BICKRPMS 1BALL Drie nieuwe wereldrecords tijdens Londen - Moskou Schaatsenrijders en skiërs oefenen met enthousiasme in Overveen ÉB8S „Achter Wallen en Poorten" .Clowntje Rick Broekman blijft in Noorwegen Maagklachten iiiiiiiiiiiii. Twintig steden willen Olympische Spelen organiseren in 1960 Chataway versloeg Kuz en bracht 5000 m.-record 5 seconden omlaag DIT IS HET GEHEIM VAN SLOAN'S LINIMENT Fa. B. ENGELENBERG DONDERDAG 14 OCTOBER 1954 HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 4 Voetbal Training Rode Duivels Jeugdelftal was niet tegen DOS opgewassen Voor de kinderen French Design won 3.000 pond sterling De Aga Khan gaat zijn renpaarden verkopen SLOAN'S UNIMINT Gehavende Duitse ploeg tegen Frankrijk West Bromwich Albion verloor van Honved offiMe. verkoop sikkens lakken ALUMINIUM VERF FEUILLETON Reeds in Mei zijn de schaatsenrijders begonnen met de centrale conditietraining in de omgeving van het Centraal Instituut voor Opleiding van Sportleiders (CIOS) in Overveen. Aanvankelijk kwam men twee keer per maand bijeen, in Juli werd dit drie maal, in Augustus stond de centrale training stop en van begin September af worden de bijeenkomsten wekelijks gehouden, onder leiding van de heer Holleboom, die dr. Carlier is opgevolgd. De animo voor deze bijeenkomsten is zeer groot onder de rijders en Van der Voort, Maarse, De Graaff, Van 't Oever, Olsthoorn, Wervers, Van der Eist, Roosendaal, Doets, Schuier, Hopman, Paping, De Bruin, Van der Berg, Bandt en Bestebreurtje bezoeken trouw deze centrale bijeenkomsten. Het spreekt van zelf, dat niet al deze rij ders naar Noorwegen zullen gaan om daar gedurende enkele weken de ij straining te volgen. Een nadere selectie zal door de tech nische commissie van de KNSB worden ge daan, waarbij verscheidene factoren een rol zullen kunnen spelen. Niet in het minst de financiële. Maar zeer zeker zullen de tech nische leiders niet alleen het oog gericht houden op de belangrijke wedstrijden van het aanstaand seizoen, maar ook op 1956, het jaar waarin de Olympische Winterspelen in Cortina d'Ampezzo op het programma staan. Evenals de Nederlandse Skivereniging heeft de Koninklijke Nederlandse Schaat senrijders Bond een beroep op het Neder- landsch Olympisch Comité gedaan voor financiële steun. Vroeger naar Hamar Het is nog niet bekend, wanneer de kern ploeg naar Hamar zal vertrekken, maar men vermoedt ongeveer half Decemebr, ongeveer 14 dagen vroeger dan vorige jaren toen de ploeg gewoonlijk tussen Kerstmis en Nieuw jaar uit Nederland vertrok. Aan de Europese kampioenschappen, die op 5 en 6 Februari in Falun in Noord-Zweden worden gehouden, zullen vijf Nederlandse rijders kunnen deel nemen, aan de wereldkampioenschappen in Moskou, 14 dagen na de wedstrijden in Falun, slechts drie. Deze aantallen liggen vast in de reglementen van de International Skating Union en houden verband met de deelneming en resultaten aan vorige titel- wedstrijden. Broekman komt niet Het vorige jaar ls Kees Broekman naar Nederland gekomen om zijn oude werk, monteur in de verwarmingsindustrie, weer op te nemen. Daardoor was hij ook in de ge legenheid de centrale training in Overveen te volgen. Dit jaar zal sj niet naar ons land komen, want in Noorwegen heeft hij zijn arbeid in de verwarmingsindustrie voort gezet. Hij is met zijn training begonnen, maar veel later dan het vorige jaar. De ervaring heeft geleerd, dat hij altijd vroeg, té vroeg in het seizoen zijn topvorm heeft. Daarom heeft hij zijn conditietraining gewijzigd en wil hij zijn ijstraining zo inrichten, dat hij omstreeks de Europese kampioenschappen of later in vorm is. Broekman hoopt op 12 en 13 Februari in de landenwedstrijd Zweden FinlandNederland, die in Helsinki wordt gehouden en die zeer waarschijnlijk door gang vindt, voor de KNSB te starten en een week later in Moskou aan de wereldkam pioenschappen deel te nemen. Ook de skiërs Onder leiding van dr. Carlier is op het CIOS ook een centrale conditietraining be gonnen voor leden van de Nederlandse Ski Vereniging, die in het aanstaand seizoen zul len uitkomen in belangrijke wedstrijden. Van de dames waren aanwezig Annemarie van Dusseldorp, Marinne en Harriet Rambonnet. De mogelijkheid bestaat, dat de volgende week ook Ada de VosElias van Stabrouck aan deze traning zal deelnemen. ADVERTENTIE vet voedsel moeilijk - ïimaag smaakloos. I snel, zeker I De zestien schaatsenrijders, die aan de centrale training in Overveen deelnemen, aan het „droogschaatsen". De animo bij de heren is groot en Mosier, Pappenheim, Houtsmuller, Kiewiet de Jonge, Plieger, Kortenoever, Tjeenk en Hubrecht zullen tot half December elke Zaterdagmid dag naar Overveen komen om onder leiding van Carlier de conditietraining te volgen. Na Kerstmis gaan verschillende skilopers en -loopsters naar het buitenland. De eerste belangrijke wedstrijd vindt op 13 en 14 Januari in Val d'Isère plaats. Bel gië organiseert op die dagen de traditionele lage landenwedstrijd, waaraan ook Neder land, Engeland en Denemarken zullen deel nemen. De data voor de Nederlandse kam pioenschappen in Val d'Isère zijn nog niet vastgesteld, maar men mag aannemen, dat zij kort %'óór of na de lage landenwedstrijd zullen worden uitgeschreven. De heer Otto Mayer, kanselier van het Internationaal Olympisch Comité (IOC) heeft de nationale comité's uitgenodigd hun eventuele candidaatstelling voor de Olym pische Spelen van 1960 in te dienen, zodat binnenkort de officiële aanvragen voor de organisatie van de Spelen 1960 kunnen wor den verwacht. Reeds lang voor dat deze officiële uitno diging verzonden was, is een twintigtal ste den een campagne begonnen om de organi satie van de Spelen van 1960 toegewezen te krijgen. De voornaamste daarvan zijn. wat de zomerspelen betreft, in Europa: Brussel, Boedapest, Rome en Lausanne; in Azië: Karachi en Tokio; in Noord- en Zuid- Amerika staan Buenos Aires, Toronto, Chi cago, Detroit, Los Angeles, Minneapolis, New oYrk, Philadelphia en San Francisco op de lijst. Onderlinge strijd Het grote aantal Amerikaanse staten, dat naar de eer en het voordeel van de organi saties dingt zal wellicht aanleiding geven tot een hevige onderlinge strijd in de Ver enigde Staten, want elk nationaal comité mag slechts één Candida turn. voorbrengen. De troit, de plaats die door het Amerikaanse Olympisch Comité voor de Spelen van 1956 was gekozen, maakt een goede kans op her ziening van zijn candidatuur. In Zuid-Amerika staat Buenos Aires zeer sterk, want bij de stemming voor de Spelen van 1956 had de Argentijnse hoofdstad maar één stem minder dan Melbourne. Nu de O. S. van 1955 in Australië worden gehouden lij ken de kansen van Tokio en van Karachi, dat zich ook voor de wintersnelen candidaat stelde, gering. Tenzij de Spelen in Amerika worden gehouden, ziet het er naar uit dat voor het jaar 1960 Europa gekozen zal worden. Voor de organisatie van de Winterspelen zijn St. Moritz. Garmisch Partehkirchen, Innsbrück en Karachoi de voornaamste candidaten. Het Internationaal Olympisch Comité heeft aan alle nationale comité's een gedrukt boek je gezonden, waarin de eisen opgenomen zijn, waaraan de steden die voor de Spelen in aanmerking willen komen, moeten vol doen, alsmede een vragenlijst. Omgekeerd Het boekje eindigt met er op te wijzen dat een belofte geëist wordt dat in het sta dion, op de sportvelden en in het Olympisch dorp tijdens de Spelen geen politieke de monstraties gegeven zullen worden en dat de Spelen voor geen ander doel gebruikt zullen worden dan tot bevordering van de Olym pische gedachte. Het is te hepen dat een door de drukker gemaakte fout. waardoor het Olympisch embleem van de vijf ringen omgekeerd op het omslag kwam te staan, geen kwaad voor teken inhoudtHet IOC heeft een brief van de drukker, waarin hij zich voor de vergissing verontschuldigt, bij de boekjes ingesloten. In het Heysel-stadion wordt de centrale training van de Rode Duivels met het oog op de komende landenwedstrijd geregeld voortgezet. Het lijstje van geselecteerde spelers is wederom gewijzigd: Torfs en Maertens zijn geschrapt en vervangen door Verstraeten van FC Brugge en Perot van La Gantoise. Doelverdediger Gernaey heeft nog last van een verwonding. Hij heeft verklaard, dat hij alleen tegen Nederland wil spelen als hij volkomen fit is. Anoul was wel aan wezig maar hij heeft niet aan de training deelgenomen, omdat de behandeling we gens leewater in zijn knie nog niet is afge lopen. Naar wen weet is hij intussen voor zes maanden geschorst. Het Nederlands jeugdelftal heeft Woens dagavond in het Utrechts stadion de oefen wedstrijd tegen DOS met negen-een ver loren. DOS was stukken sneller dan de jeugd, bij wie bovendien de middenlinie er bitter weinig van terecht bracht. In de tweede helft, die met een vier-één voorsprong voor DOS werd ingezet, zat er in het jeugdelftal meer verband. Vooral in de voorhoede klopte het toen beter. Boven dien bleken de jeugdspelers zich toen beter te hebben aangepast aan de moeilijkheden van een lichtwedstrijd. De middenlinie ech ter bleef zeer zwak spelen. En doordat linksback Brull (Sittardia) tegen de DOS aanvallers in snelheid tekort schoot en zijn collega Hamelink (Blauw Wit) het even eens vaak niet kon bolwerken kreeg doel man Feyt (Woerden) handen vol werk. De rechtervleugel, bestaande uit Bosse- laar (Sparta) en Dahrs (Blauw Wit), vormde het beste deel van de jeugdploeg. Ook linksbuiten Gruizen (Sittardia) kwam goed voor de dag. Nadat Van der Linden (2x), Flad en Lammers DOS aan een voor sprong hadden geholpen er was toen nauwelijks een kwartier verstrekenle verde een door Bosselaar genomen vrije trap wegens hands het doelpunt voor de jeugdigen op. Na de rust doken Dahrs en Gruizen enkele keren gevaarlijk voor het deel van Coster op, doch daar bleef het ook bij. Lammers (2x), Heesakkers en Van der Linden (2x) brachten de stand op negen-een. ADVERTENTIE ADVERTENTIE DE ECHTE NAVY-CUT VAN VROEGER THANS OOK VERKRIJGBAAR IN 10 ST. VERPAKKING 38 CT. Drie nieuwe wereldrecords heeft de ste den-ontmoeting tussen de dames- en heren- athletiekploegen van Londen en Moskou opgeleverd. Het meeste applaus van de ruim 40.000 toeschouwers in het White City sta dion was daarbij voor Chris Chataway, die na een spannend 5000 meter duel niet al leen de wereldrecordhouder, de Rus Vla dimir Kuz met een halve meter verschil klopte, doch daarbij tevens met de voortref felijke tijd van 13 min. 51.6 sec. een nieuw wereldrecord op zijn naam schreef. Een verbetering van vijf volle seconden. Kuz, die 0,2 sec. later dan Chataway over de eindstreep ging verbeterde tijdens de 5000 meter-race zijn wereldrecord op de 3 mijl met 0,4 sec. en bracht het op 13 min. 27 sec. De Rus Yuri Lituev gleed op de 400 meter horden over de hindernissen, alsof die er niet stonden en nam met 51.3 sec. het uit 1952 daterende wereldrecord van Charlie Moore over. Moskou won de ontmoeting op beide fronten: bij de heren met 103 tegen 75 pun ten, bij de dames met 56 tegen 32 punten. De race op de 5000 meter was ongetwij feld het hoogtepunt van de wedstrijd. Na zijn overwinning kreeg de 23-jarige Chata way, die van zichzelf eens gezegd heeft dat hij voor wedstrijdlopen volkomen verkeerd gebouwd is, een ovatie in ontvangst te nemen. Na de doorbreking van de 4 minu ten mijl-barrière door Bannister was de prestatie van de Oxford-student weer een te roemen feit in de internationale athle- tiekgeschiedenis van de laatste jaren. Verrassingen Naast deze drie wereldrecordverbeteringen bracht de ontmoeting nog enkele verrassin gen. Zo kon bijvoorbeeld de Russin Irina Turova, de Europese kampioene, het op de 100 meter dames niet tot de zege brengen, die zij in 12 sec. rond aan haar landgenote Vera Krepkina moest laten. Irina Turova finishte 0,1 later als tweede. En bij het speer werpen moest wereldrecordhoudster Na- ieisdha Koniayeva eveneens met een tweede Daar sprong Krulletje nu opgewonden en met zijn staart kwispelend om Rick en Bunkie heen, die nog altijd aan de bomen stonden vastgebonden. „Krulletje!", zei Bunkie. „Beste hond!" „Wrrraf!", blafte Krulletje. Rick keek Bunkie aan. „Was het Krulletje, die je bedoelde?", vroeg hij. „Ja", zei Bunkie. „Ik hoorde hem in de verte blaffen". „Maar hoe kan hij ons helpen?", zei Rick. Bunkie lachte. „Dat zal ik je laten zien Krulletje Pak zePak ze dan!" Oeidat verstond Krulletje. En toen vloog hij nijdig blaffend op de rovers af Met zijn tanden hapte hij flink in de lange mantels, die ze droegen; en hij rukte daar eens goed aan! Daar hadden de rovers 't niet op begrepen. De dappere kerels begonnen te schreeu wen en probeerden de benen te nemen. En Krulletje had er echt zin inlinks en rechts vloog hij op de rovers aan en hapte er lustig op los. Hij kreeg zelfs de grote hoed van één der rover te pakken, en die schudde hij triom fantelijk tussen zijn tanden heen en weer plaats genoegen nemen. Virve Roolaid toon de zich met 51.15 meter stukken sterker dan haar landgenote, die het dit keer tot „slechts" 45,72 meter bracht. Op de 200 meter was het van hetzelfde laken een pak. De Europese kampioene Maria Itkina vond deze avond in de Engelse meisjes Joan Scrivens en Sheila Hampton te sterke tegenstandsters, die zij in 24.5 en 24.6 sec. voor moest laten gaan. Voor Maria Itkina werd 24.7 sec afgedrukt. Voor het eerst sinds lange tijd konden de Engelse athletiekvrienden hun idool Gordon Pirie weer eens aan het werk zien. Een invitatie 2 mijls-loop won hij in 8 min. 54.8 sec. Gelijk op Chataway heeft dus revanche genomen voor de nederlaag, die hij in Bern bij de Europese kampioenschappen op de 5 km. tegen Kuz had geleden. Van de start af na men beide lopers de kop, maar na 2000 meter trachtte de Rus met een felle demarrage van zijn tegenstander weg te lopen. Tevergeefs echter, want Chataway week geen duim breed van zijn zijde en sloeg elke aanval met grote energie af. Ronde na ronde gingen beide lopers, met Kuz op kop, vlak achter elkaar over de baan. Nauwelijks had de bel voor de laatste 400 meter in het White Ci'y stadion geklonken of de Europese kampioen probeerde opnieuw met inspanning van alle krachten zijn be lager van zich af te schudden. Maar Chata way gaf geen centimeter prijs en nek aan nek stormden beiden dj laatste bocht door. Vlak ^oor het lint wierp Chataway zijn borst vooruit: met bijna een halve meter verschil had hij de Rus verslagen. Kuz bleef vele seconden onder zijn wereldrecordtijd, in Bern gemaakt. Voor hem bleven de hor loges op 13 min. 51.8 sec, 0,2 langer dus dan Chataway, stil staan. Toch leverde de race voor hem ook een nieuw wereldrecord op. n.l. dat op de 3 mijl, op welke afstand hij 13 min. 27 sec. noteer de. een verbetering van het oude record met 0.4 sec. Driver werd in 14 min. 29.2 sec. derde, Okorokov in 14 min. 50 sec. vierde. Uitslagen De uitslaeen luidden: Heren. 100 meter: 1. Konovalov (M.) 10.9; 2. F.llis (L.l 10.9. 400 meter: 1. Ignatyev (M.) 47.9; 2. Fryer (L.l 48.2. 800 meter: 1. Hewson (L.) 1.50.8; 2. Aylett (L.l 1.51.2. 1500 meter: 1. Bagreyev (M.) 3.52.8; 2. Marichev (M.l 3.53.6; 3. Dunkley (L.l 3.53.6. 5000 meter: 1. Chataway (L.l 13.51.6 (nieuw wereldrecord); 2. Kuz (M.) 13.51.8; 3. Driver (L.l 14.29.2. 10.00 meter: 1. Norris (L.) 29.35.4; 2. Sando (L.l. 29.40. 110 meter horden: 1. Bulanchik (M.) 14.7; 2. Hildreth (L.) 15.2. 440 yards horden: 1. Lituev (M.) 51.2 (nieuw wereldrecord); 2. Kane (L.) 51.8. Vèrspringen: 1. Grigoryev (M.) 7.06; 2. Tscherbakov (M.) 6.98. Hoogspringen: 1. Stepanov (M.) 19.3; 2. Smirnov (M.) 1.90. Discuswernen: 1. Matyev (M.) 52,12; 2. Grigalka (M.) 51.23. Kogelslingeren: 1. Krivonosov (M.) 58.29; 2. Nyedkin (Ma.) 56.18. Dames. 100 meter: 1. V. Krepkina (M.) 12; 2. I. Turova (M.) 12.1. 200 meter: 1. J. Scrivens (L.) 24.5; 2. S. Hampton (L.) 24.6. 80 meter horden: 1. M. Golubichnaja (M.) 11.1: 2. P. Seabourne (L.l 11.2. Vèrspringen: 1. J. Desforges (L.) 5.77; 2. A. Tschudina (M.) 5.68. Discuswernen: 1. N. Pon omareva (M.) 49.50: 2. I. Beglyakova (M.) 48.84. Speerwerpen: 1. V. Roolaid (M.) 51.15; 2. N. Koniayeva (M.) 46.72. Heren. 4 x 100 meter estafette: 1. Moskou 41.2 sec.; 2. Londen 42 sec. Kogelstoten: 1. Grigalka (M.) 16.815 meter; 2. Heinaste (M.) 16.446 meter. Polsstokhoogspringen: 1. Elliott (L.) 4.267 meter (Brits record geëvenaard); 2. Deni- senko (M.) 4.191 meter. De ruin „French Design" bereden door Douglas Smith, heeft na spannende strijd de Cesarewitch, een ren over 2!^ mijl, ge wonnen. Op de tweede plaats eindigde met driekwart lengte achterstand de outsider „Earlswood" en op twee lengten volgde „Mixed Vermouth". De eerste prijs was 3.000 pond sterling. „French Design", „Earlswood" en „Mixed Vermouth" ston den respectievelijk genoteerd voor 100/6, 66/1, 20/1. De Aga Khan, een van de bekendste ren- paardbezitters in Engeland van de afge lopen 25 jaar, heeft bekend gemaakt, dat hij in Engeland niet meer met zijn paarden aan wedstrijden zal deelnemen. De twintig paarden, die de Aga Khan, tezamen met zijn zoon Aly, in Engeland in renstallen heeft, zullen in December worden ver kocht. De Aga Khan deelde mede, dat hij deze beslissing genomen had in verband met familieomstandigheden en uit financiële overwegingen. De Aga Khan en zijn zoon Aly bezitten nu nog renstallen in Frankrijk en Ierland. ADVERTENTIE Bovenstaande tekeningen, gemaakt naar infra-rood foto's, tonen U het geheim van Sloan's Liniment. Sloan s Liniment stuwt zuiverend bloed naar de pijnlijke plekken om de zieke weefsels te genezen. Daarom geeft Sloan s Liniment zo'n opmerkelijke verlichting bij rheumattek, spit. Jicht, spierpijn, stijve nek, zenuwpijnen enz. Daarom is Sloan's, sinds tientallen jaren, het meest gevraagde Liniment. Zorg dat U het altijd in huis hebt. GENEZENDE WARMTE De international Max Morlock van F. C. Neurenberg moet wegens geelzucht het bed houden en zal niet voor het Duitse voetbal elftal kunnen uitkomen in de landenwed strijd Zaterdag tegen Frankrijk in Hannover. Behalve Morlock zijn nog vier andere spelers van de ploeg, die het wereldkampioenschap heeft gewonnen, niet beschikbaar voor deze wedstrijd: Fritz Walter die het internationale voetbal vaarwel heeft gezegd, Horst Eckel die een been heeft gebroken, Schaefer die geblesseerd is en Rahn die evenals Morlock aan geelzucht lijdt. In het Heyselstadion in Brussel heeft Austria (Wenen) Woensdagavond voor 60.000 toeschouwers met twee-nul van Anderlecht gewonnen. De Oostenrijkers, die het spel zeer kort hielden, brachten voor rust het doel van Meert herhaaldelijk in gevaar maar de score bleef blank. In de tweede helft zorgden de linksbinnen Sabetzer en de rechtsbuiten Baumgartner voor de doelpunten. De zege van Austria was verdiend, maar het spel rees niet tot grote hoogte. Bij Anderlecht ontbrak Jef Mermans, die bij de centrale training een lichte spierblessure heeft opgelopen. Daarna trad de Engelse bekerhouder West Bromwich Albion aan tegen Honved uit Boedapest, de club van Grosics, Bos- zik, Lorant, Kocsis, Puskas, Czibor en nog enkele cracks. De. Hongaren wonnen met vijf-drie, nadat zij bij rust twee-een had den achtergestaan. ADVERTENTIE I)oi'lst-ïa;it 39 -' IPi.irhm - Tri. 133,31 (hittebestendig) Speerwerpen: 1. Kuznetsov (M.) 69.342 meter; 2. Tsibulenko (M.) 68.809 meter. Hink-stap-sprong: 1. Scherbakov (M.) 15.507 meter; 2. Dementyev (M.) 15.133 meter 3000 meter steeple: 1. Disley (L.l 9 min. 0,8 sec.; 2. Marulin (M.) 9 min. 8,8 sec. 4 x 400 meter estafette: 1. Moskou 3 min. 11,8 see.; 2. Londen 3 min. 13,4 sec. Dames. 4 x 100 meter estafette: 1. Moskou 46,4 sec.; 2. Londen 47 sec. Hoogspringen: 1. D. Tyler (L.) 1.63 meter; 2. N. Kossova (M.) 1 60 meter. 880 yards: 1. N. Otkalenko (M.) L.09.1; 2. D. Leather (L.) 2.10.5. Kogelstoten: 1. G. Zybina (M.) 15.94 meter. Historisch verhaal naar het gelijknamige toneelspel van JAN VAN DAM 5) Bewerkt door A. Zwart HOOFDSTUK II En terwijl de slee met de drie onder handelaars en Gws Stoffels, getrokken door de van hoefspiikers voorziene schimmel, door Haarlem gleed en via de Amsterdam se Poort de stad verliet, marcheerde ten Zuiden van Alkmaar een troep soldaten op Haarlem aan. Het was een gehele com pagnie, een vendel. De nacht was zwart, en het was moeilijk vooruitkomen door de dikke sneeuw. Al leen een vage, lichtende streep aan de Oostelijke horizon van de in aantocht zijn de zon, kon als oriëntatie dienen, want de sterren die enkele uren tevoren nog in al hun rijkdom geschitterd hadden, waren nu door dikke wolkenlagen aan het oog ont trokken. Zij marcheerden voort; weg of Weiland, water of land, het was allemaal hetzelfde: sneeuw, sneeuw, sneeuw. Al leen een enkele struik of boom piekte er kaal doorheen. In vierkante blokken bewoog het vendel zich voort: Aan de spits liepen de twee sergeants met in iedere hand een lantaarn; zij zochten voor de anderen de gemakke lijkste weg en hadden het zelf van allen het moeilijkst, want zij moesten in de hoge en zachte, nog onbetreden sneeuw stappen. Enkele meters achter hen volgden de lui tenant van de compagnie en zijn vendrig te paard, beiden met grote hoeden op het hoofd. Dikke dampstralen stieten uit de neuzen der dieren, die als bolle wolkjes blijven hangen in de ijzige, windstille lucht. Tien meter verder komt het eerste vierkant paardevolk: vier rijen van zes ruiters achter elkaar. Hoog boven hun hoofden steken de pieken loodrecht de lucht in. Drie man van de voorste rij heb ben een vaandel, die echter nu opgerold zijn omdat er toch niemand aanwezig is om ze te bewonderen. Achter dit, op afstan den van een paar meter, volgen nog drie dergelijke blokken. Zij worden gevolgd door zes tamboers en zes pijpers met hun instrumenten op de rug. Dan komt de in fanterie, bestaande uit twee blokken van zeven man in het vierkant. Het lopen valt hun bijzonder gemakkelijk, want de paar den hebben de sneeuw vast en hard ineen- gestampt. Bovendien hoeven zij ook niet over de kou te klagen, want de snuivende dieren verwarmen de lucht waar zij door heen lopen met hun grote zwetende licha men. Het is wel geen frisse verwarming, een knappend houtvuur is aangenamer, maar alles is toch beter dan koude. De mannen zijn gekleed in wijde plooibroeken, die onder hun knieën dichtgebonden zijn; korte, soepele laarzen beschermen de kui ten, en laag aan hun heupen hangen de degens. De bovenlichamen van de lang harige, nogal woest uitziende soldaten zijn beschermd door gedeukte maar glanzende stalen platen. Op hun hoofden hebben zij hoge helmen, maar niet met kleurige plui men, zoals de Spanjolen. De piekeniers, die de eerste groep vormen, dragen hun lange wapens omhooggestoken en over hun lin kerarmen hangen schilden. De tweede groep voetvolk dragen hun monsterach tige musketten over de schouders en de standaarden in de hand; aan hun riemen bungelen de kogel- en kruitzakjes. Hoe wel het wel geoorloofd is, is niemand in een stemming om te spreken en zo worden er slechts van tijd tot tijd een paar korte woorden gewisseld. Tot slot komen de kanonnen, door paar den over de nu keiharde sneeuw getrok ken. Het zijn lompe machines, versierd met allerlei krullen en andere ornamenten, die door de soldaten „nachtegalen" genoemd worden. De met ijzeren platen bespijkerde wielen brengen een akelig gekraak en ge- kners voort rollend over het ijs. De luitenant op zijn paard ment het dier slechts met één teugel. Hij is nog een jonge man; achter in de twintig hoogstens. Maar hij heeft een energiek gezicht met heldere bruine ogen: Langzaam de beide sergeants met hun flakkerende lantaarns volgend, spreekt hij met zijn vendrig over Haarlem, het doel van hun tocht. „Ik zal blij zijn als ik de Sint Janspoort door ben", merkte hij op. De vendrig, ook een jonge kerel, lachte. „Dat is nu, geloof ik, al de vijfde keer dat je dat zegt, Evert!" „Dat is best mogelijk. En het is niet uit gesloten dat ik het nóg vijf maal zal zeg gen. Ik ben er immers in geen jaren ge weest!" „Je bent er geboren, is 't niet?" vroeg de vendrig. „En of!" riep Evert uit. „Mijn vader is een bekende Haarlemmer, maar dat weet jij als Antwerpenaar natuurliik niet". „Maar waarom ben je dan nu eigenlijk soldaat? Waarom heeft je vader je geen goeie baan in Haarlem bezorgd? Dat zou heel wat rustiger zijn geweest!" „Ik houd niet van rust", verklaarde Evert. „En bovendien ben ik het huis uit gegooid". „Het huis uitgegooid?" „Ja, omdat ik te prinsgezind was. Ik schreef bij voorbeeld altijd ORANJE BO VEN op de ramen van de Pro-Spaanse vroedschapsleden. En op een nacht heb ik met een vriendje, Pieter Hasselaer heet hij, de hele deur van het raadhuis oranje ge verfd''. „Dat wist ik helemaal niet" zei hij dan verbaasd. „En wat ben je toen gaan doen, nadat je op straat stond?" „Ik heb onmiddellijk dienst genomen in het leger van Oranje. Dat was het enige wat ik kon doen, want ik had geen cent óp zak en een vak kende ik niet. Je moet namelijk weten, dat ik altijd nogal een beetje lui was". „De straat op gezet! Die vader van jou lijkt me ook geen makkelijk heer!" „Dat is hij dan ook allesbehalve", glim lachte Evert. „Toch verheug ik me op ons weerzien. Uiteindelijk ben ik hem trou wens dankbaar voor wat hii gedaan heeft, want anders zat ik misschien nu pennen te likken op het kantoor van de een of an dere lakenfabrikant. Stel je voor. lijsten maken, rekeningen schrijven! Nee, dan ben ik toch liever luitenant van een vendel, al haat ik de oorlog. Ik haat de oorlog en toch gaat er iets gloeien in me als ik op het slagveld ben. Gek is dat". „Je hebt prachtig promotie gemaakt", zei de vendrig, die weinig gevoelig was voor overpeinzingen. Hij staarde mistroos tig naar de glanzende nek van zijn paard. „Nou, jij bent het ook eerdaags, hoor!" lachte Evert, en boog zich opzij om zijn hand op de schouder van zijn vriend te leggen. „Ik heb je al voorgedragen, dat weet je. Het kan niet lang meer duren". „Laten we het hopen", zuchtte de an der. „En vertel eens, je hebt ook bij Heili- gerlee gevochten, niet?" „Dat was mijn eerste veldslag, de vuur proef En ik heb behoorlijk in mijn broek gedaan, dat kan ik je verzekeren! Maar daar hebben we tenminste gewonnen. Dat was heel wat anders dan Jemmingen „Daar heb ik in mijn broek gedaan", glimlachte de vendrig. „Schei maar uit, ik weet er alles van. Herinner je je nog wel die twee dagen en twee nachten dat we in het riet gelegen hebben om ons voor Alva's mannen te ver bergen?" „Hoe zou ik dat kunnen vergeten! Een dag lang kon ik er niet van lopen". „Vanwege je volle broek?" gekscheerde Evert. De vendrig grinnikte. „Enfin, jij was er ook niet beter aan toe", zei hii. „Als we het niet gedaan hadden, zouden we geen van beiden meer leven", overwoog Evert met gefronste wenkbrauwen. „Dan zouden onze hoofden nu ergens in de grond rotten en onze lichamen ergens anders. Alva kent geen pardon voor zijn vijanden. Iedereen wordt zonder vorm van proces afgemaakt". „Tja", zuchtte de vendrig, „dat is de kwade krijg. Wij van onze kant doen het niet anders. Het moet wel". Evert keek zwijgend naar de lichtjes, die heen en weer en op en neer bewogen. „Wat is het toch oneindig jammer, dat we daar bij Jemmingen verlóren heb benmijmerde de vendrig. „Spreek me er niet van", zei Evert. (Wordt vervolgd)-.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 6