Ontwerp voor een Europese
constitutie is vrijwel gereed
Jacques Fath op kasteel „Oud-Wassenaar"
Agenda voor
Haarlem
Wereldnieuws
^ocli ió Uet zo
Baranès op zijn vlucht naar
Zwitserland gearresteerd
PANDA EN DE MEESTER-BUIKSPREKER
Kamerlid en twee ministers verhoord
De radio geeft Dinsdag
Francisca Kant bleef
type-kampioene
Officiéél bezoek aan
vier provincies voorbij
Beschuitfabriek in
Vlaardingen uitgebrand
Warm weer werkte
stimulerend
2
Italië verwacht spoedig
accoord over Triest
Stoffelijk overschot van
Kanaalzwemmer
gecremeerd
Kerkelijk Nieuws
De Prins in Zuid-Afrika
Vandaag gaat de reis
naar Kruger Wildpark
De vogeltrek
Vanmorgen weinig trek
ylr* ZIJLSTR.5
.56
r
ALARM
SIGNAAL
y
MAANDAG 4 OCTOBER 1954
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse justitie heeft André Baranès,
de kroongetuige en dubbelspion in het
grote spiormage-complot, Zaterdagmiddag
op zijn vlucht naar de Zwitserse grens ge
arresteerd. Hij had juist onderdak gevon
den in een klooster, onder het voorwendsel
dat hij bekeren wilde. Zaterdagnacht, en
een deel van de Zondag, heeft Baranès
doorgebracht met het hoofd van de contra-
spionnage Wybot, die namen van andere
verdachten te weten is gekomen. Behalve
Baranès, die is opgesloten in de gevange
nis van Fresnes evenals zijn twee hand
langers Turpin en Lebrusse. werd ook Jean
Mans, de permanente secretaris van de
raad voor de nationale defensie, achter
slot en grendel gezet.
Mons was Vrijdag al op bevel van
Mendès-France geschorst. Het schijnt dat
Mons niet van spionnage wordt beschul
digd, doch wel wordt hem een vergaande
achteloosheid verweten waardoor zijn ka
binetschef Labrusse, wiens communistisch
getinte denkbeelden algemeen bekend wa
ren, vrij spel had en geheime militaire
documenten aan Baranès doorgaf. Op der
gelijke nalatigheid staat een straf van
maximum vijf jaar.
Behalve de twee hoofdfiguren heeft de
militaire rechter van instructie ook nog het
radicale Kamerlid Hugues, een vroegere
secretaris van de diensten van de hoge mi
litaire raad, alsmede de oud-ministers Rey-
naud en Brune als getuigen verhoord. Hu
gues was met Baranès bevriend. Uit mens
lievende overwegingen heeft hii Baranès
de vorige week in zijn auto naar zijn wo
ning in het departement Nièvre gereden,
waar hij een paar dagen kon onderduiken.
Ofschoon op bijstand aan een landverrader,
die door de justitie wordt gezocht, even
eens een zware straf staat, is Hugues, dank
zij zijn parlementaire onschendbaarheid,
na zijn verhoor weer vrijgelaten.
Madame Métivier-Lasseron, die vroeger
onder Mons als secretaresse in het mi
nisterie van Defensie werkte, heeft uit
eigen beweging de justitie verteld welke
ervaringen zij daar heeft opgedaan. Toen
ROME (Reuter) De moeilijkheden die
een overeenstemming over Triëst in de weg
stonden „zijn opgeruimd en een voor Italië
bevredigend accoord zal spoedig mogelijk
zijn," aldus heeft de Italiaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Gaetano Martino,
Zondagavond in Rome verklaard. Hij wilde
niet meedelen, wanneer het accoord offi
cieel ondertekend zal worden.
Zaterdagmiddag is het stoffelijk over
schot van de bekende Engelse Kanaal
zwemmer Ted May in het crematorium te
Velsen verast, nadat het ontzielde lichaam,
dat Vrijdag in Castricum ter aarde was
besteld, was opgegraven. De enige die de
korte plechtigheid bijwoonde, was de broer
van de overledene, de heer Albert May.
Een tuiltje witte en rode anjers dekte
de kist, die onder orgelspel van het lied
„Abide with me" daalde.
De as van de heer E. J. May zal ter ge
legener tijd naar Engeland warden over
gebracht, waar de urn in zijn woonplaats
zal worden bijgezet.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Hoogeveen J. W. de Bruyn te
Harderwijk.
Bedankt voor Schoonhoven H. J. Smit te
Gen deren.
Benoemd tot vicaris te Joure J. F. Grimm,
vicaris te Den Helder.
Doopsgez. Broederschap
Beroepen te Terhorne mej. J. Gorter, pro-
ponente te Amsterdam.
HILVERSUM I. 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en litteraire kalender. 8.00 Nieuws, weer
bericht en katholiek nieuws. 8.20 Platen. 9.00
Voor de huisvrouw. 9.40 Lichtbaken. 10.00
Voor de kleuters. 10.15 Platen. 11.00 Voor de
vrouw. 11.30 Schoolradio. 11.50 Als de ziele
luistert. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pla
ten. 12.55 Een groot venster en een open
deur, causerie. 13.00 Nieuws en katholiek
nieuws. 13.20 Metronole-orkest en soliste.
14.00 Gevarieerde platen. 14.45 Platen. 15.00
Schoolradio. 15.30 Ben je zestig? 16.00 Voor
de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de
jeugd. 17.45 Regeringsuitzendir.g:: Nederland
en de Wereld: Jeugd en emigratie. 18.00
Voor de jeugd. 18.30 R.V.U.: Zorgen en drei
gingen in het Nabije Oosten. Eerste lezing.
19.00 Nieuws. 19.10 Lichte muziek. 19.30
Avondgebed en litteraire kalender. 19.45
Pianospel en platen. 20.15 Platen. 21.00 Ac
tualiteiten. 21.15 De gewone man. 21.20 Radio
Philharmonisch orkest en solist. (21.50
22.05 Causerie over het jeugdzorgwerk in
Nederland). 22.45 Uit het Boek der Boeken.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
HILVERSUM H. 298 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.00 Idem. 9.30 Voor de huis
vrouw. 9.35 Platen. 9.40 Morgenwijding.
10.00 Platen. 10.50 Voor de kleuters. 11.00
R.V.U.: Chr. Fry en zijn werken. 11.30 Voor
de zieken. 12.00 Sopraan en piano. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Voor
het platteland. 12.40 Lichte muziek. 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen of platen. 13.20
Lichte muziek. 14.00 Voor de huisvrouw.
14.15 Platen. 14.40 Schoolradio. 15.00 Piano
recital. 15.30 Voor de vrouw. 16.00 Platen.
16.30 Voor de jeugd. 17.30 Lichte muziek.
18.00 Nieuws. 18.15 Piano. 18.30 Amateur
programma. 19.00 Voor de kinderen. 19.05
Paris vous parle. 19.10 Reportage. 19.15
Strijkkwartet. 19.45 Filmpraatje. 20.00
Nieuws. 20.05 Gevarieerd programma. 21.15
Lichte muziek. 21.35 Mededelingen. 21.40
Lichte muziek, 22.20 D Antwoordman. 22.35
Platen. 22.55 Ik geloof, dat...., causerie.
23.00 Nieuws. 23.15 New York calling. 23.20
—24.00 Platen.
TELEVISIE (K. R. O.)
20.15 Kapperswedstrijd. 20.30 Smalfiimers.
20.55 Weeroverzicht 20.58 Actualiteiten.
21.03 Pauze. 21.10—21.50 Indonesische studen
tendansgroep.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.10 Tuinbouwkroniek.
13.15 Platen. 13.55 Idem. 14.00 Schoolradio.
15.30 Platen. 15.45 Orgel. 16.00 Koersen. 16.17
Platen. 16.30 Orgel 17.00 Nieuws. 17.10 Pla
ten. 17.48 Gitaarrecital. 17.50 Boekbespreking.
18.00 Voor de jeugd. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen, 19.50 Causerie.
20.00 Platen. 21.00 Orkestconcert. 22.00
Nieuws. 22.15 Piano en altviool. 22.5523.00
Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Boeken en sschrijvers.
(Op 224 en 75 m.).
zij haar chef daarop indertijd opmerkzaam
maakte, werd zij, volgens haar verklarin
gen, uit de dienst verwijderd.
Baranès is van deze spiomiage-beweging
de gangmaker geweest. Door gelijktijdig
voor de politie en de communistische partij
en vermoedelijk ook nog voor rechtse groe
peringen in andere landen te werken, ver
mocht hij zich naar verschillende zijden te
dekken. Door die geraffineerde voorzorgs
maatregelen wist hij zijn geldelijke ver
diensten niet alleen te vermenigvuldigen,
maar is hij er tevens in geslaagd tussen
komst van de justitie jarenlang af te
wenden.
Mej. J. H. W. van Dijk uit Santpoort
behoorde weer tot de rapsten
Het Nederlandse kampioenschap in het
machineschrijven is behaald door mejuf
frouw Francisca Kant uit Den Haag, die
gemiddeld 470 aanslagen per minuut heeft
kunnen maken tijdens de nationale wed
strijd in het machineschrijven welke op 24
September werd gehouden.
Dit werd Zaterdagmiddag bekend ge
maakt tijdens de prijsuitreiking aan de
winnaressen en winnaars in het restaurant
van de Houtrusthallen in Den Haag.. Mr.
D. G. W. Spitzen, secretaris-generaal van
liet ministerie van Verkeer en Waterstaat,
hield een korte toespraak en reikte de
prijzen uit.
Het aantal deelnemers aan de wedstrijd
bedroeg 126. Als werkstuk was gekozen een
populair technisch artikel uit een tijd
schrift.
Mejuffrouw Kant heeft voor de derde
maal het kampioenschap behaald, thans
met bruto 14.833 aanslagen, 72 fouten, netto
14.113 aanslagen of gemiddeld 470 aansla
gen per minuut. Zij was de enige, die het
werkstuk heeft afgekregen. Zij typte de
laatste punt op hetzelfde moment dat het
eindsignaal klonk. Mejuffrouw Kant be
haalde in 1951 het kampioenschap met een
gemiddeld aantal netto aanslagen van 422
per minuut. In 1952 overschreed zij het
toegestane foutenpercentage, waardoor zij
buiten de prijzen viel. In 1953 behaalde zij
het kampioenschap met 459 netto aan
slagen.
Op haar volgde mejuffrouw F. M. T. J.
Pasteels, Eindhoven met 451 aanslagen per
minuut, mevrouw E. PolmanDessauvagie,
Den Haag, met 433 aanslagen per minuut,
mejuffrouw J. H. W. van Dijk Santpoort,
met 432 en vele anderen.
Prins Bernhard heeft Zaterdagochtend te
Kaapstad het standbeeld van Maria de Quel-
lerie, de echtgenote van Jan van Riebceck die
in 1652 de Kaap stichtte, onthuld. Het beeld
is een geschenk van het Nederlandse aan het
Zuid-Afrikaanse volk.
De Prins uitte de hoop, dat het standbeeld
de Zuid-Afrikanen zal herinneren aan de
vriendschap, die tussen Nederland en Zuid-
Afrika bestaat.
Het standbeeld werd namens het volk van
Zuid-Afrika in ontvangst genomen door dr.
Eben Doenges, de minister van Binnenlandse
Zaken.
De prins keerde na de onthulling terug
naar Government House. Om 11 uur vertrok
hij weer van Government House om een
krans te leggen bij het standbeeld van Jan
van Riebeeck. In pen officiële stoet reed hij
door de Government Avenue en de Adderley
Street naar het standbeeld. Na 'de kransleg-
ging reed de stoet door de Adderley Street
en de Darling Street naar het stadhuis waar
het gemeentebestuur de Prins een receptie
aanbood.
Voor de Prins het stadhuis binnenging in
specteerde hij voor het stadhuis opgestelde
oudstrijders die hij allen de hand schudde.
Vijf van hen waren Nederlanders.
Naar Transvaal.
Prins Bernhard is Zondag per vliegtuig uit
Zaterdagmiddag tegen half vijf is brand
uitgebroken in de beschuitfabriek van de fir
ma Ten Kate de Vries' aan het West-Nieuw-
land te Vlaardingen. De brand is ontstaan in
de omgeving van de oven voor het tweede
baksel, een zogenaamde gaskettingoven met
een lengte van 12 meter. Daar de deuren van
de fabriek open stonden en er veel brand
baar materiaal in de nabijheid was, waar
onder kartonnen dozen en verdere emballage,
greep het vuur snel om zich heen, zodat de
vlammen spoedig naar buiten sloegen. De
brandweer onder leiding van commandant
Groeneveld kwam met drie motorspuiten en
bestreed het vuur met negen stralen, doch
men heeft niet kunnen verhinderen dat de
fabriek, het kantoor en het magazijn geheel
uitbrandden.
Op de eerste étage woonde de eigenaar.
Ook in de woning is veel schade, doch men
heeft het vuur, dat daar in een kast hevig
woedde, kunnen doven. Met hulp van buren
is deze étage ontruimd. Men heeft de inven
taris overgebracht naar een school aan de
overzijde.
De schade, die vrij aanzienlijk genoemd
kan worden, wordt door verzekering gedekt.
Kaapstad naar Transvaal vertrokken, na zijn
officieel bezoek aan de vier provincies van de
Unie te hebben voltooid. Het inspannendste
deel van de tocht is thans achter de rug.
Maandag gaat de Prins naar het Krugerpark,
het grootste nationale natuurreservaat ter
wereld, waar hij drie dagen zal blijven.
Verder staan nog slechts enkele officiële
afspraken te Pretoria en Johannesburg op
het programma, voordat de Prins aan het
einde van de week naar Nederland terug
keert.
In een te Utrecht gehouden vergadering
van de Nederlandse Jongerenraad der
Europese Beweging heeft prof. G. van den
Bergh uit Amsterdam gesproken over
„Directe Europese verkiezingen en Euro
pese partijvorming."
Het ontwerp voor een Europese consti
tutie, bevattende ook de regeling van de
verkiezing van een parlement, is vrijwel
voltooid. Prof. Van den Bergh is voorzitter
van de ingestelde Kieswetcommissie.
Op een minder belangrijk punt na is men
het in de commissie met elkaar eens ge
worden. Over de kiesrechtregels is een nog
niet gepubliceerd rapport opgesteld. Aan
vaard is het tweekamerstelsel, één Kamer
waarin zitting hebben de volksvertegen
woordigers en één Kamer van senatoren.
Voor de verkiezing van de Kamer der
Volken is het beginsel van de rechtstreekse
keuze aanvaard. De senatoren worden door
de nationale parlementen gekozen. Beide
Kamers worden voor vijf jaar gekozen.
Prof. Van den Bergh noemde deze besluiten
van historisch belang en van grote draag
wijdte. Hij vond het onjuist, dat het grote
publiek van dit alles zo v^ginig of helemaal
niets afweet. Het beste rhiddel om de be
langstelling te wekken achtte hij het open
baar maken van deze vraagstukken.
De vorm van het kiesstelsel wordt aan
vankelijk door dé landen zelf bepaald. Naar
de mening van prof. Van den Bergh zou
het huidige stelsel van evenredige ver
tegenwoordiging voor de verkiezing van
een Europees parlement fout zijn. Hij geeft
de voorkeur aan het enkelvoudige over
draagbare personenstelsel volgens een
alphabetisch opgestelde lijst van candi
dates Bij dit stelsel is de kiezer inderdaad
koning. Voor de Eropese stemming heeft
dit grote voordelen.
De scheidingslijn tussen de partijen zal
veel minder scherp zijn. Over de partij
vorming kon prof. Van den Bergh geen
voorspelling doen.
Het loopt tegen drie
uur en de mooie zalen
van het schilderach
tig gelegen kasteel
Oud-Wassenaar zijn
al aardig gevuld met
een goed gekleed pu
bliek, dat op zichzelf
reeds een modeshow
vormt. De lichtjes
fonkelen in de kris
tallen luchters en de
zon wedijvert hier
mee door brede gou
den banen naar bin
nen te gieten. Mis
schien wilde ze ook
wel eens wat zien
van het unieke
schouwspel, dat een
show van Fath - met
een voor vijf millioen
francs verzekerde col
lectie - toch altijd is
en kroop ze daarom
bij hoge uitzondering
achter het grauwe
wolkendek vandaan.
In de kleedkamer
hangen aan lange rek
ken de middag- en
avondjaponnen te
wachten, klaar om ze
in één beweging te
kunnen aanschieten.
Ie lijfjes uitnodigend
open, de ingebouwde gaines duidelijk zicht
baar. Op de grond de schoentjes, passend
bij de verschillende toiletten. Op een tafel
in de hoek de hoedjes, ook van Jacques
Fath, met de bol naar beneden, zo voor
het grijpen. Dat moet ook, want hoe kun
nen de zeven mannequins zich anders in
het noodzakelijke razende tempo telkens
omkleden.
Ze zijn juist gekapt door enkele voor
aanstaande Nederlandse coiffeurs, onder
andere door twee leden van de staf van
maison Leonard te Haarlem.
Ik maak een praatje met Nicole en Patri
cia en zij vertellen enthousiast van hun
dagje uit op de Alkmaarse kaasmarkt en
de lunch in het waaggeboüw te Hoorn.
„Kijk eens, wat een leuke make-up tas,
Een der mannequins van Jacques Fath
toont een „robe symphonie" van goud lame
gaastule aan de boerinnen uit de Schermer,
die Vrijdag de mannequins in Alkmaar
ontvingen.
zegt Nathalie, „we hebben er allemaal zo
een gekocht in Den Haag. Je kunt er alles
in kwijt."
Ruim drie uur wordt het sein voor de
aanvang van de show gegeven. Nog een
haastige trek aan een sigaret, een laatste
blik in de spiegel en daar deinen ze als
„femmes du monde" de zaal in.
In de kleedkamer achter de coulissen or
ganiseert madame Gilbert, de „sales mana
ger". Daar wordt koortsachtig, maar in een
beheerst tempo van kleding verwisseld.
Rappe handen sluiten ritsen en knoopjes.
Voor het voetlicht krijgen we Fath's be
faamde silhouet te zien, de zogenaamde S-
lijn, verkregen door een blousende rug, die
van achteren verloopt tot onder de taille
en over een in vorm geknipte ceintuur
hangt, terwijl de heupen min of meer naar
voren worden gekanteld.
Er zijn los zittende, sluike-mantels, zon
der snoerende ceintuurs of te duidelijk aan
gegeven taille. De indruk is sportiever. De
mouwen zijn lang, want, zo zegt Jacques
Fath, de mouw houdt meer nog dan de
roklengte het silhouet in evenwicht. Bij
tailleurs en jurkjes is vaak de mouw in
gezet. De rok is soms kokernauw, soms zeer
wijd met een normale lengte. De halslijn
is hoog of rond uitgesneden en enigszins
afwijkend.
Stoffen als jersey, tweed en laken ko
men veel voor. Het materiaal voor de
avondjaponnen is veelal fluweel, kostbare
satijn en kant. Behalve de fantastische
coupe-verwerking, zoals een plooi uit
de schouder, zich oplossend in revers,
waarin men steeds duidelijk de hand van
de meester ziet, kenmerkt deze collectie
zich door de pracht aan stoffen en vooral
aan kleuren. De combinaties zijn weergaloos
en van een grote distinctie.
Rustige tinten, zoals grijs en beige, zijn
er in vele nuances, verder roomwit, gecom
bineerd met marron en heel veel zwart.
Grote gespen met glinsterend stras komen
veelvuldig voor. Vaak wordt ook een bijou
op de manchet gedragen. Bijzonder char
mant zijn de losse manchetjes van gouden
lovertjes, in ruitvorm geregen en gedragen
op een zwart tailleur.
Bont is er in grote verscheidenheid, zo
wel in de vorm van een wit hermelijnen
kraag op mantels en tailleurs, als hele
blouses van soepel beverbont of als acces
soires: shawls, moffen en hoedjes.
De hoeden bedekken vaak een oor of
worden achter op het hoofd gedragen,
waar zij eindigen in een draperie op beide
oren.
Leerlingen van de Hötelvakschool zor
gen voor de thee. In de pauze worden klei
ne flesjes parfum rondgedeeld, waarbij
wordt verwacht, dat iedereen royaal de
schaal gedenkt, want alles wat daarop
komt te liggen, is bestemd voor het Konin
gin Wilhelminafonds, evenals trouwens de
gehele netto opbrengst van de show. T. R.
15. Piedro deinsde achteruit en gluurde
wantrouwend naar Panda, die nu weer
de rol van pop speelde. „Zei je iets, pop-
peti?", vroeg hij. Maar Panda hield zich
stil, hopend, dat Eric Echo snel zou terug
komen. „Mijn fantasie speelde mij blijk
baar partios", stelde Piedro tenslotte vast,
tot Panda's schrik opnieuw de hamer grij
pend. Maar opeens hoorde hij een gerucht
bij de deur. „Houdt me niet tegen!", riep
een opgewonde vrouwenstem. „Ik ben
barones van Edelstein!, ik moet en zal die
schattige poppetjes zien!" „Caramba!".
bromde Piedro, „er komt iemand aan
ik moet mijzelve verbergen! Maar geluk
kig kan ik, als slangenmens, mij in elke
schuilplaats opvouwen". En met deze woor
den wrong hij zich snel door de hals van
een vaas. Op hetzelfde ogenblik vloog de
deur open en een indrukwekkende dame
stormde op Panda en Oswald af. „O die
schattige poppetjes!", riep zij uit, „ik wil
ze troeteltjes doen!" „Ook DAT nog", dacht
Panda benauwd, .als mijnheer Echo
nu maar gauw komt!"
Zoals wij in ons blad van Zaterdag reeds
meedeelden, zullen wij ook dit jaar gedu
rende de maand October de waarne
mingen van de Haarlemse Vogelwerk
groep van de vogeltrek publiceren.
Hieronder volgt de eerste, afkomstig van
de waarnemingspost aan de Kop van de
Zeeweg.
Over het alge
meen is er in Sep
tember weinig vo
geltrek geweest,
wat wel aan het
buiige weer te
wijten is. Zondag
19 September met
het zomerse weer
was er echter wat
trek van mezen, boerenzwaluwen en gras
piepers. Deze laatste passeerden ook op
Zondag 26 September.
Nadat op 1 October het weertype ver
anderde, zette de trek voor het eerst dit
najaar goed in. De wintergasten koper
wieken en kepen zijn toen voor het eerst
gezien. Na een begin van de vinkentrek
op 1 October was het opvallend, dat deze
de dag daarop ook 's middags, en zelfs in
grotere aantallen dan 's morgens, over
vlogen.
Op 3 October werden geteld tot in de
middag 9920 vinken, 2450 spreeuwen.
Graspiepers, witte kwikstaarten en veld
leeuweriken passeerden in kleine aantal
len. Zeer bijzonder was een sterke trek
van boerenzwaluwen en huiszwaluwen,
waarvan er niet minder dan vijftienhon
derd in 224 troepen langsscheerden. Deze
concentratie van Noordelijke zwaluwen is
ontstaan door het slechte weer.
Minstens even merkwaardig waren grote
troepen kool- en pimpelmezen, in totaal
vijftienhonderd in negentig groepen. Deze
vlogen laag over het duin, en zelfs enige
keren tussen de waarnemers door.
Bewonderd werden verscheidene vluch
ten kieviten en een koppel grauwe' ganzen.
De waarnemingen op twee andere
plaatsen aan de kust waren overeenkom
stig. Aan de Hondsbosse Zeewering was
de vinkentrek echter eens zo sterk. Daar
worden de vinken op een smallere baan
gestuwd.
Door het regenachtige weer met sterke
wind, was er hedenmorgen van 7 tot 8
uur op de Kop van de Zeeweg weinig trek.
Waargenomen werden slechts enkele
troepjes vinken en graspiepers, één kie
vit. één zwaluw en één zilverplevier.
Over het binnenduin werd meer activi
teit gezien. De lijsterachtigen vliegen bij
voorkeur over het binnenduin. Er kwamen
langs 41 konerwieken in kleine groepjes,
veertig zanglijsters en 29 merels, die al
leen of in ploegen van twee of drie trok
ken.
De roofvogels keren ook Zuidwaarts:
één sperwer en één smelleker, een valk
achtig vogeltje.
Gisteren nog een boomvalk, een blauwe
kiekendief en een buizerd, die uit zee
kwam.
In Juli zijn negen boerderijen door
brand verwoest. De directe schade door deze
branden aangericht wordt geraamd op
f 329.260.
MAANDAG 4 OCTOBER
Frans Halsmuseum: Voor de Volksuniver
siteit spreekt de heer J. W. Bos over „Angst
en leugen in het kinderleven", 8 uur. Be
gijnhofkapel: Bijeenkomst Interk. Hermann
Zaiss Comité, 8 uur. Zang en Vriendschap:
Bijeenkomst van „De Grotere Wereld", 8
uur. Minerva: „Het balboekje", 18 jaar, 8.15
uur. City: „The quiet man", 14 jaar, 6.45 cn
9.15 uur. Roxy: „Gestolen liefde", 18 jaar, 8
uur. Lido: „Manon van de bronnen", 14 jaar,
8 uur. Frans Hals: „Spartacus, d» bevrijder
der slaven", 14 jaar, 7 en 9.15 uur. Palace:
„Fernandel weet 't te verkopen", alle leeft.,
7 en 9.15 uur. Luxor: „Lieveling der vrou
wen", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Mogambo", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
DINSDAG 5 OCTOBER
Concertgebouw: Noordh. Philharm. Orkest,
m.m.v. Robert Weisz, piano, 8 uur. Minerva:
„Young man with a horn", 18 jaar, 8.15 uur.
City: „The quiet man", 14 jaar, 2.15, 6.45 en
9.15 uur. Roxy: „Gestolen liefde", 18 jaar,
2.30 en 8 uur. Lido: „Manon van de bron
nen", 14 jaar, 2 en 8 uur. Frans Hals: „Spar
tacus, de bevrijder der slaven", 14 jaar, 2.30
en 8 uur. Palace: „Fernandel weet 't te ver
kopen", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Lieveling der vrouwen", 18 jaar, 2,
7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Ridders van de
ronde tafel", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Mijnongeval. Zondag zijn tien Duitse mijn
werkers om het leven gekomen toen het
platform waarop tien mannen aan het
werk waren, in een 40 meter diepe
schacht stortte. Het ongeluk gebeurde
in de mijn „Hansa" in de voorstad
Huckarde van Dortmund.
Vredesmissie. Maarschalk Tito heeft op
een massavergadering verklaard, dat
hij een bezoek zal brengen aan India en
Birma, „teneinde de gelederen van hen,
die voor de vrede werken, te verster
ken". Hij sprak niet over Europese
Zaken.
Bergloon. De London Gazette heeft gemeld
dat het bergingsgeld aan de bemanning
van de Britse torpedojager Creole, die
verleden jaar het Nederlandse motor
schip Unitas geholpen heeft, zal worden
uitgedeeld. De Creole bereikte de Unitas
op 15 Januari 1953, ter hoogte van de
Britse kust. De Creole pompte de Unitas
uit, zodat het schip naar Londonderry
kon doorvaren. Het bergingsgeld zal
variëren van 5 pond tot 61 pond per
persoon.
Onderzoek. De Zwitserse nationale raad
(Tweede Kamer) heeft de regering last
gegeven een onderzoek te laten instel
len naar het eventuele verband tussen
longkanker en roken. Ook moet, volgens
de met 63 stemmen tegen vijf aangeno
men motie, het onderzoek de mogelijk
heid nagaan, dat uitlaatgassen long
kanker veroorzaken.
Vorst. In West-Oostenrijk is sneeuw geval
len. Het vee moest eerder dan andere
jaren de bergweiden verlaten. Aan de
Oostenrijks-Duitse grens werd Donder
dag een temperatuur van veertien gra
den Celcius onder nul gemeten.
Wissel. Zondag is een nieuwe rechtstreekse
dienst Moskou-Warschau-Berlijn ge
opend met treinen voorzien van „air
conditioning", bedden en radiotoestel
len, aldus heeft het Russische pers
bureau Tass gemeld. Aan de Russische
grens zullen de wielen van de treinen
worden verwisseld, omdat de Russische
spoorlijnen een grotere spoorbreedte
hebben dan die in Polen en Oost-Duits-
land. Dit verwisselen duurt ongeveer
een uur.
Belangstelling. In centraal-Zweden is Don
derdag bij herfstmanoeuvres 'n „atoom
bom geworden". De oefening werd door
de militaire attachés van verscheidene
communistische landen, waaronder com
munistisch China, Polen en Tsjechoslo-
wakije, alsmede door vertegenwoordi
gers van Egypte, Nederland en andere
Westerse landen bijgewoond. Ook de
Koning sloeg deze demonstratie gade.
Terecht. Een Joegoslavisch vliegtuig, dat
boven Hongaars gebied was verdwaald
en tot landen was gedwongen, heeft
volgens radio-Boedapest toestemming
ontvangen terug te keren. Dinsdag werd
het vliegtuig, een twee-motorig toestel
met een bemanning van vijf, als ver
mist opgegeven. Aanvankelijk dacht
men aan een ongeluk.
Zestien. Zestien Britse parlementsleden
zijn te Moskou aangekomen. Zij zullen
zestien dagen de gasten van het Sovjet-
parlement zijn.
Verzoek. De gemeenteraad van Groot-
Londen heeft het publiek verzocht
tijdens dichte mist cokes te gebruiken
of andere vaste brandstoffen die weinig
rook geven. Twee jaar geleden zijn hon
derden mensen om het leven gekomen
als gevolg van vergiftigde mist. De raad
vraagt automobilisten bij mist in dicht
bevolkte gebieden niet te rijden en de
motor van stilstaande auto's niet te
laten lopen.
Gemoedsrust. De hertog van Edinburgh
zal nooit alleen in een straalvliegtuig
vliegen, zo heeft het Britse kabinet, op
verzoek van premier Churchill, beslo
ten, om de gemoedsrust van koningin
Elizabeth te sparen. De vooraanstaande
Britse bladen, die dit berichtten, voeg
den hieraan toe, dat de hertog, die vo
rige week,, met een instructeur, zijn
eerste vlucht met een straalvliegtuig
heeft gemaakt, de normale opleiding
van R.A.F.-piloten op deze toestellen
wil volgen.
ADVERTENTIE
CHRYSLER AIRTEMP
verwarmt uw woning met
geconditionneerde lucht
DE NEUS BESTAAT inwendig uit drie
boven elkaar liggende gangen of galerijen,
waarvan de onderste twee uitsluitend als
ademweg fungeren. De bovenste en nauw
ste neusgang bevat echter een klein opper-
vlakje dat bezet is met de zintuigcellen
die ons de reukgewaarwording verschaffen.
Zo eenvoudig gaat dat overigens niet eens,
die zintuigcellen liggen niet op
de ademweg, zodat we bij rus
tige ademhaling eerst na be
trekkelijk lange tijd zullen be
merken dat de atmosfeer een
bepaalde reukstof bevat. Wil
len we goed ruiken, dan moe
ten we dus niet normaal ade
men, maar snuffelen of snui
ven, waardoor de luchtstroom ook langs
het slijmvlies van de bovenste neusgang
wordt gevoerd. Vandaar dat na verschil
lende malen snuiven we de reukstof vaak
zó duidelijk gewaar worden, dat we het
onbegrijpelijk achten haar niet veel eerder
te hebben geroken.
Wat de reukgewaarwording betreft, is
het ongetwijfeld een nadeel dat de reuk
cellen wat buiten het normale verkeer lig
gen, maar daar staat tegenover dat dit
zintuig ongemeen scherp is. De spectros-
coop is in staat 0,0000002 milligram van een
stof aan te tonen, en de electroscoop kan
zelfs 0,000000001 milligram van een stof
ontdekken, maar het menselijke reukzin
tuig is in staat een hoeveelheid van
0,0000000001 milligram van sommige stof
fen te onderkennen; onze neus is 250 maal
gevoeliger dan de spectroscoop en 10 maal
gevoeliger dan de electroscoop! Slechts
door middel van radioactiviteit kunnen
hulpmiddelen worden verkregen met een
even grote gevoeligheid als de menselijke
neus.
Het zou al zeer vreemd zijn, indien deze
grote gevoeligheid van het menselijk reuk
zintuig voor bepaalde stoffen, niet in de
pracdjk zou zijn gebracht. In de chemische
laboratoria van de fototoestellenfabrikant
Eastman wordt een zeldzame stof vervaar
digd die een reuk heeft, gelijkwaardig aan
de walgelijke geur, die het stinkdier ver-
spreidt, teneinde zijn iiijanden
af te schrikken. Een der
gelijke bedoeling heeft de
synthetisch vervaardigde reuk
stof eveneens want in som
mige mijnen waar een oor
verdovend lawaai wordt ge
maakt door pneumatische
machines, vindt deze stink
dierachtige reukstof toepassing als alarm
signaal. In geval van gevaar kunnen de
arbeiders hier niet worden gewaarschuwd
door normale alarminstallaties, zodat in
voorkomende gevallen reukstof met ven
tilatoren door de mijngangen wordt gebla
zen, waardoor iedere arbeider ogenblikke
lijk weet wat er aan de hand is. Dat juist
de reukstof van het stinkdier hiervoor
wordt gebruikt, is verklaarbaar doordat
deze stof in zeer kleine hoeveelheden direct
wordt waargenomen, terwijl de lucht door
haar vreemdsoortige en weerzinwekkende
karakter ogenblikkelijk aan het bewust
zijn appelleert.
We vinden het overigens erg normaal
dat we in staat zijn geuren waar te nemen.
Maar zo heel erg vanzelfsprekend is dit
toch niet, want tot vandaag weet nog nie
mand wat het specifieke van de reukprik
kel uitmaakt. Alweer een van de vele won
deren der zintuigen!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H. PéTILLON.
