Haarlem's Dagblad | 1955 | 14 maart 1955 | pagina 2

(PANDA EN

DE MEESTER-ZANGERS

Agenda voor
Haarlem

Nieuw „Comedia" opgericht

Wereldnieuws

Klein ensemble onder leiding van
Guus Hermus en John Gobau

Debuut in Haarlem met
„Goud en Antiek"

5 doktoren

het misbruik van
laxeermiddelen

De radio geeft Dinsdag

Directeur van Avifauna
eist genoegdoening van
Alphen's burgemeester

Gesprekscentrum voor
anonieme alcoholisten

De brandstoffenbijslag

Het O.V.B. en de
morele herbewapening

Theaterbezoek(ers)
in 't water gevallen

ZocU ió Uet

zo

r~

J

MAANDAG 14 MAART 1955

Gezonde blijspelet

waarschuwen tegen

Haarlem in 1955-F6

Beverwijk se plannen

Vice-voorzitter van K.v.K.
te Nijmegen treedt af

Binnenbandloze buitenband
in belasting geregeld

Betaling
abonnementsgeld
per giro

Lizzy Ansingh kreeg
zilveren médaille
van Amsterdam

Examens

Film over emigratie

Theodor Plievier t

Snelheid van
het licht

Op 1 September debuteert in de Haar
lemse Schouwburg een nieuw toneelge
zelschap onder een oude en hier goed be
kende naam: „Comedia" onder artistieke
directie van Guus Hermus en John Go
bau, met mevrouw A. J. van Heemstra te
Amsterdam als zakelijk leidster. Het ini
tiatief tot de oprichting, waarmee overi
gens een langgekoesterde wens in vervul
ling gaat, is pas drie weken geleden ge
nomen. Het wordt een klein ensemble,
beginnend zonder subsidie en niet aange
sloten bij de Toneelcoördinatie, dat voor
lopig uit ongeveer tien leden zal bestaan.
In ieder geval zullen, behalve de boven-
genoemden, de actrices Magda Janssens,
Bep Dekker, Marion Gobau, Annie van de
Vorstenbosch en de acteurs Lucas Wen
sing en Robert Sobels er deel van uitma
ken. Met enige anderen worden nog on
derhandelingen gevoerd. Men begint het
seizoen met een reprise van de thriller
„Goud en antiek" van Edward Percy,
waarin John Gobau bij het vroegere Co
media reeds een groot succes boekte in de
hoofdrol, die te New York door Boris Kar-
loff werd vertolkt.

Uit een zakelijk oogpunt is de tijd voor
oprichting van een nieuw toneelgezelschap
bijzonder gunstig, nu er een belangrijk
terrein kwam braak te liggen door het be
sluit van de gecoördineerde groepen om
voor het komende seizoen honderdtachtig
voorstellingen in de provincie te laten ver
vallen. Door het verdwijnen van Comedia
en Het Vrije Toneel is verder een behoefte
aan op verantwoorde ontspanning gericht
toneel ontstaan, waarin nog niet werd
voorzien. Mede omdat het verbreken van
de vele contacten in „de provincie" over
haast en zonder overleg is gepleegd, heeft
de Vereniging van Schouwburgdirecties
in Nederland, waarvan de heer Hm. Dei-
num te Haarlem voorzitter is, dan ook van
~harte haar instemming betuigd met de
vorming van het tweede Comedia.

Dr. P. H. Schroder, voorlopig voorzitter
van de Vereniging van Culturele Organi
saties, lichtte op een Zondag gehouden
persconferentie toe, hoezeer de zogenaam
de uitkoopverenigingen door het besluit
van de Toneelcoördinatie zijn gedupeerd.
Moeizaam opbouwwerk van vele jaren,
dikwijls tot stand gekomen dank zij grote
persoonlijke offers en inspanningen, dreig
den met één klap teniet te worden gedaan.
Vandaar dat deze vereniging, bedoeld om
de organisatie van het publiek voor toneel
voorstellingen te bevorderen, prompt met
veertig leden, in totaal ruim honderddui
zend mensen omvattend, kon worden uit
gebreid! Tal van middelgrote plaatsen
zoals Beverwijk, Coevorden, Bergen op

ADVERTENTIE

Als u geregeld laxeermiddelen slikt, ls er nu
een manier om er van af te komen, 83 van de 100
personen lukte het; u kunt het ook. En wel zo:
Drink In de loop van elke dag enkele glazen
water en bepaal een vast uur voor uw stoelgang.
Neem de le week elke avond twee Carter's Lever
pilletjes. 2e Week - elke avond één. 3e Week - om
de andere avond één. Daarna niets meer, want
Carter's Leverpilletjes stellen uw Ingewanden
in staat weer op eigen kracht te werken, zonder
laxeermiddelen.

Wanneer zorgen, vermoeidheid of teveel eten
het tempo van uw ingewanden tijdelijk vertragen,
neem dan tijdelijk Carter's Leverpilletjes om u
weer op gang te helpen. Zo raakt u uw verstop
ping kwijt en vervalt u niet in de laxeermiddelen-
gewoonte. Haal direct Carter's Leverpilletjes,
t 1.20 per flacon. 60

HILVERSUM I, 402 M.

7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws.
8.15 Platen. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.40
Morgenwijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Platen. 11.15 Kookpraatje.
11.30 Sopraan en piano. 11.50 Platen. 12.00
Lichte muziek. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Voor het platteland. 12.40
Piano. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen of
platen. 13.20 Metropole-orkest. 13.55 Koer
sen. 14.00 Platen. 14.40 Schoolradio. 15.00
Strijkkwartet. 15.30 Voor de vrouw. 16.00
Platen. 16.30 Voor de jeugd. 17.20 De dieren
wereld en wij, causerie. 17.30 Jazmuziek.
18.00 Nieuws. 18.15 Piano. 18.30 Meer pro
ductiviteit brengt iedereen profijt, causerie.
18.40 Zang en orgel. 19.00 Voor de kleuters.
19.05 Paris vous parle. 19.10 Militair orkest.
19.45 Toneelbeschouwing. 20.00 Nieuws. 20.05
Actualiteiten. 20.15 Gevarieerd programma.
22.20 De Antwoordman. 22.35 Zang en dans
ensemble. 22.55 Ik geloof, datcauserie.

23.00 Nieuws. 23.15 New York calling. 23.20
Platen. 23.2524.00 Filmprogramma.
fflLVERSUM II, 298 M.

7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws, weer
bericht en Katholiek nieuws. 8.20 Platen.
9.00 Voor de vrouw. 9.40 Lichtbaken, cause
rie. 10.00 Voor de kinderen. 10.15 Platen.
11.00 Voor de vrouw. 11.30 Schoolradio. 11.50
Als de Ziele luistert, causerie. 12.00 Angelus.
12.03 Lunchconcert. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Lunchconcert. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nieuws en Kafholiek nieuws.
13.20 Platen. 14.00 Gevarieerd programma.
15.00 Schoolradio. 15.30 Ben je zestig? 16.00
Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor
de jeugd. 17.15 Felicitaties voor de jeugd,
17.40 Koersen. 17.45 Regeringsuitzending:
Rijksdelen overzee: In Nieuw Guinea's bin
nenland. 18.00 Voor de jeugd. 18.20 Sport-
praatje. 18.30 Amusementsmuziek. 19.00
Nieuws. 19.10 Lichte muziek. 19.30 Vocaal
Dubbelkwartet. 19.45 Lijdensmeditatie. 20.45
Platen. 21.00 Actualiteiten. 21.15 De gewone
man. 21.20 Radio Philharmonisch orkest en
soliste. (In de pauze: Uit het Boek der Boe
ken). 22.45 Nederlandse les. 23.00 Nieuws.
23.15 Viool en piano, f.5024.00 Platen.
TELEVISIE (N.C.R.V.)

20.15 Journaal en weerbericht. 20.35 Gym-
nastiek-demonstratie. 21.20 Pauze. 21.30 Ge-
snrek Onderweg, spel. 22.0522.15 Dag
sluiting.

BRUSSEL, 324 M.

11.45 Platen. 12.00 Platen. 12.3' Weerbericht.
12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 en 13.30 Pla
ten 13 40 Vlaamse liederen. 14.00 Schoolradio.
'5.45 Platen. 16.02 Orgel 16.30 Kinderkoro.
°l.m. 16.50 Sport en platen. 17.00 Nieuws.
•7.10 Gevarieerde muziek. 17.40 Sympho-
nisch orkest en solist. 17.50 Boekbespreking.
18.00 Voor de jeugd. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.50 Causerie.
20.00 Voor de vrouw. 21.C0 Gmroep-orkest.
22.00 Nieuws. 22.15 Pianorecital. 22.55—23.00
Ni?uws.

BTC

22.00—22.30 Nieuws, feiten van de dag, en:
B-oeken en schrijven:. (Op 224 m,).

Zoom en Den Helder zouden door de
genomen maatregel geheel van toneel ver
stoken blijven. Er zijn reeds 67 aanvragen
om voorstellingen tot het nieuwe gezel
schap gericht en er zullen er stellig nog
vele volgen, te meer omdat de pogingen
van de minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen tot vorming van regio
nale groepen in Brabant en Groningen op
een fiasco zijn uitgelopen, hetgeen trou
wens te verwachten viel.

Behalve in de provincieplaatsen gaat
Comedia ook in series in de grote steden
spe^n: een maand in de Nieuwe Comedie
in Den Haag en drie maanden in de Kleine
Comedie in de hoofdstad. Ook in Haarlem
zal het gehele répertoire, drie a vier stuk
ken omvattende, kunnen worden vertoond.
Uiteraard moet men zich voorlopig beper
ken tot Franse en Engelse bliispe'en, ster
ke speelstukken met een kleine bezetting
en thrillers. Men hoopt vooral, zoals Guus
Hermus het uitdrukte, met gezonde voor
stellingen de mensen aan het lachen te
maken, zonder smijtwerk en feestneuzen,
zodat men tevreden de schouwburg ver
laat. Natuurlijk ambieert men ook het klas
sieke en semi-kiassieke répertoire, maar
dat komt mogelijk later wel. In ieder geval
blijft Comedia een enkelvoudig gezelschan,
omdat men het doubluresysteem artistiek
ongunstig acht.

Het nieuwe Comedia hooot de geest van
het oude Comedia, dat onder leiding van
Cor Hermus zulke prachtige resultaten be
reikte, waaruit het trouwens geboren is, te
kunnen doen herleven. Men wil een ensem
ble, dat door ieders verantwoordelijkheids
gevoel gedrag°n wordt en waarin de lust
tot comediesoelen vurig werkzaam blijft.
Het is dan ook geen toeval, maar bewuste
voorkeur, dat men in Haarlem, het domi
cilie van het vroegere Comedia. begint.
Houdt tevens de hoop in. dat Haarlem en
Utrecht terug zouden willen naar het sy
steem der „vaste bespeling" van destijds?

Wij hebben deze vraag voorgelegd aan
de heer Deinum, directeur van de Stads
schouwburg, die verklaarde: „Alleen een
zeer groot gezelschap met een zeer groot
répertoire zou iets voor Haarlem kunnen
zijn. Dat kan niet buiten de Toneelcoördi
natie om tot stand komen. En wij worden
on hef ogenblik voortreffelijk bediend.
Alle belangrijke stukken komen in Haar
lem bij de huid'ge gang van zaken".

Als voorzitter van de Vereniging van
Schouwburgdirecties staat de heer Deinuim
echter voor een raadsel: enerzijds bouwt
men alom nieuwe theaters (in Enschedé.
Deventer, Einimen, Tilburg en Heerlen bij
voorbeeld) die millioenen kosten en an
derzijds wordt de bespeling daarvan te
gengewerkt. De grote gezelschappen schij
nen vergeten te zijn, dat het nog niet zo
heel lang geleden is, dat zij konden bestaan
dank zij de moeizame vorming van een
publiek buiten de grote centra.

Het volgende seizoen zal de bespeling
van de Haarlemse Schouwburg ongeveer
hetzelfde beeld vertonen van het thans nog
lopende. De Nederlandse Comedie komt 32
keer, de Haagse Comedie geeft 21 voor
stellingen, de toneelgroep Theater 25, het
Rotterdams Toneel 18 en De Toneelvereni
ging ongeveer tien. De cabarets van Wim
Kan en Wim Sonneveld komen ieder vijf
keer, de Hofdstad Operette acht keer. Toon
Hermans gaat niet met zijn volgend pro
gramma op reis.

Beverwijk behoort tot de plaatsen, die
door het besluit van de Toneelcoördinatie
zijn gedupeerd. De volgende week wordt
de serie abonnementsvoorstellingen be
sloten met een opvoering van het Franse
blijspel „De Huzaren" door de Haagse
Comedie, welk gezelschap een aanvrage om
het volgend seizoen terug te komen reeds
ontkennend heeft beantwoord. Van de be
staande groepen blijft alleen „Puck" dispo
nibel. De stichting Abonnementsvoorstel
lingen, direct na de bevrijding door de
predikant dr. A. Vis in het leven geroepen,
ziet daardoor een met groot succes be
kroonde activiteit in gevaar gebracht. Voor
de oorlog kwam er zelden of nooit behoor
lijk beroepstoneel naar Beverwijk en gin
gen de weinige belangstellenden dus naar
Haarlem of Amsterdam om toneel te zien.
Thans zijn er zoveel aanvragen voor de
vertoningen in het Kennemer Theater, dat
de zaal iedere keer is uitverkocht, men
reeds een wachtlijst heeft moeten aanleg
gen en overwoog om de serie in het volgen
de seizoen van drie op vier avonden te
brengen.

Zo ziet men aan een voorbeeld uit de
onmiddellijke omgeving, hoe bedenkelijk de
overigens wel begrijpelijke inkrimping van
het aantal voorstellingen buiten de stand
plaatsen voor de bloei van het Nederlandse
toneelleven is.' Mogelijk zal men zich te
Beverwijk kunnen handhaven op hetzelfde
artistieke niveau door een beroep te doen
op het nieuwe Comedia, op de toneelgroep
Puck en op een voordrachtkunstenares als
Charlotte Kohier, die onlangs met het door
A. Viruly vertaalde verhaal „Het lieve
leven" van H. E. Bates haar rentrée als
zodanig heeft gemaakt.

De heer A. J. van Geffen, directeur van
het vogelpark „Avifauna" te Alphen aan
den Rijn, heeft zich tot het provinciaal be
stuur van Zuid-Holland gewend teneinde
genoegdoening te krijgen voor hetgeen hij
heeft ervaren tengevolge van een politio
neel onderzoek dat enige tijd geleden tegen
hem is gelast door de burgemeester van
Alphen aan den Rijn, de heer Ed. C. Wit-
schcy. Het onderzoek heeft, naar de inspec
teur van politie heeft bevestigd, niets be
zwarends tegen de heer Van Geffen aan
het licht gebracht. Het werd ingesteld op
grond van vermeende onregelmatigheden,
waaromtrent twee ontslagen personeelsle
den van „Avifauna" zich hadden geuit.

De voorzitter van het stichtingsbestuur
van „Avifauna", wethouder C. M. Deercn-
berg, heeft medegedeeld dat er geen sprake
van is dat de directeur zou zijn of worden
ontslagen. De heer Van Geffen heeft de
burgemeester een schriftelijke rehabilitatie
verzocht. Nadat ook de advocaat van de
heer Van Geffen geen antwoord zou heb
ben ontvang-en op twee verzoeken om re
habilitatie heeft de heer Van Geffen zijn
beklag gedaan bij het provinciaal bestuur
van Zuid-Holland.

In verband met E.T.l.-kwestie

De vertegenwoordiger van de Kamer
van Koophandel en fabrieken te Nijmegen
in het bestuur van het Economisch Techno
logisch Instituut Gelderland, mr. dr. J. Ph.
M. van Campen, vice-voorzitter van de
Kamer, heeft aan het bestuur der Kamer
medegedeeld dat hij als bestuurslid van het
E.T.l. wenst af te treden. Dit besluit houdt
verband met de geruchtmakende benoe
mingskwestie bij het E.T.l. te Arnhem.

In het „Drankweerhuis" gevestigd ten
huize van de heer Bokma aan het Oostein
de 18 te Amsterdam, zijn het groepslokaal,
bureau en gesprekscentrum geopend, dat de
„Alcoholics Anonymus" (anonieme alco
holisten) daar hebben ingericht. „Alcoho
lics Anonymus", 20 jaar geleden in de Ver
enigde Staten gesticht door Bill Wilson, in
Amsterdam sinds 1949 vertegenwoordigd,
beoogt hulp van tot genezing vast besloten
drankzuchtigen door gesprek en ontspan
ning in een voor genezing gunstige at
mosfeer. Naar buiten treedt de organisatie
anoniem op teneinde niemand van de be
trokkenen te compromittteren
Maandag, Dinsdag, Donderdag en Vrijdag
is het groepshuis open voor bezoekers of
voor hen die inlichtingen willen vragen
over hulp, de distributie van geneesmidde
len en over research van nieuwe genees
middelen. De Woensdag is bestemd voor
vergaderen.

Als gevolg van de beschikking van de
minister van Verkeer en Waterstaat van 1
Maart, waarbij de binnenbandloze buiten
band voor de toepassing van het tarief van
de motorrijtuigenbelasting als een lucht
band kan worden aangemerkt, heeft, naar
de KNAC meldt, de minister van Financiën
thans aan de ambtenaren van 's rijks be
lastingen medegedeeld, dat met deze ta
riefstoepassing van 1 Januari 1955 af re
kening kan worden gehouden.

Voorts is bepaald, dat de eventueel ter
zake betaalde verhoging van belasting kan
worden teruggegeven en een eventuele be
keuring wegens overtreding van artikel 15
of 17 der motorrijtuigenbelastingwet buiten
gevolg kan worden gesteld

coc<xxcorf<*>:oxccccccccüooccoo(xoccco:coocxxaxccoccoc*j

U kunt het Uzelf gemakkelijk maken
door het abonnementsgeld voor het
volgende kwartaal te voldoen op
onze postgirorekening no. 273107 ten
name van Haarlems Dagblad. U
bespaart daarmee incassokosten en
vermijdt geloop aan de deur.

Het te gireren bedrag is 6.50, post-
abonnés 7.

U kunt het ons gemakkelijk maken
door Uw giro-opdracht te verzenden
vóór het eind van de maand. Wij
behoeven dan geen kwitanties uit te
zenden.

Voor automatische girobetalingen
(het allergemakkelijkste) zijn for
mulieren op aanvraag gaarne ter
beschikking. In dit geval dient men
wel voor voldoende saldo op de giro
rekening zorg te dragen.

DE ADMINISTRATIE

ADVERTENTIE

WITTE tegen maag-darmstoornissen o.a.-

TABLETTEN diarrhee, "kater", bedorven maag.

OOOOCOCCCOCCOOOO<XXXX>COOCOOOCOOOODOOOOOOCCOOOOOOCOCCCO

De minister van Maatschappelijk Werk
heeft aan de colleges van Burgemeester en
Wethouders laten weten dat ook over de
week 13 Maart tot en met 19 Maart een
brandstoffenbijslag kan worden verleend
aan degenen, die ingevolge dan wel met
toepassing van de regeling hulpverlening
oorlogsslachtoffers (1940-1945) een uit
kering voor levensonderhoud ontvangen,
respectievelijk voor wie kwartiervergoe
ding als rampslachtoffer wordt verstrekt.

De bekende Amsterdamse poppenschil-
deres Lizzy Ansingh, die wel „de prinses
der schilderessen" is genoemd, heeft Zon
dagmiddag in het gebouw van de maat
schappij „Arti et Amicitiae" te Amsterdam
een huldiging in ontvangst moeten nemen
ter gelegenheid van haar tachtigste ver
jaardag.

Uit handen van de Amsterdamse wet
houder mr R. van den Bergh ontving de
jarige schilderes de zilveren médaille van
de hoofdstad. De Amsterdamse portret
schilder Felicien Bobeldijk feliciteerde
haar als jaargenoot en sprak waarderende
woorden over haar werkzaam lidmaat
schap (onder meer als jurylid) van de ge
noemde kunstvereniging. Bart Peizel sprak
als voorzitter van de Amsterdamse schil
dersvereniging „St. Lucas", waarvan de
schilderes erelid is. Ook Rika Hopper be
hoorde tot de talrijke aanwezigen, die ge
lukwensen aanboden, evenals de schilder
George Rueter, die de afgelopen week in
hetzelfde gebouw is gehuldigd, eveneens
ter gelegenheid van zijn tachtigste ver
jaardag.

Lizzy Ansingh, die ook portretten van
Prinses Juliana heeft geschilderd, ontving
talloze bloemstukken en vele geschenken.

Het Onafhankelijk Verbond van Be
drijfsorganisaties (OVB) zal op Zaterdag
23 en Zondag 24 April in het Doofstom-
meninstituut te Rotterdam zijn congres
houden. Na de openingsrede door de voor
zitter zal de secretaris-penningmeester zijn
tweejaarlijks verslag uitbrengen. De agen
da vermeldt onder meer de behandeling
van de ingediende voorstellen: hierbij is
een voorstel van de groep „Verkeer'' te
Amsterdam om in de statuten op te nemen,
dat het lidmaatschap van de Beweging
voor Geestelijke en Morele Herbewapening
onverenigbaar is met het lidmaatschap van
het OVB. „Morele Herbewapening" wijst
de klassenstrijd af en bestrijdt deze. Dit
achten de voorstellers in strijd met de
doelstelling van het OVB.

Amsterdam. (Gemeente-universiteit). Doc
toraal examen economie A. U. A. C. Boele
(Amsterdam); candidaatsexamen economie
de heer A. W. Soeting (Diemen).

Leiden. Geslaagd voor het doctoraal exa
men Nederlands recht R. H. van Limburg
Stirum te Aerdenhout, T. M. Halbertsma te
Haarlem, A. E. Jansen te Den Haag. Candi
daatsexamen geneeskunde: J. de Bie te Schie
dam, H. P. W. Boer te Boskoop, S. Dubin
(U.S.A.), G. Hennipman te Den Haag, H. A.
Keuls te Leiden, T. Kruijff te Utrecht, A. G.
S. van Ramshorst te Den Haag, J. Schwartz
(U.S.A.). Doctoraal examen geneeskunde:
mej. E. M. de Bruijn te Rotterdam, C. A.
Ansink te Den Haag, C. H. de Beus te Over-
veen, J. Blankespoor te Den Haag, E. B. van
Hasselt te Soest. Artsexamen 1ste gedeelte:
J. G. Polusky (U. S. A.) en W. Roos te Den
Haag. Artsexamen 2de gedeelte: M. H. J. van
Andel te Ede, R. Th. de Jongh te Den Haag
en S Smit te Zeist.

NÜmegen. C'slaagd voor candidaats
examen Engels: A. M. J. Graaf (Gelegn).

Utrecht. Semi-arts examen: H. J. van Aal
deren, Bilthoven; H. L. A. Bom, Oud-Beijer-
land; J. J. P. A. van Besouw, Utrecht; C.
G. Vernooy, Utrecht; K. van Vessem,
Utrecht. Arts-examen: mej. A. E. M. Schoen
maker, Arnhem; H. A. M. v~i Hal, Roosen
daal. Tandarts-examen: H. F. J. M. Erens,
Heemstede, Candidaats-examen geschiedenis:
J. H. Smit, Hilversum.

Regisseur Karei Nort en cameraman Piet
Out van Polygoon-Profilti, die in Austra
lië opnamen hebben gemaakt voor een
film over de emigratie,zijn Zondagavond
uit Sidney op Schiphol teruggekeerd. Het
tweetal heeft inclusief de vliegreis per
man zo'n slordige 50.000 km afgelegd om
3.000 meter film te draaien in acht weken
tijd.

Verscheidene Nederlanders die in het
vijfde werelddeel een betere toekomst
voor hun gezinnen willen opbouwen zijn
„onder schot" genomen. Ook de mislukte
gevallen komen straks op het witte doek.
In Nederland moeten nog opnamen gereed
worden gemaakt. Half Juli zal deze film
gereed zijn.

Een familie uit Apeldoorn, die Zaterdag
avond een bezoek wilde brengen aan
theater Carré te Amsterdam, is niet verder
gekomen dan het parkeerterrein voor het
theater. De bestuurder van de auto, waar
mee het gezelschap de reis naar de hoofd
stad had gemaakt, zetten bij het parkeren
aan de waterkant zijn wagen op de hand
rem en stapte uit. Tot zijn ontzetting reed
de wagen plotseling door in het koude
water van de Amstel. De echtgenote van
de bestuurder en een passagier konden niet
meer bijtijds uit de auto springen en ver
dwenen met het voertuig in de Amstel. Zij
werden spoedig op het droge gebracht en
konden per taxi naar familieleden in de
Dintelstraat rijden om droge kleren aan
te trekken. Van het theaterbezoek kwam
niets meer. De auto is later door de brand
weer op de kant gezet.

Schrijver van Stalingraden
andere oorlogsromans

De Duitse linksgeoriënteerde schrijver
Theodor Plievier, die twee bekende boeken
over de Russisch-Duitse oorlog „Stalin
grad" en „Moskou" schreef, is Zaterdag
in de ouderdom van 63 jaar te Avegno in
Italiaans-Zwitserland overleden.

Als communist had hij in 1933 bij het aan
de macht komen van Hitier Duitsland ver
laten. Hij woonde in de Sovjet-Unie tot
1945, toen hij zich in Oost-Duitsland ves
tigde. Twee jaar later week hij naar West-
Duitsland uit. De laatste jaren woonde hij
in Zwitserland.

In 1945, nog in de Sovjet-Unie, schreef
hij „Stalingrad", welk verhaal hij baseerde
op de gesprekken, welke hij met duizenden
Duitse krijgsgevangenen, onder wie veld
maarschalk Von Paulus, de commandant
van het belegerde Stalingrad, had gehad.

In 1952 voltooide Plievier „Moskou", het
boek waarin het lijden van individuele
Duitsers en Russen, allen gebukt gaand
onder een dictatuur, tegen de achtergrond
van de strijd om de Russische hoofdstad in
de tweede wereldoorlog, wordt beschreven.

De in 1892 geboren auteur diende gedu
rende de eerste wereldoorlog bij de Duitse
marine. In 1918 nam hij in Hamburg deel
aan de vlootrevolte. Later werd hij lid van
de „Liga van Proletarische Revolutionnaire
Schrijvers".

Enige van zijn oudere boeken waren:
„Des Kaisers Kulis" (1930), „12 Mann und
1 Kapitan" (1930), „Der Kaiser ging, die
Generale blieben" (1932), „lm Wald von
Compiegne" (1939), „Das Tor der Welt"
(1940), „Der Igel" (1942), „lm Letzten
Winkel der Erde" (1945).

ADVERTENTIE

KOU GEVAT...

Bedek keel en borst met de pijn
stillende Thermogène; de welüadi.
ge warmte verjaagt verkoudheid.

30. Op de Admiraliteit werd een veront
rustend bericht ontvangen. „Admiraal!",
riep een klerk, opgewonden binnensnel-
lend, „de kustwacht bericht ons, dat er
een kaper voor de kust ligt!" „Een ka
per?!", herhaalde de admiraal, „wel, wat
drommel, waarom laten ze hem daar lig
gen? Stuur oorlogsschepen op hem af!

Breng hem tot zinken! Boor hem in de
grond!" „Dat mogen wij niet, admiraal",
antwoordde de klerk, „het schijnt, dat deze
kaper ivettelijk bevoegd is. Hij is in het
bezit van een officiële kaperbrief". „Drom
mels, dat is ernstig", bromde de admiraal.
„Dan is de regering verantwoordelijk voor
alles, wat die zeerover doet! Waarschuw
dadelijk alle schependat ze uit zijn buurt

moeten blijvenMaar reeds hadden onze
opera-piraten een prooi ontdekt. „Kijk, een
schip!", riep Enrico. „Klaarmaken om het
te enteren!" „Nee, NEE", riep Panda, „u
moet geen échte zeerover worden!" Maar
niemand sloeg acht op zijn tegenwerpin
gen. „Vooruit", riep Enrico. „De buit voor
ons ...de kosten voor het land!"

MAANDAG 14 MAART
Stadsschouwburg: „Port-Royal", De Haagse
Comedie, 8 uur. Begijnhofkapel: Youth for
Christ, 8 uur. Zang en Vriendschap: Bijeen
komst van „De grotere Wereld", 8 uur.
Minerva: „Manon van de bronnen", 14 jaar,
8.15 uur. Lido: „Het zwarte schild", 14 jaar,
7 en 9.15 uur. Studio: „Waterloo Bridge", 18
jaar, 7 en 9.15 uur. Luxor: „De woestijn
leeft" alle leeft., 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Sabrina", alle leeft., 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „La perverse", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Palace: „Satans paradijs", 14 jaar, 7 en 9.15
uur. Roxy: „Gevaar", 14 jaar, 8 uur.

DINSDAG 15 MAART
Stadsschouwburg: „De repetitie", Ned.
Comedie, 8 uur. Minerva: „Manon van de
bronnen", 14 jaar, 8.15 uur. Lido: „Het
zwarte schild", 14 jaar, 2. 4.15, 7 en 9.15 uur.
Studio: „Waterloo Bridge", 18 jaar, 2.15, 7
en 9.15 uur. Luxor: „De woestijn leeft., alle
leeft., 2, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Sabrina",
alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals:
„La perverse". 18 jaar, 2.30 en 8 uur. Palace:
„Satans paradijs", 14 jaar, 2, 4.1-5, 7 en 9.15
uur. Roxy: „Gevaar", 14 jaar, 2.30 en 8 uur.

Volksstemming. De Zwitsers hebben zj i
Zondag in een volksstemming uit,!''
sproken voor voortzetting van de b"
staande controle op de prijzen van voe
dingsmiddelen en de huren. Naar scha'"
ting heeft 53 percent van het kiezen"
corps in Zwitserland hebben alleen
de mannen stemrecht zijn stam uit"
gebracht.

Kunstbeen. De West-Berlijnse politie heeft
een man gearresteerd, die allerhande
goederen in zijn aluminium kunstbeen
van Oost- naar West-Berlijn smokkel
de. Hij ging van Oost- naar West-Ber!
lijn in een invalidenwagentje, dat van
een motor voorzien was. De politie wat
achterdochtig geworden omdat de man
zo vaak heen en weer ging.

Gevolg. Volgens het Oost-Duitse blad
„Neues Deutschland" hamsteren Oost-
Duitse huisvrouwen meel, suiker, ZOut
en zeep, als gevolg van „valse" West-
Duitse propaganda over mogelijke rant
soenering van sommige producten in
Oost-Duitsland.

Levenslang. Een Oost-Duits Gerechtshof
te Karl-Marxstad (Chemnitz) heefteen
functionaris van de Oost-Duitse spoor
wegen veroordeeld tot levenslange g«.
vangenisstraf wegéns het vormen van
een groep agenten en het geven van
inlichtingen over de Oost-Duitse spoor,
wegen aan het West-Duitse vakver-"
bond. Zeven beklaagden, onder wie de
vrouw van de functionaris, kregen
straffen variërend van vijftien tot twee
jaar dwangarbeid.

Kruistocht. De Amerikaanse evangelist
Billy Graham is met het passagiers
schip „Liberté" uit New York vertrok
ken voor een kruistocht van vier maan.
den door Europa. Voor zijn vertrek
zeide hij tot verslaggevers, dat „er bin
nen vijf jaar een herleving van de
godsdienst moet komen, daar het anders
wel eens te laat kon zijn voor de we
reld". Dr. Graham wordt vergezeld
door twee andere evangelisten. Howard
Butt en Grady Wilson.

Verkeer. Geregelde helicopterdiensten tus
sen de Zweedse stad Malmoe en de
Deense hoofstad Kopenhagen over ae
„Aeresund" zullen in Juni geopend
worden met Sikorsky S-55 toestellen.
Op elke vlucht kunnen zeven passagiers
en twee bemanningsleden worden ver
voerd. De vlucht zal een kwartier du
ren.

Verloren. De laatste nog levende Italiaan
se deelnemer aan de slag bij Abba Ga-
rima in de Italiaans-Abessijnse oorlog
van 1896, Giovanni Villa, is in de
ouderdom van 81 jaar te Meizo, nabi
Milaan, overleden. In de slag bij Abba
Garima verloren de Italianen 11.
man in doden, gewonden en gevange
nen van hun totale strijdmacht van
18.000 man. De Abessijnen hadden een
strijdmacht van 120.000 man.

Onderneming. Een Duitse onderneming is
bezig met de bouw van een stuwdam
aan de Tigris bij Samarra, de grootste
ter wereld, die Bagdad voor overstro
ming moet behoeden. Tot dusver zijn
85 schepen met 32.000 ton materiaal
uit Duitsland naar Irak gezonden. Al
het materiaal wordt door West-Duits-
land geléverd.

Vangst. Op het ogenblik zijn 53 Russische
vissersscnepen in de buurt van de
Noordelijkste Shetland-eilanden op de
haringvangst. Een treiler van 5.000 ton
en een fabrieksschip begeleiden de
vloot.

Groei. Sovjet-Russische wetenschappe
lijke werkers hebben ontdekt, dat ge
wassen, die langdurig zijn blootgesteld
aan „zeer zwakke" redioactieve stra
ling, sneller groeien en meer opleveren,
zo meldt het Sovjetpersbureau Tass.

Tekort. Zuid-Afrika ziet zich geplaatst
voor een zo ernstig tekort aan blanke
arbeidskrachten, dat de toekomst van
het blanke ras in de Unie wordt be
dreigd, zo heeft de minister van Ar
beid De Klerk, te Kaapstad op een bij
eenkomst van de nationale (regerings)
partij verklaard. Omdat er niet vol
doende geschoolde krachten zijn voor
de snel groeiende industrie, deed de
minister een beroep op de bevolking cm
„de mouwen op te stropen".

Bezwaren. De Griekse regering heeft be
zwaren geopperd tegen het rondreizen
in Griekenland van de Sovjet-Russische
marine attaché en zal hem in de toe
komst verbieden zich zonder speciale
toestemming verder dan tachtig kilo
meter van Athene te begeven. De
Griekse regering heeft verder een Rus
sisch verzoek om een plaatsvervangen
de marine attaché naar Athene te zen
den verworpen. Griekland is niet be
reid een militaire attaché op de Griekse
ambassade in Moskou te benoemen.

ALS JONGEN heb ik eens geprobeerd
een lichtstraal in een doosje te vangen,
maar hoe snel ik de deksel ook dicht sloeg,
het ding ontsnapte steeds. In een wat se
rieuzere vorm heeft men in de oudheid ook
geworsteld met het vraagstuk van de licht
snelheid en men kwam in het algemeen
tot de conclusie dat het licht zich ogen
blikkelijk verbreidde, dus zonder tijd te ver
bruiken. Een lichtstraal verlichte op het
zelfde ogenblik de gehele om
trek, waaruit de conclusie
volgde dat het licht een onein
dig grote snelheid moest heb
ben.

Van Galileï is de eerste proef
bekend om te trachten de
snelheid van het licht te me
ten. Op een maanloze avond
zond hij in de Florentijnse velden met een
dievenlantaarn een lichtsignaal naar zijn
assistent, die enkele kilometers van hem
verwijderd was. Zodra deze het lichtsig
naal van Galileï waarnam, opende hij zijn
lantaarn en seinde terug. Beiden verwacht
ten dat het licht enige tijd nodig zou heb
ben om van Galileï naar de assistent en
van de assistent naar Galileï te gaan. Enig
tijdsverschil was er inderdaad, maar dit
werd niet groter wanneer de assistent op
een aanmerkelijk grotere afstand werd ge
plaatst. Klaarblijkelijk ging het licht zó
snel, dat een reis van enkele kilometers
hoegenaamd geen tijd in beslag nam.

Toch heeft deze primitieve proef van
Galileï tot meling van de lichtsnelheid ge
leid. De Deense astronoom Olaf Romer
bestudeerde in 1675 de manen van Jupiter,
waarvan hij nauwkeurig berekende op
welk tijdstip zij in de schaduwkegel van

"N

die grote planeet moesten verdwijnen.
Toen Römer wilde controleren of zijn be
rekeningen met de werkelijkheid overeen
stemden, bleken de waarnemingen die hij
in de zomer deed prachtig te kloppen mei
de cijfers. Maar in de winter bleek Jupiter
niet minder dan 15 minuten achter te lo
pen.' Römer begreep onmiddellijk dat de
vertraagde tijdstippen waarop de manen
in de schaduw van Jupiter verdwenen
niet door de onregelmatige
loop van die planeet veroor
zaakt werden, maar moesten
worden toegeschreven aan de
langere tijd die het KcM
nodtg heeft om de afstand
Jupiter-Aarde af te leggen
Want tussen de waarne
mingen die Römer in de zomer
en de winter deed, lagen niet alleen zes
maanden, maar tevens 300 millioen kilo
meter! De metingen tijdens de zomer
maanden werden immers verricht op een
tijdstip dat de aarde in de nabijheid van
Jupiter stond, maar in de winter stonden
beide planeten diametraal tegenover el
kaar, toat een verschil betekende van
tweemaal de afstand aarde-zon. Deze gro
tere afstand die het licht van het Jupiter-
maantje had af te leggen was dus de schuld
van de late waarneming en door een een
voudige berekening wist Römer zodoende
de lichtsnelheid vast te leggen op onge
veer 300.000 km. per seconde. Maar zijn
tijdgenoten wilden hiervan niets weten.

Door vernuftige proeven wist men en
kele eeuwen later de lichtsnelheid tot op
enkele kilometers nauwkeurig te meten

Daarover morgen.
(Nadruk verboden)

H. PéTILLON.