MENG
Dodenherdenking op de Dam
van het Veteranenlegioen
Op macht beluste coalitie
dicteert Suriname's regering
PANDA EN DE SPOKEN-MEESTER
MASSA
Wereldnieuws
Nieuwe actie om de Javaanse
bevolkingsgroep er onder te houden
Gaat U verhuizen
F. Damiaans&Zn
De radio geeft Woensdag
Kranslegging bij urn
KENNEMER KLUIT
TocU ió l\et
zo
K.
DINSDAG 28 DECEMBER 1954
2
[ndianen doen Amerikaanse
staat een proces aan
KNAC pleit voor langer
licht op de wegen
Bevrijdt U
De aanvaring tussen
„Oranje" en „Ruys"
Schenking pensioenfonds
van tonelisten
Engeland verkoopt oude
voorraad Nederlandse
condensmelk
Ruim 2.59 millioen
voor ontheemden
Kerkelijk Nieuws
Proces-verbaal tegen
zangers in. Kerstnacht
Tito's plaatsvervanger
leest Djilas de les
maar een
speciaal bereide
Meer over
trillingen
(Van onze correspondent in Paramaribo
De Indonesische bevolkingsgroep, in de
wandeling Javanen genoemd, staat in
Suriname in het centrum van de belang
stelling. Enige jaren geleden moesten door
de uittreding van Indonesië uit het rijk, de
in Suriname wonende Indonesiërs kiezen
tussen de aanvaarding van het Nederlan
derschap of het er blijven wonen als Indo
nesiër, dus formeel als vreemdeling. Om
dat de bedoelde procedure nogal ingewik
keld was, maar vooral omdat de Javanen
toen vol waren van gedachten aan hun
eigen, vrije land, en zij daarbij in beroe
ring waren gebracht door een actie om
naar het vaderland terug te keren, bleef
de overgrote massa Indonesiër.
Dit impliceerde echter, dat zij uitgeslo
ten waren van het kiesrecht in Suriname.
Nu de algemene verkiezingen voor het
nieuwe statencollege beginnen te naderen,
gaat men echter inzien dat het toch wel
onbillijk en ook ongewenst is, om. een
groep, die ongeveer 20 procent van de
totale bevolking omvat, uit te sluiten van
elke invloed op het landsbestuur.
Bij de besprekingen over het Statuut
voor het Koninkrijk nieuwe stijl in Den
Haag kwam indertijd ook deze kwestie aan
de orde, en het resultaat was, dat minister
Donker een wetsontwerp indiende, waar
bij voor de Javanen in Suriname alsnog
de gelegenheid werd geopend om door een
hoogst eenvoudige, snelle en kosteloze pro
cedure het Nederlanderschap en daarmede
het kiesrecht te verkrijgen.
Die wet werd in recórdtij d door de Sta-
ten-Generaal in Nederland aangenomen en
Suriname betoonde zich hoogst voldaan en
bedankte de minister. De verenigde Hin-
doestaanse partij zag zich echter door deze
maatregel in de eerste plaats de zekere
kans ontnomen.om de twee statenzetels in
het Commewijne-district, welke thans door
Javanen worden bezet, te verwerven.
Maar bovendien voelt zij de vrees, dat in
het Saramacca-district de beide, thans door
haar bezette, zetels door de aanstaande
deelneming van een toenemend aantal Ja
vanen voor haar teloor zullen gaan. Om
althans dit ernstige verlies te voorkomen
sloot zij een overeenkomst met de militan
te groep van de Nationale Partij Suriname
en kwam men tot een amendement om de
kieskring Saramacca samen te voegen met
twee andere kieskringen, ieder met één
zetel en een overwegende Hindoestaanse
meerderheid, waardoor deze partij in ver
band met het vigerende stelsel vrijwel ver
zekerd is van alle vier zetels. Deze samen
gevoegde kieskringen hebben vrijwel geen
samenhang. De gehele maatregel is vol
komen willekeurig en dient uitsluitend om
de thans heersende coalitie aan de macht
te houden.
Protest van minderheid
Door de niet bij deze coalitie aangeslo
ten staten-leden is hiertegen stelling ge
nomen in uiterst scherpe bewoordingen. Zij
vormen echter slechts een minderheid. De
ADVERTENTIE
Hoewel ons vakkundige personeel borg
staat voor een goede verhuizing heb
ben wij toch tijdens het transport een
verzekering voor Uw huis en Uw huis
raad.
Loop daarom geen risico, maar neem
voor Uw verhuizing een goede ver
huizer.
Vraag ons een offerte.
ZIJLVEST 41 - HAARLEM
Telefoon 12456 - 14155 - 22279
Verhuis- en emballeerbedrijf
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.45 'n Woord voor de dag.
8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 9.00
Voor de zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.40
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Platen. 11.15
De Citadel, hoorspel. 12.15 Platen. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Vo
caal ensemble. 12.53 Platen of actualiteiten.
13.00 Nieuws. 13.15 Protestants Interkerkelijk
Thuisfront. 13.20 Platen. 14.00 Oratorium
vereniging, Gelders orkest cn solist. 15.50
Platen. 16.00 Voor de jeugd. 17.20 Platen of
actualiteiten. 17.30 Orgelspel. 18.00 Koor
concert. 18.20 Platen. 18.33 Cello en orgel.
18.45 Spectrum van 'het Christelijk Organi
satie- en Verenigingsleven. 19.00 Nieuws en
weerbericht. 19.10 Muzikale causerie. 19.30
Buitenlands overzicht. 19.50 Platen. 20.00
Radiokrant. 20.20 Omroeporkest en solist.
21.05 Waarom Christelijk Nationaal?, cause
rie. 21.25 Platen. 21.55 Omzwervingen op
Formosa. 22.10 Kerkconcert. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen. 23.30
Man en vrouw, causerie. 23.4524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.45 Even opkrikken. 7.50 Platen.
8.00 Nieuws. 8.18 Orgel. 8.50 Voor de huis
vrouw. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10
Platen. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor de
vrouw. 11.00 Platen. 12.00 Accordeonorkest
en solist. 12.30 Land- en tuinbouwmedede
lingen. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Piano
duo. 13.00 Nieuws. 13.15 Tentoonstellings
agenda. 13.18 Dansmuziek. 13.50 Platen. 14,00
Medische kroniek. 14.10 Platen. 14.30 Voor de
jeugd. 16.00 Voor de zieken. 16.30 Voor de
jeugd. 16.50 Platena 17.15 Populaire muziek.
17.50 Regeringsuitzending: Rijksdelen over
zee: Papoease begrippen. 18.00 Nieuws. 18.15
Commentaar. 18.20 Platen. 18.30 Actualiteiten.
18.40 Instrumentaal kwintet. 19.00 Voor de
jeugd. 19J0 Wat wil de Nederlandse Consu
mentenbond?, causerie. 19.30 Voor de jeugd.
20.00 Nieuws. 20.05 Politiek commentaar.
20.15 Gevarieerd programmaa voor de mili
tairen. 20.50 Onze oude Dundas, hoorspel.
21.40 Promenade-orkest en solist. 22.15
Ruimtevaart, causerie. 22.30 Lichte muziek.
23.00 Nieuws. 23.15 Socialistisch nieuws in
Esperanto. 23.20 Orgel. 23.4024.00 Platen.
TELEVISIE (N.T.S.)
18.5819.30 Bezoek aan het Erasmus Huis
te Anderlecht bij Brussel (relais v. Brussel).
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 en
12.56 Platen. 13.D0 Nieuws. 13.15, 14.00 en
15.40 Platen. 16.15 Orkestconcert 17.00
Nieuws. 17.10 Platen. 17.50 Boekbespreking
18.00 Pianorecital. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Volkszang. 20.00 Hoor
spel. 20.50 21.15 en 21.45 Platen. 22.00 Nieuws.
22.15 en 22.45 Platen. 22.5523.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Feiten van de dag.
Vraaggesprek met onze luisteraars. Vrijbui
ters radiodagboek. (Op 224 m.).
pers is vrijwel unaniem in haar afkeuring
van deze handelwijze en vier politieke
partijen drongen bij de landsregering aan
om het amendement niet te aanvaarden.
Deze regering, bij monde van de waar
nemend premier (de premier was in ver
band met de plechtige afkondiging van het
Statuut naar Nederland) stribbelde bij de
debatten over het amendement wel tegen
met argumenten van „tijdnood" en „ad
ministratieve moeilijkheden", doch hield
zich principieel op de vlakte. Men is hier
er wel aan gewend geraakt, dat deze re
gering vrijwel klakkeloos doet wat de op
permachtige „coalitie" wil en deze laatste
heeft duidelijk doen horen, dat de rege
ring ook in dit geval heeft te kiezen tussen
accepteren of heengaan. En heengaan zal
alléén een ander ministerie brengen, dat
door dezelfde groep in het zadel gebracht,
dit amendement wel overneemt.
De dag tevoren hadden de staten, of
beter de „coalitie" nog een andere stunt
uitgehaald. De „wet-Donker" stelt aan de
aanvaarding van het Nederlanderschap
door de Indonesiërs slechts twee voorwaar
den: de bereidverklaring van de aanvrager
en goed gedrag.
Bij de verordening tot uitvoering van
deze wet verzon de coalitie echter een
amendement met een derde voorwaarde
en wel dat de Javaan verklaart geen prijs
meer te stellen op Indonesiërschap, zulks
uiteraard om de meestal weinig ontwik
kelde Javaan kopschuw te maken.
Ondanks dit intussen aangenomen
amendement lijkt de animo van de Ja
vanen om Nederlander te worden en daar
mee het kiesrecht te krijgen, wel bevre
digend. Hieraan zal wel niet vreemd zijn
dat de berichten over de eerste groep van
duizend, die naar Indonesië repatriëerde,
verre van opwekkend zijn, zoals te ver
wachten was. Deze groep enthousiaste va
derlanders moet zich, als Javanen in het
grote Sumatra, onder zeer primitieve om
standigheden en met weinig contact met
het stamland, wel diep teleurgesteld
voelen.
Intussen heeft de coalitie haar streven
om bij de aanstaande verkiezingen zo min
mogelijk last van de Javanen te hebben
wel op handige wijze tot uiting gebracht en
met belangstelling wordt tegemoet gezien
hoe de daardoor ontstane impasse zal
worden opgelost.
Onvervreemdbaar recht op eiland
Utica, (United Press) De opperhoofden
van de St. Regis-stam der Mohawk-India-
nen gaan volgende maand op het ..oorlogs
pad'' tegen de staat en zij hopen een buit
van 33.800.000 dollar te veroveren.
Zij eisen dit geld van de staat, daar zij
menen te kunnen bewijzen, dat zij een
„onvervreemdbaar recht" hebben op het
Barnhart-eiland in de St. Laurensrivier. Dit
eiland ligt in een gebied, waar men bezig
is een grote hydro-electrische centrale te
bouwen. De eis van de St. Regis-stam zal
volgend jaar behandeld worden door de
„State Court of Claims".
De drie opperhoofden Norman Tarbell,
Hubert Garrow en Andrew Bero die de
zaak in November aanhangig hebben ge
maakt, beschuldigen de staat ervan het
eiland blijvend in bezit genomen te hebben.
Zij wijzen er op. dat het eiland de stam
toebehoort en dat dit recht nog steeds
geldend is. Do St. Regis-stam bezat dit
eiland reeds toen de Britten nog de macht
in het land hadden, hierin is ook geen ver
andering gekomen, door het verdrag van
Gent uit 1814, waarbij het gebied door de
Britten werd overgedragen, aldus staat in
hun uiteenzetting te lezen.
De Kon, Ned. Automobiel Club heeft
zich tot de directeur-generaal van de
rijkswaterstaat gewend met het verzoek te
bevorderen dat de lantaarns op de van een
verlichting voorziene rijkswegen 's nachts
langer blijven branden. De intensiteit van
het verkeer, welke ook na middernacht nog
groot is, rechtvaardigt naar de mening van
de K.N.A.C. het verzoek de verlichting niet
om 12 uur 's avonds uit te schakelen of op
halve kracht te laten branden zoals thans
geschiedt.
Ook bij zware mist verdient het naar
het oordeel van de automobielclub aanbe
veling de verlichting volledig te laten
branden.
ADVERTENTIE
n rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen. Neemt daarvoor regelmatig
Togal, het middel bij uitnemendheid, dat baat
waar andere falen. Togal zuivert door de
nieren en is onschadelijk voor hart en maag.
Bij apoth. en drog. 0.95, 2.40 en 8.88.
Arbitrale uitspraak
over schaderegeling
De directie der n.v. Stoomvaart Maat
schappij Nederland en de directie van de
Koninklijke Rotterdamsche Lloyd n.v. heb
ben indertijd besloten in overleg met hun
assauradeuren de vaststelling van de aan
sprakelijkheid van elk der maatschappijen
voor de totale schade, welke het gevolg is
geweest van de aanvaring tussen het ms.
Oranje en het ms. Willem Ruys op te dra
gen aan een door beide partijen benoemde
arbiter in Londen. Deze arbiter heeft thans
uitspraak gedaan en daarbij het aandeel
der n.v. Stoomvaart Maatschappij Neder
land vastgesteld op drie vijfde en het
aandeel van de Koninklijke Rotterdamsche
Lloyd n.v. op twee vijfde.
Deze uitspraak is bindend voor beide
partijen.
B. en W. van Amsterdam hebben de ge
meenteraad het voorstel gedaan de ver-
niiging „Het algemeen pensioenfonds van
Nederlandsohe Toneeliste.n" ten behoeve
van weduwen en wezen f 25.000 te schen
ken. Mits er ook nog een andere instel
ling of persoon is, die deze vereniging een
zelfde bedrag als schenking afstaat.
De gemeente was met dit voorstel ech
ter niet de eerste. Tevoren had ter gele
genheid van de viering van het zestigja
rig bestaan van de Amsterdamse stads
schouwburg iemand, die onbekend wenst
te blijven, toegezegd f 25.000 aan de ver
eniging te zullen geven onder voorwaarde,
dat de gemeente een gelijk bedrag voor
hetzelfde doel ter beschikking zou stellen.
Minister Mansholt is
het er niet mee eens
Op vragen van het Tweede Kamerlid de
heer C. van den Heuvel over de verkoop
door het Engelse ministerie van Voedsel
voorziening van_ geïmporteerde Neder
landse gecondenseerde melk heeft minister
Mansholt, onder meer geantwoord dat het
Engelse ministerie van Voedselvoorziening
2200 ton gecondenseerde melk in blik in de
loop van 1953 in Nederland heeft aange
kocht.
In October ging het Engelse ministerie
ertoe over een gedeelte van de voorraden
aan de handel aan te bieden voor afzet
buiten Engeland. De prijzen waren zeer
laag. Wegens de lange tijd van opslag kon
geen garantie voor houdbaarheid of kwa
liteit worden gegeven. De oorspronkelijke
leveranciers zouden in de gelegenheid
worden gesteld om de partijen van eigen
merk terug te kopen, alvorens verkoop aan
anderen zou geschieden.
De minister is van oordeel, dat aan de
afzet van deze voorraden ernstige nadelen
voor de Nederlandse condens-industrie
verbonden zijn, vooral indien verkoop op
de wereldmarkt onder de oorspronkelijke
merken zou plaats vinden.
Met het oog hierop heeft de Neder
landse landbouwattaché te Londen con
tact gezocht met -het Engelse ministerie
van Voedselvoorziening om te pogen in
ieder geval de verkoop onder de Neder
landse merken te verhinderen. Tevens is
aan de Nederlandse attaché te Washington
opgedragen om bij de commissie voor de
afzet van surplusgoederen van de Voed
sel- en Landbouworganisaties van de
U.N.O. tegen deze verkoopactie bezwaar te
maken.
Het Comité Vluchtelingenhulp 1954, giro
5100 Den Haag, heeft opnieuw 51.000 gul
den ontvangen. De stand van de actie voor
de vluchtelingen in Oostenrijk en Grieken
land is daarmee geworden 2.595.000 gulden.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Koudekerke J. H. J. Hoff
man te Baardwijk.
Aangenomen naar Oudshoorn G. Cadée
te Haaksbergen.
Vrye Herv. Gem.
Bedankt voor Aalburg T. Wekker te
IJsselmuiden (nad, besl.).
Geref. Kerken
Tweetal te Overschie (2epred.pl.) J. v. d.
Berg te Ermelo en W. v. d .Kolk te Beilen.
Beroepen te Oude en Nieuwe Bildtzijl W.
J. v. Otterlo te Kralingen; te Giessen Oud
en Niëuwkerk D. H. Borgers, cand. te
Utrecht.
Bedankt voor Eindhoven (4e pred.pl.)
P. Riemersma te Drachten; voor Ferwerd
Joh. Heule te Edam.
Geref. Gemeenten
Tweetal te Boskoop F. J. Dieleman te
Yerseke en J. W. Kersten te Genemuiden;
te Werkendam H. v. Gildt te Dirksland en
M. Blok te Rotterdam-C.
Bedankt voor Meliskwerke en voor Pas
saio (V.St.) J. W. Kersten te Genemuiden.
Na de kranslegging bij het Nationale Monument op de Dam bij de herdenking van
de gevallenen in Indonesië door het Veteranenlegioen, zette de stoet zich in bewe
ging voor het houden van een défilé met de drumband van de
Afdeling Amsterdam voorop.
stoord zullen worden" zo besloot de pre
dikant zijn herdenkingswoord.
De genodigden, deelnemers en nabe
staanden begaven zich daarna in een stoet,
voorafgegaan door een in tropen-battle-
dress gestoken vaandelwacht van het Ve
teranen Legioen, naar de Dam. Bij het na
tionaal monument en de vlaggemast stond
een erewacht van legionnairs opgesteld.
Toen de kop van de stoet op het plein aan
kwam klonk uit luidsprekers „Wilt heden
nu treden". Na namens het V.L.N. een
krans aan de voet van de Indonesische
urn te hebben gelegd, sprak de algemeen
voorzitter, de heer B. H. J. Doppen, een
kort woord: „Zij, die wij herdenken, heb
ben de goede strijd gestreden. Voor vrede,
vrijheid en recht gaven zij hun leven". Zich
daarna „over de hoofden der aanwezigen
tot de regering richtend" deed spreker het
verzoek ook hen te herdenken. „Ook zij
zijn voor u gevallen. Zij stierven in uw
opdracht".
Vervolgens werd de taptoe geblazen, ge
volgd door een minuut stilte, die werd af
gesloten met het Wilhelmus. Diverse de
putaties legden kransen neer, onder meer
een delegatie van de republiek Zuid-Mo-
lukken.
Ter nagedachtenis aan de gesneuvelde
militairen van zee-, land- en luchtmacht
in het voormalige Nederlands-Indië in de
jaren 19451950 zijn Maandagmiddag (op
27 December 1949 werd de souvereiniteit
aan Indonesië overgedragen) in Amster
dam door het Veteranen Legioen Neder
land een herdenkingsdienst in. de Oude
Lutherse Kerk aan het Spui en een korte
plechtigheid bij het voorlopig nationaal
monument op de Dam gehouden, waarvoor
grote belangstelling bestond. Pater P. J.
van Waterschoot leger-aalmoezenier te
Wezep, zeide in zijn toespraak in de kerk
onder meer: „Wij Nederlanders zijn in het
algemeen niet groot in waardering en er
kenning van vaderlandsliefde. Onze oor
logsvrijwilligers in Indonesië en onze Ko-
rea-strijders worden als avonturiers be
schouwd. Er is wat groots verricht, zowel
in Nederland in de bezettingsjaren als na
1945 in Indië. Er is gestreden voor hoge
idealen en een betere wereld. Deze doden
in Indië worden vergeten door de over
heid, dezelfde die hen tot de strijd riep en
zelfs in zekere zin de dood indreef", aldus
spreker.
Vervolgens sprak ds. J. van den Blink,
vlootpredikant te Amsterdam. Sprekende
over de herdenking zei de predikant onder
meer, dat hij deze zag als' een familie
apartje naast de officiële dodenherdenking.
De resultaten van de strijd in Indonesië
zijn naar hij zeide op zijn zachtst gezegd:
zeer dubieus geworden. Wij moeten niet te
veel achterom zien, maar ook vooruit. Mo
gen wij bij deze herdenking der doden de
wens uitspreken dat in die brandende we
reld van het Oosten hun graven niet ver-
Sinds jaren bestaat te Nijverdal de ge
woonte, dat in de Kerstnacht en tijdens de
Kerstdagen zangkoren van de kerken, van
het Leger des Heils en ook de muziekver
eniging „Advendo" Kerstliederen zingdn
en spelen, onder meer bij zieken en bejaar
den. Tot nu toe heeft de burgemeester van
Hellendoorn, waaronder Nijverdal behoort,
steeds toestemming hiervoor verleend. Met
het oog op de nieuwe Zondagswet kon de
burgemeester deze toestemming dit jaar
niet geven. De koren legden zich hierbij
neer, behalve het uit ongeveer 50 personen
bestaande zangkoor der Vrije Evangelische
Gemeente, dat in de nacht van Eerste op
Tweede Kerstdag bij zieken ging zingen.
De gemeente-politie van Nijverdal heeft
toen direct proces-verbaal opgemaakt,
waarna het zingen werd gestaakt.
De openluchtsamenkomsten, die vanwege
het Leger des Heils elke Zondagavond te
Nijverdal worden gehouden, zijn toegelaten.
Bij deze samenkomsten wordt ook gezon
gen.
SER A JE WO (Reuter) De plaatsver
vangende president van Joegoslavië, Kar-
delj, heeft de afgezette communistische lei
der Djilas en zijn vriend Dedijer er van be
schuldigd de Joegoslavische democratie te
chknteren en hun diensten aan het buiten
land aan te bieden. Kardelj viel beiden he
vig aan op een congres van de Bosnische
partij te Serajewo.
Dedijer is nog altijd lid van het partij
bestuur, ofschoon hij Djilas verdedigde,
toen deze in Januari uit de partij werd ge
zet. Djilas heeft in een verklaring tot de
buitenlandse pers gepleit voor oprichting
van een sociaal-democratische oppositie
partij. Dedijer heeft de buitenlandse pers
gedeeld, dat hij voor de commissie van toe
zicht van de partij was gedaagd, omdat hij
nog banden met Djilas onderhoudt.
ADVERTENTIE
A*-"
Is geen
product
MARCARINE
Voor H. H. Detaillisten
Fa. DE RUYTER EN GROOT
Meeresteinstraat 19 - Beverwijk - Tel. 3562
Vrijgelaten. Ricardo Balbin, leider van de
Argentijnse radicale (oppositie-) partij,
die eerste Kerstdag te Eva Perón bij
een bezoek aan zijn zoon, die in 'de ge
vangenis zit, was gearresteerd „wegens
minachting van de president", is na 48
uur op vrije voeten gesteld.
Overstromingen. Smeltwater heeft ver
scheidene rivieren in West-Duitsland
buiten haar oevers doen treden. De
scheepvaart op de Weser en de Neckar
is gestremd. Ook de Rijn, de Ruhr en de
Wupper zijn op meer dan één plaats
buiten hun oevers getreden.
Radar fout? Het onderzoek naar de ramp
met de Stratocruiser op Prest wiek duurt
voort. Men gaat thans na of de radar
installatie het toestel een foutieve aan
wijzing kan hebben gegeven, aangezien,
de sporen van het landingsgestel in de
modder buiten de landingsbaan staan.
Wrang. Een aantal jonge Duitsers heeft
een aanmeldingsbiljet voor de militaire
dienst ontvangen. De jongelui dienden
zich te melden bij de barakken van de
begraafplaats te Frankfurt. De politie
neemt aan dat het hier een grap van de
communisten betreft,die de West-Duitse
jeugd bang wil maken voor een weder
opleving van het militarisme.
Zonderling. Gezaghebbende Westelijke
kringen in Wenen hebben gezegd dat
er enige redenen zijn om aan te nemen
dat het Amerikaanse echtpaar Field
tijdens zijn gevangenschap van vijf jaar
voor de communisten gewerkt heeft.
Deze kringen zeiden dat nooit geheel
bewezen is dat de Fields vijf jaar in de
gevangenis hebben doorgebracht. Na
hun „vrijlating" bleken zij op de hoogte
van de gang van zaken in de wereld.
Best. In 1948 werd1 per inwoner in België
133 liter bier gedronken. In Frankrijk
20, in Engeland 61, in de Verenigde
Staten 67 en in Nederland 13.6. België
telde in 1948 po iedere 102 inwoners,
Engeland op iedere 430 inwoners,Frank
rijk op iedere 86 inwoners een café. In
1947 dronken de Belgen in totaal 1 mil
liard 259.534.700 liter bier, ter waarde
van 15 milliard francs.
Overtroffen. Radio-Moskou heeft meege
deeld, dat Kazakhstan in Zuid-Rusland
meer hectares koren verbouwt dan de
Oekraine, vanouds het Russische land
bouwcentrum, dank zij de actie om meer
woeste en braakliggende gronden in
cultuur te brengen.
Afbraak. De Egyptische minister van ste
delijke en landelijke zaken, Abdel Latif
Boghadi, heeft bekend gemaakt, dat
het oude dorpje Lux or zal worden af
gebroken om een methodisch onderzoek
naar de ruïnes van de grote tempels
van Luxor en Karmak mogelijk te
maken.
Slachtoffers. Prof. Paul Niehans, die de
Paus heeft behandeld met injecties met
levende cellen, zal binnenkort naar
Japan gaan. Hij werd, naar men ge
loofde, uitgenodigd om zijn geneeswijze
toe te passen op de slachtoffers van
radio-actieve straling.
Aardbevingen. Op de kleine Liparisohe
eilanden, ten Noorden van Sicilië, heb-
ben zich Maandagavond krachtige aard
bevingen voorgedaan. De meeste huizen
op Salina, een der groote eilanden, wer
den beschadigd. De bevingen hielden
elf uur aan.
Voorrang. De West-Duitse beambten die
belast zijn met de paspoortcontrole aan
de grens hebben opdracht gekregen
„snel, beleefd en tactvol" te zijn. Voor
rang dient gegeven te worden aan diplo
maten, Duitse parlementsleden, diplo
matieke koeriers, bejaarde en zieke per
sonen, aanstaande moeders, en reizigers
die treinverbindingen moeten halen.
Ontslagen. De rector van de universiteit
van Cordoba (Argentinië) heeft het
ontslag bekend gemaakt van 43 profes
soren en assistenten voornamelijk
van de theologische faculteit en docen
ten in de ethica. De ontslagen volgen op
de beschuldiging van president Perón,
dat kerkelijke hoogwaardigheidheids-
bekleders zich in de politiek mengen.
Sindsdien zijn godsdienstige processies
verboden, is echtscheiding wettelijk toe
gestaan en is het R.K. onderricht op
scholen beperkt.
Neutraliteit. Een speciale studiecommissie
heeft de basiskosten van Zwitserlands
politiek van gewapende neutraliteit
vastgesteld op 560 millioen Zwitserse
franken per jaar. Hieraan kan jaarlijks
100 millioen worden toegevoegd voor
aankoop van nieuwe wapens. De com
missie achtte handhaving van periodie
ke oefening van militairen van achttien
tot zestig jaar noodzakelijk, evenals een
luchtmacht van minstens 400 gevechts
vliegtuigen.
31. „En thans", sprak Joris, terwijl hij
het gezelschap naar de kelder bracht, „zal
ik u het grootste mysterie van het spook
slot Usher tonen. Ge zult ongetwijfeld het
verhaal kennen van de geest in de fles.
Maarwat is „de Geest in de fles" ver
geleken bij een kist vol geesten?" Dit
daaruit de stemmen, waar Panda in de
afgelopen nacht zo van was geschrokken.
„Maak open!", gierden, brulden en jam
merden de stemmen, laat ons vrij!!"
„Hoort ge?", zei Joris, „in deze kist bevin
den zich nu de geesten, die dit machtige
slot in EEN nacht voor mij bouwden".
zeggend, klopte hij op de geheimzinnige „Da's knap vlug", bromde de toerist, „ik
kist, die daar stond. Meteen weerklonken
zou best een stel van die handige geestjes
kunnen gebruiken. Maak die kist maar
eens open". „Nee, nee", zei Joris haastig,
„deze geesten zijn niet te koop. Maar als
u even meegaat, zal ik u een tweetal to
nen, die ik voor export heb bestemd". „Nu
gaat hij natuurlijk de geesten van Jollie-
pop en de belastinginspecteur verkopen",
dacht Panda, die dit gesprek had afgeluis
terd, „maar als hij dat probeert, krijgt hij
met mij te doen...".
U WEET hoe asdic werkt: door de
kwartskristallen van een oscillator worden
ultrasonore trillingen opgewekt, die zich
met een bepaalde snelheid in het zeewater
voortplanten. Treffen deze ultrasonore
golven een bepaald voorwerp in het water,
dan wordt een gedeelte van de energie
teruggekaatst, weer door de oscillator op
gevangen en omgezet in electrische ener
gie die, door een versterker hoorbaar ge
maakt, en op een recorder
aangetekend kan worden. Daar
de voortplantingssnelheid van
geluid in water bekend is, kan
uit de tijd die verlopen is tus
sen uitzending van het signaal
en de ontvangst van de echo,
berekend worden waar het
terugkaatsende voarwerp zich
bevindt. Met asdic kunnen dus onder
zeeërs, maar ook scholen vis en walvissen
worden opgespoord, terwijl tevens de zee
bodem kan worden gepeild.
Maar behalve bij asdic en echolood kun
nen ultrasonore golven op zee ook gebruikt
worden voor het overbrengen van mede
delingen. Indien men onder water door
middel van geluidsgolven mededelingen
wil overbrengen, kunnen hiervoor ultra
sonore trillingen als draaggolf worden ge
bruikt.
Ook voor het opsporen van fouten, zoals
scheuren of luchtblaasjes in materialen en
werkstukken zijn ultrasonore trillingen
geschikt. Maar hun toepassing gaat nog
veel verder, want de ultrasonore boor kan
kwarts en diamant doorboren, en de sol
deerbout die met deze trillingen werkt, is
geschikt om aluminium te solderen. Gas-
.J
sen kunnen door ultrasonore trillingen uit
gesmolten metalen worden gedreven en
roet en waterdamp kunnen er mee uit de
lucht worden neergeslagen. Vooral in ver
band met de vervuiling van de atmosfeer
in vele fabriekssteden, is deze laatste toe
passing hoogst belangrijk; de kosten zijn
echter hoog.
Maar nog steeds zijn we niet aan het
einde van de mogelijkheden die deze tover-
achtige trillingen ons bieden.
Het langzame verloop van
allerlei chemische reacties
kunnen met behulp van
ultrasonore trillingen wor
den versneld, zoals bijvoor
beeld het verouderen van
whisky. Voorts blijken stoffen
in water tot een hoge graad
van verdeling te worden gebracht, zodat
hiervan gebruik kan worden gemaakt voor
de vervaardiging van zeer fijnkorrelige
emulsies voor fotografische platen.
In de geneeskunde wordt de laatste ja
ren eveneens met ultrasonore golven ge-
experimenteerd, vooral in Duitsland, waar
de bruikbaarheid daarvan werd onder
zocht bij de behandeling van verschillende
ziekten, zoals jicht en rheumatiek.
Een belangrijk verschijnsel is tenslotte,
dat deze golven door hun geconcentreerde
energie bacterieën kunnen doden, en kleine
levende organismen verlammen en zelfs
verscheuren. Daardoor is het mogelijk op
deze wijze melk te pasteuriseren. Maar zo
eenvoudig als dit hier staat, is het natuur
lijk ook weer niet.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden). H. PéTILLON.
