VALDA
Dijkgaten worden gedicht;
droogmaling in volle gang
Frans concert ter huldiging
van Marinus Adam
Ph. O.
PANDA EN DE MEESTER-BUIKSPREKER
Wereldnieuws
v
Een kwart eeuw dirigent
5 doktoren
het misbruik van
laxeermiddelen
De radio geeft Woensdag
Sigaren worden
iets duurder
JUBILEUM-CONCERT
Holland Marsh herstelt zich
„Zaak-Petersen is
geen spionnage"
In IJmuiden gedroste
Pool weer thuis
Slaaptrek van spreeuwen
naar het Spaarne
TocU ió het zo
DINSDAG 26 OCTOBER 1954
2
waarschuwen tegen
Weer een top van de
Himalaya beklommen
bij verkoudheid
pasti lle s
MARINUS ADAM 25 JAAR DIRIGENT
Solist: THEO VAN DER PAS - piano
Grootste polder gedeelte
over een week droog
Ministerieel antwoord:
„Mijn land heeft mij vergeven"
Eerherstel na negen
dagen cel
Kerkelijk Nieuws
De vogeltrek
Reken-
wonders
De vereniging „Vrienden van het N. Ph.
O." heeft terecht gemeend, dat het jubi
leum van Marinus Adam een kwart
eeuw dirigent niet beperkt moöht blij
ven tot de spontane hulde, die hem ge
bracht werd door de jeugd op een der pae-
dagogische concerten in het voorjaar. En
hoewel de jubileumdatum nu reeds ruim
overschreden is, hebben de „Vrienden" een
huldigingsconcert op touw gezet, dat de
verdiensten van de populaire musicus, die
Adam is, waardig zal zijn. Dit jubileum
concert zal Vrijdag plaats hebben onder
leiding van de jubilaris, met solistische
medewerking van de pianist Theo van der
Pas, die de Symphonische Variaties van
Franck vertolkt, benevens van George
Robert, die de orgelpartii in de „Derde
Symphonie" van Saint-Saëns vervult. Ver
der zal Adam „La Mer" van Debussy diri
geren. Dat de feesteling zijn ere-avond
vieren wil met een Frans programma, zal
niemand verwonderen die hem jaren als
dirigent heeft meegemaakt. Want hoewel
van alle markten thuis en paraat voor alle
mogelijke opgaven, schijnen Franse ro
mantiek en impressionisme toch zijn bij
zondere liefde te hebben, passend bij zijn
impulsieve natuur, zijn zin voor warm sen
timent, hoge kleur en pittoresk effect.
Ons orkest en we kunnen wel zeggen:
muzikaal Haarlem heeft veel aan Adam
te danken. Uit het orkest zelf gegroeid,
waaraan hjj als violist, altist en klarinet
tist reeds acht jaar verbonden was, eer hij
in 1927 naast Van Beinum de kans kreeg
nu als tweede dirigent de stok te voeren
en zich geleidelijk een vlotte routine in
het vak te veroveren, is hij dit orkest door
dik en dun getrouw gebleven, hoewel het
voor zijn carrière wellicht fortuinlijker zou
zijn geweest op een gegeven moment eens
naar elders te verhuizen. Steeds is hij de
man geweest om te „dienen", wanneer het
op een of andere manier met het orkest
vastliep. Dank verdient hij voor de activi
teit, die hij met ijver en geestdrift ont
plooid heeft om nieuwe generaties tot mu
ziek horen en begrijpen op te leiden. Dank
baar moge in herinnering worden gebracht
de vele goede uitvoeringen, die hij inder
tijd met het H.O.V.-koor tot stand heeft
gebracht.
Ons muziekleven dienende op zeer ver
scheidene terreinen is Marinus Adam een
populaire figuur geworden in Haarlem
dit „populaire" gezien in zijn waardige
betekenis. Dat Adam's verdiensten erkend
worden en speciaal in het licht worden
gezet door de actie van „De Vrienden van
het N. Ph. O." en gepatroneerd door een
ere-comité met dr. M. J. Prinsen, Commis
saris der Koningin in de provincie Noord
holland, als erevoorzitter, kunnen we een
verblijdend feit noemen, in een tijd waarin
bescheiden werkers van geest en bescha
ving vaak vergeten worden, terwijl sport
helden gevierd worden als halfgoden.
Adam heeft talloze Haarlemmers wat
meegegeven dat hun leven verrijkt heeft.
ADVERTENTIE
Als u geregeld laxeermiddelen slikt. Is er nu
een manier om er van af te komen, 83 van de 100
personen lukte het; u kunt het ook. En wel zo:
Drink in de loop van elke dag enkele glazen
water en bepaal een vast uur voor uw stoelgang.
Neem de le week elke avond twee Carter s Lever
pilletjes. 2e Week - elke avond één.3e Week - om
de andere avond één. Daarna niets meer. want
Carter's Leverpilletjes stellen uw ingewanden
in staat weer op eigen kracht te werken, zonder
laxeermiddelen.
Wanneer zorgen, vermoeidheid of teveel eten
het tempo van uw ingewanden tijdelijk vertragen,
neem dan tijdelijk Carter s Leverpilletjes om u
weer op gang te helpen. Zo raakt u uw verstop
ping kwijt en vervalt u niet in de laxeermiddelen
gewoonte. Haal direct Carter s Leverpilletjes,
f 1.20 per flacon. 60
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.45 Een woord voor de dag.
8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00
Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw 9.40
Platen. 10.15 Idem. 10.30 Morgendienst. 11.00
Platen. 11.15 Als het avond wordt, hoorspel.
12.00 Platen. 12.15 Idem. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Platen. 12.37
Kerkdienst. 13.00 Nieuws. 13.15 Met Pit op
pad. 13.20 Promenadeorkest en solist. 13.55
Platen. 15.00 Interscholair Jeugdtournooi.
15.40 Platen. 16.00 Voor de jeugd. 17.20 Pla
ten. 17.30 Orgelspel. 17.55 Bijbellezen in het
gezin. 18.00 Spectrum van het Chr. Organisa
tie- en Verenigingsleven, causerie. 18.15 Cello
en Sweelinck-orgel. 18.30 R.V.U.: Mens en
maatschappij door dr. A. van Biemen. 19.00
Nieuws en weerbericht. 19.10 Huismuziek.
19.30 Buitenlands overzicht. 19.50 Platen.
20.00 Radiokrant. 20.20 Omroep-orkest. In
de pauze: Augustinus, causerie en platen.
22.15 Platen. 22.30 Viool en piano. 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws 23.20 We
reldkampioenschap dajnmen 1954. 23.30 Man
en Vrouw, causerie. 23.4524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Platen. 7.45 Even opkrikken. 7.50 Pla
ten. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 Voor de
huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw.
9.10 Platen. 10.00 Schoolradio. 10.20 Voor de
vrouw. 11.00 R.V.U.: mej. C. A. Eyken: Chr.
Fry en zijn werken. 11.30 Platen. 12.00 Dans
muziek. 12.30 Land- en tuinbouwmededelin
gen. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Platen.
13.00 Nieuws. 13.15 Tentoonstellingsagenda.
13.18 Zang en orgel. 13.45 Platen. 14.00 Medi
sche kroniek. 14.10 Lichte muziek. 17.50 Re
geringsuitzending: Nederland en de Wereld:
Internaitonale aspecten van het plantenziek-
tenkundig onderzoek in Nederland. 18.00
Nieuws en commentaar. 18.20 Actualiteiten.
18.30 Dansmuziek. 19.00 Voor de jeugd. 19.10
Black Friday, documentire. 19.30 Voor de
jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Politiek commen
taar. 20.15 Voor de militairen. 20.50 Medea,
hoorspel. 22.15 Marir.ierskapel. 22.45 De aar
de op papier, causerie. 23.00 Nieuws. 23.15
Socialistisch nieuws in Esperanto. 23.20
Rhythmische muziek. 23.4024.00 Platen.
TELEVISIE (N.T.S.)
Overname N.I.R. (Vleemse Televisie).
19.30 TV-nieuws. 19.50 Oregon, film. 20.00
Het meisje van Ooien, TV-zangspel.
BRUSSEL, 324 M.
12.10 Omroepkoor. 12.30 Weerbericht. 12.34
Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 13.30 Cau
serie. 14.00 Schoolradio. 15.45 Symphonie-
orkest. 16.02 Platen. 16.05 Orkest-concert.
17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.30 Zang en
piano. 17.50 Boekbespreking. 18.00 Zang en
piano. 18.15 Causerie. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Hoorspel.
20.30 Platen. 21.00 Idem. 21.5 Omroep-orkest
en soliste. 22.00 Nieuws. 22.15 Jazzmuziek.
22.45 Platen. 22.5523.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws, zoeven verschenen en
Vraaggesprek met onze luisteraars. Vrijbui
ters radiodagboeok. (Op 224 m.>.
Marinus Adam, die als solo-altist en
klarinettist zijn muzikale loopbaan bij de
H.O.V. begon, wordt Vrijdag na een bij
zonder N.Ph.O.-concert, gehuldigd ter ere
van zijn jubileum: vijfentwintig jaar
dirigent.
Een volle zaal belangstellenden op zijn
jubileumconcert van Vrijdagavond, zou in
verhouding nog maar een te geringe ver
tegenwoordiging zijn van hen die daarvoor
hun dank zouden kunnen betuigen. Een
volle zaal moge dan ook het minimum zijn
van daadwerkelijke belangstelling voor
deze huldiging. Overigens is er nog ge
legenheid om op giro 4000 van de Twent-
sche Bank (op rekening van „De Vrien
den van het N. Ph. O.") een geldelijke bij
drage te storten als feestgave.
JOS. DE KLERK.
De Nederlandse sigarenfabrikanten zul
len binnenkort de prijzen van hun produc
ten iets verhogen. De verhoging zal onge
veer 21/» percent bedragen van de gemid
delde prijs.
Sommige grote sigaren zullen 1 cent
duurder worden, andere daarentegen zul
len, om de gemiddelde verhoging te druk
ken, in prijs gelijk blijven. Hetzelfde geldt
voor de senoritas, die voor een deel een
halve cent duurder zullen worden en voor
een ander deel ongewijzigd in prijs zullen
blijven. De duurdere sigaren zullen na 1
December aan de winkeliers worden af
geleverd.
Het besluit tot prijsverhoging is geno
men door het Verbond van Sigarenfabri
kanten. Deze laatste organisatie heeft voor
het besluit een motivering gegeven. Zij
zegt onder meer:
„De sigarenindustrie is zeer arbeidsinten
sief en iedere loonsverhoging geeft onmid
dellijk een abnormaal zware druk op de
kostprijs. Dank zij het feit, dat de omzet
van sigaren de laatste tijd steeds stijgende
is, kon voorkomen worden dat na de loon-
ronde van 1 Januari tot prijsverhoging
moest wordgn overgegaan. Dank zij da
omzetstijging en de destijds doorgevoerde
accijnsverlaging is de gemiddelde prijs van
sigaren thans ongeveer 18,7 cent en van
senoritas ongeveer 10 cent. De sigaar is
vrijwel het enige artikel, dat na de oorlog
steeds in prijs gedaald is."
De vereniging zegt voorts, dat mede
hierdoor de rentabiliteit in de sigaren-
industrie zo laag is, dat de kostenverhogin
gen. die sedert 1 October zijn ingevoerd
Een Oostenrijkse expeditie is er op 19
October in geslaagd de top van de 8.100
meter hoge Tsjo Ojoe, een der toppen van
de Himalaya, te beklimmen. In 1952 was
een poging van een Britse expeditie om
deze op zes na hoogste berg ter wereld te
beklimmen, mislukt. De top werd bereikt
door de 42-jarige Weense geoloog dr.
Tichy, en een der leden, vergezeld van een
Sjerpa-gids. Dr. Tichy heeft bij de be
klimming bevroren handen opgelopen. Men
vreest dat hij enige vingers zal moeten
missen.
ADVERTENTIE
DEZACHTE VALDAMILD
en nog worden aangekondigd, niet meer
kunnen worden goedgemaakt. Behalve de
verhoging van de lonen zijn alle grond- en
hulpstoffen weer aanzienlijk in prijs ver
hoogd. Op de markt voor ruwe tabak blij
ven de prijzen ongekend hoog.
Dit heeft er toe geleid, dat de sigaren
fabrikanten thans naar enige compensatie
moeten uitzien. Men kon daarbij twee
methoden volgen, óf het uit de markt ne
men van de goedkopere prijsklassen óf de
prijzen over de gehele linie in zeer lichte
mate verhogen. Men heeft dit laatste ge
kozen om te voorkomen dat de man met
de kleine beurs gedupeerd wordt.
ADVERTENTIE
8.00 UUR
CONCERTGEBOUW - VRIJDAG 29 OCTOBER
VERENIGING „VRIENDEN VAN HET N.PH.O."
Programma: ïlle (orgel) Symphonie - Saint-Saëns; Variations Symphoniques -
Franck; La Mer - Debussy.
Entrée leden ƒ2.50 (alles inbegrepen); niet-leden ƒ3— (alles inbegrepen).
Kaartverkoop en plaatsbespreken van heden af bij Concertbureau Alphenaar,
Kruisweg 49, Telefoon 11532.
Naar de commissaris voor de Emigratie
heeft medegedeeld zijn de gaten in de dijk,
die liet grootste deel van de polder Hol
land Marsh beschermde, thans gedicht en
wordt dit gedeelte van Holland Marsh met
hulp van 14 extra pompen drooggemalen.
Holland Marsh ligt ongeveer 35 mijl ten
Noorden van Toronto. De polder wordt be
malen op de Holland river, welke loost op
het Lake Simcoe.
Holland Marsh wordt doorsneden door
een nieuwe weg, Highway 40ü. Deze weg
heeft enigermate als dijk gefungeerd. Het
gedeelte ten Westen van de dijk, Spring-
dale, was diep geïnundeerd. De schade is
hier vermoedelijk aanzienlijk Het gedeelte
ten Oosten van de weg (tussen Highway
400 en Highway 11) is minder diep ge
ïnundeerd. Ongeveer 450 gezinnen zijn ge
ëvacueerd, waarvan 200 a 250 Nederlandse
gezinnen. Ongeveer 75 hiervan zijn afkom
stig uit Springdale. Aan huizen en huis
raad is ernstige schade toegebracht en de
winteroogst (uien, wortelen, aardappelen)
is grotendeels verloren (schade naar voor
lopige schatting ettelijke millioenen). Men
vermoedt dat de structuur van de grond
weinig geleden heeft, hoewel de waterlei
dingen wel dicht zullen zitten. Men ver
moedt echter dat de oogst 1955 weer nor
maal zal zijn.
De evacués zijn liefderijk opgenomen en
de stemming is goed en men is vol goede
moed. Het weer na de overstroming is
gunstig geweest en het water zakt. Voor
het Holland Marsh gebied is een „Holland
Marsh Relief Fund" gevormd. Verder is er
een plaatselijke technische commissie ge
vormd voor het herstel van de polder on
der leiding van onze voormalige landge
noot G. Horlings.
Latere berichten melden, dat de gaten in
de dijk van het grotere gedeelte van de
Holland Marsh ten Oosten van Highway
400 zijn gedicht. Dit poldergedeelte wordt
thans met behulp van veertien extra pom
pen drooggemalen. Volgens de laatste be
richten is het water reeds sterk gezakt.
Over een week hoopt men dit stuk droog-
gepompt te hebben. Of dit zal gelukken
hangt evenwel af van de regenval in de
komende dagen en de waterstand van het
Simcoe Lake. Het kleinere deel van de pol
der dat ten Westen van Highway 400 ligt
wordt nog niet bemalen aangezien men
eerst het grotere gedeelte, dat minder diep
geïnundeerd is, wil droogmalen.
Asncrveld, gelegen in de Holland Marsh,
is thans door de gezondheidsdienst vrijge
geven, en de bewoners keren er weer te
rug. De andere delen van de polder zijn
nog gesloten. De dakloze families zijn in
de omgeving ondergebracht. Men is begon
nen chèque's uit te reiken voor de aan
koop van levensmiddelen en andere nood
zakelijke lgveruslp^Qeftgn.
Op een schriftelijke vraag van het Twee
de Kamerlid de heer Van der Goes van
Naters „of de ministers, voor zover zulks
niet duidelijk met 's lands belang in strijd
is, willen mededelen, of, in welk opzicht
en ten aanzien van wie, er aan Nederland
se kant van onvoorzichtigheid of nalatig
heid sprake is in de spionnagezaak van J.
S. Petersen, ambtenaar van het National
Security Agency te Washington", heeft de
heer Beyen, minister van Buitenlandse
Zaken, mede namens de heren Staf, minis
ter van Oorlog, en Luns, minister zonder
portefeuille, het volgende geantwoord:
Alvorens de gestelde vraag te beant
woorden, zouden de ministers gaarne wil
len opmerken, dat, hoewel in de pers bij
herhaling het woord spionnage in verbaojp
met de zaak Petersen is gebezigd, dit woord
door de Amerikaanse autoriteiten in het
officiële perscomuuniqué, noch in de akte
van beschuldiging tegen de heer J. S. Pe
tersen wordt genoemd en in dit geval dan
ook niet op zijn plaats is.
Het is juist, dat de heer J. S. Petersen
geheime inlichtingen aan Nederland heeft
doorgegeven: zulks geschiedde op basis
van wederkerigheid. De uitgewisselde in
lichtingen waren niet van politieke of stra
tegische aard. Zij droegen een technisch
karakter. Daarbij werden van Nederlandse
zijde gegevens verstrekt, welke van nut
konden zijn voor de Amerikaanse autori
teiten. De door de Nederlandse instanties
ontvangen inlichtingen zijn uitsluitend voor
intern Nederlands gebruik gebezigd.
De ministers stellen er prijs op te ver
klaren, dat bij deze wederzijdse samen
werking, welke zij tussen geallieerde mo
gendheden gebruikelijk en normaal achten,
aan Nederlandse zijde geen sprake is ge
weest van onvoorzichtigheid of nalatigheid.
In de zomer van het vorige jaar meld
den zich twee Poolse zeelieden bij de
Haarlemse politie, nadét zij van de traw
ler „Dudek" die in de haven van IJmuiden
lag, waren gedeserteerd. Het waren de
maar Czeslau Olejniczak is, volgens een
vriend Marian Pieniecki. Van de laatste
heeft men tot nu toe niets meer gehoord,
maar Czeslau Olejmiczak is, volgens een
bericht van United Press uit Londen,
Zaterdag voor de microfoon van de Poolse
omroep verschenen om eens te vertellen
hoe het hem in Nederland is vergaan. Hier
volgt zijn verhaal:
,Toen ons schip in de Nederlandse vis
sershaven IJmuiden was, ging ik een bor
rel drinken met mijn vriend Marian Pie
niecki die, toen hij zag dat ik dronken was,
mij overhaalde niet naar Polen terug te
keren. We meldden ons bij de Nederlandse
politie. In de gevangenis kwam ik bij zin
nen. Ik besloot naar het schip terug te ke
ren en vroeg de politie-autoriteiten die me
verhoorden mij dat toe te staan. Ik her
haalde dat verzoek, maar het enige succes
dat ik had was dat ik van het politie
bureau in Haarlem, waar ik werd vastge
houden, na 18 dagen naar een gevangenis
in Amsterdam werd gebracht en vervol
gens na vijf weken naar een doorgangs
kamp. Dit was een huis van twee ver
diepingen, omgeven door prikkeldraad en
bewaakt door de politie. Er waren daar zes
Polen en een Hongaar. Twee priesters, ge
naamd Kowalczyk en Romala, hadden ge
sprekken met ons, en probeerden ons te
overtuigen dat het geen zin had naar Polen
terug te keren, omdat we wegens weg
lopen gevangen gezet zouden worden. Toen
ik echter bleef vragen in contact gebracht
te worden met het Poolse consulaat en
toen ik anderen begon over te halen het
zelfde te doen, werd ik overgeplaatst naar
een gevangenis in Zutphen.
Radio-Warschau zeide dat de „plaats
vervangend aanklager" Van der Heiden
daar een gevangene ondervroeg over mili
taire doelstellingen in Polen, over straal
vliegtuigen en marinebases. Toen hij zich
realiseerde dat hij alleen door een list kon
wegkomen, aldus het verhaal van Olej
niczak, vertelde hij Van der Heiden dat hij
niet naar Polen terug wilde. Toen werd
hij vrijgelaten om als assistent-steward te
werken op een Panamees schip.
Olejniczak zeide dat hij na een reis
naar Japan op 5 October naar het Poolse
consulaat te Rotterdam ging, maar met
de „Jaroslav Dombrowski" naar huis
terugkeerde.
„Mijn land heeft mij vergevenik
zal trachten mij te rehabiliteren met eer
lijk werk", zo besloot zijn verhaal.
34. Kronkelend, zoals alleen een slangen-
mens dat kan, werkte Piedro zich uit het
touw los en bevrijdde ook de portier. „En
nu achter Signor Echo en zijn imitatio
Panda-poppeti aan!", riep hij. „Vooruit,
avanti! Wij schillen met hen een appelti!"
„We hebben ZEKER nog een appeltje met
ze te schillen", grauwde de portier, terwijl
hij zijn geweer opraapte en wraakzuchtig
naar buiten snelde, „de bedriegers! Het
kost ons tienduizend florijnen, dat die
Panda geen echte pop is!" Panda en de
meester-buikspreker konden niet vermoe
den, dat de beide schavuiten zich zo snel
zouden hebben bevrijd. Zij werden dan
ook volkomen verrast, toen portier en slan
genmens zich als EEN schurk op hen wier
pen. Het was een kort, maar krachtig tref
fen, waarna Panda en Eric Echo zwaar
getroffen op het plaveisel achter bleven.
Toen zij hun ogen weer openden, waren
de bandieten verdwenenmet de pop
Oswald. „Dit is een zware slag, Panda",
zei Eric Echo, een buil op zijn hoofd be
tastend, „waarheen brengen zij mijn arme
pop?" „Naar de barones van Edelstein,
natuurlijk, om hem daar te verkopen", ant
woordde Panda. „We moeten de barones
dadelijk waarschuwen, dat die pop ge
stolen is!"
Toen op 27 September een portefeuille
met f 1200, die in de nachtkluis van een
Rotterdams restaurant was gedeponeerd,
onvindbaar was, werd een 30-jarige buffet-
bediende er van verdacht het geld te heb
ben weggenomen. Hij ontkende echter.
Niettemin werd de politie in de zaak ge
mengd. De bediende werd gearresteerd en
voor de officier van justitie geleid, maar
hij bleef ontkennen. Na negen dagen in de
cel gezeten te hebben, werd hij vrijgelaten.
Zijn vroegere werkgever wilde hem echter
niet meer in dienst nemen.
Toen dezer dagen de zoon van de eige
naar van het restaurant geld in de kluis
opgeborgen had, bleek dit de volgende dag
niet meer te vinden te zijn. Op aandringen
van de politie werd de kluis opengebroken.
Toen werd het raadsel van de verdwenen
portefeuilles opgelost, want het bleek dat
zij op de glijbaan van het deurtje in de
buitenmuur naar de lager gelegen kluis
waren blijven steken.
De onschuldige buffetbediende heeft
volledig eerherstel gekregen en is weer in
dienst genomen.
Geref. Kerken
Beroepen te Tzum C. v. d. Giessen, cand.
te Hillegersberg; te Surhuisterveen A.
Reen te Ijlst; te 's-Gravenhage-Loos-
duinen (vac. H. W. Wierda) G. Rijksen te
Rotterdam-Zuid.
Aangenomen naar Gent (België) H.
Wiersinga te Lewedorp; naar Watergraafs
meer C. B. Bavinck te Brussel; naar West-
Terschelling-Midsland A. ter Hoeve, cand.
te Amsterdam, die bedankte voor Gaast-
meer, Eernewoude en voor Drachtster-
compagnie.
Bedankt voor Vollenhove-St. Janskloos
ter L. de Nood te Oostvoorne; voor Ezing
O. v. Noort te Nieuwendijk; voor Welland-
Port G. Vellenga te Alkmaar.
Geref. gemeenten
Beroepen te Paterson (V.S.) M. Blok te
Rotterdam-Centrum.
Gistermorgen was er na acht uur een
enorme spreeuwentrek. In een paar mi
nuten passeerden er troepen van 250, 300
en 500 vogels, afgewisseld met troepjes
van vijftig tot honderd spreeuwen. Na half
negen werd de afstand tussen de troepen
wat groter en de troepen kleiner. De vin
ken trokken nog steeds in kleine troepjes
langs. Vanmorgen vroeg zette de trek van
vinken reeds in.
Men kon ze nog
niet onderschei
den, maar hoorde
ze overvliegen. De
vinken laten on
der het vliegen
steeds hun trekge-
luidje horen
tjuup, tjuup
dat niet met andere vogels te verwarren
is. Men noteerde aan de kop van de Zee
weg van 7 tot 8 uur 111 vinken, daartus
sen enkele kepen. Zij vlogen aanvankelijk
vrij hoog: zestig tot honderd meter. De
spreeuwen vlogen ongeveer achthonderd
meter uit de kust boven het duin en er
werden voor 8 uur reeds 1720 vogels ge
teld in 21 troepen. De grootte van de troe
pen varieerde van vijftig tot tweehon
derd spreeuwen. Evenals verleden jaar
kwamen met de massa spreeuwen ook de
sperwers mee. Ook vandaag werd er weer
één gezien en verder telde men twee gras
piepers en 35 lijsters. Er stond een matige
Westenwind en het was helder.
Aan de binnenduinrand was de trek
meer gevarieerd. Van 7 tot 8 uur werden
geteld 240 spreeuwen, 190 vinken en en
kele kepen, acht graspiepers, een zang
lijster, twaalf kramsvogels, acht veld
leeuweriken, vier boomleeuweriken, tien
ringmussen, zeven sijsjes, zestien groen-
lingen. De roeken komen eindelijk ook
eens naar het Zuiden. Men zag 51 roeken,
vijftig kauwtjes en twee zwarte kraaien.
Over de stad was ook lichte trek van
spreeuwen en vinken te bespeuren. In een
half uur passeerden bij het Florapark 27
vinken in drie troepjes, wat spreeuwen en
tachtig houtduiven in twee troepen. In het
poldergebied aan het Noordzeekanaal werd
deze week, mede door een harde wind,
geen trek gezien. Op de weilanden huizen
nu wel veel kauwtjes, ongeveer een vijf
honderd, veel spreeuwen en nog steeds
zeer veel kieviten en verscheidene soorten
meeuwen. De spreeuwen ziet men elke
avond in de richting van het Spaarne trek
ken en 's morgens weer terug. Dit is uit-
gespoken slaaptrek en men vermoedt dat
zij in het riet langs het Spaarne over
nachten.
Cadeau De leden van de Italiaanse espe
ditie, die er in is geslaagd de top van >de
Godwin Austen, of K.2, in de Karako-
roem te bereiken, krijgen allen van de
Italiaanse Alpenclub een Fiat-auto tem
geschenke.
Instituut. In Addis Abeba zal een Zweeds-
Ethiopisch instituut voor onderwijs in
de bouwkunde worden opgericht. Er
zal plaats zijn voor ongeveer 150 leer
lingen.
Loodrecht. De Britse minister van Bevoor
rading, Selwyn Lloyd, heeft in het
Lagerhuis meegedeeld, dat er nog v«le
onderzoekingen verricht moeten wor
den, voordat loodrecht opstijgende
vliegtuigen, berustend op het principe
van „het vliegende ledikant", voor de
militaire of burgerluchtvaart kunnen
worden gebruikt.
Oud zeer. Generaal Van Fleet, oud-com
mandant van het Amerikaanse achtste
leger in Korea, is onlangs geopereerd
om een granaatscherf uit zijn heup te
verwijderen, waardoor hij in de eerste
wereldoorlog was getroffen. De gene
raal maakt het goed.
Oogziekte. De koningin van Nepal is uit
India in Zwitserland aangekomen voor
behandeling-van een oogziekte. De ko
ningin, die vereezeld is van haar zoon.
dochter, een hofdame en een kok, is van
plan ongeveer veertien dagen in Zürich
te blijven.
V. S. Op 1 Juli hadden de Verenigde Sta
ten een bevolking van 162.414.000 in
woners, aldus een raming van het offi
ciële bureau voor bevolkingsstatistiek.
Verzet. De onderhandelingen tussen ver
tegenwoordigers van de Duitse en de
Nederlandse binnenscheepvaart over de
Nederlandse deelneming aan de Rijm-
scheepvaart binnen Duitsland, die op
21 October werden onderbroken, zul
len op 9 November te Dusseldorp wor
den voortgezet. De besprekingen wer
den te Den Haag gevoerd.
Vreemd. Een Ierse ziekenverpleger van
25 jaar is een originele reeordpoging
begonnen in gezelschap van twee jour
nalisten. Hij wil 127 uur achtereen spre
ken en wel over het onderwerp: „De
vreemde dingen des levens". Zaterdag
avond moet het laatste woord vallen.
Zending. Ambtenaren van het Ameri
kaanse departement van Defensie te
Washington hebben medegedeeld, dat
de eerste waoenzending krachtens de in
Mei getekende Amerikaans-Pakistaanse
overeenkomst over militaire hulp, New
York heeft verlaten. De eerste zending
omvat ondermeer munitie en tanks.
Vrij. Het merendeel van een tweehonderd
tal studenten van de universiteit van
Eva Perón (het vroegere La Plata) die
Vrijdag werden gearresteerd, is vrijge
laten. Volgens persberichten werden de
studenten gearresteerd, omdat zij hun
collega's met geweld wilden dwingen
geen college te lopen uit protest tegen
de inhechtenisneming van een aantal
studenten aan de universiteit van Bue
nos Aires.
Welkom. De Britse onderminister van
Buitenlandse Zaken Turton heeft in het
Lagerhuis verklaard te hopen, dat er te
zijner tijd gelegenheid zal zijn een af
vaardiging van de Opperste Sovjet in
Groof-Brittannië te verwelkomen. Hij
zeide te hebben vernomen, dat de Britse
parlementaire afvaardiging zeer gast
vrij in de Sovjet-Unie is ontvangen en
dat haar bezoek een succes is geweest.
Afgewezen. Het Amerikaanse Hoogge
rechtshof heeft het zevende beroep van
Caryl Chessman, die zes jaar geleden
wegens ontvoering ter dood was veroor
deeld, van de hand gewezen. Chessman
heeft zijn terechtstelling steeds weer
kunnen uitstellen door een reeks juri
dische stappen. Ook schreef hij een veel
verkocht boek in de gevangenis, name
lijk „Cell 2455, Death Row". Drie maan
den geleden slaagde hij er in buiten de
gaskamer te blijven door beroep tegen
zijn vonnis aan te tekenen, omdat de
processtukken fout zouden zijn. Chess
man is schuldig aan ontvoering, roof en
zedendelicten.
Uitslag. De uitslagen van de op 10 October
in Guatemala gehouden verkiezingen
zijn bekend gemaakt. Kolonel Carlos
Castillo Armas is met 485.531 stemmen
voor en 393 tegen tot president gekozen.
De uitslag der op dezelfde dag gehou
den parlementsverkiezingen is: natio
naal anti-communistisch front 66, an
dere partijen drie zetels. Een dezer drie
zetels wordt ingenomen door een onaf
hankelijke afgevaardigde.
ADVERTENTIE
U xult tevreden xijn met
een ril van K E I P
Gr. 'Houtstraat 1 37 naast Luxor
SOMMIGE REKENWONDERS zijn erg
openhartig en verklaren desgevraagd gaar
ne hoe zij het klaarspelen de onmogelijk
ste sommen uit het hoofd uit te rekenen.
Anderen doen daarentegen erg geheimzin
nig. Het 23-jarige Indische meisje Shakun-
tala Devy, wier naam in het Nederlands
luidt: „het kind dat door de vogels is
grootgebracht", vertelde niet te kunnen
uitleggen hoe zij in één seconde de wortel
trekt uit 456533, omdat het ant-
woord als het ware vanzelf
naar haar toekomt. Indien dit
antwoord openhartig is, dan
ligt er tussen dit „intuïtieve
rekenen" (wanneer we het al
thans zo mogen uitdrukken) en
het moeizame gezwoeg van
Antoon van der Hurk uit Hele-
naveen, wel een zéér brede klove. Aan het
rekenwonder uit de Peel werd gevraagd
de volgende vermenigvuldiging uit 't hoofd
te maken: 38.254.319.074 X 6.341.082.426.
Na 21 minuten kwam het antwoord:
242.573.790.398.737.993.524, dat verkregen
werd door het getal eerst te vermenigvul
digen met 38 milliard, daarna met 254 mil-
lioen, vervolgens met 319 duizend en ten
slotte met 74. De uitkomsten van deze
piodueten worden onthouden en vervol
gens bij elkaar geteld. Klaar is Kees! Van
der Hurk past dus bij het rekenen uit het
hoofd dezelfde methode toe die wij op
papier bezigen, zij het dan dat hij van
links naar rechts werkt. Voorwaarde voor
het welslagen hiervan is een formidabel
geheugen, waarvan men zich nauwelijks
een voorstelling kan maken.
Trouwens, ook Flammarion schreef de
prestaties van zijn beschermeling Inaudi
uitsluitend toe aan een geweldig geheu-
gen, waarin de getallen zó scherp gegrift
stonden, dat ze ook veel en veel later weer
gereproduceerd konden worden zonder een
enkele fout. En de Weense student Eber-
stark, die in staat is een getal van 100 cij
fers in 8 minuten uit het hoofd te leren en
dan van vóór naar achteren, of van achter
naar voren op te zeggen, verklaarde: „Mijn
geheugen is zodanig, dat ik de getallen
en cijfers als het ware fotografeer, zodat
ik ze voor me zie". Ook het
rekenwonder Albert Vande-
voorde, die bij de mijnen
werkt in Vendin-la-Vieille,
in N.W. Frankrijk, bekende
eerlijk dat de gewone bere
keningen, zoals optellen, ver
menigvuldigen en delen vrij
wel uitsluitend op geheugen
werk berusten, maar hij voegde er aan toe
dat hij voor het worteltrekken zich wel
degelijk een methode had moeten aanleren
en hiervoor de theorie van rekenkunde en
algebra had moeten doorworstelen.
Welk een rol het geheugen speelt, de
monstreerde de 60-jarige spoorwegbeambte
uit Zoetermeer, R. van Vliegen, toen Sha-
kvntala Devy enkele jaren geleden hier te
lande rekendemonstraties gaf. De heer Van
Vliegen kende de kwadraten van alle ge
tallen tot 200 reeds uit het hoofd, maar
toen hij hoorde dat het Pakistaanse meisje
kon worteltrekken, heeft hij zich ook deze
kunst „even" eigen gemaakt. Met een bij
zonder sterk geheugen is dit zo'n kunst
niet.
Maar hiermee is het onderwerp nog niet
afgedaan, want er komt nog meer bij kij
ken.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden) H. PéTILLON.
