Aankoop kan zowel industrie
als stedebouw dienen
ZE VEN DA GEN HAARLEM
HYPERMODERN
NET ALS IN 1832
Kerkvoogden niet op de hoogte
van plannen verbouw Vishal
In één nacht
S u n b a lm
Iedereen komt in handen
van amateur-fotograaf
.,9
Het complex van de Holland-Nautic
Herdenkingsrede door
de burgemeester
EEN SCHOOL VOL LENTE
Vijftig jaar kadaster
met keurig handschrift
Van mensen en dingen
onder de Damiaatjes
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Uw handen gaaf en zacht
„De wonderlijke avonturen,
van de kleine Moeck"
Twee ernstige ongelukken
op ijsbaan Nova Zembla
Viering bevrijdingsdag
Gelui van alle Haarlemse klokken
Elfregi Duinzwervers
hielden ouderavond
Feest
A. IJ. Tulp overleden
Kamperen
,Denkda
Hobby
gei
VRIJDAG 25 FEBRUARI 1955
I
Naar aanleiding van het besluit van de
gemeenteraad van Haarlem om de Vishal
tijdelijk te verhuren aan de N.V. A.
Kreymborg, die tijdens de verbouw van
het-pand aan de Grote Markt gedurende
enige maanden haar bedrijf in de Vishal
zal uitoefenen, hebben wij een onderhoud
gehad met de heren dokter C. Hage, presi
dent-kerkvoogd en A. Ph. Romeijn, secre
taris van het college van kerkvoogden van
de Nederlands Hervormde gemeente te
Haarlem. Zij betreurden het besluit ten
zeerste. De rust zal in de omgeving der
kerk zeer verstoord worden en als in de
toekomst besloten mocht worden in de Vis
hal een kantoor van Haarlems Bloei te
vestigen, zal dat in nog ernstiger mate het
geval zijn op Zaterdag en Zondag. Boven
dien verwachten de kerkvoogden, dat het
gezicht op de Grote Kerk minder fraai zal
worden door het aanbrengen van étalages
en in de toekomst van grote reclameplaten
voor toeristische doeleinden. Ook zal het
aanbrengen van verlichting het aanzien der
kerk schaden.
De heren Hage en Romeijn betreuren het
des te meer, omdat het college van B. en
W. geen overleg heeft gepleegd met kerk
voogden. Dat is in het verleden anders ge
weest. De kerkvoogden herinnerden er aan,
dat in 1931 advies is gevraagd, toen B. en
W. plannen hadden de Vishal af te breken,
dat zij in 1933 in kennis werden gesteld
van de plannen een urinoir te plaatsen en
dat in 1939 bericht werd, dat B. en W.
voornemens waren aan de raad voor te
stellen 't vismarktgebouwtje te verbouwen,
waardoor een. wachtruimte zou ontstaan.
De kerkvoogdij kreeg tevoren voldoende
gelegenheid bezwaren in te dienen of op
merkingen te maken.
Thans geen advies gevraagd
Met de tegenwoordige gang van zaken is
het anders gegaan, merkten de heren Hage
en Romeijn op. Op 25 November j.l. schre
ven kerkvoogden een brief'aan B. en W.,'
waarin zij mededelen, dat het hun aan
dacht had getrokken, dat er plannen be
stonden om de Vishal beschikbaar te stel
len als kantoorruimte voor „Haarlems
Bloei". Volgens het contract van 1817 mag
de stad aldus de kerkvoogdij gebruik
maken van „den grond waar de Zee-vis
markt gehouden wordt, op den voet als
thans plaats heeft". Het is natuurlijk be
kend, dat deze markt in de loop der "laatste
jaren voor allerlei doeleinden gebruikt is.
Daartegen is nooit uitdrukkelijk bezwaar
gemaakt. Nu er echter plannen bestaan om
dit gebouw een vaste nieuwe bestemming te
geven, stellen kerkvoogden er prijs op het
college van B. en W. er op te wijzen; dat
zij met het veranderde gebruik van de Vis
hal niet geacht, willen worden te zijn ac-
coord' gegaan of te gaan, aldus de brief.
Op 17 Februari" j.l. schreven B. en W.
van Haarlem een brief aan de kerkvoog
den, waarin zij antwoordden op de brief
van 25 November. Toen de brief binnen
kwam verscheen ongeveer gelijktijdig in
de krant het voorstel van B. en W. aan de
gemeenteraad, om tot verhuur van de Vis
hal over te gaan.
Het college berichtte de kerkvoogdij niet
over zijn plannen, maar het deelde mee,
dat. een onderzoek was ingesteld naar het
contract van 1 Juli 1817. „Het resultaat
van.het onderzoek is geweest, dat B. en W.,
vodral gelet' op de historische'ontwikkeling,
welke tót de 'hiervoor bedoelde overeen
komst heeft geleid, met de rechtsgeleerde
raadsman der gemeente tot de slotsom zijn
gekomen, dat het verkeerd zou zijn daaruit
te concluderen, dat het kerkgenootschap
uit de volheid van eigen rechten slechts tot
een zekere en dus eng te interpreteren
mate aan de burgerlijke gemeente recht
zou hebben willen- afstaan. Artikel 4 van
de (overeenkomst bepaalt, dat als stedelijke
eigendom „in en bij voorschreven kerk"
wordt erkend onder meer de opstal van de
Zeevismarkt. Daaruit en uit het verdere
verband valt af te leiden, dat de onder
grond als eigendom van het kerkgenooG
schap werd erkend en dat het voorts de
bedoeling is geweest te constateren het
bestaan van het recht van opstal als een
eeuwigdurend recht". Tenslotte merken B.
ADVERTENTIE
Vraag Uw Apotheker' oj Drogist
Gratis proeftube na inzending van
deze advertentie aan N.V. Rowntree,
Afd d Herengracht 209 Amsterdam
Eerste uitvoering voor
Haarlemse schooljeugd
De Stadsschouwburg van Haarlem was
vanmorgen geheel gevuld met leerlingen
vgn scholen voor g.l.o. en b.l.o., die de eer
ste van een serie van vijf voorstellingen
bijwoonden van het toneelstuk „De won
derlijke avonturen van de kleine Moeck."
Uiteraard heerste er voor het begin een
oorverdovend lawaai en zelfs het ophalen
van het brandscherm veroorzaakte een
hartelijk en langdurig applaus.
De wethouder van Onderwijs en Kunst
zaken, de heer D. J. A. Geluk, heette in
zijn openingstoespraak vooral de inspecteur
van het lager onderwijs, de heer W.
Schoenmakers welkom en wenste de com
missie voor aesthetische vorming van de
lagere schooljeugd, die deze voorstellingen
heeft voorbereid, van harte succes. Boven
dien stelde hij de kinderen nog meer uit
voeringen van toneel- en muziekgezel
schappen in het vooruitzicht.
Voor een recensie van het toneelstuk, dat
bij de kinderen een laaiend enthousiasme
veroorzaakte, verwijzen wij naar onze
editie van 22 Februari.
Donderdagmiddag omstreeks twee uur
kwam op de ijsbaan „Nova Zembla" te
Spaarndam de 45-jarige magazijnchef J.
Rosema uit Groningen dusdanig te vallen,
dat hij een ernstige hoofdwonde opliep.
Twintig minuten later maakte de 60-jarige
magazijnbediende A. Heeremans uit Haar
lem eveneens op dezelfde ijsbaan een val,
waarbij hij zijn linkerheup brak.
Beiden waren niet op de schaats, doch ver
loren hun evenwicht tengevolge van de har
de wind. Nadat men hun ter plaatse de eer
ste hulp verleende, werden zij overgebracht
naar het ziekenhuis Sint Joannes de Deo.
en W. in hun brief op, dat de gemeente
vrij staat van de Vishal geheel naar eigen
goeddunken gebruik te maken. Naar hun
mening is in artikel 7 van d-e overeenkomst
van 1817 noch een beperking van dat recht
te lezen, noch bedoeld. Voorts verklaren
B.'en W. zich bereid de kerkvoogdij op de
hoogte te houden van het verbouwingsplan
en overleg te plegen omtrent de punten,
die eventueel direct het kerkgebouw raken.
De heren Hage en Romeijn deelden ons
mee. dat zij Maandag j.l. een brief aan B.
en W. hebben gezonden en een afschrift
er van aan de gemeenteraad, waarin zij er
aan herinneren, dat het college schrijft
bereid te zijn de kerkvoogden van de plan
nen op de hoogte te houden; zij moesten
echter uit de krant lezen welke plannen
B. en W. ten aanzien van het gebruik van
de Vishal koesteren en die wel op zeer
korte termijn uitgevoerd zullen worden.
„Wij menen aldus kerkvoogden in hun
brief dat overleg hierover met ons, mede
op grond van de overeenkomst van 1817,
gewenst, zo niet noodzakelijk.is."
Inmiddels heeft de gemeenteraad het be
sluit genomen en de heren Hage en Ro
meijn vertelden ons, dat kerkvoogden de
aangelegenheid nog nader zullen bespre
ken om na te gaan welke maatregelen naar
aanleiding van het raadsbesluit genomen
zullen en kunnen worden.
hebben de kinderen van alle
klassen de bolbloemen tentoon
gesteld, die zij in het vorig na
jaar toen het alleen nog maar
bloembollen waren, mee naar
huis kregen om ze zover op te
kweken.
Hoe ze dat gedaan hebben
lazen wjj in het gezamenlijk
opstel er over, dat door de
tweede klas gemaakt werd en
dat kort en goed luidt:
„In het najaar hebben we
bollen geplant. We hebben ze
in een bloempot gezet. Eerst
een eindje gegroeid waren
mochten ze in het licht. Toen
er knoppen in kwamen hebben
we ze in de warmte gezet.
Naar wij vernemen zal de officiële vie
ring van de tiende verjaardag van de Be
vrijdingsdag in Haarlem bestaan uit een
herdenkingsrede welke door de burgemees
ter op het bordes van het Stadhuis zal
worden uitgesproken en door luidsprekers
op de Grote Markt en omgeving wordt
verbreid.
Hiermee wordt een zinrijk verband ge
legd tussen de Bevrijdingsdag in 1945 en
deze viering. Burgemeester Reinalda hield
toen eveneens een rede tot de burgerij.
Het ligt in de bedoeling, dat om twaalf
uur 's middags alle klokken van de Haar
lemse kerken en gebouwen te laten luiden.
Daarna zal burgemeester Cremers zijn rede
houden, waarna de plechtigheid waar
schijnlijk besloten zal worden met een
fanfare van het balcon van het Stadhuis af.
Zoals wij reeds hebben gemeld, zullen
in het kader van de door het Centrum
comité Koninginnedag te organiseren uit
gebreide feestelijkheden in de middaguren
de vertegenwoordigers van de Haarlemse
corporaties langs de burgemeester als ver
tegenwoordiger van de Kroon defileren.
Daarbij zal tevens een beperkte ontvangst
op het Stadhuis plaats vinden.
In de gemeentezaal van de Verenigde
Doopsgezinde gemeente in de Peuzelaarsteeg
heeft de Elfregi-padvindersgroep Duinzwer
vers", onderdeél van de vereniging De Ne
derlandse Padvinders in het district Haarlem,
een ouderavond gehouden. De verkenners
hebben het plan opgevat in Augustus het zo
merkamp in La Roche (België) te houden en
om de hoge kosten te dekken zullen zij in de
komende maanden enige acties houden.
De groepsgeestelijke ds. S. M. A. Daalder
sprak het welkomstwoord en hij hoopte dat
de vele aanwezige ouders zouden merken wat
Elfregi de naam van de Doopsgezinde pad-
vindersgroepen in ons land voor de jon
gens wil en kan zijn. Onder leiding van vaan
drig J. van Tiel lieten een twaalftal jongens
vervolgens gedurende een kwartiertje hun
sportieve prestaties zien in het programma
nummer tuimelen. Hathi mevrouw E. Groot
Van Schaik verzorgde de entre actemuziek en
begeleidde tevens het verkennerskoor bij het
zingen van enige eigen'padvindersliederen.
De voorzitter van de Doopsgezinde Jeugd
raad ds. H. Wetmar, Doopsgezind predikant
uit Zaandam, gaf een toelichting bij de door
deze raad onlangs uitgegeven filmstrip
„Jeugd", die zeer boeiend was. Deze strip is
samengesteld uit fotografische opnamen van
de heer C. van Weele en geeft enig inzicht
in het landelijk Doopsgezind Jeugdwerk.
Een seindemonstratie, nogmaals zang en
twee kienronden gingen tenslotte vooraf aan
het sluitingswoord van groepsleider hopman
H. Ph. H. Plevier.
De minister van Economische Zaken a. .i
heeft besloten de prijzenbeschikking me-
disch-specialistische verrichtingen voor zie
kenfondsverzekerden in te trekken.
„Waarom hebben B. en W. het nodig ge-
vormden, zo koel te antwoorden op de vra
gen welke het raadslid mr. J. G. B e 11 ink
heeft gesteld omtrent de toekomstige be
stemming van het complex van de Hol-
land-Nautic en inzonderheid op zijn sug
gestie om de belangen van de zes bedrijven
te bevorderen welke interesse tonen voor
de gebouwen en terreinen van de voor
malige scheepswerf en machinefabriek?"
Dat is een vraag die in de afgelopen dagen
menigeen zich heeft gesteld. Men kon gis
teren in ons raadsverslag lezen dat B. en
W. dit antwoord niet alleen handhaven,
maar het ook als het enig juiste erkennen.
Dit kan er slechts op wijzen, dat de ge
meente zich met de eigenaars van de Hol-
land-Nautic in een delicate onderhande
lingssituatie bevindt. Een overleg dat veel
tact en omzichtigheid vereist nu daarbij
aan elkaar tegengestelde belangen in het
geding zijn.
Er zijn in Haarlem een aantal bedrijven
welke reeds lang wachten op een goede
gelegenheid om hun werkruimte te ver
groten.
Aan de andere kant is er de gemeente
De dertig leden tellende
Hobby Club Haarlem bezit
sinds Augustus van het vo
rige jaar een eigen hobby
huis: het voormalig badhuis
aan de Koudenhorn. Maar
dat betekent niet, dat de
enthousiaste jongelui, die
eind 1949 hun club opricht
ten en daarna bijna vijf
jaar lang naar een geschik
te werkruimte moesten uit
zien, van Augustus 1954
llun hobbylusten ongestoord
kunnen botvieren. Want
toen de clubleden het hun
door de gemeente afgestane
huis voor 't eerst betraden,
zagen zij er niets anders
dan een enorme ravage, die
er door de jeugd was aan
gericht in de tijd, dat het
badhuis daar ongebruikt
stond. Verscheidene bad
hokjes waren zwart gebla
kerd, omdat er vuurtjes in
waren gestookt, de ramen
waren stuk voor stuk stuk
gemaakt, kortom, het was
een bende.
Maar de Haarlemse hob
byclubleden staan voor
niets: zij kunnen u alles
vertellen over astronomie,
over modelbouw, fotografie,
de bouw van radio's en het
brouwen van geheimzinni
ge scheikundige drankjes,
maar als het moet, dan kun
nen ze ook de handen uit
de mouwen steken voor het
groffe werk. Ze hebben in
hun tehuis gebroken, ge
schrobd, gesleept en ge
veegd alsof er een sprook
jesprinses zou komen wo
nen.
Op het ogenblik zijn de
verbouwingswerkzaamhe
den vrijwel gestaakt: in de
eerste plaats is het er nu te
koud om te werken, want
algehele verwarming ont
breekt nog. Bovendien heeft
men nog geen aansluiti?ig
op de waterleiding hoe
paradoxaal dit voor een
voormalig badhuis ook mo
ge klinken zodat men bij
het schoonmaken is aange
wezen op het Spaarnewa-
ter. En dat lokt op het ogen
blik niet erg aan, met die
blokjes ijs aan de opper
vlakte.
De houten zolderverdie
ping is al gereedgekomen,
voor de radio-af deling. Men
heeft er onder leiding van
een Haarlemse firma elec-
trische leidingen aangelegd,
die door de gemeente zijn
goedgekeurd. Een schrille
tegenstelling tot deze afde
ling vormt de kelder, waar
in lekkages nog hoogtij vie
ren. De dienst Openbare
Werken zal daar evenwel
binnenkort de strijd tegen
het water aanbinden.
De club heeft reeds van
>nige industrieën uit Haar
lem en omgeving materiaal
>n materieel ontvangen. De
leden waarderen dit ten
teerste en zien met verlan-
yen naar nieuwe zendingen
uit, want ze kunnen het al
lemaal best gebruiken. Maar
met haast nog groter ver
langen zien zij uit naar
nieuwe leden, in het bijzon
ier meisjesleden. Want van
de dertig leden wanneer
het gebouw klaar is, kun
nen er naar schatting ze
ventig iverken is er
ilechts één van het vrouwe
lijk geslacht. Het levert te
keningen voor het maand
blad, dat de club sinds kor
te tijd uitgeeft.
Komt vriendinnen, ver
denkt het Haarlemse hob-
yleger
van de Dinsdag gevierde
„denkdag" van de padvind-
sters zal staan.
De oud-leerlingenvereniging
„Prinses Wilhelmina" is van
plan haar tweede lustrum op
de juiste wijze te vieren. Zij
brengt daartoe op Zaterdag
avond 26 Februari in het ge
bouw Sint Bavo een „groots
opgezette revue met bal na".
die gelegenheid krijgt het voor de omge
ving van de Paul Krugerkade geldende
uitbreidingsplan te realiseren.
Dat uitbreidingsplan dateert al van lang
voor de oorlog en strekt ertoe de dood
lopende straten van de Patrimoniumwijk
te verbinden met de Spaarndamseweg en
Paul Krugerkade. Tevens zou de ruimte
ontstaan voor de zo broodnodige groen
voorziening van de Transvaalbuurt, voor
een flinke speelgelegenheid en wijkgebouw
en zelfs een zwembad, waartoe de be
staande binnenhaven van de voormalige
scheepswerf zou uitlokken. De fabrieksge
bouwen zouden gesloopt moeten worden.
Het is duidelijk, dat de ontwerpers van
dit uitbreidingsplan en hun gedachten
leven voort zijn uitgegaan van de op
vatting, dat de gehele Westelijke Spaarne-
oever industrie-vrij gemaakt moet wor
den en in de toekomst een niet door in
dustriële smetten ontsierde woonwijk
dient te zijn.
Wanneer men in die vooroorlogse jaren
wat meer gewerkt had met enquêtering en
sociografisch onderzoek, dan zou men al
licht tot de ontdekking zijn gekomen, dat
de meeste bedrijven langs de Westelijke
Spaarneoever levenskrachtige onderne
mingen vormen, die, goed gelegen aan
verkeersweg en vaarwater als zij zijn,
geen verhuisplannen koesterden, in de ver
wachting eventuele uitbreidingen ter
plaatse te kunnen verwezenlijken.
Bovendien behoorden zij meestal krach
tens hun omvang tot de middelgrote, ver
zorgende bedrijven, zodat het Spaarne een
natuurlijke grens vormde en vormt tussen
de overwegend lichte en de in hoofdzaak
zware industrie. Welke zijde van het
Spaarne men ook neemt, zij waren en zijn
overwegend industrieel bebouwd. Gegeven
die situatie zal het velen een gebrek aan
werkelijkheidszin toeschijnen, wanneer
dan toch een dergelijke wijk tot uitsluitend
woongebied wordt gestempeld
Nu doet zich, ongeveer een kwart eeuw
nadat dit uitbreidingsplan is vastgesteld,
de volkomen toevallige omstandigheid
voor, dat een der bedrijven wordt geliqui
deerd. Daarmee komt een vijftienduizend
vierkante meter industrieel terrein vrij.
Maar daar behoeft de eigenaresse niet mee
te blijven zitten: er meldden zich onmid
dellijk vijf, zes bedrijven aan die hetzij
gezamenlijk willen kopen, hetzij willen
huren. En het zijn bijna allemaal zaken
die reeds aan de Spaandamseweg of in de
onmiddellijke nabijheid daarvan zijn ge
vestigd. Zij kampen alle met ruimtegebrek
en hebben vrijwel alleen belangstelling
voor de gebouwen.
Uitstekend, zou men zeggen: die in
dustrieën kopen of huren de loodsen en
kantoren, de hallen en de bijgebouwen en
voor de gemeente blijft toch nog altijd de
mogelijkheid het belangrijkste element
van haar uitbreidingsplan te verwezen
lijken, namelijk het scheppen van recrea
tie-ruimte op de plaats van werf en haven.
Het schijnt echter, dat het gemeentebe
stuur zich de leidende gedachten heeft
herinnerd van het uitbreidingsplan van.
omstreeks 1929: het laten verdwijnen van
alle industrie aan de Westkant van het
Spaarne,
En we hebben dan ook niet de indruk
gekregen, dat de ambities der gegadigde
bedrijven met veel instemming begroet
zijn. Het is wel mogelijk, dat men bereid
zou zijn, gesteld dat de gemeente eens
het vroegere Holland-Nautic-complex in
eigendom verwierf, de gebouwen voorlopig
te verhuren aan geen hinder veroorzakende
bedrijven, maar juist de firma's welke die
ruimte voor hun productie zo goed zouden
kunnen gebruiken, zouden de kans lopen
afgewezen te worden. Men neemt dan het
risico, dat sommige, zeer hecht met Haar
lem verbonden bedrijven, welke niet zo
spoedig een andere vestigingsplaats zullen
zoeken, in hun ontwikkeling worden
geremd.
Men loopt nog meer het risico dat jonge
levenskrachtige bedrijven, welke nog niet
tot volle wasdom zijn gekomen, er niet
langer prijs op stellen in Haarlem te
blijven. In zo'n situatie verkeert bijvoor
beeld de N.V. Sazo, een machinefabriek
welke thans op een minimale oppervlakte
en in de ongunstigst denkbare omstandig
heden werken moet. Een bedrijf, dat het
desondanks heeft klaar gespeeld belang
rijke binnen- en buitenlandse exportorders
te verwerven, zoals de gehele inrichting
van de koperslagerij van de Nederlandse
Droogdokmaatschappij en dergelijke op
drachten voor B.P.M., Wilton-Fijenoord,
enz.
Bovendien legt men zich meer en meer
toe op de toepassing van kunststoffen, zo
als de vervaardiging van nylontransport-
wormen, waarvoor opdrachten uit de Ver
enigde Staten en Duitsland werden ont
vangen en de fabricage van combinaties
van polyester en schuimstoffen. De pro
ductie met behulp van deze kunststof
combinaties is nog in het stadium van het
overigens veelbelovende experiment.
Wij gaven dit voorbeeld slechts om aan
te tonen, dat Haarlem er wel wat aan ge
legen mag zijn om jonge bedrijven met be
hoefte aan vakkundig personeel voor zich
te behouden en de best denkbare werkge
legenheid daartoe te scheppen. Uiteraard
houdt ook de Stichting tot ontwikkeling
van de industrie in Haarlem zich met dit
vraagstuk bezig.
Natuurlijk is het niet te verwachten, dat
een gemeentebestuur, dat in het jongste
verleden al meer dan eens blijk gaf de in
dustrie een goed hart toe te dragen, deze
factoren zal negeren. Het is wel mogelijk,
dat hun waarde te laag wordt geschat in
verhouding tot andere, bijvoorbeeld stede-
bouwkundige eisen en verlangens.
Zeker is het niet zo, dat de gemeente
haar bevoegdheden zal misbruiken om de
vestiging van industrie op de terreinen van
de vroegere Holland-Nautic tegen te gaan,
wanneer haar eigen bod op het complex te
laag blijkt te zijn. Want zoveel is wel ze
ker: de gemeente heeft wel belangstelling
voor de Holland-Nautic, maar niet tot
elke prijs.
Te Deventer is plotseling o\erleden de
heer A. IJ. Tulp, oud-wethouert' van De
venter en lid van de Provirjiale Staten
van Overijsel. Hij behoorde to: de pioniers
van de vroegere S.D.A.P. envervulde na
de oorlog tal van belangrijke uncties in de
P. v. d. A. Hij is 69 jaar gewrden.
De Engelse blues-z*geres Neva
Raphaello is wegens plotselise ziekte ver
hinderd. hedenavond voor Je Haarlemse
Jazz Club op te treden. Hefogramma van
de clubavond zal nu wo'len gevuld met
jamsessions.
Cornelis Simon Keesman, 35 .jaar oud, adjunct-commies A
bij de gemeente Haarlem, is sinds 1 Januari bezig om de over
heid ruim drieduizend arbeidsuren te besparen. Hij doet dat
graag, want hij heeft van zijn liefhebberij, het fotograferen, een
deel van zijn beroep gemaakt.
Sinds enkele maanden bezit men namelijk bij de gemeente
de apparatuur voor de micro-fotografie en toen een gedeelte
van de kelder voor deze nieuwigheid was ingericht behoefde de
chef van de afdeling bevolking, de heer H. Oderkerk, niet lang
te zoeken. Keesman was dè stadhuisfotograaf, Keesman hield
van zijn veertiende jaar af al een camera in zijn handen, Kees
man won tientallen malen fotoprijsvragen en Keesman was dus
de aangewezen man om zich over de micro-installatie te ont
fermen. 1
B. en W. hadden al geruime tijd gezonnen op een methode,
waarbij het maken van afschriften van de persoonskaarten tot
een minimum aan tijd kon worden teruggebracht en die tevens
de behoefte aan archiefruimte zou beperken.
Na langdurig onderzoek kwam men tot de conclusie, dat de
toepassing van micro-fotografie het daartoe aangewezen middel
was. De raad stelde zonder discussie 11.500,beschikbaar en
enkele maanden later was Haarlem de eerste stad in Nederland,
die met een dergelijk project kon beginnen.
Keesman moest daarbij rekening houden met het voorschrift,
dat behalve de vierhonderd kaarten, die de dagelijkse dienst
op de afdeling bevolking jaarlijks heeft, eenzelfde aantal „moe
der-kaarten" in een afzonderlijk archief moesten worden op
geborgen en dat er bovendien nog een extra-positief voor het
„schaduwregister" diende te worden gemaakt. Al dit werk
vergt, tezamen met het chronologisch rangschikken gemiddeld
anderhalf uur per dag, hetgeen zoals men heeft uitgerekend
390 arbeidsuren per jaar betekent.
De vroegere methodé van archivering vorderde gemiddeld
3800 arbeidsuren, zodat Keesman met een handomdraai 3410
uren voor de gemeente uitspaart.
Hij doet dat met overgave en hij wordt hierbij gesteund door
zijn chef, die eveneens met grote kennis van zaken over de
moderne installatie „net even onder de vloer" spreekt.
Samen kunnen zij u uren bezig houden en ge zult u geen
ogenblik vervelen. Zij vertellen over de houdbaarheid van de
foto's (circa duizend jaar) over de ruimtebesparing en over de
overzichtelijkheid en ondertussen wandelen over de afdeling
bevolking, de ambtenaren nog met de oude kaarten in de hand
van kast naar kast.
,,'t Is fantastisch", zegt de heer Oderkerk en fotograaf-amb
tenaar Keesman knikt instemmend, „maarje moet er aller
vreselijkst secuur bij zijn".
En Keesman knikt weer. Hij denkt wellicht aan zijn zuren
en zouten, aan zijn vergrotingen en thermostaten en aan de
foto's' waarop alle hoedanigheden van alle Haarlemmers staan
beschreven. Hij krijgt ze in handen, maar hij ziet geen namen
en data.
Hij ziet alleen een korte en lange belichtingstijd.
Terwijl de eenden in de
Leidse Vaart wat verwezen
over het glimmende ijs drib
belen is het al volop voorjaar
in de Lorentzschool aan het
Leidseplein. In de brede gang
op de eerste verdieping, die
tevens als aula dienst doet,
Planten moeten geregeld wa
ter hebben". De onderwijzeres
van de klas, mevrouw Meijer,
vertelde hoe het opstel tot
stand was gekomen. „Iedereen
kon een zinnetje voorstellen en
dan namen we het beste. Toen
het klaar was heb ik gevraagd
of ze nu écht niets vergeten
waren. En er was er één die
vond dat er beslist nog bijge
schreven moest worden: plan
ten moeten water hebben.
„Planten moeten geregeld wa
ter hebben", hebben we er toen
van gemaakt want we vonden
geregeld" allemaal zo'n mooi.
echt woord
„Men dient over een goed leesbaar handschrift te kunnen
beschikken en bovendien moet men de uiterste accuratesse be
trachten".
De heer W. F. de Bruin, afdelingschef van het kadaster spreekt
in zorgvuldig opgebouwde zinnen, duidelijk en gemakkelijk te
volgen. En de heer De Bruin kan het weten, want hij verdiept
zich al ruim vijftig jaar in de moeilijkheden van het optekenen
van de kadastrale hoedanigheden der percelen. In October van
dit jaar wordt hij gepensionneerd. maar nu zegt hij nog: „Een
van onze grootsfe taken is het bijhouden van de grondbelasting
krachtens de wet van 1870. We houden ons verder bezig met de
begrenzing van de rechtssubjecten, de zogenaamde verticale
rechten, en natuurlijk komt daarbij een grote wetskennis te pas.
De administratie voor het grote publiek noemen wij de horizon
tale rechten".
Het kadaster vindt zijn oorsprong in het jaar 1832 en sinds
die tijd is er eigenlijk weinig veranderd. „Het werk hier is varia
bel", zegt de heer De Bruin, „grote geleerden hebben al getracht
een moderner methode van registreren te ontwerpen maar zij zijn
niet geslaagd".
Geen micro-foto's dus voor het kadaster en geen moderne
meubelen, want men ging kennelijk van de veronderstelling uit,
dat de inrichting van het gebouw dan ook maar hetzelfde moest
blijven.
Hoge krukken waar men met moeite opklautert, grote brede
tafels en enkele kleine bureaux, zware leggers en een potkachel
die behalve warmte ook veel stof verspreidt.
„Het is echter een levende organisatie", zegt de heer De Bruin
en hij vertelt enthousiast verder over zijn beroep. Het kadaster
werkt bijzonder prettig samen met de landmeetkundige dienst,
zo vernemen wij. De leerling-ambtenaren volgen, om een ge
degen kennis te krijgen, een tweejarige theoretische cursus en
de rest doet de praktijk. Een praktijk, die voor een groot gedeel
te bestaat uit het nauwkeurig opschrijven van de gegevens in
grote, bijna niet te tillen leggers. Men ziet echter steeds percelen,
nooit personen.
Of S(Z)innevelt met een „S" of met een ,,Z" geschreven moet
worden, kan men niet vertellen. Wèl weet men op het kadaster
hoeveel hectaren, aren en centiaren, deze wijk gaat innemen.
„Het is een mooi vak", zegt de heer De Bruin, „er zijn trou
wens enkele boekjes over verschenen. Van de heer Kluvers en
ir. Van Riesen uit Den Haag bijvoorbeeld. De Vos en Zoutendijk
hebben zich met de meer gespecialiseerde handboeken opge
houden".
De vinger van de heer De Bruin glijdt langs de kolommen en
wij lezen af: bebouwd, onbebouwd, pachter, onbeklemde meier".
„Men moet zo secuur mogelijk te werk gaan", meent de heer
De Bruin.
Dat is dus hetzelfde gebleven: microfilm of oude legger, mo
dern bureau of hoge kruk. Nauwkeurigheid blijft eerste vereiste.
99999
Ook de entourage van de
tulpen en hyacinten ademt één
en al voorjaar: sneeuwklokjes
van raffia, geboetseerde kip
pen, opgezette kieviten, schil
derstukjes en linoleumwerk
met lente-impressies, palm
paassen en fraai geïllustreerde
opstellen over wat er allemaal
struiken, wandelende mensen
en bovenal de zon, want ach,
Koning Winter, we willen het
allemaal zo graag....
in de lente gebeurt. Bü het
groepswerk is ook een breed
plakbord, waarop tegen de
achtergrond van een blauwe
lucht en een groene aarde door
ieder kind iets geplakt is, dat
met het thema van de exposi
tie te maken heeft: bollenvel
den in perspectief, koeien in
de wei, bloeiende bomen en
De leden van de afdeling
Kennemerland van de Neder
landse Toeristen Kampeerclub
kunnen Zaterdagavond in
Brinkmann vernemen welke
bezienswaardigheden zij kun
nen ontmoeten tijdens hun
kampeertochten. De heer K.
Zweeres zal dan namelijk
spreken over „het landschap"
en „de volkenkunde" en over
de planten- en dierenwereld.
Zondagmiddag zal voor de
leden van de verenigingen „De
Nederlandse Padvinders" en
„Het Nederlandse Padvind-
stersgilde" in de Bakenesser-
kerk een wijdingsdienst gehou
den worden, die in het teken
