Honderd millioen mark per maand voor de bouw van 500 kazernes Wereldnieuws Een moe, zwaar hoofd Verplichte verzekering kleine zelfstandigen vond bijval PANDA EN DE MEESTER-BUIKSPREKER D.D.D. vj Wapengekletter in Duitsland Vrees van vakverbond voor terugkeer van de autoritair militaire staat A.R. partijconferentie De radio geeft Vrijdag A. v. d. Bogaard Morgen begint de actie voor kinderpostzegels ZocU ió het zo DONDERDAG 14 OCTOBER 1954 HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Meubel- tentoonstelling OVOPSALJIKE Discussie over komende ouderdomsvoorziening Haarden - Stofzuiqers Wasmachines - Radio's Verzending van zeepost KE1P Kerkelijk Nieuws België zet invoer van appelen en peren stop Voorzitter bepleit fusie met de ARKA Huid uitslag Officieren van justitie benoemd Nederlands Trio naar het buitenland Huidige en vroegere spel (Van onze correspondent in W est-Duitsland) Duitsland gaat in allerijl 500 kazernes bouwen. Onder Hitier werden overal in Duitsland op grote, schaal kazernes ge bouwd. Men ziet deze enorme, moderne ge bouwencomplexen, waarvan de diverse af delingen met het oog op oorlogsgevaar en bomaanvallen uit de lucht vrjj ver uit el kaar werden neergezet, alom in den lande bij steden en buiten in de vrije natuur staan. Na de oorlog, toen er sprake van was dat Duitsland nooit meer een leger zou mogen hebben, heeft men deze complexen ten dele een andere bestemming gegeven. Er kwa men fabrieken en scholen, werkplaatsen en kantoren in. Vijf jaar geleden werden in Bonn en in de onmiddellijke omgeving er van ook di verse nieuwe West-Duitse bondsministeries en andere staatsbureaux in de vroegere ka zernes ondergebracht. Een deel van Hitiers kazernes was ook al door de vreemde be zettingstroepen in beslag genomen. De Westelijke mogendheden hebben in de laat ste jaren op diverse plaatsen zelf wel grote kazernes gebouwd. Maar een deel van de vroegere Duitse kazernes zal ook in de toe komst nog wel bij de buitenlandse troepen in gebruik moeten blijven. Daarom zal het noodzakelijk zijn dat in West-Duitsland nieuwe kazernes worden opgetrokken. In welingelichte kringen in Bonn deelt men thans mede dat men ongeveer 500 nieuwe kazernes nodig zal hebben, die zo vlug mogelijk gebouwd dienen te worden. Óp het eerstvolgende staatsbudget zal men er rond 100 millioen mark per maand voor uittrekken. Luftwaffe United Press meldt dat de nieuwe Duitse luchtmacht tien groepen van 75 moderne gevechtsbommenwerpers krijgt. Jagers, transporttoestellen en verkenningsvlieg tuigen zullen aan deze groep worden toe gevoegd. Bonn 12/10 (van de corr. v/h ANP) Tussen de Westduitse minister van Econo mische Zaken, Prof. Dr. L. Erhard, en de gemachtigde voor de veiligheid, Th. Blank, ADVERTENTIE 250 Modelkamers vrij te bezichtigen De grootste en modernste woninginrichting in Nederland WONINGINRICHTING BEVERWIJK zijn de eerste schermutselingen begonnen over de vraag, wie verantwoordelijk zal zijn voor de ontwikkeling van de produc tie van wapens en uitrusting voor een nieuw Duits leger. Professor Erhard is kennelijk bezorgd, dat zijn systeem van vrije economie in het ongerede zou kunnen geraken, wanneer de militaire heren van het bureau-Blank naar eigen goeddunken hun bestellingen over de industrie zouden kunnen gaan verdelen. Het daartegen gerichte verzet van minis ter Erhard vindt, naar wordt aangenomen, steun bij de grote meerderheid van de bondsdag. De economische commissie van de bondsdag heeft zich reeds tegen het in grijpen van de staat ten behoeve van een versnelde productie van militaire uitrusting uitgesproken. Verder heeft de weten schappelijke adviesraad van het ministerie van Economische Zaken zich ervoor uit gesproken, dat de uitschrijving der bestel lingen voor het leger geheel en al in civiele handen zal blijven. Vrees der vakbonden Het tegen een Duitse bewapening in het huidige tijdvak gekeerde besluit van het congres van het West-Duitse vakverbond heeft in politieke kringen in Bonn heftige reacties verwekt. In de motivering van de afwijzing der bewapening door het vakbondscongres wordt de bewapening niet alleen funest geacht, zolang er nog kansen zouden zijn op een conferentie over Duitslands her eniging, doch ook omdat met „de militaire autoritaire staat" het einde in zicht zou komen van „het streven der Duitse ar beidersbeweging naar een politieke, sociale en economische democratie". De vrees dat in de Bondsrepubliek een herstel der oude militaire kaste zou kun nen plaats hebben, is sedert geruime tijd in versterkte mate door de radicaal gezinde vakbondsleiders tot uitdrukking gebracht. Dat ging meestal gepaard met klachten over het naar voren dringen van allerlei elementen, die ook in de nazi-periode een rol hebben gespeeld, in het economische zowel als het politieke leven. Op het bureau van Theodor Blank, dat het nieuwe leger in elkaar moet zetten, zijn ook in de allerlaatste dagen bij voort during nieuwe verzoekschriften binnen gekomen van jonge Duitsers, die wel gaarne opgenomen willen worden en die vroeger niet gediend hebben omdat zij toen nog veel te jong waren. Niet minder dan 115.000 jongemannen hebben al ver zocht bij de troepen dienst te mogen doen. ADVERTENTIE 's Avonds roest de drukte nog na in Uw hoofd... Te vermoeid om van de avond nog iets ge zelligs te maken... Slapen wilt U... Bestrijdt die oververmoeidheid. Een kop Ovomaltine bij het ontbijt of voor het naar bed gaan versterkt en verkwikt U en maakt U bestand tegen de gejaagdheid van het leven. zet kracht bij en houdt U fit HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muziek. 7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.40 Pla ten. 10.30 Morgendienst. 11.00 Pianorecital. 11.30 Platen. 12.20 Idem. 12.30 Land- en tuin- bouwmededelingen. 12.33 Cello en piano. 12.53 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Vocaal ensemble. 13.40 Platen. 14.00 Met oog en ooi- de wereld door, causerie. 14.35 Platen. 15.15 Voordracht. 15.35 Viool en piano. 16.00 Het laatste tuinwerk voor de winter, causerie. 16.15 Platen. 17.00 Voordracht. 17.20 Platen. 17.30 KoperkwarLt. 17.45 Stemmen van Overzee. 18.00 Platen. 18.15 Harmonie-orkest. 18.35 Zoeklicht op de jeugdvorming, cause rie. 19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10 Rege- ringsuilzending: Verklaring en toelichting. 19.30 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Voor de jeugd. 20.50 Fidclio, opera. 22.45 Avondover denking. 23.00 Nieuws en SOS-berichten. 23.15—24.00 Platen. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Flalen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.33 Idem. 8.00 Nieuws. 8.18 Pla ten. 8.45 Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 P1 ten. 9.40 Schoolradio. 10.00 Avonturen met kinderen, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40 Orgelconcert. 11.05 Voordracht. 11.25 Platen. 12.00 Metropoleorkest. 12.30 Land- en tuin- bouwmedcdelingen. 12.33 Sport en prognose. 12.48 Bezoek van II. M. Koningin Juliana aan Den Helder. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Promenade orkest en solist. 14.00 Van vreugde en vroomheid, causerie. 14.20 Platen. 14.50 Gevarieerd programma. 16.00 Orgelspel. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Koorzang. 17.20 Muzikale^ causerie. 18.00 Nieuws. 18.15 Eén uur voor een toekomst, toespraak 18.20 Lichte muziek. 13.45 De strijd voor meer welvaart, causerie. 19.00 Voor de kinderen. 19.10 Muzikale causerie. 19.30 Portretten en hun achtergronden, cau serie. 19.50 Berichten 20.00 Nieuws. 20.05 Viool en altviool. 20.30 Europa één, causerie. 20.40 Leven in de cultuur, causerie. 21.00 Platen. 21.35 Buitenlands weekoverzicht. 21.50 Spaanse volksmuziek. 22.20 Instrumen taal. kwartet en solist. 22.40 Vandaag, cau serie. 22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15 24.00 Platen. TELEVISIE (V.A.R.A.) 20.15 Potasch en Perlemoer. blijspel. In de pauze actualiteiten en weeroverzicht. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 School radio. 15.30 Platen. 16.00 Koe'sen. 16.02 Die Entführung aus dem Serail, opera (2e acte). 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 18.00 Pla ten. 18.10 Voordracht. 18.20 Platen. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Volkszang. 20.00 Platen. 20.15 Symphonie-orkest en koor, m.m.v. solist. (21.0021.15 Kunstkaleidos- coop). 22.00 Nieuws. 22.15 Internationale Radio-Universiteit. 22.30 Platen. 22.5523.00 Nieuws. BBC 22.0022.30 Nieuws. Zoeven verschenen. Hoe de weekbladen het zien. Op 224 en 75 m.). In een der zalen van de Haagse dieren tuin is de partijconferentie der Anti- Revolutionnaire Partij gehouden, die werd bijgewoond door de ministers Algera en Zijlstra. De heer A. W. Biewenga Wzn, lid van de Tweede Kamer, hield een korte inlei ding over het onderwerp „De komende ouderdomsvoorziening". Hij merkte op, dat de oudedagsvoorziening een der sociale voorzieningen is, welke wat de repercus sies bereft, als de minst gevaarlijke wordt beschouwd. Dit in tegenstelling tot de Wachtgeld- en Werkloosheidswet, welke volgens hem alweer nodig op de helling moet. Nederland zo betoogde hij, heeft zeer bewust gekozen voor sociale verzeke ring. Het staatspensioen is niet aanvaard. Algemeen heeft ingang gevonden de ge dachte, dat de oudedagsvoorziening moet gelden voor de arbeiders, terwijl daar naast ook gedacht moet worden aan de zelfstandigen. De rechtsgrond voor een oudedagsvoorziening voor de arbeiders heeft men gevonden in de C.A.O., over de rechtsgrond voor de zelfstandigen bestaat groot meningsverschil. Spreker zei van oordeel te zijn, dat men uit practische overwegingen zal moeten komen tot een voorziening, die niet be perkt wordt door een inkomensgrens. Ten aanzien van de kwestie der uit voering bestaat er zijns inziens veel mis verstand. Wanneer men kiest voor een centrale uitvoering behoeft dat niet te betekenen, een uitvoering door de staat. Bij een meer gedecentraliseerde uitvoering zal men voor veel moeilijkheden komen te staan met het oog op de begrenzing. De heer Biewenga herinnerde er aan, dat aan het S.E.R.-rapport over het onder havige onderwerp een minderheidsnota ADVERTENTIE Diverse merken Gemakkelijke betaling. Floresstraat 15 Haarlem-Noord b.h. Socndaplcin Tel. 16548 van drie R.K.-professoren is toegevoegd. Het is hem gebleken, dat velen in A.R. kring zich daarbij zouden willen aanslui ten, doch de spreker meende, dat men ten deze voorzichtig moet zijn wegens hun standpunt met betrekking tot de voor ziening voor de zelfstandigen. In de avondvergadering heeft de heer Biewenga de sprekers beantwoord, die aan de discussie deelnamen hij verklaarde, dat die voor hem één verrassing hadden opgeleverd. Het was hem gebleken, dat in A.R.-kring in het algemeen geen over wegende bezwaren bestaan tegen een ver plichte verzekering van kleine zelfstan digen, „kleine" in ruime zin genomen. Over de rechtsgrond voor deze verplich te oudedagsvoorziening is in de A.R.-partij betrekkelijk veel te doen geweest. Het zou zijns inziens gewenst zijn, dat velen zich nader zouden willen beraden op de vraag van de rechtsgrond en dat deze overwegingen werden gepubliceerd. De spreker ging voorts in op de kwestie van de afgrenzing van het begrip kleine zelfstandigen. Zijns inziens is het niet mo gelijk te komen tot een beviedigende rege ling met betrekking tot de inkomensgrens, welke men zou kunnen aanleggen. Men komt er dan toe de zelfstandigen als ge heel in de verzekering op te nemen. Er is wel eens gezegd, dat zij, die al een goede voorziening hebben, van de verplichting ontslagen zouden moeten worden. De S.E.R. volgt een andere regeling. Een vrij stellingsmogelijkheid zou zeer grote moei lijkheden opleveren. Consequenter zou wezen bestaande eigen regelingen aan te passen aan de omstandigheden. Als men komt tot een algemene rege ling, dan moeten allerlei pensioenrege lingen van de overheid, van publiekrech telijke lichamen en instellingen worden aangepast. Er is hier geen sprake van een staatsvoorziening, maar van een verplich ting, die door de overheid voor allen wordt opgelegd. De uitvoering zal moeten ge schieden door een orgaan, waarin het maatschappelijk leven zijn weerspiegeling vindt. Ook de spreker verklaarde zich tegen inning der premies via het belastingbiljet. De inning moet geschieden door een an der orgaan. Het dient een zelfstandige in ning op een afzonderlijk biljet te zijn. Dr. Schouten merkte in zijn slotwoord op, dat de minister die het ontwerpen van een wet ter zake van de ouderdomsvoor ziening tot zijn taak heeft, voor vele en grote moeilijkheden staat. In het stadje Avesta in Zweden moest dezer dagen een kruis op een kerktoren worden geplaatst. Een helicopter knapte het karwei vlug en netjes op. Hier wordt het ruim vier meter hoge kruis op de kerktoren neergelaten. Een record netto-opbrengst van ruim een millioen gulden ten bate van de Ne derlandse particuliere kinderbescherming is het resultaat geweest van de kinderpost zegelactie 1953 van het Nederlandse Comi té voor Kinderpostzegels. Onder het bekende motto „Door het Kind Voor het Kind" zal de actie voor het komende jaar Vrijdag beginnen. Dan zullen weer meer dan 300.000 schoolkinde ren (van de vijfde klas van de lagere school af tot en met de hoogste klassen van het middelbaar- en nijverheidsonderwijs) tot en met 20 October huis-aan-huis be stellingen verzamelen voor zakjes kinder postzegels en mapjes prentbriefkaarten. Na 15 November zullen de bestellingen door de schooljeugd worden afgeleverd. De collectie van dit jaar is samengesteld uit drie mapjes, ieder inhoudende vijf pentbriefkaarten en een zakje postzegels. De verkoopwaarde van ieder mapje prent briefkaarten is 1.(of 20 ct. per losse kaart). Men kan een keuze maken uit een „natuurserie", een „kinderserie" en een „Kerst- en nieuwjaarsserie". In het zakje postzegels bevinden zich 5 zegels van 2 cent en 5 zegels van 10 cent. De zegels blijven het gehele jaar 1955 geldig. Onder de schoolkinderen, die aan de actie deelne men, zullen enige geschenken worden ver loot. Eén der geschenken is een 14-daagse reis naar Zwitserland. In de stands op de postkantoren kunnen van 15 November af kinderpostzegels wor den betrokken. De verkoop van prentbrief kaarten is hier niet toegestaan. Deze zul len in de boekhandel verkrijgbaar zijn. Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan tussen haakjes achter de naam van het schip vermeld. Naar Nieuw Guinea en Indonesië: m.s. Oranje (3 Nov.); naar de Ned. Antillen m.s. Artemis (19 Oct.); naar Suriname: s.s. Cottica (20 Oct.); naar de Unie van Zuid-Afrika en Z.W. Afrika: m.s. Jagersfontein (19 Oct.); naar Canada: s.s. Rijndam (21 Oct.); naar Zuid-Amerika: s.s. 17e Octobre (16 Oct.) en s.s. Cordoba (21 Oct.); naar Brazilië: s.s. 17e Octobre (16 Oct.); naar Australië: via Engeland (16 Oct.), s.s. Arcadia (21 Oct.). Naar Nieuw-Zeeland via Engeland 16 Oct. ADVERTENTIE Hel brilleglas waardoor U beter ziet DAT LEVERT NAAST LUXOR De conferentie voortgezet. wordt hedenmorgen Ned. Herv. Kerk Beroepen te Nijmegen (vac. W. Barnard) H. C. Touw, stud, predr te Utrecht. Bedankt voor Elspeet W. L. Tukker te Delft. Beroepbaarstelling. De heer W. S. Even huis, vicaris te 's-Gravenhage-Loosduinen is beroepbaar gesteld. Geref. Kerken Beroepen te Loenen a. d. Vecht H. J. Eg- gink, cand. te Zeist. Bedankt voor Giessendam-Neder-Har dinxveld J. Couvée te Roodeschool. Geref. Kerken Tweetal te Deventer (vac. G. Leene): G. J. Grafe te Epe en F. H. Vonk te Om men. Rem. Broederschap Aangenomen naar Delft G. Bloemendaal te Sommelsdijk. Met ingang va>n vandaag is de export van Nederlandse appelen en peren naar België stopgezet. De laatste weken was er ondanks de dikwijls hoge exportheffingen toch een vlotte handel op België. Per dag werden gemiddeld zestig ton appelen en zestig ton peren naar België uitgevoerd. In het land- bouwprotocol is bepaald, dat België de invoer mag stopzetten, wanneer de prijzen voor appelen en peren in België zijn ge daald beneden de minimumprijzen die daarvoor zijn vastgesteld. Dit is thans het geval. Bondsvergadering KABO De Katholieke Bond van Overheidsper soneel (KABO) heeft te Utrecht zijn bonds vergadering gehouden. De voorzitter, de heer A. C. M. Weyters, zei in zijn openingsrede onder meer dat diegenen, die menen door onjuiste inter pretatie van het bisschoppelijk mandement een wig te kunnen drijven tussen het ka tholieke overheidspersoneel en het Neder landse episcopaat, de gehele KABO tegen over zich zullen vinden. Sprekende over de samenwerking met andere organisaties zei de heer Weyters dat de Algemene Bond van Ambtenaren (ABVA), nadat het N.V.V. de gereglemen teerde samenwerking in de Raad van Vak- centralen had opgezegd, twee dagen later elke verbinding met de KABO had ver broken door uit de Unie van Overheids personeel te treden. De KABO is er op voorbereid dat de ver breking van het contact door de ABVA de belangenverzorging in haar algemeenheid ongunstig kan beïnvloeden. Het door het Nederlands Episcopaat nog eens uitgespro ken verbod voor de katholieken om lid te zijn van de bij het N.V.V. aangesloten or ganisaties is blijkbaar aanleiding geweest voor deze houding. Spreker zeide dat hier geen nieuwe situatie werd geschapen, maar dat dit verbod reeds bestond toen de samenwerking werd aangegaan. Hij be greep niet helemaal waarom deze maat regelen genomen zijn nu de KABO uit vrije wil heeft gekozen voor de trouw aan het Episcopaat. Een hervatting van enige vorm van samenwerking achtte hij voor het overheidspersoneel van groot belang. De KABO blijft bereid tot die samenwerking. Doelende op de ARKA (Alg. R.K. Amb tenaren Bond) zei de heeg Weyters dat in het katholieke kamp twee katholieke or ganisaties staan waarbij de wil tot samen werking ongetwijfeld aanwezig is, maar die nog niet die sterke concentratievorm hebben gevonden die gewenst is. Volgens de voorzitter van de KABO is een fusie de sterkste concentratievorm van beide bon den. ADVERTENTIE Krabben en peuteren maakt de kwaal steeds erger. De helder vloeibare D.D.D. dringt diep in de poriën door, doodt de ziek tekiemen e.\ geneest de huid. GENEESMIDDEL TEGEN HUIDAANDOENINGEN VLOEISTOF BALSEM ZEEP Bij Koninklijk Besluit is benoemd tot officier van justitie bij de arrondissements rechtbank te 's-Gravenhage mr. T. Se- meyns de Vries van Doesburgh, thans of ficier van justitie bij de rechtbank te Rot terdam; tot officier van justitie te Rotter dam is benoemd mr. S. J. van der Hoeven, thans advocaat-generaal bii het gerechts hof te 's-Hertogenboseh; tot officier van justitie te Amsterdam is benoemd mr. W. P. Bakhoven, thans advocaat-generaal bij het gerechtshof te Amsterdam en tot offfi- cier van Justitie te Akmaar: jhr. mr. A. Reigersman, thans substituut-officier van justitie bij de rechtbank te Amsterdam. Het Trio Stotijn Alma Bunge zal in het komende seizoen verscheidene bui tenlandse concerten verzorgen. Opgetre den wordt onder meer te Londen, Parijs, Brussel, Antwerpen (met medewerking van de claveciniste Janny van Wering), Frank fort en Ziirich. Het ligt in de bedoeling op deze concerten modern Nederlands werk te introduceren. Nat. Het dorpje Mawsynram, nabij Shil- long in Assam, is de natste plaats ter aarde. In de eerste neigen maanden van dit jaar is daar 17,37 m regen gevallen. Onoverwinnelijk. Het Amerikaanse leger heeft in Ohio een nieuw anti-tank wapen zonder terugslag, dat „elke tank ter wereld kan overwinnen", gedemon streerd. Duizend. Een commissie van de Wereld Post Unie heeft een nieuwe telegraaf- code opgesteld, die alle postkantoren ter wereld zullen gebruiken. De code be staat uit duizend gemakkelijk uit te spreken woorden, die alle soorten in lichtingen bevatten die gewoonlijk in het internationale postverkeer worden gevraagd. Aardschok. Een zware aardschok heeft in de nacht van Dinsdag op Woensdag het Sjeliffdal in Algerije geteisterd', waar vorige maand duizend personen door een aardbeving omkwamen. Er zijn geen slachtoffers. Record. Mario Marani uit Sestri Levante aan de Italiaanse Rivièra, heeft ver klaard viereneenhalve minuut onder water te zijn gebleven om een nieuw record te vestigen in het duiken zonder zuurstofmasker. Het vorige record stond op naam van een Fransman, die vier seconden korter onder water bleef. Vergaan. Het West-Duitse m.s. „Rheind" is bij de jongste stormen vier of vijf dagen geleden met man en muis ver gaan De lijken van twee van de vier leden der bemanning zijn op Norderney aangespoeld. Ook zijn wrakstukken van het schip gevonden. Rechten. Te West-Berlijn mogen de stu denten weer duelleren. Het administra tieve tribunaal van de Westelijke sec toren van Berlijn heeft een na-oorlogse bepaling van de stedelijke universiteit nietig verklaard, waarbij het studenten, op straffe van uitsluiting, verboden was lid te zijn van een vereniging, die het duelleren aanmoedigde. Het tribunaal zag in dit verbod een aantasting van de door de grondwet gewaarborgde rechten. Slachtoffers. Uit statistieken blijkt, dat kanker en hartziekten de meeste slacht offers in Groot-Brittannië maken. Het aantal aan tuberculose overleden per sonen blijft dalen. De cijfers voor de sterfte aan kinderverlamming geven een scherpe daling te zien. Vrij. Het officiële Joegoslavische blad „Borba" meldt dat er een einde is ge komen aan het storen van de uitzendin gen van radio-Belgrado in de Russische taal. Sinds 29 September is het Sovjet- station „Vrij Joegoslavië", dat geleid werd door anti-Tito-Joegoslaven in de Sovjet-Unie, niet meer gehoord. Warm. Alle Belgische trams zullen deze winter worden verwarmd door middel van straal-elementen, die gevoed wor den door electriciteit. De verwarming zal iedere dag geregeld worden naar de aanwijzingen van het meteorologisch instituut te Ukkel. Pech. Aan boord van de „Nautilus", de eerste door atoomenergie voortgedreven Amerikaanse onderzeeboot, heeft zich indertijd bij de proefvaart een ontplof fing voorgedaan in het buizenstelsel, waardoor verdere proeftochten voor lopig achterwege moesten blijven. De Amerikaanse commissie voor de atoom energie deelt mede dat een zelfde euvel zich heeft voorgedaan bij het prototype van een tweede atoom-duikboot. Boycot. De bond van Deense patroons heeft besloten de vijfhonderd arbeiders bij de Philipsfabrieken in Kopenhagen te boy cotten, die reeds sedert 22 September staken, hoewel de permanente arbi- trageraad reeds twee maal de staking onwettig heeft verklaard en hun heeft bevolen onmiddellijk het werk te her vatten. Stijging. Blijkens het statistische bulletin van de UNO is de industriële productie in de gehele wereld zich in de eerste helft van 1954 in stijgende lijn blijven bewegen, hoewel de productie in Noord- Amerika acht percent lager was dan in 1953. De productie der communistische landen is hierbij buiten beschouwing gelaten. De industriële productie van Europa was in de eerste helft van 1954 vijf percent groter dan in de tweede helft van 1953 en acht percent groter dan in de eerste helft van 1953. Alleen Argentinië en Chili bleven echter aan zienlijk ten achter bij de gemiddelde productiestijging. ADVERTENTIE MIJNHARDTJES: sterke bestrijders van pijnen. 24. Bij het huis van barones van Edel- stein hielden de schurken halt. Zij zetten de doos op de stoep en belden aan. „Ik hoop maardat de barones thuis is", zei de portier. „Hoe eerder we het geld voor de poppen hebben, hoe beter''. „Beter geld dan poppetis", beaamde Piedro en hij bel de nog eens dringend. Maar inmiddels had Panda nu ongemerkt een opening in de doos gemaakt, die groot genoeg was om er door te kruipen. Voorzichtig werkte hij zich naar buiten, toen echter opeens Pie dro zich omkeerde. Daar gaat het Panda- poppetü", riep hij, „pak dat poppeti!" Met een ruk bevrijdde Panda zich nu helemaal uit de doos en flitste vlak langs de por tier, die echter te verbaasd was om hem te grijpen. „Duvekaters!"hijgde hij, Pan da verbluft nastarend, „hoe komt het zo ineens op gang? 1-Iet mechaniekje was ze ker nog opgewonden!" „Suffi suffissisimo!", gilde Piedro, „pak dan toch dat poppeti!" Toen de twee boeven eindelijk van hun verbazing waren bekomen en de achter volging inzetten, had Panda al een aardige voorsprong gekregen. WE HEBBEN de vorige maal gezien dat de vier functies die de pionnen, torens, lopers en paarden in het schaakspel ver vullen, in beginsel reeds aanwezig waren in het Indische schaakspel dat Tsjatoer- anga heette, overeenkomstig de vierledige functies van voetvolk, olifanten, strijdwa gens of schepen en ruiters. Nu maken ver schillende onderzoekers melding van het feit dat het Indische schaakspel oorspron kelijk met vier partijen werd gespeeld, die na loting combi naties vormden en twee aan twee tegen elkaar oprukten. Ieder leger bestond dan uit 8 stukken, t.w. 4 pionnen, 1 rui ter, 1 olifant, 1 schip en 1 'be velhebber. Later schijnen de legers duurzaam verenigd te zijn en de opperbevelhebber werd tot ko ning, terwijl de bevelhebber van het sa mengevoegde leger tot vizier werd. Deze vizier mocht echter de koning niet in macht evenaren en het was hem daarom slechts geoorloofd zich één veld te ver plaatsen langs de diagonalen van het bord. Het ivas dus een zwakke figuur op het bord, in tegenstelling met de koningin van het tegenwoordige schaakspel. Er waren nog andere belangrijke afwij kingen in vergelijking met het moderne schaakspel en gemakshalve zullen we ze alle even bij elkaar zetten. Volkomen ge lijkwaardig met de tegenwoordige figuren op het schaakbord waren koning, paard en toren, doch de rochade was nog niet bekend, aangezien deze pas in het midden van de 16e eeuw in Europa werd inge voerd. We houden ons hier verder aan de Nederlandse namen der stukken. De pionnen mochten, ook bij de eerste zet, slechts één schrede voorwaarts doen en werden bij het bereiken van de laatste lijn door een koningin vervangen, welke figuur van uiterst geringe betekenis was, aangezien zij zich slechts één veld langs de diagonalen kon verplaatsen. Ook de functie der lopers was beknot, want deze stukken mochten zich slechts verplaatsen naar het tweede, dichtst bijzijnde, veld van de diagonalen, waarbij zij weliswaar over de belendende stukken mochten springen, zonder ze evenwel te slaan. Tengevolge van het gebrek aan bewe gingsvrijheid dezer stukken, was 't oorspronkelijke schaak spel aanzienlijk armer aan combinaties en vertoonde het spel een trage, welhaast slepende gang. Daarom werd het ook als een overwin ning beschouwd wanneer men er in slaagde de tegenpartij pat te zetten, of hem met uitzondering van de koning van alle stukken te beroven, waarbij het onverschillig bleef of men tijdens deze roof zelf nog stukken genoeg overhield om een matzet te forceren. „Op is op" zal men destijds hebben gedacht! Zo was de toestand van het schaakspel zoals de Arabieren het bij de verovering van Perzië aantroffen. Maar ondanks de slepende gang van het spel en ongeacht het feit dat een partij slechts zelden in mat eindigde, heeft het spel onder de Arabieren toch een ware bloeitijd beleefd. De Amerikaanse advocaat J. G. White heeft een halve eeuw geleden vele afschriften verzameld van oude Arabische en Perzi sche manuscripten, waarin volledige dia grammen en partijen voorkomen, zoals die 1000 jaren geleden in het Oosten werden gespeeld. Als curiositeit zullen we u mor gen een dergelijke partij laten zien. H. PéTILLON. (Nadruk verboden).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 2