UW nam nieuwe
met opgewektheid
huisvesting
in gebruik
neven
aan de redactl
Aanbod steeg in bouwbedrijf,
metaalnijverheid en landbouw
Goederenstation Haarlem kreeg
beschikking over dieseltractie
Sri
Baskische dansers
naar Haarlem
DINSDAG 11 JANUARI 1955
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
T oetssteen
E. Hugtenburg veertig
jaar bij de P.T.T.
Haarlemse politierechter
veroordeelde dienstbode
Filmmiddag van N.S. voor
Haarlemse huisvrouwen
Afscheidsvoorstelling
van Rika Hopper in
Minerva Theater
Die Spaerneghesellen voor
ouden van dagen
Daling in aanbod van
vrouwelijke werkkrachten
Onaanzienlijke locomotief
gehele dag in de weer
Overdracht Commando
garnizoenscommandant
Kamer uitgerookt
in de Koolsteeg
Ds. I. P. van der Waal
25 jaar predikant
Verkeerszondaar bracht
motorrijder ten val
Burgerlijke Stand
van Haarlem
Na de ingebruikneming van de nieuwe vertrekken van .de JJ.V.V. in het Proveniers
huis bleef men nog enige tijd bij een kopje en een genoegelijke kout bijeen.
Van links naar rechts: mevrouw Cremers-de Bruijn, mevrouw Van Nispen-Van
Wely, mevrouw Prinsen-de Jong en mevrouw Eickholz-de Wijs.
Staande: burgemeester Cremers.
Met een bijeenkomst, waaraan een fees
telijk tintje niet ontbrak, heeft de Haar
lemse afdeling van de Unie van Vrouwe
lijke Vrijwilligers Maandagmiddag haar
nieuwe home in he Proveniershuis betrok
ken. Van de dame.* die de U.V.V. bezielen
ontbrak er vrijwel geen één en belangstel
ling was er genoeg en waarlijk niet alleen
van vrouwelijke zijde alleen. Het maat
schappelijk werk in Haarlem was door
enige leden van het sterke geslacht al even
zeer vertegenwoordigd.
Aan de opgewekte stemming welke
heerste in de riante vertrekken, die de
U.V.V. thans ter beschikking staan, zou
men niet gemerkt hebben, dat het vertrek
uit het Stadhuis de dames moeilijk gevallen
is, niet, zoals de presidente, mevrouw J.
van NispenVan Wely, in haar openings
woord opmerkte, omdat men geen begrip
had voor de behoefte aan uitbreiding van
de secretarie, maar omdat men er vijftien
jaar had gearbeid, met al het wel en wee
daaraan verbonden, sinds dat in de eerste
oorlogsnacht om vier uur 's ochtends de
eerste faken waren verricht. Onderduiking,
bevrijding en watersnood waren even
zovele mijlpalen als merktekens geweest op
de weg die de U.V.V. was gegaan. Haar
werk was altijd al een zijvleugel geweest,
nauw aangesloten aan de ambtelijke sector
ten dienste van de gemeenschap. Ook in de
nieuwe zijvleugel van het Proveniershuis
zou deze taak vervuld worden met het
zelfde enthousiasme welke vrouwen bezielt
die hun burgerzin willen uitdragen.
Mevrouw Van Nispen hoopte op een
goede verhouding met de andere bewoner
van het Proveniershuis: het Huisvestings
bureau. Zij was er van doordrongen, dat
deze samenwoning als een toetssteen zou
worden beschouwd. Want als U.V.V. en
Huisvesting al niet samen kunnen wonen,
wie dan wel
Overigens geloofde spreekster, dat de
nieuwe omgeving een stimulans voor dit
typische vrouwelijke werk (aanvullend,
steunend en dienend naast de primaire
huishoudelijke taak) zou betekenen. Een
werk dat verricht zal blijven onder het
devies: „Vrouwen van Nederland, helpt uw
land met hoofd en hart en hand."
Burgemeester Cremers, met zijn gade
aanwezig, verklaarde in zijn openings
speech, dat de wéemoed ook wel aan de
Stadhuiszijde te bespeuren viel: „Wij zullen
u in het Stadhuis erg missen. Het mocht er
dan wel eens roezemoezig toegaan, u
Op Maandag 24 Januari treedt voor de
Haarlemse Kunstgemeenschap in de Stads
schouwburg op het Baskisch Danstheater
„Etorki" onder directie van Philippe
Oyhamburu, dat reeds Parijs en Londen
heeft bezocht en thans voor het eerst in
ons land komt.
Het gezelschap bestaat uit dertig jonge
artisten, die hun programma openen met
een suite van volksdansen (zwaarddansen,
hoepeldansen, behendigheidsdansen, fadan-
go's en dergelijke) gevolgd door het grote
Baskische ballet „Andonië" van A. Aram-
buru. Na de pauze volgt een suite van
koorzangen en daarop wordt het program
ma besloten met het komische ballet „Orhy
Pian".
Op Donderdagavond geeft de Kunstge
meenschap een filmavond in Rembrandt,
waarop het dubbel bekroonde werk van
Vittorio de Sica „Wondèr in Milaan" ver
toond zal worden.
Zaterdag 15 Januari hoopt de heer Engel
Hugtenbuxg, besteller 1, Zuid Schalkwijk
15, zijn veertigjarig ambtsjubileum te vie
ren in dienst van de P.T.T. De jubilaris
begon zijn loopbaan als hulpbesteller te
Haarlem in Januari 1915. Na in militaire
dienst geweest te zijn en deze als sergeant
verlaten te hebben, volgde zijn aanstelling
als besteller op 1 Januari 1919.
Vele jaren heeft de heer Hugtenburg zijn
dienst gedaan als chauffeur en in de jaren
1948-1949 als waarnemend voorman te
Heemstede.
De jubilaris, die vele hobbies heeft, o.a.
schilderen en dichten, is ook meer dan vijf
jaar regisseur van de toneelvereniging I.
V. O. in Zuid Schalkwijk.
De officier van justitie in Haarlem, mr.
g, w. f. van der Valk Bouman, eiste tijdens
de zitting van de politierechter, mr. J. P.
Petersen, tegen een jeugdige dienstbode
uit Vogelenzang een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van een maand met een proef
tijd van drie jaar. Zij had in Augustus en
September 1954 bij haar werkgeefster in
Heemstede tot drié maal toe een bedrag
van f 25 v/e ogenomen.
De politierechter kon zich met de eis van
de officier verenigen.
bracht ook een gezellige, huiselijke, vrou
welijke sfeer mee." En het speet hem de
volijverige secretaresse, mevrouw M. D.
EickholzDe Wijs, niet meer „voor elke
kleinigheid" even naar zijn kamer te kun
nen laten komen.
Van de goede diensten van de U.V.V.
bleef hij echter ook thans volledig over
tuigd.
Nadat ook de heer G. J. Kouwenaar
namens „Pelita" en de daarmee verwante
instellingen van zijn erkentelijkheid voor
de nieuwe huisvesting had getuigd, kon
men de vertrekken bezichtigen. Onder de
gasten bevond zich ook de echtgenote van
de Commissaris der Koningin in dit gewest,
mevrouw Prinsen.
De afdeling Haarlem en omstreken van de
Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen
heeft voor haar eerste bijeenkomst in het
nieuwe jaar zich verzekerd van de steun
van de Nederlandse Spoorwegen, die enige
afgezanten had gestuurd om de dames in
gedachten mee te voeren door allerlei
Europese landen, uiteraard per trein. De
vele aanwezigen in de Tuinzaal van het
Haarlemse Concertgebouw kregen een aan
tal fraaie geluidsfilms te zien, die het stads
en natuurschoon en de typische gewoonten
van diverse bevolkingen uit vele Europese
landen in beeld brengen.
Bij de vertoning van de eerste film
maakte men de grote reis van de Scandi-
navië-Rome-express mee, die het traject
Malmö-Kopenhagen per pontveer maakt,
vervolgens over de gigantische brug over de
Kleine Belt davert en tenslotte via Duits
land en Zwitserland in Chiasso aankomt.
Vervolgens werd een tweetal in opdracht
van de Nederlandse Spoorwegen gemaakte
films vertoond over de Cote d'Azur en
Parijs, dat werd gevolgd door een reisje
naar Oostenrijk. Na de pauze werd nog een
film gedraaid over Engeland en een over
reizen in ons eigen land.
Om duidelijk te laten uitkomen, hoezeer
het reistempo versneld is en het reizen com_
fortabeler is geworden, werd in het begin
van de middag onder meer een aantal
projectieplaatjes vertoond, over de eerste
reizen per trein.
Met de 144ste opvoering van de doorf
Jan Teulings in het Nederlands vertaalde^
Engelse toneelbewerking door Guy Bolton|
van Marcelle Maurette's Franse televisie-j
spel „Anastasia" heeft onze wellicht meest?
beminde en gevierde actrice Rika Hopper!
gisteravond ook in het Minerva Theaterl
te Heemstede van haar bewonderaars af-f
scheid genomen. Over de voorstelling be--'
hoeven wij niet meer in nadere bijzonder-'
heden te treden, daar deze zowel in de eer
ste als in de latere bezetting reeds uitvoe
rig in deze kolommen besproken werd.
De opvoering van „Anastasia" door de
toneelgroep Theater verwierf ook hier een
éclatant succes. Toen de bejaarde actrice-
in de rol van de kfeizerin-weduwe van
Rusland aan het slot alleen op het toneel-
achterbleef, verhief het publiek zich
spontaan van zijn zetels om de bejaarde
actrice een minutenlange ovatie te bren
gen. In plaats van de directeur van het Mi-i
nerva Theater, de heer P. A. M. Hooge-.
veen, die wegens ziekte niet aanwezig kon;
zijn, werd zij vervolgens toegesproken
door de heer F. J. Kubatz, de bedrijfslei
der. Deze noemde het een niet geringe eer
voor de directie, dat een actrice van haar
formaat ook in het Minerva Theater heeft
willen optreden, al was het dan ook weer'
enigszins weemoedig te moeten bedenken,
dat zij door haar besluit tot afscheid ne
men hier tevens onherroepelijk voor de
laatste keer was verschenen. Onder het
uitspreken van zijn beste wensen, over
handigde de heer Kubatz haar ten slotte
een fraai bloemstuk met een souvenir.
Vervolgens nam mevrouw Hopper zelf
het woord om met een beminnelijke toe
spraak van haar publiek afscheid te ne
men. Zij verklaarde hoe gelukkig zij altijd
is geweest zich aan de betoonde genegen
heid te mogen koesteren en dat zij er daar
om niet aan denken wil straks onherroe
pelijk voor het laatst deze mooie rol te
hebben gespeeld. Mevrouw Hopper ont
hulde nog, dat haar voorkeur naar deze rol
was uitgegaan, omdat zij de planken niet
„als een oud besje" heeft willen verlaten,
waarop haar door de directie van het ge
zelschap werd toegevoegd: „Wat ben je toch
nog een coquet ding!"
De traditie getrouw speelden de enthou
siaste leden van de Spaarndamse toneel
vereniging „Die Spaerneghesellen" ook dit
iaar een vrolijk stuk dat een aantal ouden
van dagen enkele vrolijke uren heeft be
zorgd. Want al blijkt het langzamerhand
ook al traditie dat het weer bijzonder
slecht is wanneer men voor de bejaarden
optreedt, aan stemming ontbrak het aller
minst in het Spaarndamse jeugdhuis. Na
een monter woox-d van de voorzitter der
onderafdeling van de vereniging voor
ouden van dagen, de onlangs gepension-
neerde dorpsomroeper Ben Wagenaar, nam
een luchtig niemandalletje in twee bedrij
ven een aanvang, dat na heel weinig ver
wikkelingen maar wel veel bewogen mo
menten „Pa tenslotte de vlag deed strij
ken", zodat zijn dochter niet met een za
kenman maar met de dokter mocht trou
wen.
Het is jammer dat de vereniging zich
niet onder leiding van een geschoolde re
gisseur stelt; het zou verschillende leden
een flinke stoot in de goede richting geven.
Nu blijft het meestal bij beste bedoelingen,
hoewel natuui'lijke plastiek geroemd moet
worden.
Mejuffrouw J. de Roode zagen wij voor
het eerst op de planken in Spaarndam; ze
was de lieftallige en zachtaardige vrouw,
waar alles om gaat. Als de dokter sloeg de
heer Van den Veenbrink lang geen slecht
figuur.
De arbeidsmarkt in Haarlem en omgeving, zoals die weergegeven wordt in de maand
cijfers van het Gewestelijk Arbeidsbureau, vertoonde in de maand December van het
vorig jaar een stijging van het aanbod, welke voor een groot deel aan normale sei
zoensinvloeden kan worden toegeschreven maar tevens veroorzaakt is door enkele
andere factoren, zoals stagnatie in de subsidieregeling voor winterwerk voor schil
ders en een ongelijkmatige aanvoer in bouwmaterialen, vooral gevelstenen en glas.
Het aanbod steeg van eind November tot eind December van 1124 tot 1461 (eind De
cember vorig jaar 2630) en de vraag daalde in diezelfde periode van 951 tot 873
(vorig jaar 537). Men kan deze verschillen herleiden naar de bouwnijvei-heid, de me
taalnijverheid, de landbouw, de visserij en in het bijzonder naar de categorie losse
arbeiders.
In het bouwvak steeg het aanbod van
229 tot 309 (voriig jaar 407) en de vraag
daalde van 101 tot 88 (vorig jaar 48). Dit
geldt voor alle categorieën in het bouw
vak, maar vooral voor de schilders, bij wie
het aanbod steeg van 46 tot 64, als gevolg
van de stagnatie met de subsidieregeling.
Door de onregelmatige aanvoer van mate
rialen als glas en gevelstenen zag men ook
een stijging in het aanbod van stucadoors
en metselaars en in het algemeen was dat
als gevolg van de afgenomen activiteit in
het bouwbedrijf eveneens het geval met
grondwerkers, timmerlieden en opperlie
den. Het metaalbedrijf vertoonde een stij
ging in het aanbod van 81 tot 124, welke
goeddeels is te verklaren, doordat een aan
tal visserschepen in dit seizoen uit de
vaart wordt genomen, waarvan het machi
nekamer-personeel krachtens zijn beroeps
indeling in het metaalbedrijf behoort. Die
zelfde invloed doet zich uiteraard ook gel
den voor andere schepelingen ter visserij,
vandaar ook dat het aanbod bij de rubriek
Visserij een verhoging van 7 tot 33 ver
toont (vorig jaar 54).
De vraag in het metaalbedrijf daalde van
479 tot 431 (vorig jaar 254). De seizoens
invloeden voerden in de landbouw het
aanbod op van 35 tot 99 (vorig jaar 161)
en deden de vraag dalen van 14 tot 11
(vorig jaar 4).
Het aantal werklozen in de categorie
losse arbeiders nam toe van 338 tot 404
(vorig jaar 863) en de vraag daalde van
110 tot 79 (vorig jaar 19).
Een tegengesteld beeld ten opzichte van
de verhoudingen in de genoemde catego
rieën toont de groep vrouwen. Het aanbod
is hier gedaald van 102 tot 89 (vorig jaar
174) en de vraag steeg van 381 tot 389
(vorig jaar 475). Dit is een gevolg van de
grote drukte rondom en tijdens de afge
lopen feestdagen, die een vergrote vraag
naar hotel- en winkelpersoneel met zich
meebracht. Voorts nam de vraag naar huis
houdelijk personeel belangrijk toe, waar
voor het aanbod in het laatste kwartaal
bijzonder klein was door de toegenomen
werkgelegenheid in winkels, ateliers en
fabrieken ook buiten Haarlem.
De categorie jeugdigen liet een toene
ming van het aanbod zien van 48 tot 72
(vorig jaar 90), die speciaal de groep on
geschoolden betreft. Voorts worden voor
het verloop van de arbeidsbemiddeling voor
mannen enige cijfers over December ge
geven. In het begin van de maand stonden
er 1332 genoteerd en er kwamen er 1318
bij. In het eigen gewest werden er 386 ge
plaatst, elders 61, 489 konden weer wor
den afgevoerd, zodat het eindsaldo van de
maand 1714 was. Dit aantal behelst ook
werkzoekenden, die ondanks hun inschrij
ving nog ander werk verrichten, maar
slechts een andere betrekking ambiëren.
Het aantal werkzoekenden boven de
vijftig jaar steeg van 462 tot 591: er kwa
men er 305 bij, er werden er 83 geplaatst
en er konden er 93 worden afgevoerd.
Een analyse van het mannelijk arbeids
aanbod in het afgelopen kwartaal toont
dat het aantal „wrijvingswerklozen" (zij
die slechts voor een korte tijd zonder werk
zitten), is toegenomen van 350 tot 500, het
aantal „algemeen minder geschikten" on
der de werklozen van 250 tot 275, het aan
tal seizoenswerklozen van 75 tot 425 en het
aantal structuurwerklozen afgenomen van
280 tot 261.
De emigratie liep voor op een na alle
landen terug, zo blijkt uit een vergelijkend
overzicht tussen het derde en het vierde
kwartaal Het aantal emigranten daalde
voor Australië van 63 tot 49, voor Canada
van 29 tot 28, voor Nieuw-Zeeland van 10
tot 9, voor Rhodesia van 8 tot 5, voor Ame
rika zag men een stijging van 15 tot 28,
verder daalde het aantal voor Zuid-Afrika
van 33 tot 31 en voor Brazilië van 4 tot 0.
De emigratie in dit gewest nam in het
totaal af van 162 tot 150 personen.
Sinds korte tijd beschikt Haarlem over een dieselclectrische locomotief serie 2400,
waarvan de Nederlandse Spoorwegen er 130 in bestelling hebben, bij Aisthom te
Belfort in Frankrijk. De locomotief heeft een twaalf-cylinder motor van het type
M.G.O. met een vermogen van 850 pk en een maximum snelheid van 80 kilometer
per uur. De machine kan 3100 liter dieselolie bevatten, is 12.5 meter lang en is in
staat ongeveer 800 ton gewicht met de maximum snelheid te vervoeren, een gewicht
dat verandert naarmate er meer of minder steile hellingen genomen moeten worden.
Deze diesellocomotief heeft op het Haarlemse gocderenstation elf uren rangeren
overgenomen van een stoomlocomotief. Ongeveer vier uren rangeren blijven nog
over voor een stoomlocomtief. De rest is voor de diesel en voor de „sik", een kleine
rangeermachine die reeds jarenlang zijn goede diensten heeft bewezen. Sinds 10
Januari is de dienst van de dieselloc sterk veranderd. Hij neemt nu practisch alle
voorkomende kleine klusjes van zijn rekening.
De diesel doet denken aan een paar in
elkaar getimmerde koekblikken op wiel
tjes. Zijn stem is geheel nieuw tussen de
oude vertrouwde geluiden van stoomloc's,
stofzuigermateriaal, gestroomlijnde electri-
sche treinen en E-loc's. De spoorman
waardeert zijn enorme kracht en de uiterst
snelle en gerieflijke manier, waarop hij
reeksen wagens van het ene spoor op het
andere overzet. Het hoofd van zijn machi
nist steekt bij het rangeren op de meest on
verwachte plaatsen uit zijn blokkendoos
achtige gestalte. Hoewel de kleurcombina
tie van zijn huid aardig gekozen is, grijs en
rood, vormt het samenstel zijner delen
geen aesthetisch geheel. Maar een werk
ezel is zelden een schoonheid.
Des nachts om een uur of twee trekt hij
een groepswagentrein weg uit het empla
cement Amsterdam Rietlanden en hobbelt
ermee naar Haarlem-Goederen. Deze trein
is beladen met stukgoederen, die de vorige
dag uit het hele land naar Haarlem ver
zonden zijn. Om kwart voor drie 's nachts
rijdt de diesel heen en weer voor de goe
derenloods aan de Westergracht, om de
wagens van zijn trein voor lossing gereed
te zetten. Daarna zoekt hij een leeg spoor
op, zich gereedmakend voor de terugweg.
Hij hoeft niet te draaien op een schijf, hij
biedt van achter net zoveel mogelijkheden
als van voren. Hij verwisselt slechts de
kleur van zijn kop- en sluitlampen, laat
zijn machinist even door zijn binnenste
wandelen en is klaar om te rijden. Hij laat
zijn motoren op toeren komen en gaat
terug naar Amsterdam om defecte en re-
visiebehoevende rijtuigen op te halen. Om
zes uur des morgens staat hij al weer voor
het inrij signaal op Haarlem-goederen te
fluiten om binnengelaten to worden.
Daarna vertrekt hij met een klein trein
tje naar Leiden. Onderweg bedient hij alle
tussengelegen stationnetjes, zoals Hillegom,
Noordwijkerhout, Wai-mond. Hij plaatst
een wagen, haalt er een paar op, treuzelt
wat op verroeste zij spoortjes en keert ein
delijk van Leiden gezwind naar het goe
derenstation terug. Daar plaatst hij de
meegebrachte wagens apart, zoekt zijn weg
over sporen en wissels en laat zich in
spannen voor een convooi naar Halfweg.
De wachter in Halfweg zet hem na ge
dane arbeid voor het uitrij-signaal, op het
zijspoor en laat hem in een interval in de
personendienst, vlak achter een trein ver
trekken. Alles is op de minuut uitgekiend.
Geen personentrein mag enige hinder van
de goederendienst ondervinden.
Terug op Haarlem-goederen pikt de
diesel de rijtuigen die hij zelf uit Amster
dam gehaald heeft, alsmede defecte wa
gens op, en schuift behoedzaam met deze
verzameling bouwvalligheden naar de
werkplaats aan de Amsterdamse Vaart.
Gereviseerd en hersteld materieel neemt
hij mee terug en hij meldt zich weer pre
sent in Haarlem.
V.A.M.-wagen
Zijn taak is echter nog niet volbracht.
De dagelijkse rit naar Zandvoort-Bad staat
nog op het programma. Om de andere dag
neemt hij voor de badplaats ook een
V.A.M.-wagen mee. Het is een wagen,
waarin al het huisvuil van Zandvoort
wordt verzameld en die in twee dagen ge
vuld is. Een enorme wagen, die er uit ziet
als een omgekeerd vliegdekschip. Een
penetrante geur kondigt reeds van verre
zijn komst aan. Misschien is dit de reden,
waarom de V.A.M.trein, waarin hij ge
plaatst zal worden, het nummer 4711
draagt.
Terug van Zandvoort neemt de diesel
als terloops nog twintig lege wagens van
Haarlem-personen mee en loopt vervol
gens op Haarlem-goederen binnen. Daar
ligt nog genoeg werk te wachten. Hij moet
o.a. zijn eigen trein in elkaar rangeren. Het
is trein 4571 naar Amsterdam Rietlanden.
Ook weer een groepswagentrein, waarin
alle stukgoederen zijn geladen die in de
loop van de dag op het goederenstation
zijn gebracht. De volgende ochtend moe
ten al die goederen in heel Nederland be
steld zijn.
De diesel draait er geen hand voor om.
800 ton, 80 kilometer snelheid, geen kolen
scheppen, geen water nemen, geen vuur
schoon maken. Met een buik vol dieselolie
komt het weer voor elkaar.
Om 21.25 uur schuift zijn zonderling
voorkomen met de grote gele koplampen
onder het veilig signaal door. Een lange
sleep wagens hobbelt, schuurt, knarst,
piept en steunt gedwee achter hem aan.
De laatste wagen, waarin een eenzame
figuur, de goederentreinconducteur, ge
wapend met wagenlij sten en een klein
lampje zijn notities maakt, loopt als ge
woonlijk weer achteraan.
Haarlem-personen zet voor de zoveelste
maal het signaal voor de diesel veilig. Het
is de laatste keer vandaag. Stille figuren
op kleine posten aan de drukke lijn Haar
lemAmsterdam vernemen zijn komst
door middel van ingenieuse belletjes.
sluiten tijdig hun overwegbomen, voeren
plichtsgetrouw hun telefoongesprekken
en peinzen verder met hun pijp tabak.
Gi-ove handen blauwe kielen, een oude
stoel en een piepende deur. De diesel groet
ze allemaal. Hij is op weg naar zijn stal.
Daar wacht hem een volle buik met 3100
liter dieselolie, mondvoorraad voor de vol
gende dag.
Een rusteloze zwerver, de diesel, maar
ook een werkezel.
Donderdag zal te Haarlem de comman
do-verwisseling van h«/ garnizoen ta
Haarlem geschieden. Majoor W. J. van
Westerhoven, die op het ogenblik optreedt
als garnizoenscommandant en comman
dant van de 168e afdeling zware luchtdoel
artillerie, is overgeplaatst naar de lucht-
doelartillerieschool te Ede. Tot zijn opvol
ger als garnizoenscommandant en als
commandant van de 168e afdeling is be
noemd luitenant-kolonel F. P. G. Stuker
te Bussum, thans plaatsvervangend com
mandant van 902 LVK (luchtverkennings-
kring).
In het huis Koolsteeg 10 rood is Maan
dagmiddag om vijf uur brand uitgebroken,
doordat een matras van een kinderbedje die
voor de kachel te drogen was gezet, er
tegenaan was gevallen. De matras was daar
door een 68-jarige vrouw neergezet. Haar
zoon die met zijn echtgenote hetzelfde
perceel bewoont, bespeurde een rooklucht
en waarschuwde de brandweer, die het vuur
met een straal op de waterleiding er onder
kreeg Het matx-asje werd verkoold evenai3
een der wanden en een paar planken van 't
dak. Verder is enige waterschade aangericht.
In het totaal wordt de schade op tweehon
derd gulden geraamd. De mensen zijn niet
verzekerd.
Morgen, Woensdag 12 Januari, zal het een
kwart eeuw geleden zijn, dat ds I. P. van
der Waal, thans predikant te 's-Gravenhage,
het predikambt in de Nederlands Hervormde
kerk aanvaardde.
Ds Van der Waal werd op 5 September
1905 in de Hervormde pastorie van Over-
schie geboren en studeerde aan de Rijks
Universiteit te Utrecht. Nadat candidaat
Van der Waal in 1929 door het Provinciaal
Kerkbestuurvan Drenthe was toegelaten
tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv.
Kerk, werd hij op 12 Januai'i van het daar
opvolgend jaar (1930) te Grijpskerke (classis
Middelburg) in het ambt bevestigd. Op 17
September 1933 verwisselde de jubilaris deze
gemeente met die van Hengelo (O.), van
waar hij op 11 Mei 1941 naar Haarlem ver
trok. Sinds 20 Juli 1947 staat ds Van der
Waal te 's-Gravenhage, waar hij werd be
roepen in de vacature van ds L. D. Terlaak
Poot, die met ingang van 1 September 1946
was beroepen als predikant in Algemene
Dienst bij de „varende gemeente".
Een wielrijder die Maandagmorgen op
de Grote Markt tegenover de Zijlstraat
moest wachten voor het stoplicht, meende
deze moeilijkheid te kunnen omzeilen door
via het trottoir met de fiets aan de hand
de Barteljorisstraat over te steken. Hij
schiep daarbij echter zelf een moeilijkheid,
welke voor een motorrijder uit de Bartel
jorisstraat niet meer te omzeilen viel. Deze
smakte bij een poging om nog juist achter
de overstekende wielrijder om te rijden
tegen het wegdek en werd aan het hoofd
gewond.
Dit ziende peddelde de wielrijder om
van alles af te zijn, snel de Zijlstraat in,
maar een bromfietser met een sterk ont
wikkeld rechtvaardigheidsgevoel achter
haalde hem en leverde hem uit aan de po
litie. Deze heeft hem aangehouden, voorge
leid en daarna weer op vrije voeten gesteld.
HAARLEM, 10 Januari 1955
BEVALLEN van een zoon: 7 Jan., M, Th.
Schoutsen—van Putten: 8 Jan., J. C. Simmer-
man—Balvert; P. van Riel—Tijmstra; P. M.
van VughtBraspenning; V. J. Slieker
Bosma; 9 Jan., S. M. Jongsma—Kaim; 10 Jan.,
C. de Witvan Leijden; M. Swaenvan
O ij en.
BEVALLEN van een dochter: 7 Jan., G.
H. J. van EekWind: 8 Jan., C. ten Bokum
Tuniman; A. Numan—Brico; J. Bi-onk—
Bakker; 9 Jan., C. J. Pieterse—Hoenderdos;
A. E. TennissenTelder; 10 Jan., A. M. de
Vliegvan den Berg; M. Stechervan der
Poel.
OVERLEDEN: 7 Jan., H. E. Heuermann,
74 j., Gierstraat: Jkvr. M. S. Beeckman—
Gevers, 89 j., Frederikspark; J. Meijer—
Koopman, 86 j., van Zeggelenstraat; A. Tam-
bach, 74 j., Kampei-laan; 8 Jan., T. A. Har-
tendorfRichters. 49 j., Hazepaterslaan; H.
A. de Santy, 84 j„ van Koetsveldstraat; W.
Mastenbroek, 60 j.. Leidsestraat; 9 Jan., H,
van den Avoort, 82 j., P. C. Hooftstraat A.
E. Horst—Watkins, 79 j., Zijlweg; M. C.
Schreudei-, 76 j., Raamvest; H. F. de Boer—
van Duivenbode, 76 j., Graaf Willemstraat.
Consumenten, verenigt u! Waarom is er
nog geen landelijke consumentenorganisa
tie? Nederlands welvaart nam toe vandaar
het goede besluit de werkers van ons land
6 salarisverhoging toe te kennen waar
dit mogelijk was om hen zodoende mede
te laten profiteren van de verhoogde wei
vaart. Maar dit waren in het kort de ge
volgen: September 1954 werd gemiddeld
thee 5 cent per ons, melk 1 cent p. liter,
brood 1 cent p. 800 gr. duurder; October
1954: thee 6 cent p. ons, kolen 10 cent p.
mud duurder, koffie 20 cent per pond
goedkoper; November 1954: thee 8 cent p
ons duurder; Januari 1955: thee 12 cent p.
ons, melk 4 cent p. liter, margarine 1 cent
per pakje duurder.
Thee is in totaal 31 cent per ons in px-ijs
gestegen en melk 5 cent per liter. Nemen
we nu een gezin van 4 personen dan bete
kent dit: Thee: 1 ons per week dus 31 cent,
melk: 20 liter per week, dus 100 cent,
brood: 10x800 gr. per week. dxxs 10 cent,
kolen: 1 mud per week, dus 10 cent en
margarine 5 pakjes per week, dus 5 cent
meei-; koffie lA pond per week, dus 10 cent
per week minder.
Totale stijging dus 15610 146 cent
per week. Rekenen we voor de prijsstij
gingen die niet direct controleerbaar zijn
zoals van kleding, schoeisel, groenten,
etc., 4 cent per week méér dan wordt het
dus f 1.50 per week méér. Verdiende men
dus f 50 per week dan kreeg men 6 van
f 50 is f3 per week méér in handen. Deze
6 aandeel in de verhoogde welvaart is
nu dus reeds teruggebracht tot 3
Wordt het daarom niet hoog tijd dat er
een krachtige consumenten organisatie
komt die van zich af weet te bijten door
bijvoorbeeld een koopstaking te orgarxise-
x-en? Mijns inziens zouden bijvoorbeeld de
melkproducenten raar opkijken indien
alle consumenten er toe over gingen om
bijvoox-beeld eens twee weken lang geen
melk te kopen dan alléén in hoog nodige
gevallen. Laten wij, consumenten, toch
niet langer machteloos alléén blijven staan
maar ons aanéén sluiten, evenals de pro
ducenten reeds gedaan hebben door ons
te benadelen met prijsafspraken, wegwer
ken van concurrentie, enz. W.S.
(Er bestaat reeds een consumenten
organisatie, namelijk de Nederlandse Con
sumentenbond; secretariaat: Van der
Palmstraat 42, Voorburg. Red.)
Om een cent. Ik heb mij afgevraagd:
waar gaat die ene cent extra voor een liter
losse xrxelk in Haai-lem heen? Wij weten
niet de motivering hiervan door de Vereni
ging vaix de Melkhandel; wel weten wij dat
de Consumentenbond de „slijtersmarge met
1 cent voor het Westen onvoldoende gemo
tiveerd" vindt. Wij vragen ons af of inder
daad de slijtersmarge van 1 cent per liter
losse melk de wijkbezorgers ten goede
komt, of is gekomen. Zgn wij goed inge
licht dan bestaat het weekloon van de
wijklopers uit een basissalaris van tussen
de 30 en 35 gulden per week; ten minste
in de meeste gevallen zo verzekerde men
oxxs met daarboven provisie van het ver
kochte. Zo behalen de wijklopers een sala
ris liggend tussen de 55 en 65 gulden.
Nemen wij nu de laatste 6 loonsver
hoging. In een gemiddeld geval met basis-
loon van f 32,50 zou dat gegeven hebben
6 x 32i/2 ct. is f 1,95 basisloonsverhoging.
Wat krijgt nu de melkhandelaar per wijk
terug doord ie 1 cent per liter losse melk
en verder alle extra verhogingen op de an
dere zuivel? Wij weten het niet. Wij kun
nen alleen een gissing maken, en willen dat
alleen doen voor de losse melk. Stel dat
zo'n wijkloper per wijk 1000 liter per week
verkoopt dan ontvangt zijn baas per wijk
al f 10. Daar af de 6 loonsverhoging, dat
wordt een extra bedrag per week per wjjk
alleen voor losse melk f 8,05 vanaf 10 Jan.
1955.
Wjj laten ons er niet over uit, of het juist
is dat de tegenwoordig gesaneerde melk-
plaatsen als basis worden aangenomen; ook
dat zal nog wel eens nader onderzocht moe
ten worden, doch laten wij thans aannemen,
dat daar tegen de juiste prijzen wordt ver
kocht, dan rest hier de vraag: Is het nu
heus nodig, dat in Haarlem, waar de mees
te sljjters op een basisloon en provisie wer-
Verkort weergegeven)
ken, de extra cent hier bijbetaald moet
worden? v- E-
(Van de zijde van de georganiseerde
melkhandel deelde men ons mede dat deze
berekening van een verkeerde veronder
stelling uitgaat. Afgezien nog van het feit,
dat het garantieloon van de bezorgers op
ongeveer 53 gulden per week ligt en dat
daarover de 6% berekend zou moeten wor
den, wordt door de briefschrijver voorbij
gegaan aan het ook door ons reeds meege
deelde feit, dat reeds lang de slijtersmarge
in Haarlem onvoldoende werd geacht. Een
advies tot verhoging van de melkprijs met
eer. cent lag reeds in December gereed,
maar moest van hogerhand op het laatste
ogenblik worden ingetrokken. Men moet
daarbij rekening houden, aldus onze zegs
lieden, met de omstandigheid dat de sociale
voorzieningen voor de slijter aanmerkelijk
minder zijn dan die voor de bezox-ger en in
slijterskringen gaan de gedachten dan ook
uit naar een collectieve ongevallen- en
ziekteverzekering, waartoe een deel van de
verhoogde marge zou worden besteed.
Voorts gelooft men dat de saneringsge
dachte door de thans noodzakelijk gebleken
extra verhoging een stimulans heeft ge
kregen. Daarbij merkte men op, dat bij de
organisatoren van de sanering de bedoeling
heeft voorgezeten, dat ook het personeel
daarvan profijt zou kunen trekken door
een hogere bezoldiging. Bij dit alles moet
men wel bedenken, dat een sanering pas
vruchten kan afwerpen wanneer zij ge
ruime tijd ongeveer vijf jaar heeft
doorgewerkt. Red.)
„Nog even wachten". Hoeveel keer
bouw- en woningtoezicht reeds in kennis is
gesteld over de toestand van de huizen in
de Bantamstraat nummer 57 tot en met 73
is niet meer te tellen.
Na diverse brieven en bezoeken aan
bouw- en woningtoezicht en aan burge
meester en wethouders kwam er op 7 Juli
1953 bericht, dat de bedoelde percelen op
geknapt zouden worden.
De ambtenaren van bouw- en woning
toezicht plakten pleisters op de muxir maar
de vloeren in de gangen zijn nog stuk, de
ramen staan scheef en kunnen niet meer
dicht en we schrijven thans 10 Januari
1955 en nog steeds kan men al van buiten
af zien, dat er niets aan de huizen wordt
gedaan. Altijd kxijgt men het antwoord:
„Nog even wachten!"
Een bewoonster.
Huurverhoging, belastingverlaging. Praat
men niet te lang over de moeilijke positie
van de gepensionneerde? Wij hebben toch
als compensatie van de twee huurverho
gingen, welke bij mij in totaal 13.80 be
droegen, een vermindering van de inkom
stenbelasting gehad, welke voor mij uit
een bedrag van 1,84 bestond Maar men
moet niet mopperen. Bij sommige neger
stammen worden de bejaarden de bomen
ingejaagd, waai'na er flink aan de stam
men geschud wordt. Is de man dan zwak
genoeg, dan valt hij er uit en bx'eekt zijn
nek. En daarmee is het probleem dan op
gelost.
Zoiets doet men hier toch niet!
Een gepensionneerde.
Straatverlichting, 's Avonds omtrent half
zeven en 's morgens omtrent acht uur,
wanneer velen van en naar hun werk op
weg zijn, laat op vex-scheidene plaatsen de
straatverlichting zeer te wensen over.
Op weg van Station naar Haarlem-Noord
zijn vaak totaal onvoldoende verlicht de
Noorderbrug aan de Noordzijde, de Scho
tersingel tot de Jan de Braystraat, deze
straat zelf, het Kleverpark even voorbij de
R.K.-kerk, gedeelten van de Jan Haring
straat, soms het Santpoorterplein, enz.
Ik zag ergens drie lantarens achter
elkaar geheel of vrijwel uit; op de Schoter
singel staan geregeld onverlieïxte auto's on
der donkere lantarens; in de Jan de Bray
straat eveneens.
Bovendien komt men 's morgens in de
omgeving der M.T.S. in het donker nog al
eens jongelui tegen op onverlichte fiet
sen, links door de bocht, drie naast elkaar,
enz. Over enige jaren zitten sommige hier
van achter het stuxxr van een auto. Zullen
ze zich dan wel aan de verkeersregels hou
den? W.
