Gehuwde arbeidskrachten hebben
goede kansen aan werk te komen
Panda en de Mees ter-Klokkenmaker
Wereldnieuws
Oordeel van Eerste Kamer over
televisie niet onverdeeld gunstig
Arbeidsbemiddeling van vrouwen
in de loop der eeuwen
Demonstratie
KAAN
De radio geeft Dinsdag
Mr. Bouman gevlucht
voor valse aanklacht?
EEjNTOSORBINE
RENAULT „4"
Culturele waarde wordt twijfelachtig
genoemd; vrees voor „tirannie
in de huiskamer
Aantal werkzoekenden
nam in April weer af
Gift voor Ranikhet
EVC-kantoor in Zaandam
afgebrand
Maasbree wil Oyen niet
Toch ió Uet
zo
r
J
2
Examens
Garage DEN HOUT, Wagenweg 106-168, Te!. 12138
Hotel-personeel trekt
naar E 55 te Rotterdam
bh alle fihifAkUatóen
Kerkelijk Nieuws
Onze
zintuigen
MAANDAG 16 MEI 1955
„Als men de geschiedenis van arbeids
bemiddeling van vrouwen bestudeert, dan
komt men tot de conclusie, dat dit vraag
stuk in de loop der eeuwen de aandacht
heeft gehad van hen, die een vrouw in
dienst wilden hebben", aldus vertelde ons
mejuffrouw M. H. Boeree, chef van de af
deling Vrouwenbemiddeling op het Gewes
telijk Arbeidsbureau te Haarlem. „Heel
vroeger werden vrouwen als slavinnen
verkocht, in de middeleeuwen verleende
het gilde medewerking bij het aanwerven
van vrouwelijke arbeidskrachten, tot 1850
bestonden er kantoren voor het huren en
verhuren van dienstboden en tot 1890
werden er markten gehouden, waar ouders
of pleegouders met meisjes kwamen, die
als hulp in de huishouding dienst konden
doen."
De vroegere arbeidsbeurzen (in Haar
lem werd er één in 1905 opgericht) be
steedden in het bijzonder aandacht aan
bemiddeling van losse arbeiders en van
huishoudelijk personeel. In die tijd was er
geen gebrek aan personeel, maar de beur
zen hadden het toch druk, omdat er een
grote wisseling was in het personeel. De
families waren dus niet altijd tevreden
over de vrouwelijke hulpen en daaruit
valt af te leiden, dat het niet van de laatste
wen, die om bepaalde redenen weer moe
ten gaan werken, gunstig.
Een werkgever vraagt echter in de eerste
plaats een ongehuwde vrouw, omdat geble
ken is, dat het verzuim bij gehuwde vrou
wen groter is dan bij de ongehuwde. Het
gebeurt jammer genoeg, dat een juffrouw
ontslagen wordt, als zij trouwt, maar
meldt zij zich dan bij een „typing office"
dan kan zij hetzelfde werk blijven ver
richten. Gehuwden hebben echter, als zij
geruime tijd niet op kantoor gewerkt heb
ben, een achterstand in routine en snel
heid. Ook gebeurt het vaak, dat hun vak
bekwaamheid niet groot is. Over het al
gemeen trachten meisjes minder diploma's
te behalen dan jongens. Dat kan later ge
volgen hebben, als een vrouw voor zich en
voor haar kinderen moet zorgen.
Voorlichting aan ouders en meisjes
Sprekende over de overige werkzaam
heden op de afdeling vrouwenbemiddeling
van het Arbeidsbureau, herinnerde me
juffrouw Boeree aan het geven van voor
lichting op ouderbijeenkomsten en aan
leerlingen op school.
Hieraan verlenen ook werksters uit
diverse beroepen hun medewerking en op
scholen vertellen verpleegsters, leraressen
enzovoort van haar werkzaamhedenDe
tijd is, dat huisvrouwen ontevreden zijn belangstelling op de Haarlemse scholen
over het optreden van de medewerksters in
het huishouden
Er is een tijd geweest, dat de arbeids
beurs meer bemiddeling verleende aan
vrouwen dan aan mannen; uit cijfers van
1913 blijkt dat, want toen bemiddelden
eenentwintig beurzen 25.000 mannen en
34.000 vrouwen. Ten gevolge van de
emancipatie van de vrouw heeft de ar
beidsbemiddeling zich op een ander terrein
moeten bewegen. Er zijn vele beroepen
bijgekomen en met het aanwerven van
huishoudelijke hulpen is het steeds moei
lijker geworden, aldus mejuffrouw Boeree.
De meisjes gaan liever naar ateliers en
fabrieken, omdat ze dan hogere lonen ont
vangen, over meer vrije tijd kunnen be
schikken dan als hulp in de huishouding
en prettig kunnen werken gelijk met an
dere meisjes.
In de laatste maanden is het dan ook
moeilijk werksters te krijgen. De werkgeef
sters doen ook haar uiterse best, echter
zonder succes. Het gewestelijk arbeids
bureau kan niet bemiddelen, omdat er geen
krachten beschikbaar zijn. Een der rede
nen kan zijn, dat de inkomsten in vele ge
zinnen op het ogenblik behoorlijk zijn,
waardoor de moeder niet uit werken be
hoeft te gaan.
De tegenwoordige werksters zijn over
het algemeen gehuwd. Ongehuwden kun
nen gemakkelijker een andere betrekking
aanvaarden.
Uit een onderzoek is mejuffriuw Boeree
gebleken, dat de werkende vrouwen over
het algemeen bij haar familie wonen. Haar
verdiensten zijn niet tereikend genoeg om
op kamers te wonen. Heeft een meisje een
betrekking, die voldoende inkomsten op
levert, dan is er een drang om het ouder
lijk huis te verlaten.
Ook besprak mejuffrouw Boeree het
aanwerven van gehuwde vrouwen. Door
de grote vraag naar arbeidskrachten zijn
de kansen voor huwende vrouwen, om aan
de slag te blijven en voor gehuwde vrou-
ADVERTENTIE
PASSAP BREIMACHINE
Dinsdagmiddag 25 uur.
Gen. Cronjéstraat 129 - Haarlem
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Platen. 7.45
Morgengebed en liturgische kalender. 8.00
Nieuws, weerbericht en katholiek nieuws.
8.20 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 9.40 Licht
baken, causerie. 10.00 Voor de kleuters. 10.15
Platen. 10.30 Airmsementsorkest. 11.00 Voor
de vrouw. 11.30 Schoolradio. 11.50 Als de
ziele luistert, causerie. 12.00 Angelus. 12.08
Metropole-orkest en solist. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Salonorkest -n
solist. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
Katholiek nieuws. 13.20 Dansmuziek. 13.45
Hammondorgel. 14.00 Gevarieerde muziek.
15.00 Schoolradio. 15.30 Ben je zestig? 16.00
Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor
de jeugd. 17.15 Felicitaties voor de jeugd.
17.40 Koersen. 17.45 Regeringsuitzending:
Rijksdelen overzee: Op bezoek bij het volk
der Manoewé's in Zuid Nieuw Guinea. 18.00
Voor de jeugd. 18.20 Sportpraatje. 18.30
R.V.U.: Dr. H. Groot: De tijden veranderen.
19.00 Nieuws. 19.10 Lichte muziek. 19.30
Avondgebed en liturgische kalender. 19.45
Platen. 20.40 Actualiteiten. 20.55 De gewone
man. 21.00 Clavecimbelrecital. 21.20 De witte
vogel, klankbeeld. 21.50 Cello en piano.
22.20 De Negervisser, hoorspel. 23.00 Nieuws.
23.15 Orgelconcert. 23.5024.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.30 Sport. 7.35 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00
Nieuws. 8.15 Tourwagenrallye. 8.20 Platen.
9.00 Platen. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Platen.
9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen. (Om 10.30
Tourwagenrallye). 10.50 Voor de kleuters.
11.00 Platen. 11.15 Kookpraatje. 11.30 Cello
en piano. 12.00 Haimonie-orkest en tour
wagenrallye. 12.30 Land- en tuinbouwmede
delingen. 12.35 Voor het platteland. 12.42
Fluit-ensemble en solist. 13.00 Nieuws. 13.15
Mededelingen of platen. 13.20 Promenade
orkest. 13.50 Tourwagenrallye. 13.55 Koersen.
14.00 Platen. 14.40 Schoolradio. 15.00 Piano
recital. 15.30 Voor de vrouw. 16.00 Platen.
16.30 Voor de jeugd. 17.30 Tiroolse muziek.
18.00 Nieuws. 18.15 Piano. 18.30 Platen. 19.00
Voor de kinderen. 19.05 Paris vous parle.
19.15 Amateurprogramma. 19.45 Filmpraatje.
20.00 Nieuws. 20.05 Journaal. 20.15 Geva
rieerd programma. 22.20 De Antwoordman.
22.35 Luit. 22.55 Ik geloof dat23.00
Nieuws. 23.15 New York calling. 23.2024.00
Platen.
TELEVISIE (K.R.O.)
20.15 Actualiteiten Wereldvisie en weer-
praatje. 20.35—22.30 Het wederzijds huwe
lijksbedrog, blijspel.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 School
radio. 15.45 Platen. 16.02 Orgel. 16.30 Platen.
17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.20 Orkestcon-
cert. 17.40 Platen. 17.50 Boekbespreking. 18.00
Voor de jeugd. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.40 Platen. 19.50 Causerie. 20.00
Orkestconcert. 20.50 Platen. 21.05 Orkest
concert. 22.00 Nieuws. 22.15 Platen. 22.55
23.00 Nieuws.
BBC
22.00—22.30 Nieuws. Feiten van de dag.
De Algemene Verkiezingen: voorbereiding.
Boeken en schrijvers. (Op 224 en 75 m.).
voor voortgezet lager onderwijs is hier
voor zeer groot.
Uit het feit, dat het aanbod op het bu
reau te Haarlem in de afgelopen maand
gedaald is van 77 tot 61 (vorig jaar 91) en
de vraag gestegen is van 699 tot 1139 (vorig
.laar 718), blijkt, dat er nog een. groot te
kort aan vrouwelijke arbeidskrachten is.
Goede gehuwde krachten hebben redelijke
kansen aan het werk te komen.
Mevrouw Bouman, echtgenote van de
advocaat Herman Bouman die als verdedi
ger in het proces Jungschlacger is opgetre
den, heeft vandaag verklaard dat haar man
zich gedwongen had gezien Indonesië te
ontvluchten, om vervolging te vermijden
op grond van valse aanklachten van hulp
aan rebellen, die de Indonesische regering
bestrijden.
In een intervieuw met United Press ver
klaarde zij dat haar man bereid was naar
Indonesië terug te keren, wanneer de In
donesische regering' schriftelijk zijn vrij
heid garandeert tegen vervolging wegens,
wat zij noemde, valse beschudigingen.
Bouman is vorige week naar Nederland
gereisd. Het schijnt dat Bouman reeds het
land uit was toen zijn vrouw de brief aan
het hof overlegde, waarin hij de verdedi
ging neerlegde.
Indonesische autoriteiten waren met
stomheid geslagen bij het nieuws, dat Bau-
man het land was uitgeglipt. Onmiddellijk
zijn zij een onderzoek begonnen om te ont
dekken hoe hij Indonesië heeft kunnen
verlaten zonder een uitreisvergunning. Het
bureau van de Nederlandse Hoge Commis
saris in Djakarta houdt vol, dat het niet
vooraf op de hoogte was van de vlucht van
Bouman. Een woordvoerder van het Hoge
Commissariaat verklaarde dat Bouman op
eigen verantwoording maatregelen heeft
genomen om zijn persoonlijke vrijheid te
beschermen.
Amsterdam. Geslaagd met lof voor het
doctoraal examen klassieke letteren de heer
R. Waleson. Amsterdam; voor het candi-
daatsexamen Nederlands mevrouw E.
Ploegsma—Schippers, Santpoort; voor het
candidaatsexamen geschiedenis mej. J. Koot,
Amsterdam en met lof voor het doctoraal
examen politieke en sociale wetenschappen
de heer H. Daalder, Amsterdam.
ADVERTENTIE
WITTE tegen maag-darmstoornissen o.a.1
TABLETTEN diarrhee, "kater", bedorven maag.
Leiden. Doctoraal examen
recht: W. J. Rijpma te Leiden.
Nederlands
ADVERTENTIE
ALLE
voordelen,
welke U ZOEKT in een kleine auto, VINDT U in de
uit de grootste Franse automobielfabriek met een productie van
500 stuks per dag.
aanschafprijs (ƒ4190.en hoge restwaarde.
Zeer laag brandstofverbruik, 1 L. op 17 KM.
Langdurige fabrieksgarantie. Weinig reparatie en dan nog zeer goedkoop;
b.v. fabrieks-ruilmo.tor 425.
Zeer veilig: 4 portieren, brandstoftank achter in de wagen.
Prachtige wegligging en toegestane kruissnelheid 90 KM per uur.
Nog veel meer voordelen, welke U gaarne worden getoond door
Lage
Verschenen is het voorlopig verslag van d»e mogelijkheid zou ontstaan, dat de tele-
de commissie van rapporteurs uit d'e Eer
ste Kamer over het ontwerp tot heffing
vam kijkgeld van bezitters van een tele
visietoestel.
Verscheidene leden verklaarden zich met
het televisiebeleid in hoofdzaak te kunnen
verenigen. Zolang uit het kijkgeld de kos
ten van de televisie nog niet kunnen wor
den gedekt behoren de omroeporganisaties
door fondsen van overheidswege in staat te
worden gesteld haar taak te vervullen.
Het ontmoette bij deze leden echter veel
bezwaar, dat aan deze organisaties een al
gemeen programma min of meer zou wor
den opgedrongen.
De sinds jaren gegroeide samenwerking
tussen d!e omroepverenigingen biedt huns
inziens voldoende waarborg, dat een uit
die samenwerking voortkomend gezamen
lijk programma aan behoorlijke eisen zal
voldoen.
Een aantal andere leden echter, beho
rende tot dezelfde politieke partij, betoog
den er bezwaar tegen te hebben, dat de
staat een bedrag van ettelijke millioenen
beschikbaar zal stellen voor de Neder
landse televisie. Naar hun mening is zulk
een financiële steun niet verantwoord, nu
tal van andere meer noodzakelijke voor
zieningen van de steun van de staat ver
stoken blijven. De televisie is huns inziens
niet van zodanige culturele waarde, dat de
volksgemeenschap met zulk een hoog be
drag mag worden belast. Zij duchten van
cie televisie ernstige sociale nadelen, af
stomping voor ernstiger cultuurbeleving
en bevordering van onrust in de gezinnen.
Daarenboven waarschuwden zij voor on
derschatting van het gevaar van het af-
bebalingsstelsel, dat ongetwijfeld ten ge
volge van reclamecampagnes grote af
metingen zal aannemen.
Verschillende leden merkten op, dat het
geringe aantal televisietoestellen er toe za.l
leiden, dat de opbrengst van de kijkgelden
uitermate gecring zal zijn. Zij achtten het
in hoge mate onwaarschijnlijk, dat binnen
afzienbare tijd ook maar in de verste verte
Ook in de maand April is het aantal
werkzoekenden, dat op liet Gewestelijk Ar
beidsbureau te Haarlem staat ingeschre
ven, gedaald; Het aantal manlijke liep van
1183 terug tot 822 (vorig jaar April 1432)
en vrouwelijke van 71 tot 61 (vorig jaar
April 91). lie ontwikkeling was dus gelijk
aan die van vorige maanden.
In de bouwnijverheid nam de vraag met
84 af; stonden et eind Maart 161 mannen
ingeschreven, aan het einde van April was
dit 77. In April van het vorig jaar stonden
er 125 ingeschreven. De toestand in de
bouwnijverheid wordt zeer précair en te
verwachten is, dat deze situatie nog enige
tijd zal voortduren. Het komt wel voor, dat
bouwvakarbeiders van betrekking willen
veranderen in de hoop, dat hun nieuwe pa
troon lonen wil betalen, die hoger zijn dan
die uit de collectieve arbeidsovereenkomst.
Werkgevers uit de metaalnijverheid zijn
verplicht minder geschikte arbeidskrachten
aan te trekken, omdat er geen vaklieden
meer beschikbaar zijn. Het aanbod daalde
van 194 tot 73 (vorig jaar 169).
Dat het aanbod in de landbouw daalde
was te begrijpen. In de komende weken
zullen vele arbeidskrachten in dc tuinen
en op het land nodig zijn. Bloemistknech
ten staan er op het arbeidsbureau niet
meer ingeschreven. In de afgelopen maand
is de vraag van 47 tot 25 gedaald.
In de afdeling hotelpersoneel is het aan
bod van 53 tot 18 verminderd. De Horeca
bedrijven hebben het druk en bovendien
kan de E.55 te Rotterdam veel personeel
gebruiken.
Het aanbod bij het kantoorpersoneel liep
terug van 137 tot 117 (vorig jaar 147). De
gemiddelde leeftijd van de werkzoekenden
bedraagt vijftig jaar. Over het algemeen
bezitten deze mensen weinig vakbekwaam
heid, waardoor de voorkeur gegeven wordt
aan jongei-en, die in het bezit zijn van di
ploma's. Ook spreekt het verleden wel eens
mee. Velen uit de groep losse arbeiders
kwamen aan de slag, waardoor het aanbod
daalde van 394 tot 275 (vorig jaar 450).
In het gewest Haarlem beschikt men
niet over een arbeidsreserve en men schat
het aantal ingeschrevenen, dat niet aan de
eisen van het bedrijfsleven voldoet, op 90
ADVERTENTIE
De Nederlandse ambassadeur in India,
mr. F. C. baron van Pallandt, heeft Woens
dag een bedrag van 16.000 ropijen, dat door
Nederlandse studenten werd bijeenge
bracht, overhandigd aan gouverneur Moen-
sji te Ranikhet. Het geld is bestemd voor
wetenschappelijke apparatuur voor de mid
delbare school te Ranikhet.
Ook Haarlemse scholieren hebben aan
deze actie deelgenomen.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Oldebroek (2e pred.pl.) C.
Treure te Ederveen.
Geref. Kerken
Beroepen te Nieuleusen P. L. Smilde te
Dronrijp.
Evang. Luth. Kerk
Drietal te Utrecht (vac. W. F. Nolte) M.
J. Heybroek te Deventer, A. K. v. d. Mey
te 's-Gravenhage en A. J. Meyer te Rot
terdam.
Doopsgezinde Broederschap
Beroepen te Amsterdam-N.-Den-Ilp-
Landsmeer W. Veen te IJmuiden.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Moerkapelle A. F. Honkoop
te Goes.
Aangenomen naar Gouda A. Verhagen
te Kampen.
ADVERTENTIE
Zaterdag is het Zaandamse kantoor van
de eenheidsvakcentrale EVC met het daar
boven gelegen woonhuis van de familie
Kracht door brand totaal vernield. De heer
en mevrouw Kracht en hun beide zoons
konden zich ternauwernood in nachtge
waad redden.
Behalve vijf fietsen is hun gehele aardse
bezit een prooi der vlammen geworden.
Het gebouw bestond uit een stenen pui en
was voor het overige uit hout gebouwd. Pui
en zijmuren zijn ingestort. Omtrent de oor
zaak van de brand tast men nog in het
duister. De familie K. was laag verzekerd.
De heer K. was laat van zijn werk terug
gekomen. Hij werd na een korte slaap ge
wekt door het geknetter en geloei van
vlammen. Hij wekte zijn huisgenoten en
kon met hen door een raam ontsnappen. De
spoedig aanwezige brandweer kon tegen
het vuur weinig uitrichten.
De bewoners van het tot de gemeente
Kessel behorende gehucht Oyen, die begin
Maart een request hebben ingediend bij de
gemeenteraad van Maasbree met het ver
zoek te willen bevorderen, dat Oyen bij
deze gemeente wordt gevoegd, hebben van
deze gemeenteraad een afwijzende beschik
king gekregen. Met 65 stemmen besloot
de raad geen stappen in deze te doen. Alle
Baarlose raadsleden, bij wier dorp Oyen
zou worden opgenomen, steunden het ver
zoek, maar zij moesten zwichten voor de
meerderheid der raadsleden uit het dorp
Maasbree. Het gehucht Oyen ligt in een
uithoek van de gemeente Kessel, 4 km ver
wijderd van het centrum daarvan, en is
geheel georiënteerd op Baarlo. Sinds de
„annexatiekwestie" heeft Kessel verschil
lende maatregelen getroffen om de Oyena-
ren tegemoet te komen, onder andere door
de verbetering van wegen.
20. In razende vaart stoof het sleetje de
helling afrecht op een boom aan, die
zich eenzaam op de vlakte verhief. Toen
de klokkenmaker geen aanstalten maakte
om uit te wijken, begon Pav'n wat onge
rust te worden. Zou hij die Doom .s'
niet zien? Hij was nogal bijziende! „K
u niet van der streek", antwoordde de
klokkenmaker rustig, „ik zie die beide bo
men; ik stuur midden tussen ze door".
BEIDE bomen??! Er staat er maar één!
°is op!!" Zenuwachtig rukte Panda aan het
uur, zodat de sleetjes rakelings langs de
stam scheerden. „Hu!", zei hij bibberend,
uit!", riep hij tenslotte, .gen boom!" „Maak „u moest toch werkelijk een betere bril
hebben, meneer de klokkenmaker! Dat was
op het nippertje!" Maar reeds dreigde er
een nieuw gevaarBij de brug, die hij
vernield had, sto*d Grump, de geweten
loze rivaal van de klokkenmaker. „Daar
komen ze", mompelde de slechtaard met
een wreed lachje. „Even kijken, hoe ze
in de kloof duikelen
visie uit het kijkgeld zou worden gefinan
cierd.
Tirannie in de huiskamer"
De werkelijke beslissing", waarvoor de
regering komt te staan, is niet, of zij ge
durende een overbruggingsperiode van tien
jaren enige miilioenen steun zal verlenen,
maar of zij gedurende een lange reeks van
jaren de financiering van de televisie gro
tendeels ten laste van de staatskas zal
brengen. Ootk deze leden waren van mening
dat het allerminst vaststaat, dat de televi
sie op het culturele leven van het Neder
landse volk een zegenrijke invloed zal
hebben. De televisie betekent huns inziens
tirannie in de huiskamer. Zij waren voorts
van oordeel, dat een eenheidstelevisie on
der de aanduiding „algemeen" of „natio
naal" niet mag worden opgelegd. De tirades
over die „verzuiling" worden meer en meer
gebruikt om die uitingen vain volksinitia
tief, welke men persoonlijk als onwelge
vallig beschouwt, te d'isqualdficeren. Huns
inziens moet het volksinitiatief de primaire
rechten hebben en niet de door politieke
inzichten gedreven wens om dat initiatief
te beperken en geheel of ten dele te ver
vangen door een eenheidsdnstituut, dat
slechts bestaansmogelijkheid heeft doordat
het gesecundeerd wordt door de staat.
Verscheidene leden, die zich in het alge
meen op een geheel ander standpunt stel
den, achtten het niet uitgesloten dat in de
komende jaren de aanschaffing van tele
visie toesteilen een sterk stijgende lijn zal
gaan vertonen. Deze ontwikkeling houdt
zowel gunstige als ongunstige mogelijk
heden in. Enerzijds zullen niet altijd
gemakkelijk te vermijden spanningen
in het gezinsleven optreden, anderzijds is
niet te ontkennen, dat de bezitters van toe
stellen in de gelegenheid zijn vam cultuur
uitingen en van belangrijke gebeurtenissen
onmiddellijk kennis te nemen. Deze ont
wikkeling houdt niet alleen mogelijkheden
voor cultuurspreiding, maar ook culturele
gevaren in. Met het oog op die gevaren zou
een geheel overlaten van de televisie-uit
zendingen aan de huidige radio-omroep
verenigingen niet verantwoord zijn. Slechts
die organisatie van het televisiewezen is
verantwoord, welke garandeert dat de cul
tuurscheppende krachten en organen daar
op directe invloed kunnen uitoefenen.
Deze leden betreurden het in hoge mate,
dat de mogelijkheden om zelfstandig uit
zendingen te verzorgen voor het I.K.O.R.
zijn afgesneden.
Met de invoering van een kijkgeld voor
televisietoestellen stemden deze leden in.
Zij bevalen echter aan, het bedrag, althans
gedurende de eerste tijd, nu nog niet da
gelijks wordt uitgezonden, niet hoger te
stellen dan 20 per jaar.
Tens/lo'tte zouden zij gaarne willen ver
nemen, wat het standpunt der regering is
ten aanzien van de heffing van kijkgelden
van toestel bezitters, die in hun woonplaats
in Nederland niet de Nederlandse, maar
wel de Belgische of de Duitse uitzendingen
kunnen ontvangen.
Enige leden merkten op, dat zij op grond
van hetgeen zij tot dusver op het televisie
scherm hadden gezien, niet optimistisch
konden zijn over hetgeen via de televisie
in de toekomst zal worden geboden. Zij
waren van mening, dat wat vermoedelijk
tot de ontspanning dient te worden ge
rekend, tot dusver veelal een te laag bij
de gronde karakter droeg.
Enkele andere leden waren van oordeel,
dat de verdere ontwikkeling voor het volk
van groot belang kan zijn, met name wan
neer alle poliiteke en godsdienstige stro
mingen daarbij aan haar trek komen. Zij
a ch tten het onj uist, zoals thans bij de radio
het geval is, bepaalde partijen de gelegen
heid te geven andere partijen zonder ge
vaar van tegenspraak aan te vallen en te
bestrijden. Huns inziens hebben televisie
en radio inderdaad een maatschappelijke
taak, waarvan de staatkundige voorlich
ting ongetwijfeld een belangrijk onderdeel
vormt. Deze voorlichting zou onvolledig en
onjuist zijn, wanneer zij slechts in handen
wordt gegeven van de huidige omroepver
enigingen.
Vrij. Vier Zweedse vissersboten, die sinds
30 April door de Sovjet-Unie werden
vastgehouden, zijn in de haven van
Pionersk, ten Noorden van Kalingrad
(Koningsbergen), vrijgegeven, aldus
een te Stockholm ontvangen bericht
van de Zweedse ambassade te Moskou.
De vier vaartuigen met een gezamen
lijke bemanning van veertien koppen
werden door de Russen opgebracht op
beschuldiging van vissen in verboden
wateren.
Niet vrij. De Amerikaanse negerzanger
Paul Robeson, die wegens zijn linkse
sympathieën voor de tijd van vijf jaar
een paspoort is ontzegd, heeft Zaterdag
medegedeeld, dat hij het Amerikaanse
departement van Buitenlandse Zaken
om een speciale vergunning heeft ver
zocht om naar de Sovjet-Unie te mogen
reizen. Robeson zeide, dat men hem
daar de hoofdrol heeft aangeboden in
de film „Othello", die door de „Mos
film Studio" zal worden gemaakt. Paul
Robeson heeft in Januari van dit jaar
een rechtsvervolging tegen de Ver
enigde Staten ingesteld om het depar
tement van Buitenlandse Zaken te
dwingen hem toe te staan naar het bui
tenland te reizen.
Ook niet vrij. De aartsbisschop van Gua
temala, mgr. Rossell Arellano, heeft
gedreigd de wetgevende vergadering
als anti-rooms-katholiek aan de kaak
te zullenn stellen als zij voorstellen
voor vrij onderwijs in het land niet
opnieuw in overweging neemt. Vrij on
derwijs betekent volgens de aartsbis
schop discriminatie tegen de rooms-
katholieke meerderheid. Hij vraagt de
vergadering zekere reeds goedgekeurde
artikelen opnieuw te behandelen.
Boeren en soldaten. De West-Duitse land
bouw zal -bij het invoeren van de
dienstplicht accuut gebrek aan arbeids
krachten krijgen en aanwerving van
Italiaanse arbeiders wordt daarom door
dr Lübke, de West-Duitse minister van
Landbouw, noodzakelijk geacht. De mi
nister zeide Zondag in München dat de
onderhandelingen met Italië over de
aanwerving versneld dienen te worden.
Minister Lübke sprak zich uit tegen
een liberalisatie van alle dollarinvoeren
in West-Duitsland, daar naar zijn me
ning de Duitse landbouw niet in staat
is een opbeperkte concurrentie met de
dollarlanden het hoofd te bieden.
Goede raad. De Britse vrijgezellen hebben
reeds herhaaldelijk pogingen in het
werk gesteld om belastingverlaging te
krijgen.De Engelse minister van Finan-
niën, R. A. Butler, deed Zondag over de
radio deze categorie mensen een bijzon
der middel aan de hand, waardoor aan
hun verlangens tegemoet wordt geko
men.... Hij beval ze namelijk aan te
trouwen.
Incident. Een Egyptische militaire woord
voerder heeft gezegd, dat een zware
pantserwagen met 15 Israëlische mili
tairen Zaterdag bij de veelomstreden
grensstrook van Gaza op Egyptisch
grondgebied is binnengedrongen. De
woordvoerder deelde mee, dat een
Egyptische voorpost de pantserwagen
tot stilstand bracht door op de wielen
te schieten. De soldaten verlieten daar
op het voertuig en vluchtten terug naar
Israëlisch gebied. Er is nu protest bij
de bestandscommissie ingediend. De
woordvoerder zei verder, dat een waar
nemer van de UNO, op wie gevuurd
werd toen hij de bestandslijn naderde
om na te gaan waar de pantserwagen
over de grens kwam, tevens een per
soonlijk protest heeft ingediend.
Naar de Congo. Koning Boudewijn van
België is Zondagnv'ddag om kwart over
vijf met een „DC-6" van de Sabena
naar de Belgische Congo vertrokken,
waar de vorst ongeveer vier weken
zal vertoeven. Hij werd uitgeleide ge
daan door Koning Leopold, Prinses
Liliane, Koningin Elisabeth, Prins Al-
bert en de kinderen van Koning Leo
pold en Prinses Liliane: Prins Alexan
der en Prinses Marie-Christine. Het
vorstelijke gezelschap werd door de
duizenden Belgen, die zich bij het vlieg
veld hadden opgesteld, hartelijk toege
juicht.
Texas. In Thornton (Texas) heeft een
blijkbaar gek geworden boer, de 45-
jarige N. J. Tynes, Zaterdagavond zon
der enige aanwijsbare r.eden de 18-ja-
rige knecht van een naburige boerderij
neergeschoten en Zondag eerst nog een
sheriff doodgeschoten voor hij met be
hulp van een pantserwagen, traangas
granaten en brandbommen uit zijn wo
ning gedreven en gevangen genomen
kon worden.
HET IS NOG niet zo heel lang geleden
dat de wetenschap de mens vijf zintuigen
toekende, t.w. het vermogen om te zien, te
horen, te ruiken, te proeven en te tasten.
Daarmee leek de zaak compleet en een
ieder dacht dan ook dat met deze vijf zin
tuigen de mens volledig was toegerust. De
uitdrukking „er is een van de vijf op de
loop" doelt dan ook eigenlijk
méér op de onvolledigheid van
iemands vermogens, dan op
het ontbreken van gezicht-.
gehoor-, reuk-, smaak- of tast
zin. En de mededeling dat ie
mand een zesde zintuig heeft,
geeft ons duidelijk te kennen
dat voor de gewone sterveling
een aantal van vijf zintuigen ruimschoots
voldoende wordt geacht.
Nu bestaan er altijd mensen die wat
buitenissige denkbeelden koesteren. Onze
fietsenmaker was destijds bijvoorbeeld
helemaal in de war, toen hij meende dat
de drie aapjes die de spreuk „spreek, zie
en hoor geen kwaad" moesten uitbeelden
(en dit ook braaf deden), een voorstelling
gaven van de drie menselijke zintuigen.
Tegenover deze nogal verwarde opvatting
zouden we willen stellen de mening die
sommige geestelijke richtingen verkondi
gen, door te beweren dat de mens zeven
voudig is en dat we in elk aspect van de
mens het getal zeven moeten zien. Dien
overeenkomstig werden ons ook zeven zin
tuigen toebedacht, doch helaas, we zouden
te grof van constitutie zijn om de prikkels,
ons door die twee extra zintuigen toege
zonden, in bewuste gewaarwordingen om
te zetten.
Het is natuurlijk wat teleurstellend, te
weten dat je iets hebt wat je niet hebt,
maar gelukkig heeft de moderne physiolo-
gie het record van deze secten royaal ge
broken door ons een aantal zintuigen toe
te kennen dat het getal zeven aanzienlijk
overtreft. Want volgens de huidige opvat
tingen bezitten we aanzienlijk méér zin
tuigen dan men vroeger dacht. Behalve de
reeds eerder genoemde vijf zintuigen, be-
schikken we n.l. nog over
de temperatuur zin (onderver
deeld in koude- en warmte-
zin), over pijnzin, evenwicht-
zin, spierzin en over kinaes-
thetische zin. Dat zijn dus
al tien zintuigen, die eventueel
nog met enkele vermeerderd
kunnen worden.
Het spreekt vanzelf; dat onze vermogens
in de loop der jaren niet zijn toegenomen.
Wij hebben er dus geen zintuigen bijge-
kregen, want het grotere aantal vindt uit
sluitend zijn oorzaak in verdiept inzicht,
waardoor een en ander aan het daglicht is
getreden dat vroeger onbekend was, of
waarover men zich het moede hoofd niet
pijnigde. Met het „gevoel" werd vroeger
bijvoorbeeld alles samengevat wat met
pijn, warmte, koud, tasten, enz. samenhing,
maar de moderne physiologen weten dat
voor al dergelijke gewaarwordingen aparte
ontvangorgaantjes bestaan die de prikkels
langs afzonderlijke banen naar het centrale
zenuwstelsel leiden.
Maar weet u wat nu eigenlijk zo zonder
ling is? Dat we voor het veelvuldigst voor
komende verschijnsel in de natuur géén
zintuig hebben, t.w. voor het waarnemen
van electriciteit!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden
H. PéTILLON.
