Genealogisch onderzoek op
het platteland
„Huilebalken en Waterlanders"
Kort en bondig
Feest- en forum-avond van
R.K. Middenstandsvereniging
Jongen brak dijbeen
op drie plaatsen
Concertgebouw-Orkest
speelt verder
Onderzoeker Francois
Balsan over Arabië
Crematie J. C. Mol
DONDERDAG 14 OCTOBER 1954
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
li
Costuumdemonstratie door Cruys Voorbergh
voor Haarlemse Kunstgemeenschap
Wethouder Happé
bespreekt Haarlems
verkeersplan
Dame viel door raam
in keuken
„Heintje" Davids neemt
afscheid van Haarlem
Burgerlijke Stand
van Haarlem
Ernstig ongeluk door
baldadigheid
Enny Mols-de Leeuwe
speelt in Haarlemse
Concertzaal
Lezing voor Haarlemse afdeling van
Nederlandse Genealogische Vereniging
Conférences Franchises
Nieuw onderzoek naar
ongeluk in Spaarndam
Is de proefneming geslaagd van de
Haarlemse Kunstgemeenschap, die Cruys
Voorbergh heeft uitgenodigd enkele van
de waardevolle kledingstukken uit het
Nederlands Costuummuseum in Den Haag
aan een talrijk publiek in de schouwburg
te laten zien? Het antwoord is niet een
voudig te geven. Het voordeel beperkt zich
vrijwel tot de mogelijkheid om meer men
sen tegelijk in staat te stellen van een
dergelijke demonstratie te genieten. Daar
bij komt dan nog dat men zich, althans
van balcon of amphitheater, een betere
Indruk kan vormen van de wijze waarop
onze voorouders zich in de letterlijke zin
van het woord door het leven bewogen,
dan voorheen in de beperktere ruimte met
minder accomodatie in het Frans Halsmu
seum doenlijk bleek. En daar staat tegen
over dat veel van de intimiteit, van het
onmiddellijk contact verloren gaat. Er moet
bovendien wegens de grote afstanden meer
licht worden ingeschakeld dan wenselijk
is om plooien en stofwerking tot hun recht
te doen komen.
Het grootste bezwaar leek mij echter dat
er een soort pretentie ontstond, die het
karakter van deze demonstratie geluk
kig geeft Cruys Voorbergh zelf aan deze
term de voorkeur boven de vroeger ge
bezigde aankondiging „show" bijna in
gevaar bracht. Het moet een praatje bij
levende modellen blijven, waarbij de uit
legger spelenderwijze de aandacht van de
toeschouwers stgeds nauwer bij het onder
werp betrekt en hun als het ware af en toe
de gedragen stoffen ter betasting in han
den geeft. In een schouwburg verwacht
men nu eenmaal een vertoning en daar is
zo'n „programma" in het geheel niet op
berekend. Dat Cruys Voorbergh er niet
temin in slaagde de talrijke aanwezigen
als het ware tot medeplichtigen te maken
van zijn aan verliefdheid grenzende be
wondering voor de kostelijke materialen
van het verleden, pleit voor de boeiende
kracht van zijn grotendeels op improvisatie
berustende voordracht.
Hoe dan ook „Van Huilebalken en
Waterlanders" is toch een verrukkelijke
demonstratie geworden. Ik heb er echt
plezier aan beleefd. En dat, terwijl wij
bijkans de gehele avond geconfronteerd
werden met ouderwetse manifestaties van
rouw! Niet alleen heeft Cruys Voorbergh
onze ogen geopend voor de schoonheden
van die op het eerste gezicht so sombere
costuums, maar ook wist hij met een
vluchtige schets vol typische détails de
tijdperken voor ons op te roepen waarin
de mensen leefden, die deze droegen. Zo
werd zijn causerie tevens een luchtig col
lege in veel algemenere cultuurgeschiede
nis, doordat hij telkens terecht en handig
aanknoopte bij wat de kleding omtrent in
nerlijk en gewoonte verraadt.
Zelfs taalkundig was het een interessan
te avond, want men heeft nu bij voor-beeld
kunnen zien waar zulke uitdrukkingen als
„de huik naar de wind hangen" of „op zijn
falie krijgen" vandaan komen. Die huiken
uit de zeventiende eeuw waren lange capes
ter bescherming tegen akelig weer, binnen
welke omimanteling men zijn emoties op
het kerkhof de vrije loop kon laten. En
ook de bizarre pronk van Friese falie en
zwarte sluier hield toch de discretie in
stand, bij de gratie waarvan men zich kon
afzonderen om de woorden van de spre
ker aan te halen binnen zijn eigen ge
voel.
Natuurlijk kan ik niet alles navertellen
van wat er in een betrekkelijk kort bestek
aan levenswijsheid en wetenswaardighe
den geponeerd werd. Ik zou trouwens
nooit zo zwierig en gemakkelijk als Cruys
Voorbergh de ontwikkeling van het „gou
den oorijzer" van argeloos hulpmiddel tot
décoratief bouwsel kunnen beschrijven.
Dat moet men horen en zien tegelijk. Het
is een wonder zoals hij zich blijkbaar tel
kens opnieuw door de weelde van rag
fijne weefsels laat inspireren en hoe hij
de vreugde om zijn ontdekking overhevelt
naar het publiek. En wie zal niet verbaasd
hebben opgekeken naar de pracht der
Zaanse onderrokken uit 1750 of daarom
trent inderdaad een geldbelegging waar
men mooi mee was.
Er is al meer over deze costuumdemon-
straties geschreven en daarom zal ik met
deze enkele aantekeningen volstaan. Er
moet nog aan worden toegevoegd, dat er
medewerking werd verleend door Bets
Nederkoorn, die een antiek pijporgel be
speelde en een klein meisjeskoortje diri
geerde. De kinderen verschenen ten tonele
(helaas voor een gedeelte in travestie) in
uitnemend geslaagde reconstructies van de
vermaarde, kleurige dracht van het Grote
Weeshuis te Enkhuizen uit de achttiende
eeuw. Een typisch trekje, waaraan men de
regisseur Cruys Voorbergh herkende, was
het laten verliezen door een der meisjes
van een witgehakc schoentje, waardoor di
rect en toch zonder nadruk de aandacht
op dit curieuze onderdeel werd gevestigd.
Zo was alles „tot in de puntjes" verzorgd
waarbij wij dan nu ook weten, dat deze
uitdrukking ontleend is aan de keurige
hemden van de Axelse boeren. D K.
Kamer van Koophandel
De negentiende vergadering van de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken voor
Haarlem en omstreken wordt gehouden op
Donderdag 21 October.
Op de agenda staat onder meer een in
leiding over het Haarlemse Verkeersplan
door de wethouder van Openbare Werken
en Volkshuisvesting, de heer W. F. Happé.
Een 59-jarige dame uit de Pegasusstraat
in Haarlem-Noord, die Woensdagmorgen
omstreeks half twaalf op bezoek was bij
een familie in de Jacobijnestraat, had het
ongeluk daar op een platje naast een plank
over een bovenlicht te stappen. Zij viel
door het raam in de keuken, waar haar
val werd gebroken door een plank en een
kastje.
Nadat de Ongevallendienst ter plaatse
de eerste hulp had verleend is zij voor on
derzoek naar het St. Elisabeths gasthuis
gebracht. Zij had een wond aan het linker
oog en klaagde over pijn in de rug.
De bekende kleinkunstenares Henriëtte
(beter bekend als Heintje) Davids geeft
ook in Haarlem een afscheidsvoorstelling.
Deze is vastgesteld op Maandag 18 Oc
tober in de Stadsschouwburg.
Er is een comité gevormd, dat haar op
deze avond een kleine hulde zal bereiden
en haar een stoffelijk blijk van waar-r
dering hoopt te kunnen overhandigen.
Voorzitter hiervan is wethouder D. J. A.
Geluk, secretaris-penningmeester de heer
Hm. Deinum, directeur van de schouw
burg. De circulaire ter aanbeveling is mede
ondertekend door de heren H. Assman,
Hnek Bakker, W. Bakker, Tjebbo Fran
ken, V. Hamer, David Koning, H. H.
Kraneveld, Wim Paauw, Dr. C. Spoelder
en P. W. Voskuilen.
Er zal een bont programma ten tonele
komen, waarin men Heintje, de zuster van
Louis Davids, de laatste telg uit een ge
vierd artistengeslacht en de centrale figuur
van ontelbare revue's, waarvoor haar echt
genoot Rido te teksten schreef, nog één
keer haar gevoelige of komische levens
liedjes kan horen voordragen.
HAARLEM, 13 October 1954
ONDERTROUWD: 13 Oct., H. Hofstra en
J. Groenewoud; N. Ootes en E. M. G. de
Könnigh; F. W. van der Peijl en S. Schei-
dengraber; J. G. Zandstra en G. Haakman;
L. C. Frijn en M. N. Boerrigter; J. J. Paarl-
berg en E. C. Martens; W. J. Dekkers en W.
Boerwinkel; Chr. A. Jongbloed en C. F.
Nieuwveen; L. L. Smit en M. M. Koopman;
E. Krikke en W. L. Biesbrouck; B. Verhagen
en A. Tasma; H. van Eijk en A. P. van Veen;
J. Nienkemper en S. de Landgraaf; D. Kos-
sen en J. M. Stuurman.
GEHUWD: 13 Oct., Chr. M. A. Clout en
Th. W. C. Gierstberg; J. Holman en G. J. H.
van Bakel; Th. G. J. van der Mark en J. M.
M. van den Mcrkhof; Ph. J. Reinerie en C.
D. van Lieshout; S. S. de Vries en J. Th.
Tuijn; K. Olij en P. C. J. J. van Niekerken;
H. Bolink en N. A. van der Werf; W. van
Haard en A. N. C. Bo?; C. Vlug en M. Dek
ker; G. L. van der Peet en M. M. Groen; E.
A. Bunge en C. J. M. Hofte; C. B. Pluis en
D. Dekker.
BEVALLEN van een zoon: 10 Oct., G. van
der WalRuighaver; 12 Oct., R. J. Bontekpe
van der Veldt; W. Brandvan der Sluis;
H. H. M. van der VoorenSwaalf.
BEVALLEN van een dochter: 12 Oct., Th.
BijleveldSwane; G. van HoftenWagema-
ker; E. H. Koster—van Veen; E. Toele
Ouwejan; 13 Oct., M. van Houten—van Nes.
OVÈRLEDEN: 11 Oct., L. M. Kion—Kuijt,
71 j„ Santpoorterplein; 12 Oct., H. J. de Haas,
74 j„ Bloemveldlaan; J. Molenaarde Jong,
74 j„ Waldeck Pyrmontstraat: T. Heintzber-
*®rvan der Mije, 68 j., Gasthuisvest.
Niet alleen ons land wordt geplaagd, door overmatig veel regen in Engeland
weet men er ook van mee te praten. Het nieuwste snufje op het gebied van „regen
kleding" is een klein paraplutje, dat met een band om het voorhoofd bevestigd is.
De R.K. Middenistandsvereuiging te
Haarlem hield gisteravond de eerste bij
eenkomst in het nieuwe verenigingsjaar.
Het is een allergenoegelijkste avond ge
worden, niet in het minst door het forum,
dat gehouden werd door mevrouw B. Kor-
tekaas-Den Haan en de heren W. Vessies,
Angenent, Prenen en Van Turnhout. Het
schijnt, dat een forum bij voorbaat al een
succes is; we hebben nog niet een mislukt
forum meegemaakt.
De middenstanders maakten het de dame
en heren van het forum niet eenvoudig. Er
werden vragen gesteld over beroepsvoetbal,
kunstvervalsing, loonsverhoging, het afbe
talingssysteem, de nieuwe spelling en zelf
bedieningswinkels; vragen, die steeds een
helder en kundig antwoord uitlokten, steeds
terzake en dikwijls gekruid met humor.
Drs. Prenen kwam enkele malen zo voor
treffelijk in het geweer, dat wij een uit
roep hoorden: „Die vent is geweldig en
nog welbespraakt ook!" Hij gaf een boeiend
vertoogje over kunst vervalsing, soorten
van kunstvervalsing en had als slotsom, dat
een vervalser als zodanig nooit een genie
Gistermorgen omstreeks kwart over acht
wilde een zevenjarige jongen, die op de
Leidse vaart fietste, de kathedrale Basiliek
van St. Bavo bezoeken. Hij sloeg daartoe
linksaf en reed over het trottoir naar de
toegangsweg. Op het trottoir liep een jon
gen, die wilde verhinderen dat de ander
doorfietste. Hij stak daartoe een voet uit
en gaf een duw tegen het voorwiel, waar
door de jeugdige fietser de macht over het
stuur verloor en op de rijweg tegen een uit
de tegenovergestelde richting komende be
stelauto viel. Met een op drie plaatsen ge
broken linkerdijbeen is het slachtoffertje
naar de Mariastichting gebracht.
In stuk van Maurits Dekker
voor Partij van de Arbeid
De bekende Nederlandse roman- en to
neelschrijver Maurits Dekker heeft spe
ciaal voor de Partij van de Arbeid een to
neelstuk geschreven, getiteld: „Naast u is
mijn plaats". Maurits Dekker is in Neder
land vooral bekend geworden door zijn
roman „De laars op de nek" en door zijn
toneelstuk „De wereld heeft geen wachtka
mer". Enny Mols-de Leeuwe, speelt in dit
nieuwe stuk tien verschillende rollen. Het
is geen voordrachtavond maar een echt
toneelstuk. Dit stuk laat iets zien uit de
levens van Agatha Welhoek, een Delftse
burgemeestersdochter, Aaltje Swanevelt,
een marketentster uit de zeventiende
eeuw, dr. Alette Jacobs, Madame Curie en
Florence Nightingale. In de weergave van
deze vrouwenlevens voltrekt zich een stuk
sociale ontwikkeling en emancipatiestrijd.
In Haarlem heeft op Dinsdagavond 19
October in het Gemeentelijk Concertge
bouw een opvoering van dit stuk plaats.
kan zijn, omdat de scheppende zienswijze
niet van hem is, zelfs al maakt hij bijvoor
beeld een schilderij, dat alleen maar de
stijl bezit van een bepaald meester, die dat
speciale werk nooit maakte.
De heer Van Turnhout, die de R.K. sport
vertegenwoordigde, meende dat de K.N.V
B. te lang getalmd heeft met beslissingen
die nu opgedrongen worden. Hij zou het
betreuren indien de K.N.V.B. haar alleen-
leidinggevende functie zou verliezen, maar
sprak de overtuiging uit, dat dat niet zou
gebeuren. Hij voorspelde een toekomstige
K.N.V.B. met twee competities, een prof
competitie en een, waarin de overige der
340.000 K.N.V.B.-leden niet-betaald zullen
spelen.
De heer Angenent, wethouder van Haar
lem, kwam samen met de heer W. Ves
sies van het hoofdbestuur van de Diocesane
Bond, in actie als er sociale problemen
werden aangesneden. Dit geschiedde onder
andere bij de vraag, of de middenstand ge
baat zou zijn met de 6 loonsverhoging
Hun antwoord luidde: „Als de verhoging
alleen betekent, dat de welvaart over meer
bevolkingsgroepen wordt uitgestreken
vindt de middenstand er baat bij. Maar als
dit doel verloren raakt in een vermindering
van de koopkracht van de gulden, dan
niet".
Na het forum werd er gekiend om fraaie
prijzen. De avond vond zijn slot bij „Een
Dansje", waarbij de muziek werd verzorgd
door de Picoloclub.
New York (United Press) De rechts
kundige adviseurs van de „N.V. Het Con
certgebouw" en van de „National Con
cert and Artists Corporation" zijn het gis
termiddag tijdens een bespreking over het
geruchtmakende geschil over een schade
vergoeding, die de NCAC verlangt, eens
geworden. Het verblijdende resultaat van
het accoord is, dat de tournée van het
Concertgebouw-Orkest, die pas Dinsdag
avond officieel is begonnen te New Lon
don (Connecticut) kan doorgaan. De ge
maakte afspraak houdt in dat de N.V. Het
Concertgebouw heeft besloten zich te on
derwerpen aan de jurisdictie van de
Amerikaanse justitie. Een uitvloeisel van
de afspraak is dat de zakelijke leider van
het orkest 10.000 dollar heeft gedeponeerd
en in ruil daarvoor de verzekering heeft
gekregen, dat de NCAC geen beslag zal
laten leggen op de instrumenten. De zaak
zal mettertijd worden berecht door het
Opperste Gerechtshof (Supreme Court)
van het district New York.
Een zegsman van de NCAC deelde mede
dat deze organisatie vergoeding verlangt
van de indertijd, toen een tournée van het
orkest door de V.S. niet doorging, geleden
schade.
Als antwoord op een vraag, wie de
NCAC aansprakelijk wil stellen, daar het
orkest geheel los staat van de N.V. Het
Concertgebouw, zei de zegsman dat hij
zich daarover niet wilde uitlaten.
Op de laadplaats op de 325-meterver
dieping; van de staatsmijn Emma te Tree
beek is de 35-jarige machinist G. W. Dols
uit Hoensbroek bekneld geraakt tussen zijn
locomotief en de zijwand van de laadplaats
Hij werd zo ernstig gewond, dat hij korte
tijd later overleed. Hij was gehuwd en vaaer
van één kind.
Voor de afdeling Haarlem van de Neder
landse genealogische vereniging sprak de
heer H. L. Kruimel, Directeur van het
Centraal Bureau voor Genealogie in Den
Haag over „Genealogisch onderzoek op het
platteland".
Aan zijn voordracht ontlenen wij het
volgende: De bronnen voor het familie
onderzoek op het platteland zijn gewoon
lijk verschillend van die voor de stad. Na
dat men de gegevens uit de Burgerlijke
Stand van na 1842 heeft verkregen, kan
men de periode van 18111842 in de pro
vinciale archieven zelf nazoeken. Men moet
hierbij vooral aan de bijlagen van de
huwelijksacten denken, waaruit men zeer
veel gegevens kan putten. Dit alles is niet
zo moeilijk. Het onderzoek vóór 1811 moet
voortgezet worden in de doop- en trouw
boeken van de kerken, die zich eveneens
in genoemde archieven bevinden. Ook be-
graafregisters komen daar voor. Van veel
belang zijn de impostregisters, die van het
einde der 17e eeuw dateren en waarin
huwelijken en begrafenissen zijn inge
schreven, met vermelding van de voor
geschreven bedragen, die betaald moesten
worden als belasting. In deze boeken zijn
veel feiten te achterhalen, zoals plaatsen
van herkomst van bruid en bruidegom en
familierelaties van overledenen.
Meer gegevens zijn te vinden in de Rech
terlijke Archieven, zoals beroepen en aan
tal kinderen. Voor het platteland is dit een
belangrijke bron. In regeling van erfe
nissen krijgt men veelal een overzicht van
de gehele familie en waar de leden woon
den. De Dingrol bevat meestal allerlei za
ken, helaas zijn de belangrijke bijlagen
over het algemeen niet bewaard gebleven.
Van zeer groot belang zijn verder de
transportregisters waarin de overdrachten
van vaste goederen zijn vermeld. De Wees
kamerarchieven geven ook heel wat in
lichtingen. Ook de procuraties zijn bij
onderzoekingen van veel nut, daaruit is
vaak iemands herkomst vast te stellen,
doordat men iemand volmacht gaf zijn
goederen te beheren in andere plaatsen
waar men voorheen zelf woonachtig was.
Ook vele Testamentregisters zijn nog aan
wezig.
In Noord-Holland is de naamgeving in
vele opzichten afwijkend van elders. Wor
den in Utrecht en langs de Rijn in Zuid-
Holland veel familienamen ontleend aan
boerderijen, in Noord-Holland is dit wei
nig gebruikelijk. Het „van" bij vele Noord
hollandse namen is afgesleten. Voorts ko
men in deze provincie veie korte en krach
tige namen voor, zoals: Bol, Keg, Tol, Vis,
Wit, Ook is het een vaak voorkomende
gewoonte om kinderen bij hun doop de
De eerste lezing van dit seizoen voor
„Les Conférences Francaises" in de aula
van het Gymnasium heeft grote belang
stelling getrokken. Die was trouwens vol
komen verdiend, want de onderzoeker
Frangois Balsan, Président des Explora-
teurs franqais, heeft zijn toehoorders Zuid-
Arabië voorgetoverd in een levendige,
boeiende conférence en in een indrukwek
kende kleurenfilm „Dans l'Arabe secrète",
die door hemzelf was opgenomen. De voor
zitter, jhr. mr. C. J. A. den Tex, die hem
inleidde, zeide, dat de heer Balsan ook
Kurdistan en Afghanistan had bezocht en
dat daarover reeds enkele boeken het
licht hebben gezien.
Voor dit praatje beperkte de heer Bal
san zich echter tot Zuid-Arabië en hij gaf
een uitvoerige beschrijving van de ligging
van dit grotendeels onbekende land en het
isolement waarin zijn bewoners leven.
Achter d'e enorme rotsmotieven in het
Westen bij Aden strekt zich over honder
den kilometers een ongenaakbaar gebied
uit, waarvan een groot deel („het Grote
Wit") nog niet in kaart gebracht is. De
Engelsen, van wie het Westelijk deel een
protecoraat is laten er vrijwel niemand van
buiten in vooral met het oog op de vele toe-
belen in het achterland. Dat de heer Bal
san er wel in kon doordringen had hij te
danken aan een uitnodiging van de invloed
rijke sherif Hoessein, die ook voor een be
hoorlijk escorte zorgde. Zo werd hij in
staat gesteld een tocht te maken door de
oude koninkrijken Qatoban en Beihan,
waarbij hij vooral de inscripties onder
zocht, die de oude handelsroutes markeer
den, herinneringen aan de bloeitijd van de
Sabaeërs, de Himyarieten en de Minaeërs.
„De geologie en archaeologie moeten hier
nog helemaal beginnen", merkte hij op, „en
zij zullen voor vele verrassingen komen te
staan". Onder de weinigen, die in dit ge
bied zijn doorgedrongen, noemde hij ook
de Nederlanders Heybroek en Van der
Meulen.
De heer Balsan beschreef het harde le
ven van de door graniet omsloten bewo
ners van de valleien in het uitgestrekte
binnenland; veel onderlinge twisten tussen
sultans, die door de oliekoorts bezeten zijn
en van stammen, die een permanente
schaarste aan de eerste levensbehoeften
voor lief moeten nemen. De Engelsen tre
den in hun protectoraat met zeer veel tact
op, zo zei de heer Balsan, „zij hebben
kleine wacht-afdelingen door het gehele
gebied verspreid, die in radiografische ver
binding met het hoofdkwartier in Aden
staan zodat zij bij troebelen onmiddellijk
de R.A.F. kunnen oproepen. Maar maakt
u zich daar geen ernstige voorstelling van,
want waar ik bomtrechters heb gezien trof
het mij, dat zij voortdurend op enige af
stand gevallen waren, dus geheel ter inti
midatie."
Terloops gaf de spreker allerlei char
mante détails over de omgangsvormen van
de Bedouinen en de sedantaire bewoners,
en hij vertelde van een on'moetina met
een Bedouïnenstam bij Behan en van hun
enorme inspanning om het zijn expeditie
met hun schaarse middelen naar de zin te
maken. De bijzondere toewijding en de
hartelijkheid van deze stam schiepen een
zó blijmoedige sfeer dat de nacht, die sa
men met de Bedouinen werd doorgebracht
in zijn herinnering een monument van
menselijke broederschap en solidariteit is
geworden.
Een aantal kleurenprojecties voor en de
film na de pauze werden een prachtige
illustratie van zijn woorden. „Indien het
zo is, dat de Arabieren zich in dit land niet
gaarne laten fotograferen", zo zei jhr. mr.
Den Tex in zijn slotwoord, „dan heeft
kennelijk uw hoffelijkheid hen vertederd,
want op de film zien wij allemaal lachen
de gezichten".
familienaam van hun moeder of groot
moeder van moederszijde te geven, het
geen nogal moeilijkheden oplevert bij het
nasporen van verwantschappen. Men moet
dan in vrouwelijke lijn gaan verder zoe
ken.
Afstammelingen van bekende geslachten
zijn er in deze provincie maar weinig. Na
verarming, vaak door voortdurende deling
van landerijen, vestigden de afstamme
lingen zich, dikwijls onder andere namen
in de steden, met name in havenplaatsen
als Enkhuizen en Hoorn.
Men hield echter lang bezittingen op het
land. De kustplaatsen hadden veel con
tacten met andere streken, zoals Enkhuizen
met Noorwegen wegens de houthandel. Be
langrijk zijn ook de Leenregisters op het
Algemeen Rijksarchief in Den Haag, hier
in is onder andere veel te vinden over leen
roerig grondbezit en vernieuwingen daar
van. Zeer waardevol zijn vooral de Leen
registers van de Abdij van Egmond, even
eens in Den Haag. Typisch voor de duin
streek van Sassenheim tot Haarlem zijn
bijvoorbeeld de namen: Steyn, Heemskerk,
Guldemond, Egmond. Oorzaken hiervan
zijn wellicht bepaalde beroepen, die ge-
bónden zijn aan een bepaalde streek.
Steden als Enkhuizen hebben ook nog een
geheel eigen bevolkingskern vanaf de oud
ste tijd, zo ook de Zaanstreek. Om Haarlem
had men destijds veel blekerijen, die ge
sticht waren door Brabanders, vooral uit
ae omgeving van Helmond en Eindhoven
Zij waren het onrustige Brabant ontvlucht
Vele uitgeweken Vlamingen vestigden zich
eveneens in Haarlem. De Sententies van 't
Hof van Holland in Den Haag geven ook
veel wetenswaardigs over personen en hun
bezittingen. De bijlagen met de kern van
allerlei processen zijn hiérvan in grote ge
tale bewaard gebleven in linnen zakken
die echter nog geïnventariseerd moeten
worden. Uit al deze bronnen en gegevens
zijn over vele plattelandsfamilies uitvoe
rige familiegeschiedenissen samen te stel
len.
Na de pauze beantwoordde de heer Krui
mel nog de vele vragen van de talrijke toe
hoorders. Tot slot dankte de voorzitter, de
heer H. Ph. Callenfels, de spreker voor zijn
interessante en leerzame voordracht.
Velen waren vanmorgen in de aula van
het crematorium te Westerveld bijeen
gekomen om de laatste eer te bewijzen aan
het stoffelijk overschot van de heer J. C
Mol, in leven oprichter en directeur van de
N.V. Multifilm te Haarlem. Onder hen wa
ren vertegenwoordigers van het filmbe
drijf, van organisaties, die met de over
ledene hebben samengewerkt bij het ver
vaardigen van films en afgevaardigden van
Vrijmetselaarsloges.
Ónder orgelspel door de heer Piet Halse
ma was de kist met het stoffeliik overschot
binnengedragen, waarna de heer E. J. Ver
schueren, mededirecteur van Multifilm
namens commissarissen, directie en perso
neel woorden van afscheid sprak. Hij zei
dc, dat er een hechte vriendschap is ont
staan in de afgelopen negentien jaar. Daar
om is het moeilijk afscheid te nemen. Het
is onbegonnen werk de verdiensten te me
moreren, ze staan velen voor ogen. De heer
Verschueren schetste de heer Mol als mens
deze was een vraagbaak en bovendien
luisterde hij graag naar anderen. Een ieder
stond hij met raad en daad bij. Practische
adviezen werden dan verstrekt. Multifilm
verliest dan ook een toegewijd directeur en
een goed vriend. Vele plannen lagen nog
gereed en het is jammer, dat de heer Mol
aan de verwezenlijking er van niet kan
meewerken. Naar zijn voorbeeld zal ver
der gewerkt worden.
De heer Varassieau dankte zijn medebe
stuursïid van de Nederlandse Vereniging
van de wetenschappelijke films voor zijn
arbeid voor de vereniging. De heer Mol
was in Nederland de pionier van weten
schappelijke films. In 1923 is hij er mee
begonnen en daarna heeft hij zijn krachten
aan het vervaardigen van dit soort films
gegeven. Ook sprak de heer Varassieau als
vriend van de heer Mol, aan wie hij spe
ciaal in Indonesië veel te danken, heeft
gehad.
Namens de Nederlandse Bioscoopbond
zeide de heer W. K. G. van Roven dat vele
leden van de bond wat geleerd hebben van
de heer Mol, die aan het hoofd stond van
een vooraanstaand bedrijf, dat een bewijs
was van zijn energie en doorzettingsver
mogen.
De heer A. Pennings sprak namens ci
r.easten, die veel aan de thans overledene
hebben te danken. Een ieder stond hij met
raad en daad bij. De naam van de heer Mol
zal in herinnering blijven bij hen, die op het
gebied van de documentaire en wetenschap
pelijke films werkzaam zijn.
De heer N. A. Douwes Dekker sprak na
mens een kring van vrienden en de heer
P. C. Woudsma namens de loge Lueem
Pacem
Bij het dalen van de kist speelde de or
ganist Canzonetta uit het Vioolconcert van
Tsjaikofsky, waarna een zoon van de over
ledene dank zegde voor de blijken van deel
neming.
De chauffeur en de eigenaar van de be
stelauto, die Dinsdagmiddag omstreeks
twaalf uur in Spaarndam een dame aan
reed. zijn het niet eens met de lezing welke
wij gisteren op gezag van officiële mede
delingen gaven van de toedracht van dit
ongeluk.
Hun bezwaren richten zich in de eerste
plaats tegen de opvatting als zou de chauf
feur van de auto snel zijn weggereden na
het ongeval en daarna niets meer van zich
hebben laten horen. Aanvankelijk is aan de
te Spaarndam gestationneerde agent ver
zocht proces-verbaal op te maken. Toen de
ze blijkbaar verhinderd was aan dit verzoek
gevolg te geven, is de chauffeur weggere
den, nadat hij zich bekend had gemaakt
aan het slachtoffer. Dit zou, alles volgens
de bestuurder, daarna zelf de Haarlemse
politie van een en ander in kennis hebben
gesteld. Inzonderheid de mededeling „De
politie stelt een onderzoek in naar de iden
titeit van de bestuurder van de auto" wordt
door de eigenaar van de bestelauto vreemd
geacht, omdat de politie hem juist gister
morgen vroeg (over het tijdstip lopen de
verklaringen uiteen) reeds over het onge
luk had opgebeld.
Een en ander was voor de politie aanlei
ding om vanmorgen een nieuw onderzoek
naar de gang van zaken te openen, waar
van het resultaat ons nog niet bekend is.
BINNENLAND
De burgemeester van 's Gravendeel, de
heer C. van Heesen, is 65 jaar geworden.
Hij zal Zaterdag 30 October afscheid nemen
van de gemeente, die hij 24 jaar heeft ge
diend. De heer Van Heesen heeft vooral be
kendheid verworven door zijn doortastend
optreden tijdens de watersnood in Februari
1953.
De krijgsraad heeft de 22-jarige dienst
plichtige maréchaussée W. F. K. veroordeeld
tot een gevangenisstraf van drie maanden
met aftrek van voorarrest. Het was ten laste
gelegd dat hij uit een winkellade van een
sigarenwinkel in Den Haag ongeveer f 130
had weggenomen.
St. Nicolaas' intocht in Amsterdam zal
per televisie worden uitgezonden op Zater
dagmiddag 20 November.
Tijdens de samenkomst voor de inaugu
ratie der nieuwe leden van de R.K. Amster
damse studentenvereniging „Sanctus Thomas
van Aquinas" op Vrijdagmiddag 15 October,
zal de ambassadrice van Pakistan in ons
land, de Begum Liaquat Ali Khan het woord
voeren over „Some aspects of life in Pa
kistan today". De bijeenkomst wordt gehou
den in de aula van de gemeente-universiteit.
B. en W. van Amsterdam hebben de
raad voorgesteld aan de N.V. S. D. Lankhuy-
zen en Co.'s Bank te Raamsdonkveer een
terrein in Duivendrecht voor 50 jaar in erf
pacht uit te geven. Het ligt in de bedoeling
hier een fabriek te stichten voor de ver
vaardiging van grondstoffen voor de textiel-
en verpakkingsindustrie ten behoeve van de
onlangs opgerichte Dobeckmun Europa
Company Stichters van deze onderneming
zijn de Dobeckmun Company te Cleveland
(Ohio) en geneomde bank, die een dochter
maatschappij is van de Amsterdamsche Bank.
In Sneek is opgericht de „Sneker Oogst
Service" (S.O.S.) welke zich ten doel stelt,
groepen vrijwilligers te werven en uit te
zenden naar gebieden, waar hulp nodig is
bij het oogsten van aardappelen en andere
veldvruchten. Deze lopen thans groot gevaar
te verrotten wegens gebrek aan arbeids
krachten en door de slechte weersomstan
digheden, waardoor men niet in staat is te
werken.
De bezitter van lotnummer 64077 van de
achttiende nationale „Zonnestraal"-loterij is
winnaar geworden van de hoofdprijs, een
2-deurs personen automobiel (Austin). Een
vergrote B.M.-zeilboot viel op nummer
105379, een 200 cc. (Sparta) motorrijwiel op
no. 240711 en een Gothische huiskamer op
no. 232189. (Volledige uitlotingslijsten zijn
op aanvraag verkrijgbaar bij „Zonnestraal"
Loosd recht).
Politie en opsporingsambtenaren van
PTT hebben in Overdinkel de clandestiene
zender „Ketelbinkie" opgespoord en in be
slag genomen. Eenzelfde lot trof in Apel
doorn een clandestiene zender, die geen
naam droeg en in Wijhe, de zwarte zend
apparatuur „Monte Carlo". Tegen de
eigenaars-exploitanten is proces-verbaal
opgemaakt.
De officier van Justitie bij de Arnhemse
rechtbank heeft twaalf maanden gevangenis
straf waarvan vijf maa.iden voorwaardelijk
met een proeftijd van drie jaar geëist tegen
de 23-jarige betonwerker J. G. S. uit Door
nenburg. Wegens bedreiging met doodslag.
Hij had op 29 Juli zijn vroegere verloofde,
een 20-jarige dienstbode de keel dichtge
knepen, nadat hij haar in Nijmegen had zien
praten met een ander. De raadsman bepleit
te verzachtende omstandigheden wegens
„cumulatie van emoties". Uitspraak over
veertien dagen.
De Amsterdamse politie heeft zeven jon
gens in de leeftijd van 15 tot 16 jaar aan
gehouden, die zich aan een grote reeks van
diefstallen op markten, winkels en waren
huizen. alsmede uit kiosken en verversings
tentjes hebben schuldig gemaakt. De jongens
hebbeh uit zucht naar avontuur zich ver
grepen aan allerlei goederen; door middel
van telefoons, afkomstig uit legerdumps,
hadden zij een onderlinge telefoonverbin
ding in het huizenblok waar de meeste van
hen wonen, tot stand gebracht.
De K.L.M. zal ook in het vierde kwar
taal van 1954 verscheidene emigranten-
vluchten uitvoeren. Naar Canada zal iedere
Dinsdag en Zaterdag een toestel vertrekken,
alsmede op 22 en 27 October. 8 en 22 No-
vember en op 13 December. Naar Australië
vertrekt op 16. 23 en 31 October, alsmede op
Zondagen in November een toestel voor
emigranten. Naar Nieuw Zeeland (Auckland)
vertrekt een vliegtuig op 26 October, naar
Zuid Afrika (Bulawayo en Johannesburg)
op 25 October.
Reeds is gemeld dat de heer Manuel
Dagnino benoemd is tot ambass-deur van
Venezuela bij ons hof. De heer Dagnino heeft
reeds 11 jaar in ons land vertoefd, eerst als
consul-generaal van Venezuela in Amster
dam en later, van 1948 tot 1953 als gezant van
Venezuela in Ten Haag. In 1953 werd de heer
Dagnino benoemd tot ambassadeur van Ve
nezuela te Haïti.
Op de verzoeken van de internationale
Wegvervoer Organisatie tot vereenvoudiging
en bespoediging van de -fgifte van kente
kenbewijzen heeft de ijksdienst voor het
wegverkeer thans geantwoord, dat de uit
reiking van kentekenbewijzen niet legen
gelijktijdige inlevering van nationaliteits-
bewijzen kan geschieden. Er zijn echter maat
regelen genomen om de afgifte van kente
kenbewijzen aan internationale vervoerders
zoveel mogelijk te bespoedigen.
Zes jonge Franse architecten in de
stedebouwkunde. die een bezoek aan ons
land brengen, voortvloeiend uit het Neder
lands-Frans cultureel accoord, hebben gis
teren Amsterdam bezichtigd. Vandaag is het
gezelsehan in Uithoorn en Amersfoort.
Zondag 17 October zal op de Britse
militaire begraafolaats te Overloon "ie jaar
lijkse dodenherdenking worden gehouden.
De inwoners van Overloon en de adoptanten
buiten Overloon zullen hen die 10 jaar ge
leden ter nlaatse vielen, herdenken.
De rijksrecherche beeft de 30-jarige J.
S., kassier van de boerenleenbank te Opper
does (N.H.) gearresteerd. S. wordt ver
dacht van verduistering en valsheid in ge
schrifte. Een onderzoek van de inspectie der
Centrale Raiffeisenbank te Utrecht heeft
aan het licht gebracht, dat een bedrag van
f5000 is ontvreemd. Omtrent een bedrag van
f5000 a f700 is het onderzoek nog gaande.
HAARLEM EN OMGEVING
Met de „Nieuw Amsterdam" zullen op
27 October in Rotterdam uit Amerika terug
keren enkele vliegers, die daar hun vlieger-
opleiding hebben beëindigd. Onder hen zijn
de tijdelijk reserve sergeanten-vlieger J. W.
Mooy uit. Aerdenhout en M. W. Schuit uit
Bloemen daal
Een zestienjarige slagersjongen, die
Woensdag in het middaguur in een slagerij
aan de Generaal Cronjéstraat in Haarlem-
Noord bezig was met het uitbenen van vlees,
had het ongeluk dat zijn met uitschoot, dat
zich in zijn rechter onderbuik boorde. De
jongen is in het ziekenhuis Joannes de ~)eo
opgenomen.
Vanmorgen omstreeks kwart voor zeven
werd een brandje ontdekt bij een glashandel
aan het Spaarne. De brandhaard be* ~nd
zich onder een kapot raam. Overigens viel
er meer rook dan vuur te zien en de brand
weer had dan ook weinig moeite met het
Laval.
Het corps officieren van de Luchtmacht-
Milva (LUVA) is opmeuv uitgebreid. Gis
termiddag zijn in het legeringskamp LUVA
in Zeist beëdigd tot reserve tweede luitenant
mevr. B. J. van der Waag uit Den Haag,
mevrouw R. Loven uit Haarlem n mevrouw
A. M. Holst uit Amsterdam.
De afdeling Haarlem-Centrum van de
Ned. Christen Vrouwenbond belegt op Maan
dagavond 18 October in het Wijkgebouw
Ged. Oude Gracht 104 een vergadering,
waarin ds D. Ringnalda, predikant te O er-
veen, zal spreken over het onderwerp: „De
ouder wordende mens in onze samen
leving".
