Enorme trek tussen Laland
en Fehmarn
Ballet Mrinalini Sarabhai
Baranès mede-verantwoordelijk
voor val van Dien Bien Phoe?
.Clowntje Rick
„BCLWERK"
Kort en bondig
Achter Wallen
en Poorten"
SLOT DEFECT?
Bloemendaal
Radio Moors
De vogeltrek
Heemstede
Sheer Velvet film
Onbegrijpelijke achteloosheid van de
naoorlogse Franse regeringen
Thans f 167.000 voor
vluchtelingenhulp
ZATERDAG 16 OCTOBER 1954
4
Meeslepend optreden van Chatunni Panicker
„Door de Eeuwen Trouw"
wil eens komen kijken
Bijeenkomst Humanistische
Jongeren Gemeenschap
Henriëtte Davids ook
in Minerva-theater
Helena H. Begemann
Zó boeiend is nu PANORAMA
Valkuil
Voor de kinderen
Strassburger nu ook
in Haarlem
FEUILLETON
Waarschijnlijk hebben velen, ook dans
liefhebbers, gedacht bij het lezen van ae
aankondiging: Mrinalini Sarabhai komt
met haar ensemble van veertien Indiase
dansers en musici op Dinsdag 19 October
in Haarlem, dat zij die voorstelling wel
kunnen overslaan op grond van het ver
moeden, dat de Hindoekunst voor Euro
peanen in het algemeen een gesloten boek
blijft. Of misschien ten hoogste een
vreemdsoortig, exotisch prentenboek,
waarvan men de zin niet begrijpt. Ik vrees
een dergelijke reactie, gelet op de betrek
kelijk geringe belangstelling die er voor
het optreden van Hima Kesarcodi in Bloe-
mendaals Openluchttheater bestond, hoe
wel deze toch en hoe terecht als een
begenadigde, ongemeen verfijnde artiste
met een zeldzame expressiviteit werd aan
geprezen onder de toevoeging, dat de taal
die zij danste heus geen volkomen ver
staanbare was.
Natuurlijk mag men het tegendeel ook
niet beweren. Door onbekendheid met het
idioom der moedra's of handgebaren en
andere op eeuwenoude, geheiligde tradities
berustende uitdrukkingsmiddelen gaat veel
van de exacte betekenis en van de diepere
nuances der bedoelingen voor ons verloren.
Vooral bij de verhalende balletten, in de
zogeheten Kathakalistijl, die een belang
rijke plaats in het programma van Mrina
lini Sarabhai innemen, vermindert dit be
zwaar echter maar nauwelijks het aesthe-
tisch genoegen dat men eraan beleeft. Men
zal bemerken dat in deze (dank zij de toe
lichtingen in het programma trouwens ge
makkelijk te volgen) dansdrama's de af
stand tussen Oost en West heus niet on
overkomelijk is en dat men zich speciaal
door de waarlijk fabelachtige vertolkingen
van de solist Chatunni Panicker inderdaad
laat meeslepen.
Al treden er goddelijke verschijningen in
op, de werken in deze Kathakalitechniek
hebben een zeer aardse inslag. Velen zullen
deze sterk pantomimische kunstvorm nooit
eerder gezien hebben en stellig nooit zo
imponerend: breed en vitaal, met fantas
tische sprongen en heftig bewogen plastiek.
Alleen daarom al moet een bezoek aan
deze vertoning met klem worden aanbe
volen. Donderdagavond zag ik de Neder
landse première in de schouwburg De Ver
eniging te Nijmegen en het was een ver
rassing daarbij te constateren hoe enthou
siast de stampvolle zagl reageerde een
geestdrift, die zich tenslotte in een lang
durige ovatie ontlaadde. Deze gold mede
de wonderbaarlijk mooie aankleding en
de op het eerste gehoor misschien eigen
aardige, maar door ongehoorde verschei
denheid van rhythmen overrompelende
muziek.
Hierboven is reeds de naam van Hima
Kesarcodi genoemd. Men doet, geloof ik.
Mrinalini Sarabhai onrecht haar met deze
zo geheel anders geaarde persoonlijkheid
te vergelijken. Het bovenstaande laat reeds
uitkomen, hoe moeilijk het voor een Wes
terse criticus is een dergelijk programma
bij voorbeeld op de toch van wezenlijk be
lang zijnde stijlzuiverheid te beoordelen.
Men moet haar van dichtbij zien, want
haar projectie is niet sterk. Wat sierlijk in
haar aristocratisch geraffineerde bewegin
gen is, lijkt anders al spoedig saai en
men mag haar artistieke vermogen toch
niet onderschatten. Van enige koketterie
kan men haar niet vrij pleiten, al vormt
Bestaat R.M.S. niet meer?
Het hoofdbestuur van de Stichting „Door
de Eeuwen Trouw" heeft naar aanleiding
van een telegram, dat 11 October door
politieke partijen en organisaties in de
Zuid-Molukken aan minister-president Ali
Sastroamidjojo werd gezonden en waarin
geprotesteerd werd tegen de activiteiten
van Ir. Manusama ten behoeve van de
republiek Zuid-Molukken, een telegram
aan minister-president Ali Sastroamidjojo
gezonden, waarin van een „van hoger
hand opgelegde comedie", wordt gesproken.
Aan het slot van het telegram verklaart
de stichting: „Wij zijn volledig bereid de
activiteiten te staken, indien persoonlijke
waarneming ons overtuigt, dat speciaal op
Ceram geen R.M.S. meer is. Wij zijn even
eens bereid een officiële invitatie voor een
bezoek aan de Zuid-Molukken te aan
vaarden".
De afdeling Haarlem van de Humanisti
sche Jongeren Gemeenschap houdt op
Dinsdagavond 19 October een oriënterings
bijeenkomst in gebouw Cultura. De heer
Ron de la Rie, landelijk voorzitter van de
vereniging, zal spreken over de beginselen
en het doel van de Humanistische Jongeren
Gemeenschap.
ADVERTENTIE
„DE SLEUTELSPECIALIST"
LANGE VEERSTRAAT 10 - TEL. 11493
deze misschien een onderdeel van het spel.
Maar ik zie toch liever dat een danseres
zich daar geheel in verdiept, zoals de jong
ste van deze groep, die mogelijk een grote
toekomst voor zich heeft. Het meest over
tuigend is Mrinalini Sarabhai in de tem-
peldansen in de lyrische stijl Bharata
Natyam, waarin eeuwenoude schoonheden
zeer fraai zijn gepolijst. In de dramatische
dansen verwacht men scherpere accenten.
Daarvoor kan men bij de kleine, maar
krachtige Chatunni Panicker terecht, die
met reden de grootmeester van de Indiase
dans wordt genoemd. Hij redt het wat
lange openingsnummer „Nala en Da-
mayanti" met zijn acrobatisch élan (waarbij
de verbluffende typering van de wonder
vogel Hamsa door Shivashanker evenmin
mag worden vergeten) en maakt zijn solo
van de jager, die zijn belevenissen in het
oerwoud vertelt, tot het hoogtepunt van de
avond. Dat is bijna sensationeel door de
geladen plastiek, «die ieder misverstand uit
sluit: men ziet de levensgevaarlijke dieren
voor zich, met de reacties daarop van de
danser, die zijn optreden met een prachtige
climax bekroont. Bij alle simpelheid (de
term primitiviteit zou hier wel heel mis
plaatst zijn) bijzonder mooi is het slotnum
mer „De Vissenprinses" met het buitenge
woon zuivere duet tussen Mrinalini Sarab
hai en Chatunni Panicker in de onder-
waterse tuin. Dit laatste werk is een eigen
choreografie van de leidster, die overge
leverde elementen op boeiende en naar mij
dunkt verantwoorde wijze in moderne
trant heeft verwerkt.
ZONDAGSDIENST
De artsendienst van de doktoren in Bloe-
mendaal-dorp wordt van hedenmiddag twee
uur tot Maandagmorgen acht uur waargeno
men door de arts C. Eenhoorn, Bloemen-
daalseweg 17, Bloemendaal, telefoon 25589;
die van de Overveense huisartsen, tot Zon
dagavond elf uur door de arts J. Hollander,
Zijlweg 17, Overveen, telefoon 11431.
In hetzelfde tijdvak als de Blocmendaalsc
artsen is de dienstdoende wijkverpleegster
zuster J. J. M. de Bruin, Kerkplein 2, Bloe
mendaal, telefoon 25769.
De apothekersdienst voor Overveen, Bloe
mendaal en Santpoort wordt van hedenavónd
zes uur tot Zaterdag 22 October in spoed
gevallen verzorgd door de Bloemendaalse
Apotheek. Bloemendaalseweg 85, Bloemen
daal, telefoon 22181 en Apotheek De Wilde,
Broekbergenlaan 42, Santpoort-dorp, telefoon
K 2560 8284.
ADVERTENTIE
van ouds bekend - Tel. 14609
Officieel Philips-reparateur
KRUISSTRAAT 38 HAARLEM
Oud-Katholieke Kerk
Vrijdagavond hield prof. M. A. Zwart
uit Utrecht in het gebouw van de Neder
landse Protestantenbond te Haarlem-Noord
voor een aantal belangstellenden een le
zing. Het onderwerp: Waarom geloof ik?,
vond een aandachtig luisterend gehoor.
Deze lezing wordt op de Vrijdagen 22 en
29 October, in hetzelfde gebouw, gevolgd
door twee andere over: Waarom heb ik
de kerk nodig? en Welke kerk heb ik
nodig?
Gisteren ging de viinikentrek de hele och
tend door. Na 9 uur werden de troepjes
kleiner, maar tot 12 uur kwamen er nog
steeds enkele over. Een troepje van veertig
vogels vloog op zestig meter hoogte moei
zaam tegen de wind in. Verder werden nog
gezien enkele lijsters, sijsjes en kneuen en
een paar kool- en pimpel-mezen. Heden
morgen van 7 tot 8 uur was er ook aan de
kop van de Zeeweg weer aardige trek. Er
stond nog een flinke Zuid-Westen wind.
Om 8 uur begon het te regenen en toen was
de trek ook over.Er passeerden 120 spreeu
wen, waarvan één troep van 100 vogels.
We kregen echter bericht dat op 14 Octo
ber, toen hier geen spreeuwent rek was,
ten Westen van Goeree op 200 rn hoogte
een geweldige file spreeuwen overvloog,
die meer dan een half uur duurde. Het
aantal was niet te tellen. Verder passeer
den aan de kop van het Bloemendaalse
9trand vanmorgen 1100 vinken in 40 troep
jes, gemengd met
enkele kepen en
kneutjes, 40 gras- -^^31!
piepers in 4 troep
jes en een troep
van 15 sijsjes, en
één bonte kraai.
In het duin zaten
nog vier bonte
kraaien. Het aan
tal vinken dat voorbijvloog, is waarschijn
lijk groter dan opgegeven is, omdat ze zeer
laag over de binnenkant van de duinenrij
vlogen, zodat ze niet afstaken tegen de
grond. Aan de binnenduinrand werden,
behalve vinken, ook weer trek van koper
wieken en zanglijsters geconstateerd. Ook
vlogen weer enkele sijsjes langs. Overal in
de berken- en elzen-bosjes worden nu
sijsjes gezien; een ware invasie. Gisteren
werd in de buurt van de Zijlweg een ijs
vogel gezien. Dit is een eerste waarneming
sinds de strenge vorstperiode, toen zij hier
zo goed als allen omgekomen zijn. Aan
dezelfde sloot werd eveneens een grote
gele kwikstaart waargenomen. Deze zijn
alleen 's winters in het Westen van het
land.
De trekroute van Scandinavië over de
Deense eilanden naar Duitsland wordt niet
alleen gevolgd door de roofvogels, maar
dit is ook een belangrijke trekweg voor
andere vogels. Zo meldde de post pp de
Zuidpunt van het eiland Langeland op 3
October- van kwart over zes tot half drie,
2200 vinken en kepen, 3800 boerenzwalu
wen, 670 neutjes, 40 houtduiven, 140 holen-
duiven, spreeuwen, sijsjes, veldleeuwerik-
ken, boomleeuwerikken, graspiepers, witte
kwikstaarten en grote lijsters. Ze trokken
pal Zuid over de Oostzee op de kust van
Holstein aan. Daar werd op die dag ook
waargenomen aan de Kielerbocht, en er
werden vrijwel dezelfde soorten gesigna
leerd. Bovendien passeerden daar huis
mussen, ringmussen, geelgorzen en pimpel
mezen. Van deze soorten trok een groot
aantal door en men neemt aan, dat. die uit
Oost-Europa afkomstig zijn. Op 10 October
was de trek veel geringer. Evenmin was
op die dag langs de trekweg Laland naar
Fohmarn veel leven te bespeuren, wat aan
het winderige weer te wijten was. Op de
voorafgaande dag daarentegen, had men
ogen en handen tekort om de geweldige
stroom van vogels te tellen en te noteren.
Het was werkelijk geweldig, wat men op
die dag op één tocht op Fehmarn naar het
Zuidwesten en Zuiden zag overkomen. Zes
enveertig bonte kraaien, 200 spreeuwen,
500 sijsjes, 1000 kneutjes, 20.000 vinken en
kepen. 1000 leeuwerikken. 1000 graspiepers,
50 witte kwikstaarten, 150 koperwieken en
kraanvogels, 200 boerenzwaluwen, 600
houtduiven, 111 buizerden, 41 grauwe gan
zen en 6 aasscholvers. Uit Oost-Duitsland.
uit het merengebied in Mecklenburg, ont
vingen wij bericht van de komst bij Ser-
rahn. dat er op Zondag 10 October van 6
tot 17 uur een sterke trek was van kneuen.
Er werden verder gezien: spreeuwen, sijs
jes, vinken, ringmussen, geelgorzen, koper
wieken, notenkrakers en smelleken. Er is
daar sprake van een invasie van geelgor
zen, notenkrakers en smelleken en men is
benieuwd hoever deze invasie zich naar
West-Europa uitbreidt.
In het afscheidstournée, dat Henriëtte
Davids gedurende deze maanden door ons
land onderneemt werd ook Heemstede op
genomen, zodat zij hier Maandag 25 Octo
ber in het Minerva-theater zal optreden.
Zoals bekend wordt voor deze gelegenheid
do revue „Afseheidsklanken" opgevoerd,
waaraan behalve door Henriëtte Davids
nog medewerking wordt verleend door
Truce Speyck, operettezangeres; Herman
Tholen, conférencier; Peter Piekos, imita
tor en Hany de Groot, accordéonist en
accompagnateur.
KRO-revuc
Ook de nieuwe KRO-revue „Daar zijn
we weer" zal op haar tournée Heemstede
bezoeken, waarvan een opvoering in het
Minerva-theater op Vrijdag 29 October het
gevolg is. Aan deze revue werken mede het
Theat.erorkest onder leiding van Jonhny
Ombach; het danspaar Francis en Capy en
Berry Kieviets, Gerard Walden en Harry
Boda.
Schoolvoorstellingen
Ten slotte wordt in het Minerva-theater
van 25 tot 28 October een serie van drie
schoo'matinée's gegeven, welke om half
vijf een aanvang zullen nemen. Vertoond
wordt de Italiaanse film van De Sica,
„Fietsendieven".
DOKTERSDIENSTEN
De doktersdiensten voor Zondag 17 Octo
ber worden te Heemstede waargenomen door
dr. P. M. van der Gugten, Heemsteedse
Dreef 37, telefoon 39903 en dr. K. L. C. van
Lier. Pieter Aertzlaan 6, telefoon 39875.
Wijkverpleging: zuster B. G. Badings,
Heemsteedse Dreef 138. telefoon 39818.
Apotheken: Apotheek Schotsman, Bin
nenweg 206, telefoon 38320.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Ontvangen de nieuwe vloeibare dagcrême
van DOROTHY GRAY
in 5 nuances 6.50 p. fl.
INST. v. HUIDVERZORGING
Middenlaan 9 Telefoon 34857
(Van onze correspondent in Parijs)
André Baranès, de 37-jarige journalist
van het crypto-communistische ochtend
blad „Libération" van de „rode markies",
het progressieve kamerlid d'Astier de Vi-
gerie, heeft zich voor zijn inlichtingen
royaal laten betalen. Het zonderlinge is dat
de ruim tweeduizend gulden die hij jaren
lang maandelijks opstreek en waarvan
hij tweederde regelmatig zou hebben ge
stort in de communisitisehe partijkas
hem door de ontslagen Parijse hoofdcom
missaris Jean Dides ter hand werden ge
steld. Dides beschouwde Baranès als een
communistisch patriot die uit protest tegen
Moskou de Franse regering wilde inlichten.
De partijleiding gaf hem echter alleen in
lichtingen die ze om tactische redenen wel
lozen wilde. Baranès spekte de partijkas
met regeringsgeld, zaaide verdeeldheid in
officiële kringen en briefde hoogst waar
devolle militaire geheimen over, die naar
Moskou werden doorgezonden.
Die geheimen kwam hij aan de weet
dank zij zijn verstandhouding met belang
rijke functionarissen van de defensieraad,
en in het bijzonder met de beide topamb
tenaren Labrusse en Turpin, twee crypto-
communisten die van hun politieke gezind
heid nooit een geheim haddien gemaakt en
op hun post gekomen waren na de oorlog
toen de communist Thorez onder De Gaulle
deel uitmaakte van de Franse regering.
Voor Labrusse kan men. in zekere zin, nog
enig begrip gevoelen. Hij toonde zich uiter
mate openhartig in zijn politieke overtui
ging, schreef en ondertekendie artikelen in
„Libération" en zat voor een crypto-com-
munistiseh partijtje als gemeenteraadslid
in het bestuur van een der Parijse voor
steden. Deze spion streed, hoe merkwaar
dig het ook moge klinken, met vrijwel
open vizier en in tegenstelling met zijn
collega Turpin moet hij zich voor zijn in
lichtingen nooit in klinkende munt hebben
laten betalen.
Wanneer een regering zo achteloos is
zulik soort politiek-onbetrouwbare ambte
naren op sleutelposities te handhaven, dan
lokt ze spionnage uit. Men behoeft geen
bewonderaar te zijn van McCarthy's spo
kenjacht om zich er over te verbazen dat
een overheid in deze tijd zo iets toelaat.
Turpin en Labrusse waren er, zoals de
meeste Fransen, een jaar geleden# al van
overtuigd dat de oorlog in Indochina zo
spoedig mogelijk beëindigd moest worden.
Zij verdachten de toenmalige regering, en
minister Bidault in het bijzonder, ervan
dat ze dubbel spel speelde in Cenève en de
vrede met Ho Tsji Minh niet werkelijk
wilde. Zo kwamen ze toen op de gedachte
via Baranès de communistische partij mi
litaire geheimen in handen te spelen, die
ze gemakkelijk te weten konden komen:
inlichtingen over de Franse voorzorgsmaat
regelen in Vietnam, die de communistische
partij weer doorgaf aan de officiële vijan
den van Frankrijk, de Vietminh-rebelJen.
Op die manier zijn zeer waarschijnlijk ook
de plannen doorgeseind d'ie de Franse re
gering had ten aanzien van Dien Bien Phoe
dat oorspronkelijk als een militaire valkuil
dienen moest. En zo is uit dit „spel" het
drama voortgekomen dat duizenden Franse
soldaten het leven heeft gekost. De toen
malige Franse onnerbevelhebber in Indo
china. generaal Navarre, heeft in die da
gen openlijk zijn verwondering uitgespro
ken over de massale tegenmaatregelen die
Ho Tsji Minh genomen had. Dat raadsel
komt, na de ontmaskering van de spionnen
in een ander daglicht te staan. Ieder ge
heim dat zij aan de communistische partij
doorgaven werd vermoedelijk door hon
derden Franse soldaten met de dood be
kocht, een prijs waarvoor op hun beurt
Baranès en zijn handlangers moeten boeten.
Het saldo van de postrekening van het
comité vluchtelincenhuln 1954 (5100) is
sinds gisteren met 46.000 gulden gegroeid.
In totaal is nu gestort of overgeschreven
167.000 gulden.
De contactraad van Haagse personeels
verenigingen van rijksambtenaren heeft
besloten, zijn volle medewerking te verle
nen aan de actie voor de vluchtelingenhulp.
Bij deze raad zijn de personeelsverenigin
gen van alle rijksinstellingen in Den Haag
aangesloten.
De raad heeft in een telegram aan de
ministerraad zijn dank betuigd voor diens
besluit, de bijdragen van de rijksambtena
ren aan de vluchtelingen te verdubbelen.
„De raad heeft de besturen der aangeslo
ten verenigingen opgewekt om met de hun
ten dienste staande middelen de inzame
lingsactie enthousiast te animeren", aldus
het telegram.
ADVERTENTIE
Het hoofdbestuur van de Vrouwenbond
van de Partij van de Arbeid meent, zo zegt
het in een door het hoofdbestuur uitgegeven
verklaring onder meer, dat cr aanleiding is
zijn toenemende ongerustheid over de toe
stand bij het kleuteronderwijs te uiten. Ons
land kent een nijpend tekort aan kleuter
scholen; de leermiddelen zijn onvoldoende.
Evenzeer bestaat er een groot gebrek aan
goed gevormde kleuterleidsters, de salaris
sen zijn uiterst laag en pensioenregelingen
ontbreken.
■jy
„Waf dachten jullie wel, toen je zo opeens werd overvallen?", lachte de „hoofdman".
„O", zei Rick, we begrepen best, dat jullie geen echte rovers waren, hoor.
„Maar jullie hadden er toch niet van terug, toen Krulletje ons te hulp kwam, hè?"
Nee. dat gaven de andere jongens toe. Die Krulletjedat was 'n kleine duvel,
waar je mee op moest passen!
De touwen, waarmeeRick en Bunkie waren vastgebonden aan de bomen, werden
losgemaakt.
„Zo, jullie zijn weer vrij", zeiden de jongens.
„Dat is je maar geraden ook", lachte Bunkie. „Anders sturen we Krulletje weer
op je af!"
Ze zaten nog 'n poosje met zijn allen bij elkaar en praatten wat; toen werd het toch
tijd, dat Rick en Bunkie verder gingen, want ze moesten nog naar Pilon.
Ze namen afscheid van de woeste troep rovers en wandelden verder. Maar in zich
zelf moesten ze nog lachen om dat malle avontuur
SVENSKA-RESTAURANGEN
(ZWEEDS RESTAURANT)
verzorgt zowel aan huis als in de
Intieme bovenzaal
DINERS en SOUPERS
STEEDS IETS APARTS 1
Kennemerplein 5 - Haarlem - Tel. 16840
BINNENLAND
De officier van justitie bij de rechtbank
te Groningen beeft ren jaar gevangenisstraf,
waarvan vijf maanden voorwaardelijk, ge-
eist tegen de 45-jarige tandarts H. E. uit
Uithuizen. Hij had volgens de tenlasteleg
ging sinds 1949 onjuiste declaraties opgege
ven aan een ziekenfonds en diensten in reke
ning gebracht welke medisch niet noodzake
lijk waren.
HAARLEM EN OMGEVING
Op Donderdag 21 October houdt de af
deling Haarlem van de Zakbijbelbond in
samenwerking met het bestuur van de Zui
derkapel in deze kapel een lichtbeelden
avond, waarin de heer Elderkamp een lezing
zal houden over het boek „Svizzert ook
wel bekend als de roman van de zakbijbel-
bond.
Aan het Oud-katholiek seminarie te
Amersfoort slaagde voor het prop3edeutisch
examen theologie de heer A. J. Rinkel re
Aalsmeer.
B. en W. verzoeken de raad om te be
noemen aan de HBs-A met vijfjarige cursus
in Haarlem voor het tijdvak van 1 Septem
ber 1954 tot en het 31 Augustus 1955 tot
tijdelijk leraar in de Russische taal: de heer
A. Klimenko uit Den Haag en met ingang
van 1 September 1954 tot tijdelijk lerares in
de plant- en dierkunde: mevrouw C. van der
Waals—Koening uit Heemstede.
Toen circus Strassburger in Juli van dit
jaar in Heemstede bivakkeerde, hebben wij
ons reeds in prijzende bewoordingen over
het programma uitgelaten. Thans staat de
bekende blauwe tent drie dagen op het
Phbèriixterrein in Haarlem en ook nu is het
programma van hetzelfde uitstekende ge
halte.
Een scène, die jong en oud lang zal heu
gen, is het optreden van een drietal in de
kleren gestoken chimpansé's, die er zich
door een strik in het haar niet van laten
weerhouden om hun kleine stoeltjes om de
oren van de stalknechten te smijten, in een
groot bed te kruipen om daarna met een
po op het hoofd weg te vluchten en dan
zelf te applaudiseren. Wanneer zij tenslotte
hun vrolijke bui mogen afreageren op een
piano, een trompet en een drumstel, dan
kent hun vreugde geen grenzen meer.
Een grote tegenstelling met deze bewe
gelijke klanten vormen vier olifanten, die
evenwel bewijzen, dat zij ondanks hun log
heid toch in staat zijn, een scène uit een
kapperszaak uit te beelden: zij smeren
elkaar in met scheerzeep, komen met een
enorm mes op de proppen en tonen ten
slotte het resultaat door het voorhouden
van een spiegel, waarop een instemmend
geknik volgt.
Detlef Alcetty is een groot balanceer-
kunstenaar, die een blad met vier volle
glazen en een brandende schemerlamp op
een zwiepende stok in evenwicht houdt;
ook zendt hij een draaiend schoteltje op
een aantal lange stokken naar de nok van
het circus.
Er verschijnt meer in dat hoogste punt
van het circus: eerst arriveren er de
„Flying Comets," twee mannen, die aan
een roterende installatie hun zeer gewaagd
spel spelen, om dan plaats te maken voor
Gritta Frisk, die na de pauze toont, dat zij
bij haar werk aan de trapeze geen hoogte
vrees kent.
Tenslotte nog een enkel woord over een
der beste onderdelen van het Strassbur
ger-programma: de paardendressuur. In
„Parforce 1900" doet de jeugdige Vera
Strassburger de romantiek van het begin
van deze eeuw herleven. Twaalf Friese
stamboekhengsten en een even groot aan
tal Arabische volbloedhengsten zorgen voor
een massale hulde aan het edelste aller
dieren, het paard.
95
Historisch verhaal naar het gelijknamige
toneelspel van JAN VAN DAM
Bewerkt door A. Zwart
7)
Evert liet de tamboers een ferme roffel
slaan, maar ook zonder dat waren zij al
opgemerkt. Het viel hem echter op, dat er
niet veel meer volk te hoop was gelopen,
dan die paar oude mannen en kinderen
daar bij dat rondeel, die op hen neer ston
den te kijken. Men scheen het in Haarlem
wel bijzonder druk te hebben, want anders
was een troep soldaten toch altijd een ge
wilde bezienswaardigheid. Uitgelaten
schreeuwend gooiden de kinderen met
sneeuwballen, maar de soldaten waren te
moe om er op in te gaan.
Er verscheen een behelmd hoofd uit een
torenraam.
„Het vendel van de Prins van Oranje uit
Enkhuizen!" schreeuwde de vendrig, met
zijn handen als een toeter om de mond.
De soldaat stak lachend een hand op en
verdween naar binnen. Even later begon
langzaam en ratelend de brug te dalen. In
tussen verschenen er op de wallen tien
tallen soldaten en burgers, die luidkeels
begonnen te juichen en te zwaaien. De
poortwachter had het nieuws snel doorge
geven. Evert nam zijn hoed af en wuifde
de opgetogen Haarlemmers opgewekt toe.
Want ook hi; was blij: na jaren was hij
weer bij zijn vaderstad.
„Ik ben blij dat ik de Sint Janspoort door
kan gaan", zei hij glimlachend tot zijn
vendrig.
„Tienmaal", noteerde deze droog.
Met een doffe slag kwam de brug op de
sneeuw neer; ook de deuren openden zich
piepend. Bevelen schalden en het leger
trok door de poort, die tamelijk lang was.
Weer kwamen zij bij openpiepende deuren.
Deze behoorden tot de grote binnenpoort,
in één welker torens het stadsgevang was
gevestigd. En dan stond het vendel in
Haarlem, in de Jansstraat, en werd om
stuwd door de bewoners.
Met verwondering zag Evert dat er ook
vrouwen met schoppen en houwelen rond
liepen en aan de verdedigingswerken tim
merden. Wat was dat voor vreemde stad
geworden, dacht hij, zijn Haarlem?
Maar dan dreigden er tranen in zijn ogen
te springen, toen hij een oud heertje zag
lopen, dat vr.oeger naast hem had ge
woond en iedere dag op suikerballen had
getracteerd. Haarlem! Hij was weer in
Haarlem!
Hij reed naar zijn vendrig, die in het
1 gewoel van hem af was geraakt; het kostte
moeite met al die mensen en moest erg
voorzichtig gebeuren.
„Marcheer jij nu met de mannen door
naar de Grote Markt", zei hij, „en geef zs
daar vrij. Zeg dat ze zich bij het hoornsig
naal weer moeten verenigen en dat ze niet
dronken mogen worden. Het beste kun je
de herbergiers verbieden om ze meer dan
vijf glazen wijn te geven, maar daar zul
len ze zich wel niet veel van aantrekken.
Enfin, ik ga nu meteen door naar Ripper-
da, me melden. Sapperloot, waar zou die
eigenlijk zitten? sergeant!" riep hij naar
een Haarlems militair. „Waar heeft Wyg-
bold Ripperda zijn kwartier?"
„In de Nieuwe Doelen", luitenant", riep
de soldaat gedienstig.
Evert gaf zijn vendrig een vriendschap
pelijke duw tegen de schouder en riep:
„Zie maar dat je je amuseert!"
Dan baande hij zich behoedzaam een weg
door de menigte en zette het, toen het wat
stiller was geworden, takketak, takketak,
takketak op een galop, Haarlem in
In diezelfde minuten had de meester
knecht van de weduwe van een bekende
Haarlemse scheepsbouwer, die Nanning
Borst heette, een kort maar niet minder
belangrijk gesprek met zijn meesteres.
Want deze vrouw, die wat werkkracht en
doortastendheid aanging, niet voor een
man behoefde onder te doen (zij had de
leiding der vrouwen die aan de wallen
werkten) bestuurde nu zelf de fabriek aan
het Spaarne van haar echtgenoot, die het
vorige paar, in '71. gestorven was.
Wat haar meesterknecht, die eenvoudig
Jan genaamd was, haar vertelde, vond zij
van een dermate grote betekenis, dat zij
zich eveneens terstond naar de Doelen,
naar gouverneur Ripperda spoedde.
Er was die dag vrijaf op de scheepswerf,
want gisteren was er juist een prachtig
oorlogsschip voltooid, dat de Geuzen be
steld hadden; dertig meter lang was het
maar liefst geweest! En het was de ge
woonte der directie om haar personeel dan
altijd een dag vacantie te geven. Zij hield
niet van de gehuichelde arbeidslust van
haar collega's, die na de te water lating
van het vorige schip meteen de kiel voor
het volgende legden: want dat deden zij
alleen maar voor het publiek.
Jan, een man ven zestig jaren met grijze
haren, had eigenlijk met zijn tijd niet goed
raad geweten en daarom was hij om tien
uur maar naar de taveerne ,,'t Gulden
Vlies" gegaan, hoewel zijn wederhelft daar
heftig protest tegen had aangetekend. Tot
zijn verwondering trof Jan in genoemde
taveerne vrijwel al zijn medewerkers aan,
die op houten banken, gearmd en met grote
glazen wijn voor zich, uiterst vrolijk zin
gend heen en weer zaten te hossen. Jan
vond een toestand als deze eigenlijk niet te
pas komen op een dergelijk vroeg uur en
een ogenblik vroeg hij zichzelf of hij niet
liever zou weggaan om wat in de stad rond
te wandelen Maar de schouw was één en
al vlam en buiten was het één en al
sneeuw, en daarom voegde hii zich maar
bij zijn frivole vrienden, die hem schreeu
wend in hun rijtje opnamen.
Omdat hij met een nuchter hoofd niet in
staat was om aan hun zonderlinge conver
satie deel te nemen en zich veel te veel de
oude onwaardige meesterknecht voelde, be
stelde hij maar meteen twee glazen tege
lijk, die hij bedachtzaam doch snel ledigde.
Terwijl hij zich al aanmerkelijk zonniger
begon te voelen, bestelde hii nog maar een
derde glas, zich streng voornemend, dat dal
dan tevens het laatste zou zijn, want hij
had last van zijn maag en kon tenslotte ook
niet dronken thuiskomen. Zo iets deden
alleen schooiers en losbollen, maar geen
waardige meesterknecht van zestig jaar en
met grijze haren, zoals hij, Jan, er een was.
Toch zong de meesterknecht na korte tijd
lustig mee:
„Laat de kraan,
Tsjingelaboem,
Maar open staan,
Tsjingelaboem,
Dan loopt ie leeg,
Tsjingelaboem,
Dan is 't gedaan,
Tsjingelaboem!"
De waard, die natuurlijk dik was, zéér
dik zelfs, liep handenwrijvend- door zijn
lokaliteit: een dergelijke clandizie had hij
nog nooit op deze tijd van de dag gehad.
Meestal waren het slechts ouden van da
gen, die even van hun wandelingetjes
kwamen uitrusten, of verkleumde karre-
of sleevoerders. Nee, het was een goede
dag vandaag! En kijk, daar kwam er waar
achtig nóg een binnen. Het was een ver
kleumde sleevoerder ditmaal.
De bezoeker stond in de deur van
,,'t Gulden Vlies",. Wat zag hij er uit! Zijn
neus was zo rood als wel nooit een neus
geweest zal zijn, en hij liep met zijn ar
men als stokken naar beneden gestrekt en
stijve benen, ve r stijfde benen is beter,
want kennelijk had de man het koud.
„Goeie-iddag", zei hij. de deur achter
zich sluitend. Het was duidelijk dat de
koude de spiéren van zijn lichaam onbe
wegelijk had gemaakt en hij zijn lippen
niet meer voor een m op elkaar kon krij
gen.
Verontrust kwam de waard op hem toe.
„Bij Sint Antonius!" riep hij uit. „Wat is
er met jou gebeurd. Stof/els!"
Stoffels probeerde:
„Ik he- een -rachtje -egge-racht".
„Watte?" vroeg de dikke waard en hield
een wijsvinger achter zijn oor.
„Een -rachtje!" schreeuwe Stoffels woe
dend en wees naar buiten, „-et -ijn slee!"
.„O. met je sleebegreep de waard.
„Het was zeker ver, hè?"
,,-ouw!" zei Stoffels en keek naar be
neden.
„Heb je ergens pijn?" vroeg de goedige
dikzak verschrikt.
„Ja1" bevestigde Stoffels met klem. „Ik
zei: -ouw!" Wederom keek hij naar bene
den.
(Wordt vervolgd).
