Toneelprijsvraag
Twee jaar wegens
huwelijkszwendel
Oorzaak der crisis in Italië
ligt bij christen-democraten
Oefening „Carte blanche" stelt
Europese paraatheid op de proef
RR
IS
In wezen linkse partij heeft teveel
rechtse elementen aangetrokken
Muziek der toekomst
5
Velen dachten
dat het duurder was
De Hoge Autoriteit
en het investeringsbeleid
Atoom-oorlogmet 3000 NA VO-vliegtuigen
Bomaanslagen aan de orde
van de dag op Cyprus
Betaling
abonnementsgeld
per giro
Examens
Resultaat verkeers
controle: 63.495
processen-verbaal
De rijksdaalder
en de gulden
FESTIVAL laA' d!e ech^r,de
Vice-minister van Defensie
der V.S. neemt ontslag
VRIJDAG 24 JUNI 1955
(Van onze correspondent in Rome)
Eindelijk is de crisis in Italië, die in
werkelijkheid reeds maanden duurt, open
lijk uitgebroken. Een regering, die tot
algehele werkeloosheid was gedoemd daar
iedere handeling de val van het kabinet
kon betekenen, is in wezen een regoring-
in-crisis, ook al poogt de minister-presi
dent nog zo ijverig zijn zinkend schip zo
mogelijk weer zeewaardig te maken. Ein
deloos heeft men gedraald alvorens de
crisis te openen. De oorzaak is, dat ieder
beseft hoe moeilijk het zal zijn deze crisis
op te lossen.
De christen-democratische partij geeft
als reden van de crisis op, dat het partij
bestuur het onmogelijk oordeelde de vier-
partijen coalitie in leven te houden, wan
neer de republikeinse partij niet onvoor
waardelijk bereid was het nieuwe rege
ringsprogramma te steunen.
Dat klinkt heel overtuigend. Maar wan
neer men weet, dat republikeinen al maan
den geleden hun steun aan het kabinet-
Scelba hebben opgezegd zonder dat daar
om de regering viel, dan is het duidelijk
dat de ware oorzaak van de crisis elders
gezocht moet worden.
Zelfs het geschil tussen liberalen en
sociaal-democraten, dat ontstond doordat
in de liberale partij sedert een jaar de
uiterst-conservatieve rechtervleugel zozeer
de overhand heeft genomen, dat de linkje
liberalen uit de partij zijn getreden, bleek
geen onoverkomelijke hinderpaal. De libe
ralen in hun nieuwe gedaante waren niet
langer bereid het regeringsprogramma,
waarop de coalitie is gebaseerd, in zijn
geheel te onderschrijven en dat werd 'hun
door de sociaal-democraten hoogst kwalijk
genomen. Zo groot echter is de bezorgdheid
der sociaal-democraten voor een in vrij
brede kringen der christen-democraten be
staande neiging om Nenni en zijn linkse
socialisten zij het indirect bij het
regeringsbeleid te betrekken, dat zij tegen
over dit gevaar bereid waren de liberalen
heel ver tegemoet te komen. Een houding,
die helaas aan de toch al zo bloedarme
partij van Saragat heel wat aanhangers
kost, zoals bij de verkiezingen op Sicilië
wel gebleken is.
De werkelijke, diepste oorzaak van het
na lang beraad genomen besluit om het
kabinet-Scelba te ontbinden en de vrijwel
onoplosbare crisis te openen, is het gebrek
aan eenheid in de christen-democratische
gelederen. De christen-democraten zijn in
wezen een linkse partij, een partij van de
kleine man. In 1948 echter toen vrees voor
het communisme de burgerstand deed uit
zien naar een macht sterk genoeg om de
Marxistische stroom te keren, hebben de
christen-democraten millioenen stemmen
verworven, die ejgenlijk stamden van libe
ralen, conservatieven en oud-fascisten.
Het was een talrijke groep mensen, die
buiten de kerk leeft, van het partij-pro
gramma der christen-democraten, of van
welke andere partij ook, niets afweet, maar
zijn stem wilde geven aan een sterke, anti
communistische beweging. In Italië brengt
de kiezer niet alleen zijn stem uit, maar
geeft tevens te kennen aan welke der csn-
didaten op de door hem gekozen lijst hij
de voorkeur geeft. Het gevolg is, dat de
partij vrij links is, terwijl de partijloze
„angstkiezers" een groot aantal rechts ge
oriënteerde Rooms-katholieken in Kamer
en Senaat brachten.
Dit verschil in samenstelling tussen partij
en Kamerfractie leidt tot grote moeilijk
heden. Het partijcongres wijst een linkse
richting aan en benoemt links georiënteer-
den in het partijbestuur, met het gevolg
dat de partij een sterk sociaal gericht pro
gramma voorslaat. Gezien het overwicht
der christen-democraten wordt het rege
ringsprogramma grotendeels bepaald door
hun partijprogramma. Het zijn evenwei
voor een groot deel conservatieve Rooms-
katholieken, die in de Kamer over dat
linkse programma van hun partij moeten
heslissen. Vandaar het telkens weerkerende
euvel, dat bij geheime stemmingen een
aantal christen-democraten tegen de voor
stellen van hun eigen ministers stemmen.
Gevaar voor splitsing
Dat kwaad is nu zo ver doorgevreten, dat
het gevaar van een splitsing der partij al
lerminst denkbeeldig is en indien Scelba
en zijn kabinet, in een vernieuwde uitgave,
zouden zijn gehandhaafd, dan zou bijna
zeker de rechtervleugel der christen-demo
craten zo sterk zijn gaan optreden tegen
die regering, dat de eenheid der partij niet
meer bewaard kon zijn gebleven. Dit wordt
door de beste waarnemers hier beschouwd
ADVERTENTIE
Er zijn twee dingen, die U bij LIPPITS
zo bijzonder aangenaam zullen verras
sen. De prachtige collectie FABLO
OVERHEMDEN en de aantrekkelijke
prijzen. Waarom zoudt U dus niet eens
kijken bij
anno 1896
KRUISWEG 72 HAARLEM
Zie onze speciale etalage
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen stelt voor het jaar 1955
twee prijzen ter beschikking voor toneel
schrijvers. Om mee te kunnen dingen naar
een der prijzen dimen gegadigden, die
van Nederlandse nationaliteit moeten zijn,
vóór 1 November 1955 he; eerst? bedrijf
van een oorspronkelijk nog niet gepubli
ceerd of opgevoerd Nederlands toneelstuk
van hun land, alsmede een beknopt over
zicht van het verdere verloop van de
handeling van dit stuk in zesvoud in te
zenden bij het ministerie van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, afdeling kun
sten, bureau toneel en letteren, Nieuwe
Uitleg 1, 's-Gravenhage, met vermelding
„Prijsvraag Toneelschrijfkunst 1955". De
lengte van het stuk moet zodanig zijn, dat
de opvoering ervan een avond in beslag
neemt.
als de ware oorzaak van de crisis. Liever
dan de machtige partij, het hechtste ja,
bijna het enige bolwerk der democratie in
gevaar te brengen, heeft men het kabinet
geofferd. En wie dit deed, weet terdege
hoe moeilijk het zal zijn deze crisis op te
lossen.
Rechtser of linkser?
Optimisten menen, dat met andere per
sonen en een nieuw programma de coalitie
der vier partijen uit deze crisis verjongd
herrijzen zal. Alles is mogelijk, maar....
waarschijnlijker is dat men zal pogen een
regering te vormen van uitsluitend chris
ten-democraten en eventueel enkele par
tijlozen. Zulk een regering zou alleen
levensvatbaar zijn als zij de steun heeft
hetzij van liberalen, sociaal-democraten en
royalisten, hetzij van de Nenni-socialisten.
In het eerste geval gaat Italië nog meer
naar rechts, in het tweede meer naar links.
Het is mogelijk, dat er een oplossing ge
vonden wordt, maar het is evenzeer moge
lijk dat na enige tijd blijken zal, dat alleen
vervroegde verkiezingen en een daaruit
voortkomend nieuw parlement Italië zullen
kunnen helpen uit het slop, waarin het zich
sedert maanden bevindt.
(Reuter-U.P.) Drie van de vier cen
trumpartijen, de christen-democraten, so
ciaal-democraten en liberalen, hebban be
sloten te zullen trachten de centrum-coali
tie te herstellen die het land in de afgelopen
zeven jaar geregeerd heeft. Naar verluidt
is ook de vierde centrumpartij, de republi
keinse partij, voorstandster van herstel van
de oude coalitie, doch zij zou twijfelen of
dit herstel mogelijk is.
President Gronchi, die Woensdag het
ontslag van premier Scelba en diens kabi
net aanvaardde, is begonnen met het raad
plegen van oudere Italiaanse staatslieden.
Men verwacht, dat Gronchi de volgende
week aan een christen-democraat zal vra
gen te proberen een regering van de vier
centrum-partijen te vormen, tussen de lin
kervleugel van communisten en socialisten
en de rechtervleugel van monarchisten en
neo-fascisten in.
Politieke kringen in Rome achten het
mogelijk dat de kabinetsformatie zal toe
vallen aan Ezio Varini, een vroegere mi
nister voor de begrotingen en de rnan die
het nieuwe tien-jaren-plan dat een eind
aan de werkloosheid moot maken, ontwor
pen heeft. Hij behoort tot geen der beide
vleugels van de christen-democratische
partij en hij heeft grote regeringservaring.
Een regering van de vier centrum-par
tijen zou beschikken over een eenvoudige
meerderheid in de beide Kamers, maar
zonder de vijf stemmen van de republikei
nen zou zij één stem aan de meerderheid te
kort komen. De republikeinen hebben
steeds met Scelba meegestemd, hoewel zij
weigerden tot de regering toe te treden,met
als motief dat de christen-democraten ge
deserteerd waren uti de kruistocht voor een
verenigd Europa.
De Amsterdamse rcchibank heeft de 40-
jarige gedetineerde Amsterdammer E. A.
C. M. van B., die tiet vorig jaar huwelijks
advertenties in enkele dag- en weekbla
den plaatste en daarna min of meer gefor
tuneerde oudere weduwen voor circa
f 200.000 oplichtte, een gevangenisstraf
opgelegd van twee jaar met aftrek van
voorarrest.
In zijn advertentie verzocht hij als „be
middeld heer kennismaking met eveneens
bemiddelde dame". Hij ontving een stroom
van brieven. Enkele jaren geleden was de
verdachte ook al wegens oplichting, dit
maal van zijn toenmalige schoonvader, tot
tweeëneenhalf jaar gevangenisstraf ver
oordeeld. Begin 1954 werd hij voorwaar
delijk in vrijheid gesteld. Dezelfde, zomer
zette hij zijn practijken voort. Hij had d*
oudere dames verteld, dat hij 50 jaar en
commission na ir in ef fecten was.
(Van een bijzondere verslaggever)
STRAATSBURG. Donderdag De
kwestie van het investeringsbeleid vraagt
in de thans aan de gang zijne begrotings
debatten der Europese Gemeenschap voor
Kolen en Staal bizonder de aandacht, ook
uit principieel politiek oogpunt. In hoe
verre mag en moet de Hoge Autoriteit in
grijpen? Van socialistische zijde is men ge
neigd vrij ver te gaan in tegenstelling tot
de christen-democratische zijde. Vandaag
heeft voor de Hoge Autoriteit de heer
Daum zich over deze aangelegenheid uit
gelaten. Zijn betoog verwees naar hetgeen
hierover in het verdrag is bepaald. De
Hoge Autoriteit kan indirecte invloed heb
ben op de investeringen door adviezen te
geven en door het formuleren van alge
mene doelstellingen: de ondernemer houdt
echter de verantwoordelijkheid. Dit stelde
d heer Daum boorop. Verwijzing naar het
verdrag ontsloeg de woordvoerder der
Hoge Autoriteit van een principiële stand
puntbepaling inzake overheidsbemoeiing.
Zelfs in een supra-nationaal parlement
als dit kan voor „streekbelangen" worden
opgekomen. Het protest van de Belgische
schristcn-dcmocraat Bertrand tegen de
aanpassing van de Belgische kolenprijzen
zou men als zodanig kunnen beschouwen.
De Hoge Autoriteit werd ook nog aan
gespoord om diligent te blijven op het ge
bied der sociale maatregelen. Met grote in
stemming werd de instelling van commis
sies begroet, die op dit gebied materiaal
moeten verzamelen, zoals ten aanzien van
arbeidsveiligheid en beroepsziekten.
De Nederlandse afgevaardigde dr. M. A.
M. Klompé. hier lid der christën-democra-
tisehe fractie en rapportrice van de poli
tieke commissie, klaagde erover dat in na
tionale kring te weinig rekening wordt ge
houden met de kalender van de E.G.K.S..
waardoor zittingen moeten worden uitge
steld en vaak te weinig leden aanwezig
kunnen zijn. Inderdaad is er een onrust
barend aantal lege zetels in de vergadering
van het E.G.K.S.-parlement. Mej. Klompé
opperde de constructieve gedachte dat de
voorzitter der assemblée zich hierover zou
de verstaan met de presidenten der natio
nale parlementen.
Morgen worden de debatten wellicht was
interessanter doordat enkele politieke on
derwerpen aan de orde komen.
ADVERTENTIE
Geen wonder5hagretta is zo rijp - dank zij de
natuurgcfcrmenteerde tabak, die bij het Clark Procédé EQ 7
wordt verwerkt. Koop en rook een pakje Shagretta cn
vergelijk het met shag!
Smaakt ook
beter in de pijp
Woensdagavond om 12 uur geloofde
„Noordland" niet meer dat er door onder
handelingen met ..Zuidland" iets te berei
ken was. De luchtmacht van dit Europese
„land" (waar Nederland deel van uit
maakt) kreeg opdracht de vitale doelen
in „Zuidland" aan te vallen. Maar sedert
Zaterdagnacht was „Zuidland" op alle ge
beurlijkheden voorbereid en hoewel
„Noordland" ondermeer 17 vliegvelden van
de tegenpartij met atoomhommen aanviel
en gedeeltelijk uitschakelde, kon ..Zuid
land" toch onmiddellijk tegenmaatregelen
nemen. ..Zuidland" voorkwam daardoor, al
in de eerste uren van de oorlog buiten ge
vecht te worden gesteld.
Zo begon de grote oefening van de lucht
strijdkrachten van de NAVO in centraal-
Europa, die wordt aangeduid met de code
naam „Carte blanche". Het is de grootste
luchtmachtoefening die de NAVO ooit
heeft gehouden. Het is bovendien de eer
ste oefening op deze schaal, waarbij syste
matisch gebruik wordt gemaakt van het
atoomwapen. Met atoomwapens bedoelt
men de atoombom in verschillende uit
voeringen. De „atoombommen" worden bij
deze oefening uitgeworpen door enkele af
zonderlijke vliegtuigen afkomstig van de
6de Amerikaanse vloot die in de Middel
landse Zee is gestationneerd. Die enkele
vliegtuigen B 4 5en B 47 kunnen met die
ene bom een vitaal vliegveld buiten ge
vecht stellen, en dat maakt een enorme
afweerorganisatie noodzakelijk.
Drieduizend NAVO-vliegtuigen nemen
aan deze oefening deel. Zij zijn verdeeld
in twee partijen. Naar de politieke werke
lijkheid zou eigen de ene partij naar het
Oosten en de andere naar het Westen moe
ten trekken, maar voor de moderne lucht-
strijdtechniek is de strook van het vrije
Europa te smal: daarom heeft men de
grens van Oost naar Noord laten lopen.
Nederland. België en het Noordelijk deel
van West-Duitsland vormen nu „Noord
land" (de aggressor-natie) en het Oostelijk
deel van Frankrijk en het Zuidelijk deel
van West-Duitsland vormen het aange
vallen „Zuidland".
Deze verdeling stemt min of meer over
een met het gebied van de 2de en van de
4de geallieerde tactische luchtmachten.
Noordland wordt vertegenwoordigd door de
2de geallieerde tactische luchtmacht en die
bestaat weer uit Britse, Nederlandse en
Belgische eenheden, voor deze gelegenheid
versterkt met Deense en Noorse eenheden.
Hun tegenstanders, de 4de geallieerde tac
tische luchtmacht, worden gevormd door
Amerikaanse en Franse esqnadrons. ver
sterkt met Italiaanse, Griekse cn Turkse
eenheden. Geen van heide partijen beschikt
over „atoomwapens". Die heeft de Ameri
kaanse 6de vloot. In deze oefening doen
dus beide partijen oen beroep óp de atoom
bommenwerpers van cle 6de vloot en deze
worden dan ingezet naar het inzicht van de
leiding der manoeuvre. Een wijdvertakte
organisatie van scheidsrechters beslist wel
ke doelen getroffen zijn en welke schade is
aangericht.
Geen kinderspel
Men moet niet denken, dat met al deze
schijnvertoningen de oefening ..Carte blan
che" slechts kinderspel is. De technische
voorzieningen in oorlogstijd, die nu eenmaal
sterk afwijken van de vredespractijk. wor
den grondig getest: de verbindingen, bevel-
overbrenging. bevoorrading en het staf-
werk komt tijdens een oefening als deze op
volle toeren. Bovendien, sinds onheugelijke
tijden spreekt de list een belangrijke rol in
iedere oorlog. Ook in deze schijnoorlog: er
zijn (aan beide zijden) nu reeds uitvoerige
aanvallen ondernomen op vliegvelden die
reeds tijdens de eerste alarmdagen ont
ruimd waren. Onverwachte omstandigheden
doen zich voor: oen vliegveld in West-
Duitsland, dat diende als basis voor een
Belgisch squadron, werd door de „vijand"
met atoomwapens aangevallen, terwijl het
squadron met een aanvalsopdracht in dc
lucht was. Hoewel dit vliegveld buiten ge
vecht was gesteld, was dit geenszins het
geval met de Belgische vliegtuigen. Deze
werden per radio naar een ander vliegveld
gedirigeerd.
De commandant van de geallieerde lucht
strijdkrachten in centraal-Europa, Sir Ba
sil Embry, hield ter inleiding van deze
oefening op zijn hoofdkwartier in Fontaine-
bleau een rede. die in rond Hollands hierop
neerkwam: de eerste klap is méér dan een
daalder waard: die eerste klap kan de on
dergang betekenen voor wie haar ontvangt.
De oefening Carte blanche" gaal nu na
hoe hard die eerste klap kan aankomen en
hoe effectief de afweermiddelen moeten
zijn.
De eerste klap is Donderdag hard aange
komen, maar de afweermiddelen zijn effec
tief gebleken. Hoe effectief zullen de ko
mende dagen van „Carte blanche" moeten
uitmaken.
ADVERTENTIE
E
LSSTfi
TR '4
HAARIÉM ItL-13439 'i
8 A'DAH T£L. 7171624L
HEINZELMANN BADKLEDING j
NICOSIA (Reuter). Uit de hoofdstad
van Cyprus wordt gemeld, dat de militaire
autoriteiten van het eiland, nu verzets
strijders drie nachten achter elkander
bomaanslagen hebben gepleegd, voorne
mens zijn de avondklok af te kondigen. Ook
zou het voornemen bestaan bewaakte prik
keldraadversperringen rondom Britse ka
zernes te leggen. Er zijn reeds verdedi
gingsmaatregelen genomen rondom de
kazernes van Wolseley, waarin het Britse
militaire hoofdkwartier voor het Midden-
Oosten is ondergebracht. In verscheidnee
stedenop Cyprus wordt door militairen ge
patrouilleerd. In Lacarna werd een me
nigte met traangasbommen uiteen gedre
ven.
c/yyx-c<*v>-'0.-/*>T<xvv-ror«v,oor>-»-<vyvvy-x*>o-<y>rcco<vviocooor'-'
U kunt het Uzelf gemakkelijk maken
door het abonnementsgeld voor het
volgende kwartaal te voldoen op
onze postgirorekening no 27310" ten
name van Haarlems Dagblad U
bespaart daarmee incassokosten en
vermijdt geloop aan de deur.
Het te gireren bedrag is f 6.50. post-
abonnés f 7.
U kunt hel ons gemakkelijk maken
door Uw giro-opdracht te verzenden
vóór het eind van de. maand Wij
behoeven dan geen kwitanties uit te
zenden.
Voor automatische girobelalingeu
(het allergemakkelijkste) zijn for
mulieren op aanvraag gaarne ter
beschikking. In dit geval dient men
wel voor voldoende saldo op de
giro-rekening zorg te dragen.
DE ADMINISTRATE
>5CX»DC>COCOOC033COOa»'>OOCOOCOa>CCC«X>X020aXÖCl< txxxxxx>
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Be
vorderd tot doctor in de geneeskunde op
proefschrift getitled: ..Proconvertine; een
klinisch en biochemisch onderzoek" de heer
C. A. M. Haanen, geboren te Amsterdam en
op proefschrift getiteld: „Zwangerschap en
suikerziekte" de heer I. S. Sindram, geboren
te Amsterdam. Candidaatsexamen politieke
en sociale wetenschappen (sectie B) mej. L.
van Wolferen, Den Haag en de heer W. de la
Court. Amsterdam.
Nijmegen. Doctoraal examen rechten: A.
N. Kersten, Arnhem, Jhr. C. C. C. M. van
Nispen tot Sevenaer. Vorden en J. J. M. van
Benthem, Den Bosch.
Leiden. Gepromoveerd tot doctor in de
wis- en natuurkunde op proefschrift getiteld
„Thermodynamics of irreversible processes
in rotating systems" de heer G. J. Hooyman.
geboren te Arnhem en thans wonende te
Utrecht.
Rotterdam. Economische Hoogesehool.
Candidaatsexamen ir de economische weten
schappen: A. D. .1. van Leeuw, Delft en N.
Zegelaar. Sliedrechl. Baccalaureaatsexamen:
mej. E F. Meyer, Rotterdam en de heren P
Flierenca. Rotterdam. H. Keijman. Den
Haag, F,. D. W. Stapel, Schiedam, R. E.
Hanrath. Voorburg, J. E. Wildt Meijboom,
Amsterdam.
Groningen. Candidaatsexamen genees
kunde (2 Bi: mej. A. A. van der Veen
Aduard: E. J. L. Dundas, Noorwegen en G.
A. Mook, Assen. Arksexamen le gedeelte: J.
•J. Huberts. Appelscha; J. W. Oosterhoff, Slie
drecht. Bevorderd tot arts: mej. K. J. Rut
gers. Vlaardingen: J. Dijkstra, Leeuwarden:
H. J. Maes, Tuddern (L.) en H. H. Weller,
Zwolle.
Rotterdam. Voor het eindexamen Dal-
croze-rhythmiek zijn aan het Toonkunst
conservatorium geslaagd de dames Martine
s' Jacob, Rotterdam: Anna Sophia van San-
dick. Amsterdam en Louise Johanna van
Wijk. Wageningen.
's Gravenhage. Notarieel examen (le ge
deelte): N. J. van Duin te Akersloot.
Haarlem. Mendel-college (RK HBS). Voor
het eindexamen van de A-afdeling slaagden
de volgende candidaten: TI. C. A. Bekker te
Haarlem. J. L. van den Berg te Haarlem. S.
J. C. van Eijndhoven te Haarlem. E. J. Gecr-
lings te Haarlem. E. P. M. Geldermans te
Beverwijk. B. J. M. Grijmans te Haarlem, A.
J. Haverman te Haarlem. C. J. M. Hogervorst
te Haarlem. C. J. J. Nooy te Krommenie, J.
J. M Peperkamp te Haarlem. J. G. M. Post-
ma te Haarlem. J. T. Simtenie te Velsen. J.
A. Spronk te Haarlem. J. C. Tollenaar te
Haarlem. T. J. van Turnhout te Haarlem en
W. F. M. Wassenberg te Haarlem.
Eén candidaat werd afgewezen.
's Gravenhage. Notarisexamen: P. Batubara
te Amsterdam (2e gedeelte). H. Schoenma
ker te Amsterdam (2e gedeelte).
Groningen. Op een proefschrift getiteld
„Over het microphonisch cochlea- en crista-
effect bij de duif" is aan de rijksuniversiteit
te Groningen gepromoveerd tot doctor in de
geneeskunde de heer Dirk Reinder Ubbens.
geboren te Sneek.
Utrecht. Op het proefschrift „Het natuur
recht volgens de wijsbegeerte der wetsidee"
is aan de rijksuniversiteit te Utrecht gepro
moveerd tot doctor in de rechtsgeleerdheid
de heer O. J. L. Albers (OESA) uit De
venter.
Wageningen. Tr. J. F. G. M. Wintermans.
geboren te Eindhoven, is bevorderd tot
doctor in de landbouwkunde na verdediging
van proefschrift met stellingen getiteld:
„Polyphosphate formation in chlorella in
relation to photsynthesis".
Leiden. Dctoraal examen Nederlands recht:
T. J. Jansen. Schoonhoven te Oegstgeest, J
L. Gelein Vitringa te Velp (Gld.). en L. F.
D. ter Kuile te Hengelo. Candidaatsexamen
A wis- en natuurkunde: H. ter Ilarmsel te
Oegstgeest en J. A. Grubben te Leiden. Doc
toraal examen biologie: T. W. Reijenga te
Leiden Doctoraal examen chemie: H. P.
Beets te Leiden.
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Be
vorderd tot doctor in de wis- en natuurkun
de op proefschrift getiteld „Geologie de la
region au Nord du Golfe de Porto (Corse
de heer J W. A. Bodenhausen. geboren te
Batavia. Bevorderd met lof tot doctor in de
wis- en natuurkunde op proefschrift geti
teld: „The infra red absorption spectrum of
compressed Co2 and Co2-containing gas
mixtures, induced and simultaneous tran
sitions" de heer J. Fahrenfort. geboren te
Amsterdam. Bevorderd tot doctor in de wis-
en natuurkunde op proefschrift getiteld:
„Physisch - chemisch onderzoek van het
ooglens-eiwit A-Crystalline" de heer W. F.
Bon, geboren te Amsterdam.
Candidaatsexamen rechten: mej. Ch. E.
Lang en de heren Th. Seylhouwer. Amster
dam. J. S M. Dijt, Haarlem en J. P. Bommel,
Diemen. Candidaatsexamen Frans: J. A.
Schenkeveld, Amsterdam. Doctoraal examen
scheikunde: mevr. L. Loopstra- -Hufferman,
mevr. Ch. de Jong—Vies en de heer J. H.
Caro. Amsterdam. Doctoraal examen natuur
kunde: C. Dullemond. Noord scharwoude.
Candidaatsexamen wis- en natuurkunde: L.
P. Dirkx, M. Th. van Ees en W. G. F. Schroe
vers. Amsterdam. Bevorderd tot arts: mevr.
P. L. KamermansAbraham's, mei. A. G. van
Doorne, mej A. Boerrigter en de heren C.
B. Gcyarts, C. Comelisse. D. J. Schouten, J.
C-. Schwa.ntje. A. C. Helt, G. F. J. Res. M. J.
Kamermans. Amsterdam. H. Bijkerk, Haar
lem en L. C. Kliin, Raamsdonk. Artsexamen
le eed.: mei. E. E. J. Marler en de heren G.
■T. Buers. H. S. Menco. N. F. Bosma, H. G.
Post, P. van Laarhoven, J. N. Landsman, C.
J Glas. Oev Eng Jauw en mej. C. Coster,
Amsterdam en J. Burghout. Haarlem. Doc
toraal examen geneeskunde: mej. S. Kra-
marskv, Amsterdam.
In de maanden Februari en Maart 1955
werd de eerste landelijke verkeersactie ge
houden. Gedurende 4 avonden werd in elke
gemeente door alle beschikbare politie
ambtenaren in bet bijzonder controle uit
geoefend op de naleving van de verlich
tingsvoorschriften voor bet rijdend verkeer,
zowel het snelverkeer als de bromfietsen,
fietsen en bespannen en onbespannen
wagens. Het aantal in die tijd opgemaakte
processen-verbaal is ontstellend groot ge
weest:
Ressort Amsterdam (provincies Noord
holland en Utrecht) 13.611: Ressort Den
Haag (provincies Zuidholland en Zeeland)
13.091: Ressort Den Bosch (provincies
Noovdbrabant en Limburg) 1-1.071Ressort
Arnhem (provincies Gelderland en Over-
ijsel) 12.389; Ressort Leeuwarden (provin
cies Friesland, Groningen en Drenthe)
5.333. Dit betekent een totaal van 63.495.
Het leeuwenaandeel der verkeerszon-
daars werd gevormd dooi' de fietsers. In
het algemeen kan wel gezegd worden, dat
75 der procéssen-verbaal tegen de wiel
rijders werd opgemaakt.
Op grond van de ervaringen bij deze con
trole opgedaan heeft de minister van Jus
titie thans plannen voor een tweede lande
lijke verkeersactie uitgevaardigd. Ditmaal
zullen de controles door Rijks- en ge
meentepolitie betrekking hebben op andere
bepalingen van de Wegen verkeerswet-
geving. Bijzondere aandacht zal worden
besteed aan de toestand waarin de motor
rijtuigen verkeren, terwijl voorts scherp
zal worden toegezien op de naleving van
een aantal gedragsregels door de verkeers
deelnemers (onder andere rachtshourien,
tijdig aangeven vin richtingverandering,
wijze van rijden van gemotoriseerd ver
keer).
Iluizenruilen is een even bemoedigende
bezigheid als trachten een gulden in le
wisselen tegen een rijksdaalder. De man
met de rijksdaalder trapt er zelden in. De
man met de gulden kan zijn bezit zelfs
met de grootste fantasie in aanprijzings
techniek niet groter maken dan honderd
centen. Van huizenruilen wil men beter
worden dat is de moeilijkheid. Allebei
beter. En dat gaat moeilijk.
Soms lukt het bijma.
Hel echtpaar dat tegen de avondsche
mering op mijn -toep postvatte en speu
rend langs de gevel keek, kwam kennelijk
op de advertentie. Het kwam met ruil-
voornemens. Het belde en zei eenstemmig:
„Wij kwamen naar aanleiding."
„Juist," zei ik hoopvol. „U ziet hel."
„We zien het. Het valt een beetje tegen."
Daar had je het weer. Ze herkenden de
gulden.
„Ons huis, ziet u, is groter." zei de man.
„Het heeft een grote voortuin," zei de
vrouw.
„En een balcon op de zon," vervolgde hij.
„En een zolder van heb ik jou daar,"
aldus de vrouw.
„Vlak bij een bushalte." De man.
„Pas geverfd." De vrouw.
„Nette buurt."
„Lage huur."
„Belachelijk laag."
„Een achteruitgang."
„Een garage."
„Een schuur."
„Ruime schuur."
„Vlakbij bos."
„Vrij uitzicht."
Zo ging het even door. In de deuropening
luisterde ik ademloos naar dit unieke
v/oonvërschij n,-el.
„Tien minuten van zee."
„Vijf minuten van het station."
„Een huis uit duizenden."
„Een prachthuis."
Toen viel er een verschrikte stilte. Het
echtpaar keek elkander vorsend aan.
„Wat zeg je?" vroeg de vrouw dreigend.
„Een prachthuis, zeg ik" herhaalde de
man.
„Asjemenou.
„Wat dan?"
„Een prachthuis, zeg je.... En eerst
schold je er iedere dag on."
„Wie?"
„Jij."
„Ik?"
„Ja."
„Tja.
„En nou is het ine non een prachthuis.
Asjemenou."
„Het is ook een prachthuis."
„Waarom wil je cian ruilen?"
„Wie?"
„Jij."
„Ik?"
„Ja."
„Ik wil niet ruilen."
„Asjemenou.... Wat doen we dan hier
op de stoep?"
„Niks. We gaan weg."
En ze gingen weg.
De rijksdaalder gaat altijd weg. De gul
den blijft altijd honderd cent. L.
Het Hongaars Strijkkwartet (Zoltan Sze-
kely, Alexander Moskowsky, Denes Ko-
romzay en Vilmos Palotai) is voor drie
programma's bij het Holland-Festival in
geschakeld. Op elk dezer avonden brengt
het beroemde viertal een werk van Ilaydn,
één van Beethoven en één van Bartök ten
gehore. Van deze laatste, die men kenne
lijk in het middelpunt der belangstelling
wil zetten, zijn dit: het vierde, het vijfde
en het zesde kwartet.
Geflankeerd door een viriel Haydn-
kwartel (in d kleine terts, opus 76 no 2)
en Beethoven's opus 132 (a klein) kwam
op deze eerste avond in de kleine zaal van
het Amsterdamse Concertgebouw het Vier
de van Bartök uit' 1928 aan de beurt. De
componist schreef het voor het Pro Arte
Kwartet uit Brussel, waarmee hij harte
lijke relaties onderhield. Voor de kennis
van Bartök's kunst is dit opus van het
grootste belang. Het staat trouwens vast,
dat men de ontwikkeling van deze com
ponist het best afgetekend vind in de reeks
van zijn zes kwar-
"v tetten. Het Vierde
HOI I ANH typeert hem als de
nULLrtlMJ overmoedige fan-
J klassieke middelen
van contrapunt en
vorm niet versmaadde om zijn onrustig
temperament in zeer subjectieve klank
poëzie te ontladen. Harmonisch durfde hij
radicaal hard te zijn, althans volgens ge
ijkte begrippen, want bij een volmaakt
verantwoorde uitvoering, zoals wij die nu
hoorden van Szekely en de zijnen, valt het
nog al mee. Dit moet te danken zijn aan
de geraffineerde wijze waarop Bartók de
kunst der instrumentatie beheerste en deze
met verrassende vondsten uitbreidde.
Trouwens, het zoeken naar nieuwe klank
effecten gold bij Bartök niet als een bij
komstige aangelegenheid. maar vormde
een onderdeel dat onverbrekelijk met de
constructie verbonden was en zelfs in me
nig geval een hoofdbestanddeel van de
compositie werd. Wat Bartök later aan
geheimzinnig geruis zou bereiken in zijn
Muziek voor strijkers, celesta en slagwerk,
is ook reeds in het Vierde Kwartet te be
luisteren, namelijk in het merkwaardige
langzame middendeel, waar de poëzie van
de klank in de plaats treedt van de melo
die. Wie weet of dat niet de muziek der
toekomst word-l? De tijd ligt nog niet zover
achter ons, dat het voor de hand lag tussen
Haydn (of Mozart) en Beethoven (wier
oeuvre voor strijkkwartet toch de kern van
het genre blijft uitmaken) Debussy of
Ravel te plaatsen als moderne vertegen
woordigers van de kwartctkunsl. Het wordt
duidelijk dat Bartök nu favoriet is, waar
schijnlijk om de zuivere perspectieven van
zijn werk.
In gezelschap van Haydn en Beethoven
ligt de weg voor hun open. En wat voor de
toehoorder bij Bartök voorlopig duister
blijft, zal dan zijn compensatie vinden in
de vertrouwde kunst van de klassieke
meesters. Ten slotte stuwt de ene generatie
dc andere voort. Het Hongaars Strijkkwar
tet speelde bewonderenswaardig. Men kon
zich afvragen of de uiterste mogelijkheden
hier niet bereikt waren.
JOS. DE KLERK.
WASHINGTON (Reuter) De Ameri
kaanse minister van Defensie. Wilson, heeft
medegedeeld, dat zijn plaatsvervanger An
derson binnen enkele maanden wil aftre
den. Er werd geen reden orwefeven voor
Andersons ontSlagaafevra^0 minister
van het Leger, Stevens, is V, jnsdag af
getreden.
