ZE VEN DA GEN HAARLEM
B en W vrezen dat verkeerschaos
niet geheel kan worden voorkomen
Rekenen in kinderzegels
ZEGELS MAKEN
ZEGELS VERKOPEN
Kort en
bondigi
Ka het gereedkomen van de Velser tunnel
Gutenberg is niet
de uitvinder der
boekdrukkunst
o mensem eo oiungeiri
onder de Damiaatjes
VRIJDAG 3 DECEMBER 1954
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
Raadslid kreeg ten antwoord
Moge.n Uw handen
gezien worden?
Haarlems transport
blokkeerde Zeeuwse trein
Auto slipte en schoot
over fietspad heen
Bestuurder personenauto
bleef niet ongedeerd
Kerstcollecte van
Leger des Heils
Brand in aquariumkast
Sint I
Sint 11
Haute coiffure
Vader en Zoen
Het leven
der beelden
Vrijwilligers
vóór!
Invaliden-kunst
Dr. L. de Jong sprak over
oorlogsdocumentatie
Filiaal bibliotheek
in Haarlem-Oost
„WÜ kunnen u verzekeren, dat slechte
wéinig problemen ons de laatste tijd zozeer
hebben bezig gehouden. Wy zyn met u van
niening, dat indien er niet tijdig een oplos
sing wordt verkregen, zowel op de Rijks
straatweg als in de binnenstad een chao
tische verkeerstoestand ontstaat".
Dit antwoorden B. en VV. van Haarlem
thans op de op 8 October door het raads
lid D. A. J. S p e k (A.R.) gestelde vragen
inzake de consequenties van het versneld
gereedkomen van de tunnelbouw te Veisen
voor het wegverkeer in en om Haarlem.
Het antwoord geeft voorts een uiteenzet
ting van de huidige en de te verwachten
situatie welke in grote lijnen overeenkomt
niet de inhoud van de vele artikelen die wij
reeds aan dit vraagstuk hebben gewijd. Wy
laten hieronder de visie van B. en W. vol
gen:
„Tussen de provincie en deze gemeente
heeft lange tijd verschil van inzicht be
slaan over het tracé van de Westelijke
randweg. Burgemeester en Wethouders van
Bioemendaal en wij wilden deze weg bin
nen de grenzen der gemeente Haarlem hou
den, doch de noodzaak om thans spoedig
tot een beslissing te komen is voor ons aan
leiding geweest om aan Gedeputeerde Sta
ten dozer provincie mede te delen, dat wij
in beginsel bereid zyn onze bezwaren tegen
het door dat college voorgestane tracé, dat
de Zijlweg ongeveer halverwege kruist, te
laten vallen. Wy hebben ons daarbij boven
dien laten leiden door de overweging, dat
het door ons voorgestane tracé voor de ge
meente zeer ernstige financiële consequen
ties zou hebben. Burgemeester en Wethou
ders van Bioemendaal hebben ons dezer da
gen bericht, dat zy hun bezwaren tegen het
tracé van de provincie handhaven.
Deze weg zal pas zijn volle waarde krij
gen wanneer hij door Noord- en Zuid-Hol
land zal zijn voltooid. Of dit tijdig zal ge
schieden, baart ons zorgen. Wy zijn ten de
ze diligent.
Wij hebben bij herhaling en met klem van
argumenten aangedrongen op aanleg van
de z.g. Oostelijke randweg, een grote snel-
verkeersweg ten Oosten van de stad, welke
eveneens in het ontwerp-streekplan Zuid-
Kennemerland was geprojecteerd.
Tijdens het onderhoud, hetwelk de Bur
gemeester en de Wethouder van Openbare
Werken en Volkshuisvesting een dezer da
gen over deze aangelegenheid met de Mi
nister van Verkeer en Waterstaat gehad
hebben, is met klem aangedrongen op het
achterwege laten van de verdubbeling van
de Rijksstraatweg tot aan het Delftplein
en het in de plaats daarvan doen aanleg
gen van het Noordelijk deel van de Ooste
lijke randweg, namelijk het gedeelte van de
tunnel tot een punt aan het Noorder Bui
ten Spaarne ten Noord-Oosten van de
hoek VondelwegJan Gijzenvaart. Een an
dere mogelykheid zou zijn aanleg van een
weg van een punt op de Rijksstraatweg
ten Noorden van de Slaperdijk naar het
Noorder Buiten Spaarne.
Verbazing
De Minister heeft ons echter tot onze
verbazing medegedeeld, dat dit niet moge
lijk is, omdat de Rijkswaterstaat bezig is
met de voorbereiding van een nieuw tracé
voor de weg beoosten Haarlem, dat een
veel Oostelijker route volgt; dit tracé gaat
ten Oosten van Spaardam en de Mooie Nel,
kruist de spoorbaan en de Rijksweg naar
Amsterdam op een punt, dat aanmerkelijk
meer naar het Oosten is gelegen dan in het
oude plan, kruist de Sehiphohveg ter hoog
te van de knik in deze weg, dus ook ten
Oosten van Vijfhuizen en buigt tenslotte af
in de richting Hoofddorp, waarna het aan
sluiting geeft op de rijksweg van Amster
dam naar 's-Gravenliage.
Omtrent de financiering van de hiervoor
besproken wegenaanleg kunnen wij thans
nog geen positieve mededelingen doen.
Uiteraard zullen de aanleg van de Oostelijke
randweg en het verdubbelen van de rijbaan
van de Rijksstraatweg in geen geval voor
rekening van de gemeente komen.
De mogelykheid is aanwezig, dat het Rijk
een bijdrage zal verlenen in de kosten van
ADVERTENTIE
Ja, dank zij de nieuwe wetenschappe
lijk bereide handcrême SUNBALM be
horen rode, ruwe handen thans definitief
.tot het verleden. SUNBALM is erg prettig
in het gebruik. Het heeft een opvallend
weldadige dieptewerking en maakt de
huid niet kleverig of glimmend. Uw Apo
theker of Drogist zal U gTaag een tube
SUNBALM handcrême verkopen, om
dat het zo uitzonderlijk goed is.
Donderdagmiddag tussen één en drie uur
is de Zeeuwse spoorlijn gestagneerd ge
weest, doordat een vrachtwagen met aan
hanger van een chemische industrie uit
Haarlem naast de befaamde overweg tus
sen Krabbendijke en Rilland-Bath op de
rijksweg naast de overweg belandde,
waardoor de rails werd geblokkeerd.
Omstreeks één uur naderde deze wagen
uit de richting Rilland en op de overweg
moest de chauffeur uitwijken voor een
paard, waardoor hij de macht over zijn
stuur verloor. De wagen schoot naast de
weg en zat muurvast. Twee uur heeft het
geduurd voor de wagen weer op de weg
stond. Het verkeer over de rijksweg vond
normaal doorgang. Persoonlijke ongeluk
ken deden zich niet voor. De politie stelt
een onderzoek in. De passagiers hebben er
geen hinder van ondervonden, daar zij met
bussen van Goes naar Rilland en omge
keerd werden vervoerd.
Geen voorrang verleend
Donderdagmiddag omstreeks half één is
op de Dreef, hoek Paviljoenslaan in
Haarlem, een personenauto geslipt, door
dat deze krachtig moest remmen voor een
auto, die, komend uit de Paviljoenslaan,
geen voorrang verleende. De auto schoot
het fietspad op en de bestuurder reed zijn
wagen, om een aanrijding met een wiel-
rijdster te voorkomen, over het fietspad
heen liet gazon in, waar de auto in botsing
kwam met een lichtmast, die een meter
boven de grond afknapte. De auto werd
aan de voorzijde beschadigd; er deden
zich geen persoonlijke ongevallen voor.
de voorzieningen, welke nodig zullen zyn
om het verkeer langs het Noorder Buiten
Spaarne via de Amsterdamse Poort naar
dc Buitenrustbrug te voeren.
Wy mogen voorts aannemen, dat Rijk en
provincie in voldoende mate zullen bijdra
gen in de kosten van aanleg van de Weste
lijke randweg.
Wy zullen alles in het werk stellen om
de uitvoering van de Westelijke randweg,
voor zover ons aandeel betreft, en de in de
vorige alinea bedoelde verbinding zozeer te
bespoedigen, dat deze werken in 1957 ge
reed zullen zijn. Wy vrezen inderdaad, dat
in het tydperk, gelegen tussen het gereed
komen van de tunnel en van de Oostelyke
randweg, een verkeerschaos niet geheel
kan worden voorkomen".
De botsing op de Kleverparkweg
Omtrent het bericht in onze editie van
Donderdag over een ernstige botsing op
de Kleverparkweg, hoek Mr. Cornelis-
straat, tussen een personenauto en een
vrachtwagen, vernemen wij nader, dat de
bestuurder van deze personenauto, een 51-
jarige vertegenwoordiger uit Haarlem,
niet ongedeerd is gebleven, doch dat hij
gewond raakte aan hoofd en gezicht en
bovendien enkele ribben heeft gekneusd.
De 23-jarige reclame-assistent D. O. uit
Den Haag kwam met de schrik vrij. De
Ongevallendienst was aanwezig om hulp
te verlenen.
De bestuurder heeft de botsing trachten
te voorkomen door krachtig remmen. Dit
remmen had evenwel tot gevolg, dat de
auto begon te slippen, waardoor de botsing
met meer te vermijden was.
Het telefoonnet Boskoop zal met ingang
van Dinsdagmiddag 14 December worden ge
automatiseerd. Het krijgt het netnummer
01727.
Van Maandag 6 December tot en met
Vrijdag 10 December zal het Leger des
Heils (Stichter William Booth) afdeling
Haarlem-Noord, een huis aan huis lijsten-
collecte houden in Haarlem-Noord ten
bate van de Kerstfeestvieringen met be-
hoeftigen, ouden van dagen en kinderen.
Het college van Burgemeester en Wet
houders gaf zijn welwillende toestemming
voor deze collecte.
Donderdagavond om ruim zes uur ont
dekte een passerende ambtenaar van dc
PTT brand in het benedengedeelte van een
woning aan het Floraplein in Haarlem.
Aangezien er niemand thuis bleek te zijn,
sloeg de man een ruit van de voorkamer in
en bluste de brand.
Deze is waarschijnlijk ontstaan doordat
een petroleumverwarmer van een houten
aquariumkast te hoog is gaan branden. De
aquariumkast is in vlammen opgegaan;
ook een overgordijn is verbrand. De ruiten
van de kast sprongen door de hitte. Dooi
dit ongeval vonden 54 vissen de verstik
kingsdood.
ADVERTENTIE
Aan de rijksuniversiteit te Leiden is ge
slaagd voor het doctoraal examen Nederle ds
recht de heer F. J. M. Gerritsen te Hillegom.
U heeft een brief. U pakt een postzegel en plakt hem erop.
De brief gaat in de bus. Als u antwoord krijgt is het ook weer
de postzegel, die het vervoer mogelijk maakte. Slechts zelden
philatelisten uitgezonderd pakt iemand een zegel om hem
eens goed te bekijken. Nam hij bijvoorbeeld eens de zegel van
admiraal de Ruyter en zette er een loupe boven, dan zou hij
een geweldig tafereel ontdekken naast het hoofd van de admi
raal: brandende schepen, mannetjes die elkaar bevechten, zelfs
een naam op een schip. De postzegel is een kunstwerk van de
eerste orde, vooral die welke niet fotografisch zijn gemaakt,
maar rechtsteeks van het in staal gegraveerde beeld. De be
kendste Nederlandse postzegelontwerper en een der bekendsten
ter wereld is Samuel Louis Hartz, 42 jaar, en sinds twintig
jaar werkzaam bü Enschedé en Zonen. Met de De Ruyter-zegel
kwam hjj aan de absolute grens van het technisch mogelijke:
op de kleine zegel staat een heel schilderij, dat op zegelgrootte
werd gemaakt! Vorig jaar werd hij onderscheiden voor zijn
ontwerp van een UNO-zegel. Hij is portrettekenaar-graveur,
letterontwerper, particulier drukker en vorser naar de ontdek
king van de boekdrukkunst, maar daarover later.
Hartz, Sem voor zijn vrienden, maakte postzegelontwerpen
naar het leven van koningin Wilhelmina, koningin Juliana, het
groothertogelijk paar van Luxemburg en vele anderen. Hij
reisde bijkans de hele wereld rond. „Lettermaken is geen
kunst", meent hij. „Toen Berlage glazen ontwierp was er maar
één goed, het waterglas; Berlage was namelijk een water
drinker. Letters zijn er echter voor iedereen, de ontwerper moet
afstand kunnen doen van zijn persoonlijke artistieke gevoelens.
Letters zijn als goede schoenen, als je ze merkt is er iets mis."
„Niets is zo gering of ze mogen me ervoor komen storen"
typeert Hartz' persoonlijkheid. Hij is even bescheiden als be
roemd. Momenteel zitten in Duitsland een stuk of wat ge
leerden met een verterende nieuwsgierigheid uit te kijken naar
het boekje, dat binnenkort van Hartz verschijnt. Hij heeft een
nieuwe theorie over de uitvinding van de boekdrukkunst ont
dekt omdat hijzo lui is. Hij ging niet uit van de huidige
kennis van boekdrukken, om vanuit die wetenschap terug te
gaan naar het begin van het drukken. Nee, hij liep op de Grote
Markt en dacht: „Ik heb er genoeg van om pagina's in hun
geheel in hout te snijden, hoe kan ik het me makkelijk maken!"
Op de foto bevindt zich achter de handen van de heer Hartz
een door hem gemaakt apparaatje, waarmee volgens hem de
eerste letters zijn vervaardigd. Het eerste drukwerk is namelijk
niet van gegoten letters, volgens Hartz. „Dit is de regel, die mijn
ontdekking inleidde" Hartz laat een regel zien uit een proces
tegen Gutenberg, die „andere" uitvinder van de boekdrukkunst.
„Zet hem maar niet in de krant, ze zouden in Duitsland eens
op een idee kunnen komen!" Zijn theorie, die hij binnens
kamers ontwikkelde., is op talloze manieren getoetst aan oude
drukwerken. Als Hartz' boekje binnenkort verschijnt gezet
in zijn eigen letter Emergo is er een brok wereldnieuws op
de markt. Wereldnieuws, dat de uitvinding door Coster vrijwel
zeker maakt. In Duitsland zitten ze op hete kolen....
Sem Hartz, deze wonderlijk bescheiden man, maakt geen
haast met zijn boek.Maar het zal nu niet lang meer duren.
En om een beroemd man nu ook volledig aan u voor te stellen:
hij is een enthousiast jager en ballisticus, hij is dol op slapen,
op zijn werk hij heeft geen enkele van zijn scheppingen in
huis en op zijn charmante vrouw.
De binnenstad, alle Haar
lemse winkelstraten, puilen
weer uit van de heerlijke
drukte, die de grijze bisschop
uit Spanje op zijn onberiselijk
geweten heeft. Niet zonder
onzet misschien, want de druk
te in de straten, de opwaaien
de herrie, garanderen Sinter
klaas een maximum aan vei
lige onopvallendheid, die
eeuwenoude noodzaak voor een
goede tocht over de daken.
Eenzelfde onopvallendheid kan
een fietser het leven kosten.
Laat iedereen zijn fiets berij
den, maar met een goed ach
terlicht, heeft Sjaak Sjoer ons
namens de Sint hier gezegd.
De zegels worden gemaakt om
verkocht te worden, maar dat
geldt in bijzondere mate voor
de kinderzegels, die nu al der
tig jaar in ons land telkens
weer om extra-aandacht vra
gen: hun opbrengst betekent
redding voor duizenden be
hoeftige en gebrekkige kinde
ren.
Dertig jaar lang ook heeft
mevrouw J. C. van Orden-de
Vos, nu 77 jaar, de kinderzegels
verkocht. Elk. jaar kon men
haar vinden in de kleine kiosk
in het postkantoor, waar fleu
rige folders en aanplakbiljet
ten de noodzaak van het werk
aantonen. Uitgezonderd in de
eerste jaren van het kinderze-
gelwerk, toen de verkoop nog
op straat plaats vond. Mevr.
Van Orden is al vijftig jaar
aan het maatschappelijk werk
verbonden en waarom zou ze
het niet meer doen, nu ze 77
is? „Ik heb een sterk maat
schappelijk gevoel en dat is
niet van jaren afhankelijk",
zegt ze, „bovendien zou ik juist
een oud mens worden als ik
het niet meer deed!"
Drie maal per week zit zij in
de kiosk van negen tot drie
uur. En als de kinderzegel-
actie weer is afgelopen neemt
zij weer haar taak als
collectrice van talrijke liefda
dige instellingen op zich: dan
is zij van 8 uur 's ochtends tot
vijf uur 's middags in de weer;
weer of geen weer.
In de dertig jaar dat zij kin
derzegels verkoopt heeft me
vrouw Van Orden een stijgen
de belangstelling voor het
werk bij het publiek geconsta
teerd. „Vorig jaar is er in to
taal ruim een millioen gulden
bijeengekomen".
Wij hadden de indruk, dat er
weinig te doen was bij de kiosk.
Er stonden wel weer lange
rijen voor het P.T.T.-zegello
ket, maar slechts af en toe
kwam er iemand om kinder
zegels. „Ja, maar dit is juist
geen druk uur, we verkopen
soms wel voor 800 gulden per
dag".
Het „vak" brengt wel een ere
code met zich mee. De dames
mogen zich nooit verveeld to
nen, maar ook weer niet werk
zitten te doen, dat niets met de
verkoop te maken heeft. Men
zal ze bijvoorbeeld nooit zien
zitten breien of borduren. Een
ander onderdeel van het „vak":
„Wij verdienen er natuurlijk
niets mee,we moeten zelfs onze
kopjes koffie en thee betalen.
Je gaat alles echt in kinderze
gels berekenen!"
Links mevrouw Van Orden-de Vos.
Laat iedere automobilist, die
gaat parkeren, er rekening
mee houden dat er na hem nog
meer automobilisten komen,
die die halve meter hard nodig
hebben, welke de eerste te
ruim heeft genomen. De Sint
staat in direct walkie-talkie-
contact met het hoofdbureau
van politie. Elke bon kan u
een geschenk kosten. „Beter
helemaal geen Sint Nicolaas-
viering, dan met een dode door
de Sint Nicolaasdrukte".
Wist u dat het Sinterklaas
feest begint te ontaarden? Het
gaat in rook op. als we niet op
passen. De tabakszaken hebben
in de Sinterklaastijd een ver
dubbelde omzet. Dat rookt
maar, dat rookt maar en het
gaat de lucht in, waar de Sint
zijn werk moet doen. En hij
is ook niet jong meer.
Sedert enige tijd vallen ze:
de blonde, donkere, gitzwarte,
peper- en zout-kleurige en
vlammend rode dameslokken;
op de vloer van perceel Schag-
chelstraat 22, waar Annie Boe-
ziek sinds Woensdagmiddag
drie uur een dameskapsalon
houdt. Een vloer bezaaid met
dameskrullen en omgeven door
in pasteltinten gehouden wan
den, overkoepeld door een
zachtblauw plafond, iets
mooiers is vrijwel niet denk
baar, dunkt ons. De architec
ten Telms en Van Pelt druk
ten dan ook hun stempel op
deze zaak.
Mevrouw Boeziek voelt zich
goed thuis in deze omgeving:
voor de oorlog had zij een da
meskapsalon aan de Zijlweg en
in 1936 ging zij naar Indië,
waar zij in Medan een kap
salon opende. Nu gaat zij zo af
en toen naar Parijs, om de
haute coifure van haar zaak
hoog te houden.
Vader (45 jaar) en zoon (21
jaar) Weber hebben onlangs
op dezelfde dag candidaats-
examen economie gedaan aan
de Amsterdamse gemeente
universiteit. De faculteit bleek
er zelf genoegen aan te bele
ven, want er werd een uitzon
dering gemaakt op de regel,
dat examencandidaten nooit
tegelijk worden binnengeroe
pen om de uitslag aan te
horen. Maar vader en zoon
Weber mochten tegelijk voor
de proffen komen, om te ver
nemen, dat ze het allebei had
den gehaald. Dat is, wat men
noemt, hoogconjunctuur in de
familie. Hoewel twee ineens
inflatorische gevolgen kan
hebben. Vooral als een goed
feest de betalingsbalans uit het
evenwicht haalt. Maar al bij
al is het een vermeerderende
meeropbrengst van jewelste
Papa Weber is gemeente-amb
tenaar in Haarlem en behaalde
zijn diploma op de Academie
voor Voortgezet Economisch
Onderwijs. Hij had 3-jarige
H.B.S. maar kreeg als uitzon
deringsgeval toestemming aan
de universiteit verder te stu
deren. Hij studeerde tegelijk en
:ezamen met zijn zoon.
Gisteren bestond het door
prins Hendrik onthulde borst-
beeld van prof. dr. Hendrik
Antoon Lorentz op het Lo-
rentzplein (die naam is géén
toevalligheid, men heeft ei
wel mee gewacht tot Lorentz
er in 1912 eindelijk kwam
wonen) 25 jaar. Het beeld
heeft het in die tijd goed ge
maakt en er zijn geen klach
ten over binnen gekomen
Zelfs niet van de beeldhou
wer. Hetzelfde kan gezegd
worden van het Lox-entz-
borstbeeld in het gebouw der
Hollandsche Maatschappij der
Men is tegenwoordig zo
kieskeurig met zijn aan
dacht, omdat zij onafgebro
ken in een of andere vorm
wordt opgeëist. Er is altijd
wel wat voor ieders aan
dacht, en de tijd gaat onder
onze voortdurende aandacht
vlug voorbij. Zo is er weer
een jaar voorbijgegaan,
sinds de laatste Stille Ar-
men-actie, de actie voor
hen die steeds aandacht
verdienen en die vooral
krijgen in de tijd, die voor
de anderen zorgeloos en vol
vreugde is. Op Maandag 6
December begint onze jaar
lijkse actie weer ten bate
van deze vergeten groep
medeburgers. Wij zullen er
gedurende enkele weken
meer dan eens uw aan
dacht voor vragen, uw
medeleven, en een beroep
doen op uw mildheid.
Nu wijzen wij reeds op de
talloze mogelijkheden om
in bedrijfs- en vereni-
gings-leven iets voor de
stille armen te doen. Elk
jaar zijn er kaartclubs, die
de pot voor dit doel af
staan, en amateurtoneelge
zelschappen, die hun recette
willen afdragen. Inzamelin
gen per bedrijf komen ook
voor, waardoor er een paar
grote bedragen tegelijk bin
nen komen. Het heeft bo
vendien de charme van het
spontane enthousiasme, dat
aan dergelijke gemeen
schappelijke acties gemeen
is.
Daarom dit beroep op vrij
willigers, die reeds nu wil
len beginnen met de orga
nisatie van inzamelingen in
bedrijf, club, groep, gezel
schap, enzovoorts. Wij zul
len van hun activiteit gaar
ne op de hoogte worden ge
steld.
Wetenschappen alhier, dat
vandaag 25 jaar bestaat maar
er geen dag ouder uitziet. Dit
beeld is van prof. Odé uit
Delft.
In 1912 werd prof. Lorentz
benoemd tot curator van het
Teyers laboratorium te Haar
lem en sedert 1910 was hij
voorzitter van de Koninklijke
Akademie van Wetenschap
pen. Hij werd geboren op 18
Juli 1853 te Arnhem en stierf
op 4 Februari 1928 te Haar
lem.
Enige jaren gejeden sloten
een dertigtal oorlogsinvaliden
zich aaneen onder leiding van
de kunstschilder-pottenbak
ker Herman Rademaker, om
en dit is de beginselver
klaring „in tastbare vorm
de weergave mogelijk te ma
ken van wat een kleine ge
meenschap beroert en om
werkend aan dit gezamenlijke
doel een levend baken te
zijn vóór en vanuit die ge
meenschap, door schoonheid
de grotere gemeenschap die
nende." Zij werden potten
bakkers en uiteindelijk bleef
een kleine kei-n over, die blijk
gaf van een duidelijke artis
tieke aanleg: de invaliden van
„Cor Unum", de eensgezinden,
konden een eigen plaats in de
maatschappen innemen, zon
der van steun of liefdadigheid
afhankelijk te zijn.
Een dertigtal vazen en
schotels van de groep is nu
voor de eerste maal in Haar
lem geëxposeerd, bij ADLOD1
(binnenhuisarchitectuur) aan
het Floraplein. Het zijn stuk
voor stuk fraaie ceramieken,
bewijzen voor het goede resul
taat van de werkgroep in
Orthen bij Den Bosch. Het
werk is kennelijk door Rade
maker geïnspireerd, er is een
scherpe gelijkenis in al het
geëxposeerde. Het is modern
eenvoudig ceramiek dat hei
oog streelt en niet gauw ver
veelt. De motieven passen
zeer functioneel bij de vaas-
en schotelvormen en hun
kleuren meestal op een
fond van „anthraciet", mat
geglazuurd zijn helder en
prettig.
BINNENLAND
Uit een in Den Haag geparkeerde
auto werden ongeveer een week geleden een
plaid, jagerskleding, legenpijpen en een
Zuidwester gestolen, ter waarde van f700.
Dezer dagen werd er 's avonds bij de
eigenaar van deze goederen gebeld. Er stond
een pak voor de deur, waarin zich de hem
ontstolen goederen bevonden.
Te Amsterdam is de 80.000ste telefoon
aansluiting tot stand gebracht.
HAARLEM EN OMGEVING
De Sint Nicolaasmarkt op de Haar
lemse Botermarkt eindigt niet vanavond,
zoals dezer dagen gemeld is, maar Zaterdag
avond om tien uur.
Ds. J. H. S. Kalf, Nederlands Hervormd
predikant te Bennebroek. heeft bedankt
voor Rotterdam.
Het comité Kindervreugd zal op Zater
dag 4 December aan een 300-tal kinderen
van het personeel der N.Z.H.V.M. in het
Krelagehuis aan de Leidsevaart in Haarlem
een Sint Nicolaasfeest aanbieden.
Donderdagochtend is door de Haarlemse
recherche aangehouden de achttienjarige
M. D„ huishoudelijke hulp in een ziekenhuis
in Haarlem. Zij wordt er van verdacht klei
ne bedragen te hebben weggenomen ten
nadele van andere personeelsleden tot een
bedrag van ongeveer vijftig gulden. Zij is
ingesloten.
ADVERTENTIE
Dr. L. de Jong, directeiy van het rijks
instituut voor oorlogsdocumentatie hield
Donderdagavond voor de vereniging We
ten en Werken in het gebouw van de Ver
eniging van Vrijzinnig Hervormden te
Haarlem een lezing over het doel en wer
ken van het instituut.
Dr. De Jong begon met er op te wijzen,
dat reeds in de oorlog, als een voxm van
geestelijk verzet, het idee was ontsproten
om documentatie-materiaal betreffende de
oorlogsjaren bijeen te brengen en uiteraard
ging dit werk na de bevrijding in een nog
grotere mate door, met als gevolg dat het
instituut in de loop der tijd ongeveer vier
duizend schenkingen van particulieren en
overheidsinstellingen heeft mogen ontvan
gen. Men speurde niet alleen in het bin
nenland, maar ook in andere delen van de
wereld en overal waar men kon vermoe
den, dat zich documenten met betrekking
op ons land bevonden, werd een diepgaand
onderzoek ingesteld.
Men had bijzonder veel succes met dit
speurwerk en thans bezit het instituut,
dat in Amsterdam gevestigd is, honderden
axxhieven, fotocopieën, particuliere dag
boeken, illegale publicaties en nationaal
socialistische brochures. Voorts hec<t men
een bibliotheek vol met foto's en films en
tenslotte bezit men bovendien de letter
lijke tekst van de na de oorlog gevoerds
belangrijke processen. Dit alles beslaat bij
elkaar een lengte van anderhalve kilo
meter en de collectie van het instituut kan
dan ook uniek in variatie genoemd wor
den.
Dr. De Jong was zich er echter van be
wust, dat deze documentatie ondanks alle
moeite niet geheel volledig is en hij hul
digde dan ook het Nederlandse particu
liere initiatief, waardoor vele schrijvers
zich bezig gehouden hebben met de ge
schiedschrijving van de bezetting in Ne-
deidand, Indonesië. Suriname en de Neder
landse Antillen.
Op de vraag wat men nu met deze docu
mentatie wil doen antwoordde de heer De
Jong, dat alles bijeen is gebracht om ieder
een, die dat wil inlichtingen te verschaffen
en voorts wil men er enkele boeken over
schrijven. Uiteraai-d dient deze collectie
om ook het nageslacht uitvoerig te kunnen
inlichten over Nederland tijdens de oor
logsjaren.
Het instituut heeft voorts reeds diverse
uitgaven en publicaties in vooi-bereiding
en als afsluiting van de dikwijls moei
lijke arbeid hoopt men- een standaard
werk uit te gever., waarin alles wordt ver
meld wat het koninkrijk in. de jaren 1940
—"45 heeft te doorstaan gekregen.
Tenslotte wees spreker er nog op, dat
men bij het instituut geen enkele voor
schrift heeft na te volgen om te bepalen
hoe men moet schrijven en men heeft in
geen geval de behoefte om de dingen
mooier voor te stellen dan zij in werke
lijkheid waren, hetgeen uiteraard de objec
tiviteit ten goede komt.
In het tweede gedeelte van de avond be
handelde dr. De Jong de pas bij het insti
tuut verschenen uitgave „Dagboekfrag
menten 19441945", waarover wij in
Erbij" van 20 November van dit jaar
reeds uitvoerig schreven.
De officiële opening van het filiaal van
de Stadsbibliotheek en leeszaal aan het
Van Zeggelenplein in Haarlem-Oost is be
paald op Zaterdagmiddag 11 December.
Voor het publiek zal het filiaal van
Dinsdag 14 December af geopend zijn.
