DOUWMA
Ouderen onder werkloze academici
komen moeilijk aan de slag
OPRUIMING BIJ DOUWMA
Panda en de Meester-Klokkenmaker
Wereldnieuws
Accoord over honorering van
specialisten en huisartsen
Centraalbureau itiDen Haagtrachthen
aan passende werkkring te helpen
10% KORTIMG
De radio geeft Vrijdag
Twents texfielconcern
bestelt 820 machines
ió het
zo
r
J
2
Ook bemiddeling
voor werkstudenten
Oordeel Gedeputeerde
Staten van Z.-Holland
Tandbederf neemt toe
Zuiderkruis vertrok met
emigranten naar Z.-Afrika
Nieuwe lonen voor
loodgieters en fitters
Examens
Nieuwe voorzitter
Heemschut
Bij fabriek in West-Vlaanderen
DE SENSATIE
VAN HAARLEM!!
„De Klompencentrale"
Onderling beheerde ziekenfondsen
Nog geen definitieve
regeling met de
tandartsen
Groei van
wortels
DONDERDAG 14 JULI 1955
„Voor de pas afgestudeerde academici
bestaan er vrijwel geen plaatsingsproble
men. Technische en chemische ingenieurs
worden soms al aangesteld voordat zij af
gestudeerd zijn. In het algemeen kan men
zeggen, dat het plaatsen van academici tot
35 jaar geen bijzondere moeilijkheden op
levert. Meer moeite kost het, de ouderen
onder de academisch gevormden, met na
me de tropische landbouwingenieurs, aan
een betrekking te helpen". Dit verklaarde
mr. dr. H. A. de Jonge, hoofd van het in
Den Haag gevestigde centraal bureau voor
bemiddeling van academici en hoger lei
dinggevend personeel. Dit bureau, dat in
December van het vorig jaar zijn werk
zaamheden is begonnen, verleent arbeids
bemiddeling aan alle academici in Neder
land.
Het bureau wordt bij de arbeidsbemidde
ling ingeschakeld, wanneer de gewestelij
ke arbeidsbureaux in korte tijd voor de
werkzoekenden geen. passende werkkring
hebben gevonden.
Op 1 Juli stonden 230 werkzoekenden bij
het bureau ingeschreven. De meesten wa
ren werkloos. Een gedeelte wenste slechts
van betrekking te veranderen. Door gere
geld contact met instellingen van rijk, pro
vincie en gemeente en met grote particu
liere instellingen slaagt men erin, jeen groot
aantal academici binnen korte tijd te plaat
sen. Een ander middel, om voor de inge
schreven werkzoekenden een passende
werkkring te vinden bestaat hieruit, dat
geregeld wordt geschreven op advertenties
in Nederlandse dag- en weekbladen, waar
in leidinggevend personeel wordt gevraagd.
Door de toenemende bekendheid van het
centraal bureau bij de werkgevers worden
ook aanvragen voor leidinggevend perso
neel ontvangen. Men slaagt er dan steeds
in, dank zij het uitgebreide kaartsysteem
waarin zeer uitvoerige gegevens over de
werkzoekenden voorkomen, geschikte can-
didaten te vinden.
Het blijkt echter moeilijk te zijn oudere
academici, die op een of andere manier
zonder werk zijn gekomen, in een passende
functie te plaatsen. Van de 230 candidaten,
die op 1 Juli als werkzoekenden stonden
ingeschreven, waren er 50 tussen 46-50
jaar. Onder hen bevinden zich academici
met meer dan één doctoraat, die in Indo
nesië of in het buitenland vooraanstaande
functies hebben bekleed. Ongeveer 30 per
cent van de werkzoekenden is in leidingge
vende functies in Indonesië werkzaam ge
weest. Zeer moeilijk te plaatsen zijn tro
pische landbouw- en bosbouwingenieurs
en gespecialiseerde mijnbouwingenieurs die
in het buitenland werkzaam zijn geweest in
ondernemingen die men in ons land niet
kent.
Toch slaagt het centraal bureau erin, ge
regeld werkzoekenden in de oudere leef
tijdsklasse aan een geschikte baan te hel
pen.
Het centraal bureau heeft ook veel be
moeienis met de arbeidsbemiddeling voor
werkstudenten. Vele studenten zoeken een
financiële overbrugging voor hun vacantie
of trachten in hun vrije tijd buiten de va
cantie hun financiën op peil te houden.
Duizenden werkstudenten doen in hun va
cantie nuttig werk in administratieve func
ties, in winkelbedrijven, aan benzine-pom-
pen, als gids voor rondleiding van buiten
landers, als kellner, broodbezorger en figu
rant. Bij het verlenen van arbeidsbemidde
ling aan studenten worden sociale maat
staven aangelegd. Alleen die studenten, die
daaraan werkelijk behoefte hebben, wor
den aan een tijdelijke baan geholpen.
Steeds geldt daarbij, dat alleen dan een
student wordt geplaatst als voor deze func
tie geen andere werkkrachten beschikbaar
zijn. De werkstudenten voldoen in de prac-
tijk uitstekend. Er zijn vrijwel nooit klach
ten. Vele studenten hebben via zo'n tijde
lijke baan een goede definitieve betrek
king gekregen.
De gehuwde ambtenares
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
hebben, nadat de Provinciale Staten er
lange tijd over hadden gesproken, een voor
stel tot het in dienst houden van de ge
huwde vrouwelijke ambtenaar teruggeno
men.
Uit de opmerkingen van de Statenleden
was duidelijk gebleken dat de meerderheid
tegen het voorstel was gekant.
Gedeputeerde mr. H. van Riel zei dat het
huwelijk geen grond vormt voor de be
ëindiging van een functie. Het is een prin
cipiële keus, die het college van Gedepu
teerde Staten heeft gedaan. Het college
heeft geen compromis gezocht maar een
oplossing welke voldoet aan de algemene
rechtvaardigheid en welke voor de grote
meerderheid aanvaardbaar is.
Het voorstel dat voor de ambtenares, die
in concubinaat gaat leven dezelfde bepa
lingen zullen gelden als voor de ambtena
res die gaat trouwen, is gedaan uit over
weging, dat de vrouw, die zich in de fei
telijke positie van het huwelijk stelt, niet
een privilege mag genieten boven de wer
kelijk gehuwde vrouw.
Van A. R.-zijde werd een amendement
ingediend, waarin werd voorgesteld de be
palingen voor de in concubinaat levende
vrouw te laten vervallen.
Gedeputeerde Staten namen hierop hun
voorstel terug.
ADVERTENTIE
OOG3OGOOOOOOOOOOO0OQOOOO0OOQOOOOOOOOOOOOGOOOGXDOOOOOOOOGQG
0
O
EXTRA KOOPJES en verder
op alle courante artikelen (uitgezonderd Falcon)
Uitsluitend van 15 JULI tot 1 AUGUSTUS
ZIE DE ETALAGES
GEN. CRONJéSTRAAT 40—44
HAARLEM
TELEFOON 15438
OOOOOOOOOOO0OOOOOOOOOOOOOOOG0O00OOOOOOOOOOOOOOOO0OOOOOOOO
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.1Ö Platen. 7.15 Gymnastiek.
7.33 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.25 Va-
cantiekalender. 8.30 Platen. 8.45 Voor de
huisvrouw. 9.00 Gymnastiek voor de vrouw.
9.10 Voor de kinderen. 9.25 Platen. 9.40 Voor
de kleuters. 10.00 Thuis, causerie. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Kamermuziek. 10.40 Pla
ten. 11.40 Voor de jeugd. 12.00 Lichte muziek.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.35
Sport en prognose. 12.50 Platen. 13.00 Nieuws.
13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Amuse
mentsmuziek. 13.55 Koersen. 14.00 Strijk
kwartet. (Pl.m. 14.30—14.50 Voordracht).
15.15 Gevarieerd programma voor de militai
ren. 16.00 Platen. 16.30 Muzikale causerie.
17.10 Platen. 17.40 Orgel. 18.00 Nieuws. 18.15
Actualiteiten. 18.20 Strijkorkst.. 18.45 Klaar
voor het Gouden Jaar, causerie. 19.00 Lich
te muziek. 19.20 Reportage. 19.30 Op huis
bezoek, causerie. 19.45 Op bezoek bij ande
ren, causerie. 20.00 Berichten. 20.05 Nieuws.
20.15 Voordracht en muziek. 20.30 Causerie
over de Verenigde Naties. 20.40 Vrijzinnig
Protestantisme in een wereld van angst, cau
serie. 21.00 Lichte muziek. 21.30 Buitenlands
weekoverzicht. 21.45 Holland Festival 1955:
Concertgebouworkest. 22.40 Vandaag, cau-
rie. 22.45 Avondwijding. 23.00 Nieuws, en
S.O.S.-berichten. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM II. 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgen
gebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws
en weerbericht.- 8.15 Platen. 9.00 Voor de huis
vrouw. 10.00 Platen. 10.30 Amusementsmu
ziek. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Kamerorkest.
12.00 Angelus. 12.03 Lichte muziek. 12.30
aLnd- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Wij
vrouwen van het land. 12.40 Platen. 12.55
Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en katholiek
nieuws. 13.20 Zang en orgel. 13.45 Voor de
vrouw. 14.00 Metropole-orkest. 15.00 Dans
muziek. (tussen 15.30 en 17.30 Tour de
France). 16.25 Platen. 16.00 Voor de zieken.
17.00 Voor de jeugd. 17.15 Kinderkoor. 17.40
Koersen. 17.45 Platen. 17.50 Militair orkest.
18.30 En nu mijn geval. 18.45 Platen. 18.50
Tour de France. 19.00 Nieuws. 19.10 Rege
ringsuitzending: Verklaring en toelichting,
waarin opgenomen: 1. Het ontwerp voor een
definitieve ouderdomsvoorziening. 2. Het
emigratiepraatje. 19.30 Avondgebed en litur
gische kalender. 19.45 Verzoekprogramma.
20.30 Tour de France. 20.40 Actualiteiten.
20.55 Platen. 21.00 Leven land, klankbeeld.
21.30 Wit 't weet mag 't zeggen. 22.00 Orgel
concert. 22.15 Strijkorkest. 22.25 Reisbe
schrijving. 22.40 Lichte muziek. 23.00 Nieuws.
23.15 Dansmuziek. 23.35—24.00 Platen.
BRUSSEL, 324 M.
11.45 Platen. 12.00 en 12.15 Platen. 12.30
Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15
15.00, 15.20 en 15.45 Platen. 16.02 Platen.
17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 18.00
Vlaamse liederen. 18.10 Voordr :ht. 18.20
Vlaamse liederen. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Niuews. 19.40 Omroepkoor. 19.50 Pla
ten. 20.00 Muziekfestival voor Aien-en-Pro-
vence. 20.45 Causerie. 21.00 Symphonie-
orkest en solist. 22.30 Nieuws. 22.45 Platen.
22.55- -23.00 Nieuws.
BBC
22.0022.30 Nieuws. Feiten van de dag.
Hoe de weekbladen hcfc zien. (Op 224 en
76 m.).
Snoepen en geconserveerd voedsel
werken het in de hand
In Amsterdam is een internationaal
congres voor tandartsen gehouden, dat
georganiseerd is door de „American Den
tal Society", een vereniging van Europese
tandheelkundigen, die na hun studie in
Europa deze hebben gecompleteerd met
een speciale studie in de Verenigde Sta
ten.
De voorzitter van het congres, de Am
sterdamse tandarts dr. E. J. van den Berg,
heeft het congx-es geopend met een rede,
waarin hij betoogde, dat het tandbederf,
ondanks het steeds stijgende aantal tand
artsen, eerder toeneemt dan afneemt. Zijns
inziens is dit te wijten aan drie factoren.
In de eerste plaats neemt het snoepen een
enorme omvang aan. Voorts is er de om
standigheid, dat men bij de samenstelling
van de maaltijden eerder let op de sma
kelijkheid van het voedsel dan op de ge
zondheid-stimulerende eigenschappen er
van. Tenslotte is volgens dr. Van den Berg
het geconserveerde voedsel een ernstige
bedreiging voor de gezondheid van de
tanden.
Hij zei voorts, dat de tandarts tegen
woordig niet veel meer doen kan dan re
pareren. Voorkomen kan hij een mond-
ziekte in vele gevallen niet.
Aan boord van de „Zuiderkruis", die
Woensdag de Amsterdamse haven heeft
verlaten met 800 passagiers, waaronder
541 Nederlandse emigranten voor Rhode
sia en de Unie van Zuid-Afrika, bevond
zich ook de heer Kurt Baum uit Zuid-
Afrika, die de laatste maanden in een
aantal landen in West-Europa opnamen
heeft gemaakt voor een film over de im
migratie in de unie.
Ook in verscheidene steden van ons land
heeft de heer Baum de afgelopen dagen
beelden van zich voor emigratie gereed
makende Nederlanders op zijn filmband
vastgelegd. Hij was hier de gast van de
Nedeiiandse regering en maakt zijn film,
die ongeveer een half uur zal duren, in
opdracht van de regering van de Unie
van Zuid-Afrika. Hij zal ook opnamen
maken van het leven van de immigranten
in de unie.
Het College van Rijksbemiddelaars
heeft enkele wijzigingen, die in de collec
tieve arbeidsovereenkomst voor het lood
gieters- en fittersbedrijf zijn aangebracht,
goedgekeurd. Deze wijzigingen waren
noodzakelijk wegens de invoering van
werkclassificatie.
In plaats van de oude indeling in drie,
geeft de gewijzigde C.A.O. een indeling in
vijf groepen. De lonen, die bij deze groe
pen behoren, komen overeen met de
werkclassificatielonen voor de niet in
tarief werkende bedrijven in de metaal
industrie.
Het nieuwe loonsysteem betekent, naar
de Algemene Nederlandse Metaalbedrijfs-
bond meent, voor de loodgieters en fitters
een belangrijke verbetering, temeer daar
boven de nieuwe lonen een prestatietoe
slag van maximaal vijf percent mag wor
den gegeven. De hoogte van deze toeslag
is afhankelijk van de geleverde kwalita
tieve of kwantitatieve prestatie.
Kleutergymiiastiek. Voor het getuigschrift
tot het geven van kleütergymnastiek bij het
voorbereidend onderwijs zijn geslaagd de
dames: A. M. J. C. van Dam, St. D. Haver-
hoek; Tr. Leegwater, G. G. Leurink, A. Lich-
tenbelt, J. Oosterling, W. J. van Ringen, J.
H. C. Toeset, A. G. Vellekoop, N. P. de
Vx-ies, J. Wolters, G. de Wilde en S. C. de
Kamer, allen te Haarlem en I. Diemer, Zand
voord; L. C. van Gelder, Heemstede; S. C.
Hogenbirk, Bloemendaal; IJ. Kuperus,
IJmuiden; G. de Leeuw, Zwanenburg en M.
Verhagen, Santpoort.
De burgemeester van Soest, mr. S. P.
baron Bentinck is gekozen tot voorzitter
van de Bond Heemschut, die Dinsdag in
Haarlem een buitengewone algemene
ledenvergadering heeft gehouden. Hij
volgt dr. J. A. Bierens de Haan op, die de
wens te kennen had gegeven zijn taak aan
een jongere kracht over te dragen.
De nieuwe voorzitter maakte sedert
1943 deel uit van het algemeen en sedex-t
1951 van het dagelijks bestuur van de
bond. De jaarvergadering van Heemschut
wordt op Vrijdag 2 September in Zutfen
'gehouden.
(Van onze correspondent in Brussel)
Eén van de grote textielconcerns in
Twente heeft aan een Belgische construc
teur van automatische weefgetouwen een
order voor 820 machines toevertrouwd.
Het bedrijf, de N.V. Picanol, te leper, in
West-Vlaanderen, is hierover zeer ver
heugd, omdat deze order de bevestiging is
van een voorbeeldige Benelux-samenwer-
king tussen beide firma's. De West-
Vlaamse constructeurs, arbeiders en tech
nici hebben namelijk rekening gehouden
met suggesties en wensen van de Twentse
ingenieurs en textielarbeiders, gespecia
liseerd in het spinnen, weven en afwerken
van de katoenen weefsels.
Het Vlaamse bedrijf moest voor deze
belangrijke order concuri'eren met de
grote bedrijven in Amerika, Zwitserland,
Duitsland en Engeland.
ADVERTENTIE
Wasmachine van 178.voor f 150.
Wasmachine van f 259.voor f 225.
Enkele serviezen, compleet, ruimen
wij op tegen Spotprijzen.
Een wringer met 5 j. garantie f 29.95
Vele koopjes! Ziet de étalages!
Dr. Leh'dstraat 10, Haarlem, Tel. 11784
ADVERTENTIE
De Centrale Bond van Onderling Beheer
de Ziekenfondsen heeft Woensdag in
Utrecht zyn jaarvergadering gehouden on
der leidixxg van de heer C. J. van Lienden
uit Utrecht, die in zijn openingsrede mede
deelde, dat het na moeizame onderhande
lingen gelukt is overeenstemming te ver
krijgen met beide specialistenverenigingen
over een honoreringsregeling voor 1955.
Bij deze regeling is de progressieve kor
ting vervallen en een nieuwe tariefregeling
opgenomen voor de Röntgenologie. De in
1949 vastgestelde tarieven voor poliklini
sche hulp worden met vijftien percent ver
hoogd, de klinische tarieven met vier per
cent en voor enkele andere specialisten als
patholoog-anatomen en anaethesisten met
10 percent. De A'erhoging in het geheel met
inbegrip van de financiële gevolgen van de
opheffing der progressieve korting be
draagt, in vergelijking tot de kosten van
1953 16,3 percent. Een en ander behoeft
nog de goedkeuring van de Ziekenfonds
raad.
Met de Landelijke Huisartsen Vereniging
bestaat overeenstemming over de hoofd
zaak van een overeenkomst, die zal gelden
voor de jaren 19551956 en 1957. Indien
deze overeenkomst de goedkeux-ing van de
Ziekenfondsraad krijgt, zal het bruto-hono-
rarium van de huisarts, dat nu gemiddeld
per verzekerde en per jaar 6,71 bedraagt,
stijgen tot 9,50 per verzekerde en per
jaar. De thans verleende toeslagen voor
dunbevolkte gebieden komen te vervallen,
evenals de extra betaling voor boven 65-
jarigen. Voor het laatste zullen de huis
artsen onderling een regeling treffen,waar
voor door korting op het honorarium een
fonds zal worden gevormd, teneinde het
mogelijk te maken dat voor boven 65-
jarigen toch nog een toeslag zal worden
gegeven.
Het nieuwe honorarium is naar de toe
gepaste berekening voor een deel kosten
en voor een ander deel netto-honorarium.
Het overleg heeft ertoe geleid, dat deze
kosten anders gewaardeerd zullen worden
voor het aantal verzekerden liggende boven
het getal van 2000 per praktijk. In dat ge
val dalen deze kosten van 3,60 tot 0,90
per verzekerde per jaar. Het netto-hono
rarium blijft in beide gevallen gelijk ge
waardeerd op 6,65.
Dit heeft tot gevolg, dat bij goedkeuring
van deze regeling door de ziekenfondsraad
voor praktijken tot 2000 zielen het honora
rium zal bedragen 10,25 per verzekerde
per jaar en voor het aantal verzekerden
boven de 2000 7,55 per verzekerde per
jaar. Het getal van 2000 wil geenszins zeg
gen, dat daarmee is aangeduid dat dit aan
tal als een normale praktij kom vang moet
worden aangemerkt. Ziekenfondsen en
huisartsen zijn het er beide over eens, dat
dit getal is gekozen om zoveel mogelijk te
bevorderen dat in de kleine praktijken de
69. De klokkenmaker wenkte Grump en
de gemeentesecretaris om hem naar buiten
te volgen. „Stel u hier neder op der toren
schans", zei hij, „dan zult u bij der twaalf-
urenslag die poppen in nabijheid arbeiden
zien. U zult met uwe neuzen bovenop hun
ne arbeid staan". Hij overtuigde zich ervan,
dat zij precies op de aangewezen plaats
stonden en rende toen de torenkamer weer
in. „Nog net ENE minuut om der laatste
arm aan der pop te leggen", zei hij, terwijl
hij haastig de arm van Vader Tijd opraap
te en aan de pop schroefde. „Hier is zijn
zeis", zei Panda. Hela! Wat doet u nu?
U hebt Vader Tijd een braadpan in de hand
gegeven!" „Ik weet, Panda, ik weet", ant
woordde de klokkenmaker rustig. „Maar
hij moet toch een zeis hebben en geen
braadpan!", riep Panda uit. „Voor deze ene
maal zal hij ene braadpan benutten", zei de
klokkenmaker. „Wacht en zie, Panda. Ik
heb ene plan vervaardigd om die schurken
te straffen".
kosten die in die praktijken voorkomen,
zoveel mogelijk worden gedekt.
Apothekers
Met de apothekers is overeenstemming
bereikt over het netto-honorarium. Dit is
in 1949 vastgesteld op 1,44 per verzeker
de en per jaar en zal volgens de nieuwe
overeenkomst, behoudens goedkeuring van
de Ziekenfondsi-aad, tot 2,12 per ver
zekerde per jaar worden verhoogd, als ook
over de kosten overeenstemming wordt
verkregen. Over dit laatste is het onder
zoek nog niet geëindigd.
Minder optimistisch is de bond gestemd
over de regeling die met de tandartsen
moet worden getroffen. Met behulp van
een door de Ziekenfondsraad ingestelde
commissie is een voorlopige regeling tot
stand gekomen, waarbij over 1954 alsnog
een toeslag zal worden gegeven van 3 per
cent op de bij de ziekenfondsen gedecla-
reei de bedragen en indien vóór 1 Juli 1955
geen overeenstemming zou zijn verkregen,
over een definitieve regeling over het eer
ste halfjaar 1955 een toeslag zou worden
betaald van elf percent op de gedeclareer
de bedragen.
Het is echter niet mogelijk gebleken vóór
1 Juli een definitieve regeling tot stand te
brengen, omdat de tandartsen niet klaar
waren met de verwerking van de gegevens,
die door een enquête wax-en verzameld.
Gedurende de voortgezette besprekingen
wilden de tandartsen los van de enquête-
gegevens en gebaseerd op door henzelf op
gezet cijfermateriaal de toeslag van elf
percent verhoogd zien. De besprekingen
hebben ertoe geleid, dat zij bereid zijn ge
noegen te nemen met een toeslag op de
huidige tarieven van 16,5 percent als defi
nitieve afrekening over 1955. Mocht uit de
nadere gegevens blijken, dat deze toeslag
te hoog zou zijn, dan zijn de tandartsen
bereid het teveel ontvangene terug te be
talen. Mocht het echter meer zijn dan 16,5
percent, dan zal van de ziekenfondsen geen
nabetaling worden gevraagd. Een dergelijk
voorstel ligt nu ter behandeling bij de Zie
kenfondsraad.
De bond heeft aan dit voorstel geen
medewerking verleend en hetzelfde is ge
schied door het overleg van ondernemings
ziekenfondsen. Volgens de bond moet de
tandheelkundige verstrekking van zieken-
fondswege geheel op de helling.
Gezonken. Het Britse schip „Geologist" is
bij Trinidad in aanvaring gekomen met
een Liberiaans schip en enkele minu
ten daarna gezonken. Van de 42 opva
renden konden exx 22 worden gei-ed.
Negentien worden vermist exi van één is
bekend dat hij is verdronken. De „Geo
logist" (6.155 ton) was op weg van En
geland naar Trinidad. Het andere schip,
de 5.221 ton metende „Sun Princess"
liep schade op.
Waardevol. De 23-jarige Michael Ronald
Andrews, matroos bij de Britse marine,
is door een krijgsraad vetroox-deeld tot
3 maanden en „de voortvloeiende straf
fen", wegens onthulling van waarde
volle gegevens over nieuwe Britse on-
dereeeëx-s. In het belang van de lands
verdediging was geen publiek tot het
proces toegelaten. De autoriteiten heb
ben geen bijzonderheden over de afge
legde verklaringen bekend gemaakt.
Mis. Een helicopter is verongelukt tijdens
een mislukte poging te landen op het
dak van het gebouw van de haven
dienst van New Yox-k. Er ontstond
brand in het 16 verdiepingen hoge ge
bouw dat aan de 16e straat en de 9e
Avenue op Manhattan is gelegen. De
brandweer bedwong het vuur in korte
tijd. De verongelukte helicopter kwam
brandend over de rand van het dak van
het gebouw te hangen. De piloot kon
zich redden.
Elf. Een viermotorig vliegtuig van de
Amerikaanse luchtmacht is bij Merced,
in Californië neergestort. De gehele
bemanning van elf man kwam om. Er
brak kort na het opstijgen brand in het
toestel uit.
Mot-orkaan. Giftige Oosterse motten heb
ben Tokio aangevallen en de openbare
gezondheidsdienst meldt reeds zeven
slachtoffers daar. Millioenen dezer in
secten dalen in wolken neer. De motten
voeren het gif mee op hun vleugels.
Personen die door de helder geel ge
kleurde diertje worden „aangevallen"
hebben last van pijnlijke zwellingen en
duizelingen.
Welzijn. President Eisenhower heeft het
ontslag aanvaard van de minister van
Volksgezondheid, Onderwijs en Open
baar Welzijn, mevrouw Oveta Culp
Hobby. Zij gaf 12 April toestemming
tot het gebruik van het vaccin-Salk te
gen kinderverlamming. Later toen er
ongelukken mee gebeurd waren, kreeg
zij critiek op haar verklaring, dat nie
mand de grote vraag naar dat vaccin
had kunnen vooi-zien. Het ontslag gaat
per 1 Augustus in. Als opvolger is be
noemd Marion Folsom.
Totalitair. De Franse regering heeft de
ontbinding gelast van de volkspartij in
Kameroen. Een Franse woordvoerder
zei dat het een totalitaire partij is die
onlangs ernstige ongeregeldheden heeft
verwekt.
Raad. Op 16 Juli zal de raad van ministers
der Europese Gemeenschap voor kolen
en Staal onder voorzitterschap van de
Nederlandse minister van Economische
Zaken, professor dr. Zijlstra, in Luxem
burg bijeengekomen. De bijeenkomst
was aanvankelijk vastgesteld op 7 Juli,
doch moest worden uitgesteld in ver
band met de Italiaanse regeringscrisis.
De raad zal zich moeten uitspreken
over het vereveningssysteem voor
schrootijzer, over de ondei'handelingen
met andere landen (Zwitserland en
Oostenrijk), over een verlenging der
rechtstreekse internationale vervoers-
tarieven en over de toepassing der over-
eenkomst inzake arbeidskrachten.
Niet geprikkeld. Een Zwitsers aanbod om
de villa's waar maarschalk Boelganin
en minister van Buitenlandse Zaken.
Molotov tijdens de conferentie van de
Grote Vier zullen logeren, van prikkel
draadversperringen te voorzien, is door de
officieren van de Russische veiligheids
dienst afgewezen. Verklaard werd dat
het dit jaar niet nodig was. Vorig jaar,
tijdens de conferentie over Azië, waren
de villa's van de Russen en de Chinese
communisten bijna aan het oog ont
trokken door prikkeldraadversperrin
gen. Het zal overigens zonder zulke
prikkeldraadversperringen voor onbe
voegden toch wel onmogelijk zijn door
de grote tuinen van villa „La Pasto
ral" te dringen.
Vonk. Bij een brand in een benzine-opslag-
plaats benoorden Brussel zijn vijftien
brandweerlieden gewond, van wie ze
ven in een ziekenhuis moesten worden
opgenomen. Drie tankauto's werden
vernield. De schade wordt geschat op
tien millioen frank. De brand ontstond
door een botsing tussen twee tankauto's
die benzine zouden laden, waarbij een
vonk een der wagens in vlammen zette.
SCHIJNBAAR eenvoudige dingen blij
ken altijd toch weer buitengewoon inge
wikkeld te zijn. Wanneer we u vertellen
dat de hoofdwortel van een plant in het
algemeen naar beneden groeit, zult u wel
licht verveeld en geërgerd de schouders
ophalen, want een dergelijke waarheid be
hoeft werkelijk niet in de krant. Zouden
we aan dit ervaringsfeit de vraag koppe
len. hoe het komt dat de wortels naar be
neden groeien, dan zal de één antwoorden
dat de zwaartekracht hiervoor zorgt en de
deskundige zal ons weten te
vertellen dat wortels meestal
positief-geotropisch zijn, het
geen wil zeggen dat, zij in de
richting van de zwaartekracht
groeien. Wat ons aan begrip
omtrent het verschijnsel ont
breekt, is dan vervangen
door een paar woorden die
het raadsel evenmin kunnen ophelderen.
We moeten ons in ieder geval niet voor
stellen dat een wortel door de zwaarte van
zijn eigen gewicht zich in de richting van
de zwaartekracht, dus naar het middelpunt
der aarde, beweegt. Want een wortel die
men op kwik liet drijven, bleek zijn top
eveneens in het soortelijk veel zwaardere
kwik te dringen. De worteltop buigt dus
niet passief door, maar gedraagt zich actief,
d.w.z. gaat eigener bexveging in de richting
van de zwaartekracht, ook al doen zich
hierbij obstakels voor. Wortels ontmoeten
op hun weg door de donkere aarde immers
vaak hindernissen; zij groeien daar echter
omheen en zetten, zodra de kans zich daar
voor voordoet, hun weg in de richting van
de zwaartekracht weer voort.
Proeven hebben uitgewezen dat de ge
voeligheid voor deze richting zich in de
worteltop bevindt, en aangezien de plant-
over zenuwen, noch tastlichaampjes, noch
over evenwichtsorganen beschikt, meende
Haberlandt de gevoeligheid voor de zwaar-
tekracht ontdekt te hebben in vrij bewe
gelijke zetmeelkorreltjes die zich in het
kapje van de wortelspits bevinden. In een
honderd tot twee duizend cellen van het
wortelkapje bevinden zich dergelijke zet-
meelkorrels, die als kleine kogeltjes rond-
rollen, zodra de worteltop van ligging ver
andert. Wanneer men nu aanneemt dat de
cellen gevoelig zijn voor de wisselende
druk die deze zetmeelkorreltjes al naar
geling de stand die de top inneemt - uit
oefenen, dan zou door middel hiervan uit-
muntende oriëntering in de
richting van de zwaarte
kracht mogelijk zijn. Proeven
met gedroogde uien die men
liet kiemen, schenen deze
theorie te bevestigen, want
de loortels bleken zich niet
te kunnen oriënteren om
dat zij geen zetmeelkorrels
bevaten. Toen na enige dagen weer zet
meel korrels waren ontwikkeld, zetten de
wortels hun gewone groei voort. Ook ex
perimenten met andere planten schenen de
zetmeelkorrel-theorie te bevestigen. Maar
nu de ontnuchtering: sommige organismen
groeien in de richting van de zwaartekracht
zonder dat zij in het bezit zijn van zet
meel korrels! Daarom nemen vele zoölogen
aan dat bepaalde groeistoffen in de richting
van de zwaartekracht worden getranspor
teerd en daardoor grotere groei in de
zwaartekracht-rich ting bewerkstelligen.
Maar hoe dit in z'n werk gaat? We zeiden
immers al dat het eenvoudige dikwijls zo
moeilijk en onverklaarbaar blijkt!
Als voorbeeld zouden toe eveneens kun
nen noemen het alom erkende feit dat
planten geen gevoel hebben. Maar dan be
ginnen de moeilijkheden pas goed.
Daarover morgen.
H. PéTILLON.
(Nadruk verboden)
