voor
aanstaande specialisten en exoerts. die de
affaire-Lafleur onderzochten. kwamen
unaniem tot de conclusie, dat het pheno-
meen of op teleoathische verschijnselen, of
op een „bijzonder vruchtbare fan*»«ne" te
ruggevoerd moest worden. In elk geval
heeft het mirakel zich sindsdien nooit aan
andere blinden herhaald.
INMIDDELS MAAKT MEN ook steeds
meer voortgang met de techniek der hoorn
vlies-transplantaties waarmee men men
sen die door staar of bepaalde andere oog
ziekten blind geworden zijn, dikwijls bet
gezichtsvermogen terug kan geven. Tot
voor zeer kor* konden deze operaties al
leen uitgevoerd worden met hoornvlies van
pas overledenen, maar in Amerika en el
ders is men de laatste tijd druk aan het
werk om een methode te ontwikkelen
waarmee zulk hoornvlies verduurzaamd
zou kunnen worden. De beste kansen daar
toe biedt blijkbaar het diepvries-systeem
en in die richting is men dan ook ii verie
aan het experimenteren, niet alileen met
hoornvliesnreparaten, maar ook met an
der levend weefsel en zelfs met gehele
organen uit het menselijk en dierlijk
lichaam, om die te zijner tiid, en naar be
hoefte, weer over te kunnen pinten in
een ander individu. „Diepvries" heeft zijn
waarde overtuigend bewezen bij het con
serveren van verse groenten en fruit
en volgens de geleerden is er geen enke'e
reden, waarom dit ook niet met dierlük
weefsel zou kunnen sla ren. Men wijst bij
voorbeeld op de ontdekking, in Maart van
dit jaar, van het lijk van een jon.ee Inca
prinses. hoog in het Peruaanse Andesre-
bergte. De ijle, volkomen zuivere berglucht,
de polaire koude en het feit dat het lichaam
in een rotsspleet lag waarin de zon niet
door kon dringen, hadden hier een ideale
natuurlijke koelkast geschapen, zodat het
lichaam, de huid en zelfs dte ogen van het
ruim 509 jaar oude kinderlijkje nog vol
komen intact waren.
Deskundigen beweren nu, dat de facto
ren die dit wonder bewerkstelligden, pre
cies dezelfde zijn als het kunstmatige pool-
kiimaat waarmee zij experimenteren bij
het diepvriezen van levert weefsel. Luk
ken die proefnemingen, dan zullen, be
halve de bekende depóts van bloedplasma
en beenderen, ook hoornvlies-„banken"
Uit: The Naked Eye (Sam Cobean)
Na onze omzwervingen naar de omroe
pen van Frankrijk, Engeland, Noorwegen
en de Verenigde Staten van Noord-Ame-
rika werd onze aandacht deze week weer
eens op de binnenlandse omroep gericht.
Het kwam eigenlijk door een toevallig
beluisterd praatje van de schrijver van
luisterspelen Rob Geraerds over een boek
dat hij heeft geschreven over Kommer
Klein en de ontwikkeling van het hoorspel
in Nederland. Dat animeerde ons Maan
dagavond eens te luisteren naar de her
haling van een eveneens door deze Rob
Geraerds geschreven „documentair hoor
spel over Nieuw Guinea", getiteld „Er loopt
eer weg van Sorong naar Klamono".
De uitzending van een dergelijk stuk op
het moment, dat de beheersvorm van dat
gebied wederom in discussie is, behoeft op
zichzelf nog geen bezwaar te zijn. Voor
waarde is slechts, dat uit de tekst een
zekere innerlijke overtuiging blijkt en niet
een handig vakman
schap, dat met veel
routine een aantal
scènes aan elkaar
heeft gebreid. Dan
wordt zo'n luister
spel namelijk niet
veel anders dan een
politiek pamflet, een tamelijk zouteloos
geredekavel in de stijl van „Even af
rekenen, heren."
Helaas heeft Rob Geraerds er niet veel
meer van gemaakt dan dat. Van het begin
af, dat opende met de woorden „Nieuw-
Guinea ,dat laatst overgebleven gebieds
deel," tot aan het slot bleek het doorspekt
met allerlei tendentieuze slagzinnen als
„Tot nu toe zijn er meer vermoorde zende
lingen dan bekeerde Papoea's," „Wij van
Nieuw-Guinea zijn voor Indonesië ver
loren," „Misschien dat de Hollanders nu
eindelijk de zaak gaan aanpakken nu ze
Indonesië kwijt zijn," „De Papoea's aan
vaarden het Hollandse gezag vrijwillig" en
„Ik werk graag met Ambonnezen, je kunt
altijd van ze op aan." Al deze kreten kun
nen nog zo waar zijn, indien ze op een na
drukkelijke manier geuit worden, alleen
omdat er naar een bepaald doel toe ge
schreven wordt, zijn ze ongenietbaar.
Natuurlijk wordt de inheemse bevolking
gekenschetst als „een en al gewilligheid en
trouwhartigheid," hetgeen maakt „dat je je
geen beter huispersoneel kunt wensen."
Het is waarlijk te hopen, dat de Neder
landse pioniers op Nieuw-Guinea, voor
wier werklust men slechts het grootste
respect kan koesteren, van wat meer psy
chologisch inzicht in hun verhouding tot
de oorspronkelijke bewoners van dit eiland
blijk geven, dan Rob Geraerds.
J. H. B.
Van 3-26 October wordt in Museum Fo-
dor te Amsterdam een tentoonstelling van
hedendaags handwerk gehouden. De ex
positie wordt georganiseerd door een Am
sterdams comité onder erevoorzitterschap
van mevrouw mr. A. W. Ch. d'Ailly-Fritz.
Tentoongesteld zullen worden handwer
ken van bekende naaldkunstenaressen
kunnen worden ingericht,waardoor men bij
spoedoperaties steeds uit een voorraad ge
zond, levend oogweefsel zal kunnen put
ten.
Blindheid blijft een der ergste gesels der
mensheid en elk jaar neemt het aantal
blinden gemiddeld met 250.000 toe. Eeu
wenlang was er voor deze ongelukkigen
geen hoop op beterschap, geen uitweg zelfs
vit het geestelijk isolement. Daagt er ein
delijk ook voor hen een sprankje licht aan
dc horizont?
H. C.
Mmmaar wwwat nou vwerder?.
Voor de
microfoon
Het feest is weer voorbij: Snorrendam is
weer Alkmaar geworden. Het pretstadje
op het Canadaplein is afgebroken, de wa
fel- en patatefrite-kramen staan alweer
eigens anders, de vlaggen zijn ingehaald,
de fantasielantaarns opgeborgen. Er blijft
alleen de herinnering aan een gezellig, zij
het ietwat verregend feest, met een paar
hoogtepunten met een diepere zin, zoals de
Hoog boven de huizen hangen de bronzen
klokken van de Sint Laurenskerk, die lief
en leed van de Alkmaarders met hun
metalen stemmen hebben begeleid.
Kijvende herinnering
^n een feest
burgermaaltijd op de Kaasmarkt en de
reünie van de burgemeesters van kaasste
den uit de gehele wereld
Toch blijft er, in concrete vorm, meer
bewaard. Dat komt omdat het gemeente
bestuur van de jongste zevenhonderdjarige
bij ,,De Bezige Bij" een fotoboek heeft uit
gegeven, waarvoor de bijdragen zijn geko
zen uit de inzendingen van een fotowed-
ROME (United Press) De Italiaanse
filmproducent Giuseppe Amato heeft het
plan in samenwerking met de onafhanke
lijke Amerikaanse productieleider Robert
Goldstein een film te vervaardigen over
het leven van Vincent van Gogh.
Amato hoopt begin van de herfst met
de opnemingen te kunnen beginnen. Er is
nog geen besluit genomen betreffende de
bezetting van de hoofdrol. Zowel in Frank
rijk als in Italië zal worden gefilmd.
Enige tijd geleden is bericht, dat Jean
Renoir hetzelfde onderwerp voor een filrr»
had gekozen, maar dat hij van zijn plan
heeft moeten afzien, toen bleek dat hem
te weinig fondsen hiervoor ter beschikking
zouden staan.
Amato heeft de titels „Van Gogh" en
„Het leven van Vincent van Gogh" vier
maanden geleden laten registreren bij het
genootschap, dat de rechten van schrijvers
beschermt.
Het ook in Haarlem welbekende mario
nettentheater van Don en Ly Vermeire, dat
in opdracht van de Sticusa en in samen
werking met het Cultureel Centrum Cura
sao en dat van Aruba, een eerste serie
voorstellingen op de Benedenwindse Eilan-
dan heeft gegeven, oogstte veel succes. Dit
blijkt wel uit het feit dat de Vermeires,
hoewel ze niet langer dan dertig dagen op
de Antillen zouden spelen, tweemaal zo
lang zijn gebleven.
In een gesprek vertelden zij, dat het hun
mening is dat de bevolking van de Antillen
een groot gevoel voor het poppenspel heeft.
Nu moet hier onmiddellijk aan worden toe
gevoegd, dat Don en Ly Vermeire zich de
moeite getroost hebben met enkele Antil
liaanse studenten in Nederland ook een
Pnpiamentsnummer in hun program op te
nemen.
Op 27 Augustus vertrekken de Vermei
res naar Suriname, waar zij eveneens een
omvangrijke tournee maken.
strijd die uitgeschreven was onder de foto
grafen van de Gebonden Kunsten Federatie.
Dat is een uitstekend idee geweest: op
deze wijze is niet alleen het gezicht van dit
zo karaktervaste stadje voor het nage
slacht bewaard maar ook zijn geest. Dat
komt omdat de fotografen en ook de
jury die de keuze deed zich niet hebben,
beperkt tot stadsgezichten-zonder-meer,
maar ook de Alkmaarders zelf in ruime
mate onder schot hebben genomen. In dat
opzicht komt de erepalm toe aan Maria
Austria, die deze Noordhollanders op de
kermis en op de markt vereeuwigde op het
ogenblik, dat ze volop zichzelf waren. Een
oude man uit het volk met zijn hond en
zijn kleinzoon een beetje vermoeid bij een
kraam of twee handelaren in een leep za-
kengesprek, trekkend aan hun cigaretje.
„Het verstand overheerst hier vaak het ge
voel", schreef Eric van der Steen in een
van zqn korte, maar puntige bijschriften
bij de foto's en die eigenschap werd door
Maria Austria en ook door haar collega
Henk Jonker volop recht gedaan.
Voor ons is het voornaamste kenmerk
van Alkmaar, dat er altijd licht is, een
wonderlijk licht, dat ongetwijfeld zijn oor
zaak moet vinden in de nabijheid van twee
zeeën. De wolken schijnen er sneller te
scheuren dan elders, voortgestuwd als zij
worden door een constante wind. Ook dat
aspect vindt men in deze beelden terug.
Kijk maar eens naar die platen van Win
dig, van de middeleeuwse Sint-Laurens wel
ke met hoofd en schouders oprijst boven de
nederige huisjes van de oude binnenstad
of van zo'n op andere dan Vrijdagen stille
kade aan een herfstig kanaal. En ook door
die foto van Eva Besnyö van de aankomst
van de eerste trein, die zo komt opduiken
uit het vlakke Alkmaar omringende land,
een paar vage molens in de verte.
Zo vormt dit boek een kostelijk bezit
het is trouwens eenvoudig maar smaakvol
'htgegeven voor allen die hun hart aan
bet centrum van Hollands Noorderkwartier
hebben verpand, terwijl het ongetwijfeld
var. hen, voor wie het nog terra incognita
is, de ogen zal openen voor de bekoorlijk
heden van de plaats, die zich een vast
hoofdstuk in onze vaderlandse geschiedenis
heeft verworven. J. H. B.
TOT DE GOEDE OORLOGSFILMS hoe
weinig aantrekkelijk dit genre ook zij
mogen wij vooral de films rekenen, die
zich afspelen in de kampen der krijgsge
vangenen. „Stalag 17" was er zo een. Het
houten paard" herinner ik mij ook als een
van de meest geslaagde producten dezer
categorie. De Engelse filmschool heeft er
weer een aan toegevoegddie onder de
wel wat misleidende titel „De Gestapo mist
een man" reeds enige weken in Nederland
draait. De oorspronkelijke titel luidt: „Al-
bert N", een niet bijster tot aandacht no
pende benaming, welke niettemin heel wat
meer met de inhoud van de film overeen
komt dan de vrije vertaling in het Neder
lands. De filmtitels doen nogal eens stof
opwaaien de laatste tijd. Erg gelukkig kan
ik ze niet vinden, of ze rieken naar sen
satie of ze roepen een ongezonde belang
stelling op voor sfeer en bijzaken in een
filmwerk, welks strekking doorgaans niet
zo „pikant" is als wordt gesuggereerd.
Hoe diit ook zij, de film „Al'bert N" ver
toont nu precies dée waarden, d"> karak
teristiek zijn voor wat ik in de aanhef de
goede oorlogsfilm noemde. Waarden van
menselijkheid in casu menselijke bewo
genheid: aandacht voor de geheime roer
selen van de menselijke ziel. Die verbor
gen bewogenheden worden zichtbaar ge
maakt, zodat ge, zonder veel gepraat, toch
scherp waarneemt wat er in de mensen
omgaat, wier lotgevallen ge de gelegen
heid krijgt mee te beleven. Zichtbaar ma
ken, dat is de essentie van de kunst der
cinematografie. Door wat ge op het witte
doek ziet leeft ge mee. Door wat ge waar
neemt in een close-up evenzear als door
een long shot, een beeld op verre afstand.
Met twee voorbeelden uit „Albert N" wil
ik u dit verduidelijken.
De film dan voert u naar een aantal
door de Duitsers krijgsgevangen gemaakte
zee-officieren in een kamp, dicht bij Ham
burg. De mannen hebben het er niet slecht.
karakterisseert hij de onredelijke vijan
delijkheid die een jong getrouwd officier
uit Plymouth koestert tegen een Ameri
kaan uit Texas. De Amerikaan is in Ply
mouth geweest en heeft er een vriendinne
tje opgedaan, blond en knap. De officier
denkt dat het zijn vrouw is. Deze achter
docht maakt zijn leven tot een hel. We
lezen zijn gedachten van zijn gezicht als hij
de Amerikaan een luchtig liefdesliedje
hoort zingen. We zien de koorts der jalou-
zie in zijn ogen als hij zich opricht van zijn
krib, op het moment dat de Amerikaan
enige weemoedige woorden aan zijn „ho
ney" wijdt. Overal word't hij door het
schrikbeeld achtervolgd, tot een fot^ hero.
leert hoe dom zijn argwaan was. Dan glijdt
er een verlossende lach over zijn gezicht.
Het is steeds zijn gezicht waarop zijn emo
ties weerspiegeld staan. En de camera
vangt ze op en projecteert ze. Woorden zijn
Sacha Guitry is bezig met de verfilming van het leven van Napoleon. Deze scène,
die werd opgenomen in de rijk versierde kapel van het paleis van Versailles, toont
het historische ogenblik, waarop Napoleon (Raymond PellegrinJosephine de
Beauharnais (Michèle Morgan) kroont tot keizerin van Frankrijk.
Ze ontvangen regelmatig brieven van thuis,
ze kunnen sporten en tuinieren, ze genie
ten een redelijke behandeling, ze hand
haven een normale discipline, maar ze
zitten opgesloten binnen het prikkeldraad
en hun verlangen naar thuis groeit met de
dag. Het is het verlangen naar de vrijheid,
die achter het prikkeldraad lokt. Een der
officieren vindt „de weg, die naar de vrij
heid leidt". Hij vervaardigt een uitneem -
bare pop. Wanneer de gevangenen gaan
baden in een gebouwtje dat buiten het
kamp is gelegen, wordt die pop snel in
elkaar gezet en „marcheert" hij mee terug,
daarmee een der officieren de kans bie
dend huistoe te gaan. De Duitsers merken
niets. De pop word't zelfs meegenomen op
appèl en pas na een week opgeborgen. Dan
komt de ontvluchting uit, maar het blijft
de heren bewakers een raadsel hoe die in
zijn werk is gegaan.
ER VALT NOG MEER OVER DE IN
HOUD TE VERTELLEN, doch ik wil vol
staan met deze korte en onvolledige sa
menvatting. Belangrijk immers is ook hoe
het verhaal wordt verteld. Men kan daar
over tevreden zijn. Regisseur Lewis Gil
bert schroomt niet met fijne détailQeringen
de innerlijke spanningen te tekenen waar
aan de krijgsgevangenen ten prooi zijn. Hij
doet dat zeer afgewogen en gevoelig. Hoe
daarbij spaarzaam gebruikt. Het zijn de
beelden, de beelden alleen, diie ons de ge
moedsbewegingen weergeven en ons zelf
een conclusie laten trekken.
Op zulke ogenblikken voelt men hoe
machtig de werking is van da filmkunst.
Een zo mannelijk verhaal met zoveel ex
pressie en zonder een greintje sentimenta
liteit of superheroïsme aan ons voorzetten,
het op peil houden tot het einde toe al
is het einde dan ook een concessie aan het
publiek, dat een wrekende gerechtigheid
wil zien kijk, dat getuigt van talent,
het getuigt evenzeer van de betekenis der
filmische uitdrukkingsmiddelen. Ik houd
ervan film te zien. Dit is een goede film.
Men moet er de zoveelste confrontatie met
de oorlog '40-'45 voor over hebben, maar
men komt er niet bedrogen mee uit.
P. W. FRANSE.
Het geval van de reizende Jongen, een
bij de Uitgeverij Het Spectrum, Utrecht,
Antwerpen, verschenen roman van Michael
Innes, dat ons de niet-alledaagse lotgeval
len beschrijft van het zoontje van een pro
fessor in de atoomkunde. De jongen over
komen de meest zonderlinge gebeurtenissen,
die aanvankelijk alle even verward, maar
op den duur zeer plausibel zijn. Er ligt wel
een rijke dosis sensatie voor de nieuwsgie
rige lezer voor het grijpen