WYBERT Wereldnieuws Huldiging voor de 80-jarige Churchill in voorbereiding Coördinator mr. Judo bereikte enige productieverhoging PANDA EN DE MEESTER-BUIKSPREKER Attlee zal geschilderd portret en herdenkingsboek overhandigen ZO VERLICHT SLOAN'S LINIMENT Verkoudheid heesheid en rokerscatarrh De radio geeft Vrijdag Maar tegen zeer hoge kosten TocU ia ket zo De vork J 2 SLOAN'S IINIMKNT genezende warmte Diamantindustrie gaat bergafwaarts Muntenactie voor het Prins Bernhard Fonds Krant veroordeeld tot schadevergoeding Vrouw, die reclassering hielp, van heling verdacht 7SNUWKlACfirSN'n De B.P.M.-velden in Noord Sumatra Een jaar voor koksmaat die hofmeester sloeg alleen voor de vrouw KALODERMA GELEE Vele bankrekeningen in Indonesië geblokkeerd? DONDERDAG 18 NOVEMBER 19 54 (Van onze correspondent in Londen) De 30ste November wordt een glorieuze dag: de opening van de nieuwe zitting van het parlement door Koningin Elizabeth met als verlengstuk van de plechtigheid de huldiging van de dan tachtigjarige Sir Winston Churchill in de aan het Lagerhuis grenzende Westminster Hall. De Lager huisleden zullen Sir Winston een prachtig uitgevoerd herdenkingsboek aanbieden. Churchill maakt, met een korte onder breking sinds 1900, deel uit van het Lager huis. Van 1922 tot 1924 ontbrak hij. doordat hij zijn verkiezingen verloor. Hij heeft sinds dertig jaar voor Epping in Essex zitting in het Huis. In 1945 werd de naam van deze kieskring veranderd in Wood ford. Het is een veilige zetel, zoals deze aan de leiders van de grote partijen wordt toegewezen, zodat zij geen risico lopen verslagen te worden. Op deze manier wordt een continuïteit in de politiek, wat de hoofdfiguren van regering en oppositie betreft, verkregen. Britten en giften stromen binnen bij het bureau dat het centrum vormt van de internationale huldigingscampagne. Het fonds zal later een door Sir Winston aan te wijzen bestemming krijgen. Pond tabak Een tachtigjarige gepensionneerde stuur de een enveloppe met de veertien gram shag tabak, welke hij wekelijks als deel van zijn ouderdomspensioen ontvangt. Churchill, die hiervan hoorde, liet hem dadelijk een pond van de beste tabak zen den. Kerken en alle partijen steunen het fonds. De giften komen uitftalle lagen van de samenleving. Ook Chinese yen zijn er onder de gaven. Een felicitatie werd ont vangen van iemand, wien de officier Chur chill in het begin van deze eeuw tien dagen huisarrest had gegeven. Graham Sutherland schildert Churchill's portret en Jacob Epstein zal een standbeeld van hem maken dat op het plein voor het parlementsgebouw een plaats zal krijgen. De 74-jarige Epstein is goed bevriend met Sir Winston en bovendien diens buurman. Want Churchill heeft, behalve zijn ambts woning. Downingstreet 10 en zijn eigen landgoed Chartwell in Kent, alsmede het officiële landgoed voor Engelse premiers, Chequers, ook nog een kleine woning in ADVERTENTIE De tekeningen hierboven HOUT (gemaakt naar infra rood JlUrll foto's) laten U zien hoe Sloan's Liniment zuiverend bloed stuwt naar pijnlijke plekken om de zieKe weefsels te helpen genezen. Daardoor geeft Sloan's Liniment zo'n opmerkelijke verlichting bü jicht, spierpijn, spit, rheumatiek. Sloan s helpt de natuur! Daarom is Sloan's sinds tientallen jaren het meest ge bruikte Liniment. Haal het vandaag nog,-dan bent U altijd beschermd te gen ptfn. Hyde Park Gate in de Londense wijk Ken sington, waar ook de beroemde beeldhou wer zijn atelier heeft. Clement Attlee, de leider der Labour- oppositie, zal Churchill namens de parle mentsleden uit beide huizen het portret aanbieden. Symboliek Het gedenkboek dat een opdracht en de handtekeningen van alle Lagerhuisleden bevat, is symbolisch voor het leven van de grote parlementariër. Het is gebonden in froen leer, omdat ook de Lagerhuisbanken edekt zijn met leer van deze kleur. In de omslag is chocoladekleurig en rose perka ment verwerkt, omdat dit de kleuren zijn, waarin Sir Winstons paarden in de- races uitkomen. Op de band staat Churchill's wapen in goud omcirkeld door de donker blauwe Kousenband en. met het Spaanse motto van het geslacht Churchill „fiel pero desdichado" „trouw maar onfortuinlijk". Op de rug is zevenmaal een gëstyleerde valbrug aangebracht: het embleem van het Lagerhuis. In elke hoek op de eerste bladzijde staan de ster van de Kousebandorde, de onder scheidingstekenen van de Orde van Ver dienste van de Companionship of Honour en de ruiterfiguur van St. George. De ver luchte opdracht aan Churchill staat, op de tweede bladzijde. Rond de gecalligrafeerde zinnen bevinden zich tekeningetjes van Sir Winstons poedel Rufus, zijn racepaard Colonist II, een zwaan uit zijn vijver in Chartwell en een goudvis uit de kom in zijn werkkamer. Verder zijn er miniaturen van een Churchilliaanse sigaar, van twee vingers, die de Y-groet brengen, een schil derspalet en een troffel om stenen te met selen. Churchill is lid van de metselaars vakbond. De handtekening van de Speaker (voorzitter) 'van het Lagerhuis, W. S. Mor rison staat op een afzonderlijke bladzijde waarop de Churchill-boog is getekend, de spitsboog welke men moet passeren om de zittingszaal van het Lagerhuis te betreden. Van de 625 leden hebben er 624 hun handtekening gezet. De enige handtekening welke ontbreekt is die van.... Churchill. Ter gelegenheid van het zestigjarig be staan van de Algemene Nederlandse Dia- mantbewerkersbond is een jubileumnum mer uitgegeven van het orgaan van deze bond, waarin onder meer biidragen van de minister-president, dr. W. Drees, minister J. G. Suurhoff en burgemeester mr. A. J. d'Ailly zijn opgenomen. Sterk komt in- het jubileumnummer tot uiting dat de diamantindustrie in Amster dam bergafwaarts .gaat. Van de 3500 dia mantbewerkers in 1940 waren er in Mei 1945 nog 800 overgebleven. De werkgele genheid in deze industrie kon van 1945 tot 1952 vrij goed worden genoqmd. maar na dien werden honderden arbeiders werk loos en zijn dit tot op heden gebleven. Het Op het Buitenhof in Den Haag is een fontein in werking gesteld, die een ver kleinde copie is van de bekende Romeinse Trevi-fontein. In Rome werpt men mun ten in de fontein die er dan door jongens uitgehaald worden. Het volksgeloof wil dat als men munten over de schouder in het water gooit met de wens in Rome terug te keren, deze wens in vervulling zal gaan. Men zal hier te lande munten in de fontein kunnen werpen ten bate van het Prins Bernhardfonds. De fontein zal ook in Rotterdam en Amsterdam worden ge plaatst. Een kleinere eopie gaat naar an dere plaatsen in ons land, want de m.un- tenactie voor het Prins Bernhardfonds is een landelijke campagne. In Den Haag blijft de fontein twee we ken staan. Dagelijks van acht uur 's mor gens tot acht uur 's avonds zal men er geldstukken in kunnen werpen. Aan de actie is een prijsvraag verbonden. Ge vraagd wordt namelijk hoeveel munten er in die veertien dagen in de fontein zijn geworpen. Aan degene die het aantal raadt of daar het dichtst bij komt zal een reis naar Rome per KLM worden aangeboden. De Italiaanse filmspeler Rossanno Braz- zi en de Italiaanse actrice Milly Vitale hebben vanmorgen de eerste munten in het water van de fontein geworpen, nadat er water uit de Romeinse fontein in was geschonken. De fontein zal in de Haagse lichtweek worden verlicht. Hedenavond zal een galavoorstelling van de cinema- scoopfilm „Three Coins in the Fountain" in het Asta-theater in Den Haag worden gegeven ten bate van het Prins Bernhard fonds. ADVERTENTIE voorkomt en bestrijdt U door een regelmatig gebruik van De rechtbank te Amsterdam heeft een dagblad uit de hoofdstad veroordeeld tot betaling van 100 aan de exploitanten van een rondvaartbedrijf in Amsterdam. Deze hadden tegen de krant een civiele proce dure aanhangig gemaakt omdat zij de rederij benadeeld en zich persoonlijk be ledigd achtten door een publicatie in dat blad over een zaak voor de Amsterdamse politierechter. Een der exploitanten, mevrouw K., was is andere landen gele'idelijk gelukt Amster- jdoor de pilitierechter wegens belediging dam te verdringen uit de bijna monopolis- j yan een automobilist veroordeeld tot een tische positie, die het in deze bedrijfstak HILVERSUM I. 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed en lithurgische kalender. 8.00 Nieuv/s en Ka tholiek nieuws. 8.20 Platen. 9.00 Voor de huisvrouw. 9.40 Platen. 9.45 Schoolradio. 10.00 Amusementsmuziek. 10.30 Schoolradio. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Platen. 12.00 Angelus. 12.03 Marialiederen. 12.20 Platen. 12.30 Land en tuinbouwmededelingen. 12.33 Wij vrouwen van het land, causerie. 12.40 Platen. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.20 Platen. 13.45 Voor de vrouw. 14.00 Concertgebouworkest. 15.00 Schoolradio. 15.30 Platen. 15.40 Sopraan en gitaar. 16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Kinderkoor. 17.40 Pianorecital. 18.00 Lucht machtkapel. 18.30 Vragenbeantwoording. 18.45 Platen. 18.55 Professor Romme spreekt. 19.00 Nieuws. 19.10 Regeringsuitzending: Verklaring en toelichting, waarin o.m. opge nomen te pl.m. 19.20 uur het emigratiepraatje door H. A. van Luyk. 19.30 Avondgebed en lithurgische kalender. 19.45 Gevarieerd pro gramma. 21.00 Actualiteiten. 21.15 De gewone man. 21.30 Politiek forum. 21.50 Tenor en piano 22.10 Platen. 23,00 Nieuws. 23.15—24.00 Blaaskwintet en solist. HILVERSUM II. 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.15 Voor de huisvrouw. 9.00 Gymnastiek yoor de vrouw. 9.10 Platen. 9.40 Schoolradio. 10.00 Thuis, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40 Blokfluitensemble. 10.55 Radiofeuilleton. 11.15 Platen. 11.35 Orgel en zang. 12.00 Platen. 12.30 Land- en tuin- bouwmededelingen. 12.33 Sport en prognose. 12.48 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Rhythmische muziek. 13.55 Beursberichten. 14.00 Voor dracht. 14.20 Vocale Kamermuziek. 14.50 Ge varieerd programma. 16.00 Pianoduo. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Muzikale causerie. 17.40 Reportage. 18.00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten. 18.20 Dansmuziek. 18.45 De strijd voor meer welvaart, causerie. 19.00 Voor de jeugd. 19.10 Meisjeskoor. 19.30 Portretten en hun achter gronden, causerie. 19.50 Berichten. 20.00 Nieuws.. 20.05 Nabeschouwing Conferentie Historie Peace Churches. 20.10 Boekbespre king. 20.15 Viool en piano. 20.30 Europa een, causerie. 20.40 Leven in de cultuur, causerie. 21.00 Platen. 21.20 De grote familie, klank beeld. 21.35 Buitenlands weerbericht. 21.50 Spaanse volksliederen en dansen. 22.15 Rhythmische muziek. 22.40 Vandaag, cause rie, 22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15 24.00 Koor en orgel. TELEVISIE (K.R.O.l 20.15 Kookpaatje. 20.30 Actualiteiten. 20.40 Weeroverzicht. 20.4521.45 De mensen kij ken niet naar de hemel, film. BRUSSEL, 324 M. 12,00 Symphonisch orkest. 12.25 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Zang en piano. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 13.30 Gevarieerde mu ziek. 14.00 Schoolradio. 15.45 Orkest-concert. 16.30 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte mu ziek. 18.00 Platen. 18.10 Voordracht. 18.20 Zangrecital. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Symphonie-orkest. 20.50 Symphonie-orkest, koor en solist. 22.00 Nieuws. 22.15 Internationale Radio-Universi teit. 22.30 Platen. 22.5523.00 Nieuws. BBC 22.0022.30 Nieuws, zoeven verschenen en: Hoe de weekbladen het zien. (Op 224 m.), innam. Dr. Drees merkt in zijn artikel op, dat het wel moeilijk, maar niet onmogelijk is het diamantbedrijf tot nieuwe bloei te brengen. Een 38-jarige loonslager uit Almelo was destijds wegens diefstal veroordeeld en na zijn ontslag uit de gevangenis door de reclassering ondergebracht in de woning van een 50-jarige vrouw te Almelo, die al eens eerder reclassanten in het rechte spoor had weten te houden. De slager toonde zijn dankbaarheid door telkens vlees mee te brengen voor zijn hospita. Na enige tijd kwam aan het licht dat hij dit vlees uit het slachthuis te Almelo had gestolen. De vrouw had zich thans voor de Alme lose rechtbank te verantwoorden wegens opzettelijke heling. „Ik wist niet dat het vlees gestolen was", zei zij, maar een reclasseringsambtenaar verklaarde dat hij de vrouw nadrukkelijk had gezegd dat zij iemand in huis kreeg die wegens diefstal veroordeeld was. De vrouw ontkende dit. De officier van justitie, die rekening wilde houden met hetgeen zij voor de reclassering had gedaan,' eiste f 100 boete. Op 30 November zal de rechtbank uit spraak doen. ADVERTENTIE pRlKKSLSAARtOID '-.noem boete van 75. Van de krant werd een schadevergoeding van 25.000 geëist /we gens de schade, die de rederij zou heloben geleden en 5.000 omdat de eer en goede naam van mevrouw K. zou zijn aangetast door de publicatie in het blad. De rechtbank heeft alleen een bedrag voor de aan het bedrijf toegebrachte scha- de toegekend en de tweede vordering afge wezen. In de overweging van het vonnis wordt gezegd, dat „de rechtbank, gezien het be lang van een vrije verslaggeving van open bare terechtzittingen, mede voor de hand having der rechtsorde, daarlaat of een dui delijke en individualiserende persoons aanduiding van de verdachte in een straf zaak te allen tijde onoirbaar is te achten. In ieder geval is zij van oordeel, dat de krant welke zodanige aanduiding in een bepaald geval meent te moeten geven, meer nog dan anders heeft zorg te dragen voor een juist en objectief verslag en heeft op te komen voor de schade, welke de ver dachte lijdt tengevolge van een tenden tieuze onnodig grievende of onjuiste ver slaggeving. Een zodanige aansprakelijkheid voor de berichtgeving is des te meer evi dent indien derden schade lijden doordat zoals hier het geval was de nauwe re latie van de verdachte met een aan het lezend publiek bekend bedrijf vermeld wordt, hoewel de strafbare gedragingen van de verdachte niet in enig verband met de uitoefening van haar bedrijf of beroep geschiedden en geen enkel algemeen belang met de vermelding van die relatie gemoeid kan zijn". Tenslotte werd over wogen: „dat de verantwoordelijke organen van de krant de gevolgen moeten dragen van onjuistheden in het rechtbankverslag, indien zulke onjuistheden bij het lezend publiek een reactie teweeg brengen, welke aan het bedrijf ^schade toebrengt. De be doelde publicatie, hoewel niet opzettelijk beledigend, kon in elk geval1 de toets van de vereiste zorgvuldigheid niet doorstaan", aldus de rechtbank. In het beruchte voormalige concentratiekamp Bergen-Belsen, waar in de oorlog ook talloze Nederlanders ter dood werden gebracht, is kort geleden een onofficiële herdenkingsbijeenkomst gehouden, welke werd bijgewoond door Nederlandse ■militairen, die op het ogenblik voor herhalings-oefeningen in Duitsland zijn gele gerd. Foto: Een groep Nederlandse militairen bij de muur, waarop opschriften in haut-reliëf aan een mensonterende periode herinneren. (Van onze correspondent in Djakarta) Er is nog steeds geen beslissing geno men in de kwestie of de Noord-Sumatraan- se olievelden aan de concessiehoudster, de E.P.M., zullen worden teruggegeven. De B.P.M. is, getuige recente uitlatingen van haar hoofdvertegenwoordiger in Djakarta, te dien aanzien! nog steeds optimistisch ge stemd, hoewel het huidige kabinet bij zijn optreden in 1953 verklaarde een beslissing in deze zaak voorlopig te zullen aanhou den, zij het dan dat stappen zouden worden gedaan ter verbetering van de organisatie der oliewinning op deze door de oorlog ver woeste bedrijven. De maatregelen die men nam, bestonden onder meer uit het zenden van een coördinator, die de kennelijke op dracht had de rehabilitatie der olievelden geleidelijk ter hand te nemen. Deze regeringscoördinator, mr. Nirwono Judo, heeft in Noord-Sumatra, bij degenen die, wat er van de olievelden overgebleven was, op nog al primitieve manier exploi teerden, veel tegenwerking moeten over winnen. Men was er blijkbaar niet gesteld op de „Djakartase pottekijker". Of dit op grond van prestige-overwegingen was, dan wel dat andere, belangen meespraken, kan hier in het midden blijven. De coördinator heeft de persoonlijke moeilijkheden weten te overwinnen. Hij is er dan ook in geslaagd de productie om hoog te brengen. Uit dezer dagen gepubli ceerde cijfers blijkt, dat de productie, die in April jongstleden 1700 ton bedroeg, in de maand Juli was gestegen tot 2779 ton, en dat in October 3320 ton olie werd ge- inonnen. Men verwachtte, dat de productie in November 4000 ton zou bedragen en medio 1955 zou zijn opgelopen tot 7500 ton per maand. Vergelijkt men de Aprilproductie met de verwachting van 1955 (1700 tegenover 7500 ton per maand) dan kan men niet anders zeggen dan dat mr. Nirwono Judo een goed succes heeft bereikt. Doch als men be denkt, dat de producte na rehabilitatie der olievelden door de B.P.M. zou kunnen stij gen tot 7 miilioen ton per jaar (of bijna 600.000 ton per maand), dan springt in het oog hoe uitermate gering de vooruitgang ADVERTENTIE BRILMONTUREN enjrme collectie C I I Gr Houtstraat 1 37 naait lu.o'' De rechtbank te Amsterdam heeft een 19-jarige koksmaat uit Rotterdam wegens insubordinatie, in dit geval het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel aan een meer dere aan boord van zijn schip, veroordeeld tot één jaar jeugdgevangenis. Hij had in Juli, toen zijn schip in de haven van Soera- baja lag, de hofmeester in een vlaag van drift een stomp in het gezicht gegeven waardoor de hofmeester met een bloeduit storting en een hersenschudding enige we ken in het ziekenhuis te Soerabaja ver pleegd moest worden. Sedertdien heeft hij nog steeds last van zijn linkeroog en moet hij een bril dragen. is en welk een enorm bedrag elke maand voor de Indonesische schatkist verloren gaat, als gevolg van deze geleidelijke re habilitatie. Een grootscheepse rehabilitatie der ver woeste olie-installaties kost uiteraard mil- lioenen, die de B.P.M. overigens bereid is te investeren. Maar ook de thans bereikte, geringe, productieverhoging heeft men niet cadeau gekregen en de kosten daarvan heeft men kennelijk niet uit de meerdere opbrengst kunnen financieren. Een Noord- Sumatraans blad berichtte althans, dat de coördinator in totaal reeds 7 miilioen ru- piah heeft ontvangen voor de wederopbouw van de olievelden. Daartegenover staat, dat de begroting van het wederopbouwfonds voor Atjeh met zeven miilioen rupiah is verminderd. ADVERTENTIE Millioenen vrouwen over de ge hele wereld zijn verrukt over haar fluweel-zachte handen. Zij gebruiken dagelijks na haar huis houdelijk werk de originele, on overtroffen Kaloderma-Gelee. U kunt thans bi) Uw leverancier op onderstaande bon een flinke proe/tube a 15 c. verkrijgen en U zelf overtuigen! VOOR PROEFTUBE 15 ets 'oor fluweelzachte handen" WWWWWSOTWt! DJAKARTA (United Press) „De pro cureur-generaal te Djakarta, Indonesië heeft de bankrekeningen van verscheidene personen bevroren, die er van verdacht worden steekpenningen te hebben aan genomen om het kabinet omver te wer pen", zo meldt Antara. Dit bureau zegt ook, dat ongeveer zes personen, die banden hebben met diverse politieke partijen, betrokken zijn bij de affaire die verleden week begon toen pre sident Sukarno de beschuldiging uitsprak dat verscheidene Indonesische leiders geld van buitenlanders hebben geaccepteerd om het kabinet-Ali omver te werpen; Intussen heeft de Amerikaanse ambas sade verklaard, dat haar niet bekend is, dgt Amerikanen door de procureur-gene raal verhoord zijn mede als uitvloeisel van de redevoering van Sukarno. Gegevens. In Groot-Brittannië is de „Flying Saucers Ltd" opgericht met een kapitaal van 100 pond sterling (on geveer 1000 gulden). Het doel van deze maatschappij is „het ontvangen, ver zamelen en verspreiden van gegevens over vliegende schotels en andere on bekende vliegende voorwerpen". De leiding bestaat uit vier personen. Kliek. Het bes-tuur van de liberale demo cratische partij, op een na de sterkste „burgerlijke" partij in Oost-Duitsland; heeft „een kliek partij vijanden ontmast kerd". Een aantal leden en functiona rissen is geroyeerd wegens „pogingen om de partij te ontbinden". Enkele uit gestoten leden hadden in het openbaar ontbinding van de partij geëist en samenwerking met het onder commu nistische leiding staande „Nationale Front" verworpen. Klachten. De Britse minister van Bevoor rading, Selwyn Lloyd, heeft in het Lagerhuis meegedeeld, dat er 333 klach ten zijn binnengekomen wegens schade, aangericht doordat vliegtuigen de ge luidsmuur doorbraken. In 121 gevallen had de staat de schade vergoed. Infiltratie. Op alle Argentijnse scholen zul len l-ekenadviseurs worden benoemd om de kinderen „zedelijke beginselen in te prenten". Rooms-katholieke krin gen vrezen, dat dit de eerste stap zal zijn van een plan op lange termijn om het godsdienstonderwijs van het rooster der staatsscholen te schrappen. Het be stuur van de Peronistische partij heeft een verklaring uitgegeven waarin de leden op het hart werd gebonden op hun hoede te zijn voor clericale infiltratie. Makaloe. Een Franse expeditie heeft op 20 October de top van de Makaloe II (7.660 meter) aan de grens tussen Nepal en Tibet bereikt. De voorhoede die de top bereikte bestond uit de leider van de expeditie, Jean Franco, Lionel Ter- ray en twee Sjerpa's. In het voorjaar van volgend jaar zal de expeditie een aanval doen op de nog nooit bedwongen Makaloe I (8.470 meter). Herstel. Herman Field, de Amerikaanse architect, die onlangs door de Poolse autoriteiten is vrijgelaten, zal binnen kort het sanatorium te "Warschau, waar hij zich sedert zijin vrijlating bevindt, verlaten om in Zwitserland verder her stel van krachten te zoeken. Mevrouw K. Field, die in Londen woont heeft dit verklaard. Bezwaar. In de begrotingscommissie van de UNO heeft de Sovjet-vertegenwoor diger bezwaar gemaakt tegen verhoging van het aandeel der Sovjet-Unie in de kosten van de UNO van 14.15 tot 15.08 percent. De Britse vertegenwoordiger merkte op, dat de Sovjet-Unie in het afgelopen jaaar .22.700.000 kilogram goud op de wereldmarkten heeft ge- bracht en hij stelde, bijgevallen door de Amerikaanse afgevaardigde, voor <^t dat de Sovjet-Unie haar bijdrage in. goud zou voldoen, wanneer het een te kort had aan buitenlandse valuta. De •Britse contributie is van 9.80 tot 8.85 percent verminderd, terwijl die der Verenigde Staten verleden jaar tot 33.33 percent is verlaagd. Half geld. Generaal Mohammed Naguib, de afgezette president van Egypte, die nu onder bewaking in een villa op een afstand van 45 km van Cairo woont, is tijdelijk met pensioen gezonden op half salaris. Dit betekent dat hij nu 15.370- gulden per Jaar zal beuren in plaats van zijn volle jaarwedde als president van 31.000 gulden. De presidentiële be voegdheden in Egypte zijn overgegaan op het kabinet, dat alle wetten en de creten zal uitvaardigen „in naam van het volk". Haatgevoelens. Radio-Boedapest heeft be kend gemaakt, dat een arrestatiebevel is uitgevaardigd tegen Robert Lamm, directeur van de hoogovens te Gyoer, omdat deze blijk zou hebben gegeven van haatgevoelens jegens de arbeiders en onjuiste verklaringen omtrent de omvang van de productie zou hebben gegeven, waardoor hij op onrechtmatige wijze premies ten bedrage van 140.000 fori-nït (ruim 45.000 gulden) had ge- incasseerd. De ontmaskering van Lamm was vertraagd door het feit, dat deze aanzienlijke bescherming genoot van de zijde van het ministerie voor de zware industrie. 54. De pop Oswald was op slag beroemd geworden. Iedereen verdrong zich om deze pop en.niemand lette meer op Panda, die er een beetje voor spek en bonen bij stond. „Oswald heeft me overvleugeld", dacht hij verdrietig, „ik zal nu wel niet meer met de buikspreker kunnen optre den; ze willen alleen maar Oswald zien" En inderdaad, toen de barones aan de buikspreker vroeg, of hij een voorstelling voor haar gasten zou willen geven, dacht zij er niet aan om Panda hierin te betrek ken. „Als u met dat schattige popje een voorstelling wilt geven, krijgt u deze arm band van mij", zei ze. En zij voegde hier aan toe: „Ik had dit kleinood bijna aan de admiraaleh ik bedoel de portier, gegeven. Wat een geluk, dat die twee be driegers het niet in handen hebben gekre gen!" De twee schurken, die inmiddels de wal hadden bereikt, dachten er natuurlijk anders over. „SuffertH", grauwde Piedro, de slangenmens tegen de portier, „waarom greep je niet nie die arm-ring van de baronesse op de momento, dat zij die aan bood? Hebbi is hebbi maar jij stond te suffi!" „Je verdraait de boel", snauwde de portier, „maar dat is te verwachten van jou. Dit is de laatste keer, dat ik met een slangenmens samendoe; met jouw soort raak je altijd in de knoop!" DE AFLEIDING van het woord vork voert ons lot een Latijns woord dat met dragen in verband staat. Als draaginstru- ment gaat de vork dan ook terug tot de grijze oudheid, want zij werd in de keu ken gebruikt voor het aanvatten van grote stukken vlees en speelde veel later een rol in de handen der koninklijke voorsnijders. Maar als eetinstrument was de vork in de oudheid onbekend, want in geen der be schaafde landen van het Oosten of van de Latijns-Griekse wereld werd een eetvork gebruikt. Men at met de han- den en deed dit, al naar de zeden van de tijd, zo beschaafd mogelijk. Omstreeks het jaar 400 n. Chr. schreef de klooster ling Sulpicius Severus: „Neem het vlees met drie vingers en vul uw mond niet met te grote stukken. Ge moogt uw hand niet te lang in de schotel houden". En de, in dit verband reeds eerder genoemde, Erasmus bezwoer zijn lezers er zich voor te hoeden het eerst de hand naar de schotel te brengen, en het eten dat zij niet in de hand konden houden, tenminste op het bord te leggen. Lang niet ieder heeft zich aan deze regels gehouden, want Franklin vertelde van Lodewijk XIV die een fraai couvert bezat, maar eerst op hoge leeftijd een vork ging gebruiken dat de koning met zijn handen in elke schotel wroette die voor hem werd neergezet. Wanneer we in aanmerking nemen dat deze, in onze ogen nogal hachelijke eet- techniek uit de oudheid, heeft stand ge houden tot de 18de eeuw, is het juist zo verwonderlijk dat de eerste eetvork wordt aangetroffen in een „barbaren"-graf. In een vrouwengraf uit de tijd der Longo- barden, is n.l. de onderhelft gevonden van een verguld-zilveren vork met twee tan den. We behoeven hieruit weliswaar niet de conclusie te trekken dat deze Longo- barden-dame regelmatig met een vork at, maar voor speciale spijzen zal zij dit in strument toch zeker gebruikt hebben. Vele eeuwen later het was in 991 schijnt de vrouw van de Doge van Venetië zich van kleine vorken te hebben bediend, zodat wij, dank zij deze twee voorbeelden, in ieder geval kunnen volhouden dat onze eetvork uit Noord-Italië stamt. In onze streken schijnt Jacoba van Beieren bij het eten van gember een vork je te hebben gebruikt en in de nalaten schap van Pierre de Gaveston, de gunste ling van koning Edward 11, wordt een collectie van 69 lepels en 3 vorken aange troffen. Die vorken werden gebruikt om er peren mee te eten. Wat men met de vorken aan moest, bleek pas op het einde van de 16de en het begin van de 17de eeuw, toen de brede, geplooide halskragen in zwang kwamen, waardoor hei uiterst lastig en riskant werd de spijzen met de hand naar de mond te brengen. Toen begon de vork in de betere kringen op te komen, maar toen de kragen weer smaller werden, raakte dit eetinstrument in vele streken weer in onbruik. In het midden van de 18de eeuw begint tenslotte de zegetocht van de vork, niet echter dan na de nodige tegenstand van de schrijver Justus van Effen te hebben ontmoet. In „De Holland- sche Spectator" van 1733 ontkent hij wel iswaar niet dat de vork dienstig kan zijn wanneer men met vreemden aan tafel zit, maar „wanneer men met eerlijke en reine luiden eet, vind ik het gebruik der vinge ren, en van hetzelfde glas, de geringste reden van afkeer niet". Toch was het ge bruik van de vork, dit „vreemde insluip sel", toen niet meer tegen te houden. Niet onvermeld mogen we hierbij laten, dat vóór het algemeen gebruik van de vork, ook hier te lande een dergelijk instrument voor sommige spijzen toch reeds gehan teerd werd. Bij het eten van grote bonen was het bij velen bijvoorbeeld gewoonte een gepunt stokje te bezigen, waardoor het eten vergemakkelijkt werd. We gaan thans over tot de vraag, of geur gewicht heeft, gelijk een lezer het uitdrukt. Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. PéTILLON.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1954 | | pagina 2