BICKRPMS
1BALL
Drie nieuwe wereldrecords
tijdens Londen - Moskou
Schaatsenrijders en skiërs oefenen
met enthousiasme in Overveen
ÉB8S
„Achter Wallen
en Poorten"
.Clowntje Rick
Broekman blijft
in Noorwegen
Maagklachten
iiiiiiiiiiiii.
Twintig steden willen
Olympische Spelen
organiseren in 1960
Chataway versloeg Kuz en bracht
5000 m.-record 5 seconden omlaag
DIT IS HET GEHEIM
VAN SLOAN'S LINIMENT
Fa. B. ENGELENBERG
DONDERDAG 14 OCTOBER 1954
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
4
Voetbal
Training Rode Duivels
Jeugdelftal was niet
tegen DOS opgewassen
Voor de kinderen
French Design won
3.000 pond sterling
De Aga Khan gaat zijn
renpaarden verkopen
SLOAN'S UNIMINT
Gehavende Duitse ploeg
tegen Frankrijk
West Bromwich Albion
verloor van Honved
offiMe. verkoop sikkens lakken
ALUMINIUM VERF
FEUILLETON
Reeds in Mei zijn de schaatsenrijders begonnen met de centrale conditietraining in de
omgeving van het Centraal Instituut voor Opleiding van Sportleiders (CIOS) in
Overveen. Aanvankelijk kwam men twee keer per maand bijeen, in Juli werd dit
drie maal, in Augustus stond de centrale training stop en van begin September af
worden de bijeenkomsten wekelijks gehouden, onder leiding van de heer Holleboom,
die dr. Carlier is opgevolgd. De animo voor deze bijeenkomsten is zeer groot onder
de rijders en Van der Voort, Maarse, De Graaff, Van 't Oever, Olsthoorn, Wervers,
Van der Eist, Roosendaal, Doets, Schuier, Hopman, Paping, De Bruin, Van der Berg,
Bandt en Bestebreurtje bezoeken trouw deze centrale bijeenkomsten.
Het spreekt van zelf, dat niet al deze rij
ders naar Noorwegen zullen gaan om daar
gedurende enkele weken de ij straining te
volgen. Een nadere selectie zal door de tech
nische commissie van de KNSB worden ge
daan, waarbij verscheidene factoren een rol
zullen kunnen spelen. Niet in het minst de
financiële. Maar zeer zeker zullen de tech
nische leiders niet alleen het oog gericht
houden op de belangrijke wedstrijden van
het aanstaand seizoen, maar ook op 1956,
het jaar waarin de Olympische Winterspelen
in Cortina d'Ampezzo op het programma
staan.
Evenals de Nederlandse Skivereniging
heeft de Koninklijke Nederlandse Schaat
senrijders Bond een beroep op het Neder-
landsch Olympisch Comité gedaan voor
financiële steun.
Vroeger naar Hamar
Het is nog niet bekend, wanneer de kern
ploeg naar Hamar zal vertrekken, maar men
vermoedt ongeveer half Decemebr, ongeveer
14 dagen vroeger dan vorige jaren toen de
ploeg gewoonlijk tussen Kerstmis en Nieuw
jaar uit Nederland vertrok. Aan de Europese
kampioenschappen, die op 5 en 6 Februari
in Falun in Noord-Zweden worden gehouden,
zullen vijf Nederlandse rijders kunnen deel
nemen, aan de wereldkampioenschappen in
Moskou, 14 dagen na de wedstrijden in
Falun, slechts drie. Deze aantallen liggen vast
in de reglementen van de International
Skating Union en houden verband met de
deelneming en resultaten aan vorige titel-
wedstrijden.
Broekman komt niet
Het vorige jaar ls Kees Broekman naar
Nederland gekomen om zijn oude werk,
monteur in de verwarmingsindustrie, weer
op te nemen. Daardoor was hij ook in de ge
legenheid de centrale training in Overveen
te volgen. Dit jaar zal sj niet naar ons land
komen, want in Noorwegen heeft hij zijn
arbeid in de verwarmingsindustrie voort
gezet. Hij is met zijn training begonnen, maar
veel later dan het vorige jaar. De ervaring
heeft geleerd, dat hij altijd vroeg, té vroeg
in het seizoen zijn topvorm heeft. Daarom
heeft hij zijn conditietraining gewijzigd en
wil hij zijn ijstraining zo inrichten, dat hij
omstreeks de Europese kampioenschappen of
later in vorm is. Broekman hoopt op 12 en
13 Februari in de landenwedstrijd Zweden
FinlandNederland, die in Helsinki wordt
gehouden en die zeer waarschijnlijk door
gang vindt, voor de KNSB te starten en een
week later in Moskou aan de wereldkam
pioenschappen deel te nemen.
Ook de skiërs
Onder leiding van dr. Carlier is op het
CIOS ook een centrale conditietraining be
gonnen voor leden van de Nederlandse Ski
Vereniging, die in het aanstaand seizoen zul
len uitkomen in belangrijke wedstrijden. Van
de dames waren aanwezig Annemarie van
Dusseldorp, Marinne en Harriet Rambonnet.
De mogelijkheid bestaat, dat de volgende
week ook Ada de VosElias van Stabrouck
aan deze traning zal deelnemen.
ADVERTENTIE
vet voedsel moeilijk -
ïimaag
smaakloos. I
snel, zeker I
De zestien schaatsenrijders, die aan de
centrale training in Overveen deelnemen,
aan het „droogschaatsen".
De animo bij de heren is groot en Mosier,
Pappenheim, Houtsmuller, Kiewiet de Jonge,
Plieger, Kortenoever, Tjeenk en Hubrecht
zullen tot half December elke Zaterdagmid
dag naar Overveen komen om onder leiding
van Carlier de conditietraining te volgen.
Na Kerstmis gaan verschillende skilopers
en -loopsters naar het buitenland.
De eerste belangrijke wedstrijd vindt op
13 en 14 Januari in Val d'Isère plaats. Bel
gië organiseert op die dagen de traditionele
lage landenwedstrijd, waaraan ook Neder
land, Engeland en Denemarken zullen deel
nemen. De data voor de Nederlandse kam
pioenschappen in Val d'Isère zijn nog niet
vastgesteld, maar men mag aannemen, dat
zij kort %'óór of na de lage landenwedstrijd
zullen worden uitgeschreven.
De heer Otto Mayer, kanselier van het
Internationaal Olympisch Comité (IOC)
heeft de nationale comité's uitgenodigd hun
eventuele candidaatstelling voor de Olym
pische Spelen van 1960 in te dienen, zodat
binnenkort de officiële aanvragen voor de
organisatie van de Spelen 1960 kunnen wor
den verwacht.
Reeds lang voor dat deze officiële uitno
diging verzonden was, is een twintigtal ste
den een campagne begonnen om de organi
satie van de Spelen van 1960 toegewezen te
krijgen. De voornaamste daarvan zijn. wat de
zomerspelen betreft, in Europa: Brussel,
Boedapest, Rome en Lausanne; in Azië:
Karachi en Tokio; in Noord- en Zuid-
Amerika staan Buenos Aires, Toronto, Chi
cago, Detroit, Los Angeles, Minneapolis,
New oYrk, Philadelphia en San Francisco
op de lijst.
Onderlinge strijd
Het grote aantal Amerikaanse staten, dat
naar de eer en het voordeel van de organi
saties dingt zal wellicht aanleiding geven
tot een hevige onderlinge strijd in de Ver
enigde Staten, want elk nationaal comité mag
slechts één Candida turn. voorbrengen. De
troit, de plaats die door het Amerikaanse
Olympisch Comité voor de Spelen van 1956
was gekozen, maakt een goede kans op her
ziening van zijn candidatuur.
In Zuid-Amerika staat Buenos Aires zeer
sterk, want bij de stemming voor de Spelen
van 1956 had de Argentijnse hoofdstad maar
één stem minder dan Melbourne. Nu de O. S.
van 1955 in Australië worden gehouden lij
ken de kansen van Tokio en van Karachi,
dat zich ook voor de wintersnelen candidaat
stelde, gering. Tenzij de Spelen in Amerika
worden gehouden, ziet het er naar uit dat
voor het jaar 1960 Europa gekozen zal
worden.
Voor de organisatie van de Winterspelen
zijn St. Moritz. Garmisch Partehkirchen,
Innsbrück en Karachoi de voornaamste
candidaten.
Het Internationaal Olympisch Comité heeft
aan alle nationale comité's een gedrukt boek
je gezonden, waarin de eisen opgenomen
zijn, waaraan de steden die voor de Spelen
in aanmerking willen komen, moeten vol
doen, alsmede een vragenlijst.
Omgekeerd
Het boekje eindigt met er op te wijzen
dat een belofte geëist wordt dat in het sta
dion, op de sportvelden en in het Olympisch
dorp tijdens de Spelen geen politieke de
monstraties gegeven zullen worden en dat de
Spelen voor geen ander doel gebruikt zullen
worden dan tot bevordering van de Olym
pische gedachte.
Het is te hepen dat een door de drukker
gemaakte fout. waardoor het Olympisch
embleem van de vijf ringen omgekeerd op
het omslag kwam te staan, geen kwaad voor
teken inhoudtHet IOC heeft een brief
van de drukker, waarin hij zich voor de
vergissing verontschuldigt, bij de boekjes
ingesloten.
In het Heysel-stadion wordt de centrale
training van de Rode Duivels met het oog
op de komende landenwedstrijd geregeld
voortgezet. Het lijstje van geselecteerde
spelers is wederom gewijzigd: Torfs en
Maertens zijn geschrapt en vervangen door
Verstraeten van FC Brugge en Perot van
La Gantoise.
Doelverdediger Gernaey heeft nog last
van een verwonding. Hij heeft verklaard,
dat hij alleen tegen Nederland wil spelen
als hij volkomen fit is. Anoul was wel aan
wezig maar hij heeft niet aan de training
deelgenomen, omdat de behandeling we
gens leewater in zijn knie nog niet is afge
lopen. Naar wen weet is hij intussen voor
zes maanden geschorst.
Het Nederlands jeugdelftal heeft Woens
dagavond in het Utrechts stadion de oefen
wedstrijd tegen DOS met negen-een ver
loren. DOS was stukken sneller dan de
jeugd, bij wie bovendien de middenlinie er
bitter weinig van terecht bracht.
In de tweede helft, die met een vier-één
voorsprong voor DOS werd ingezet, zat er
in het jeugdelftal meer verband. Vooral in
de voorhoede klopte het toen beter. Boven
dien bleken de jeugdspelers zich toen beter
te hebben aangepast aan de moeilijkheden
van een lichtwedstrijd. De middenlinie ech
ter bleef zeer zwak spelen. En doordat
linksback Brull (Sittardia) tegen de DOS
aanvallers in snelheid tekort schoot en zijn
collega Hamelink (Blauw Wit) het even
eens vaak niet kon bolwerken kreeg doel
man Feyt (Woerden) handen vol werk.
De rechtervleugel, bestaande uit Bosse-
laar (Sparta) en Dahrs (Blauw Wit),
vormde het beste deel van de jeugdploeg.
Ook linksbuiten Gruizen (Sittardia) kwam
goed voor de dag. Nadat Van der Linden
(2x), Flad en Lammers DOS aan een voor
sprong hadden geholpen er was toen
nauwelijks een kwartier verstrekenle
verde een door Bosselaar genomen vrije
trap wegens hands het doelpunt voor de
jeugdigen op. Na de rust doken Dahrs en
Gruizen enkele keren gevaarlijk voor het
deel van Coster op, doch daar bleef het
ook bij. Lammers (2x), Heesakkers en Van
der Linden (2x) brachten de stand op
negen-een.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
DE ECHTE NAVY-CUT VAN VROEGER
THANS OOK VERKRIJGBAAR IN 10 ST. VERPAKKING 38 CT.
Drie nieuwe wereldrecords heeft de ste
den-ontmoeting tussen de dames- en heren-
athletiekploegen van Londen en Moskou
opgeleverd. Het meeste applaus van de ruim
40.000 toeschouwers in het White City sta
dion was daarbij voor Chris Chataway, die
na een spannend 5000 meter duel niet al
leen de wereldrecordhouder, de Rus Vla
dimir Kuz met een halve meter verschil
klopte, doch daarbij tevens met de voortref
felijke tijd van 13 min. 51.6 sec. een nieuw
wereldrecord op zijn naam schreef. Een
verbetering van vijf volle seconden.
Kuz, die 0,2 sec. later dan Chataway over
de eindstreep ging verbeterde tijdens de 5000
meter-race zijn wereldrecord op de 3 mijl
met 0,4 sec. en bracht het op 13 min. 27 sec.
De Rus Yuri Lituev gleed op de 400 meter
horden over de hindernissen, alsof die er niet
stonden en nam met 51.3 sec. het uit 1952
daterende wereldrecord van Charlie Moore
over. Moskou won de ontmoeting op beide
fronten: bij de heren met 103 tegen 75 pun
ten, bij de dames met 56 tegen 32 punten.
De race op de 5000 meter was ongetwij
feld het hoogtepunt van de wedstrijd. Na
zijn overwinning kreeg de 23-jarige Chata
way, die van zichzelf eens gezegd heeft dat
hij voor wedstrijdlopen volkomen verkeerd
gebouwd is, een ovatie in ontvangst te
nemen. Na de doorbreking van de 4 minu
ten mijl-barrière door Bannister was de
prestatie van de Oxford-student weer een
te roemen feit in de internationale athle-
tiekgeschiedenis van de laatste jaren.
Verrassingen
Naast deze drie wereldrecordverbeteringen
bracht de ontmoeting nog enkele verrassin
gen. Zo kon bijvoorbeeld de Russin Irina
Turova, de Europese kampioene, het op de
100 meter dames niet tot de zege brengen,
die zij in 12 sec. rond aan haar landgenote
Vera Krepkina moest laten. Irina Turova
finishte 0,1 later als tweede. En bij het speer
werpen moest wereldrecordhoudster Na-
ieisdha Koniayeva eveneens met een tweede
Daar sprong Krulletje nu opgewonden en met zijn staart kwispelend om Rick en
Bunkie heen, die nog altijd aan de bomen stonden vastgebonden.
„Krulletje!", zei Bunkie. „Beste hond!"
„Wrrraf!", blafte Krulletje.
Rick keek Bunkie aan.
„Was het Krulletje, die je bedoelde?", vroeg hij.
„Ja", zei Bunkie. „Ik hoorde hem in de verte blaffen".
„Maar hoe kan hij ons helpen?", zei Rick.
Bunkie lachte.
„Dat zal ik je laten zien Krulletje Pak zePak ze dan!"
Oeidat verstond Krulletje. En toen vloog hij nijdig blaffend op de rovers af
Met zijn tanden hapte hij flink in de lange mantels, die ze droegen; en hij rukte daar
eens goed aan!
Daar hadden de rovers 't niet op begrepen. De dappere kerels begonnen te schreeu
wen en probeerden de benen te nemen. En Krulletje had er echt zin inlinks
en rechts vloog hij op de rovers aan en hapte er lustig op los.
Hij kreeg zelfs de grote hoed van één der rover te pakken, en die schudde hij triom
fantelijk tussen zijn tanden heen en weer
plaats genoegen nemen. Virve Roolaid toon
de zich met 51.15 meter stukken sterker dan
haar landgenote, die het dit keer tot
„slechts" 45,72 meter bracht.
Op de 200 meter was het van hetzelfde
laken een pak. De Europese kampioene
Maria Itkina vond deze avond in de Engelse
meisjes Joan Scrivens en Sheila Hampton te
sterke tegenstandsters, die zij in 24.5 en 24.6
sec. voor moest laten gaan. Voor Maria
Itkina werd 24.7 sec afgedrukt. Voor het
eerst sinds lange tijd konden de Engelse
athletiekvrienden hun idool Gordon Pirie
weer eens aan het werk zien. Een invitatie
2 mijls-loop won hij in 8 min. 54.8 sec.
Gelijk op
Chataway heeft dus revanche genomen
voor de nederlaag, die hij in Bern bij de
Europese kampioenschappen op de 5 km.
tegen Kuz had geleden. Van de start af na
men beide lopers de kop, maar na 2000 meter
trachtte de Rus met een felle demarrage van
zijn tegenstander weg te lopen. Tevergeefs
echter, want Chataway week geen duim
breed van zijn zijde en sloeg elke aanval
met grote energie af.
Ronde na ronde gingen beide lopers, met
Kuz op kop, vlak achter elkaar over de baan.
Nauwelijks had de bel voor de laatste 400
meter in het White Ci'y stadion geklonken
of de Europese kampioen probeerde opnieuw
met inspanning van alle krachten zijn be
lager van zich af te schudden. Maar Chata
way gaf geen centimeter prijs en nek aan
nek stormden beiden dj laatste bocht door.
Vlak ^oor het lint wierp Chataway zijn
borst vooruit: met bijna een halve meter
verschil had hij de Rus verslagen. Kuz bleef
vele seconden onder zijn wereldrecordtijd,
in Bern gemaakt. Voor hem bleven de hor
loges op 13 min. 51.8 sec, 0,2 langer dus
dan Chataway, stil staan.
Toch leverde de race voor hem ook een
nieuw wereldrecord op. n.l. dat op de 3 mijl,
op welke afstand hij 13 min. 27 sec. noteer
de. een verbetering van het oude record met
0.4 sec. Driver werd in 14 min. 29.2 sec. derde,
Okorokov in 14 min. 50 sec. vierde.
Uitslagen
De uitslaeen luidden:
Heren. 100 meter: 1. Konovalov (M.) 10.9;
2. F.llis (L.l 10.9.
400 meter: 1. Ignatyev (M.) 47.9; 2. Fryer
(L.l 48.2.
800 meter: 1. Hewson (L.) 1.50.8; 2. Aylett
(L.l 1.51.2.
1500 meter: 1. Bagreyev (M.) 3.52.8; 2.
Marichev (M.l 3.53.6; 3. Dunkley (L.l 3.53.6.
5000 meter: 1. Chataway (L.l 13.51.6 (nieuw
wereldrecord); 2. Kuz (M.) 13.51.8; 3. Driver
(L.l 14.29.2.
10.00 meter: 1. Norris (L.) 29.35.4; 2.
Sando (L.l. 29.40.
110 meter horden: 1. Bulanchik (M.) 14.7;
2. Hildreth (L.) 15.2.
440 yards horden: 1. Lituev (M.) 51.2
(nieuw wereldrecord); 2. Kane (L.) 51.8.
Vèrspringen: 1. Grigoryev (M.) 7.06; 2.
Tscherbakov (M.) 6.98.
Hoogspringen: 1. Stepanov (M.) 19.3; 2.
Smirnov (M.) 1.90.
Discuswernen: 1. Matyev (M.) 52,12; 2.
Grigalka (M.) 51.23.
Kogelslingeren: 1. Krivonosov (M.) 58.29;
2. Nyedkin (Ma.) 56.18.
Dames. 100 meter: 1. V. Krepkina (M.) 12;
2. I. Turova (M.) 12.1.
200 meter: 1. J. Scrivens (L.) 24.5; 2. S.
Hampton (L.) 24.6.
80 meter horden: 1. M. Golubichnaja (M.)
11.1: 2. P. Seabourne (L.l 11.2.
Vèrspringen: 1. J. Desforges (L.) 5.77; 2.
A. Tschudina (M.) 5.68.
Discuswernen: 1. N. Pon omareva (M.)
49.50: 2. I. Beglyakova (M.) 48.84.
Speerwerpen: 1. V. Roolaid (M.) 51.15; 2.
N. Koniayeva (M.) 46.72.
Heren. 4 x 100 meter estafette: 1. Moskou
41.2 sec.; 2. Londen 42 sec.
Kogelstoten: 1. Grigalka (M.) 16.815 meter;
2. Heinaste (M.) 16.446 meter.
Polsstokhoogspringen: 1. Elliott (L.) 4.267
meter (Brits record geëvenaard); 2. Deni-
senko (M.) 4.191 meter.
De ruin „French Design" bereden door
Douglas Smith, heeft na spannende strijd
de Cesarewitch, een ren over 2!^ mijl, ge
wonnen. Op de tweede plaats eindigde met
driekwart lengte achterstand de outsider
„Earlswood" en op twee lengten volgde
„Mixed Vermouth". De eerste prijs was
3.000 pond sterling. „French Design",
„Earlswood" en „Mixed Vermouth" ston
den respectievelijk genoteerd voor 100/6,
66/1, 20/1.
De Aga Khan, een van de bekendste ren-
paardbezitters in Engeland van de afge
lopen 25 jaar, heeft bekend gemaakt, dat
hij in Engeland niet meer met zijn paarden
aan wedstrijden zal deelnemen. De twintig
paarden, die de Aga Khan, tezamen met
zijn zoon Aly, in Engeland in renstallen
heeft, zullen in December worden ver
kocht.
De Aga Khan deelde mede, dat hij deze
beslissing genomen had in verband met
familieomstandigheden en uit financiële
overwegingen.
De Aga Khan en zijn zoon Aly bezitten
nu nog renstallen in Frankrijk en Ierland.
ADVERTENTIE
Bovenstaande tekeningen, gemaakt
naar infra-rood foto's, tonen U het
geheim van Sloan's Liniment.
Sloan s Liniment stuwt zuiverend bloed
naar de pijnlijke plekken om de zieke
weefsels te genezen. Daarom geeft
Sloan s Liniment zo'n opmerkelijke
verlichting bij rheumattek, spit. Jicht,
spierpijn, stijve nek, zenuwpijnen enz.
Daarom is Sloan's, sinds tientallen
jaren, het meest gevraagde Liniment.
Zorg dat U het altijd in huis hebt.
GENEZENDE WARMTE
De international Max Morlock van F. C.
Neurenberg moet wegens geelzucht het bed
houden en zal niet voor het Duitse voetbal
elftal kunnen uitkomen in de landenwed
strijd Zaterdag tegen Frankrijk in Hannover.
Behalve Morlock zijn nog vier andere spelers
van de ploeg, die het wereldkampioenschap
heeft gewonnen, niet beschikbaar voor deze
wedstrijd: Fritz Walter die het internationale
voetbal vaarwel heeft gezegd, Horst Eckel
die een been heeft gebroken, Schaefer die
geblesseerd is en Rahn die evenals Morlock
aan geelzucht lijdt.
In het Heyselstadion in Brussel heeft
Austria (Wenen) Woensdagavond voor
60.000 toeschouwers met twee-nul van
Anderlecht gewonnen. De Oostenrijkers,
die het spel zeer kort hielden, brachten
voor rust het doel van Meert herhaaldelijk
in gevaar maar de score bleef blank. In
de tweede helft zorgden de linksbinnen
Sabetzer en de rechtsbuiten Baumgartner
voor de doelpunten. De zege van Austria
was verdiend, maar het spel rees niet tot
grote hoogte. Bij Anderlecht ontbrak Jef
Mermans, die bij de centrale training een
lichte spierblessure heeft opgelopen.
Daarna trad de Engelse bekerhouder
West Bromwich Albion aan tegen Honved
uit Boedapest, de club van Grosics, Bos-
zik, Lorant, Kocsis, Puskas, Czibor en nog
enkele cracks. De. Hongaren wonnen met
vijf-drie, nadat zij bij rust twee-een had
den achtergestaan.
ADVERTENTIE
I)oi'lst-ïa;it 39 -' IPi.irhm - Tri. 133,31
(hittebestendig)
Speerwerpen: 1. Kuznetsov (M.) 69.342
meter; 2. Tsibulenko (M.) 68.809 meter.
Hink-stap-sprong: 1. Scherbakov (M.)
15.507 meter; 2. Dementyev (M.) 15.133 meter
3000 meter steeple: 1. Disley (L.l 9 min.
0,8 sec.; 2. Marulin (M.) 9 min. 8,8 sec.
4 x 400 meter estafette: 1. Moskou 3 min.
11,8 see.; 2. Londen 3 min. 13,4 sec.
Dames. 4 x 100 meter estafette: 1. Moskou
46,4 sec.; 2. Londen 47 sec.
Hoogspringen: 1. D. Tyler (L.) 1.63 meter;
2. N. Kossova (M.) 1 60 meter.
880 yards: 1. N. Otkalenko (M.) L.09.1; 2.
D. Leather (L.) 2.10.5.
Kogelstoten: 1. G. Zybina (M.) 15.94 meter.
Historisch verhaal naar het gelijknamige
toneelspel van JAN VAN DAM
5)
Bewerkt door A. Zwart
HOOFDSTUK II
En terwijl de slee met de drie onder
handelaars en Gws Stoffels, getrokken door
de van hoefspiikers voorziene schimmel,
door Haarlem gleed en via de Amsterdam
se Poort de stad verliet, marcheerde ten
Zuiden van Alkmaar een troep soldaten op
Haarlem aan. Het was een gehele com
pagnie, een vendel.
De nacht was zwart, en het was moeilijk
vooruitkomen door de dikke sneeuw. Al
leen een vage, lichtende streep aan de
Oostelijke horizon van de in aantocht zijn
de zon, kon als oriëntatie dienen, want de
sterren die enkele uren tevoren nog in al
hun rijkdom geschitterd hadden, waren nu
door dikke wolkenlagen aan het oog ont
trokken. Zij marcheerden voort; weg of
Weiland, water of land, het was allemaal
hetzelfde: sneeuw, sneeuw, sneeuw. Al
leen een enkele struik of boom piekte er
kaal doorheen.
In vierkante blokken bewoog het vendel
zich voort: Aan de spits liepen de twee
sergeants met in iedere hand een lantaarn;
zij zochten voor de anderen de gemakke
lijkste weg en hadden het zelf van allen
het moeilijkst, want zij moesten in de hoge
en zachte, nog onbetreden sneeuw stappen.
Enkele meters achter hen volgden de lui
tenant van de compagnie en zijn vendrig
te paard, beiden met grote hoeden op het
hoofd. Dikke dampstralen stieten uit de
neuzen der dieren, die als bolle wolkjes
blijven hangen in de ijzige, windstille
lucht. Tien meter verder komt het eerste
vierkant paardevolk: vier rijen van zes
ruiters achter elkaar. Hoog boven hun
hoofden steken de pieken loodrecht de
lucht in. Drie man van de voorste rij heb
ben een vaandel, die echter nu opgerold
zijn omdat er toch niemand aanwezig is om
ze te bewonderen. Achter dit, op afstan
den van een paar meter, volgen nog drie
dergelijke blokken. Zij worden gevolgd
door zes tamboers en zes pijpers met hun
instrumenten op de rug. Dan komt de in
fanterie, bestaande uit twee blokken van
zeven man in het vierkant. Het lopen valt
hun bijzonder gemakkelijk, want de paar
den hebben de sneeuw vast en hard ineen-
gestampt. Bovendien hoeven zij ook niet
over de kou te klagen, want de snuivende
dieren verwarmen de lucht waar zij door
heen lopen met hun grote zwetende licha
men. Het is wel geen frisse verwarming,
een knappend houtvuur is aangenamer,
maar alles is toch beter dan koude. De
mannen zijn gekleed in wijde plooibroeken,
die onder hun knieën dichtgebonden zijn;
korte, soepele laarzen beschermen de kui
ten, en laag aan hun heupen hangen de
degens. De bovenlichamen van de lang
harige, nogal woest uitziende soldaten zijn
beschermd door gedeukte maar glanzende
stalen platen. Op hun hoofden hebben zij
hoge helmen, maar niet met kleurige plui
men, zoals de Spanjolen. De piekeniers, die
de eerste groep vormen, dragen hun lange
wapens omhooggestoken en over hun lin
kerarmen hangen schilden. De tweede
groep voetvolk dragen hun monsterach
tige musketten over de schouders en de
standaarden in de hand; aan hun riemen
bungelen de kogel- en kruitzakjes. Hoe
wel het wel geoorloofd is, is niemand in
een stemming om te spreken en zo worden
er slechts van tijd tot tijd een paar korte
woorden gewisseld.
Tot slot komen de kanonnen, door paar
den over de nu keiharde sneeuw getrok
ken. Het zijn lompe machines, versierd met
allerlei krullen en andere ornamenten, die
door de soldaten „nachtegalen" genoemd
worden. De met ijzeren platen bespijkerde
wielen brengen een akelig gekraak en ge-
kners voort rollend over het ijs.
De luitenant op zijn paard ment het dier
slechts met één teugel. Hij is nog een jonge
man; achter in de twintig hoogstens. Maar
hij heeft een energiek gezicht met heldere
bruine ogen: Langzaam de beide sergeants
met hun flakkerende lantaarns volgend,
spreekt hij met zijn vendrig over Haarlem,
het doel van hun tocht.
„Ik zal blij zijn als ik de Sint Janspoort
door ben", merkte hij op.
De vendrig, ook een jonge kerel, lachte.
„Dat is nu, geloof ik, al de vijfde keer
dat je dat zegt, Evert!"
„Dat is best mogelijk. En het is niet uit
gesloten dat ik het nóg vijf maal zal zeg
gen. Ik ben er immers in geen jaren ge
weest!"
„Je bent er geboren, is 't niet?" vroeg
de vendrig.
„En of!" riep Evert uit. „Mijn vader is
een bekende Haarlemmer, maar dat weet
jij als Antwerpenaar natuurliik niet".
„Maar waarom ben je dan nu eigenlijk
soldaat? Waarom heeft je vader je geen
goeie baan in Haarlem bezorgd? Dat zou
heel wat rustiger zijn geweest!"
„Ik houd niet van rust", verklaarde
Evert. „En bovendien ben ik het huis uit
gegooid".
„Het huis uitgegooid?"
„Ja, omdat ik te prinsgezind was. Ik
schreef bij voorbeeld altijd ORANJE BO
VEN op de ramen van de Pro-Spaanse
vroedschapsleden. En op een nacht heb ik
met een vriendje, Pieter Hasselaer heet hij,
de hele deur van het raadhuis oranje ge
verfd''.
„Dat wist ik helemaal niet" zei hij dan
verbaasd. „En wat ben je toen gaan doen,
nadat je op straat stond?"
„Ik heb onmiddellijk dienst genomen in
het leger van Oranje. Dat was het enige
wat ik kon doen, want ik had geen cent
óp zak en een vak kende ik niet. Je moet
namelijk weten, dat ik altijd nogal een
beetje lui was".
„De straat op gezet! Die vader van jou
lijkt me ook geen makkelijk heer!"
„Dat is hij dan ook allesbehalve", glim
lachte Evert. „Toch verheug ik me op ons
weerzien. Uiteindelijk ben ik hem trou
wens dankbaar voor wat hii gedaan heeft,
want anders zat ik misschien nu pennen te
likken op het kantoor van de een of an
dere lakenfabrikant. Stel je voor. lijsten
maken, rekeningen schrijven! Nee, dan
ben ik toch liever luitenant van een vendel,
al haat ik de oorlog. Ik haat de oorlog en
toch gaat er iets gloeien in me als ik op het
slagveld ben. Gek is dat".
„Je hebt prachtig promotie gemaakt",
zei de vendrig, die weinig gevoelig was
voor overpeinzingen. Hij staarde mistroos
tig naar de glanzende nek van zijn paard.
„Nou, jij bent het ook eerdaags, hoor!"
lachte Evert, en boog zich opzij om zijn
hand op de schouder van zijn vriend te
leggen. „Ik heb je al voorgedragen, dat
weet je. Het kan niet lang meer duren".
„Laten we het hopen", zuchtte de an
der. „En vertel eens, je hebt ook bij Heili-
gerlee gevochten, niet?"
„Dat was mijn eerste veldslag, de vuur
proef En ik heb behoorlijk in mijn broek
gedaan, dat kan ik je verzekeren! Maar
daar hebben we tenminste gewonnen. Dat
was heel wat anders dan Jemmingen
„Daar heb ik in mijn broek gedaan",
glimlachte de vendrig.
„Schei maar uit, ik weet er alles van.
Herinner je je nog wel die twee dagen en
twee nachten dat we in het riet gelegen
hebben om ons voor Alva's mannen te ver
bergen?"
„Hoe zou ik dat kunnen vergeten! Een
dag lang kon ik er niet van lopen".
„Vanwege je volle broek?" gekscheerde
Evert.
De vendrig grinnikte.
„Enfin, jij was er ook niet beter aan toe",
zei hii.
„Als we het niet gedaan hadden, zouden
we geen van beiden meer leven", overwoog
Evert met gefronste wenkbrauwen. „Dan
zouden onze hoofden nu ergens in de grond
rotten en onze lichamen ergens anders.
Alva kent geen pardon voor zijn vijanden.
Iedereen wordt zonder vorm van proces
afgemaakt".
„Tja", zuchtte de vendrig, „dat is de
kwade krijg. Wij van onze kant doen het
niet anders. Het moet wel".
Evert keek zwijgend naar de lichtjes,
die heen en weer en op en neer bewogen.
„Wat is het toch oneindig jammer, dat
we daar bij Jemmingen verlóren heb
benmijmerde de vendrig.
„Spreek me er niet van", zei Evert.
(Wordt vervolgd)-.