Tunis - een stad die vrolijker
lijkt dan zij werkelijk is
J 40
si
ns
Onder zonnige opgewektheid
ligt ergens een kruitvat
Agenda voor
Haarlem
2
O
Experts verdiepten zich in de
stijgsnelheid van de „Triton"
Mendès-France's beleid in
Noord-Afrika goedgekeurd
Economische zelfstandigheid is ondenkbaar
w y -
Het onderzoek in Kings Inns
Vandaag bekijkt het hof de plaats
van de ramp en de wrakstukken
Meerderheid van 40 tot 29 geslonken
Ook groen kan
„stoplicht" zijn
ZATERDAG 11 DECEMBER 1954
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSGHE COURANT
Trefpunt
Zelfbewust
Welgemoed
Heringa Wuthrich
Zó boeiend is nu PANORAMA
„T oeschouwert je"
kreeg een stepje
Herdenki ngspostzegel
XV-MDCCCC LI V-Xl I
Uitspraak geschiedt
het volgend jaar
Rijkscommissie van advies
inzake jeudtoneel
Vluchtelingenhulp
2.148.000 gulden
KERSTMIS
(Van onze reisredacteur)
Tunesië, trefpunt van volken en beschavingen, heeft voor de zoveelste maal in
zijn lange geschiedenis de aandacht van de wereld tot zich getrokken, het staat
wéér voor een keerpunt, dat mede de loop van de historie kan bepalen. Een
groot experiment gaat van koers veranderen of liever gezegd het gaat een
koers hervinden. Want het Franse protectoraat, dat sinds 1881 Tunesië een
Westerse opvoeding heeft gegeven door middel van diepgaand ingrijpen door
een direct bestuur, gaat zich onder druk van vele omstandigheden los
maken van het binnenlands beleid. Mendès-France heeft op zijn befaamde blik-
sem-reis van 31 Juli aan Tunesië interne zelfstandigheid beloofd, de Fellagha's
keren terug uit de bergen, de wapens zwijgen voor het eerst sedert drie jaar.
En aan de groene tafel in Parijs wordt door Tunesiërs onderhandeld over nieuwe
conventies, die juridisch gezien een stap terug zijn, omdat zij in feite slechts het
73-jaar oude protectoraatsverdrag van Barclo waarbij de Tunesische binnen
landse zelfstandigheid gegarandeerd werd, in ere herstellen, maar die politiek
beschouwd een geheel nieuw beleid inluiden, dat een wegwijzer kan zijn naar
de oplossing van vele Franse problemen in geheel Noorcl-Afrika. als er ten
minste geen stok 11155011 de benen van Mendès-France wordt gestoken. Maar
ook dan zou de Tunesische affaire wel eens van beslissende betekenis kunnen
2ijn. Zij het dan een minder prettige.
Voordat ik echter
het politieke gegeven
van dit spannende
spel uiteenzet en de
hoofdpersonen ten
tonele voer, wil ik u
het décor laten zien
en de massa figuran
ten voorstellen. Het
is een boeiend décor,
dat al eens in een
hoorspel heeft gefun
geerd: namelijk de
oorlogs-uitzendingen
van de BBC, die
iedere dag vertelden
dat de geallieerde
tang weer verder
werd dichtgeknepen
om het Afrika-korps,
dagen waarin namen
als Tunis en Bizerta
de hoop op de grote
dag van de overwin
ning vertegenwoor
digden. Degene wiens
historische belang
stelling nog verder
teruggaat, kan van
de drukke Avenue
Jules Ferry in Tunis
een witte tram ne- jge Avenue Jules Ferry, de Champs Elysées van Tunis, hoofd-
men naar Carthago straat van een beweeglijke Noord-Afrikaanse métropool.
om daar de over
blijfselen te zien van de vestigingen dejf
Phoeniciërs en het paleis van Hannibal.
In hetzelfde Carthago rijdt hij langs het
paleis van de Bey van Tunesië, zijne
hoogheid Sidi Lamine I, in theorie nog
steeds absoluut monarch, nazaat van een
Turkse dynastie, wier piraten overigens
in vroeger eeuwen ook Hollandse koop
vaarders in de Middellandse Zee het leven
zuur hebben gemaakt.
Keren, wij terug naar de Avenue Jules
Ferry, levendige, brede, door bomen be
schaduwde boulevard, die de Champs Ely
sées van Tunis wordt genoemd. En niet
geheel ten onrechte. Want als men ge
koesterd door een vriendelijk zonnetje, al
is het dan December zijn glas „pastis"
op een café-terras drinkt, ziet men ele
gante frangaises langs de moderne win-
ADVERTENTIE
p»»'
ZATERDAG 11 DECEMBER
Stadsschouwburg: „Sabrina", Toneelgroep
Theater, 8 uur. Minerva: „Schatgravers van
Doodskop-eiland", alle leeft., 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Captain Kidd and the slave girl".
18 jaar, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De on-
verschrokkenen", 14 jaar, 7 en 9.15 uur.
Palace: „Lucky me", alle leeft., 7 en 9.15
uur. Roxy: „Het zwarte commando", 14 jaar
7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Intermezzo", 14
jaar. 7 en 9.15 uur. Lido: „Onderwereld van
Montmartre", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. „Salto
mortale", 18 jaar, 23.30 uur.
ZONDAG 12 DECEMBER
Stadsschouwburg: „Sabrina", Toneelgroep
Theater, 8 uur. Zuiderkapel, Zuiderstraat:
H. v. d. Brink, 10 uur: ds. J. Visser, 5 uur;
jeugddienst, 8 uur. Cultura: Wijdingsmor
gen Ned. Vei', v. Spir. „Harmonia", 10.30 u.
Minerva: „Schatgravers van Doodskop-
eilarid", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „Captain Kidd and the slave girl",
18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
„De onverschrokkenen", 14 jaar, 2, 4.30, 7
en 9.15 uur. Palace: „Lucky me", alle leeft.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Roxy: „Het zwarte
commando", 14 jaar, 2. 4.15, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt: „Kon-Tiki", alle leeft., 11 uur;
„Intermezzo", 14 jaar, 2. 4.15, 7 en 9.15 uur.
Lido: „De troubadour", 14 jaar. 11 uur: „On
derwereld van Montmartre", 18 jaar, 2,
4.15, 7 en 9.15 uur.
MAANDAG 13 DECEMBER
Stadsschouwburg: „Ballet der Lage Lan
den". 8 uur-. Minerva-theater: liederenavond
Annie Hermes, alt, Heemsteedse Kunst
kring, 8.15 uur. Begijnhofkapel: bijeenkomst
Hermann Zaiss Comité, 8 uur. Zang en
Vriendschap, Jansstraat: bijeenkomst „De
grotere Wereld", 8 u. Luxor: „Captain Kidd
and the slave girl", 18 jaar, 2. 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „De onverschrokkenen", 14 jaar
2.30, 7 en 9.15 uur. Palace: „Lucky me", alle'
leeft.. 2, 4.15. 7 en 9.15 uur. Roxy: „Achter
gesloten gordijnen", 18 jaar. 2.30 en 8 uur.
Rembrandt: „Intermezzo", 14 jaar, 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. Lido: „Onderwereld van Mont
martre", 18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
kels flaneren, ziet men Franse agenten
met hun witte knuppeltjes een verbijste
rend druk verkeer dirigeren en ondergaat
men de plezierig prikkelende atmosfeer
van een grote métropool. Maar daarmee
houdt de vergelijking met Parijs op en
doet die van het trefpunt der volken zich
weer gelden. Want naast die Fransen ziet
ge Italianen, Corisicanen, Joden, Malthe-
sers, plus Tunesiërs in alle variëteiten,
Arabieren en Berbers, volledig ver-weste
lijkte intellectuelen in Par ij se pakken,
traditionele sjeiks in witte burnous, die zo
uit de woestijn zijn weggelopen. Maar
vergis u niet, de eersten kunnen harts
tochtelijke aanhangers van Habib Bour-
guiba's nationalistische Neo Destour-partij
zijn en de anderen volledig getrouwe die
naars van het Franse regiem met de rozet
van het Legioen van Eer op het hart. En
als men de Tunesiërs op hun uiterlijk zou
willen sorteren, raakt men helemaal in de
war, want de combinaties van- Westerse
en Arabische kledij zijn velerlei.
Eén ding is er nochtans, dat de meesten
gemeen hebben en dat ook de stad Tunis
met zijn 600.000 inwoners kenmerkt. Men
leest hen hun „evolutie" veel gebruikt
woord hier van het gezicht. Opvallend
verschil met Algerije waar ge een zwij
gend-rancuneuze of apathische bevolking
treft. De Tunesiërs daarentegen zijn
zelfbewuster, levendig, hoffelijk en on
middellijk bereid, tot een discussie vooral
over politieke onderwerpen, waarvoor zij
een haast Italiaanse hartstocht koesteren.
Hun zelfbewustheid grenst soms aan over
drijving. Niettegenstaande hun plichtma
tige Arabische solidariteit koesteren zij
een vrij grote minachting voor hun Egyp
tische, Marokkaanse, Algerijnse en Li-
bysche broeders, die zij achterlijk, on
westers vinden. Alleen de Lihanon kan
er in hun ogen een beetje mee door.
Meer dan een wat vriendelijke ironie
wekt dit zelfbewustzijn overigens niet op.
Want de Tunesiërs zijn mede dank zij
het Franse bewind inderdaad een stuk
verder op weg. Alles is hier opgewekter
en actiever dan in Algiers. Zelfs de
schoenpoetsertjes zijn beter uitgerust en
de onvermijdelijke bedelaars trachten u
eerder glimlachend wat geld uit de zak
te kloppen danalleen maar door hun
misère ten 'toon te stellen. De werkelijke
proef op de som neemt ge door een kijkje
te nemen in de Medina, de inheemse wijk.
Zonder te willen beweren dat deze nu
uitmunt door properheid en efficiency,
zaken waaraan de Arabier nu eenmaal
minder waarde hecht dan \yij, is zij toch
een paradijs vergeleken bij de Kasbah
van Algiers. Daar een in elkaar rond-
krioelende massa, hier een druk bezige
bevolking in een inderdaad schilderach
tige omgeving. De „souks", de overdekte
marktstraatjes zijn een en al leven. De
gesluierde vrouwen, die zich bij de win
keltjes en stalletjes verdringen, verbergen
hun gezicht minder orthodox dan hun
zusters in Algiers: zij houden slechts min
of meer nonchalant een stuk sluier voor
haar mond. De eettentjes waar men „cous
cous" en chib-kebab" opdient, zijn scho
ner en aantrekkelijker, het boekwinkeltje
in een schemerige hoek, is uitstekend ge
sorteerd in de belangrijkste werken van
de Franse litteratuur.
Aan de andere kant van de Medina
vindt ge de climax van dit alles op het
plein van de Dar el Bey. De garde van de
Bey, in rode broeken en blauwe tunieken
houdt hier de wacht voor het gebouw van
de minister-president. Er roffelen trom
mels: premier Tahar Ben Ammar komt
naar buiten en stapt in zijn Cadillac, een
rijzige figuur in Westers costuum, die
vriendelijk de hand aan de fez brengt als
antwoord voor het goedmoedig applaus
dat opklatert.
Het is allemaal zo opgeruimd, dat ge
welgemoed een van de kleine Renault-
taxis neemt, die hier als watervlooien
door het verkeer schieten en u naar Sidi
Bou Said laat brengen, een verrukkelijk
plaatsje even buiten Tunis, hoog op een
berghelling gelegen. Ge luncht er onder
een blauwe hemel op een terras vol bloe
men en kijkt uit over de lagune, die roer
loos in de warmte van de middag ligt. En
na de lunch wandelt ge door de stille
witte straatjes, die onder de hoge minaret
van de moskee liggen te wachten op de
oproep tot het gebed.
Ge gaat naar het atelier van de schilder
El Mekki, half Indonesiër, half Tunesiër.
Hij is getrouwd met een charmant Parijs
meisje en ge praat gedrieën over schilde
rijen en boeken en muziek, over Parijs en
Amsterdam. En men raakt langzaain ver
liefd op deze zonnige stad Tunis. Dan laat
hij zijn zeer modern en voortreffelijk werk
zien. De laatste aquarel toont een streng
en gespannen gezicht van een man met
een geweer. „Fellagha", zegt hij.
Men had het bijna vergeten: onder al
deze zonnige opgewektheid ligt ergens een
kruitvat. De periode waarin er in de stra
ten van dit opgewekte Tunis links en
rechts met bommen gegooid werd, waar
in de kogels door de straten floten, ligt
maar een paar maanden achter ons.
De grootscheepse operaties tussen le
ger en Fellagha's zijn pas een week of
wat geleden in een wapenstilstand tot
een eind gekomen. Dit grotendeels on
vruchtbare land kampt met geweldige
problemen. Er worden per jaar 65.000
kinderen geboren, één op de drie Tu
nesiërs is werkloos. Dit politiek geëvo
lueerde land vraagt interne zelfstandig
heid, maar economisch hoeft het over
zelfstandigheid nog niet te peinzen. Er
ligt een dringend politiek probleem te
wachten, dat al vele keren in te lange
onderhandelingen verstrikt is geraakt.
De bliksem-reis van Mendès-France
mag de zwaar-bewolkte hemel dan al
schoongeveegd hebben, aan de einder
doemen nieuwe donderwolken op. Tu
nesië is niet zo zonnig als het er uit ziet.
ADVERTENTIE
Haarlem
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
Het pleintje van Sidi Bou Said, een door de twintigste eeuw
nauwelijks aangeraakt dorpje, even buiten Tunis.
ADVERTENTIE
dl)
IPS
Een zeer gelukkig jochie van een jaar of
zeven amuseerde zich Vrijdag kostelijk in
een der zalen van de Haagse Pulchristu-
dio. Het was Kokkie Tijssen uit Amster
dam. Hij reed met een splinternieuw stepje
over de parketvloeren en tapijten tussen
de mensen door die eerbiedig plaats voor
hem maakten, want hij was niemand min
der dan „hel duizend gulden-kind", zoals
de heer A. de Vries uit Amsterdam hem
noemt. Deze was net namelijk, die de
hoofdprijs won van de wedstrijd voor va-
cantiefoto's, uitgeschreven door de ANWB.
de „Stichting Film en Foto" en de Bond
van Nederlandse Fotodétailhandelaren. De
ze prijs werd hem door de heer H. J. van
Balen, algemeen directeur van de ANWB,
overhandigd.
Kokkie had het al prachtig gevonden om
naar de tentoonstelling van „zijn foto" (het
„toeschouwertje") te mogen komen kijken,
waarmee de eerste prijs was behaald. Maar
toen de step kwam met een rem. een grote
wimpel, een lidmaatschapsschild van de
A.N.W.B. en het embleem van de wegen
wacht, was zijn vreugde volkomen.
Voor een fototoestel, dat de BONEFO
hem aanbood, had hij nog weinig oog.
„Maar dat komt wel", zo troostte de voor
zitter van de BONEFO, J. Wolfslag, zich
zelf.
STATUUT VOOR HET
KON IN KR] |K.
K-
Ter gelegenheid van de plechtige bevesti
ging van het „Statuut voor het Koninkrijk",
zuilen de postadministraties van Neder
land, Suriname en de Nederlandse Antillen
een speciale zegel zonder toeslag uitgeven.
De verkoop van dit zegel zal in Nederland
op 15 December beginnen. De zegels zijn
ontworpen door S. L. Hartz te Haarlem en
uitgevoerd in koperdiepdruk; ieder in één
kleur. Ze geven de beeldenaar van Konin
gin Juliana weer, geplaatst in een ovaal.
Om het ovaal is een randschrift aange
bracht: „Nederland, Nederlandse Antillen,
Suriname", waarbij telkens de naam van
het land van uitgifte bovenaan staat. In
de kop van de zegel staat „Statuut voor
het Koninkrijk" en onderaan de ivaarde-
aanduiding en de datum XV-MDCCCCLIV
-XII. De waarden en kleuren zijn: Neder
land: 10 cent, rood; Nederlandse Antillen
7\'z cent, Olijfgroen; Suriname 714 cent,
Purper. De zegels zijn gedrukt bij Joh.
Enschedé Zonen te Haarlem en worden
gedurende één maand uitgegeven.
DUBLIN (Van een A.N.P.-verslaggever)
Vandaag was de Kings Inns te Dublin
leeg. Deze Zaterdag werd door het inter
nationale hof, dat nu al elf dagen lang de
ramp met de KLM-Superconstellation
„Triton" onderzoekt, benut om de plaats
van het ongeluk zelf in ogenschouw te
nemen: het vliegveld Shannon, de rivier de
Shannon, en de overblijfselen van de
„Triton" zelf. Hel onderzoek zal Maandag
worden hervat en zal vermoedelijk in de
loop van de volgende week gesloten wor
den. De uitspraak wordt pas volgend jaar
verwacht.
Vrijdag zijn technische beschouwingen
de hoofdschotel van het onderzoek geweest.
Twee luchtvaartexperts werden gehoord:
de Ier G. B. Probert, luchtvaartingenieur
van het Iers departement van Industrie en
Handel, en de Nederlander ir. F. E. Dou-
wes Dekker, ingenieur bij het Nationaal
Luchtvaartlaboratorium te Amsterdam.
Eeiden verstrekten inlichtingen over proef
vluchten, die na de ramp met andere
Super-Constellations van de KLM op de
luchthaven Shannon zijn gemaakt. Drie
verschillende piloten hadden met deze toe
stellen starts en landingen uitgevoerd. Op
de vloer van de cockpit had men gemaks
halve door een camera de reacties van alle
instrumenten laten vastliggen. Met behulp
van deze opnamen was precies nagegaan,
welke snelheid een Super-Connie bij be
paalde stijging van de machine kan be
reiken en over welke afstanden.
Hoewel niet met zoveel woorden ge
zegd, deed zich daarbij vandaag weer
het vermoeden voor, dat de „Triton"
op zijn laatste vlucht nimmer een
hoogte van 250 voet bereikt heeft, het
geen de bemanning verklaart op de
hoogtemeter te hebben afgelezen, dan
wel dat het toestel niet de snelheid
van 160 knopen heeft kunnen bereiken
bij de door de bemanning vermelde
klimsnelheid over de korte afstand, die
de machine na de start heeft afgelegd,
vóór zij het water raakte.
Volgens getuige Probert lag het wrak
13.800 voet van het begin van de startbaan
af. De proefvluchten met de andere Super-
Connies hadden volgens deze getuige dui
delijk gemaakt, dat de horizontale afstand,
die de „Triton" nodig zou hebben gehad
om een snelheid van 160 knopen te berei
ken 14.300 voet zou moeten zijn geweest.
Een Super-Connie kan pas een snelheid
van 160 knopen bereikt hebben op een
plaats, die verder van de startbaan ver
wijderd is dan de plek waar de propellers
van de „Triton"-motoren zijn teruggevon
den, zei hij.
Getuige F. E. Douwes Dekker had een
uitvoerig rapport van het Nationaal Lucht
vaartlaboratorium meegebracht, waarin ge
ografische tekeningen voorkwamen. Op
één daarvan zag men de lijn, die een Su
per-Constellation bij een proefvlucht heeft
gemaakt tot 500 voet omhooggaan. Er
onder was een slechts vaag bollende lijn
getekend, die op zijn hoogste punt 70 voet
bereikte en toen weer naar beneden ging.
(Van onze correspondent te Parijs)
Om kwart voor zes vanmorgen werd de
uitslag bekend van de stemming over de
Noord-Afrikaanse politiek in het Franse
parlement. Een uitslag van 294 tegen 265.
waarmede de meerderheid van de regering,
die de laatste keer bij de discussies over
het lekken-schandaal nog veertig stemmen
bedroeg, tot 29 is verminderd. Dit niette
min nog positieve resultaat mag men toe
schrijven aan Mendès-France, die na mi
nister Mitterrand, die voor Algerije verant
woordelijk is, en Fouchet, tot wiens depar
tement Marokko en Tunesië behoren, een
magistrale rede heeft gehouden, waarin hij
het probleem van de Franse betrekkingen
met Noord-Afrika met grote helderheid in
historisch verband plaatste.
Hij antwoordde uitvoerig de oppositie
van conservatieven en rooms-katholieken,
die zich, met uitzondering van oud-pre
mier René Mayer, over het algemeen weer
niet van haar loyaalste zijde had getoond.
Mij wordt verweten, zo riep Mendès-Fran
ce uit, dat ik de Franse rechten zou schen
den. Dat verwijt is ongegrond en onrecht
vaardig. Maar hoe zouden wij kunnen ver
geten dat tien Achtereenvolgende Franse
regeringen Marokko en vooral Tunesië
binnenlandse autonomie hadden toegezegd.
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft ingesteld een Rijks
commissie van advies inzake toneel voor
de jeugd. In deze commissie zijn be
noemd als leden: Johan de Meester te
Amsterdam (voorzitter), Ben Albach te
Amsterdam, H. Leopold te Amersfoort, dr.
N. C. A. Perquin te Nijmegen, H. P. Plan-
tenga te 's-Gravenhage, P. Post te Naar-
den, P. J. W. Steinz te Rotterdam en als
secertaris H. J. Michaël te 's-Gravenhage.
Het voornaamste onderscheid tussen mij
en mijn voorgangers is, dat ik een begin
maak met de inlossing van hun beloften.
Ik ben van oordeel dat Frankrijk zijn
woord gestand moet doen. En wanneer er
nu van een betere verstandhouding mag
worden gesproken, dan is die vooral toe te
schrijven aan een begin van vertrouwen,
dat wij hebben hersteld. De premier wees
er op dat in de onderhandelingen van
Franse kant nauwkeurig was aangegeven
hoe ver men zou willen gaan. Van onaf
hankelijkheid zou geen sprake kunnen zijn.
De verdediging en de binnenlandse veilig
heid moet in Franse handen blijven. Som
mige politie-diensten kunnen in Tunesië
echter mettertijd aan de inwoners worden
overgedragen.
Mendès-France nam ook nadrukkelijk de
gouverneur-generaal in Tunesië, generaal
Boyer de la Tour, in bescherming, die door
de conservatef Montel scherp was aange
vallen Het is aan deze grote militair en
grote diplomaat te danken, dat de opera
tic tegen de Fellagha's met een minimum
verlies aan bloed tot een goed einde is ge
bracht. Er zijn geweren, mitrailleurs en
100.000 kogels ingeleverd en voorlopig is
het gevaar van een nieuwe gewapende op
stand afgewend. De aanslager. in geheel
Noord-Afrika zijn sterk afgenomen.
Hoe fel en persoonlijk ook de tegenstan
ders van de regering soms zijn opgetreden,
in zeker opzicht kon men niettemin van
een offensief met losse flodders spreken.
Men had bij voorbaat besloten de regering
niet dodelijk te treffen. En daarom was de
uitslag van de stemming geen verrassing.
Door de vrijheid, die de parlementsleden is
gelaten hun uitgebrachte stem naderhand
te herstellen, kan de Kamer met' bijna ma
thematische nauwkeurigheid haar steun
aldus doseren, dat een val net wordt voor
komen, maar de autoriteit van de premier
niettemin zichtbaar wordt aangetast. Van
die techniek heeft men weer een kunstig,
zij het weinig verheffend voorbeeld mogen
beleven.
Daarbij stond gedrukt: vermoedelijke
vlucht van „Triton".
Tegen het rapport zelf kantte de raads
man van de KLM, mr. McGonical, zich niet,
v/el echter ten sterkste tegen deze laatste
veronderstelling van het Nationaal Lucht
vaartlaboratorium, die volgens hem uit de
lucht gegrepen was. De veronderstelling
was niet gebaseerd op enig bewijsmateriaal
of op verklaringen van getuigen en be
hoorde daarom volgens de heer McGonical
niet aan het hof te worden voorgelegd.
Menselijk gevoel
De heer Douwes Dekker roerde tenslotte
nog een geheel ander punt aan, waarbij hij
er tegen waakte de indruk te wekken als
zou hij daarbij op Viruly doelen. Hij spraK
over het „menselijke gevoel", waaraan een
piloot die een vliegtuig de lucht intrekt,
zich niet kan onttrekken.
Toen de luchtvaart nog in de kinder
schoenen stond, vlogen piloten voor een
groot deel op hun gevoel. Thans moet voor-
ai bij nachtvluchten het starten geschieden
met het oog gericht op de instrumenten.
Dat geschiedt ook, maar dat neemt niet
weg, zo zei getuige, dat iedere inzittende
van een vliegtuig, dus ook de piloot, de
aantrekkingskracht van de aarde, zittend
in zijn stoel, voelt. Hij wordt achteruit ge
drukt tegen de stoelleuning, wanneer het
toestel zijn aanloop neemt. „De richting
van de totale krachten, die op een piloot
inwerken, kunnen zijn beslissingen belang
rijk beïnvloeden. Iedereen voelt, of hij
achterover in zijn stoel zit of voorover.
Maar bij een versnelde vlucht kan men uit
die gevoelens niet altijd de juiste conclusie
trekken, in het bijzonder bij een start.
Eerst wordt men door de zeer grote ver
snelling op de grond, de steeds toenemende
vaart van de machine, in zijn stoel terug
gedrukt, dan komt het toestel los en
dezelfde krachten houden enigszins aan.
Indien men zeer snel omhoog gaat, dan be
reikt men een toestand, waarbij men niet
zo snel meer vooruit gaat als omhoog.
Vliegt de machine na de start niet schuin
omhoog, maar horizontaal, dan houdt men
de versnelling in vooruitgaan. Het effect
op hen, die in de stoelen zitten, blijft voor
het gevoel hetzelfde.
„Kunt u het hof een idee geven van de
oorzaak van het ongeluk?", werd de heer
Douwes Dekker tenslotte gevraagd.
Hij dacht dertig seconden na en ant
woordde toen: „Nee, ik weet niet voldoende
van alle feiten af om me verantwoord te
gevoelen, indien ik hier een persoonlijke
opinie ten beste zou geven."
Het Comité Vluchtelingenhulp 1954 heeft
Vrijdag 35.000 gulden ontvangen. In totaal
is nu 2.148.000 gulden bijeengebracht.
ADVERTENTIE
Artikel 25 van de Wegenverkeerswet
geeft enkele algemene gedragsregels: Men
mag de vrijheid van het Verkeer niet zon
der noodzaak belemmeren; men mag de
veiligheid op de weg niet in gevaar bren
gen; evenmin mag men zich zodanig ge
dragen, dat redelijkerwijze is aan te ne
men, dat de veiligheid op de weg in ge
vaar kan worden gebracht. Deze alge
mene verbodsbepalingen mogen nimmer
overtreden worden. Er kunnen zich zo
veel verkeersomstandigheden voordoen,
dat het voor de wetgever niet mogelijk is
voor elk geval een aparte verkeersregel te
geven. In een bepaalde situatie kan het
zelfs noodzakelijk zijn, dat men van een
bijzonder verkeersvoorschrift van het
Wegenverkeersreglement afwijkt ten ein
de niet in conflict te komen met artikel 25
van de Wegenverkeerswet. Ter illustratie
een voorbeeld:
Een automobilist stopte
voor een rood verkeers
licht. Een troep school
kinderen was bezig de
weg over te steken en
daarmede nog niet ge
reed,, toen het verkeers
licht voor de automobi
list op groen sprong.
Deze achtte zich toen gerechtigd door te
rijden. Luid signalen gevend reed hij
dwars door de uiteen stuivende kinderen.
De autobomilist werd in hoger beroep
door de rechtbank te Haarlem veroor
deeld tot een geldboete van 300,met
ontzegging van de bevoegdheid om motor
rijtuigen te besturen voor de tijd van één
jaar. De automobilist wendde zich tot de
Hoge Raad, maar ook deze besliste, dat de
gedraging van de automobilist het ver
keer in gevaar kon brengen.
