N.C.R.V. streeft naar meer rechtstreekse uitzendingen Renault Fregate Wonderster in de Walvis Ma H rrfn F. DAMIAANS Zn MOORD PORSELEIN HAARDEN en KACHELS Zie Boven: Nederlanders namen tegen Bulgarije door Euwe kleine voorsprong: 1-0 Fa. B. ENGELENBERG .Clowntje Rick Grote nadruk op de actualiteit A.v.d. BOGAARD HAARLEMS DAGBLAD DPRECHTE HAARLEMSGHE COURANT 4 Chaotische Zondagen Htiize Gezelligheid 7350, 8950.- Garage Den Hout Meer luisterspel Vijf jaar „Vandaag" Kerkelijk Nieuws N.E.S.B.-leider ging zonder pas de grens over „Accountant moet ook achter de cijfers kunnen zien" Vrijspraak gevorderd tegen vriendin van verdachte OFFICIëLE VERKOOP S1KKENS LAKKEN FIDE-schaaktournooi in Amsterdam Voor de kinderen Amsterdam geeft garantie voor FIDE tournooi Diot won tweede étappe van Ronde van Europa Voetbal DWV voor handhaving van amateursme Motorsport Betrouwbaarheidsrit van motorclub Haarlem Sport in 't kort Gaat U verhuizen FEUILLETON EN door Gordon Folk DONDERDAG 2 3 SEPTEMBER 1954 De brave negentiende-eeuwse auteur Hasebroek schreef eens naar aanleiding van de gemengde berichten in de Oprechte Haarlemsche Courant van zijn dagen: „Vader Adam, hoe zijn Uw kinderen veranderd!" En wie de radioprogramma's voor het sei zoen 1954/55 vergelijkt met die van twintig jaar geleden kan dezelfde verzuchting slaken De programmaleiding van de NCRV, welke gisteren haar plannen ontvouwde, heeft dat ook zo gevoeld en met zoveel woorden gezegd: „Er dreigt zelfs een punt te komen, waarop het perfectionisme zich tegen zichzelf keert en de roep om „natuur en waarheid" gaat weerklinken. De NCRV is er dan ook op uit om van de omroep- filosofie naar de praktijk te komen meer rechtstreekse uitzendingen te geven, waarin de spanning van een direct contact met een miüioengehoor wordt behouden, ook al zit er dan een risico aan vast: de fout welke niet meer kan worden hersteld. Meer rechtstreekse uitzendingen veronderstelt echter ook meer studioruimte dan de omroep in Nederland thans beschikbaar heeft. Zoals men weet komt er een radicale uitbreiding van de VARA-studio en ook de NCRV heeft wil een grote studiozaal van zesduizend kubieke meter inhoud met ongeveer 500 plaatsen voor publiek bouwen, alsmede een werkcentrum tussen de nieuwe zaal en de bestaande studio. Vooralsnog wordt het programma- patroon van de N.C.R.V. niet ingrijpend gewijzigd. Het voldoet goed en directeur mr. A. H. van der Veen is er de man niet naar te veranderen om het veranderen. Het meeste werd nog gedokterd aan de indeling der vooravondprogramma's. Alle grote omroepen klagen over het teveel aan gesproken woord tussen zes en acht uur en daarbij bedoelen ze dan eigenlijk de uit zendingen van de Rijksvoorlichtingsdienst, de Radio-Volksuniversiteit, de nieuws dienst en misschien ook wel die van de V.P.R.O. De N.C.R.V. heeft er nu dit op gevonden, dat de boekbespreking van Woensdagavond naar de Zondagavond na de kerkdienst verhuist. Men gelooft, dat er dan een rus tiger luistergelegenheid is voor een uitzen ding van beschouwelijke aard. Daardoor, en ook omdat de jeugduitzen ding van Donderdagavond vervalt, komt er op Woensdagavond ruimte voor een in structieve muziekuitzending, op Donder dagavond voor een in samenwerking met het Christelijk Nationaal Vakverbond te houden „sociaal forum". Een nieuwe ru briek is voorts de Periodiekenparade, een bespreking van binnen- en buitenlandse tijdschriften. De N.C.R.V.-directie leeft, het zij tot haar eer gezegd, in onvrede met de huidige structuur van de Zondagsprogramma's. Ook zij vindt die chaotisch en wij vernamen, dat de N.C.R.V. gaarne in onderling over leg, inzonderheid met I.K.O.R., V.P.R.O. en K.R.O. tot een herverdeling van de zendtijd wil komen. Tot nu toe schijnt dat voor nemen afgestuit te zijn op de mening van de andere betrokkenen, dat eerst de nieuwe radiowet zou moeten worden afgewacht. Hetgeen intussen nog wel even kan duren. Door overleg kon reeds een regeling worden getroffen over de morgenuren op werkdagen: voortaan zal de ochtendgym nastiek bij de Avro en de Vara blijven, zo dat de N.C.R.V. gelegenheid heeft de drie kwartier tussen de uitzendingen van de nieuwsdienst een geheel religieus karakter te geven. Bovendien zullen de N.C.R.V.- zenddagen, evenals vroeger, worden ge opend met „Een vaste burcht is onze God", Bonte programma's en lichte muziek schijnen bij alle omroepen zorgenkinderen te zijn. De N.C.R.V. heeft Tom van Maaren opgedragen de steravond wat op te poet sen en zo zal in de komende maanden de microfoon op Donderdag in „Huize Gezel ligheid" staan, waar de portier Dirk Drem pelman en de Chinese stoker Wey Se Tong van deze imaginaire flat vaste figuren zul len zijn. Er komt natuurlijk weer een ge- zinsspel, „De problemenhut van Oom Tom", en het mastklimmen gaat onverdro ten door. ADVERTENTIE U wordt zeker niet dommer als U eens kennis maakt met de 6 pers. sedan. Zuinig: (1 op 10) en zó solide, dat de fabriek 12 maanden volledige garantie geeft, inclusief arbeidsloon en onge acht in binnen- of buitenland en het afgelegde aantal kilometers. Zaken sedan Luxe sedan Wagenweg 166168 - Telefoon 12138 Haarlem Dat er naar Salomo's woord niets nieuws onder de zon is, bewijst de aankondiging van de N.C.R.V. van een nieuw orkest voor lichte muziek, de twaalf man sterke Twi light Serenaders. Oudere luisteraars zullen zich herinneren, dat de Avro voor de oorlog een orkest van gelijke naam had. Ook komt er een nieuw ensemble voor snaarinstru menten en vocalisten onder leiding van Lex Vervuurt. Door het uitschrijven van een prijsvraag zal worden getracht over meer Nederland se ontspanningsliedjes te kunnen beschik ken, speciaal geschikt voor de N.C.R.V. Wij hebben bij deze omroep overigens minder pessimisme over de vaderlandse luisterspelproductie waargenomen dan bij de K'-R.O. en de Vara. „We hebben er wel 25 op stapel staan", verklaarde men nogal triomfantelijk, hetgeen de conclusie open laat, dat er blijkbaar met verschillende maatstaven wordt gewerkt. Er komt zelfs nog een hoorspelserie bij, op Vrijdagavond. „De jeugd vliegt uit" is er de titel van, J. A. de Vries de auteur, die de proble matiek heeft willen benaderen van het Christelijk gezinsleven in de grote stad. De NCRV heeft altijd een verheugend actualiteitshesef gehad. Dit kwam in de eerste plaats tot uiting in de radiokrant „Vandaag", welke op 1 October haar zesde jaargang begint met een lustrum-editie, waarin een wedstrijd in het herkennen van reportageflitsen uit de laatste vijf jaar zal voorkomen en een kruisgesprek tussen alle buitenlandse correspondenten over de dan begonnen Londense conferentie. Het nieuwselement in „Vandaag" zal nog wor den toegespitst door snel te reageren op wat er tussen 16 en 20 uur gebeurt. Bo vendien wordt in het middaguur ruimte gelaten voor reportages van gebeurtenissen die 's morgens plaats hadden. Actualiteit steekt er ook in een voor- Üchtende emigratierubriek en de in No vember te beginnen reportageserie van Goos Kamphuis, die met een emigrerend gezin uit Nederland mee zal reizen naar Canada en daarbij verslag zal uitbrengen van de belevenissen van dat huishouden in het nieuwe land. Actualiteit zal ook meer en meer warden nagestreefd in het televisieprogramma, waarbij opgemerkt, moet worden dat de N.C.R.V. blijkbaar de eerste omroep is die een vastomlijnd plan daar/oor gereed heeft. Het muzikale programmadeel blijft on getwijfeld van beproefde kwaliteit. De be oefening der geestelijke huismuziek zal warden gestimuleerd. Er komen weer tal van cycli, zoals de Boetpsalmen van Or lando di Lasso door het Nederlands Ka merkoor, de divertimenti voor blazers van Mozart, de werken van Hugo Distier en natuurlijk ook wat omvangrijker werken, zoals het oratoruim „Le roi David" van Honegger, „Profetie" (teksten naar Jesaja) van Andries de Braai, het oratorium „Apo calyps" van Henk Badings en de Tweede symphonie (Psalm 150) van Jan Koet sier. We vermelden tenslotte nog een serie le zingen over het Europese muziekleven on der redactie van prof. E. Reeser. Ned. Herv. Kerk Beroepen te Oudenbosch J. J. Poort, vi caris te Hellendoorn. Bedankt voor Spyk (Gr.) J. F. Storm te Nijbroek; voor Hoogeveen A. E. Kolkert te 's-Gravenmoer. Benoemd tot vicaris te Beilen H. Zoet hout, cand. te Drogeham. Aangenomen de benoeming tot vicaris te 's-Gravenhage (wijkgem. 31) W. v. Beem, cand. te Amsterdam-Z. Chr. Geref. Kerken Beroepen te Apeldoorn B. v. Smeden te Rotterdam-Z. Geref. Gemeenten Bedankt voor Boskoop F. J. Dieleman te Yerseke. Voor de kantonrechter te Enschedé heeft gisteren terechtgestaan mr. J. A. Wolthuis, een der leiders van de Nieuw Europese Sociale Beweging, die er van verdacht werd op 30 Mei in de gemeente Losser illegaal de grens te hebben gepasseerd, aangezien hem en Paul van Tienen, de andere leider van de N.E.S.B., de passen waren ingetrok ken. Mr. W. ging naar Denemarken en vandaar naar Zweden. Hier wilde hij het hoofdbestuur van de N.E.S.B. be zoeken om te vragen of enkele leden van dit bestuur als getuige décharge in de rechtszaak tegen hem en Paul van Tienen voor het hof te Den Haag zouden willen op treden. Voorts zei mr. W., dat zijn moeder, een Deense, onlangs was overleden. Er moesten regelingen worden gemaakt wat de nalatenschap betreft. Mr. W. was acht dagen in Denemarken vastgehouden. Hij werd uitgewezen uit Denemarken, Zweden en Duitsland. De ambtenaar van het O.M. was van mening dat het willens en wetens illegaal de grens overschrijden een zwaardere straf rechtvaardigt dan gewoonlijk wordt ge- eist. Hij vorderde een boete van 60, Mr. W. merkte in zijn verweer op dat hij de minister had beloofd zich buiten de politiek te houden indien hem zijn pas zou worden teruggegeven. Hij zei genoodzaakt te zijn voor de rege ling van de erfenis naar Denemarken te gaan. De kantonrechter zal op 6 October uitspraak doen. Tijdens de in Utrecht gehouden accoun tantsdag heeft prof. dr. H. Thierry betoogd, dat het wel degelijk tot de functie van ac countants behoort de aandacht van de be drijfsdirecties te vestigen op de achter gronden, die bijvooreeld de arbeidspres taties en de kostprijs beïnvloeden, en adviezen te geven welke de menselijke factor in het bedrijf raken. Daarom zal de accountant zich ook behoren te verdiepen in de studie van de menskunde, nodig voor het geven van adviezen op het gebied van de bedrijfspsychologie en de bedrijfssocio logie. De accountantsopleiding zal dan ook gericht behoren te zijn op het verzamelen van althans enige kennis van deze weten schappen. De taak van de accountant be staat niet alleen uit louter cijferwerk. De accountant zal ook achter de cijfers moeten zien en uit de cijfers zijn adviezen aan de directie moeten opbouwen. Bij sommige directies komt nog onbekendheid voor met de belangrijkheid van de persoonlijkheids factor in het bedrijf. De accountant moet in staat zijn het bedrijf niet alleen econo misch, doch ook menskundig te bezien en met enig besef van deskundigheid kunnen wijzen op factoren die van groter beteke nis zijn dan men vermoedt. Het komt zel den voor, dat bij de leiding hiervoor geen belangstelling bestaat Het aantal bedrijfs directies dat meent dat dit alles zeer zeker tot de functies van de accountant behoort neemt volgens opgedane ervaring van prof. Thierry steeds toe. ADVERTENTIE DE HERFST IN ZICHT in grote sortering Floresstraat 15 - Haarlem - Tel. 16548 Betaling in overleg vanaf 1.50 p. w. De Bolswardse gif zaak In het begin van dit jaar werd de ex- koster van de Gereformeerde kerk te Bolsward, W. van der W„ veroordeeld tot 12 jaar gevangenisstraf, wegens voortge zette poging tot vergiftiging van zijn Vrouw. Tot zelfs in het Sneker ziekenhuis achtervolgde de man zijn vrouw met moordplannen. In appèl legde het Hof de verdachte dezelfde straf op. Nu stond terecht de huishoudster van Van der W., de nu 26-jarige Tjipke S., die geweten zou hebben van de moordplannen. Op een vraag van de president van de Leeuwarder rechtbank, dat zij tijdens een autotocht met Van der W. had gehoord van zijn plannen en toen geantwoord had: „Als je dat doet ben je voor altijd verloren". De officier zag de huishoudster wel mo reel schuldig, maar het wettig bewijs van medeplichtigheid achtte hij niet geleverd. Zijn eis luidde dan ook vrijspraak. De ver dediger sloot zich hierbij aan. HOOGTIJDAG IN KAMPEN Kampen heeft Woensdag weer een ker kelijke hoogtijdag beleefd. Meer dan tien duizend mensen hébben, over acht kerk gebouwen verdeeld, de schooldag van de Gereformeerde Kerken onderhoudende art. 31 K.O. bijgewoond. Negen sprekers heb ben elk op eigen wijze de betekenis van de theologische hogeschool belicht. ADVERTENTIE l»DClstraal 39 - Haarlem - T.-l. 13232 FANNY BLANKERS—KOEN TWEEDE IN SOLINGEN. Mevrouw Fanny Blankers— Koen heeft bij in Solingen gehouden inter nationale wedstrijden op de 80 meter horden in Maria Sander haar meerdere moeten erkennen. De Duitse athlete zegevierde in 11.5 sec. Onze landgenote in 11.6 sec. naar de tweede plaats verwijzend. En zo is het dan weer herfst (vandaag, de 23e om 14,56) en die herfst brengt ons om te begin nen een aantal avonden zonder maanlicht: de maan heeft momenteel ochtenddienst. Daaraour wordt de avondhemel donkerder dan anders en nu worden ook de zwakke broeders onder de sterren zichtbaar. Als u bent uitgekeken op die duizelingwekkend verre Andromeda-nevel kunnen we de blik wel eens richten op een sier - retje dat veel dichter bij huis staat (maar 250 lichtjaren hier vandaan) en dat door een Friese predikant in 1596 Mira Ceti werd gedoopt: Won derster van de Walvis. De Walvis (Cetus) is een vrij grillig gevormd ster renbeeld, 's avond laat zichtbaar aan de Zuid- Oostelijke hemel - tame lijk laag - en Mira is daarin een zeer bijzon dere ster. Zij behoort tot het type der zgn. rode reuzen. Een grote ster dus met een roodachtige kleur, die wijst op een betrek kelijk lage temperatuur, lager bv. dan die van de zon, die tot het type der gele sterren behoort. De temperaturen van rode sterren variëren van 2000-3000 graden Celsius. (Onze gele zon heeft een oppervlakte-tempe- ratuur*van 6000 graden). Mira is een verander lijke ster. Zo zijn er meer, maar bij Mira duurt de periode van veranderlijkheid (van schommeling in haar lichtsterkte dus) bijna een jaar, n.l. 332 dagen. Bovendien is die schom meling zeer intens: Mira kan opvlammen tot een helderheid, gelijk aan langs het oppervlak van Mira zou bewegen. Mer- curius, Venus en de aar de zouden bij deze ver huizing dus eenvoudig door deze rode reus wor den verzwolgen. Mira Ceti, de eerst ont dekte van dit type ster ren, heeft haar naam ge geven aan enige honder den soortgenoten, want [7 WALVi<, M i il 6#st 0 a.z 0 die van de helderste sterren van de Grote Beer. Om Mira heen draait een kleine witte ster, ver moedelijk van dezelfde grootte-orde als onze zon en dus in het niet val lend bij haar grote rode zuster, want Mira zelf heeft een middellijn van rond 225 millioen kilo meter. Dat betekent dat, wanneer wij de zon zou den kunnen verplaatsen tot in het middelpunt van Mira, de planeet Mars net zo ongeveer zoveel zijn er sindsdien al bekend geworden. Mira-sterren heten ze. Het zijn enorme gasbol- len met een vrij lage temperatuur, ivaarin van tijd tot tijd hete gassen uit het inwendige naar boven komen, waardoor het lichtschijnsel helder der ivordt. Na verloop van tijd zakt de helder heid weer af en daarna komt zij weer op - in steeds voortdurende wis seling. G. v. W. Nu de Russen zich in het elfde FIDE lan- denschaaktournooi bijna opnieuw van de Hamilton Russell cup hadden verzekerd kan er zich ten opzichte van hun équipe nog maar een sensatie voordoen. Dat zou een nederlaag van de wereldkampioen Botwin- nik zijn. Het is de nieuwe West-Duitse grootmeester Unzicker gisteravond gelukt de bezoekers althans de schijn van deze sen satie te schenken. Voor de zoveelste maal werd de Franse verdediging van de wereld kampioen weerlegd. Al na enkele zetten moest hij een pion prijsgeven. Een binnen gedrongen toren beheerste het strijdbeeld. Botwinnik bleef zich verweren met een vaardigheid en zelfbeheersing zijn reputatie waardig. Bü het afbreken was de uitslag nog steeds onzeker, de extra pion van Unzicker ten spijt. De Nederlandse équipe had een goede avond. Euwe toonde zich op zijn best in een orthodox damegambiet met Minev, offerde een toren voor een loper en twee pionnen, en slaagde er in zijn stellingsvoordeel ver rassend snel de doorslag te laten geven. Cort- lever heeft een pion meer in een eindspel met lopers op ongelijke kleur en zowel de partij van Kramer als uie van Donner duidt op remise, ook al is laatstgenoemde een pion achter. 2}}6> 1 1 fT I 1 l\u IN -"IV-Ol vmËmim Het duizelde de jongens nog voor de ogen, toen de acrobaten Jiun laatste toer had den gemaakt en met een buiging de arena verlieten. „Ik vond het wel knap", zei Bunkie, maar zo griezelig„elk ogenblik knijp je je ogen dicht omdat je denkt dat ze vallen!" .Ja, en daarom vonden ze 't eigenlijk maar prettig, dat dat ijzige nummer klaar was. Nou, wat er toen kwam was heel wat anders dan temmen van leeuwen of gevaarlijke sprongen makenintegendeel; dat was niet gevaarlijk, maar wèl aardig. Een goochelaar kwam de arena binnen en begon zijn toeren. „Wil jij me eens komen helpen, jongeman?"vroeg hij en hij wees op Bunkie. Bunkie knikte en liep lachend de arena in. Er waren nu toch geen leeuwen meer! De goochelaar stond bij een klein tafeltje en nam zijn hoge hoed af; hij liet die van alle kanten zien. „Zit er wat in die hoed, vriendje?", vroeg hij. „Nee, meneer, hij is helemaal leeg!", zei Bunkie, die goed gekeken had Het programma luidt: Donderdag 23 September (tiende ronde): ArgentiniëIsraël, HongarijeEngeland, BulgarijeZweden, IJslandNederland, Sovjet Unie—Tsjechoslowakije, Joegoslavië W est-Duitsland. Zaterdag 25 September (elfde, tevens laat ste ronde): West-DuitslandArgentinië, TsjechoslowakijeJoegoslavië, Nederland- Sovjet Unie, Zweden—IJsland, Engeland— Bulgarije en Israël—Hongarije. Uitslagen De resultaten van de afgebroken partijen luiden: Achtste ronde (verliezersgroep): Canada Finland 214114. Negende ronde: ItaliëGriekenland 3V2OostenrijkCanada 13; Denemar ken—Saargebied 2—1; Zwitserland—Noor wegen 4—0. Winnaarsgroep (negende ronde): West- DuitslandSovjet Unie V4214 (voorlopig): Nederland—Bulgarije 1—0 (voorlopig)Euwe Minev 10; DonnerNeikirch afgebr.; CortleverMilev afgebr.; KramerBobot- sov afgebr. Verliezersgroep (tiende ronde): Columbia —Finland 214—114; Luxemburg—Oostenrijk 04; SaargebiedIerland 30 (voorlopig); Frankrijk—België 1—1 (voorlopig); Italië Denemarken 11414 (voorlopig); Grieken landNoorwegen 1414 (voorlopig); Canada —Zwitserland 00 (voorlopig). Winnaarsgroep, (negende ronde): Tsjecho slowakijeIJsland 11414 (voorlopig); Zwe den—Hongarije 10 (voorlopig); Joegoslavië —Argentinië 2—1 (voorlopig); Groot Brit- tannië—Israël 1414 (voorlopig). Zonder hoofdelijke stemming heeft de Amsterdamse gemeenteraad in zijn vergade ring van Woensdag zich accoord verklaard met het voorstel van B. en W. aan de stich ting voor internationale schaaktraditie van Amsterdam ten behoeve van het FIDE-lan- dentournooi, dat op het ogenblik in Amster dam wordt gehouden, een garantie te ver lenen in een eventueel tekort tot ten hoog ste f50.000. De tweede étappe van de Ronde van Europa, van Gent naar Namen over 251 km. is gewonnen door de Fransman Diot in 6 uur 51 min. 5 sec., voor Pezzi (Italië), Bois (Frankrijk) en Giameschi (Italië), die de zelfde tijd noteerden. De uitslag luidt verder: 5. Couvreur (België) 6.54.01. De Nederlander De Vries bezette de 52ste plaats met 7.23.31. Zes deelnemers staakten de strijd. Het algemeen klassement luidt na de tweede étappe: 1. Pezzi (Italië) 14.38.27; 2. Diot (Frankrijk) 14.39.20; 3. Ginaneschi (Italië) 14.39.24; 4. Couvreur (België) 14.39.30; 5. Close (België) 14.40.44; 53. De Vries (Ne derland) 15.34.40. De leden van de Amsterdamse tweede klasser DWV hebben zich tijdens een ver gadering van deze vereniging met alge mene stemmen uitgesproken voor hand having van het amateurisme. De motorclub Haarlem houdt op Zondag 26 September een betrouwbaarheidsrit voor motoren en auto's over een afstand van on geveer 75 kilometer (goede wegen). Start om twee uur bij café Meijer, Ramplaan 125, Haarlem. De prijsuitreiking heeft plaats direct na afloop. DE BILJART-VIJFKAMP IN ANTWER. PEN. Op de derde dag van de internatio nale biljart-vijfkamp, welke in Antwerpen wordt gehouden won de Duitser Rudolph alle vijf partijen tegen zijn landgenoot Tiedtke. De wedstrijd tussen onze landge noot Van de Pol en de Belg Boulanger ein digde in een drie—twee overwinning voor de Rotterdammer. WALES VERLOOR VAN JOEGOSLAVIë. De voetbalwedstrijd tussen Wales en Joegoslavië te Cardiff gespeeld, eindigde in een 31 overwinning voor de Joegoslaviërs. Bij rust was de stand: 00. De wedstrijd stond onder leiding van onze landgenoot Leo Horn Jr. IERSE LEAGUE—ENGELSE LEAGUE: NULZES. De in Dublin gespeelde voet balwedstrijd tussen de Ierse en de Engelse league eindigde in een zes—nul overwinning voor de gasten. DE ENGELSE LEAGUE. In de Engelse league is onder meer de volgende voetbal wedstrijd gespeeld: tweede divisie: Ipswich Town—Btoke City 01. ADVERTENTIE Als U Uw nieuwe huis gaat betrekken dan is het toch wel een vereiste dat buiten Uw huisraad ook Uw huis niet beschadigd wordt. Neem een vakman en U loopt geen risico's. Vraag ons eens inlichtingen en offerte, heus U verplicht zich tot niets. Zijlvest 41 - Haarlem Telef. 12456 - 14155 - 22279 VERHUIS. EN EMBALLEERBEDRIJF 33) „Denk je dat werkelijk?" glimlachte Bill. „Zeker, maar ik weet niet waarom. Net zo zeker als ik hier zit. Zit niets te doen overigens. Waarom zouden we zitten te niksen, terwijl er nog zoveel te doen is?" „Wat is er dan te doen?" „Bijvoorbeeld het uienbed wieden. Mag ik dat voor je doen?" „Ik kan het je gemakkelijker laten doen dan het je verbieden, dus ga je gang. Eigenlijk had ik het al lang zelf moeten doen, maar ik had er geen zin in. Onder tussen ga ik eens kijken, of er iets aan de vislijn in de haven zit". Toen Bill een uur later terugkeerde met een rijke buit, vroeg Maureen hem eens in de tuin te komen kijken. „Bill, kijk eens, zie je die bramen? I-Iefc je ooit zulke grote gezien?" „Nee, eerlijk gezegd niet. Ik had er nog niet op gelet, maar nu je het zegt Zij gingen naar de plaats, waar indertijd de kas gestaan had, en bewonderden de enorme vruchten. Bill plukte er één, die nog groen was maar nu al bijna dubbel zo groot als een nor-male braam. „Merkwaardig, vooral om dat hier indertijd de kas gestaan heeft, en op die plaats heb ik indertijd planten ge vonden, die ook zo merkwaardig sterk ont wikkeld waren". „Wat kan daar achter steken? Heb je enig idee?" „Ik niet. Jij weet er heel wat meer van dan ik, dus zeg het maar. Jij hebt me hier geroepen". „Ik wilde je het alleen maar laten zien. Het lijkt me dat er oen heel goede kunst mest in de grond is gestopt, nog iets veel sterkers zelfs. Misschien dat je vader hier met allerlei zaken geëxperimenteerd heeft, maar dan is het toch wel iets erg bijzon ders geweest dat het na zoveel jaren nog zo'n uitwerking toont". Bill zweeg even, om een nieuw denk beeld te verwerken. „Dan zal het iets geweest zijn, wat hij zelf ontdekt heett. Dat is misschien ge weest, waaraan hij werkte. Misschien wa ren dit zijn onderzoekingen. Dat zou ook verklaren, waarom hij hier een kas bouw de. Dat is helemaal niet onmogèlijk „Dat kon wel eens de oplossing zijn van een van onze problemen. Stel je voor. „Inderdaad, stel je voor. Ik zou wel eens willen weten, hoe hij dit bereikt heeft. Zo iets zou een fortuin waard zijn. Dit kan best geweest zijn waarop hij doelde, toen hij mij in een van zijn brieven schreef, dat hij bezig was met een onderzoek, dat een vitale bedrijfstak zou revolutionneren. En het had niets met oorlogsdoeleinden te maken. Dat kan best de voedselindustrie geweest zijn". „Dan hebben we in ieder geval een aan wijzing, waarop zijn wetenschappelijk werk, waarvoor hij naar het eiland giirug, betrekking had. Het gaat er nu alleen nog maar om, het laboratorium te ontdekken waar hij die proeven voorbereidde en zijn aantekeningen moet hebben achtergelaten". „Ja, maar ongelukkigerwijs hebben we daar al zo lang naar gezocht, want we wa ren het er over eens dat hij iets als een geheim laboratorium gehad moet hebben, en dat daar ook het porselein te vinden is". Hoe weinig vermoedden beiden, dat zij de geheime ruimte nog diezelfde avond voor zonsondergang zouden vinden Het gebeurde tijdens het avondeten. Maureen had Bill juist een stukje vlees ge geven, toen zij een gedempt miauwen hoor den, ergens dicht in de buurt. Het was nog vol daglicht. Bij de deur naar buiten riepen zij Blackie, maar die verscheen niet. Mau reen stond nog buiten, toen zij Bill opge wonden hoorde roepen: „Hé, kom eens hier! Het schijnt hier iin de buurt te zijn." Toen zij binnen kwam zag zij Bill op zijn knieën liggen voor de vuurplaat van de open haard in de keu ken. „Nee, hier is hij ook niet. Maar toch. Hij zweeg toen ze 't miauwen weer hoor den. „Hé, dat is gek. Als het niet een ste nen vloer was geweest, zou ik zeggen dat Blackie hieronder zat". „Misschien in de schoorsteen?" veron derstelde Maureen. Bill keek naar boven in de schoorsteen doch zag niets ander dan de open lucht. Met op elkaar geklemde kaken draaide hij zich om. „Hij moet hier beneden zijn, Maureen, en misschien weet je wat dat betekenen kan". Bill haalde een koevoet. „Joost mag we ten hoe het beest daaronder gekomen is, maar we zullen die vuurplaat moeten ver wijderen". Toen Bill trachtte, met alle kracht, de vuurplaat op te lichten door middel van de koevoet, veiwachtte hij dat de steen zou breken. Er geschiedde iets anders. De steen kantelde om het midden, de voor zijde kwam naar boven, de achterzijde dook in de grond. Uit de ontstane opening sprong Blackie, heftig miauwend. Terwijl een scherpe koude wind uit het onverwachte gat woei, keek Maureen in stomme verwondering door een mist van stof en roet, opgewaaid door het plotse linge kantelen van de vuurplaat. Bill schreeuwde opgewonden: „Maureen, hier is 't. Eindelijk Ademloos keek zij toe om tenslotte te stamelen „Ja, Bill, kijk eens treden „Ja, en we zullen er geen gras over laten groeien voor we weten waar ze heen gaan. Ik zal eerst die vuursteen vastmaken, zo dat er niets kan gebeuren en we niet op gesloten kunnen raken. Ik zal er een kist tegenaan zetten. Ga jij ondertussen de storm lamp aansteken, en pak mijn lan taarn". Terwijl ze aan de voorbereidingen bezig waren, vertelde Bill dat hij een soortgelijk geval eens had gelezen over een geheime smokkelkelder. Als er een patrouille kwam om een onderzoek in te stellen brandde er altijd een gezellig vuur in de haard waar boven gekookt werd. „Ik maak me sterk dat de oude kapitein die het huis bouwde ook zo iéts van plan was, dat hij waar schijnlijk zelfs smokkelaar is geweest. Hij kan de legende over de verdwijningen wel zelf hebben verzonnen en rondgestrooid, om zijn smokkelaarsnest te beschermen". „Misschien dat je vader indertijd ook wel dat smokkelverhaal kende, en er daardoor achter kwam". „Best mogelijk. Hij wist heel veel over de historie en de merkwaardigste verhalen uit het verleden. Vooruit, we gaan eens kijken. Laat mij voor gaan". „Nou, nou, het tocht hier behoorlijk, vind je niet?" „Ja, en kennelijk een zeelucht". Zij daalden de treden af om terecht te komen in een gang door de rotsige bodem, breed en hoog genoeg om er gewoon te lopen. De gang liep een meter of vijftig in Oostelijke richting om daarna scherp naar het Noorden te draaien en sterk te dalen. In de verte schemerde een zwakke licht gloed. „Lijkt me daglicht toe", mompelde Bill. Even verderop kwamen zij aan een nieu we serie treden die naar beneden voerden, en een flauwe bocht naar links. Toen ont dekten zij, dat 't licht afkomstig was uit een klein venster in de rotswand. Toen zij het even later bereikten, merkten zij dat het uit zag op het haventje met hun twee bootjes, met dicht voor zich het pad dat uit de haven naar boven leidde. Het was slechts een heel smalle spleet door een dikke rotswand, zodat 't begrijpelijk was dat ze deze opening van het pad uit nooit hadden opgemerkt of alleen hadden ge dacht dat het een ondiepe scheur was. Bo vendien werd het uitzicht gedeeltelijk be lemmerd door een overhangende rots, die van buiten uit gezien de spleet steeds in de schaduw moest houden. „Zou Blanckie hierdoor naar binnen ge komen zijn?" „Waarschijnlijk wel. Maar laten we eens zien wat we verder kunnen vinden..." Haar vingers sloten zich vast om zijn hand. „Ja, laten we eens gaan kijken''. Ook zij vroeg zich ademloos af, wat er voor hen in petto lag. Voerden deze tre den alleen maar naar de grote grot, die zij Fingalgrot hadden genoemd, of naar de di-oom van hun leven? En als dat laatste het geval was, wat zouden ze dan precies vinden. Over wat ze zouden kunnen vin den, als de theorie waar was die Bill zicii gevormd had over het uiteinde van zijn vader en Turpitt, durfde zij nauwelijks te denken. Zij begreep heel goed waarom Bill zo zwijgzaam was geworden. (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 6