„Stedelijk" randgebied vangt
storende invloeden op
ZWITSARUB
WYBERT
Ontwerp voor wettelijke regeling van
preventieve bedrijfs-gezondheidszorg
West Duitse regeringspartijen
tegen volksstemming gekant
PANDA EN DE SPOKEN-MEESTER
Wereldnieuws
Haarlemmermeer als bestuurseenheid
Daardoor wordt het agrarisch en
semi-agrarisch karakter beschermd
Tweede rapport
De radio geeft Donderdag
Londen vertrouwt Sovjet-aanbod
verkiezingen onder toezicht niet
TocU ié liet zo
2
Functie van Zwanenburg
en Badhoevedorp
„Kerk en Vrede"
waarschuwt tegen
Duitse herbewapening
Verkouden kinderen?
Kerkelijke groeperingen
ontkennen godsdienst-
dwang op de Molukken
Tweelingencongres
in Oirschot
Hansen volgt Hedtoft op
als Deense premier
L'Humanité doet beroep op
vrijgevigheid van lezers
Luxe-jacht vernield
Nederlands geleerde naar
langste zonsverduistering
Geef
Uw keel
hei beste!
Hitte in diepe
aardlagen
WOENSDAG 2 FEBRUARI 1955
De grote verscheidenheid die de rapporteurs van' het Geografisch Instituut van de
Rijksuniversiteit in de Haarlemmermeer in tal van opzichten hebben aangetroffen,
hebben bij hen tot de vraag geleid of er nog wel sprake is van de Haarlemmermeer
als een eenheid en in hoeverre de bestuurlijke eenheid niet een kunstmatige is.
Het valt immers naar een hunner, drs. Chr. van Paassen, constateert, niet te ont
kennen, dat er in sociologische zin van een werkelijke samenleving nauwelijks
sprake is. Er bestaat bijvoorbeeld nauwelijks sociaal contact tussen Zwanenburg,
Badhoevedorp, Hoofddorp en de Aalsmeerder buurten. Al deze dorpen en buurten
hebben hun eigen problemen en hun eigen ontwikkeling. In sociaal-aardrijkskundig
opzicht is er wel degelijk sprake van een structurele eenheid: de delen zijn niet uit het
geheel los te maken zonder dat dit aangetast of veranderd wordt.
Zwanenburg en Badhoevedorp bijvoor
beeld staan het meest los van het geheel
en behoren daardoor tot die delen van de
gemeente, die lijken te kunnen wegvallen
zonder het geheel te schaden. Zij hebben
echter juist een belangrijke functie voor
de Haarlemmermeer, namelijk om de ste
delijke invloeden op te vangen, zodat zij
niet verder in het agrarische gebied door
dringen. „Men kan natuurlijk stellen", al
dus de schrijver, „dat door het feit dat
deze invloeden zijn binnengedrongen, de
Noordelijke rand reeds geabsorbeerd is in
het stedelijk gebied en daarmee onttrok
ken is aan de Haarlemmermeer. Maar dit
is een theoretisch stellen. De realiteit is
deze, dat de Haarlemmermeer gelegen is
binnen de invloedssfeer van een stedelijke
expansie. Deze realiteit brengt met zich
mee dat de Haarlemmermeer geen maag
delijk agrarisch gebied kan blijven, maar
dat het een gemengde structuur verkrijgt,
waarin de niet-agrarische elementen. Het
essentiële punt is nu, dat deze nieuwe ele
menten duidelijke locale concentratie
tendenzen vertonen, in hoofdzaak door de
geografische binding aan de buiten de ge
meente gelegen activiteitscentra. De op
deze nieuwe elementen gebaseerde samen
levingen krijgen daardoor een karakter,
dat sterk verschilt van de andere locale
samenlevingen in de gemeente. Maar juist
daardoor, omdat zij dus zélf geen meng
vormen van het agrarische en het niet-
agrarische zijn, kunnen zij een speciale
functie voor de Haarlemmermeerse samen
leving als geheel voortreffelijk vervullen:
zij bieden namelijk de mogelijkheid be
paalde stedelijke elementen, die de ge
meente binnendringen te localiseren".
De schrijver noemt een voorbeeld van
deze ontwikkeling: stel, dat de Haarlem
mermeer nog een zuiver agrarisch gebied
gebleven zou zijn. Wanneer dan de mede
werking der gemeente zou worden inge
roepen voor de vestiging van Schiphol-
personeel, dat in de nabijheid van de lucht
haven diende te wonen, dan zou zij wel
licht noodgedwongen een agrarisch en
semi-agrarisch dorp als Hoofddorp heb
ben moeten aanwijzen. Maar door de ver
stedelijking van de Noordrand der ge
meente kon zij nu naar Badhoevedorp
verwijzen, dat door het aantrekken van
bepaalde stedelijke elementen het verdere
gebied vrijwaart van deze voor een agra
risch georiënteerde gemeenschap ongun
stige invloeden.
Foor de tweede maal in zijn honderd
jarige geschiedenis is de Haarlemmer-
meerpolder thans een onderwerp ge
weest van een gedétailleerde weten
schappelijke studie. Het eerste resultaat
van zulk een onderzoek verscheen in
1925: het voortreffelijke rapport van de
Amsterdamse hoogleraar prof. dr. H. N.
ter Veen „De Haarlemmermeer als kolo
nisatiegebied", dat vooral omdat het
zoveel belangwekkende gegevens bevat
over de vestigingsperiode der eerste
kolonisten op de drooggevallen 18.000
hectaren in dit jubileumjaar nog wel
een dankbaar naslagwerk zal blijken te
zijn.
In 1951 begon een nog heel wat om
vangrijker tweede onderzoek in op
dracht van het gemeentebestuur en het
resultaat daarvan ts thans in een
minstens even lijvig rapport geopen
baard. „De Haarlemmermeer. Platte
landsproblemen in de Randstad Hol
land" heeft dit -rapport, dat werd uit
gebracht door de heren P. J. W. Kouwe
en G. A. Wissink van het Geografisch
Instituut der Rijksuniversiteit te
Utrecht. Hun onderzoek geschiedde on
der leiding van de heer Chr. van Paas
sen. Er kon bij gebruik worden gemaakt
van de enquête van ruim 60 studenten,
die eind 1951 over de polder uitzwerm
den. Het rapport verschijnt in het jaar,
waarin de Haarlemmermeer als be
stuurseenheid haar eeuwfeest viert. Het
zijn juist de problemen, die zij als be
stuurseenheid ondervindt, waarover dit
rapport tot belangwekkende conclusies
voert. Deze zijn in het nevenstaande
artikel weergegeven.
ADVERTENTIE
CüÉllu!
M nUKKIü Vefütei/MMM
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A DAM TEL. 717162
WINDJACKETS - PANTALONS
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.30 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.40
Morgenwijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 De Antwoordman. 11.15 Thea
terorkest en solist. 11.45 Voor de vrouw. 12.00
Musette-orkest. 12.25 In 't spionnetje. 12.30
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Lich
te muziek. 12.50 Uit het bedrijfsleven, cau
serie. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen of
platen. 13.20 Metropole Orkest. 13.55 Koer
sen. 14.00 De verdwenen koning, hoorspel.
14.50 Voor de zieken. 15.30 Tenor en piano.
16.00 Platen. 16.15 Voordracht. 16.30- Twee
piano's. 17.00 Voor de jeugd. 17.45 Rege
ringsuitzending: Rijksdelen overzee: 100 jaar
zending in Nieuw Guinea. 18.00 Nieuws. 18.15
Voor de jeugd. 18.30 Amusementsmuziek.
19.00 Voor de kleuters. 19.05 Gesproken brief
uit Londen. 19.10 Cabaret. 19.30 Discussie.
19,45 Buitenlands overzicht. 20.00 Nieuws.
20.05 Actualiteiten. 20.15 Omroep-orkest. 21.15
Disco-causerie. 21.55 Herhaling Gala-avond
ten bate van de Bond van Nederlandse Mili
taire Oorlogsslachtoffers. 22.40 Sport. 23.00
Nieuws. 23.15 Polenblut, operette. 3e acte).
23.40—24.00 Platen.
HILVERSUM H, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgsiche kalender. 8.00 Nieuws en weer
bericht en Katholiek nieuws. 8.20 Platen.
9.00 Voor de vrouw. 9.40 Schoolradio. 10.00
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Voor de
zieken. 11.45 Franse operettemuziek. 12.00
Angelus. 12.03 Lunchconcert. (12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.3312.40 Voor het
platteland). 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws
en Katholiek nieuws. 13.20 Pianorecital. 13.50
Platen. 14.00 Platen. 14.45 Voor de vrouw.
15.15 Vocaal ensemble. 15.35 Platen. 16.00
Bijbellezing. 16.30 Radio Philharmonisch
sextet. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Platen. 17.40
Beursberichten. 17.45 Pianomuziek. 18.00
Lichte muziek. 18.30 Boekbespreking. 18.45
Platen. 19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10
Platen. 19.20 Discussie. 19.35 Platen. 20.00
Rariiokrant. 20.20 Gevarieerd programma
22.00 Literaire uitzending. 22.10 Platen. 22.20
Orgelconcert. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Platen.
TELEVISIE (KR.O.)
17.0017,30 Voor de kinderen. 20.15 Jour
naal. 20.25 Pottenkijken. 2Q.35 Weerbericht
20.38 Wereldvisie. 20.43 Pantomime en dans
21.25 Voor de vrouw. 21.37 Epiloog.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Omroep-orkest. 12.30 Weerbericht
12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Orgel. 14.00
Engelse les. 14.15 Platen. 14.30 Franse les
14.45 Platen. 15.00 Concert. 15.50 Platen. 16.02
Platen. 17.00 Nieuws. 17.15 Voor de kinderen
18.15 Omroepkoor. 18.30 Voor de soldaten
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.50 Vrije poli
tieke tribune. 20.00 Platen. 20.30 Verzoek
programma. 22.00 Nieuws. 22.15 Platen. 22.55
—23.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws, feiten van de dag en
Engelse literatuurgeschiedenis. (Op 224 m.).
Brief aan Eerste en Tweede Kamer
Het hoofdbestuur van „Kerk en Vrede"
heeft aan de leden der Eerste en Tweede
Kamer een brief gezonden, waarin het
aandacht vraagt voor de geestelijke en
morele kant van herbewapening van West-
Duitsland. Het hoofdbestuur is van mening,
dat iedere stap op de weg naar bewape
ning de ethische en geestelijke weerstand
tegen het zedelijk kwaad van de oorlog
verzwakt. Voorts verwacht genoemd be
stuur van herbewapening van West-Duits-
land geestelijke schade voor de Duitse
jeugd.
In de derde plaats, zo wordt in de brief
gezegd, achten wij de ernstige waarschu
wingen van de zijde van een belangrijk
deel der Duitse predikanten, vaak juist van
hen. die zich tegen het nazi-regiem verzet
hebben en die evenmin van sympathie met
het communisme te verdenken zijn, van
groot belang. Ook volgens hen zal de her
bewapening met al haar gevolgen in de
weg staan aan de geestelijke gezondmaking
van het Duitse volk.
Het hoofdbestuur dringt er bij de leden
der Kamers op aan, zich tegen de herbe
wapening van Duitsland te verzetten en
wegen te zoeken, die „zonder geestelijke
schade kunnen leiden naar een vreedzame
hereniging van Duitsland, internationale
ontwapening en ontspanning der verhou
dingen tussen Oost en West".
Het hoofdbestuur van „.Kerk en Vrede"
zegt verontrust te zijn over een „steeds
meer door militair-strategische overwe
gingen en derhalve steeds minder door
morele, zuiver menselijke overwegingen
beheerste politieke denkwijze".
ADVERTENTIE
SPECIALITEIT: ABRIKOZENJAM 82 ct. per pot.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
ontwerp van wet 'ot „Aanvulling van de
Veiligheidswet 1934 en de Stuwadoorswet
met Bepalingen omtrent Preventieve Ge
zondheidszorg in de bedrijven". Aan de
memorie van toelichting, die is onderte
kend door de staatssecretaris van Sociale
Zaken is het volgende ontleend:
In verband met de ontwikkeling van
het industriële leven hier te lande is Ln
steeds breder kring het besef levendig ge
worden, dat een doeltreffend georgani
seerde preventieve gezondheidszorg in de
bedrijnen van uitermate groot belang is
voor het lichamelijk en geestelijk welzijn
van de arbeidende bevolking. De betekenis
daarvan is echter geenszins beperkt tot
de arbeiders, doch het belang van de be
drijven en het belang van het gehele Ne
derlandse volk zijn daarmede evenzeer
gediend.
Aan het onderhavige wetsontwerp lig
gen de volgende beginselen ten grond
slag:
1) Wettelijke re,geling van de gezond
heidszorg in de bedrijven is gewenst.
2) Bedrijven boven een bepaalde groot
te dienen een bedrijfsgeneeskundige dienst
in te stelten of zich bij zulk een dienst
aan te sluiten.
3) Bedrijven of groepen van bedrijven,
waarin de arbeid meer dan normale risi-
(Er is overigens in de laatste jaren ook
Schiphol-personeel in Hoofddorp komen
wonen in nieuwe woonwijken aan de
Noordzijde van het dorp. In een reeds
eerder verschenen extract van het onder
havige rapport waarvan wij de- hoofd
inhoud destijds hebben weergegeven
geven de rapporteurs als hun mening te
kennen dat zij deze vestiging ongewenst
achten zowel om der wille van het
Schiphol-personeel zelf als van het eigen
karakter van Hoofddorp. - Red.)
De Haarlemmermeer mag dan een ge
mengde structuur hebben stedelijk en
agrarisch in geografisch opzicht, socio
logisch is er van zulk een structuur geen
sprake. In verreweg de meeste gevallen
heeft men te doen met een hetzij duide
lijk agrarisch georiënteerde, hetzij stede
lijke woonschap, vrijwel nergens vindt
men die dooreengemengd. Vandaar het
gunstige resultaat van de ontmoeting tus
sen stad en platteland in deze gemeente:
zij blijven geografisch-gescheiden.
„Wanneer echter de stedelijke rand aan
de Haarlemmermeer zou worden ontno
men", zo vervolgt drs. Van Paassen, „en
wanneer hun ontwikkeling gericht zou
worden op de belangen van de activiteits
centra buiten de gemeente, dan zou de
evenwichtige structuur van de Haarlem
mermeer verstoord dreigen te worden. De
invloeden uit deze stedelijke kernen zou
aanzienlijk versterkt kunnen worden, de
eigen aard van deze kernen zou verloren
kunnen gaan en een dieper en verder
binnendringen van stedelijke elementen
zou nu veel schadelijke gevolgen kunnen
hebben voor de Haarlemmermeerse samen
leving. Immers de Haarlemmermeer, in
gekrompen tot een louter agrarische sa
menleving, is dan veel kwetsbaarder ge
worden en kan de aan haar vreemde in
vloeden wel trachten te weren, maar zij
kan ze niet meer opvangen door een lo-
calisatie en concentratie."
Door haar verscheidenheid naar grootte,
woonvorm, sociaal-economisch en sociaal-
cultureel karakter der locale samenlevin
gen bezit de Haarlemmermeer volgens drs.
Van Paassen een labiel evenwicht. Het be
houd daarvan wordt bepaald door de wijze,
waarop invloeden uit de omgeving worden
opgevangen. Daarom is de Haarlemmer
meer ook een duidelijke bestuurseenheid.
BONN/LONDEN (DPA/Reuter/AFP)
De West-Duitse regeringspartijen zijn
tegen een volksstemming over het „Duitse
Manifest", dat op een grote bijeenkomst
van tegenstanders van de Parijse verdra
gen in de Paulskerk te Frankfort is opge
steld. Volgens de coalitiepartijen kan de
volkswil in West-Duitsland zich slechts
laten gelden in parlementsverkiezingen.
De Britse minister van Buitenlandse
Zaken, Sir Anthony Eden, heeft in het
Lagerhuis verklaard, dat het onverstandig
zou zijn aan te nemen, dat de Sovjet-Unie
thans meer bereid is in te stemmen met
werkelijk' vrije verkiezingen in Duitsland
dan een jaar geleden. De verklaring van
Radio-Moskou over de Russische houding
ten opzichte van verkiezingen in geheel
Duitsland heeft eerder de bedoeling het
Duitse volk te beïnvloeden tegen bekrach
tiging van de Parijse verdragen dan con
crete voorstellen te doen.
De Poolse regering heeft in navolging
van de Sovjet-Unie besloten de staat van
oorlog met Duitsland te beëindigen. De
Poolse regering acht normalisering van de
betrekking met West-Duitsland mogelijk.
„De Sovjet-Unie is nog steeds niet van
mening dat het noodzakelijk is algemene
verkiezingen in geheel Duitsland onder
internationaal toezicht te doen houden. Zij
heeft hiermede echter ingestemd, om tege
moet te komen aan dringende verzoeken
van de drie Westerse mogendheden en
West-Duitsland." aldus schrijft het Sovjet-
Russische officiële dagblad „Izvestia". Het
blad merkt op dat het nieuwe Russische
voorstel overeenkomt met het plan, dat
Sir Anthony Eden een jaar geleden op de
Berlijnse besprekingen der „Grote Vier"
heeft gedaan.
Op een bijeenkomst in Oost-Berlijn heb
ben 87 voormalige Duitse generaals en
officieren een resolutie aangenomen, waar
in vereniging van Duitsland wordt geëist.
De vergadering was beleed door oud
veldmaarschalk Friedrich Paulus, die in
1943 bij Stalingrad door de Russen gevan-
ADVERTENTIE
Genezende warmte door wrijven met:
een Zwitsal preparaat
Het beleid daarin wordt steeds weer ge
plaatst voor een centraal probleem: hoe
bewaren wij dit evenwicht, hoe kunnen
wij de confrontatie met de omgeving en in
het bijzonder met de stedelijke omgeving
rustig laten verlopen?
Het samengaan van agrarische en andere
belangen, van agrarische en stedelijke
woonschappen is alleen mogelijk doordat
deze in één bestuurlijk geheel zijn opge
nomen. Dat vraagt echter tevens van de
bestuurders inzicht in deze problemen en
een gevoel voor proporties.
gen genomen werd. In de resolutie wordt
gezegd, dat een souverein, verenigd Duits
land een eigen nationaal leger moet heb
ben.
Naar aanleiding van verklaringen van
de RMS, als zou op de christenen te Ambon
druk worden uitgeoefend om tot een an
dere godsdienst over te gaan, hebben het
kantoor voor Godsdienstige Voorlichting
en het kantoor voor Christelijke Aangele
genheden der Molukken een gezamenlijke
verklaring gepubliceerd, waarin wordt ge
zegd, dat sinds eind 1950 geen dwang is
uitgeoefend op Islamieten, noch op Chris
tenen. „Sedert de landing van TNI-troepen
en het herstel van het bestuur van de Re
publiek Indonesia hebben de verschillende
groeperingen op de Molukken de volle
vrijheid bij het uitoefenen van hun gods
dienstplichten, bij het verspreiden van hun
godsdienst en bij het regelen van de inter
ne organisatie". „Zij hebben daarbij zowel
de volle bescherming, als de morele en ma
teriële steun der overheid; er heersen ver
draagzaamheid en goede verstandhouding",
aldus deze verklaring.
De sportvereniging „Orion" te Oirschot
is voornemens haar vijfjarig bestaan luis
ter bij te zetten met het organiseren van
een Europees tweelingencongres op 21 en
22 Mei. Burgemeester E. Steger, die ere
voorzitter is van de vereniging, heeft zijn
medewerking toegezegd.
De organisatie van dit congres geschiedt
in navolging van het Amerikaanse twee-
llngencongres, dat vorig jaar in Chicago
werd gehouden. Als minimum-leeftijd voor
de tweelingen houdt men 15 jaar aan, een
maximum leeftijd is er niet. De aardigste
tweeling zal de titel „Europa-tweeling
1955" krijgen. Men zal de tweelingen in di
verse klassen indelen, waaraan ook wed
strijden verbonden worden.
KOPENHAGEN (UP/Ritzau) De
Deense minister van Buitenlandse Zaken,
H. C. Hansen (sociaal-democraat), heeft
uit handen van de Koning zijn benoeming
tot premier ontvangen. Hij blijft tevens
minister van Buitenlandse Zaken. Hij
volgt als premier de onlangs overleden
Hans Hedtoft op. Hij is de eerste Deense
minister van Buitenlandse Zaken die geen
universitaire opleiding heeft gehad. Zijn
vader jvas schoenmaker. Hansen vergaarde
zijn kennis door zelfstudie en in de prak
tijk van de partij-organisatie. Hij was
partij-secretaris en voorzitter van de in
ternationale socialistische jeugdorgani
satie.
61. Achtervolgd door een woedende me
nigte, rende Joris door het kasteel. „Wee
mij! Wee mij!", kreet hij smartelijk, „waar
om moest Panda, ondanks mijn waarschu
wingen, de geestenkist openen en deze
horde loslaten?! Welk een ramp! Dit is de
val van het slot Usher!" Het was inder
daad de val van het spookslot, dat minder
solide bleek te zijn, dan het er uit zag.
Onder het gewicht van de woeste drommen
stortten trappen ineen en zakten vloeren
door. Pilaren wankelden en vielen in wol
ken gips uiteen; de muren zwaaiden en
begonnen krakend over te hellen.Intus
sen stond Panda beneden in de kelder nog
steeds de raadsels van het spookslot te
overpeinzen. „Het geheim van die kist is
nu opgelost", dacht hij, het was geen kist,
maar de ingang van een verborgen kel
der, waarin Joris de bouwers van dit kas
teel had opgesloten Maar ik vraag me
nog steeds af, hoe zij dit slot in één nacht
konden bouwen. Zo'n korte tijd is toch
niet normaal, en... Hij werd ruw in zijn
overpeinzingen gestoord, toen de muren
rondom hem begonnen te waggelen en
grote brokken gips omlaag stortten. Bij
het raadsel van de snelle opbouw had zich
nu een nieuw raadsel gevoegd: het raadsel
van de snelle afbraak.
co's met zich brengt, dienen onafhanke
lij k van de grootte een bedrijfsgenees
kundige dienst in te stellen.
4) Regeling dezer matei-ie kan het best
geschieden in de wetten, welke de bescher
ming der arbeiders beogen, met name de
Veiligheidswet 1934 en de Stuwadoorswet.
5) Er dient een college te worden inge
steld, dat de minister van Sociale Za
ken en Volksgezondheid kan adviseren'
omtrent alle aangelegenheden, de bevor
dering der bedrijfsgeneeskunde betreffen
de.
De vraag ligt min of meer voor de hand,
of het niet gewenst is, het instituut der
bedrijfsgeneeskundige diensten, dat zich in
de laatste decennia niet onbevredigend
heeft ontwikkeld, ook wat zijn verdere ont
plooiing betreft aan het particuliere initia
tief over te laten. De staatssecretaris
meent om meerdere redenen, dat de over
heid zich van dit terrein niet verre mag
houden, hoezeer hij er ook van overtuigd
is, dat zij dit met grote bedachtzaamheid
zal moeten betreden. Deze redenen zijn het
voorkomen dat de bedrijfsgeneeskunde in
minder juiste banen wordt geleid, het sti-
mu Li eren van de verdere ontwikkeling
daarvan en het volgen van de zioh wij
zigende opvattingen aangaande de mense
lijke verhoudingen in de industrie.
Het is gewenst, dat normen worden ge
steld, welke ten aanzien van de gezond
heidszorg in de bedrijven in acht moeten
worden genomen en van de inachtneming
waarvan zal moeten afhangen, of men van
de bedrijfsgeneeskundige dienst kan spre
ken of niet. Die normen aan te geven en
de inachtneming daarvan als voorwaarde
te stellen voor de erkenning van een be
drijfsgeneeskundige dienst, is naar de me
ning van de staatssecretaris een taak van
de overheid.
De wet stelt in grote lijnen die normen
vast. In een op de wet steunende Alge
mene Maatregel van Bestuur zullen zij
nader dienen te worden uitgewerkt.
Oplage gedaald tot 160.000
PARIJS (Reuter) Het blad van de
Franse communistische partij „l'Hu/mani-
té", heef-t een beroep gedaan op alle le
den van de partij om geld te geven ten
einde het bestaan van het blad te verze
keren, dat gevaar loopt door „alle soor
ten onkosten". De oplage van „THumanité"
is gedaald van 520.000 in 1945 tot 160.000
thans. „Kapitalisten, uitbuiters, oorlogsop
hitsers en verraders" besteden duizenden
millioenen francs aan bladen, waaronder
„vergiftige vrouwentijdschriften", om de
arbeiders te misleiden, aldus „l'Huma-
nlté".
Op de Atlantische Oceaan heeft een
reusachtige golf een motorjacht van 14
ton, dat 37.000 dollars gekost had en nu
als deklast met De „Noordam" naar zijn
nieuwe eigenaars in Amerika werd ge
bracht, opgenomen en op het achterdek
geworpen. Een zegsman van de Neder
landse firma, d'ie het jacht naar Amerika
transporteerde, zei dat het scheepje
waarschijnlijk onherstelbaar vernield is.
Een torenhoge golf nam het Donderdag op
en smeet het weer neer op het achterdek.
Dinsdag kwam de Noordam in New York
aan.
De Nederlandse Organisatie voor Zuiver
Wetenschappelijk Onderzoek heeft de
Nederlandse Eclipscommissie van de
Koninklijke Akademie van Wetenschappen
te Amsterdam, die onder voorzitterschap
staat van prof.-dr. M. G. J. Minnaert, hoog
leraar in de astronomie aan de Rijksuniver
siteit te Utrecht, een subsidie verleend om
20 Juni aanstaande op Ceylon de langste
zonsverduistering dezer eeuw te doen ob
serveren. Deze observatie zal geschieden
door dr. J. Houtgast, lector in de astronomie
aan de Rijksuniversiteit in Utrecht en ver
bonden aan de sterrenwacht aldaar. Dr.
Houtgast zal daarbij vergezeld woraen
door de chef-instrumentmaker van zijn ob
servatorium, de heer N. van Straten. Dit is
de derde expeditie die na de bevrijding
door de eclipscommissie wordt uitgezonden:
de eerste ging in 1952 naar Khartoem en
de tweede in 1954 naar Gotland in Zweden.
Wervelstorm. Een wervelstorm heeft de
Amerikaanse staten Mississippi, Ala
bama en Arkansas geteisterd. Er zijn
25 personen om het leven gekomen.
Erfgenamen. Een familie uit de arbeiden
de klasse, woonachtig in een buiten
wijk van Rio de Janeiro, heeft zich
aangemeld als erfgenamen van de
Amerikaanse millionnair Serge Rubin-
stein, die op 27 Januari vermoord in
zijn flat in New York werd aangetrof
fen. De eisers, Gedario Rubinstein en
zijn zuster Elva verklaren, dat Serge
hun oom was. Gedario zegt, dat zijn in
Rusland geboren vader Adolph in 1902
uit Odessa naar Brazilië was geëmi
greerd. Volgens Gedario hadden de
broers ongeveer tien jaar geleden het
contact met elkaar verloren.
Gesloten. Het Amerikaanse departement
van Buitenlandse Zaken beschouwt de
affaire-Field als gesloten. Funtionaris-
sen van het departement zijn tot de
conclusie gekomen, dat Noel en Herta
Field uit vrije wil tot het besluit om in
Hongarije te blijven zijn gekomen.
Aanslag. De gouverneur van de Argen
tijnse provincie Eva Peron, Anania, is
ernstig gewond door twee revolverscho
ten op het ogenblik dat hij een krans
legde bij het hoofdkwartier van de Ar
gentijnse vakvereniging in Santa Rosa,
de hoofdstad van de provincie. De aan
slag werd gepleegd door de voormalige
minister van Openbare werken van de
provincie, Tierno, die drie maanden
geleden na een meningsverschil met de
gouverneur moest aftreden. Tierno is
aangehouden.
Aanvang. Prinses Margaret van Engeland
is met de Stratocruiser Canopus te Port
of Spain (Trinidad) aangekomen, waar
haar reis van een maand door Brits
West-Indië een aanvang zal nemen. Op
de vlucht van Londen naar Port of
Spain werden twee tussenlandingen
gemaakt: een te Montreal en een te
Montego Baai op Jamaica. Tijdens het
oponthoud op Jamaica maakte de prin
ses een autotocht rond de baai. Bij
aankomst op het vliegveld Piarco op
Trinidad werd zij geestdriftig toege
juicht door een grote menigte.
Hongersnood. De 390 bewoners van het
kleine Japanse ejland Aogasjima, 200
mijl ten Zuiden van Tokio, hebben
dringend om voedsel verzocht, omdat
zij op de rand van de hongersnood
staan. Sedert 28 November hebben
schepen het eilandje, dat voor levens
middelen van de buitenwereld afhan
kelijk is, niet kunnen bereiken wegens
hoge zeegang. De eilandbewoners zeg
gen, dat zij geen graan of groenten
hebben en dat alle varkens en kippen
op zijn.
Olie. Elf kinderen en de vader van vijf
van hen zijn om het leven gekomen
door een brand, die een woningblok te
Amsterdam (in de Amerikaanse staat
New York) in de as heeft gelegd. De
brand zou zijn ontstaan door het over
stromen van de olie van een olie
kachel. Sommige bewoners vluchtten
in nachtkleding naar buiten, waar een
sneeuwstorm de temperatuur tot onder
het vriespunt had doen dalen. In totaal
zijn deze week in een aantal tragische
branden in zes verschillende Ameri
kaanse staten 46 personen, meest kin
deren, om het leven gekomen.
Protest. Het bestuur van de Britse Labour-
partij heeft bij de Tsjechische ambas
sadeur en de Roemeense gezant te Lon
den geprotesteerd tegen de straffen,
waartoe Tsjechische en Roemeense so
cialisten „onlangs zijn veroordeeld in
geheime processen".
Bloei. Tengevolge van het ongewoon zach
te weer gedurende de afgelopen paar
weken staan in het Zuid-Franse de
partement Lot-et Garonne de perzik
en pruimebomen in volle bloei, twee
maanden eerder dan normaal.
ADVERTENTIE
Gebruik regelmatig
Wybert, het be
proefde middel te
gen hoest, heesheid
en rokerscatarrh
HET IS AL WEER een paar jaar gele
den dat in de pers melding werd gemaakt
van boringen in de buurt van Péch'elbronn
aan de Beneden-Rijn, waar geologen, op
zoek naar olie, tot de ontdekking kwamen
dat de temperatuur ondergronds met één
graad per 9 meter toenam. Overal elders
in Europa bedraagt de temperatuurstijging
onder het aardoppervlak gemiddeld 1 gr. C.
per 33 m., zodat in Péchelbronn inderdaad
iets bijzonders aan de hand
moet zijn geweest. (Die hogere
temperatuur werd in verband
gebracht met waterbekkens
die op genoegzame diepte la
gen om het water onder
hoge druk tot 375 gr. te ver
warmen).
We zullen ons echter niet
verdiepen in de exploitatiemogelijkheden
van deze warmtebron, maar ons liever be
zig houden met de geothermische gradiënt,
een ingewikkelde term, waaronder men
verstaat het aantal meters dat men plaat
selijk in de bodem moet afdalen om 1 gr.
temperatuurstijging te verkrijgen. Zoals
gezegd, in het algemeen is dit 33 m., maar
plaatselijke omstandigheden kunnen dit
bedrag wijzigen. Bij het boren van de
Simplontunnel moest de temperatuur op
een diepte van 7 km. in het bergmassief
volgens de berekeningen 36 gr. bedragen.
Maar de temperatuur hield zich niet aan
de afspraak en was 1 gr. hoger. Nog 500
m. verder was zij zelfs opgelopen tot 53
gr., zodat de watermassa's die uit de sple
ten van het gesteente gutsten onaange
naam heet waren.
Daarover morgen.
Laten we er maar eerlijk voor uitkomen: (Nadruk verboden)
alles wat wordt beweerd over de tempe
ratuur onder het aardoppervlak, is langs
theoretische weg afgeleid en enige zeker
heid daaromtrent bestaat er allerminst.
Laten we maar direct beginnen met onze
zojuist genoemde geothermische gradiënt,
die beweert dat de warmte per 100 meter
diepte ongeveer 3 gr. stijgt. Dan zou de
lava die nooit heter is dan 1500 gr., afkom
stig zijn van een diepte van slechts 50 km.,
terwijl hiervoor toch een aan
merkelijk grotere diepte wordt
aangenomen. De dikte van de
uit graniet en basalt bestaande
korst wordt immers al op 60
km. aangenomen.
Bovendien, doorrekenend
met een stijging van 3 gr.
per 100 meter diepte, zou in
het middelpunt van de aarde een hitte van
ongeveer 190.000 gr. C. moeten heersen,
een bedrag waartoe geen enkele theoreticus
heeft durven besluiten. Een halve eeuw
geleden schatte Arrhenius de temperatuur
in het middelpunt weliswaar op 100.000
gr., maar tegenwoordig is men geheel van
dergelijke hoge waarden teruggekomen en
bewegen de schattingen zich van 2000 gr.
tot ten hoogste 8000 gr. Doch alles wat in
dit opzicht over het inwendige van de aar
de wordt gezegd, berust op vermoedens.
Ook over de bron van de aardse hitte ver
keert men nog geheel in het onzekere.
Over hitte gesproken, weet u waaraan
een thermosfles zijn isolerend vermogen
voornamelijk dankt? Aan gebrek aan
lucht!
H. PéTILLQN.
